Dit M«r üestaet i 2 Miiu
Van Week tot Week,
zijl
No. 15.
Honderd en zevende jaargang.
1905.
WOENSDAG
1 FEBRUARI.
Afsluiting Hoe ver vaart.
BUITENLAND.
Algemeen Overzicht.
AEKMAARSOHE COURANT.
Deze Oourant wordt Dims da g--, Uo iderdnt
en Iiter4*i*Toeil uitgegeven. Abonnement,spr jig
per 3 maanden voor Alkmaar ff 0,90j franco door het
geheele rjjk f 1,
3 Nummers ff 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Velefoonnuatmer 3.
Prjjs der gewone ndvertentlëa i
Per regel ff 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieten franco aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
r/h. HERMs. COSTER ZOONVoordam C 9.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
Alkmaar brengen ter kennis van belanghebbenden dat
de doorvaart door de Hoevervaart, wegens
werkzaamheden aan de spoorbrug, van Donderdag
3 Februari a.s. af tot
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
30 Jan. 1905. DONATH, Secretaris.
Ben Hlnderkerk.
Wanneer wij een of andere uitvoering, voorstelling of
vergadering bijwonen, waar wjj iets hebben te hooren of
te zien gekregen dat wij heel leeljjk hebben gevonden
dan drukt op ons zwaar de last, dat wij er over moeten
schrijven, 't Is niet aangenaam iemand te grieven, doch
aan den anderen kant is 't ook waar, dat wanneer men
ervoor terugdeinst om uit te spreken wat men voor zich
zelf als de waarheii voelt, men beter doet z'n journalis-
ten-plunje op te bergen en zich in anderen werkkring
terug te trekken.
Heden staan wjj voor een dergelijk geval, doch de mo
tieven zjjn gansch verschillend. Er is een stem in ons
die zegt»Scbrjjf niet over hetgeen je Zondagmiddag
hebt gehoord want wat in een kerk wordt gesproken
valt buiten het bereik van journalistieke beoordeeling."
Doch daartegenover staatdat wjj onlangs in dit blad
hebben geschreven over wat wjj beschouwden als een
ideaal van een Kinderkerk en zouden wij nu moeten
zwijgenna 't in ons jubelt omdat hetgeen voor onzen
geest zweefde als iets heel moois en heel goeds wjj tot
blijde werkelijkheid hebben zien worden. Dat kannen wij
niet van ons verkrjjgen.
Zondagmiddag gingen wjj naar de Kinderkerk in het
gebouw der Doopsgezinde Gemeente, 't Was ons onbe
kend, wie er als voorganger zou optreden. Een jeugdigen
predikant zagen wij den kansel bestygen, wjj moeten
tot onze schande bekennen dat wjj niet wisten wie 't
was. Een kort eenvoud g voor ieder begrjjpeljjk gebed
wordt door hem uitgesproken. Dan begint hjj zijn toespraak
Zijn toespraakwjj hebben 't woord gebruikt om
aanstonds bij den lezer de gedachte aan een preek verre
te doen zjjn. Maar toch, .toespraak" is nog te deftig
't was een causerie, een gesprek, zooals een vader ot een
moeder met hunne kinderen voeren 't was dezelfde ge
meenzame, vriendeljjke toon, 't waren dezelfde ernstige
woorden maar zóó uitgesproken, dat men ze voelde drin
gen in 't hart, dat 't een genot was ernaar te luisteren.
Het gehoor bestond grootendeels uit kinderen. Ean enkel
oogenblik hebben wjj ons de opoffering getroost om meer
op hen te letten dan op den redenaar heerljjk gezicht
al die opgerichte hoofden gewend naar den preekstoel
bljjk gevende van gespannen luisteren, ook die vele blo
zende wangen, verradende hoezeer de spreker boeide.
't Waren zoo heel eenvoudige dingen, die de predikant
verteldemaar daarbij zoo waar en zoo goed om te
hooren, zoo voortreffelijk om behaitigd te worden. En
ze werden voorgedragen zoo vertrouweljjk, zoo los van alle
vormelijkheid gekruid met sprookjes en kostsohool-ver
halen. 't Was als ean openbaring 1
En wederom vonden wjj hier bevestigd een van onze
miest geliefde stellingen: »Wat boeiend is voor bet kind,
wat in staat is bjj het kind het hart warmer te doen
kloppen het laat ook niet onaangeroerd den oudere."
Wij voor ons kwamen dan ook geheel onder de bekoring
van het heerljjke talent van dien spreker vóór ons die
wist te bljjven in den toon van het kinderlgke en nooit
verviel in het kinderachtige, uit wiens woorden zoo over-
tuigend bleek dat hg kent en liefheeft het kind in zijn
groote poëzie, dat 't hem een roeping is aan de jengd
voor te houden wat noodig is om haar te doen zjjn een
zonnetje in huis, een zonnestraal in school en maatsohappjj.
Ouders, beseft Gjj wel hoe groot hot voorrecht is, dat
er in onze stad gelegenheid bestaat om nwen kinderen
de dingen te leeren verstaan, waarvan Gjj hen zelve zoo
gaarne zoudt willen doordringen. Beseft Gij wel, dat 't
maar aan heel weinigen Uwer gegeven zal zijn die dingen
zóó aan Uwe kinderen in te prenten, dat Uwe woorden
evenveel indruk makeu als wanneer zij daar tot han
komen in het kerkgebouw, gesproken met zooveel mode-
gevoel, met zulk een overtuiging, dat 't kind voelt, hoe
het belangelooze vermaan moet strekken tot zjjn heil
dat 't wil streven naar dezelfde nobele, karaktervolle
daden, hem voorgehouden als te zjjn gedaan door andere
kinderen, van gelijke beweging als zjj. Ziet, dat was ook
zoo mooi in de causerie van dezon predikant de voor
beelden, die hjj koos, werden niet zoo onbereikbaar moeiljjk
voorgesteld de kiadoren moesten voelen, dat zjj 't ook
wel zoo ver zouden kunnen brengen als zij daarvoor maar
flink hun best deden.
Onopgesmukt vloeiden de woorden uit den mond des
sprekers: zjj hadden niet den uiterljjken tooi van een
herant, doch zjj waren van de vriendeljjkbeid eens herders,
naar wiens stem de kudde zoo gaarne laistert. Wjj moesten
terugdenken aan de uitvoering dier naïeve liedjes door
het kinderkoor van Catharina van Ranneahet hooren
van dien zang gaf oene emotie van geljjke soort als het
luisteren naar het woord zoo los van gekunsteldheid,
zoo geadeld door poëzie en liefde.
Bjj het heengaan was 't ons een behoefte te vernemen,
wie ons zulk een uur van verkwikking had geschonken
Toen boorden wij, dat de spreker, die was opgetreden,
was onze stadgenoot Ds. A. C. de Regt.
De toestand in Rasland bevindt zich op het
oogenblik in zulk een stadium, dat bjj iemand, die daar
over te schrijven heeft, meer dan ooit de wensch levemiig
is: »Kon ik nu maar eens met eigen oogen mjj gaan
overtuigen, hoe 't er geschapen is. Alleen door zelf met
de menschen te spreken zou wijs te worden zjju uit den
chaos van tegenstrijdige berichten, die tot ons komen."
Intusschen, hoe levendig de wensch ook is, wjj zien geen
kans om naar het land van den Czar te trekken en we
zullen maar trachten op ons redactie bureau op den
Voordam een weg te vinden te midden van de tjjdingen,
die absolute rust en de andere, die heftige beweging
verkondigen.
Zondag werd te St.-Petersburg weder voor ongeregeld
heden gevreesd. Bjj de stu lonten moet het voornemen
hebben bettaan een betooging te houden voor de kathe
draal van Kasan. Bjj hen zon zich dan aansluiten een
groote menigte van werklieden, werkloozrn en ontevrede
nen met roode vlaggen. Generaal Trepoff had maatregelen
gelast om deze betooging te beletten en had bevolen, dat
de troepen op dezelfde wjjze zonden worden opgesteld als
den vorigen Zondag, zoodat den betoogers het binnen
dringen in de stad onmogelijk zou zijn gemaakt. Bovendien
zou den geheelen dag sterk gepatrouilleerd worden, ook
in de voorsteden, waaromtrent men evenmin geheel gernst
was. Er is echter niets voorgevallen.
Het systeem van Generaal Trepoff is duidelijk. Hjj
tracht de werklieden aan een zoet ljjmjs te krijgen door
hen in allerlei dingen ter wille te zjjn en daarvoor vraagt
hjj niets anders terug dan dat zij niet verder zich tegen
üe autooratie van den Czar zullen verzetten. Reeds vroeger
bracht hij zulk een systeem in Maskou met succes in
practjjk. Trepoff scbjjnt van plan te zjjn alle economische
ei8cben der werklieden in te willigen, ten einde hen
weder in het politiek gareel te brengen. Aan al hun
verlangens betreffende plaatselijke arbaids-en loontoestan
den wil hjj tegemoet komen, en aldus hoopt hg de arbei
ders, te brengen tot een openljjke erkenning van hun
dwaling. In deze politiek is ook opgenomen, dat bjj de
in el igentsto klassen beschuldigt de arbeiders als werktui
gen te hebben will-n gebruiken, eu dat deze laatsten in
hnn hart nog loyaal zjjn aan den Czar.
De bestaande overtuiging is, zoo zegt de correspondent
der Daily Telegraph, dat slechts enkele door ellende ver
zwakte mannen zich door deze politiek zullen laten van
gen, want de stelselmatige pogingen in de laatste dagen
aangewend, om verdeeldheid te zaaien tnsschen de voor-
uitstre-ende klassen ontm mtsn veel minder succes dan
daarvan verwacht was. Ook de pers tracht generaal Tre
poff te verzoenen en in een vergadering van ni'gevera en
redacteuren van dagbladen betoogde hij, dat de eerste
pl.cht der dagbladpers loyanteit en het helpen en hand
haven der maatschappeljjke orde is. De woordvoerders der
journalisten antwoordden op deze vermaning, die als va-
derljjk wordt gequalificeerd, dat de pers volkomen willens
was deze plichten na te komen, wanneer haar slechts de
vrjjheid werd gelaten, over alle sociale aangelegenheden
onbevangen haar oordeel uit te spreken.
In de provincie gaat 't lang niet zoo vredig toe als
thans te St.-Petersbnrg. Daar beschikt de regeeiing niet,
als in de hoofdstad, over zooveel beproefde en trouwe
troepen. Te Warschau was Zaterdag de staking vrjjwel
algemeen en bieidde zioh nog uitcouranten verschenen
niet en het tramverkeer stond stil. De meeste winkels
waren gesloten en brood wordt zeer schaarsch. De staking
heet evenals te Lodz een 100.000 man te omvatten. Over
't goheel gedroegen de menschen zich rastig. In de Lesz-
nostrnat had alleen een bottinkje tnsschen stakers en
soldaten plaatsevenzoo tnsschen stakers en politie
in de Wolski-wijk, waar drankwinkels geplunderd werden.
Het volk gooide met baksteenen, maar ook bier was het
gauw gedaan. Een ambtelijk bericht spreekt van twee
dooden en zeven gewonden. Zondag moet 't hier Dog
wat erger gespookt hebben naar verzekerd wordt zjjn
de Engelsche consul en vice-consul aangevallen en werd
de laatste mat sabelhouwen gewond. De vice-consul werd
vrjj ernstig gekwetst, zoodat hjj naar het hospitaal moest
vervoerd worden. Maandag werd de toestand nog ernstiger
te Warschau. Het volk verwoestte eenige drankwinkels
en op de menigte werd met geweren en kanonnen ge
schoten. Er moeten eenige honderden dooden en gewonden
zijn gevallen. De staat van beleg is afgekondigd.
V-rre van kalm is 't in 't noorden, doch van een
bloedbad als verleden week hoort men voor 't oogenblik
gelukkig niet meer. Te Riga staat bet tramverkeer ook
stil; de gasfabriek wordt er door soldaten bediend. Op
gewonden troepen werklieden trekken door de straten,
bonden rumoerige bjjeenkomsten, zingen revolutionaire
liederen en hebben op een der openbare gebouwen een
zwarte vlag gehescben met bet opschrift: »Eereden doo
den! Wee den moordenaren!" Na het treffen van Don
derdag, waarbjj 37 dooden zijn gevalbu en 60gewondon,
is het garnizoen versterkt met een sotnia koakken.
Ta Libaa hebban de stakers getracht in de dokken door
te dringen, maar werden zjj door het zeevolk terugge
dreven. Te Reval kwam het tot opstootjes bij den graane
levator, maar na een kort gevecht, waarbjj één staker
doodoljjk en vier licht gewond werden, ging de nacht
rutig voorbjj.
Te Moskou hervatten, evenals te St.-Potersburg, dui
zenden het werk. R-geering en werkgevers gaan inder
daad ter bevordering daarvan hand in hand, eensdeels
door vriendelijke overreding, maar ook met andere mid
delen. In beide steden worden stakers nameljjk weer
gewoonweg opgepakt en dan bjj wjjie van »adm nistra-
tieven maatregel" iu de gevangenis gezet of naar het
platteland teruggebracht, waar geen biood voor hen is.
Sommige werkgevers dwingen bun arbeiders, onder het
voorhouden van zulk een lot, gepaard met een bedreiging
van sluiting der fabrieken voor een paar maanden, om
te k'ezen tnsschen onmiddellijke hervatting van het werk
of mee te doen aan een beweging, waarvan zjj voor hun
arbeiders niets dan mislukking en ellende verklaren te
verwachten. Maar vermoedeljjk is dit laatste uitzondering
de meeste patroons schjjoon een tegemoetkomende houding
aan te nemen en bet adres van den Moskonscheu ge
meenteraad aan de regeering, aandringende op een humane
en rechtvaardige behandeling van werklieden die op
ordeljjke wijze naar lotsverbetering streven, is ééa van
verscheiden voorbeelden, dat ook in ambtelijke kringen
de goedgezinde stakers hun vrienden hebben.
Te Sebastopol zouden 900 personen zjjn gearresteerd
de maritieme en militaire macht zonden daar met onbe
perkt gezag zjjn bekleei.
Iu het gouvernement Kief zijn onlusten onder deland-
bouwende bevolking uitgebroken. Men vreest er tegen
het voorjaar rnstverstoringen in den geest van die te
Cbarkof en Poltawa verled»n jaar, welke mogeljjk in de
zuideljjke en middengouvernementen weerklank zallen
v uien. Intusschen is dat gevaar nog niet dreigend. Het
zemstwo van Saratof besloot zjjn zittingen te verdagen,
ten einde zjjn voorzitter, prins Oechtomsky, die een streDg
bevel uit St. Petersburg bad gekregen om geen politieke
discussies toe te laten, niet in ongelegenheid te brengen.
Het lid graaf Nesselrode zag niettemin kans onder de
hand nog even een redevoeriug over een grondwet af
te steken.
De betoogingen tegen Rasland in bet buitenland blgven
voortduren. Wjj kannen niet van alle melding maken.
Verzwegen mag echter niet woroen een incident in
de Fransche Kamer. Daar ward doo den nieuwen
minister president bouvier do gebrnik"ijjke Regerings
verklaring voorgelezen. Bjj de zinsnede: .Buitenslands
zullen wg het beleid voortzetten, dat, dank zjj den ver
lichten steun des Parlements en de blijkbare instemming
der natie, door de ijverige toepassing van ons bondge
nootschap. moest Rouvier even eindigen tea gevolge
van de levendige toejuichingen op tal van banken, ver
mengd met luide teekenen van afkeuring bjj de sooialisten.
Aan de uiterste linkerzijde klonken de kreten: Weg met
den OzarSlaat den moordenaar dood", waarop de voor
zitter tusschenbnide trad met de opmerking: »Er zjjn
woorden, die de Kamer niet kan aanhooren". Eerst toen
kon de minister-president voortgaan.
Ten slotte voor heden nog dit: bet krachtige protest
van den Engelschen gezant tegen de bekende insinuoeende
plakkaten neeft gebaatdo Russische minister van Bin-
nenlandsche Zaken heeft gelast ze overal onleesbaar te
maken.
Eo nn de oorlog in Oost-Azië. Wjj gelooven
den bal niet al te zeer mis te slaan, wanneer wij zeggen,
dat het succes der Russen maar van heel korten duur
is geweest,. Erg benepen klinkt b.v. bet volgende telegram
van het Russische Telegraaf-agentschap: De koloune, die
2tj dezer Sandepoe aanvielvermeesterde 's avonds het
grootste deel van het versterkte dorp. Zij verloor bierbjj
24 officieren en 1600 dooden en gewonden. Het bleek