gebraikeljjk is de arbeiders opgeroepen tot een bijeen komst, die gisteravond in Harmonie werd gehouden, om propaganda te maken voor den wetteljjk vast te stellen achtnrigen arbeidsdag. De opkomst was echter zeer ge ring. Als spreker trad op Ds. Winkel van Limmen, die na een kort openingswoord van den voorzitter, den heer Uitenbosch, waarin hjj de weinige belangstelling toeschreef aan den trenrigen toestand, waarin de arbeiders beweging hier ter stede verkeert, het woord verkreeg, In den aanvang zijner rede schetste spr., hoe in de natnnr de stille kracht door den lenteadem aangeraakt tot niting komt, om daarna aan te toonen, dat ook in de menschen die stille kracht sluimert, die zich ook als door een lenteadem aangeraakt, uit in een verlangen naar geluk. En al mogen er dan ook weinigen thans aanwezig zjju, spr. hoopt toch, dat de betoogingen van die duizenden en tienduizenden elders, het lezen van de verslagen dor Meifeestvieringen, ook allen die er niet aan deelnamen, iets zouden doen gevoelen voor het beginsel, dat aan bet Meifeest ten grondslag ligt. Na den oorsprong van de Meibeweging te hebben aan gegeven, stelde Bpr. de vraag, of het zoo dwaas was, dat men propaganda wil maken voor een achturigen arbeidsdag. Om daarop een antwoord te geven, schetste spr. naar aanleiding van ingestelde enqnötes, vooreerst den toestand der arbeiders, zooah deze was 25 ét 40 jaar geleden in Engeland, om daarna ook uit de in ons land gehouden arbeids enqcflte van 1887, aan te toonen hoezeer de arbeider gebukt ging onder den overmatigen arbeidsduur, vaak zonder rustdagen. Dat thans die toestand niet veel beter is, bewees volgens spr. voldoende de door een Amsterdamsche studieclub ingestelde enquête, waaruit te constateeren viel, dat een zeer groot deel der arbeidets nog een werktijd heeft van 11 tot 13, ja, zeer velen zelfs van meer dan 13 uren per etmaal. Verschil lende cijfers haalde spreker aan, o.a. ook omtrent Alkmaar, waar de metaalbewerkers li nnr werkeu, de typografen 10, de bakkers 12 tot 16, de timmerlieden des zomers 11 tot 13, de schilders ll£, de kleermakers des zomers ongeregeld, vaak dag en nacht, des winters pl. m. 12£ uur. De vrjje dagen zijn over 't algemeen schaars, do bakkers hebben in naam een vrjjen Zondag. Bjj dien overmatigen arbeidsduur komt verder nog het kwaad van den nachtarbeid. Indien die overmatige arbeid na de maatschappij beter maakte, dan nog zou men kunnen zeggen 't is erg, maar 't is nu eenmaal noodzakelijk. Doch onze maatschappij is verre van mooi, onze samenleving is gruwzaam. Die overmatige arbeid dient alleen om een deel der menschen groote winsten te doen behalen, kapitaal te doen vormen. Vandaar de groote tegenstellingen. Verder toonde spr. aan, hoe de te lange arbeidsdag den arbeider naar lichaam en geest doet ondergaan, hoe hg verslapt en versuft, geen drang meer gevoelt naar ontwikkeling, hoe weinig er terecht komt van 't huiselijk leven, van de opvoeding zjjner kinderen, hoe hjj afleiding zoekt door drankgebmik. Na de pauze behandelde spr. eenige bezwaren die van de zjjde der patroons aangevoerd worden tegen de invoering van den kortoren arbeidsdag. Dat de productie vermin deren zon, is onjuist gebleken; de arbeider, die 8 uren werkt, is Ijveriger, heeft meer lust tot den arbeidde practjjk heeft dit bewezen. Dat grondstoffen zouden kunnen bederven is slechts in enkele gevallen waar, doch in derge lijke zou men desnoods een uitzondering kunnen maken. Een ander bezwaar, dat de arbeiders hun vrjjen tjjd zonden misbrniken, ook dit heeft de practjjk anders ge leerd: juist waar overmatig lang gearbeid wordt is het drankmisbruik het grootst. Resnmeerende kwam spr. dan ook tot het besluit, dat al die bezwaren slechts voortkomen uit don wensch om uit den arbeid zooveel mogelijk winst te trekken. Ten slotte de middelen besprekende, die tot de invoering van den achtnrigen arbeidsdag konden leiden, noemde spr. de vakorganisatie, maar slechts dan alleen, wanneer de arbeiders werkelijk één waren, en niot verdeeld door den godsdienst. Zoolang dns oen organisatio van vakge- nooten niet allen kan omvatten, komt men er door de organisatie alleen niet. Er moet komen een wet, die den achtnrigen arbeid voorechrjjft, doch dat kan alleen als alle arbeiders die wet helpen tot stand brengen, als er is algemeen kiesrecht. Met een aansporing om zicb aaneen te sluiten en ook den politieken strjjd mede te strjjden, besloot spreker. De heer Uitenbosch sloot daarop de vergadering, de hoop uitsprekende, dat een volgend jaar de arbeiders beweging sterker zou zijn dan thans en het Meifeest dan beter zou slagen. Antl-JHllltairlsUsche Vcreeniging. De onlangs alhier opgerichte afdeeling van de anti- militairistische vereeniging hield Zondagavond een bijeen komst in «Harmonie''. Na een kort openingswoord van den heer D. A. Klomp werd het woord gegeven aan den heer Samson nit Den Haag, die een reeks anti-militairistisohe lichtbeelden zou vertoonon. Alvorens echter hiertoe over te gaan gaf spr. bjjwjjze van inleiding een beschouwing over het militai- risme vóór en na Napoleonbij dit laatste het loten noemende een loterij in menschenvleescb. De tegenwoor- woordi.e regeering maakt propaganda voor het mili tairisme, propaganda in prentjes wat worden geen mooie prenten overal opgehangen voor de werving van soldaten voor het Indische leger. Spr. stond hierna stil bjj het kazerne leven der soldaten en wees op het verkeerde der onvoorwaardelijke gehoorzaamheid. Behalve dit zijn er nog veel andere zaken, die den soldaat als plicht worden opgelegd, maar waarvan spr.'de strekking niet begrjjptzooals vaderlandsliefde en tronw aan den Koning. Daartegenover moet iets krachtigs geplaatst solidari teit. Solidariteit om te komen tot het omverwerpen van het militairisme. Het leger moet verdwjjnen, want het is uiet daar om bet land te verdedigen, daarvoor zjju wjj te zwak, te klein, neen het ia er om gebruikt te worden om de steeds grooter wordende beweging tegen het kapitaal te onderdrukken bet is er niet- om den bnitenlandseheu vjjand te keeren, neen, maar om de arbeidende klasse tegen te werken iu haar streven naar een betere maatschappij. Spr. hoopt ten slotte dat het gesproken woord, dat onderstreept zal worden door de verschrikkingen van militairisme en oorlog in beeld, een blyvenden indruk zal achterlaten. Hierna werden de lichtbeelden vertoond na afloop waarvan een propagandistisch tooneelstokje werd opge voerd: >De Hoogste Plicht", een drama in vier bedrjjven van H. Nolles. Deze eerste vergadering van de afdeeling Alkmaar van de vereeniging was drnk bezocht. Muziek vulde de pauzen aan en begeleidde propaganda-liederen, die gezon gen werden door de vergadering Het slot van het Kegelconcours. Tot besluit van het nationale kegelconoonrs had de kegelclub >De Burg" Zaterdagavond een bal-masqué in «Diligentia" uitgeschreven. De heer Johan Vestdjjk had de leiding van dit bal op zich genomen. De deelname was niet bjjzonder groot, waarover de heer J. A. Zuurbier, de voorzitter van »De Burg", in zjju openingswoord zjjn leedwezen betuigde, hieraan echter toevoegende dat hg hoopte dat dit geen bezwaar voor het vrooljjk verloop van het bal zon zijn. Nn, aan de vrooljjkheid heeft het bljjkbaar niet ge schaad vooral een viertal olowns brachten heel wat beweging en rumoer in de zaal. Wat de gecostumeerden betreft, behalve de reeds ge noemde clowns merkten wjj er op een duivelinnetje, een herderinnetje, een klaver-vrouw, een kleine Faust, oen ridder met gade, enz. Een aardig paar was een dame en heer in costnmes, dicht begroeid met tuinkers, tot de hooden en maskers toe een eigenaardige groep was die van professor Mumpitz met zjjn twee wonderkinderen en hun baker en een andere van drie kegeljongene. Nog bewogen zicb enkele andere figuren door de zaal als een Englishman in geruit pak en een oude schoenpoetser met zjjn kistje, e. a. Het bal muntte nu juist niet uit door regelmaat maar, wat het voornaamste is, men scheen zioh wel te amnseeren. Goed elt uur was het démasqué en na een kleine panze werd de uitspraak der jury, bestaande uit de heeren J. Cock, Jb. Lutterot en A. J. Stikkel, bekend gemaakt. Het b'eek, dat de prjjzen, uitgeloofd voor het bal, als volgt waren toegekend Voor het fraaist gecostnmeerde paar, aan mej. M. Lseuwokamp en den heer J. Molenaar, het duivelinnetje en de kleine Faustvoor de fraaist gecostnmeerde dame aan mej, Gehrels, de klavervrouw voor den fraaist ge costumeerden heer aan den heer H. Mejjer, ridder voor het eigenaardigst paar aan den hoer K. Leeuwenkamp en mej. M. Bregman, het paar in tuinkers-kleederen voor de fraaist gecostnmeerde groep aan den heer Jnpjjn, mej. Langedam en de dames Mejjer, voorstellende prof. Mumpitz en zjju wonderkindoren met hnn bakervoor de eigenaardigste groep aan de drie kegeljongens en de extra-prjjs voor dengeuo, die de aanwezigen het gezelligst bezighield aan den heer P. Kramer, clown. Globe-trotters In Alkosaar. Iteeda in ons vorig nummer hebben wjj meegedeeld dat onze stad bezocht zou worden door de Bnlgaarsche voet reizigers, den heer Boneff, Bnlgaarsch journalist, en echt- genoote. Zondagmiddag arriveerden de globe-trotters. Wjj troffen ze aan in Hotel »De Bnrg" en hebben daar langen tgd met hen geredeneerd, zoodat wjj in staat zijn de volgeude bijzonderheden te vermelden. Vertrokken den 31 Maart 1901, ging hnn tocht door de zuidelijke Enropeesche landen, vervolgens door Frankrjjk on België naar Nederland. Verschillende provincies werden door hen roeds bereisd van Alkmaar gaat hnn reis naar den Helder, Texel, Vlieland, Friesland, Groningen en zoo naar Noord-Duitschland. Dan komten Denemarken en Scandinavië. Ook de andere werelddoelen zullen be reisd worden, want het doel van den heer Bontff is niet alleen de Europeosche landen en volken te leeren kennen, maar tevens goed op de hoogte te komen van zeden en gebruiken, sociale en economische levenswjjze van de weinig bekende Afrikaansche, Australische en Aziatische stammen. Wjj maakten de opmerking, dat de heer Boneff nog een heels reis voor den boeg had (15 jaar znllen er mee gemoeid zjjn). Waarop deze antwoordde, dat dit juist een prikkel was om vol te houden met goeden moed ging het er op los. Eén bezwaar was dat de gezondheid van zjjn vronw nog al wat te wsnschen overliet en ook zjjn eigen gestel leed veel door de inspanning van den tocht. Wjj vroegen of zjj op hun reis altjjd geloopen hadden. Slechts kleine traj'cten voornamelijk bjj het passeeren van grenzen is door hen gespoord, en ook op dagen van slecht weer is wel eens eenig voertuig gebruikt. Hun bagage gaat steeds mat don trein. »En Nederland en het Nederlandsche volk," vroegen we, wat vindt u daarvan?' Nederland beviel hun heel wel er waren meer mooie streken dan zjj verwacht hadden. En de Nederlanders ook die waren hun meegevallen. Met de taal hadden ze nog wol eens moeite want ofschoon acht talen machtig, verstaat de heer Boneff geen tien woorden Hol- landsoh. Ze hebben natnnrljjk altjjd heel wat bekijks in Alkmaar niet uitgezonderd, wftut aan een tafeltje vlak bjj den weg gezeten in »Da Burg", werden de reizigers, die als teeken van hun landaard een band met de kleuren van de Bulgaarsohe vlag dragon, door heel wat voorbij gangers begluurd. Overigens is 't een goed dagje voor hen geweest, heel wat belangstellenden kochten als souvenir de door hen te koop aangeboden briefkaarten met hun portretten. Huishoud- en Industrieschool. Bjj het einde van den cursns ontvingen 4 leerlingen hot diploma costanmnaaien. 1 lingerie en 1 getuigschrift voor het met vrucht doorloopen van den 3 jarigCD cnrsns. 7 leerlingen behaalden do acte voor Nuttige Hand werken. Voor den nieuwen cursus meldden zich aan 29 meisjes, waarvan 2 niet cn 8 voorwnardeljjk werden toegelaten. 35 leerlingen verlieten de school. Alkmaarsche l'aardenverlotlng. Aan de Vereeniging tot het honden van Jaarljjksche Paardenmarkten te Alkmaar, ;s bjj beslnit van B. en W. d.o. 26 April 1905, wederom vergunning verleend tot de uitgifte van 25,000 loten voor hare op 5 Sopt. 1905 te houden verloting. He tramweg-werken hij 't station. Bjj het station wordt steeds drnk gewerkt aan den tramweg naar Bergen en Egmond. Vóór het station zjjn de verschillende wissels gereed en zjjn een eind weegs rails gelegd er liggen daar drie paar rails. Voorts zjjn eenige hoopen steenen aangebracht voor den bouw van het station. Ou het stuk Btation kanaal is men be gonnen met het maaen der gasleiding naar het tramgebouw. Hen slotbal. Gisteravond werd in «Diligentia'' het slotbal gegeven van den danscursus 1904 1905 onder leiding van den heer Johan Vestdijk van Amsterdam. Vóór het bal werd door de leerlingen der jongste klassen een zang-en dansspel >De kinderen der zee" ten beste gegeven, welk stukje gemaakt is voor de leerlingen, door den heer Vestdijk. Het was op het tooneel een jolig gedoe van bonte pakjes Vele fignnrtjes, rrooljjke, vrije vertooning, guitige toetjes, lachende oogjes, dappere kleine figorantjes. En vele voetjes hebben geschuifeld, vele passen en pasjes zijn elkaar vlug opgevolgd sprongen en sprongetjes zjjn er gemaakt. En soms hebben even angstige blikken elkaar ontmoetof 't wel goed ging. En kleine wenkjes van onderen zjjn jongeren gegeven en 't ging alles weer goed. Toch waren de passen niet altijd gemakkelijk maar 't ging. En ook is er gezongensommige frissche jongemeisjes-stemmen en ook jongensstemmen, stemmen niet geheel meer vrjj van de eerste baard-lasten. Ten slotte is het scherm gevallen en is er geklapt, lnide geklapt, tot nogmaals het scherm is opgerold en enkele coupletten hebben geklonken. De heer Vestdjjk heeft eer van zjjn werk gehad 't liep allee mooi. Door genoemden heer is daarna dank ge bracht aan den heer W. Crefeld voor zjjn accompagne ment en stenn bjj de repetities, alsmede aan den heer K. Stapel voor 't afstaan der zaal voor deze laatsteD. Ook bracht spr. dank aan de ouders, die hem de danskunst ontwikkeling hunner kinderen hebben toevertronwd. Nadat den heer Vestdjjk door de leerlingen bjj monde van den heer S. Elte dank was gebracht voor de ont vangen lessen is het bal begonnen eerst voor de jongere klasse, daarna de oudere. Eu toeschouwers hebben zitten genieten van 't schouwspel der dansenden, van mooie baltoiletjea en sierljjke dameslokken, van hooge glans- boorden, kenrige jasjes en fijne dasjes. Een prettig bal, ongedwongen in en opgewekte stemming. Twee jubilea. Van de sigarenfabriek van den heer H. Krijns op de Laat, wapperde gister de driekleur. En dat niet zonder reden 't was er feest, twee knechten van het personeel van den heer Krijns, de heeren J. Hazes en A. Blom, vierden hun vjjf en twintig-jarig dienst-jnbilenm. Dat de superieuren van de beide knechts tevreden zijn over hen, bleek uit het cadeau dat beiden van hen ont vingen. 's Morgens kregen zjj bezoek van de heeren Krjjns, die hun elk een gouden horloge met inscriptie als blijk van waardeering aanboden. De patroons zorgden er tevens voor dat het feest den beiden jubilarissen geen financieele zorgen behoefde te brengen. Ook werd door hen het overige personeel 's avonds een feestdronk aangeboden. De jubilarissen ontvingen vele felicitaties voor beiden was deze dag een dag van vreugde. Hllettantenclub. De dilettanten hebben zich Zondagavond weer kranig gehouden. Het was de derde uitvoering in «Diligentia", een volle [zaal, een aandachtig publiek. Het programma voor dezen avond bevatte drie tooneelstukjes. Het eerste «Zangvogeltje", een zangspel in één bedrjjf door Servaas do Brnin, hebben wjj tot enzeu spijt gemist toen wij in «Diligentia" arriveerden viel jnist het scherm, en klonk luid het applaus. Genoten hebben wij van «Jean Marie", het tweede stukje dat ging, een drama in verzen, in één bedrjjf door J. L. Wertheim. Het drama is kort maar rjjk is de inhoud van edele gevoelens en edele harten spreekt fceel het stuk. Het zeggen der verzen ging zonder haperen en met gevoel. Wij zonden niet kunnen zeggen wie van de drie personen die in «Jean Marie" voorkomen, het best zjjn of haar rol vertolkte. En ook voor het derde stuk «Blind", een drama in één bedrjjf, naar Herman Heyermans Jr. een be werking van een Falklandje komt den dilettanten alle lof toe. De geheele zaal kwam onder den indrnk van dit drama en niet het minst door het, spel, dat het stuk zoo goed tot zjjn recht deed komen. De dilettanten hebben hnn publiek van Zondagavond een avond van genot gezorgd. Een bal onder leiding van den heer J. Hazes Sr. heeft den avond besloten. Het Hurbaus te Hgmond gekiekt. In de uitstalkast van den heer Van der Aa, in de Langestraat, is weer iets nieuws te zien. Daar jrjjkt een photografie in kleuren van het Knrhaus te Egmond- aan-Zee. Maar is dat Knrhaus dan reeds voltooid Wel neen, maar dat is voor den vindïngrjjken photografen- geest van den heer Van der Aa geen bezwaar. Al weet men nog niet hoe het pebouw is, men weet toch wel, hoe het moet worden, en dat is reeds voldoende. Het portret is als volgt tot stand gekomen. De architeot, die zich met den bouw belast heeft, verschafte den heer Van der Aa, de bestekken van het gebouw. Hiernaar werd een photografie genomen. Tevens werd de plaats, waar het Kurhans zal verrjjzen, gephotografeerd. Vervolgens werden de twee photo's als één geheel genomen, en daar stond het Kurhans te Egmond-aan-Zee. Maar dit vond de hoer Van der Aa nog niet voldoende: er moest kleur worden aangebracht. Inlichtingen worden ingewon nen omtrent kleur van de steenen der muren, het dak, het schilderwerk enz. Een volgende photo gaf het Knrhaus te zien in volle pracht. Doch nog was het niet zooals de heer Van der Aa wilde. Er moest wat meer leven komen in het geheel. Ern strandgezicht van vroegeren datum moest hiervoor dienen tevens werden eenige personen op den voorgrond gebracht en zoo werd een pho*o ge boren, rjjk aan afwisseling en kleur, het Knrhaus zoo3ls het zal zjjn bjj de opening. Het is wel de moeite waard deze jongste schepping van den heer Van der Aa eens te gaan bewonderen. Voor de Jubilarissen. Gisterenavond vonden wij in onze bus een enveloppe, waarop geschreven stond „Voor het echtpaar Lindeboom, waarvan in de courant van 30 April melding is gemaakt." De enveloppe bleek f10. te bevatten. Aan de (n) onbekende hartelijke dank voor deze mil de bijdrage, die zeker een lichtstraal zal werpen op het pad van de beide oudjes, voor wie het leven in den laatsten tijd zoo duister was.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1905 | | pagina 2