Indische Penkrassen.
No. 44.
Honderd en zevende jaargang.
Zondag 9 April 1905.
BUITENLAND.
Gemengde Mededeelingen.
MARKTBERICHTEN.
ALMAARSCHE COURANT.
(Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.)
Cl.
Eene hofdame nadert krnipend baar Heer en bericht
met zachte stem en de noodige s e m b a h s, dat de
Kandjeng Ratoe Mas, Zijne wettige eemalin, thans
gereed is om de begroeting der Nederlandscbe Autoriteiten
te ontvangen.
Snltan en Resident staan op en wjj allen volgen
dat voorbeeld.
Met een beleefde buiging presenteert de Hollandsche
Hoofdambtenaar weer zijn rechterarm aan den Vorst en
dan gaat 't weder langzaam, erg langzaam, naar het
Staatsieverbljjf der vrouwen.
De freule-sleepdraagster en 't meisje mot de spuwvaas,
alsook de andere keparaks, volgen met de a m p i 1 a n's
naar de Tratag Prabajésa, de westeljjke zuilenhal,
vlak achter de troonzetels. Hier in deze hal blijven wjj
staan, terwijl Zjjne Hoogheid met den Resident,
den Overste en de Assistent-Residenten de
marmeren staatsiezaal van deKapóetrènof vrouwen
wijk bestjjgen.
Prins Nata di Redja van PakoeAlam bljjft
bjj ons en ook de P a n g r a n's van den Sultan zijn
niet gevolgd, doch bleven aohter in s i 1 ahouding op 't
Smirnasche tapjjt.
De Autoriteiten complimenteeren nu met een band-
druk en buiging zoowel de R a t o e s (wettige Snltans-
vrouwen) als de daar vereenigde prinsessen en gaan
daarna met Zijne Hoogheid en de Randjong Ratoe
Mas een oogenblik doedoek staatsie.
Het hooge gezelschap neemt daartoe plaats op een
divan, bedekt met goudgerande, groen -zijden kussens
en bestrooid met heerljjke bloemen.
Het is een aardig tooneeltja, dat we op ons gemak
kunnen waarnemen.
Onder den divan, op den marmeren vloer, zitten de
volwassen poetra's poetri (prinsessen) volgens rang
en anciënniteit, d. w. z. eerst de dochters van den Vorst,
geboren uit Ratoe's of wettige gemalinnen, dan Zjjne
zusters van geljjke geboorte en daarop Zijne dochters en
zusters, uit Bjjvrouweu verwekt.
Zjj zitten in een halven kring en het gelaat natuurlijk
naar den Vorst gekeerd.
Verder links, achter de volwassen prinsessen, namen de
jongere Sultansdochters plaats en daar beneden, op 't
marmer, onder de Tratag, dicht bjj ons, de kleindoch
ters van den vorigen Sultan.
Links en achter den Vorst zjja de A m p j a n d a 1 em
of Bjjvrouweu gezeten, in twee rjjen, ieder van vier
en aangevoerd door de Kandjeng bendara Radén
A j o e I r i W o e 1 a n, de eerste in rang.
De acht Hofdames eindelijk namen plaats links van
den Vorst en de Nederlandpohe Autoriteiten, ook in twee
rjjen van vier gezeten, met 't front naar het zuiden.
De beiden mooie jonge ireuletjes, die den sleep en de
spuwvaas te dragen hebben, gaan gedurende het bezoek
in de Prabajésa, vóór de andere hofdames zitten.
Wat een keur van lieve schrandere kopjes zien we hier.
Is de Inlandsche vrouw uit de volksklasse over 't alve
meen leeljjk ja terugstootend van niterljjk, waaischjjnljjk
omdat de bruine heeren der schepping haar zooveel werk
laten verrichten en de vronwen, na het huwelijk, ont
zettend gauw oud worden, bier bjj den Adel en aan het
Hof vinden we de heerljjkste mooiste typen van een ver-
fjjnd mecschenras.
t Is wel jammer, dat 't bezoek zoo kort duurt, want
we kunnen haast niet genoeg krggen van den aanblik
aan al die sohoone vrouwen
De dames-lezeressen en waaraohjjnljjk ook de heeren,
zullen wel een enkel woord aan 't toilet dier Prinsessen
gewijd willen zien.
Ik moet u echter bekennen, dat ik te kort en te veel
zag en ook genoot, om u uit m'n herinnering een
juist beeld te geven.
Mjjn vraagbaak, de oude heer Groneman, komt me
echter flink te bnlp, gelukkig I
De geleerde Javsnenvriend, gehuwd met eene adelljjke
dame uit den Kraton en met geestdrift vervnld voor het
donkbeeld dat zjjn geliefd Ngajogyakarta en het inte
ressante Kratonleven nu door de Penkrassen meer alge
meen bekend gaan worden, schrijft
Een woord over de kleeding der Prinsessen en jonk
vrouwen, die de toiletten onzer Europeesche dames in
eenvoud en doelmatigheid, desnoods ook in weelde, maar
zeker in kieschheid en schoonheidszin ver overtreft.
.Sleohts de veelal met goudbloemen doorweven zjjden
rasoekan (kebsja) zou ik nog willen weglaten, en de
welgevormde schouders en armen ontbloot willen zien
want dat kleed heeft geen oorspronkelgk, veeleer eeD
Indo-Europeesch karakter, maar dan dunkt mjj is er ook
geen kleeding denkbaar, die de natuurlpe schoonheid
der vrouw beter dekt en volgt en daardoor verheft,
dan deze.
»Dat heeft zjj met de klassieke kleeding der oude
Romeinen en Grieken gemeen I
»Zie die jongere vorstendochters, die meisjes daar voor
en naast ons. Als kinderen en als vorstelpe dochters
en kleindochters dragen zjj hier dat bovenkleed niet, dat
hare ondere zusters ontsiert. Zie hoe de heupen zich
ronden onder 't keurig geplooide batikkleed, zie ook
dien in goeden stjjl langs 't rechterbeen neervallenden
sleep. Zie die zuiver geteekende lpen van djj en onder
been, tot op den fijnen enkel en den niet door
knellend leeljjk schoeisel misvormden voet; die meteen
band van goud omgorde leest, nooit door kunstmatige
insnoering benadeeldof, bjj de oudere meisjes, dien
zaobtgewelfden boezem, rpend en dalend onder de vou
wen van den borstdoek, waarvan 't eene uiteinde, rein
geplooid, tot aan de knieën afhangt. Z e ook dat eenvoudig
sohoone, door enkele bloemen getooide kapsel. Hoe
zedig, hoe bevallig en rein I
>Zie ook die vorstelpe bprouwen daar ginds, dieper
in de voor?ail. Er is niets in hear kleeding en tooi, dat
zondigt tegen den goeden smaak.
»De juweelen, die deze vrouwen aan ooren en handen,
en de vorstinnen en prinsessen bovendien op do borst
dragen, strjjden evenmin met ons natuurlp schoonheids
gevoel als die enkele rozen of melati's in de haarwrong.
Zjj teekeuea zonder te mismaken en veredelen door
tegenstelling eu kleur."
Wat blief 1
Dat is nog eens jeugdige taal I
Dr J. G r o n eman is reeds de 72 gepasseerd 1
Of J o g j a ook een gezond oord is voor oude men-
schen Het wint 't nog wel van Soekabimi, omdat
da&r zoo weinig voorvalt en de menschen er dus nood-
zakelp versnffm 1
Na van de Kandjeng Ratoe Mas met eene diepe bui
ging en een handdruk afscheid genomen te hebben,
keerde het hooge gezelschap weer naar de Bangeal kentjana
terug en als Zijne Hoogheid weder gezeten is, zetten wjj
ons op onze stoelen neder, met spanning wachtende de
dingen, die nu weer zullen gebeuren.
Het heeft iets van een sprookje uit de Duizend en één
Naoht, iets van eene feeërie door 'n zeer artistiek bal-
letmeester in elkaar gezet, dat Garebeg-feest aan de hoven
van Solo en Jogja en het kort mjj alleen maar moeite
om de juiste woorden te treffen, die u een zjj 't ook nog
maar nevelachtig beeld van de werkelpheid moeten
voortooveren.
We treden nu weer een nieuwe hoofdphase van de
plechtigheid in en moeten die daarom bewaren voor 'n
volgende Penkras.
Lt. Olockener Brousson. b. d.
Jogjakarta.
Een complot inPrankrjjk? In de gisteren
gehouden zitting van de Fransche Kamer legde de heer
Rabier, afgevaardigde van Loiret, ook namens eenigen
zijner collega's verklaringen af met betrekking tot de
jongste ontdekkingen van wapenen en ammunitie. Hij
deelde mede, dat hjj brieven heeft ontvangen van een
officier, waarin deze de beschuldiging uitspreekt, dat er
in sommige regimenten een complot wordt gesmeed tegen
de republiek. Minister-preoident Rouvier zon soortge-
lpe aanklachten hebben ontvangen, die doen vermoeden
dat men te doen bad met een samenzwering om de
republiek omver te werpen ten gunste van prins Victor.
Het complot had een aanslag ten doel op het Elysée, de
ministeries en de voorzitters van Kamer en Senaat. De
brieven van Rabier, die van buitengewoon belang schjjnen
te zjjn, werden tor hand gesteld aan den minister van
justitie, en de schrper werd opgeroepen om te versohjj-
nen voor den rechter van instructie.
De verplichte wetteljjke rustdag in
België. De Belgische Kamer heeft het volgende be
langrijke artikel aangenomen van het wetsontwerp be
treffende een verplichten wettelgken rustdag. Arbeiders
en bedienden mogen dertien dagen van iedere veertien
of zes en halve dag van iedere zeven dagen werkzaam
zjjn in de hierna aangeduide soorten van ondernemingen
lo. De bedrjjven waarin voedingsmiddelen worden ver
vaardigdbestemd om dadeljjk voor het verbruik te
worden geleverd
2°. De bedrjjven waarin eetwaren of levensmiddelen
in het klein worden verkocht
3o. De hotels, spjjshuizen en dranksljjterjjen
4o. De tabakswinkels en de magazjjnen van natuurljjke
bloemen
5o. De apotheken, de drogistwinkels, de magazjjnen
van genees- en heelkundige toestellen;
6o. De openbare badinrichtingen
7o. De ondernemingen van dagbladen (couranten) en
openbare vertooningen
8o. De ondernemingen voor bet verhuren van boeken,
stoeleD, vervoermiddelen;
9o. De ondernemingen voor verlichting, waterleiding
of beweegkracht
lOo. De ondernemingen van vervoer te land, de werken
van laden en lossen in de havens, losplaatsen en spoor
wegstations
Ilo. De huur- en verhuurkantoren, de agentschappen
voor inlichtingen
12o. De bedrgven waarin de arbeid, uit hoofde van
zjjnen aard, niet kan worden onderbroken of uitgesteld.
De dag of de twee halve dagen, in den loop van veer
tien dagen aan de rust gewgd, behoeven niet noodzakelijk
op den Zondag te worden bepaald noch dezelfde te zjjn
voor alle werklieden en bedienden eener onderneming.
De halve rustdag moet worden genomen hetzjj vóór 1
uur hetzjj na l uur 's namiddags. De halve arbeidsdag
mag niet te boven gaan de helft van den duur van den
gewonen arbeidsdag.
Een amendement van den sociaal-democraat Van de
Velde om één volkomen rustdag te geven aan de bakkers
werd verworpen.
De veiligheid van President Roose
velt. Volgens den correspondent van de Daily Chro
nicle is President Roosevelt aan een groot gevaar ont
snapt. Eenige uren voordat de trein van den president
te Fort Scott (Missouri) aankwam, werd een pak dyna
miet gevonden op de rails, waarover de express-trein zou
heengaan en het is alleen aan de waakzaamheid der
spoorwegbeambten, die het dynamiet ontdekten en weg
namen, te danken, dat geen ongeluk is gebeurd. Aan
een aanslag op den trein gelooft men niet, men houdt
het er voor dat het dyaamiet door onachtzame werk
lieden was vergeten. Toch i9 dit geval aanleiding dat
er buitengewone voorzorgsmaatregelen voor de veilig
heid van den president worden genomen.
Voorname anarchisten in Rusland. Sinds
den moord op Grootvorst Sergius zjjn nu al bjjna twee
maanden verstreken en nog weet men niets zekers om
trent den persoon van zjjo moordenaar. De autoriteiten
laten niets over hem lis. Men gelooft, dat zjjn zaak
niet gerechteljjk zal behandeld worden, maar dat hjj
eenvoudig »verdwjjoen' zal. In Russische kringen te
Parjjs wordt verzekerd, dat de misdadiger behoort tot
het adelljjke geslacht der Obolenski's, dat hg 35 jaar oud
is en vroeger officier bjj de cavalerie geweest is. Groot
vorstin Elizabeth, Sergius' weduwe, die den moordenaar
van haren echtgenoot in de gevangenis bezocht, moet
hem van vroeger gekend hebben.
Ook de man, die bjj het vervaardigen van bommen
in het hotel Bristol te St.-Petersburg het leven verloor,
moet van aanzienljjke geboorte geweest zjjn. Hjj heette
Wercholski en was de zoon van een zeer gezien regee-
ringspersoon. Een jeugdig familielid van hem is de page,
die als verdacht van booze bedoelingen tegen den Czar
onlangs gevangen werd gezet.
Heel anders dan hier. Groote hitte wordt uit
Andalusië gemeld. Te Sevilla was het Dinsdag 90° F.,
te Badajoz zelfs 93°. In Estram&dura sterft het vee op de
velden van honger. De graanprjjzen zjjn steeds stjjgende
te Madrid is het brood 3% oent het kilogram duurder
geworden.
Een testament opgegeten. Enkele dagen ge
leden overleed te Staden bjj Brugge iemand, die bjj
testament zjjn broer, bjj wien hjj inwoonde, tot eenig erf
genaam gemaakt had. De zuster van den overledene,
die in Lichtenvoorde woonde, dit hoorende, maar het niet
geloovende, reisde naar Staden en vroeg den notaris of
deze bepaling werkeljjk in het testament stond.
»Jawel", antwoordde deze en om baar te overtuigen,
liet hjj zjjn bezoekster het testament zien. De vrouw
weid hierop zoo woedend, dat zjj den notaris het testa
ment ontrukte en het in den mond stak. De verschrikte
notaris trachtte haar de vernietiging van het document
te beletten, maar werd daarbjj vinnig in de vingers ge
beten. De oommissaris van politie werd te hulp geroepen
en deze had veel moeite om de vrouw tot kalmte te
brengen.
Intusechen was het den notaris gelukt, dat gedeelte
van het testament, dat de zinsnede bevatte, waarmee
de overledene zjjn broer aU erfgenaam aanwees, machtig
te worden ook de onderteekening bleef behouden. Het
grootste deel van het stuk echter was verdwenen in de
maag van de woedende vrouw.
Een romantisch uiteinde. Te Milaan heeft
de 21-jarige Markies Federigo Zaccom, toen bjj, op zjjn
Romeooscb, aan zgee geliefde een nacbtelgk bezoek bracht,
door het breken van zjjn zjjden touwladder een val ge
daan, op weinig poëtische wjjze den ruggegraat gebroken
en den dood gevonden.
Alkmaar 7 April. Aangevoerd 175 stapels, wegend«
104076 kilogrammen. Kleine kaas f 30.50, commissie 28
Middelbare f 28.50.
Alkmaar 7 April. Aangev. 597 mudden Tarwe f 7.90
a 0.—, rogge f 0,— a 0.—, gerst (ohev.) f 5.70 a 6.10,
haver t 3.10 a 3.90, paardeboouen f 0.a 0.— br,
id. f 10 a 11.25, citroen id. f 11 a 14 witte id. f a
kanariezaad f a rood mosterdz f a
karweizaad f 12,50 a— blauwmaanzaad f
a erwten: groene f 6.— a—grauwe f 11,—
a vale f 7.— a gerst f 0.—, duivenb. f 7.50.
Amsterdam 7 April. De prjjzen der Aardappelen
waren heden als volgt
Geldersche blauwen f 1,85 a 2.10, id. gieltjes f 1.75 a
2- IJpolder jammen f 1.45 a 1.75, Friesche borgers f 1.40
a 1.60 id. blauwe f 1.70 a 2.—, id. bonten f 1.50 a 2.25
Zeeuwscbe bonten f 2.— a 2.35, id. blauwe f 2.— a 2.30,
id. Eigenheimers f 1.40 a 1.70, Zand Thomassen f 3.75
a 4.50 id. eigenheimers f 0.— a 0.—, Spruitsche jam
men f 1.75 a .2 -, Spmsche pooters f 0.90 a 1.10, Malta
f 0( 6»/, a 0.07'/j per kilo, Friesehe Magnum Bonums
f 1.40 a 1.50.
Aanv. 4 ladingen.
Leeuwarden, 7 April. Ter veemarkt werden aangevoerd
3278 stuss, 69 stieren f 125 a 260, 19 ossen f a
261 vette koeien f 230 a 250, 1247 melkkoeien f 135 a 240*
64 pinken f50 a 70, 214 vette kalveren f 20 a 40
graskalveren f a 214 nucht. di. f5.— a 9.—,
132 vette schapen f 23.— a 26.—236 weide dito f 20
a 23—, 110 lammeren 3.— a 5.—, 178 vette varkens
f 75 a 85 of f 23 a 25 ct. per J/i Kg., voor Londen
21 a 225 ct., 128 magere varkens f 40| a 50, 252
vette biggen f 20 a SJ, 243 speen vurkens f 4 a 8,
bokken en geiten f 0 a 0. 11 paarden f 50 a 100.
Handel in vet vee behoorljjk, in mager fleuriger, in
export varkens gewild.
Leeuwabdrn 7 April. Boter. Aangev. 21.4, 13.8 en 5.16
vaten. Prgs f 50.- Fabrieks-aatvoer 95.3 en 45.6 v.
f45.a 48 50, commissie f 47.50 a
Kaas. 22059 Kg. Nagel f 25.— a 48. -.
Schiedam, 7 Apr. Noteering Distillateurs f9,.Jenever
f 13,—, Beurseommissie f S^.Rnwe spiritus f 8—Spoeling
Oom missie f 1,70.
Zwolle, 7 April. Boter. 26800 Kg., waarvan 718V.
en 1681^. v. en 1520 stukken. Prjjs per kg. f 1.10 a
1.25, per 1.8 vat van 20 kg. prima f 24.50 a 25af-
wjjkende f 23.— a 23 50. 2e soort f22. a 23.— per
1 '1 e f 11.a 12.Handel graag.
