ALKMAARSCHE COURANT.
BUI TEN LA ND.
Bergen. Lente-wandeling.
BI NNE NL AN D.
STAD SNIËÜ wI
Algemeen Overzicht.
Gemengd Nieuws.
No. 44. Honderd en Zevende Jaargang. 1905.
Xondag 9 April I99Ö.
De Japanners hebben bij hnn vele merkwaardige ei
genschappen ook deza, dat zjj voortreffeljjk de knnst
verstaan van geheim te honden, wat voor publiciteit
niet geschikt is.
Men heeft dat gezien op het oorlogsterrein in Mants-
joerjje, waar de Japanners, dank zjj hnnne geheimzinnig
heid, hou tegenstanders telkens verrassingen bezorgen.
Maar hetzelfde geldt ook voor den binnenlandBohen
toestand van Japan. Terwijl de heele wereld
weet, hoe treurig 't daarmee in Rnsland geschapen is,
zorgen de Japanners zorgvuldig dat er niets uitlekt over
ontevredenheid binnen hun eieen landpalen. En toch is
't daar ook lang niet pluis. Zouden de correspondenten
der Europeesche bladen in Japan daarover seinen, hunne
telegrammen zouden eenvoudig niet doorgelaten worden
en de afzenders zouden bovendien ve'der scherp in 't ooz
worden gehouden. Daardoor laten die journalisten zich
echter niet afschrikken. Men kan hun beletten te seinen,
maar men kan hun niet verhinderen te schrijven. Wel
zal dit laatste hun ook evenwel geduid worden, doch zjj
kunnen dat erop wagen, wotonde dat zjj behooren tot
Europeesche rjjkon, die hunne onderdanen niet op eeni-
gerlei wjjze door de Japanners zonden laten molesteeren
Thans weet de correspondent van de Kiilnische Zeitung
te Tokio weer een en ander te melden over den binnen-
landschen toestand in Japan. Hjj verzekert, dat de soci
alistische partjj daar te lande met kracht tegen den
oorlog te velde trekt, verkondigend, dat deze oorlog een
veroveringskrjjg van het kapitalisme is en dat het volk
er niet mede te maken heeft, hoewel het gedwongen
wordt, er bloed en geld VGor op te ofleren. Wegens zulk
scbrjjven worden de socialisten door de Regeering ver
volgd hnnne drukkerjjen worden gesloten en de redac
teuren beboet of gevangen gezet. Dat de Regeering
verplicht is, rekening te honden met den gioei van het
socialisme, en deze haar vijandige macht door tjjdige
sociale hervormingen onschadeljjk moet maken, woidt
volgens den correspondent der Kolnische bewezen door
de algemeene ondervinding in het tjjdvak der groote
industrie en door de bjjzondere geaardheid van het Ja
panache volk, dat zich alle Westersche ideeën weet toe
te eigenen. Van de Japanners, die op het Duitsehe
Btoomschip »Willehad" uit Rusland naar bun vaderland
terugkeerden, waren niet minder dan a/3 gedeelte socialist.
Is het land eenmaal in gisting gebracht, dan gaat het
proces zeer snel voort, vooral in een land, waar in
zoovele gezinnen rouw is gebracht en waar na de eerste
opwinding zoo licht ontevredenheid ontstaat. In dit op
zicht zou 't stellig ook voor Japan gewenscht zjjn, dat
de vrede niet lang meer uitbleef.
In Rusland is thans een beweging gaande om de bittere
pil, die het vragen om vrede zon zjjn, wat te vergulden.
Het blad Slowo, dat betrekkingen onderhoudt met groot
vorst Alexander Michailowitij, die weer grooten invloed
bezit op den Czar en een onverzoenljjken vijand van
Engeland wordt genoemd, bevat een artikol waarin wordt
betoogd, dat de vrede noodzakelijk is voor de voor
bereidingen van een nieuwen oorlog 1 Rusland,
zoo scbrjjft het blad, moet ten slotte Japan overwinnen,
Port Arthur weder nemen en zjjn heersobappjj in den
Stillen Oceaan opnieuw vostigen. Dit kan echter slechts
bereikt worden door een geheel nieuwen oorlog. Dus
rDe leute is gekomen
Met zalige droomen."
SAMSON EN DELILA.
I.
Bjj de gewaarwordingen, die wjj thans ondervinden,
komt mjj onwillekeurig de heerljjk teere muziek van
Saint-Saëns in de ooren, waarmede hjj bovenstaande regelen
begeleidt.
Wie geen gevool heeft voor de eerste liefelijke en zachte
aandoeningen van hot voorjaar, moet noodzakeljjk het
Berger laudschap gaan zien, en bjj zal een beter mensch
worden.
De lente is voor 't eeist met haar blank-rose voeten
rond getreden, de planton en het mos doende ontlniken,
de boornen omsluierend met wazig groen, terwijl zjj hier
en daar reeds bloemen strooide op weide en veld, den
dorren en killen winter voor zich uitdrjjvend en sleohts
zalige en hoopvolle vreugde achter zich latend.
Wanneer wij ons met mooi weder den Bergesweg op
begeven, dan treft ons of liever omzweeft ons dadeljjk
die jjle atmosfeer, die zuivere lucht, die alleen in 't voor
jaar is waar te nemen boven ons een heerlijk blanw,
waar de zefier met blanke hand hier en daar eenige witte
wolkstrepen heeft aangebracht, die doen als schitterend
witte veeren onder een onmetelijk zjjden parasol.
Aan den gezichteinder sluimeren in rossigen nevel de
duinen in lange gebogen Ijjuen op den zee-oever, dien wjj
alleen waarnemen door het dunner worden van luoht,
naarmate bjj den horizont nadert, terwjjl een enkel torentje
scherp boven de massa uitsteekt.
Boven ons jnbeien de leeuwerik en andere vogels in 't
zilveren zonnelicht, dat hel in 't water aan beide zjjden
van den weg weerspiegeit, terwjjl op de weiden de schapen
en lammeren grazen te mi iden van de eerste lieve witte
bloemen, die weldra door haar massa een groot en heerljjk
tapjjt zullen vormen.
Hoe meer wij het dorp naderen, hetzjj rjjdend of te
voet, hoe meer de massa's der dninen donker en scherp
worden, hier en daar goudgele zandvlekken in diep paarsche
boomengroepen met licht groen waas. Het wordt nu
duidelijk hoe mooi die oude toren van Bergen is, soms
komt een enkel klokgeklep ons tegemoet en brengt ons
nog meer in de dichterljjke stemming van het landschap.
Zelfs de weg met boomen aan beide zjjden voorbij de
Veeren-brug wordt nu afgewisseld door de kleurige, groote
vlekken van de bloembollen, die cjp,ar in bloei staan op
het land.
heeft men vrede noodig, om zich op den aanstaanden
oorlog voor te bereiden. En de correspondent van de
Daily Telegraph voegt aan dit bericht uit de Slowo toe,
dat ook hjj van een hooggeplaatst persoon de verzekering
kreeg, dat men in Rusland sleohts tevreden kan zjjn met
een nieuwen oorlog bjj wjjze van wraakneming, of en
deze mogeijjkbeid is ook niet gansch verwerpelijk met
een bondgenootschap met Japan
De Matin daarentegen verneemt van zjjn Petersburgschen
correspondent een nieuw plan om tot den vrede te ge
raken. Niet de volkswil zou dsn Czar dwingen de
vijandelijkheden te doen staken, doch een vergadering
van bisschoppen, die dns als vox Dei wellicht zouden
bereiken wat de vox popnli in Rusland niet tot stand
schjjnt te mogen brengen. De gezaghebbende Nowoje Wrem-
ija snijdt echter de hoop op vrede weer af met e»n
artikel, waarin gezegd wordt: «Vrede wordt gewenscht
noch door Rnsland noch door Japan, daar beide mogend
heden meenen, dat het psychologische oogenblik nog niet
gekomen is om in onderhandelingen te treden. Hoe meer
de Russische troepen noordwaarts trekken hoe verder
men van den vrede af komt. Voor Rusland ware het
voordeeliger den oorlog voort te zetten. Zelfs wanneer
zjjn militair gelnk ongunstig moobt zjjn mag Rnsland
niet de font herhalen van 1856 en een nieuwen vrede
van Parjjs sluiten.''
Van het oorlogsterrein blijven do berichten
nog zeer schaars. In Noordoo9t-Korea moeten de Russen
een snccesje behaald hebben door het terugslaan bjj Kiljoe
van een Japansche colonne, die naar Wladiwostock op
rukte. Doch daartegenover staat, dat 't met de kansen
der Rassen in Mantsjoerjje nog steeds verre van gunstig
is gesteld.
Volgens de Times heeft men alle reden te gelooven
dat generaal Linjewitsj van plan is veel zuideljjker den
terugtocht te staken dan men algemeen aannam. Hjj
heeft 50,000 man weggezonden om Kirin te bezetten en
met 250,000 man heeft hij zich verschanst te Soehan
Tsan-Hei bjj Dun-Liao Ho, halverwege t.nsschen Moekden
en Koeang-Tsjoeng tsjihot front van het leger is op
gesteld in den vorm van een halve maan, met de punten
naar het noorden, dwars over de spoorbaan. De Rassen
maken het geheele land lot een wildernis teneinde de
opmarsch der Japanners te bemoeilgken.
Een gedeelte van de Japansche bezetting van Tsjints
joen heeft de Russen, die TsoeloeBje, twee mjjlen ten N.
van Tsjantsjoen en Soemoenisjeng, bezet hielden, verdre
ven uit hunne stellingen en Maandag j.l. beide plaatsen
bezet. Nadat de Japanners toen den vijand uit de buurt
van Soemiartsoe, zes mjjlen ten Z.O. van Tsoeloesjoe,
hadden vordreven, kwamen ze Dinsdagmiddag in de buurt
van Santaokoe, zjj openden een hevig vuur op ongeveer
500 Russische cavaleristen, die langs den spoorweg naar
het Noorden terugtrokken en ten slotte uiteengeslagen
werden.
In Rusland kan men de vrees niet onderdrukken, dat
de Japanners 't er op toeleggen generaal Linjewitsj te
omsingelen. Men meent, dat de Japanners oprukken in
een halven cirkel, Okoe op den linkervleugel, Nogi en
Nodzoe in bet centrum, Koeroki en Kawamoera op den
rechtervleugel. Hun geheele macht zou 475.000 man be
dragen.
Ken tegenvaller met een kaasfabrlek.
Uit Sehagen meldt meldt meu aan het N. v. d. D.
De kaasfabriek West-Friesland", aan de Nes, zal,
te beginnen met 1 Mei a. s. tot 1 November, buiten
Het dorp zelf is een afwisseling van mooie silhouetten,
doorkijkjes, schilderachtige huizen en tuinen. De weg, Jie er
doorloopt, Blingei t voortdurend in groote bochten er doorheen.
Zoodra men in Bergen is, ontvangt ons do lieve lente
met den heerljjken geur, dien het bosoh meebrengt en
verzadigt ons er mede.
De lezer volge mjj op mjjn wandelingen en ik zal
trachten hem mjjn gewaarwordingen mee te deelen, mjjn
indrnkken te schetsen.
Altjjd als men voor de rnine van Bergen staat, en
menigeen zal dit mede waargenomen hebben, overvalt ons
een gevoel van eerbied en stilte ale voor een koninkljjk
persoon of als waren wjj op den drempel van een paleis.
Laten wjj dit grootsche en mystieke overblijfsel uit
vroegere eeuwen zoo lang voorbjjgaan en even kjjkén rechts
af naar het oude gebouwtje uit hst jaar 1655
De boomen er om heen zjjn zwaar en groot, de takken
steken als de renzen-armen van een inktvisch over het
dak heen en hebben misschien even dikwijls de lente zien
terug komen als de roode met mos begroeide muren, wart
ook zjj zjjn van het jaar 1600.
Het f ebonwtje zelf is een gedistingeerd stukje architec
tuur met trapgevel en is geheel cn al bestaaude gebleven.
Het jaartal 1655 is door ankers in den muur uitgedrukt,
zelfs de hjjschbalk, die mjj toescbjjnt nog uit dien tjjd
te zjjn, getuigt van een ongekende voornaamheid van
vorm, die wjj tegenwoordig aan de versiering van onze
huizen missen.
Laat ons nu links af de hofiaan ingaan, daar worden
wjj getroffen door oen kolossalen boom, midden in de
kruising van drie wegen.
Deze boom staat daar alsol hjj de heer van Bergen zelf
ware, zoo groot en beschermend breiden zich zjjne takken
uit. De bjjzondere ideale vorm als boom die zich hier
ontwikkelde, is waarscbjjuljjk het gevolg van het steeds
ongemoeid laten met schouwen, d w.z. terwjjl voor de
passage andere boomen aan den buitenkant van den weg
gesnoeid werden, hoeft men dezen onden lindenboom altjjd
met rust gelaten. Hjj is dan ook geplant door Anthonis
Stndler van Surek, heer van Borgen, op den 14en October
1643.
Een eigenaardig gevoel van bebageljjke rnst komt over
ons, wanneer wjj de hofiaan intreden dat grootsche en
tegelijk schilderachtige, stemt zoo tevreden, dat al heeft
men er nog nooit geloopen, men de gedachte krjjgt alsof
zjj ons geheel en al toebehoorde en niemand er ons uit
zou kunnen verwjjderen, evenals in onzen eigen tuin.
Rechts zien wjj de huize Craneburgh, de woning van
den burgemeester, den tegenwoordigen heer van Bergen.
Het hnis heeft aan beide zjjden een met donkere sparren
werking gesteld worden. Als gevolg van de ongunstige
U'tkomsten, hebben verscheidene boeren zich aan de
fabriek onttrokken en zjjn weder zelf gaan kazen.
Het is echter aan eenige veehouders gelakt, zooveel
deeluemers te vereenigen, dat de fabriek niet geheel
zal ophouden te bestaan, doch voortaan in wer
king zal treden van 1 November tot 1 Mei, gedurende
welk tjjdvak de fabriekmatige bereiding van kaas ee-
woonljjk aan minder stoornissen onderhevig is en uit dien
hoofde de voorkeur verdient boven eigen bereiding.
Alsdan zal de heer K. Blauboer optreden als directeur,
de heer D. Smit Gz. als administrateur, en de beer W.
Kuiper als kaasmaker, allen te Sehagen.
Rijwielen te Behagen -
Voor de belasting zjjn te Scbugen niet minder dan
253 Tijwielen aangegeven, d. i. één fiets op elke 10 in
woners.
Ranser van Koophandel en Fabrieken.
Vergadering van den 5en April 1905
Alle leden zijn tegenwoordig behalve de heeren A. Ji
T. Conijn en P. J. Boom.
Na behandeling der notulen worden de uitgegane
stukken gelezen, bestaande uitle. Een missive aan
Z. E. den Minister van Waterstaat, Handel en Nijver
heid, houdende het gevraagde advies omtrent eene
te maken wettelijke regeling ter voorkoming van de
misbruiken, die zich hebben voorgedaan op het gebied
der naamlooze vennootschappen.
2e. Een adres aan denzelfden Minister, waarbij wordt
gevraagd om op de voornaamste postkantoren in ons
land de postzegels van de voornaamste staten, die ge
bruikt worden voor buitenlandsche correspondentie,
verkrijgbaar te stellen ten behoeve van den handel,
daar het telkens voorkomt, dat inlichtingen en mede-
deelingen van particulieren en autoriteiten in het bui
tenland moeten worden gevraagd, waarop de aanvrager
alleen in zijn eigen belang antwoord wenscht, in welk
geval er dan postzegel voor antwoord dient te worden
bijgevoegd.
Voorts worden de ingekomen stukken behandeld,
waaronder een verzoek van de kamer van koophandel
en fabrieken te Opsterland om adhaesie te verleenen
aan een door haar aan den minister van Waterstaat
ingezonden adres, waarbij wordt gewezen op bezwaren
voor het geheim der posterijen en ongelijke concurrentie
aan sommige handelaars aangedaan door brievenbe
stellers, die ook handel drijven en dan als besteller in
de gelegenheid zijn om kennis te nemen van allerlei
berichten, voor hun handel van belang, doch niet voor
hen bestemd.
Na discussie wordt met algemeene stemmen be
sloten dit adres voor kennisgeving aan te nemen.
Nadat besloten is dat de overige stukken zullen wor
den rondgezonden, wordt de gewone rondvraag gedaan
en vervolgens de vergadering gesloten.
Voor den Hoogen Raad.
In het Weekblad van het Recht is opgenomen een
arrest van den Hoogen Raad, den 3en Maart j.l. gewezen
in zake een eisch van den heer A. H. L. Maschmejjer,
koopman te Bergen (voor wien gepleit werd door mr.
E. J C. Goseling, advocaat, te Amsterdam) contra de
naamlooze vennootschap Stoomtramweg-Maatschappjj
EgmondAlkmaarBergen, gevestigd hier ter stede,
verweerster (voor wie werd gepleit door mr. W. C.
Bosman alhier). De heer Maschmejjer was in beroep
gekomen tegen een vonnis der arr. rechtbank te Alkmaar
in zake onteigening voor genoemde stoomtram. In
begroeide oprjjlaan, terwjjl midden voor het huis een
fontein het water opstuwt en in kristal-kleuren droomorig
doet neervallen.
Links tegenover Craneburgh bevindt zich een groot
grasveld, begrensd door eenige hoogten, waarschjjnljjk
oude Spaansche verschansingen tjjdens de belegering van
Alkmaar; men heeft er een kogel uit dien tjjd gevonden.
De vjjvers in de nabjjheid van dit veld zjjn afkomstig
van de vrjje hoeve oud Cranebnrsrh. Op bovengenoemd
grasveld wordt pewoonljjk het sBekene" gevierd, waar
over ik reeds vroeger geschreven heb, nameljjk het ont
steken van een groot vrengde-vnur, ter viering van de
lente-komst.
Verder gaande komen wjj bjj de Kom, zooals de Bergers
het noemon, dit is een rond klein vjjvertje rondom be
groeid inet prachtige boomen, die op bemoste kloine
heuveltjes staande, in allerlei vreemde eti eigenaardige
bochten hnn parel-grjjze takken verspreiden. Aan den
vcet van dien boom zjjn banken geplaatst, waar we even
uitrusten en meteen genieten van het doorkjjkje op den
vjjver, waarin Kaap ehe eenden en zwanen v.-ooljjk rond
zwemmen. Bij de Kom kunnoa wij langs vier wegen
wandelen; lat gs de Witte van Haemste Je-laan (eerste heer
van Bergen, een zoon van Fioris V) komen wjj door de
gouden zonnestralen en het gezang drr vogelen heen op
ééa der sohoonste plekken die Borgen bezit.
Ik geloof niet dat velen deze plaats kennen, tenzjj zjj
goed met het dorp bekend zjjn; het zjjn de vjjvers, die
hier rondom het oods hof loopen, dat. als gebouw zich
eenvoudig wit, van kleur, doc'a groot van lijnen in ver
houding, statig boven het geboomte vei heft.
Wat een grootsche waterpartjjenin don zomer zjjn
ze weeld'rig gevnld met wa'erlelies en sierlgke gewassen.
Statig weerspiegelen zich de booge benken in de geheim
zinnige diepten van het water.
Deze vjjvers hebben feitelijk hun oorsprong in de duinen.
De heeren van Bergen hebben eertjjds van de dninen
grachten doen graven, om zoodoende het oude kasteel
dat daar gestaan heeft met water te omringen.
Het oude hot werd verbrand door Sonoy op 21 Februari
1574.
Nu zjjn de vjjvers, die vroeger ter verdediging dienden,
alleen da vreedzame schuilplaats van visschen, voorname
lijk roode goudwenten, een groote, mooie visch, en van
waterhoenders.
Prettig is het om aan deze oevers te zitten en te hooren
naar het gezaug der verschillende vogels, die hier ver
toeven en altjjd jubelt daar de leeuwerik boven uit en
het landschap jubelt mee»De lente is gek >men, met
zalige droomen 1" JAN BLEYS.