G H E T T O,
KUNST EN LETTEREN*
ADVERTENTIES.
aankomende Zetters
worden geplaatst.
Schouwburgzaal „Diligentia.''
op Zondag 26 Februari 1905.
MARKTBERICHTEN.
Ter Drukkerij van de N./V. Boek- en
Handelsdrukkerij, v./h. HERMs. COSTER
ZOON, te Alkmaar, kunnen direct
Opvoering- van
door de Alkm. Dil. Club,
Presidentdit heeft n vroeger nooit in de instructie
verklaard. Dit is onaannemelijk.
Getnige Cornelia Kok, oom van beklaagde, bezwaar
makende om den eed af te leggen, wordt daarna ont
heven van de verplichting om getuigenis afteleggen.
Getuige Cornelia Gouda verklaart in overstemming met
de verklaringen van Gorter, behoudens dat hjj het aan
leggen voor de tweede maal niet heeft gezien.
Getnige Jacobus Cornelia Dnburg, le luitenant, gede
tacheerd bij de Cadettenschool alhier, als deskundige ge
hoord, verklaart, da* bjj een onderzoek naar de draag
kracht van dit geweer, hetwelk met de patronen ter
terechtzitting aanwezig is, heeft ingesteld en hoewel het
een éénloops-geweer is, is hjj tot de conclusie gekomen,
dat daarmee een vijj goed schutter een aanzienlijke ver
wonding op 40 Meter afstand aan iemand kan toebrengen.
Op dezen afstand heelt hjj bijwijze van proef nog '23
hagels op het doel gevonden. Getuige, die beklaagde met
het geweer heeft zien schieten, heeft den indruk gekregen,
dat deze daarmede goed vertrouwd is, doch bij kan niet
constateereu of hjj een goed schutter is.
Getuige verzoekt de Rechtbank daarop te mogen ver
trekken, hetgeen wordt toegestaan.
Requisitoir.
De Officier van Justitie gaat breedvoerig de feiten na.
De vraag blijft, op welken afstand is ge-chotan. Gorter
zegt op een van 40 Meter. Persoonlijk heeft Z.E.A. zich
ervan overtuigd, dat op 60 Meter dit geweer de noodige
draagkracht beeft. Ook bljjft de vraag waarom is er
niet geraakt. De officier heoft de overtuig ng, dat beklaagde
Gorter niet wilde bang maken, maar dat het wel dege
lijk zjjn doel was, om Gorter te raken. Kok is een ge
moedelijke man maar als hem iets in den weg ligt, dan
is bjj ontembaar. Aau den officier heeft hjj gezegd, tjjdens
zijne preventieve hechtenis, »als ik voor dien kerel 1 jaar
moet zitten, dan schiet ik hem later neer. Als ik met
hem op een logger zou zijn, dan gooide ik hem overboord."
Vervolgens wjjst Z.E.A. op verschillende arresten van
den Hoogen Raad en van de Gerechtshoven te den Haag
en Arnhem, betrekking hebbende op dergelijke misdrijven.
Z.E.A. raadt iederon beambte aan. Kok niet moer te
vertrouwen. In dergelijke zaken hebben beklaagden altijd
de gewoon'e, om zich te verschuilen achter het motief,
dat het hna doel was, om hnn tegenstander bang te
maken. De tweede bedreiging acht de officier ook vol
komon begrjjpelijk. De Egmonders zjjn allen met het
zelfde sop overgoten. Zij meenen als visschers dat de
zee aan hen toebehoort, zoo ook de duinen. Zij geven er
mot om of die duinen gepacht zijn door dsn heer ïadama
en auderon. Door een flinke straf op te leggen, zal de
Rechtbank don beambte te Egmond aan Zee een grooten
dienst bewjjzen.
Eisch volgens artt. 180 en 285, W. v. S„ wegens
wederspannigheid en het bedreigen van iemands leven,
1 jaar gevangenisstraf.
Pleidooi.
Mr. Prins, het woord verkrijgende, komt in de eerste
plaats op tegen de dagvaarding. Op gr.,nd dat het schieten
in veel te korten tijd is geschied, komt pleiter er even
eens tegen op, dat beklaagde op Gorter gericht heeft.
Eveneens is niet bewezen, dat er in een bepaalde richting
geschoten is. De deskundige heeft verklaard, dat beklaagde
als hij een goed schntter was hem op dien afstand had
moeten treffen.
Den levensloop van beklaagde nagaande, noemt pleiter
dien allertreurigst. Zijn vader is overleden, den dag der
begrafenis sterft zijn broeder, later zijn moeder. Hij wordt
bjj zijn grootvader opgenomen, deze gaat naar de Prins
Hendrik Stichting, zoodat bjj bij zijne familie, die van
stroopen leeft, verder opgevoed wordt. Hg is gehuwd en
ééo jaar getrouwd zijnde, sterft zijn vrouw. Alles loopt
hem tegen. Als visscher verdient hij slechts f 225. Het
is soms de nood, die zulke menschen ertoe brengt te
stroopen, te meer deze beklaagde, die bij vijf ooms, alle
bekende stroopers, groot gebracht is. Pleiter heeft gun
stige information omtrent hem verkregen. Nooit maakt
beklaagde misbruik van sterkon drank.
Pleiter vindt den eisch van hot O. M. te hoog, daar
in aanmerking genomen moet worden, dat beklaagdo
reeds twee maanden in voor-arrest heeft doorgebracht.
Pleiter concludeert tot vrjjspraak, doch ingeval de
Rechtbank niet met hem kan mede gaan, subsidiair een
lichtere straf.
Beklaagde, nogmaals gevraagd, bljjft- volhouden, dat
het zijn doel niet geweest is om Gorter te raken, waarna
de President de uitspraak op over 8 dagen bepaalt.
Een jeugdige Brandstichter.
Daarna had zich te verantwoorden de 10-jarige Albert
Kater te Wieringerwaard, terzake dat hjj op 14 en 15
December 1904 en 3 Januari 1905, brand heeft gesticht
in het magazjjn toebehoorende aan den polder Wierin
gerwaard, tevens timmermanswerkplaats van den polder
opzichter Jan Breed, weik perceel op 15 December
geheel is algebrand. In de tweede plaats, dat hij getracht
heeft, bij Jan Rezelman, korenmolenaar, eveneens, dit te
doen, door zakken, ljjnkoeken bevattende, aan te steken,
en wel op 14 December en 3 Jannari.
Beklaagde door den President gevraagdbekent vol
mondig het hem ten laste gelegde. De President behandelt
met dezen knaap, op 't oog een flink jongetje, breedvoerig
de gepleegde feiten, doch bekl. kan geen verklaring geven,
hoe bij ertoe gekomen is, tot driemaal toe brand te stichten.
Huilend bekent hjj, dat bij 's morgens het plan al beraamd
had. Hij heeft in het magazijn met een lociler het hooi
aangestoken dat boven op den zolder lag. Hjj was een
Zondag te voren geweest te Anna Panlowna, en daar had
hij een brand gezien.
PresidentHeb je het nu niet gedaan om nog eens een
brand te zien
Beklaagde hnilt, doch geeft geen antwoord op deze vraag.
Onder de zeven in deze zaak gehoor degetnigen worden
ook de vader en de onderwjjzer De Boer gehoord.
De vader verklaart (niet onder eede), dat hjj in dienst
is bjj Rezelman. Hjj kon ook niet van zjjn kind te weten
komen, trots alle o dorvragingen, waarom bjj het gedaan
heeft. De jongen is gemakkelijk overhuis, hjj past altijd
goed op, gaat goed naar school, thuis heeft hij nooit neiging
tot vuurtjes maken. Get. begrijpt het zelf niet. Hij zegt
ten slottewjj hebben hem het ernstige van die feiten
genoeg onder bet oog gebracht en dagelijks honden wjj
het hem nog voor.
De onder wijzer de Boer verklaartdat hjj den jongen
twee jaar als leerling heeft. Nooit heeft hjj leeljjke of
sleohte trekken bjj Albert waargenomen. Hjj is stil van
karakter, maar haatdragend is hij niet, wel vond bjj hem
op school eenigszins gluiperig. Nooit verzuimde hij de school.
Nadat het misdrjjf uitgekomen is, is hjj eenigszins onder
den indrnk gekomen, doch getuige kan zich geen denkbeeld
vormen, wat hjj beoogde met iets dergeljjks te doen.
Da Officier, zjjn requisitoir nemende, acht de feiten
wettig en overtuigend bewezen.
Z. E. A. deelt de rechtbank mede, dat op de ouders
van den knaap niets te zeggen valt. Ofschoon glniperig-
zijn geen mooie karaktertrek is, is de jongen niet slecht.
Het is een raadsel gebleven, waarom hjj don brand ge
sticht heeft. De onderwjjzer heeft gezegd, dat men hem
op school ook de woorden uit de keel moet haleu. Trots
de goede bedoeling zjjner ouders is de officier niet verant
woord om dien joDgen in zjjo tegenwoordige omgeving
te laten, en een afwachtende houding in deze aan te nemen.
Zijne opzending tot zjjn achttiende jaar naar een Rijks
opvoedingsgesticht komt ZE. A. zeer wecschelijk voor.
Bljjkt het op den duur, dat de jongen geen kwade nei
gingen en geen gevaarljjk karakter heelt, dan kunnen de
ouders hem door middel van een schrifteljjk verzoek, weder
uit die inrichting krjjgen.
Dienovereenkomstig eischt Z. E A. ontslag van rechts
vervolging, en opzending naar een Rijksopvoedingsgesticht
van bekl. tot zjjn 18e jaar.
Beklaagde begint na het hooren van dezen eisch te
schreien.
De vader, nogmaals gehoord, hondt vol, dat hg, ofschoon
bjj onvermogend is, voor zjjn kind kan zorgen, temeer
daar de jongen veel berouw getoond heeft.
Getnige da Boer deelt daarna nog mede, dat de zoon
van den wethouder Koster te Wieringerwaard de vor-
eeniging »Pro Juventute" te Amsterdam over deze zaak
geschreven heeft-, met verzoek of zij zich dien jongen zon
willen aantrekken, doch dat Koster geen antwoord heko
men had.
De President verzoekt getuige de Boer nader naar deze
zaak onderzoek te doen, waarna de nitspraak eveneens
op over 8 dagen bepaald wordt.
Ken voortreffelijk boekje.
Vertaald nit het Engelseh, luidt de titel:
Goede raad aan de jonge mannen en jonge meisjes der
20e eeuw.''
Het is eeu receptenboek vol van zedelijke voorschriften,
puntig en pittig geformuleerd en kort, krachtig in een
weinig woorden even toegelicht. Men zou het keurig uit
gevoerde boekske gouden appelen op zilveren schalen
kunnen noemen en beschouwen als een «vademecum",
d.w.z. als een band- of zakboekje, dat men bjj zich kan
dragen om zoo nu en dan in een rustig oogenblikje op
te slaan ea er dit of dat uit te overdenken. Goed zon
het evenzeer wezen het met anderen bjjwjjlan te lezen,
te bespreken, o.a. op catechisatiën.
Het boekje dient niet als helaas zoo vele geschriften
doen, van hoeveel kunst-, schrjjverstalent zij ook mogen
getuigen druppelsgewijze vergif toe. Integendeel
het strooit goed, vruchtbaar z>ad nit en korrelen zont,
werkend krachtig, opbouwend, bederf werend. Het roept
toe «heb zont in n zelf 1" en wees een zontLaat het
licht in n niet verduisterd worden en wees een licht!
Leer zelf en door u anderen te leven, 't Wil karakters,
persoonlgkheden kweeken, menschen van overtuiging, van
beginselen, van zedeljjken moed. 't Gewaagt niet van een
onware, moordende noodlots-theorie, van een «niet anders
kunnen", van machteloosheid en willoosheid, neen het
spoort zjjn lezers aan «de hand aan den ploeg te slaan"
en te toonen wat een mensch kan, als hjj ernstig wil
Het wil als geneesmiddel werken tegen de kwaul van
slapheid, van geestelijke traagheid, van zedeljjke zwakheid
en lafheid.
Lees slechts aan het eind de inhoudsopgave en deze
zal zeker en gewis opwekken tot kennismaking, welke
leiden moet tot waardeering en overdenking van het aan
gebodene.
Dr. Oort, te Utrecht, deed een goed werk het geschrift
te vertalen. Men zij hem dankbaar!
Men vindt 6r niet in een streng, logisch betoog, niet
een kunstig gebonwd stelsel, maar een bundel levenslessen,
leuzen, spreuken die als staal- of kinadruppels aan allerlei
mensehen met succes kunnen worden toegediend.
Slaan wjj het even hier en daar op 1
't Wjjst b.v. op den plicht der zuiverheid onzer beweeg
redenen, s's bepalend de zedelijke waarde eener daad, op
dien van het durven waarheid spreken.
Hier had 'k gaarne ook iets gehad overwaar-zijnhet
waar-zjjn zoowel in woorden, handelingen, gedragingen als
in de niting zjjner stemmingen, aandoeningen. Op het in
alles, tegenover allen, in elke omstandigheid, zich geven
zooals men k imt het aan, op het wees u zelf\
Gewezen wordt op het gevaar van overdrijven, hetwelk
zoo licht voert tot onwaarheid. Niet verstikt had er
bjjgevoegd kannen worden worde der kinderen fantasie,
maar zjj worde geleid, gebreideld, zooals dr. Ritter in zjjn
tPaedagugische Fragmenten' uiteenzet.
Gesproken wordt over deu eisch der oprechtheid in de
kleine dingen aan dit onderwerp worden eenige bladzjjden
gewijd.
Behartigenswaardige woorden lezen wo over volharding,
over het tslel niet uit", over het met lust volbrengen van
het weik.
Terecht hoort men den wenk om 's morgens, als het
ware, een programma op te maken van de te volvoeren dag
taak. Gezwegen woidt niet van bet nnttig gebrnik maken
van den vrijen tijd, zoomin als van de beteekenis van het
al-of niet succes hebben. Jnist, want succes bewijst op
z.ch zelf niets. Wie nief-slaagt in zjjn streven, kan hooger
staan dan die wel slaagt Dat men het nimmer vergete!
Kenrige bladzjjden worden gewjjd aan tde wetten der
gezondheid Verwaarlooze niemand zjjn lichaamljjk welziju
Leest dit en overdenkt dit, gjj allen die eenwig klaagt over
allerlei kwalen en kwaaltjes werkelijke en ingebeelde
over zenuwen"., het woord onzer dagen. Vergeet zelf
eens dit woord en leert bet anderen wat meer vergeten 1
Dat ware een weldaad 1 Gezondheid de grondslag van
geesteljjke en zedeljjke kracht.
Over zelf beheer sching, over het zich niet overwerken, over
zeljoverschatting, over het niet tobben, over een tevreden
stemming (welke dit zjj er bjjgevoegd heilige on
tevredenheid niet uitsluit) over het tniet bezorgd zijn"
(wél te onderscheiden van zorgeloos-wezen)worden
dingen gezegd welke verdienen overdacht te worden.
Een apart woordje over niets-degelijks uitrichten, zoodat
men allerlei en toch eigenljjk niets doet, alsmede over
zelf onder schatting ware goed geweest
Nafnnrljjk ontbreekt niet een woord over het tdruk
hebbentegenwoordig en over de noodzakelijkheid van
rusten op zijn tijd. Wie heeft het niet druk Missehien
degenen die er het meest over spreken en over zenren.
Goede bladzjjden lezen we over het] tde mensch zal
maaien wat hij heeft gezaaid." Dat men dit meer bedacht
ten aanzien van zich zelf en van anderen Vergeet die
waarheid niet, ouders, opvoeders, en gij allen van wier
woord en doen en laten groote invloed op velen uitgaat.
Versterkt worde in groot en klein het verantwoordelijk
heidsbesef I
Wees streng jegens u zelf hoed n voor aanmatiging en
ijdelheid. Zoo wordt ons toegeroepen 1
Gelezen moeten worden de bladzjjden welke handelen
over bet huwelijk die over den omgang tusschen jongens
en meisjes.
Sla niet over wat ter lezing wordt aangeboden over
het zich laten ieiden door een overtuiging, over verdraag
zaamheid. Liever zon 'k dit woord, dat een halve deugd
aanduidt, vervangen zien door het woordwaardeering.
Hoeveel meer omvat dit. 1
Een gedachte o-ver zelfkennisvrncht van zelfonderzoek,
de weg tevens tot menschenkennis ontbreekt nietzoo
min als eene over karakter, 's menschen zwakheid en bron
van kracht
In dezer voege nu is het bookske geschreven. Moge het
aangestipte nieuwsgierigheid misschien eerst en daarna
warme belangstelling wekken Worde het in dnizenden
en nog eens duizenden exemplaren verkochtTen volle
deel 'k din wensch elders genit dat de prjjs van
f 0 50 bij getallen, om het te verspreiden, worde verlaagd.
Het is die verspreiding ruim waard, want het is teen
allerbest boekje."
Het werd geschreven door teen man van zaken Men
sla niet over het slotwoord dat aldus aanvangt «ik heb
u deze diugen eens zoo eenvoudig mogeljjk willen zeggen,
en naar ik hoop op het hart gebonden zoo maar vlak
weg zooals ik ze voel, niet mooi gemaakt en zonder allerlei
vraags'nkken op te werpen.'' Elders «ik heb nu eens dood
eenvoudig willen spreken over allerlei, zooals een vader
het zegt tot zjjn jongen, die van hem weggaat «ga met
God, mjjn jongen." Nog een citaat:
«Jonge menschen, het leven is heel anders dan ge u
denkt, heel anders en dat is jnist het moeiljjke. Ge stelt
n voor: zóo zal het wezen en als het zóo was, zondt ge
wel stand honden, maar het is anders en daarop waart
gjj niet voorbereid." «Wordt niet overrompeld 1 Weerloos
is de menscb die overrompeld wordt. Zet uw wachten
uit in den nacht en doorvorscht met een kijker den horizont
als de morgen daagt. Leert het terrein kennen. Droomt
niet, wees wakker: »'t Leven is een zegen!"
«Man van zaken I" Wjj zeggen u dank voor wat ge
schroeft 1 Gjj behoort niet tot hen die in bun «zaken"
op- eu dns er in ondergaan. Aan een helder hoofd paart
gjj een warm gemoed en een heerljjk idealisme.
Dat de jongeren u dank weten. Wjj onderen doen het
met hen, om hunnentwille en ook om onzentwille.
A. Jan. '05. J. F. T. A.
Amsterdam 22 Febr. De prjjzen der Aardappelen,
varen heden als volgt
Geldersche blauwen f 1,70 a 1.90, id. gieltjes f 1.75 a
2.IJpolder jammen f 2.20 a 2.40, Friesehe borgers f 1.40
a 0.id. blauwe f 1.70 a 2.id. bonten f 1.50 a 1.70,
Zeeuwsche booten f 1.60 a 2.—, id. blauwe f 1.90 a 2.05,
id. Eigenheimers f 1.40 a 0.Zand Thomassen f 3.75
a 4.25, id. eigenheimers f 0.a 0.Duitsehe Hambur
gers f3.60 a 3.75, Spuische pooters f 0.90 a 1.30, Malta
f 0.07s a 0.08 per kilo.
Aanv. 1 ladingen.
Amsterdam 22 Febr. Ter veemarkt alhier werden
heden aangevoerd 205 vette kalveren le kw. 0.94 ct.,
2e kwal. 86 ot3e kwal. 78 ct. per Kgr. 0 graskal
veren f 0 a 65 nuchtere kalveren f 7 a 12, 563
vette varkens, Hollandsche le kw. 43 a 45 ct2e en
3e kw. 40 a 42 ct., overzeesche en Geld. le kw. 42 a
44 ct., id. 2e en 3e kw. 39 a 41 ets., 0 schapen.
Schiedam, 22 Febr. Noteering Distillateurs 10,Jenever
f 14,—, Beurseommissie 1 9i. Ruwe spiritus f 9Vg, Spoeling
Commissie f 1,70.
22 Februari. Groentemarkt te Broek op Lanoedijk.
wortelen f 1.30 a 1.50 per 50 K.G.
roode kool 8.a 24.100 stnks,
gele 7.a 14.
witte 8.a 21
nien 5.a 5.50 50 K.G.
bieten 8.a 13.— «1000 stuks,
koolrapen 3.a 3 50 100
Voor bijzonderheden zie men aanplakbiljetten.
