B U R G E R L IJ K E S T A N D-
INGEZONDEN STUKKEN.
BEURSBERICHTEN.
8Ïf
83|
LAATSTE TELEGRAMMEN.
vonden, een avond die blijft in de herinnering, in te
genstelling met zooveel, waarover men heden heeft te
schrijven, terwijl men er morgen ternauwernood meer
aan denkt.
En het publiek heeft blijk gegeven, dat het weet te
waardeeren de opvoering van een stuk, dat men moet
hebben gezien om erover mee te kunnen sprekende
zaal van de «Harmonie" was dicht bezet. Wellicht waren
er onder de toehoorders, die principieel zijn gekant te
gen den sTendenz" van «Allerzielen" uit opgevangen
gesprekken bleek ons ook, dat er enkelen waren, voor
wier bevatting het gebodene te hoog was doch de
groote meerderheid kwam zooal niet onder de bekoring
van Henermans, dan toch in allen gevalle onder die van
Falkland, en met onstuimig applaus werd na elk be
drijf aan schrijver en executanten hulde gebracht.
Nïog een zeldzaan jubileum.
Ja, nog een zeldzaam jubileum.
't Is niet zonder aarzeling, dat. wij er melding van
maken. Want wij weten, dat veel den journaliet zal worden
vergeven slechts niet wat eentonig wordt, wat aan
den lezer gaat vervelen.
En nu loopen wy het gevaar van aldus veroordeeld te
worden. We hebben te dachten het verwjjt, dat wjj te
veel geven van- de rubriek «zeldzame jubilea", dat wij
maar niet altjjd weer een beroep moeten doen op den
weldadigheidszin der burgerjj.
Men ziet 't, wjj zijn ons van de Sachlaga uitmuntend
bewust.
En toch hebben wij 't niet van ons kunnen verkrijgen
onvermeld te laten, wat menschen met goede harten in
de stad behooren te weten. Welaan, dat sommigen ons
dan veroordeelen wij hebben dat er voor over, wanneer
anderen maar hulpe brengen, want waarachtig, hier is
een heilige plicht van menschen min te vervullen
En nu ter zake.
Het was een woning, klein en armeljjk, aan 't Kweeren-
pad, waar wjj binnengingen. Hier het was no. 21
wonen A. Lindeboom en H. Vlaar, die 5 Mei a.e. hun
55-jarige echtvereeniging zullen herdenken.
Wjj begonnen met het doel van onze komst uiteen te
zetten. Lindeboom betuigde zijn dank voor onze komst
daar werd een.bedgordjju opengeslagen en plotse
ling wisten wjj, dat hier een lijden was, een groot lang
durig ljjden.
»Wel, vrouwtje zoo te bed?" was onze vraag.
»Op bed, meneer en niet voor 't eerst vandaag, al
twee jaar bjjna I" En wjj begrepen het het vrouwtje
behoefde niet te vertellen van haar ziekte 't was
haar wel aan te zien, zoo mager was ze, zoo ingevallen.
Het leven van dit echtpaar is niet zonnig geweest.
Als schippersknecht in een dorp zijn brood verdienende,
was het Lindeboom tegengeloopen hjj kwam naar
Alkmaar in de hoop op betere dagen. Veertig jaren
lang was hi) werkzaam bij het inladen vau kaas des
Vrijdags en verdiende tevens wel eens iets met het
doen van verschillende kleine karweitjes. Maar hoe gaat
het als men onder wordtde jongere krachten gaan de
oude verdringen. En zoo ging het ook Lindeboom hjj
werkte, tot zijn krachten hot niet meer toelieten en
de verdienste met het werk ophield. Sedert leven
Lindeboom en zjjn vrouw in groote armoede. De ziekte
van vronw Lindeboom staat baar niet toe iets in de
hnishonding te verrichten hjj doet het werk en zorgt
voor heb eten. De eenige steun, dien zjj krjjgen is f 2.50
iedere week, waarvan f 1 aan hnishnnr wordt besteed,
dns f 1.50 bljjft er over en daarvan leven en man
en een ziekezwakke vrouw een zieke vronw
voor wie wat degeljjks zoo goed zon zjjn. Maar
zal men vragen kan een liefdadigheids-inrichting
deze beboeftigen dan niet opnemen Zeker wel zjj
zonden geplaatst knnnen worden in de Pinsstichting.
Maar daar leven mannen en vrouwen afzonderlijk, en
d&t nn willen Lindeboom en zijne vronw niet. «Neen,
meneer," zei het moedertje, «zóóveel jareu samenge
woond, liet en leed met elkaar gedeeld en dè,n met
meer met elkaar neen, dan liever de grootste ar
moede samen gedragen Dat trof ons, dat greep ons
aan, die onde, zieke vronw en die 80-jarige man, die
elkaar in hnn ongelukkig leven niet konden missen. Er
is zoo weinig tronw het is zoo moeilijk waarljjk
tronw te zjjn, maar hier in deze schamele woning, daar
is tronw. «En hebt n ook kinderen Eén zoon nog,
dat is alles wat ons overbleef eens hadden wjj twaalf
kinderen elf zjjn er dood
Op de beddeplank trilde de hand van de zieke
een witte, akelig magere hand en een zocht ontsnapte
aan haar borst, een zncht die alles zei. En stilte kwam
er in het laag vortrek wjj voelden het, voor beide
ondjes een oogenblik van droef berinneren.
Daarna hebben wjj nog met elkander gesproken en
toen zjjn wjj heengegaan, ons voornemende het middel
der publiciteit, binnen ons bereik, te baat te nemen,
opdat wie iets offeren wil aan waailjjk armen weto,
waar zjjn penningske een weldaad zal zjjn.
De onde dichters vergezelden ons op onzen terugweg.
Wjj moesten bjj ons zelf citeeren die heerljjko Rey nit
de «Gjjsbreclu":
Waar werd oprechter tronw
Dan tusschen man en vronw
Ter wereld ooit gevonden
en we moesten ook denken aan dat mooie:
Wanneer van twee gepaarde schelpen
D' eene breekt of wel verliest.
Nn zjjn de schelpen nog gepaard. Maar lang zul dat
niet meer knnnen duren. Bjj de vele smart in de stnlp
op het Kweerenpad staat eerlang nog het grootste ver
driet te waohten
Ach, dat de menschen op den 5en Mei ten minste
nog een gelnkkigen herinneringsdag mochten hebben.
Indien men van onze bemiddeling mocht willen ge
bruik maken, dan zijn wjj bereid gaven te ontvangen
en te verantwoorden. Doch nog aangenamer zal 't ons zjjn,
wanneer men die wil doen toekomen aan Dr. J. C.
Overdnin, den medicus, die de zieke vrouw behandelt
en weet, dat deze ondjes 't bitter arm hebben en verdie
nen een beetje voortgeholpen te worden.
Te voet om de wereld.
Morgen zullen hier arriveeren de heer Pieter van Boneff
en echtgenoote, het Bnlgaarsche echtpaar, dat zooals men
weet een reis om de wereld te voet maakt. Zjj zullen hnn
intrek nemen in het Hotel „De Burg".
Zjj hebben geen geld meegenomen en trachten in hnn
onderhond te voorzien door den verkoop van briefkaarten,
waarop hnn portretten. Van Alkmaar trekken zjj Maan
dag naar den Helder en Bnrg op Texel.
Kegelen.
Onder den naam «Zon er kans zjjn" is hier ter stede
een nieuwe kegelclnb opgericht met aanvankeljjk 8 leden.
Gekegeld wordt op de banen van «Diligentia".
Alkmaar.
ONDERTROUWD:
27 April. Gerardns Johannes Helleman te Kirberg, in
Duitschland, laatst alhier en Margaretha Koe-
leman, alhier. Jacob Koeleman en Trjjntje van
Zanen, Petrus Antonins van Hugten en
Martha Catharina Thoes. Franciscns de Geus
en Reindina Jellegina Lnder, beiden te Rot
terdam, eerstgen. onl. te Amsterdam, laatst-
gen. onl. alhier. Cornelia Stet, te Heerbugo-
waard, en Maartje Wiese, alhier. Antonins
Hoedjes, alhier, en Geertje Hof, te Bovenkarspel.
GEBOREN: F
28 April. Wilbelmina Catharina Maria, d. v. Johannes
van der Steen en Petronella Allegonda van
Oojjen, Jacob, z. v. Simon Kopjes en Hen-
diifca Krook. Ariê^ z. v. Jan Visser en
Stjjntje van Eerden.
OVERLEDEN:
27 April. Meinsjo Elisabeth, d. v. Klaas Visser en van
wjjleu Neeltje Schenk, 16 jaar.
28 Maaatje Rankeneohtgen. van Jan Schouten,
78 jaar.
{Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie.)
Allerzielen.
Mijnheer de Redacteur
Vergun mij als Katholiek abonné naar aanleiding
der opvoering van gemeld tooneelstuk een woord in
het midden te brengen. Dat Alkmaar het twijfelachtig
voorrecht van Donderdag 1.1. zou hebben, was te voor
zien, ook ondanks het kalm en waardig protest door de
besturen van Kath. Kring en R. K. Volksbond inge
bracht tegen deze onverdedigbare krenking van ons
Katholiek gemoed. Wij kennen te goed de gezindheid
van toonaangevende kringen te onzen opzichte en de
ondervinding heeft ons geleerd, dat wij van de libera
liteit in den regel niets dan nadeel ondervinden. Gij
zelf, M. de R., hebt het in uw nummer van 14 April
erkend, het is niet aan de Protestanten om uit te maken,
wat al of niet grievend is voor den Katholiek niemand
beter dan deze zelf kan het beoordeelen.
En nu dan langs onze geheele linie tegen dit stuk
is geprotesteerd, nu hadden wij, Katholieken, wel eens
gehoopt op de toepassing van die altijd weer hoog
geroemde verdraagzaamheid tegenover andersden
kenden.
Maar wij hebben weer eens te meer ondervonden,
dat do verdraagzaamheid, waar het te pas komt, op
non-activiteit wordt gesteld, en dat van de zijde, waar
het meest en het luidst om verdraagzaamheid wordt
geroepen, in de practijk van het leven, het minst ver
draagzaamheid wordt getoond. Zoo ooit dan was er nu
toch wel reden voor geweest. „Allerzielen" toch is niet
eene bestrijding van onze staatkundige of sociale be
ginselen, doch een aanval met den klomp nog wel
op hetgeen ons dierbaar en heilig is, onze innigste
overtuiging. Direct de Kerk bestrijden zooals die is, of
de geestelijkheid der werkelijkheid, dat heeft de auteur
van «Allerzielen" blijkbaar niet gedurfd; daarom
heeft hij aan zijne vooropgezette tendenz de onwaar
heid dienstbaar gemaakt. Do tegenstelling moest worden
geleverd tusschen de hardheid van het dogma en de
humaniteitverheerlijkt moest worden het ongeloof
in God en de menschenliefde der ongeloovigen.
De tooneel-criticus van de „Nieuwe Courant" heeft
het goed gezegd Verslagen moet op het tooneel
de kerk door de vrijdenkerij en de Sociaal-Democraat
Heyerma s heeft het den Rabbijn af laten leggen op
het tooneel tegen den sociaal-democraat.
Nu moet de Katholieke priester eraan gelooven; la
ter zullen de dominee's een beurt krijgen wellicht.
Maar noch de kerk, zooals Allerzielen die doet kennen,
noch het dogma noch de kerkgebruiken beantwoorden
aan de werkelijkheid.
En de Roomsche Geestelijken? Caricaturen zijn het,
tooneelpoppen, wan-scheppingen eener misleide verbeel
ding. Zoo is louter om wille van het voorgestelde doel,
dit product geleverd vol bombastisch vertoon van
ongeloof, en vol erbarmelijk gebrek aan kennis van
wezenlijke toestanden in het Katholiek-Kerkelijk leven.
De zaken, die men meent te dienen, moeten al heel
zwak staan, als men op die wijze een schijn-succes
moet behalen. Laat men nu de verzekering achterwege
laten, dat Heyermans niet de bedoeling gehad heeft
hatelijk tegen ons te zijn.
„Allerzielen" op zich zelf is onloochenbaar beleedi-
gend voor de Katholieken en dat is al erg genoeg.
Als Heyermans de Katholieken niet had willen grie
ven, dan had hij „Allerzielen in de pen moeten hou
den. De kunst had er weinig bij verloren.
De kunstwaarde van „Allerzielen" is toch wel twij
felachtig na de onbarmhartige kritiek van vele zijden
daarop geleverd men denke slechts aan die van"
Johan de Meester in de „Nieuwe Gids", die het een
godzalig prul noemde en aan die van de „Nieuwe
Courant" terwijl de meest vriendschappelijke en
welwillende kritiek er blijkbaar verlegen mee zat.
Bovendien is het opmerkelijk, dat er nooit iets te be
speuren valt van een onweerstaanbaar verlangen om
het stuk eens te zien, ten einde er zelf over te kun
nen oordeelen, als het andere stukken betreft zóó
scherp gehekeld als Allerzielen. Men laat ze voor het
geen zij zijn. Ik wil alleen maar hiermede zeggen,
dat de grootste aantrekkelijkheid van „Allerzielen"
gelegen is in de omstandigheid dat het stuk krenkend
is voor de Katholieken altijd dan zonder de bedoe
ling van den auteur.
Zoo wil ik ook Ds. Ternooy Apél geen verwijt ma
ken van het warmgesteld artikel in uw blad ter aan
beveling van Allerzielen geplaatst. Maar of dit Chris
telijke liefde is in een voorganger eener Christelijke
gemeente wil ik toch wel vragen. De voorspelling
in de „Nieuwe Courant" dat de dominee"s nu misschien
eene beurt krijgen zal mogeljjk spoedig uitkomen. Zal
Ds. Ternooy Apèl dan ook een zoo'n warme aanbe
veling neerschrijven? Dat staat te bezien. Zeker is
het, dat niet een Katholiek in uw blad r uimte daar
voor zal vragen.
Wij hebben een ander en beter begrip van verdraag
zaamheid om ons te leenen tot zoo onwaardig bedrijf.
U, M. de R., dankend voor de plaatsruimte
Een Kath. Abonné.
Onze meening over de opvoering vindt men in de
rubriek „Stadsnieuws" van dit blad.
KENNISGEVING.
Het HOOFD van het Plaatseljjk Bestuur te Alkhaab
brengt,^ op grond van artikel 1 der Wet van 22 Mei
1845 (Staatsblad No. 22) ter kennis der ingezetenen, dat
bjj hem ingekomen en aan den ontvanger der Rjjks directe
belastingen binnen deze gemeente ter invordering is over
gegeven
het kohier no. 6 der p e r s o n e e 1 e belasting voor
het dienstjaar 1905, executoir verklaard door den Directeur
der directe belastingen in Noordholland te Amsterdam
den 28 April 1905;
dat ieder verplicht is zijn aanslag, op den bij de Wet
bepaalden voet, te voldoen en dat heden ingaat de termjjn
van zes weken, binnen welken daartegen bezwaarschriften
kunnen worden ingediend.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur voornoemd,
AlkmaarJ, de WIT Dz.
29 April 1905. lo. Burg,
Bevolking.
Onderstaanden persoon wordt beleefd verzocht, zich ten
spoedigste ter Secretarie dezer gemeente aan te melden
(aldeeling Bevolking)
A. JACOBSEgekomen uit de gemeente Nijmegen.
Cart
AMSTERDAM.
28 Apr.
pCt.
29 Apr.
Nederland, N. W. Schuld2
ditodito3
dito, Oblig3
Oostenrijk Obl. in pap. fl. 1000 Febr.-Aug. S
dito, dito April-Oct.. 5
dito, Kronen 2000 bel vrije(Kronenr.)ïfei-NoT. 4
dito, dito 2000 bel.vrije(Kronenr.) Jam-Juli 4
Portugal le ser. 3°/0 20-1003
dito, 3e id. Amert. Schuld 3% francs 500 4
7 8-fj,
934!
93|
101
101i
1004!
100!
67!
64|
93 j
81A
83!
82|
79|
884!
83
84|
69
84!
69
93 i
83!
94-Hr
83!
104!
48
1034!
44
78|
92#
93ü
101!
100Ü
64
84!
691
84!
93-jft
95!
47|
103|
Rusland., lwang. Dombr. Oblig...4f
dito, Binnenlandsche 1S944
dito, 1880 gecons.Z.R. 125-63513 Mei-NoT. 4
dito, 1889 l*&2eser.l Jan. 1 Apr. 1 JulilOct. 4
dito, 1894, Donets-Spoorw4
dito, 1867/69 90-100 Mei-Nov4
dito, Groote Spw. Oblig. 18614
dito, dito, Z. R. 500 18984
dito, Transc. Spw. Oblig. Z. R. 125/695. 3
dit,o, Zuid-W. Spw. Oblig. Z. R. 6254
dito, 18893
dito, in goud 1884, 13 Jan. 18 Juli5
8panje, Obl. Ruit. Perpetuele.. 4
Turkije, gepriv. Conr. leening 18904
Recep. geünificeerde schuld fres. 600-2500.. 4
tgypte, Obl. leening 18764
tfexico, Obl. Binn. Sch. aflosb. oblig5
dito dito 1899 5
Venezuela Obligatiën 18814
N. V. Noord-Holl. Grcnd-Orediet. Pandbr.. 4
4. W. Pac. Hyp. Pdbr99! 9»!
.Vederland, Cult. Maatsch. d. Vorstel. Aand. 97! 97f
dito, Koloniale Bank Aandeelen71 75
«ito, Ned. Ind. Handelsb. Aand128 128
dito, Kon. N6d Mij. t. expl. petr. br.A. 406 404
dito, Petr. Mij. Sumatra-Palembang A. 63! 63!
dito, Aand Ned. Ind.Expl.Mij150
Amerika, New Orleans Railw. C. Cert v gew. Aand- 12 llf
United States Steel Corp. 334! 33^
Peru. Peruvian Corporation Cert v. Aand.., 12ra 11
v. Pref. Aand. 41! 39f
Nederhni, Expl. St. Spw. Aand115!
dito, Ned. Centr. Spoorw. Aand. f 250 32
dito. N.-Brab. Boxtel.W. Aand. 1875/80 gest. 98
[talie, Spoorweglcening 1887'893 69
dito, Zuid-Jtal. Spoorweg-Obl3 69rs 69^
Polen, Wars.-Weenen Aandeel.158 l57f
iusland,Wladik. 1885 h Z.R. 635 Oblig.... 4 88! 88
tmerika, Atchison Topeka Cort. r. Aand... 84| 84!
dito, Alg. Hyp. Obl4 101 101
Rook Island comp. Cert. v. gew. Aandeelen. 30 i 29 A
dito, Denr. Rio Grande gew. Aand31f 314!
dito, Erie Spw. Mij gew. Aandeelen42! 41f
dito, Illinois Cert. t. Aand164!
dito, Kansas City South. Railw. Aand... 29 28A
dito, Miss. Kans. Texas Cer v. Aand.. 29 28ïfr
dito, dito, le Hyp4 994! 991!
Norfolk Western Cert. v. gew. Aandeelen 78f 77!
dito, Oregon Calif, goud le hyp5 102!
dito, South. Pacific, gew. Aand6lf 61
dito, Southern Railway gew. Aand31! 80s
dito, Union Pac. Hoofd. C. v. A121! 120|
Union Pac. Convert Gold. Bond4 121! 120!
dito Wabash Ct. v. pref. Aand46f 411
Sederland, Stad Amsterdam f 1003 109
Songarije, Theiss Loten4 l69f
Jostenrijk Staatsl. 186-5 161
dito, dito 1864290
iusland Staatslesning 1864 Loten5 378
dito dito 1866. Dito5 289
Turkye Spoorwegleeaing31
Paniek te Hakaisar.
AMSTERDAM, 29 April. De correspondent van De
Telegraaf te Batavia seint:
«Te Makassar wordt een onvarhoedsche aanval uitGea
gevreesd. De gouverneur van Celebes heeft een circulaire
verzonden, inhoudende da', de burgerjj zoo noodig een
onderkomen kan vinden in het fort Rotterdam. Een ge
zantschap van den radja bracht een brief aan den gouver
neur de inhoud is onbekend. Men verwacht opzegging
van het contract. Er zjjn detachementen uitgezet en de
sohutterjj is gewaarschuwd. Er heerscht een paniek."
Een later ontvangen telegram meldt: