Dit uur bestaat nit 2 Mn.
No. 18.
Honderd en zevende jaargang.
1905.
WOENSDAG
8 FEBRUARI.
Rekeningen
BUITENLAND.
BINNENLAND
Algemeen Overzicht.
Gemengde Mededeelingen.
Nieuwst ij dingen.
ALK1AARSCHE COURANT.
Deze Oonrant wordt Dliad* g-, Doidtrdtf-
en literdigiToid uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alihiai f 0,80franco door het
geheele rjjk f 1,
3 Nummers f 0,06. Atzonderljjke nummers 3 ets.
felefoonnuiimer 3.
PiJJs der gewone advertenties i
Per regel f 9,13. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franoo aan de N/V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOONVoordam 0 9.
wegens in 1904 aan de gemeente ALKMAAR gedane
leveringen worden zoo spoedig mogelijk ingewacht,
voor zooveel betreft de gasfabriek en de gemeente
reiniging bjj de Directeuren van deze takken van
dienstde openbare werken bij den Gemeente
architect en de overige takken van dienBt ter
Gemeente-secretarie.
De Secretaris van Alkmaar,
D O N A T H.
Met de berichten, die nit Rusland tot ons komen, is
't als met het spel van het .rouge et noir". Vandaag is
't .rouge'', d. w. z. niet de belroode kleur, maar de rose
sohjja van een komenden dageraad; morgen is't .zwart",
d. w. z. de troostelooze kleur, die spreekt van hopeloosheid
en onwrikbaarheid Met andere woorden den eenen dag
wordt van den Caar gezegd, dat hij luisteren wil naar
de stem van zjjn volk en in diens nooden wil voorzien
den anderen dag wordt hij geschetst als de gevoellooze
antocraat, die van geen enkel stipje van zjjn macht wil
afstand doen.
Waarschijnlijk zal de Czar zjjne eigen gedaohten goed
deels terugvinden in een adres, dat is aangenomen
door de vergadering van den Adel. Daarin wordt gezegd,
dat .God den Czar en Rusland op een zware beproeving
gesteld heeft toen tjjdens een uiterst moeilijken en bard-
nekkigen oorlog een binnenlandsch oproer de maatschappij
in wanorde bracht. Toch is de gedachte aan het doen
ophouden van den oorlog, wat alleen mogelijk is ten
koste van de politieke vernedering van Rusland, terug te
wijzen, en bljjft de hoop gevestigd op de overwinning
van het dappere leger. Deze zware tjjd is niet geschikt
voor welke hervormingen ook in bet regeeringsstelsel
Later zal Rneland zjjn weg vinden voor eene goede rege-
liDg van zjjn binnenlandsche aangelegenheden op den
grondslag van een historisebe vereeniging van den anto-
eratischen Czar en het volk. In de macht van den auto-
oratischen Czar ligt de krachtige hoop van het Russische
volk.'1
Wat wel als zeker mag worden aangenomen is, dat de
huidige toestand niet kan bljjven voortbestaan. De Czar
zal verschillende concessies moeten doen. En hjj schjjnt
daartoe ook wel bereid. Naar de correspondent van het
Berl. Tageblatt te St. Petersburg nit de hoogste kringen
vernam, begint de Czar te denken over het bjjeenroepen
van een Semski Szobor, een volksvertegen
woordiging. Hjj heeft reeds met verschillende leden
van de hoogste aristocratie hierover gesproken en reeds
vele uitgewerkte ontwerpen in ontvangst genomen.
Ofschoon van .boven" de opinies nog verdeeld zjjn, en
stemmen voor en tegen een volksvertegenwoordiging
opgaan is het toch al van groot gewicht dat de Czar
ernstig de qoaestie in overweging genomen heeft. Het
zal nog wel eenigen tjjd doren voor de zaak tot stand
komt, maar het plan is reeds een groote stap op den
goeden weg. Het feit dat de oude Czaren in gewichtige
gevallen een Semski 8?obor bijeen riepen te Moskon zou
den Czar er toe gebracht hebben nader over do quaestie
te denken, zoodat het bjjeen roepen van een parlement
in het bereik der waarscbjjnljjkbeid ligt.
Anderen schadden over dergelijke berichten ongeloovig
het hoofd. En zjj hebben daarvoor argumenten, waaraan
niemand beteekenis z»l kunnen ontzeggen. In dit opzioht
is vooral belangrgk een artikel van den Praagsehen
hoogleeraar Masaryk, een bekend autoriteit op het gebied
van de kennis van Rassisohe toestanden, opgenomen in
de Oesterreichische Rundschau waarin hjj o. a. zegt:
.Hoi Ozarisme is niet alleen een politieke, maar nog
veel meer een oeconomiscbe quaestie.
.De Czar bezit meer dan honderd kasteelen, waarin
steeds alles zoo geschieden moet, alsof de heerscher er
tegenwoordig is, hoewel hjj in vele ervan zgn heele leven
niet komt. Het onderhond dier kasteelen kost 20 millioen
Roebel per jaar, 32,0b0 bedienden zjjn met de zorg
ervoor belast.
.De keizerljjke familie telt [33 mannelgke leden, die
ieder jaarlgks ren apanage van 21/, mill. Roebels hebben.
De grootvorsten bezitten te zamen het veertigste deel
van den grond van geheel Europeesch Rusland zij hebben
325 paleizen en kas eelen, met 2z,000 bedienden, ge
middeld 637 bedienden voor iederen grootvorst.
.Het is dns niet te verwonderen, dat deze groot
vorsten een constitutie, met toezicht op de Russische
financiën, verafschuwen.
»Meu vraagt of het Russische volk rgp is voor een
constitutie. Elk volk is rgp voor gezonde, eerljjke, op
rechtvaardigheid gegronde toestanden, voor een regeering
die niets te verbergen, niets te bemantelen heeft
.Maar het Czarisme te overrjjp, zoo door en door, dat
ook de groote massa van het Russische volk dat niet
meer verdragen kan.
.Meuscheljjke gevoelens of zelfs erkenning van eigen fou
ten zjjn van het theocratische Czarisme niet te verwachien,
en daarom evenmin een politieke ommekeer nit zichzelf.
Het Czarisme zal slechts voor geweld
w jj k e n."
Aan geweld, van beide kanten, bljjft 't niet ontbreken
in Rusland. En de pogingen tot verzoening van den Czar
zjjn geenszins afdoende geweest om de verbitterde werk
lieden te kalmeeren. Dat is o. a. gebleken in de Lessner
fabrieken te St.-Petersburg, waar onderdeelen van kanon
nen worden vervaardigddaar zjjn door het geheele
personeel van 900 werklieden afdrukken van de rede
voering van den Czar tot de werklieden-deputatie ver
scheurd, waarna opnieuw de arbeid is gestaakt. Generaal
Trepof heeft den heer Lessner meegedeeld, dat deze 900
mannen nimmer weer in dienst zouden mogen worden
genomen. De fabrikant antwoordde daaiop, dat het allen
vaste werklui waren, die niet gemist konden worden en wier
afwez'gheid zich ernstig zou doeu gevoelen bij het maken
van de voor torpedobooten benoodigde kanonnen. Gene
raal Trepof bleef echter bjj zjjn besluit, waarvan door
den minister van oorlog aan den Czar werd mededeeling
gedaan. Deze laatste was zeer verontwaardigd over de
houding der werklieden.
Is de Czar verontwaardigd nog heel wat grooter is
in Rusland en in het buitenland de verontwaardiging,
dat bet bericht omtrent de vrjjlating van den bekenden
letterkundige Maxim Gorki is tegengesproken, zoodat
deze nog steeds in de Peter-en Paul vesting zit opgesloten.
De vrouw van Maxim Gorki, die haar vast verbljjl te
Nisjni Nowgorod heeft, is met haar eenig zoontje naar
Petersburg gekomen, zoodra zjj hoorde van da gevangen
neming van haar man. Ondanks baar dringende bede
gelokte het haar aanvankelijk niet tot den gevangene te
worden toegelaten. Eerst Vrijdag kre°g zij verlof haar
man in de gevangenis te bezoeken Gorki vertelde baar,
dat de behandeling in de vesting niets te wenschen o»er-
liet. Alle gevangenen der deputatie zooals men weet,
werd de heele deputatie, die den minister van binnen
landsche zaken het hervormingsplan overhandigde, in
hechtenis genomen zitten afzondorljjk opgesloten. Zij
dragen een gevaDgeniskiel, maar worden overigens be
handeld als gevangen officieren. Vrjjdag begonnen de
verhooren, onder overlegging der tegea de regeering ge
richte, in beslag genomen vertoogen, met vragen, in
hoever de gevangenen aan de beweging hadden deelge
nomen. Meest loopen de ondervragingen zonder resultaat
af, daar de aanklachten gedeelteljjk ongegrond zjjn, go-
deelteljjk de gevangenen weigeren te antwoorden. Gorki
moet er goed en monter nitzien zjjn lot boezemt hem
abaolnnt geen bezorgdhe.d in. Hjj draagt zjjn hoofd zoo
rechtop als vroeger. Men neemt aan, dat hem na zyn
invrijheidstelling waarschjjnljjk een tjjdeljjke verbanning
waeht naar de binnenlanden van Rusland, misschien zelfs
dat niet eens. Met Gorki zjjn in de Peter- en Paul-
vesting nog opgesloten Annenski, de redacteur van de
krant Roeskaja Bogatstwo, het gemeenteraadslid Kedrin,
voorts Semetaki, professor in de geschiedenis en Pesjes-
jonof, medewerker van de Roeskaja Bogatstwo.
Een vraag, die allicht bjj menigen lezer zal zijn opge
komen bij het zooeven medegedeelde omtrent het voor
gevallene in de Petersburgsohe kanonnen-fabriek, is deze
Hoe moet 't met de Russisohe armee in Oost-
A z i afloopen wanneer de geregelde gang van zaken
in het Enropeesche deel van bet machtige rjjk niet, spoedig
wordt hersteld. Nog ve 1 meer reden heeft men tot die
vraag nn de Petit Paruien verneemt, dat de voorraad,
voor het Rossische leger in Alantsjoerjje beschikbaar, zoo
8chaarsch is, dat de troepen reeds op rantsoen gesteld
moeten worden.
Hetzjj dit waar is of niet, de quaestie der voeding
van de 800,000 Russische soldaten in Mantsjoerjje tal
wel een van de moeiljjkste zjjn waarmee het Rossische
legerbestuur zich dezer dazen moet bezighouden. Het is
misschien niet overdreven als een andere Pransohe oor
respondent voorspelt, dat in dit opzicht Koeropatkine's
toeetand binnenkort bacbeljjk zal worden. Wat Mants
joerjje aan eetbare waar opleverde, zegt hg, is al lang
op. Er is ook geen stok vee meer te krjjgen in den wij
den omtrek. Maar ergertengevolge van den oorlog zjjn
de velden voor een groot deel onbebouwd gebleven, er
is dus maar een schrale oogst te verwachten In' de
volgende maanden zal bjjna alles wat de Ruisiscbe troepen
en huu paarden noodig hebben, per spoor moe'en komen
met den voor andere dingen, in de eerste plaats aanvnl-
lingstroepen en krggavoorraad, nauwelijks toereikenden
Siberischen spoorweg. Daarbjj moet men dan nog onder
stellen dat die Bpourweg goed blgtt werken. Het zon
van groot belang zijn, te weten hoeveel waarheid er was
in de berichten over troebelen te Irkoetsk en werkstakingen
te Krasnojarsk. Daar ligt een factor die de fraaist
opgezette berekeningen in de war kan sturen.
Dan is hier nog een andere factor. Tot dasverre zjjn
de troepen nog steeds aan de regeering tronw gebleven,
maar 't is moeilyk aan te nemen, dat de gansche bewe
ging van de laatste weken hen geheel onaangeroerd heelt
gelaten. Zoo verzekert de Daüy Chronicle, dat 6üU0 reser
visten aan het muiten zyn geslagen in Peterhof
wel wordt dit bericht nit Si. Petersburg tegengesproken,
maar zoo ie-.s scbjjnt er toch wel te zjjo gebeurd. Volgens dé
Daily Graphic is dezer dagen een begin gemaakt met de afre
kening met de muiters te Sibastopol16 matrozen werden
Teroordeeld tot drie jaar dienst in een bataljon van dis
cipline en 7 tot vjjt jaar dwangarbeid; de 4 aanleggers
werden veroordeeld tot vier, twaalf, dertien en vjjftien
jaar dwangarbeid; 7 der beklaagden werden vrjjgesproken.
Het O. M. had de doodstraf voor de aanleggers der mniterjj
geëischt. Ter behandeling der zaak tegen de honderden
matrozen die nog in de gevangenis zitten, znllen nog
meer krijgsraden worden gehouden. Zondagmorgen brak
te Sebastopol een nienwe opstand uit, die echter spoedig
onderdrukt werd. Da marine-barakken worden thans
streng bewaakt.
Dinsdagmorgen. Heel veel berichten en zeer
weinig plaatsruimte. We moeten ons dns wel bepalen
tot het aanstippen van het noodigste.
De correspondent van de Daily Telegraph te St.-Peters-
burg hneft een middel gevonden om zich te redden nit
do ongelegenheid, waarin bjj gekomen was door zjjn
Magna Charta-verhaal, wijl de feiten er erg op
wezen, dat hij al seinende meer gedaan had aan het zuigen
op zjjn duim dan aan het pntten uit seriense bronnen.
Thans seint hjj, dat de zoogenaamde Magna Charta", of
wat dan ook het jongste hervormingsdeoreet van den Czar
is geweest alweder is te niet gedaan door intriges
van de bureancratisohe kliek. Hij weet thans mede te
deelen, dat, terwjjl minister Witte, minister Yermolof en
andere liberale regeeringsmannen reeds jjverig aan bet
werk waren voor het samenstellen van een schema voor
hervormingen, welke het Russische volk zoodon bewijzen
dat de Czar werkelijk vaderljjk be-cheimer van zjjo onder
danen wilde zjjn, plotseliog door bemiddeling van den
minister Freederibsz vernamen dat de Czar hnn dank
zegde voor ban arbeid, doch het uitvaardigen van bet her-
vorminggmanifest niet meer noodig achtte. Zoo weinig
ernstig wordt nn deze heele geschiedenis beschouwd, dat
Renter 't niet meer de moeite waard heeft geacht een
uittreksel van dit tweede bericht over te seinen.
Een feit is daartegen, dat door den ministerraad, onder
goedkeuring van den Czar, is besloten het vraagstuk
der Staatsverzekering van de werklieden
in de fabrieken ter band te nemen.
Even willen wij er ook nog aan herinneren, dat 't
gisteren een jaar was geleden, dat de Rnssisoh-
Japansche oorlog uitbrak. Welk een jaar van
beproevingen voor Rusland I En het tweede oorlogsjaar
zet voor dit Rjjk ook al heel slecht in. Volgens den
Petersburgschen berichtgever van le Petit Parisien toch
komen er niets dan slechte berichten van het oorlogs
terrein. De Staf erkent, dat de nederlaag bjj Sandepoe
zeer ernstig is geweest. De bladen verwjjten Genet aal
Koeropatkine dat hjj Generaal Gripenberg niet voldoende
heeft bjjgestaan. Er loopt een gerucht dat de opperbevel
hebber, ziek, nitgepnt en in onmin met zjjn Generaals,
zjjn ontslag heeft gevraagd en dat er sprake van is Gene
raal Liniew tch tot zjjo opvolger te b noemen.
De kolenwerkers in Bohemen De stakings
koorts onder de kolenwerkers is ook naar Bohemen over
geslagen. In het noordwestelijk kolengebied daar te lande
ijveren de Czechi?che arbeiders h»rd voor staking; de
Dnitsche echter zjjn er beslist tegen. Men vreest dien
tengevolge voor vechtpartijen tosschen beide groepen en
heeft de ^endarmeiie in het mjjngebied reeds versterkt.
De kolenwerkers in het Rnbr gebied-
De oomm;8sie van zevenen heeft zich met hare voorstellen
zie het Bijblad) ook gewend tot den Rijkskanselier, die
daarop terngoeiude »Ik dank n voor uwe mededeelingen.
In het algemeen belang acht ik het dringend noodzake-
Ijjk, dat de arbeid, gelijk gg 't aan het slot van uw
telegram in 't vooruitzicht steldet, thans dideljjk hervat
worde. In dat geval ben ik ook gaarne bereid, de afge
vaardigden der werklieden en der patroons tot voort
zetting van de onderbandelingen te ontraDgen."
Een opstand in Argentinië. Hoe voorspoedig
t Argentinië thans ook gaat, toch is er weer eens een
revolutie uitgebroken. Zjj is gericht tegen den nieuwen
President Qnmtana. De regeering is echter zoo krachtig
opgetreden, dat de opstandelingen nn reeds hebben aange
boden het hoofd in den schoot te leggen.
De Prins der Nederlanden is Maandagmorgen in de
Residentie teruggekeerd van zjjn verbljjf in het buitenland
De Koningin verwelkomde den Prins bjj aankomst in bet'
station.
Tot lid van den gemeenteraad van Texel is gekozen
de heer Joh. S. Koning (lib.) met 435 stemmen. Deheeren
W. Eelman Az. en P DroB Gz., beiden antirev., verkre
gen respeotieveljjk 167 en 68 stemmen.
De heer P. W. N. Hugenboltz, lid der Tweede Kamer,
zal 13 Februari een politieke lezing bonden te West-
Grattdjjk over de Christeljjke reactie.
Zaterdag 11 Februari, 's avonds 7 uur zal te Zuidschar-
wonde bjj den heer A. Kist een bijeenkomst worden ge
houden, waarin als spreker zal optreden de heer Kl. de
