ÊTF NE NL AN TT
sta'dsnTe u w s~
KUNST EN LETTEREN.
BEURSBERICHTEN'
LAATSTE TELEGRAMM EN.
loot
loi*f
30ft
Nieuwstijdingen.
kennis maakt met latere door hem geschreven boeken.
Als b|jv. gelegd worden naast elkaar »Schat des Harten"
en »Wjjsheids levenslot", dan klinkt nit het eerste in 't
algemeen meer een verheerljjki gsgeest van wat onbewnst,
mt het laatste echter meer van wat bewust is. Heeft
dan bjj den schrgver een groote ommekeer van ideeön
en overtuigingen plaats gehad? Neen. Spr. wijst er op,
dat hg, Maeterlinck, dezelfde is gebleven daaruit blijkt
juisc zjjn grootheid van kunnen, hg verandert van onder
werp, en zoo groot is nu zjjn sohrjjverskunst, dat hg zich
zoo ia dat onderwerp indenkt, dat. 't schijnt als of zijn
geheele persoon verandert. Het boek »Sohat des Harten"
noemt spr. een gulden boek, 't is vooral geschikt om
wanneer we alleen zijn te iezen, om dan al lezende te
voelen wat den schrgver heeft bezield, om al lezende,
ons terng te trekken in onze binnenkamer.
Dit gaf de heer Glasz als inleiding.
Nn kwam spr. op van Eeden's »Kleine Johannes" en
herinnerde aan Johannes, die wil zoeken bet boekje, dat
boekje dat Wistik gezocht had maar nog niet had gevonden
waarnaar ook Ploizer on Dr. Cjjfsr zochten, maar tever
geefs. Johannes zoekt ook steeds, en eindeljjk ongeduldig
geworden roept bjj nit: veris niets!" Maar wat die allen
daar zoeken is niet te bereiken door wetenschap, cjjfers,
neen dat kan slechts door de psyche, de ziel. Maar
dat hooge onbereikbare is er toch, er is nog iets edelers
dan wat wjj om ons zien, de huizen, de straten en
de menschen-lichamen, die maar voortsnellen.
En dat wil nu Maeterlinck aangeven met zjjn »Schai
des Harten", hg schreef het om te doen zien dat wjj, de
wereld, niet slechts bepaald worden door wat er te zien
is als werkeljjk tastbaar, maar dat daar meer is fijner,
intenser een ziel.
En in zjjn schildering van wat de ziel, ons innige-zjjn,
alzoo gevoelt, is de vlnch', die schrgver neemt, niet altjjd
even eenvoudig, maar toch meestal voelen we wat 't wil
zeggen, dat wat daar in heerljjke taal door Maeterlinck
werd geschreven. Dat binnenleiden in 't innigste van de
ziel, zooals Maeterlinck dat doet, is verheven schoon.
En die ziel, 't hoogere, zegt de schrgver, hebben we te
zoeken als 't ééae noodige net is een leven naast one
eigemijk leven.
Dat hoogere in den mensch voelt niet een ieder even
sterk maar Maeterlinck geeft enkelen aan, die in de
eerste plaats verstaan, wat er is en bljjft, niet weg kan.
Dat zjjn de ingewjjden, en de vrouwen. De ingewjjden,
hiermee worden bedoeld de kinderen met hun vaak
zoo wondere oogen, mei hun drooraoogen die n aan-
kjjken, soms als niet begrjjpend, dat wat gjj zjjt, wat 't
is daar alles in t rond die kinderen, die ganscn andere
aandoeningen gevoelen. En de vrouwen ook, 't zjjn, zegt
Maeterlinck >de gesluierde zusters van dingen, die wjj
niet zien" zjj voelen dingen, die mannen met voelen
zuiverder, teerder, dieper.
Daar is een weg voor ieder, die dat wondere in ons
wil kennen, om het te vinden. Dat is het stil-zijn, het
actief zwjjgen, waar in tot u komen znllen al die ver
borgenheden zoo schrjjft Maeterlinck in eenvondige
heerljjk-reine woorden. Daar zjjn de wjjzen, de vronwen,
die 't kenden, dat openbarende van stii-zjjn.
Na een kwartiertje pauze, vervolgde Ds. Glasz, nu meer
in 't bjjzonder over hetgeen men zon leeren kennen als
eens zichtbaar werd de ziel.
Maeterlinck heeft geschreven dat de ziel steeds rein zal
bljjven en heeft vrjj uitgesproken, dat, hoe slecht
iemand ook kan zjjn, toch steeds de mensch in zjjn aller
diepste-zjjn rein bljjft. Hierdoor is bij velen ergernis
gewekt, want, ging men zeggen, wanneer men dat als
waar aanneemt kan een ieder maar verkeerd doenhg
bljjft toch immers rein. Spr. echter heeft het niet ge-
ergerd hem schijnt het waarheid en waarom hjj
deze meening is toegedaan, zette spr. nitvoerig niteen.
Na deze rede bracht de voorzitter, de heer Ternooy
Apèl, aan spr. dank voor de lezing. Wel was deze niet
met alles wat Ds. Glasz gezegd heeft van dezelfde opvat
ting, dit neemt echter niet weg dat door deze lezing bjj
spr. en ook zeker bjj anderen, die het boek gelezen hebben,
weer eens aangename herinneringen zjjn wakker gemaakt
en anderen zjjn er misschien door opgewekt om zich
aan te schaffen dit werk van Maeterlinck.
Hierna ging de vergadering, die ditmaal wat beter be
zocht was dan op den laatsten spreekavond, niteen.
Ben openbaar debat.
Dinsdagavond 8 uur zal in de „Harmonie" vanwege
de afdeeling Alkmaar der S. D. A. P. een openbaar
debat plaats hebben tusschen de heeren Dr. H. Gorter
uit Bussum en E. Kloosterman, alhier.
Dr. Gorter zal de volgende stellingen verdedigen
1. De anarchisten kunnen het proletariaat niet or-
ganiseeren zoodat het het kapitalisme overwinnen kan.
2. De verovering der politieke macht is noodzakelijk
om de socialistische maatschappjj te stichten.
Droevig ongeluk.
Sedert Woensdagavond vermiste de familie Bakkum,
woi ende aan den Hniswaarderdjjk, haar 7 jarig dochtertje.
Tot laat in den nacht werd door de bnisgenooten in
wanhoop overal gezocht. Natnnrljjk moest men aan een
ongeluk denken, er werd op verscheidene plaatsen gedregd,
maar tevergeefs.
Donderdagmiddag werd de arme kleine levenloos op
gehaald nit een slootje dicht bjj den Hniswaarderdjjk.
Aanbesteding.
Voor het bouwen van een Woonhuis aan den Kenne-
merstraatweg alhier voor den heer A. FortuiD, naar plan
nen, onder beheer van den architect G. Sprmt Sz. alhier,
werd ingeschreven door
C. Bol f5900 J. Koster f5795 A. de Mank f 5756;
W. Swager f 5749L. do fiover f 5740 J. Dorreeeest
f 5665 B. Blom en Beenders f 5458 J. Bregmsn f 5435
A. Hoekmejjer f 4775 (gegund), allen te .alkmaar.
't Is te hopen, dat het voorname kunstlievende publiek
zich niet ondankbaar betoont en in grooten getale ver
schijnt, maar in nog ruimere mate, hoop ik, ook stuk
ken zal koopen.
Dezen keer was de inzending haast even schitterend
als de vorige maal. Alleen hier en daar een enkele als
't ware verstopte martelaar of martelares in de kunst.
Bij 't binnenkomen zagen wij dadeljjk een mooie
aquarel van Wissel, een herfstgezicht, gedaan met heel
beschaafde aquarel techniekverderop twee aquarellen
van van Steel, waar er een bij was met koeien en
landweg met boomen, dat schitterend van samenstelling
en schilderachtige opvatting is te noemen, in groote
tegenstelling met de vele nuchtere samenstellingen
onzer tegenwoordige schilders. Toen volgden een paar
prentachtige dingen en wij wendden ons de zaal in.
Wat mjj het meest heeft getroffen van deze heele
tentoonstelling is het werk van Grolman'n aquarel
aan 't einde van de zaal dat hoekje van 'n oud-hol-
landsch gebouw aan t water, met daarop drijvende
herfstbladeren heb ik in geen tjjden gezien. Dit kunst
stuk voldoet haast in alle opzichtenhet intieme en
bij zondere van de keuze, de eenvoudige techniek w ar
mee als 't ware van zelf zonder eenige moeite het werk
volbracht is, de rustige en prettige toon, kortom dit
is een meesterstuk. Er waren er nog velen van denzelfden
meester, jammer dat men ze niet bij elkaar had ge
plaatst, dit was ook 't geval met de stadsgezichten van
van Sleeswjjk, zjj zouden veel beter voldoen, wanneer
ze naast elkaar hingen.
Dit laatste een bescheiden wenk in 't voordeel van
mijn collega's hopende hiermee niet een of ander
jong-lid weer 't hoofd op hol te brengen
Van Driesten had een paar molens met waterpartij,
nee maar, heorljjk Wat een schittering, wat een licht
in die atmospherische en zilverachtige lucht.
Van Berkemejjer was er ook zeer mooi werk, vooral
het strandgezicht. Vreedenburgh was er met een echt
hollandsch ding, 'n gezicht op de haven van Woerden,
zoo lekker en frisch van kleur en echt die stemming,
zooals men dat kan hebben in sommige kleine steden,
waar marktdag is, booten geladen en gelost worden,
een allerprettigst ding om tegen aan te kijken.
Er was heel veel nog, zeer veel, maar ik z >1 alleen
bij de voornaamste bljjven; ook waren er zeer goede
bloemstukken van juffrouw Gerbig en vrij goede van
de dames Gorter en van Essen.
De vereeniging »Kunst zij ons doel" gaat hard voor
uit. Dat zjj steeds bloeie
JAN BLEYS.
A.MBXERDAM.
lert Nederland, N. W. Schuld2*
dito, dito3
dito, Ublig3
Oostenrijk Obl. in pap. ff. 1000 Febr.-Aug. 5
dito, dito April-Oct.. 6
ditoKronen 2000 belastingvrije (Kro-
nenrente) Sei-Nov. 4
ditodito 2000 belastingvrije (Kro-
nenrente) Jan.-Juii 4
Portugal le ser. 3°/0 20-100 3
dito, 3e id. Amert. Schuld 3°/0 francs 500 4*
Rusland, Iwang. Dombr. Ublig4*
dito, Ëinnenlandscbe 18944
dito, 1880 geeons. Z. R. 125-62513 Mei-Nor. 4
dito, 1889 1»&2eser. 1 Jan. 1 Apr. 1 JulilOet. 4
dito, 1894, Doneti-Spoorw4
iito, 1867/69 20-100 Mei-Nov4
dito, Groote Spw. Oblig. 18614
dito, dito, 2. R. 500 1898...4
dito, Transc. Spw. Oblig. Z. R. 125 6253
dito, Zuid-W. Spw. Oblig. Z. R. 6254
iito, 18893
dito, in goud 1884, 13 Jan. 13 Juli5
Spanje, Obl. Buit. Perpetuele.4
'irkjje, gepriv. Conv. ieening 18904
Recep. geünificeerde schuld fres. 500-2500.. 4
igjpte, Obl. leening 18764
dexico, Obl. Binn. Sch. afiosb. oblig.5
dito dito 1899 5
'snezuela Obligation 1881..4
4. V. Noord-Holl. Grond-Crediet. Pandbr.. 4
V. W. Pac. Hyp. Pdbr
Vaderland, Cult. Maatsck. d. Vorstel. Aand.
dito, Koloniale Bank Aandeelen
Ned. Lnd. Handelsb. Aand.......
Kon. Ned Mjj. t. expl, petr. hr.A.
Petr. Mij. Sumatra-Paierabang A.
Aand Ned. Ind.Expl.Mjj
Expl. St. Spw. Aand.
Nad. Centr. Spoorw. Aand. f 250
dito, N.-Brab. Boxtel. W. Aand. 1875/80 gest.
ialie, Spoorwegleening 1887/893
dito, Zuid-Ital. Spoorweg-Obl3
'olen, Wars.-Weenen Aandeel
Vasland,Wladik. 1885 ik Z.R. 625 Oblig.... 4
inorika, Atchison Topeka Cert. r. Aand...
dito, Alg. Hyp. Obl4
Rock Island comp. Cert. v. gew. Aandeelen.
iito, Denr. Rio Grande gew. Aand
dito, Erie Spw. Mij gew. Aandeelen
dito, Illinois Cert. v. Aand
dito, Kansas City South. Railw. Aand...
iito, Louisv. en Nashv. Cert. v. Aand.
■Iito, Miss. Kans. Texas Cer. v. Aand..
dito, dito, le Hyp4
Norfolk Western Cert. v. gew. Aandeelen
dito, Oregon Calif, goud le hyp5
dito, South. Pacific, gew. Aand
dito, Southern Railway gew. Aand
dito, Union Pac. Hoofd. C. v. A
Union Pac. Convert Gold. Bond4
iito Wabash Ct. v. pref. Aand
Vaderland, Stad Amri-rdam f 1003
tongarijeTbeiss Loten4
lustenrjjk, Staatsl. 186-5
dito, dito 186«
tusland, Staats'cening 1864 Loten5
dito dito 1866. Dito..5
Turkije Spoorwegleening.
1 Febr. 2 Febr.
pCt
iito,
dito,
iito,
iito,
dito,
dito,
79*
794
95*
94&
94A
95*
100*
100*
100^
100A
100
65J
66*
63*
63*
91*
874
84 A
85*
84*
85
80*8
80*
88A
89
88|
854
86
70*
70!
85*
86
bof
92*
92*
84
95
95*
83*
1044
47
47
1034
103*
44*
44*
3094
90*
90*
5 7*
107
107*
560
557
66
67!
170
111*
lil*
30
97*
68!
8 7 Ar
68*
160*
86
87!
874
101!
101*
34*8
35*
32*8
32i^
43 fa
43 f
156|
30*
140*
31 TB
31|
99*
100
78!
78
102^
102Ar
664
67*
33*
34*
120*
121*
119*
119*
44*
45*
107 f!
107!
168*8
117A
1584
285
279
403
315
304
31
Zoo sprak Wladimir en dan moeten wjj weer denken
aan den oorrespondent van de Daily Telegraph met zjjn
Magna Charta. En wederom komt de t wij tel boren.
De Rassen erkennen thans, dat zjj bjj het jongste tref
fen met de Japanners in Mantsjoerjje voor de zoo-
veelste maal aan den verliezendon k nt zijn geweest. De
oorrespondent van de Echo de Parie te St.-Petersburg
seint aan zjjn blad een berichtwaaruit men zou kunnen
afleiden dat do Rnssische nederlaag op den westelijken
vleogel te wjjten zou zijn aan Generaal Grippenberg,
bevelhebber van het tweede Rnssische leger in Mant
sjoerge. Deze generaal zon naar Petersburg terng ontboden
zjjn nadat de opperbevelhebber Koeropatkine hem be
schuldigd had troepen aan te vallen die sterker waren
dan de zjjne en dat hg niet had willen terugtrekken
zoodat hjj noodeloos 10,000 man had opgeofferd.
O'er dit onderdeel van den Shaho slag heeft eindeljjk
de Novoje Vremja het bericht, dal de slag eindigde door
dat beide legers op hun stellingen teruggetrokken waren
de Japanners schijnen eebter nu van bun zjjde een om
trekkende beweging aan te vangen. Nieuwe gevechten
worden door dezen ooi respondent niet verwacht; tot het
einde van deze maand zonden de vgandeljjkheden gestaakt
worden.
Hoe het is toegegaan bjj de gevechten, die tot eind
resultaat hadden, dat de Rassen naar den rechteroever
van de Hoen ho werden teruggedreven, bljjkt ook uit het
rapport van Generaal Oyama, waarin gezegd wordt: Da
troepen die tegen ons oprnkten, bestonden uit het Ie
Siberische legercorps, een gemengd legercorps, de 2e en 5e
brigade Europeesche vrjj willigere, een gedeelte van het
8e legercorps, de 61e reserve-divisie; eenige bataljons
jagers enz., te samen ten minste zeven divisiön en een
oavalerie divisie. Onze verliezen bedragen ongeveer 7000
man, die van den vjjand zjjn groot. Gevangenen zeggen
dat vier Rnssisohe regimenten bijna vernietigd zjjn, zoodat
vele compagnieön tot 20 of 30 man gesmolten zjjn.
De Novoje Vremja verneemt nog uit Moekden dat ge
neraal Misjtsjenko daar is aangekomen de wond aan zjjn
been is ernstig. Generaal Kondratowisj gaat goed vooruit.
Behalve deze twee generaals is bij Sandepce nog gekwetst
(ernstig) de chef van den staf der divisie van Misjtsjenko,
kolonel Andrejef. Ds correspondent meldt voorts dat
350J gewonden naar Moekden overgebracht zijn, hun
toestand wordt als gevaarljjk beschouwd, daar het be
vriezen der wondopening licht aanleiding geeft tot
koudvuur.
Da Twoede Kamer is r dis bijeengeroepen tegen 14
Februari a. s des middags 2 uur, tot trekking der af-
deelingen en tot regeling der werkzaamheden.
De uitslag der gebonden herstemming voor een lid van
de Tweede Kamer in het district Brielle is als volgt:
Aantal kiezers 6066. Aantal uitgebrachte geldige stemmen
5355. Gekozen: de heer A. Roodhujjzen (lib.) met 2915
stemmen. De heer H. Ch. Vegtel (antir.) had 2440 stemmen.
Tot lid van den gemeenteraad van Z iandgk is gekozen
mr. Elink Schuurman, vrjjz.-dem., met 102 stemmen. Up
den soc.-dem. K. dc Vries Cz. werden 54 stemmen uit
gebracht.
Te St.-Pancras is eene afdeeling opgericht van den
Algemeenen Nederlandscben Gehoel-Onthouders-bond. De
afdeeling telt aanvankelijk 14 leden.
Suikerbieten.
Op de vergadering van suikerbieten-verbouwers in de
provincie Noord-Holland, deze week gehouden, werden de
statuten goedgekeurd en werd besloten daarop de Koninkl.
goedkeuring te vragen.
De vereeniging zal als zoodanig geen invloed trachten
uit te oefenen op de prjjzen van de snikerbieten in dit
jaar, wjjl het daarvoor thans te laat wordt geacht, wel
znllen pogingen worden gedaan om het bestaand verschil
in prijs, welken de snikerbietenverbouwers in het noorde
lijk en zaideljjk deel der provincie kunnen bedingen, tot
een billjjke oplossing te brengen.
Ook zal dit jaar reeds getracht worden om het onder
zoek der suikerbieten, dat alleen aan de fabrieken geschiedt,
te controleeren, daar men zonder het onderzoek te wan-
trouwen, deze contröle toch wenscheljjk acht.
Waar hier ter stede de belangen der modernen in de
Ned.-Hervormde Kerk niet tot hnn recht komen
immers, een vrjjzinnig predikant ontbreekt ligt 't voor
de hand, dat door vele vrjjzinnige leden der Hervormde
Gemeente, die er prjjs op stellen dat hunne kinderen
bljjven m de Ned.-Hervormde Kerk, met ingenomenheid
begroet is het voornemen van Dr. J. 0. PoJ, predikant
te Oujlorp, om hier weder, evenals in vroegere jaren, te
cateohiseeren in het Wildemansbofje op de Onde Gracht.
Onders, die willen gebmik maken van deze voorziening
in een bestaande leemte, znllen goed doen de desbetref
fende advertentie in dit nummer aandachtig te lezen en
zich Woensdag 8 Februari tusschen 1 en 4 uur aan het
Wildemanshofje aan te melden.
Protestantenbond.
In de bovonzaal van »Café Central" werd Donderdag
avond, vanwege de aideeling Alkmaar van den Nederl.
Protestantenbond, een leesavond gehouden.
De heer Ds. Ternooy Apèl bracht in zjjn openingswoord
dank uan den spreker voor dezen avond, den heer Ds.
P. J. Glasz, die zoo welwillend den taak van den eigenljjben
spreker, den heer Ds. Winkel, die eerst op zou treden
maar verhiuderd was, had overgenomen. Wat betreft
het onderwerp: de besproking van M. Maeterlinck's boek
•Sohat dos Harten", zeker zon dit wel belangstelling in
boezemen.
De beer Ds. Glasz, hierna het woord krjjgonde, begon
zjjne lezing met te wjjzen op de verschillende indrukken,
die men ?an Maeterlinck moet krijgen, wanneer men leest
en vergeljjkt de werken van den grooten Vlaamschen
schrjjver uit zjjn eersten tijd van auteur-zijn en daarna
Kunstbeschouwing in „de Unie"
van de Vereeniging „Kunst zij ons Doel".
Utrechtschc portefeuille aquarellen en
teekenlngen.
Menig kunstgenootschap heeft niet zulk een mooie
en deftige gelegenheid om exposities te geven, daar
moesten we ons gisteren weer oprecht in verheugen.
Onze ministers willen aanblij ren.
's GRaVENHAGE, 4 Februari. Van bevoegde zjjde
wordt medegedeeld dat het bericht in sommige bladen
omtrent het voornemen van meerdere ministers om na
de vierjarige periode af te Leden, geheel ongegrond is.
