BINNENLAND,
Nieuwst ij dingen.
Gemengde Mededeelingen.
geen partij is, die het land wil scheiden van het Huis
Habsburg, dat Hongarije integendeel de krachtigste
steun worden kan van de dynastie, wanneer dit land
niet verhinderd wordt, zich naar zijn wenschen te ont
wikkelen. Door het program van de Onafhankelijkheids
partij uit te voeren zal iedere wrijving tusschen Oosten
rijk en Hongarije worden voorkomen.
De Keizer deelde Kossuth mede, dat nieuwe conces
sies op militair gebied niet kunnen worden gegeven.
De Keizer houdt zich aan het program, zooals dat voor
het gemeenschappelijk leger is vastgesteld.
Wat de economische eischen van de Onafhankelijk
heidspartij betreft, bleek uit de mededeelingen van den
Keizer, dat het ontstaan van een zelfstandig Hongaarsch
tolgebied, wanneer de tijd en de omstandigheden het
noodig maken, op geen onoverkomelijke hinderpalen
zal stuiten.
Kossuth heeft er vooral bij den Keifcer op aangedron
gen dat de kieswet zal worden gewijzigd, opdat in de
plaats van de thans gebruikelijke publieke stemming,
de geheime stemming wordt ingevoerd.
De Hongaarsche pers hoopt dat de audiëntie van
Kossuth voor de oplossing der crisis een gunstigen invloed
moge hebben. De „Budapestie Hirlap" zegtDe Keizer
heeft thans kennis gemaakt met het program der on
afhankelijkheidspartij en met haar leider en deze heeft
uit den mond van den Keizer vernomen welke moeilijk
heden de verwezenlijking van dat program in den weg
staan. Daardoor is een beter begrip ontstaan. De Keizer
heeft een goeden indruk van Kossuth gekregen. Wij
mogen nu hopen, dat deze indruk strekken moge tot
beter begrip van onzen toestand en tot het doen ont
staan van wederzijdsche gevoelens van billijkheid en
toegevendheid.
Van den heer mr. Ph. de Kanter is bericht ontvangen,
dat hij in het district Enkhuizen tegenover den lieer
Goeman Borgesius geen candidatuur wenscht te aanvaar
den, zoodat deze de eenige door de liberale kiesveree-
nigingen in het district Enkhuizen gestelde candidaat is.
Jacht en vlsschery in Noord-Holland.
Door God. Staten van Noord-Holland is bepaald
a. dat de jacht op houtsnippen in die provincie zal
worden gesloten op den 25en Febrnari met zonsondergang
b. dat de jacht op eenden zal worden gesloten mede op
den 25sten Febrnari met zonsondergang
c dat de jacht op ander waterwild zal worden gesloten
op den 25sten Maart met zonsondergang
d. dat het weispel van k war telen met steekgaren of
vliegnet zal mogen worden uitgeoefend van 1 Mei tot en
met 15 Juni
dat de vissoherjj met het staande spieringnet zal zjjn
gesloten van 1 Maart tot 1 November
f. dat de vissoherjj met alle overige vischtuigeu, uit
gezonderd die met aalkorven, aaldohbers en paliogfuiken
op aas, paling en grondelingen, die met het schepnet op
de gebbe om kleine visehjes te vangen voor de aaldobbers
en die op snoek in de gemeente Texel zal zjjn gesloten
van 15 Maart tot 1 Jnni, en
g. dat gedurende den gesloten visohtjjd, vermeld sub f
van dit beslnit, ook het visschen met den hangel in de
hand is verboden.
De staking der mjjnwerkers in België
Een delegatie der stakende mijnwerkers, onder leiding
van vier socialistische afgevaardigden, werd Dinsdag
morgen ontvangen door den Belgischen minister van
nijverheid. De gedelegeerden hebben den toestand uiteen
gezet, betoogerde dat de verhooging van loon geljjken
tred moet houden met de verhooging van de gemaakte
winsten. Minister Francotte antwoordde, dat hjj niet
rechtstreeks kan tusscbenbeiden komen, maar dat hij aan
de Kamer een wetsontwerp zal voorstellen, waarin arbeids
raden met scheidsrechterlijke bevoegdheid worden inge
steld om in de geschillen tnsschen patroons en werk
lieden nitspraak te doen en waarin verder wordt bepaald,
dat de qnaestie der loonen geregeld zal worden besproken
door die raden.
Inmiddels begint de staking te verloopen. De miju-
werkerBbonden kunnen onmogeljjk de stakers ondersteuuen
en men verwacht, dat bet einde der staking nabjj is.
Na de staking in het Ruhr-bekken. De
Rhein-Westf. Zeitung schat het verlies door de werkstaking
van 25 dagen aan de Ruhr geleden op 90 millioen mark.
Daarvan komen 17.8 millioen op de loonen, 32.2 millioen
voor de waarde van 5 millioen ton kolen, die hadden
kunnen worden gedolven 10 millioen aan andere ont
vangen spoorvracbt10 millioen voor hetgeen voor bui-
tenlandsche kolen meer is betaald geworden en 20 millioen
uit loon- en winstderving in bedrjjven, waarin men wegens
kolennood niet kon werkon of minder is gewerkt. Het
blad acht die raming eer te laag dan te hoog.
Het hervatten van den arbeid in het Ruhr-gebied gaat
op zesr bevredigende wijze voort. In een groot aantal
mjjnen wordt weer met het volledig aantal arbeiders en
volgens'^de onde dienstregeling gewerkt. In de S:rinnes
mijnen zjjn veel meer werklieden ternggekeerd dan Zater
dag zoodat ook daar de gewone dienst hersteld kan
worden.
De begrafenis van Adolf von Menzel.
Het stoffelijk overschot van deu schilder Menzel is te
Berljjn met nagenoeg vorsteljjke eer begraven. Een deel
van den weg schreed de Keizer zelf mede in den stoet,
die het ljjk volgde naar het onde Drievnldigheids-kerkhof,
waar ook Mommsen werd begraven. »Nog nooit,'' zegt
de Rolnische Ztg»is in Pruisen een knnetenaar op die
wjjze begraven en de zoon van den kleinen lithograaf,
die zich wereldberoemd wist te maken, vereenigde Hof,
volk en kunstenaars in éénzelfde gevoel van droefheid
aan zijn baar."
Een kerk van minstens zestig millioen
gulden. Te New-York wordt een nienwe Roomsch-
Katholieke kerk gebouwdwelke, naar men verwacht,
de grootste en prachtigste ter wereld zal zjjn. Het ge
bonw zal 70,000 menschen knnnen bevatten. Het zal
547 voet lang zjjn, dat is 22 voet langer dan de St.-
Panlskerk te Londen en de hoogte zal 475 voet zjjn
dat is ruim 40 voet hooger dau de St.-Pieterskerk te
Rome en 100 voet hooger dan de St.-Puulskerk. De
kosten van de nieuwe kathedraal, welke de St.-Sophia-
kerk zal heeten, worden geraamd op minstens 60 mil
lioen gulden.
Een lading van goud. Zondagochtend is het
stoomschip »La Champagne" met een zeer kostbare vracht
uit New-York te Havre aangekomen. Het schip had voor
een waarde van 45,730,000 francs goud aau boord, deels
gemunt, deels in baren, bestemd voor Parjjsohe banken.
Het moet de grootste zending goud zjjn, die ooit van
Amerika naar het vasteland van Europa is gegaan.
De winter van 1905 in Amerika. De tegen
woordige winter zal den Amerikanen lang heugen. In
New-York en elders, zoo seint de correspondent van de
Timesis hij de strengste sedert vele jaren geweest en
men voorspelt opnieuw vinnige koude. D n dag was de
temperatnnr te Chicago 24 graden bensden nnl en in
Iowa wees de thermometer hier en daar 32 graden vorst
aau. In Colorado liggen ljjken van doodgevroren runderen
over het spoor verstrooid. Men vreest voor de vrachten
in Florida.
Apen en werkstakers. Vyfhonderd apen heeft
een eigenaar van boomgaarden te San José, Californië,
de heer Martin Seeley, ontboden ten einde die af te richten
tot het plukken van zjjne vruchten, daar hjj geen last
meer begeert te hebben van werkstakingen enz. Ver-
moedeijjk is hjj op het denkbeeld gebracht door t lezen
van Sindbad's reizen in de Arabische nachtvertellingen
en de daarin beschreven kokosplukkende apen.
Planten-Elekteu aan den JLangedlJk.
De groentenbonw aan de Langedjjk en Omstreken vormt
voor de bewoners aldaar, meer en meer een belangrjjkeD
tak van bestaan.
Door dien nitgebreiden groentenverbouw trekken ook
de verschillende planten-ziekten, die zich voordoen, de
aandacht, en wordt naar middelen gezocht om die ziekten
te bestrjjden. Zoo is alreeds door de gezamenljjke ver-
eenigingen besloten proefvelden aan te leggen tot onder
zoek naar bestrijdingsmiddelen voor zoogenaamde om-
vallers en draaibarten in de kool.
Doch ook de zoogenaamde mop in de nion is eene
ziekte, die den akkerbouwers veel schade berokkentzij
wordt veroorzaakt door het stengelaaltje.
De mop kan als eene plaatselijke benaming beschouwd
worden, elders ia het weer kroefziekte, aaltjesziekte enz.,
doch waar de gronden er mede besmet zjjn, is een loonende
uienbouw onmogelijk, de ui komt niet tot vollen groei,
komt men nog tot oogsten dan is het een inférieure
kwaliteitdie niet kan duren en spoedig tot rotten
overgaat.
De besmetting heeft zulk een sterken invloed, dat de
akkerbouwers in deze streken acht jaar wachten om weer
op denzelfden akker uien te verbouwen.
Door samenwerking van theorie en praktjjk hoopt men
tot een bestrjjdingsmiddel tegen deze gevreesde ziekte
te komen.
Al sedert een paar jaren is te St. Francras voor een
onderzoek naar bestrijdingsmiddelen een proefveld, groot
2 snees (een 42ste Hectare), aangelegd, welke proeven
onder de hoofdleiding van Professor Ritsema Bos, worden
uitgevoerd door de heeren A. Nobel en D. Kloosterboer
van St. Panctas.
In 1903 zjjn proeven genomen, door het veld voor uien
bestemd in te spuiten met zwavel-koolstoi, doch het bleek,
dat hier geen resultaat mede werd verkregen.
In 1904 is hetzelfde besmette veld, in 12 vakken ver-
deold, waarvan drie vakken bewerkt zjjn voor het zaaien
der nien met verschillende hoeveelheden Chloorkalk,
terwijl drie andere vakken met verschillende hoeveelheden
carbolinenm werden bewerkt.
Het carbolinenm gaf geen enkel resultaat en waar de
grootste hoeveelheid werd aangebracht, werd ook de
kiemkracht van het zaad vernietigd daarbjj zon het mid
del in de praktjjk toch te daar blyken te zjjn.
De chloorkalk gaf wel eenig vermoeden van resultaat,
maar vermoedeljjk was de dnur van aanwending van het
middel en daarna uitzaaien van de nien te kort.
Dit werd afgeleid nit eene dergeljjke proef door Pro
fossor R. B. genomen te Middelharnis, waar de tjjd van
aanwending en uitzaaiing wat ruimer was genomen.
In Augustus van het jaar 1904 werd de chloorkaik-proef
nog eens herhaald. Men kon toen wel niet tot een vol
ledig uiengewas komen, daar de zaaiing te laat in den
tjjd van het bouwjaar werd gedaan, doch de kleine uien
plantjes, die in het najaar van de veldjes konden worden
geplukt, bleken op het veldje, waar de meeste chloorkalk
was aangebracht weinig door de ziekte te zjjn aangetast,
dit gaf aanleiding om met de proeven in deze richting door
te gaan.
Den 15en December 1904 zjjn drie veldjes van de
zelfde 2 snees, waar nog geen middelen ter bestrijding
waren gebruikt geweest, respectievelijk met 6, 8 en 10
K. G. chloorkalk bestrooid en ondergespit; hierop
zullen na dit voorjaar nien worden gezaaid, met de hoop
op oen meer afdoend reBnltaat tot het bestrjjden dezer
planten-ziekte.
De verschillende proefnemingen worden met de meeste
aandacht geleid en onderzocht door Prof. Ritsema Bos
aan het Phjtophatologisch Laboratorium te Amsterdam
en worden ze dan praktisch goed uitgevoerd dan kan
het misschien leiden tot goede uitkomsten inzake de bestrjj
ding van planten-ziekten.
De voordeelen die er behaal! zonden worden met hbt
vinden van een afdoend middel tegen de zoogenaamde
mop in de nien, zonden voor deze streek enorm groot zjja
Vervroegde winkelsluiting te Amsterdam.
Aan het rapport van de op 30 April 1902, op voorstel
van het raadslid mr. Z. van den Bergh benoemde com
missie, die tot taak had te onderzoeken in hoeverre en
voor welk soort van bedrijven te Amsterdam een ver
ordening wenschelijk is tot vaststelling van een sluitings
uur, welke commissie, bestaande uit de heeren prof. mr,
M. W. F. Treub, voorzittermr. J. G. Schölvinck,
Harmsen Jr., mr. Z. van den Bergh, mr. Th. Stuart,
C. H. van der Velden, S. Leeuwin, leden, en mr.
van Brakel en mr. E. M. Meyers, secretarissen, Maandag
haar eindvergadering hield, is het volgende ontleend
wat aangaat de conclusiesDe commissie acht het noo
digeen van geiïiaentewege wettelijk vastgesteld sluitings
uur om 9 uurz\j acht daarbij geen voldoende redenen
aanwezig om daarvan voor enkele deelen der stad af te
wijkeneen uitzondering zou de commissie allicht ge-
wenscht achten voor banketbakkers en visch- en fruithan
delaars, voor wie desnoods het sluitingsuur op 10 uur
zou kunnen worden bepaaldaanbevelenswaardig zou
zijn gedurende acht dagen aan St. Nicolaas voorafgaande,
het sluitingsuur op 11 uur vast te stellenook voor de
Zaterdagavonden zou het sluitingsuur op 11 uur moeten
worden gesteld, terwijl voor de Joodsche winkeliers af
zonderlijke bepalingen dienen te worden gemaaktZon
dagssluiting acht de commissie noodig, een uitzondering
voor de banketbakkers en winkeliers in visch en fruit
is allicht gewenscht, terwijl de houders van melksalons
niet in de voorgestelde regeling begrepen zouden zijn,
en het aan huis bezorgen] van melk door de winkel
sluiting niet zou worden belet.
Verder zou de commissie willen zien toegestaan ook
na het sluitingsuur die klanten te helpen, welke om 9
uur in den winkel mochten zijn, onder bepaling, dat de
sluiting in geen geval langer dan een kwartier zal
worden uitgesteldna het sluitingsuur zou zij den
straatverkoop willen verbieden. Hoewel de commissie
meent dat de geuite vrees dat het sluitingsuur met
name aan sigarenhandelaars schade zal doen, door den
verkoop van sigaren in de café's na 's avonds 9 uur,
ongegrond is, meent zij toch dat daaraan door het heffen
van debietrechten zou kunnen worden tegemoetgekomen.
Aan het omvangrijke rapport, dat 61 bladzijden druks
tellend, ook een uitvoerig overzicht geeft van den huidigen
toestand, is toegevoegd een overzicht van de wettelijke
regeling, die op dit gebied in andere landen bestaat.
Nog zij het volgende aan dit rapport ontleend
In antwoord op de door de commissie gestelde vragen
hoe gedacht werd over een van gemeentewege verplich
tend gesteld sluitingsuur om 9 uur 's avonds, gaven van
de 34 ondergeschikten (winkelbedienden en zetbazen)
drie zetbazen en één winkelbediende te kennen tegen
een zoodanige verordening te zijn. Van de 245 winkeliers,
die hierover hun oordeel gaven, waren 170 of 69 perc.
vóór de verordening61 of 25 perc. tegen, terwijl de
overige 16 of 6 perc. geen besliste overtuiging hadden.
Van (le 75 winkeliers, die geen besliste voorstanders
waren van een gemeentelijke verordening, die 9 uur als
sluitingsuur aanwees, bleek ongeveer de helft in ieder
re val voor een wettelijke regeling te zijn, maar zag
iever 10 dan 9 uur als sluitingsuur aangewezen. Een
enkele winkelier was voor een 7-of 8 uur-sluiting, maar
tegen een 9 uur-sluiting, daar hij die niet de moeite
waard vond. Een bijzonder sterk verlangen om tot een
vervroegde sluiting van 9 uur te komen, werd door de
commissie bij de winkeliers in buurt YY aangetroffen;
de winkeliers in eet- en drinkwaren in deze buurt moet
men nochtans hiervan uitzonderen. De commissie zegt,
dat de bezwaren vanalgemeenen aard tegen een wettelijke
verordening niet zeer talrijk waren en slechts door
enkele winkeliers werden gedeeld. Bijna allen, die zich
tegen eene eventueele wettelijke regeling verklaarden,
ontleenden hun bezwaren óf aan de buurt, waar hun
zaak gevestigd is, óf aan de eigenaardigheden van hun
bedrijf.
Van de 152 winkeliers, die zich uitdrukkelijk over
het al of niet wenschelijke van verplichte Zondagssluit-
ting uitspraken, waren er 111 of 73 perc. voor en 41
of 27 perc. tegen. Na opsomming der bezwaren van eiken
tak van bedrqt tegen gedwongen Zondagssluiting geop
perd, komt de commissie tot het resultaat, dat slechts bij
banketbakkers en de melkslijters zich een meerderheid
tegen gedwongen sluiting verklaarde.
Brochure».
Van de hand des heeren M. H. E. Bremer te Alkmaar is
verschenen eene brochure, getiteld Godsdienst of Sooi-
aal-Democratie", of »Dient het ministerie-Koyper ge
handhaafd Hierin wordt o. m. aangetoond dat on
danks het beweren van de sociaal democraten, dat zij Gods
dienst als een privaat-zaak beschouwen, nooit znllen kan
nen samengaan de aanhangers der sociaal-democratische
en die der christelijke partij. Voorts wordt besproken
het verkeerde in de sociale beginselen, voor zoover de
schrijver dit noodig oordeelt met het oog op de aan
staande verkiezingen, waar tegenover worden gesteld de
Christeljjken. Schrijver is van oordeel dat het tegenwoor
dige ministerie gehandhaafd dient en wekt op èa socia
listische èa christeljjke arbeiders èn liberalen om te
steunen het ministere-Knyper.
Een beroep op alle beschaafde volken wordt gedaan
door den heer H. Haverkamp in een brochure: Oorlog
of Vrede I Ds noodzakelijkheid om tegen de oorlogs-ver-
schrikkingen te ageeren wordt in deze bladzjjden betoogd
den kiezers wordt er op gewezen, dat voor dn orga
nisatie van een anti-oorlogsbeweging er moet zijn een
anti-oorlogsgezinde party aan de regeering. Daarom zegt
achrjjver stel en kies anti-militairistisohe candidaten.
Bezwaren geopperd in deze qnaestie worden besproken
evenals een reeks utopiën op dit pnnt bestaande.
In verband met de anti-oorlogsbeweging is opgericht
een Anti-oorlog-kiezersbond", waarvan aan 't slot der
brochure de ontwerp-statuten zjjn opgenomen terwjjl
tevens zjjn aangegeven de bepalingen, waaraan zij die tot
den bond willen toetreden zich te honden hebben.
Door den heer mr. M. W. F. Trenb, hooglosraar aan
de universiteit te Amsterdam, is uitgegeven eene brochure
»Vau waar moeten de millioenen komen De heer Treub
beoogt hiermede op te komen tegen de bewering, dat,
ingeval nienwe millioenen voor de schatkist des lands
noodig zijn, deze alleen zonden kannen verkregen worden
nit acejjnzen en invoerrechten.
Wat in het program van de vrijzinnig-democraten in
zake het verhoogen der belasting staat n.l. dat die ge
vonden zon kannen worden door invoering van progressie
in de successie-belasting en door samenvoeging van be-
drjjfs- en vermogensbelasting," wordt door den eohrjjver
uitgewerkt. Deze uitwerking geschiedde op zoodanige
wjjze, dat behalve eene billjjke verdeeling vau den last
der nieuw te heffen millioenen, tevens werd uitgezien
door den heer Treub naar een herziening van het bestaande
successierecht en eene regeling der in te voeren algemeene
rjjksinkomstenbelasting zoo, dat de geheele last van die
heffingen zoa verdeeld worden in overeenstemming met
goede beginselen van belasting-politiek. Uitvoerige bere
keningen komen in de brochure voor.