bYite nï7 and!
BEIILIJNSCHE BRIEVEN.
STADSNIEUWS.
een paar kleine negorijen uitgezonderd er nergens be
zwaar in gevonden in een vergadering van autoriteiten
een conrant te citeeren. Als 't zoo voorkomt doet men
dit in de grootste gemeenteraden van ons land, in de
Staten, in de Eerete, in de Tweede Kamer. Wie geroepen
is mee te regeeren beschouwt 't zelts als een van de ge
bruikelijke werkzaamheden om zich op de hoogte te
stellen van de uitingen der pers. Voor schroom was hier
ganscheljjk geen reden bjj den heer Uitenbosch. En moch
ten wij nog niet alle bezwaar hebben weggenomen, dan
willen wjj wel even onze bescheidenheid ter zjjde zetten
en meedeelen, dat 't ook al eens is voorgekomen, dat op
het Haagsche Binnenhof een artikel van onze hand is
geciteerd, zonder dat daarmee eenige afbreuk is gedaan
aan de waardigheid van den afgevaardigde, als zou hij
niet uit eigen oogen zien.
Doch nu de zaak zelve, 't Was voor ons een aange
name voldoening te hooren, dat onze vooronlerstelling om
trent de gezindheid van B. en W. op goede gronden had
berust. Met de duidelijkheid, die altijd de betoogen van
den heer Boel mans ter Spill kenmerkt, zette hjj uiteen,
hoe door hem noode zijn stenn was gegeven aan deze
verordening en hoe door hem daartoe was overgegaan,
omdat de Schoolcommissie nu eenmaal niet anders wilde.
Ook de heer de Wit en de Burgemeester spraken, hoewel
minder krachtig, toch in geljjken guest; zij hadden zich
laten leiden door het systeem van »beter iets dan niets."
Uit, een brief van deze Oommissie van Januari j.l., door
den Burgemeester voorgelezan, bleek inderdaad, dat de
heeren niet te bewegen waren de dames in hunne maan-
deljjksche vergaderingen toe te laten wat elders goed
gaat bleek voor Alkmaar nog niet bereikbaar.
Iets dat op oppositie leek kwam van de zjjde des heeren
Cohen Staart. Deze had echter Woensdag niet'jjn geluk
kigen dag, want evenmin als bjj de wijziging in de muziek
school-verordening gelukte 't hem nu den spjjkeropden
kop te slaan. Naar aanleiding van de opmerking, dat 't
beter was te spreken van «vrouwelijke leden" dan van
«dames" zei ds heer Stuart, dat 't meer in de ljjn van
den tegeuwoordigen tijd ligt, dat alle vrouwen dames
zullen worden dan omgekeerd. Er werd om gelachen en
't was dan ook belachelijk. Juist bjj het vooruitstrevende
deel der zwakke sekse is het woord «vrouw" in hoog
aanzien. Indien de heer Stuart ervan gediend is willen
wij hem wel eens even inzage geven van het pas ver
schenen «V rjo n w e n-jaarboekje voor Nederland", nitge.
geven door de «Vereeniging ter Behartiging van de Be
langen der V r o n w." Daarin vindt men een opsomming
van tientallen vereenigingen, opgericht in Nederland voor
en door de vrouw. Wjj hebben 't nog eens doorgebladerd
en tot dusverre mocht 't ons nog maar één keer gelukken,
daarin een dame s-gezelschap aan te treffen. Dit iB de
Amsterdamsche Dames-Zwemclub", bjj wie zich nu de
Alkmaarscbe Dames-commissie van bjjstand kan aacslniten.
De Raad besloot maar te buigen voor den wil der
Schoolcommissie. Moge daarop maar niet het berouw
volgen Nu deze commissie z'cb zoo weinig graciens ten
opzichte van de vronw heeft gedragen zal "t ons benieu
wen, welke Alkmaarscbe dames bereid zullen worden
bevonden aan haar bjjstand te verleenen. En ook zal de
toekomst leeren, of men niet in moeiljjkbeden komt door
art. 72 van de Wet op het Lager Onderwijs, voorschrij
vende, dat voor de leden der plaatse!jjke commissie van
toezicht en dus niet voor een sub-commissie, welke
niet dezelfde rechten geniet als deze leden alle scholen,
waar lager onderwijs wordt gegeven, zoo openbare als
bjjzondere, steeds toegankeljjk zjjn en op hunne aanvrage
onverwjjld worden geopend.
Op ons bureau teruggekeerd na afloop van de Raads
zitting was ons eerste werk om na te slaan, wie dan toch
wel zitting hebben in de Alkmaarsche commissie van
toezicht op het lager onderwjjs en er zooveel bezwaar
tegen hebben om aan de vrouwen de rechten te geven,
die haar elders met zooveel gratie zjjn toegekend. En
toen wjj de namen van al die heeren hadden gelezen is
bjj ons de vooronderstelling gewekt, dat er over deze zaak
in de Commissie naast de meerderheid waarschijnlijk ook
wel een minderheid zal gevonden worden.
Er zon nog veel te schrijven zjjn over do Raadszitting
van Woensdag, doch weder treedt tnsschenbeiden die.
onverbiddelijke macht, waarmee wij dag aan dag te
worstelen hebbenonze beperkte plaatsruimte.
Zoo zullen wjj dus slechts aanstippen, dat bij de ver
ordening tot wering van schoolverzuim de heer Uitenbosch
de vorstrekking van voedsel en kleeding aan bet arme
schoolkind ter sprake bracht en dat door den heer van den
Bosch aangedrongen werd op het nemen van maatregelen
tegen het colporteeren langs de straat met slechte lectuur.
Beide onderwerpen komen trouwens nog nader aan de orde
en dan zal daarover nog wel een en ander in het midden
zjjn te brengen. Buitengewoon lang werd door don Raad
stilgestaan bij een onderdeel van het rapport der Raads
commissie, benoemd tot onderzoek van de aanhangige
plannen ter uitbreiding van de gemeenteljjke gasfabriek,
indertjjd in extenso in dit blad opgenomen. Op ons als
toehoorder maakte 't don indruk, dat deze Raadscommissie
een zeer verdiensteljjk werk heeft verricht, maar dat zij
toch één ding bad verzuimd, namelijk bet honden van een
eind-vergadering, waarin de debatten werden gevoerd, die
nu voor den Raad waren bewaard. Aanvankelijk waren
't dan ook uitsluitend de commissieleden, die aan do
discussies deelnamen. Intusscben had toch het debat, al
ware 't beter en petit comité gevoerd, zjjn nut. Door den
heer Bosman werd geadviseerd om in punt a der con
clusie op dit oogenblik nog in het midden te laten, waar
de watergas-fabriek zon moeten worden gebonwd en toen
de Burgemeester aan dit bezwaar tegemoet wilde komen,
door in de conclusie op te nemen, dat deze fabriek «bij
voorkeur" zou worden gesticht op het terrein der tegen
woordige fabriek, nam de heer Bosman ook hiermee
genoegen. De zaak had daarmee nit kannen zjjn, wan
neer de heer Cohen Stnart niet breedvoerig en her
haaldelijk was komen betoogen, dat de fabriek absoluut
moest geplaatst worden op bet genoemde terrein.
Men zou zoo zeggen, dat in een dergeljjke aangele
genbeid het oordeel van iemand als de heer Bosman
zwaar zou wegen en hjj allicht in zulke zaken wat beter
inzicht beeft dan een niet-deskundige, die ten slotte in
dergeljjke quaesties niet nit eigen oogen ziet. Bovendien
werd door de toevoeging, zooals die door den heer Bos
man werd gewenecht, niets gepraejudiceerd immers,
punt c luidde»B. en W. uit te noodigen volledige
plannen en begrootingen met situatie-teekeningen te doen
opmaken", terwjjl ten overvloede B. en W. zeer geneigd
bleken juist het bedoelde terrein te nemen. De heer
Stuart hield echter maar vol en toen ging 't, zooals altjjd
in dergeljjke gevallen het eene woord haalde het andere
uit. De heer van den Bosch interpreteerde zeer juist de
beteekenis van het woord «bedoeling", de heer Wicberink
wilde daarvoor een stokje steken door «bedoeling", te
veranderen in «verplichting", de heeren de Groot, Vonk
Boelmans ter Spill en Kraakman mengden zich ook in
bet debat enfin, men heeft dit alles kunnen lezen in
bet Raadsverslagin het vorige nummer opgenomen.
Het slot wasdat punt a met algemeene stemmen
onveranderd werd aangenomen, dus ook met behoud van
het in dezen veelzeggende woordje «bedoeling", welke
satisfactie den heer Bosman wel toekwam.
Ooi vier uur staken de Raadsleden hun sigaren weer
op, met andere woorden de geheime zitting nam een
aanvang.
Particuliere Correspondentie
Berlijn, 8 Februari 1905.
De Berlijnsche wereld staat op 't oogenblik in het
teeken van het automobilisme, of, zooals van echt-
Duitsche zijde graag gezegd wordt: van het »Selbst-
f ahrerwesen."
't Is een grappig ding met dat echte Duitsch.
Eensdeels zijn hier, uit vroeger eeuwen, vele Fransche
woorden blijven hangen; evenals bij ons, maar anders.
In den regel hebben ze bij ons meer hun oorspronke-
lijken Franschen zin behouden, terwijl die hier heel
zonderlinge wijzigingen ondergaan heeft. Zoo is de
gewone naam voor eene huishoudster «eine Mamsell",
ook al is zij getrouwdeen garen- en band-winkel
heet Dein Posamentierladen." Het Fransche woord «partout"
is van een plaatsaanduiding tot een wilskrachtaanduiding
verbasterd -zwerm Sie es partout (met alle geweld)
wünschen
Anderdeels issinds 1870de Duitsche natie druk
bezig zooveel doenlijk alle overblijfselen van het taal
kundig Fransche juk af te schudden. Soms uit zich die
neiging in de leelijk-oppervlakkige liefhebberijaan
Fransche woorden Duitsche spelling te geven Schokulade,
Kakao, Liquöre. Maar in haar beste streven gaat zij
dieper en levert aardigezuivere vertalingen. Wijlen
de post-autocraat Stephan is ermee begonnen en op
zijn gebied wordt er streng de hand aan gehouden.
Wie aan een postkantoor van enveloppes of couverten
spreekt, loopt alle kans, van den dienstdoenden beambte
de vaderlijke vermaning mee te krijgen Brie/umschlage
sagt man auf Dëutschf'
In dien geest wordt, op verschillend gebied, trouw
voortgewerkt. Ook op dat van den sport. En zoo is nu
het woord Selbstfahrer opgeworpen, ofschoon nog slechts
een klein deel van 't publiek begrijpt, dat daarmee au
tomobiel wordt bedoeld, en de goè-gemeente bij voorkeur
over Töjf töffs" redeneert.
Hoe dit zij, de groote internationale tentoonstelling
van bedoelde voorwerpendezer dagen hier ter stede
geopend, is officieel aangekondigd als Automobil-Aus-
stellung
Twee jaar geleden werd er ook eene gehouden. Toen
werdvoor de openingbij wijze van propaganda
middeleen reusachtige automobiel-paradetochtdoor
een groot deel van de stad, tot onder de vensters van
het Keizerlijk Slot gehouden. Zulk een spektakel werd
thans niet meer noodig geachten dit negatief ver
schijnsel kan als een praktisch bewijs gelden van den
vooruitgangdie op dit terrein valt waar te nemen
zoowel wat de maatschappelijke als wat de industriëele
zijde van de zaak betreft.
Ook zonder in technische details te treden, kan elk,
die met onbevangen oog op deze tentoonstelling rondkijkt,
zich gemakkelijk overtuigen van de krachtige ontwik
keling die in dit vak valt op te merken. De vraag is
thans niet meer of dit «voertuig der toekomst" blijken
zal levensvatbaarheid te bezitten, maar alleen in welke
richting en langs welke wegen de thans nog bestaande
bezwaren het eerst zullen overwonnen worden.
Op het feest, waarmee de openingsplechtigheid be
sloten werd zei de spoorwegminister von Buddein
een toast
«Ik zie in den automobiel den sterksten concurrent
voor het spoorwegwezen. U, Mijne Heeren automobilisten,
hebt geen leggers en rails noodig zooals wij. U vereenigt
in uw rijtuig alles, van locomotief tot restauratiewagen.
U vliegt lachend voorbij mijn lokaaltreintjes. En als 't
zoo voortgaat, zal mijn collega Kratke voor zijn platte-
landsposterijen allemaal automobielen dienen aan te
schaffen. U kunt mij dus niet kwalijk nemen, als ik U
eenigszins benijd, 't Is waar. als U bij ongeluk in een
sloot terecht komtmoet U op mijn spoorwegen uw
troost zoeken en mijn collega van de politie pakt U
af en toe bij den kraag. Maar hij en ik werken samen
om de vooroordeelen, die nog tegen den automobiel
bestaan, uit den weg te ruimen. Evenals indertijd bjj
de spoorwegendurf ik hopen dat weldra ook bij den
automobiel de kinderziekten achter den rug zullen zijn.
Ik ben niet jaloersch of kleingeestig en verheug mij
over de vlucht, die de automobiel neemt, en verzeker
U dat ik al het mijne zal doen, om vanwege de Re
geering het automobilisme te bevorderen en te steunen.
Het spreekt vanzelf dat de tentoonstelling voornamelijk
georganiseerd is voor en door de Duitsche industrie,
en dat deze er trotsch op is, ook dezen tak van nijver
heid hoe langer hoe meer zellstandig te gaan beheerschen.
Van buitenlandsche firma's zijn hoofdzakelijk Fransche
yertegenwoordigdde Duitschers zelf geven gaarne toe
dat deze nog altijd uitmunten in de zoogenaamde »ca-
rosserie", de rijtuigmakerijterwijl uit een werktuig
kundig oogpunt de Duitsche producten met de Fransche
gelijkstaan. Ook uit EngelandZwitserlandItalië
België en de Vereenigde Staten zijn eenige zendingen
presentjuist genoeg om de rinternationaliteit" waar
te maken, maar nochtans aan Duitschland den boventoon
te laten.
't Is recht vermakelijk zich een paar uur in deze
door-en-door moderne sportsfeer te bewegen. Op lange
rijen of in goed geschikte groepen staan daar al die
machines, van elegante «cyclonettes» voor éèn of twee
personen aftot zware vrachtwagens toeuitwendig
eindeloos afwisselend in vormen, kleur en bijzaken, maar
inwendig steunend op enkele werktuigkundige beginselen.
Een groote rivaliteit blijft steeds bestaan tusschen de
benzine- en de elektro-motoren. Voor verre tochten zal
de benzine voorloopig nog wel onontbeerlijk blijven. En
zoolang dat het geval is, zal een groot deel van het
publiek zich dagelijks ergeren. Zonder twijfel heeft het
automobilisme eene groote mate van brutaliteitde
gevaren nog niet ééns meegerekend. Maar juist een
bezoek aan zoo'n tentoonstelling stemt vergevensgezind
en welwillend en geduldig jegens zulk een jonge industrie,
aan den éénen kant reeds zöö krachtig, aan den anderen
kant nog zoo zoekend en tastend. De rijke variatie in
de fabrikaten van technische onderdeelen, de wedijver
om daarin verbetering te brengen, het streven naar
veiligheid en naar vereenvoudiging, dit alles wijst
op eene toekomstige ontwikkelingwaarvan het eind
niet te voorzien is. Van de voordeelen van het automo
bilisme profiteert tot nog toe slechts een klein deel der
menschheid; doch dit aanvankelijk gebruik helpt den
weg banen tot ruimere mogelijkheden.
Federatie van Nederlandsche
Tuinbouw-vereenigingen.
Woensdagavond werd in het café «Het galden Vlies"
eene openbare vergadering gehonden, waarin samenkwa
men tninbonwers en dezulken, wier bedrijf op eenigerlei
wijze met den tninbonw in verband staat.
Na opening en lezing der notnlen der vorige verga
dering deelde de voorzitter medewat bet doel van
deze vergadering was. Dit laatrte hangt samen met de
op 25 Jannari j.l. te Amsterdam gebonden algemeene
vergadering van tninbonw-vereenigingen in ons land. Hier
werd besproken de wenscbelijkbeid van eene algemeene
federatie van tninbouw-vereenigingen en tevens op welke
grondslagen een dergelijke federatie diende opgebouwd.
Besloten werd toen om zooveel mogeljjk te jjveren voor
het tot stand doen komen van een dergelijke federatie
terwijl een 10-tal vereenigingen werden benoemd om de
noodige te nemen maatregelen te ontwerpen. Om nu te
bewerken een toetreding van de Alkmaarscbe belangheb
benden tot de algeheels federatie was deze samenkomst
belegd.
De heer Hazeloop, Rijkstninbonw-leeraar, had welwillend
op zich genomen de nadere uiteenzetting van bet nut
van eene federatie en tevens een nog duidelijker beeld
van het doel te geven.
Spr. wees er op dat het aantal vereenigingen op 't
gebied van den tninbonw vooral in Noord-Holland steeds
toeneemt. En omdat deze tak van bedrjjf zulk eene uit
gebreidheid krijgtmoet er gewaakt voor de belangen
der tuinbouwers. Van Regeeringswege werd wel iets ge
daan maar niet genoeg en ook een vereeniging als
de Nederlandsche Vereeniging voor Tninbonw en Plant
kunde kan niet genoeg doen. Het gebrek is dat bet daar
slechts liefhebbers zijn, geen vaklui, die aan tninbonw
doen. Toch zon er zooveel te verbeteren en voor te staan
zjjn bjjv. het vertegenwoordigen van nederlandsche
tninbouwvereenigingen op internationale tentoonstellingen,
waardoor bekend worden onze producten in 't buitenland,
bet buitenland waarvan toch voor den handelaar zooveel
afhangt. En wat zou 't geen voornaam ding zjjn als
konden worden gedaan onderzoekingen naar ziekten in
de vruchten, groenten enz. en moet niet gestreefd
naar goed vervoer en verkeer? Dat zjjn dingen die slechts
kunnen komen als er is samenwerking, federatie. Het
doel is om te hebben één groote vereeniging met een
hoofdbestuur, en dan verdeeling in groepen als groente
teelt, boomkweeken, ooftteelt, bollenteelt. Deze groepen
hebben elk een afzonderlijk bestuur. Contributie zal wor
den geheven voor iedere groep afzonderlijk maar tevens
zal er moeten zijn een kleine bijdrage van iedere groep
vcor de algemeene kas. Nog blijft een moeilijkheid moeten
de tninbonwers, die slechts nit liefhebberij dit, vak be
oefenen, uitgesloten,ja of neen. Hierover zal het oordeel
der vergadering gevraagd worden. De hoofdzaak van de
te Amsterdam gehouden vergadering was, dat de afge
vaardigden te kennen gaven hunne medewerking te zullen
verleenen aan 't streven om te krijgen één federatie
de financiën werden nog niet geheel geregeld. Wat dit
laatste betreft, de contributies zullen slechts klein zjjn.
Na een kwartiertje pauze werden door den voorzitter
eenige vragen aan de vergadering gedaan.
Besloten werd ten slotteeen echrijven te richten tot
het gevormde comité tot organisatie van meergenoemds
federatie om te betuigen, dat in beginsel wordt meegegaan
met de organisatie.
Voctbaldag ten bate der lupus-lijders.
{Ingezonden
In verscheidene clubs werd het plan besproken een
wedstrijd te spelen, waarvan de opbrengst strekken zal
ten bate der Nederlandsche Vereeniging ter verpleging
van lupuslijders.
Alcmaria Victrix wil zich ook hierin doen gevoelen
en doet daarom met gerustheid een beroep op de inge-
