stadsnieuws!
PERSONALIA.
MARKTBERICHTEN.
Sinds ongeveer een jaar ontvingen aanzienlijke parti
culieren en verscheidene professoren der geneeskundige
faculteit aldaar ongeteekende brieven met ergerlijke be
schuldigingen tegen twee bekende vrouwen-geneesheeren.
Men zocht lang tevergeefs naar den briefschrijver, die
bljjkbaar door broodnjjd tot zjjn lasteringen werd be
wogen, maar eindeljjk ontdekte men hem toch door een
welgeslaagde list. Men liet namelijk aan een geneeskundige
dien men verdacht gemerkte enveloppen verkoopen en
toen hjj daarna die enveloppen gebruiktevoorde ongeteeken
de brieven, was zjjn schuld bewezen. Hg werd voorloopig
in hechtenis genomen. Maar toen hjj zich bereid ver
klaarde tot elke schadevergoeding, als de zaak niet vervolgd
werd, kwam men tot een schikking, waarbij hem een
boete van 100,000 frs. werd opgelegd, ten bate van
instellingen voor algemeen nut. De meestbelasterde
geneesheer ontving 75,000 fr., welke hjj verdeelde onder
het Israëlietische ziekenhuis en twee oudeliedengestiohten
te Bazel. De andere dokter verdeelde zjjn 25,000 fr.
onder de ziekenverpleging, de vereeniging voor vacantie-
koloniën en het Pestalozzi-genootschap.
Chrysant en tabak. In een vergadering te
Manchester werd onlangs door een van de geneeskundige
autoriteiten het rooken van chrysantemumbladen aanbe
volen, als een aangenaam en onechadeljjk surrogaat voor
tabak. Het scbjjnt zelfs, dat in den rook van chrysantemum
een geneeskrachtige werking verborgen .ligt. Er was
iemand die 15 jaar lang een slachtoffer was geweest van
heftige toevallen, ontstaan tengevolge van slechte spijs
vertering. Dadelijk na zjjn eerste pjjp chrysantemum be-
spenrde hij beterschap, en een jaar later kon hjj zich
haast weer bewegen als een gewoon mensch, zonder vrees
voor toevallen. Hjj meende, evenals de arts die de zaak ter
sprake had gebracht, dat het effect verhoogd werd als
men de bloembladen mengde met cascarrillebast.
Professor M. W. F. THKIB.
In een openbare vergadering der politieke Vereeniging
«Vooruitgang", Donderdagavond in het lokaal Harmonie
gehonden, trad als spreker op professor T r e u b, van
Amsterdam.
Bjj de opening der vergadering, die goed bezocht kon
heeten werd door den Voorzitter, de heer Ankes, in
't bjjzonder een woord van welkom gericht tot de leden
van de propagandaclub der jonge liberalen, die zich bereid
hadden verklaard in deze vergadering geschriften van
vrjjzinnige richting te verspreiden en te colporteeren.
Daarna werd herinnerd aan de aanleiding tot deze ver
gadering n.l. de minachtende uitlating van den heer J. H.
Blum, den candidaat der kerkelijke partijen ten opzichte
van den heer Trenb, en voorts met een enkel woord het
doel dezer bijeenkomst aangegeven. In de eerste plaats
had zjj ten doel voor het Alkmaarsche publiek, deze
uitlating te doen weerleggen en de heer Treub zelf ge
legenheid te geven om zich tegen dat gezegde te ver
dedigen, maar ook om aan te toonen, dat wat van anti-
revolutionnaire zjjde zoo vaak wordt beweerd, dat de door do
vrjjzinnigen voorgestelde sociale wetgeving noodzakelijk
moet leiden tot verhooging van de belastingen, beschouwd
moet wordenof als een gevolg van onkunde öf als
misleiding.
Daarna weid aan prof. Treub het woord gegeven. De
aanleiding tot deze vergadering, zoo zei hjj, is door den
Voorzitter medegedeeld. Laat ik echter aanstonds zeggen,
al waardeer ik 't zeer, dat het bestuur van «Vooruitgang"
gebelgd was over de uitlating van den heer Blum, dat,
als het daarom ging ik hier niet zou staan. Immers,
wanneer een flnancieelo specialiteit van de grootte van
den anti-revolutionnairen candidaat zegt, dat een ander
niet reikt tot de hoogte van z Ij n peil, dan kan men
niet anders doen, dan zich daarbjj neerleggen. En dat
doet spreker dan ook. Iets anders is echter, ol de
zaak der financieels politiek zelf niet belangrijk genoeg
is, om er over te spreken. Daarom is het, dat spreker
de gelegenheid daartoe met graagte heeft aangegrepen
Vooral omdat de anti-revolutionnairen zich ten opzichte
van dit punt te buiten gaan aan zoo verregaand onfat
soenlijke en onbehoorlijke strijdmiddelen, dat die niet
alleen volstrekt niet christelijk kunnen worden genoemd,
maar ook nooit in het hoofd van een fatsoenlijk mensch
zouden opkomen. De anti-revolutionnaire partij moest
zich schamen. Spreker bedoeld ditdat tegen^ beter
weten in, de anti-revolutionnairen trachten speciaal de
boeren op hun hand te krijgen door het voor te stellen,
alsof spreker's belastingplannen hierop neer zouden komen,
dat het geld, voorzoover het niet van den middenstand
kan komen, van de boeren zal worden gehaald. En was
men nu zoo eerljjk, dat te zeggen op vergaderingen,
waar spreker daartegen op kon komon, of in ondertoe-
kendo artikelen in een krant, dan wist men, met wie(m
men te doen had, dan zou men kannen zoggenzij
strjjden met open vizier, maar dat doet men uiet. Er
wordt, en zeker ook reeds in dit district, een strooibiljet
verspreid, ongeteekend, zelfs de naam van den drukker
ontbreekt, waarin den kiezers op de mouw wordt ge
speld, dat zjj vooral bang moeten zjju van die vrjjzinnigen
omdat die het geld voor pe sociale hervormingen willen
halen uit de zakken der boeren.
Dat nu is öf een bewjjs van verregaande onkunde met
spr.'s goplubliceorde belastingplannen, öf wel 't is tegen
beter weten in zich schuldig maken aan een verregaand
onbehoorlijke, om niet zoggenvieze manier van bo
strjjden en spreker daagt daarom ook ieder anti-
revolutionnair uit in deze vergadering om doze manier
van doen, dat strooibiljet, in bescherming te nemon.
Alvorens tot de bespreking van zijn onderwerp over
te gaan, zegt spr. nog dat, iedereen wel weet, dat het
bjj de aanstaande verkiezingen niet over de financiën
zal gaan. Boven den financieelen strjjd, staat daarbij de
strjjd om de vrjjzinnige denkbeelden; met kracht wil
men zich verzetten tegen elke poging om de vrije gedachte
te onderdrukken, zooals deze dat regeering doet. Do voor
stelling alsof de anti-rejolutionnairen juist voor de ware
vrjjheid opkomen, noemt hij eigenaardigvooral op school
gebied ziet men wat dat beteekent. Ofschoon zjj het
niet, zooals do Katholieken, eerljjk uitspreken, dat de
ouders gedwongen worden hunne kindei en naar de
seete scholen te zenden, toch nemen zjj hetzelfde stand
punt in, het standpunt trouwens van alio dogmat sche,
orthodoxe kerken. Ontkennen doen ze 't ook niet recht
streeks, maar ze praten er over heen.
Wanneer we dan ook niet opkomen tegen de sterke
overheerschingszucht der verbonden kerkeljjke partgen,
dan zal het gedaan zjjn met de vrije gedachte. Spr.
verheugt het daarom, dat ook hier de jongeren toonen,
dat zjj begrijpen, dat er wat te verliezen valt, 't is
het bewijs, dat er nog kracht zit in de vrjjzinnige
gedachte.
Spr. heeft gemeend, dit alsnog vooraf te moeten laten
gaan, om dnideljjk te doen uitkomen, dat niet de finan-
cieele kwestie is de hoofdkwestie op dit oogenblik.
Daarna komende tot hot eigenljjke onderwerp zegt
hg, dat deze als christelgk aangekondigde regeering al
heel weinig van dat christeljjke heeft laten bljjken. 'tls
haar geheel te doen geweest om het materieele, om zoo
veel mogeljjk guldens in de waoht te sleepen voor haar
onderwjjs. Vóór de verkiezingen moet de buit binnen
zijn, al gelooft spr. niet, dat ook de Eerste Kamer nog
voor dien tjjd de onderwjjs-novelle zal afdoen. Dat binnen
halen der dubbeltjes, ook dat is finaucieele politiek.
In engeren zin verstaat men daaronder echter de
belastingpolitiek en hoe staat het hiermede bjj de tegen
woordige regeering?
De democratisch gezinden van alle partgen staan op
het standpunt, dat er zooveel mogelijk moet worden be
zuinigd op uitgaven van leger en vloot, om het vrijko
mende te kunnen besteden voor sociale wetten, evenwel
zal een eerlijk politicns niet kannen zeggen, dat dat
binnen enkele jaren mogeljjk zal zjjn. Daarnaast stelt
men echter als eisch evenals in alle moderne staten, dat
men door moet gaan met de sociale wetgeving. Ook de
kerkeljjken zijn daardoor voor de vraag gekomen, hoe
moeten we komen aan de millioenen.
En ze hebben twee wegen gevonden, nl. verhooging
der accjjnzen en invoerrechten. Al voelen ze, dat een
dergeljjke belasting niet democratisch is, ze zjjn er door
de omstandigheden toe verplicht. Die omstandigheden
zjjn, dat de tegenwoordige regeering, en 't mag ook
hier wei eens gezegd worden, op 't kussen is gebracht
door de conservatieve liberalen, voor wie het vorig cabinet
te duur was. Spr. bedoelt dit niet als iets persoonljjks
tegen het zittend lid Mr. van Foreest, van wiens be
strijding der kerkdijken men volkomen zeker kan zijn,
maar 't is de kleurlooze middenstof die het wel eens
mag hooren. Die kleurlooze middenstot is tegen de
belasting naar de draagkracht en daarom komt de regee
ring niet met belastinghervorming in dien geest, maar
met verhooging van accjjns, bijv. op jenever, om allereerst
het tekort van 3 millioen te dekken, of liever 2? millicen
daarvan.
Spr. toont daarbjj aan hoe die accjjns reeds drukt
onevenredig met de draagkracht, immers de menschen drin
ken niet evenveel. Zoo moet een liefhebber in de fin.
politiek het beschouwen. Hetzelfde geldt voor de ver
hooging van het tarief. Spr. zal die thans niet bespreken
uit het oogpunt van vrijhandel of protectie, ofschoon
hjj er niets tegen heeft, dat er straks in het debat
misschien iemand over spreken wil, hij wjjst alleen op
het onmiddelljjk gevolg, de vei hooging der prijzen, van
tal van artikelen, die in de tarief wet worden genoemd;
t zjju niet enkele weeldeartikelen, zooals de hoeren op
erg christeljjke manier het voorstellen.
Heeft mon nn, als elk goed protectionist toch zou willen,
alleen belast de artikelen, die nit hot buitenland komen,
terwjjl men dezelfde dia hier worden gemaakt of gekweekt
vrjjlaat, en tevens die welke alleen uit het buitenland
ingevoerd kunnen worden
tLjjkt er niet naar. Als voorbeeld geeft spr. slechts
petroleum en vjjgen.
Met de bescherming is het den beeren dan ook geen
ernst geweest.
De druk vau die millioenen, uit de tarieven te halen,
komt dan ook voor het overgroote deel op de schouders
van den mindervermogende, de rjjke zal in verhouding
minder betalen.
Bij die voorstellen heeft men nog een ander gedaan
en dat is, de rechten te heffen naar verhouding van
gewicht en maat, en niet naar de meerdere of mindere
waarde. Wat daarvan het gevolg is toonde spr. met enkele
voorbeelden aan o.a. hiermede, dat het dure behangsel
papier zal worden belast met ongeveer 3 der waarde,
het goedkoope met 33 °/0.
Tot deze voorstellen is men naar spr. meent gekomen
omdat meu met behulp der reaotie, de meerderheid heeft
gekregen en wil behouden.
Daartegenover staat de belasting-politiek der democra
tische vrijzinnigen wat de oud-liberalen in dit opzicht
willen, weet spr. niet. Alleen is het bekeud, dat zij tegen
de kerkeljjke poliliek zjjn en als zoodanig willen we hen
dan ook bij een herstemming met volle overtuiging stemmen
Wat de belasting-plannen der belangrjjkste fracties
van de Vijjzinnigen, de Unie-liberalen en de Vrjjzinnig-
democraten zjjn, dit
In de eerste plaats progressie brengen in de successie
rechten en voorts vereeniging van bedrjjfs en vermogens
belasting met ook daarin een meerdere progressie.
Betreffende de successie-belasting wordt door spr. opge
merkt, dat bjj sterf go val een weduwe die 10 A 15 duizond
gulden eift, toch niet financieel vooruitgaatzjj verliest
den kostwinner.
Daarom wordt voorgesteld in dergelijke gevallen ont
heffing van successierecht te verleenon.
Dat is niet iets wat spr. nu voor deze verkiezingen heeft
uitgevonden, doch iets dat reeds vóór 22 jaar, toen bij pas
begon te «liefhebberen", door hem werd verdedigd in een
werk over de belasting, waarvoor hjj met gond werd be
kroond: hjj was dus nog niet zoo'n slechte iiefnebber.
Verder wordt door spr. aangetoond, dat hot toch
volstrekt niet dwaas is de groote nalatenschappen meer
te laten betalen aan successie en dat de progressie niet
zoo groot is, bljjkt wol uit het feit, dat in het plan niet
verder wordt gegaan dan 5 A 6°i„. In Engeland bstaalt
men tot 8 °/0.
Waar nu dit het geval is meent spr. dat een dergelijk
stelsel democratisch is. De successie zal daardoor 3 mil
lioen of nog iets meer opbrengen.
De hervorming der bedrjjfs- en vermogensbelasting tot
ééne bblasting met meerdere progressie zal tengevolge
hebben, dat volgons zeer uitvoerige berekeningen, door
spr. gepubliceerd, de inkomens van minder dan f3600
nog mrnder zullen betalen dan op 't oogenblik, zoodat
de middenstand eerder ontlast wordt. De overige inkomens
zullen meer betalen, maar ook toch uiet zoo heel veel
tneer, ook dat big kt uit de bekend gemaakte berekening
Wat heeft men nu gedaan Toen 3preker na het
herhaaldelijk sarren der tegenpartjj, zjjn berekeningen
had gepubliceerd, en toen bleek, dat zjjn belastingplannen
beter waren dan de tegenwoordige heeft men gezocht
naar een ander verkiezingsmiddel.
Toen heeft men gezegdbjj wil de boeren belasting
laten betalen. En ook dat kwam niet nit.
Volgens matige berekening zal de plattelandsbevolking
aan tarieven betalen 2i millioen, volgens sprekers plan
8 ton, dat is Vj deel.
Maar behalve dit, znllen de niet-rjjke boeren óf niet,
of heel weinig betalen. Ook de eigenerfde boeren zullen niet
alleen niet meer, maar zelfs minder betalen, dan nu in
de vermogensbelasting. Die belasting der boeren was de
eenige haak en nn heeft men, met volkomen misrekening
van de geplnbieeerde stukken, het toch gewaagd, het
voor te stollen, alsof door dit plan de middenstand en
de boeren zwaarder worden belast. Spr. vraagt dus of
hg niet het reoht had te spreken zooals hjj in deu aan
vang deed.
Er nog eens aan herinnerende, dat deze belasting
plannen mogen worden beschouwd als te zijn de denk
beelden van den Vrjjz. dem. Bond en de lib. Unie, en
nogmaals wjjzende op het groote voordeel, dat de belasting
zal zjjn in overeenstemming met de draagkracht, besluit
spr., het vertrouwen uitsprekende, dat de kiezers in dit
district, bg de aanstaande stemming afgescheiden van
andere 'zaken, die meer zullen gelden dan deze, toch
zullen weten te onderscheiden wat in overeenstemming
en wat in strijd is met de algemeen gehuldigde denk
beelden op maatschappelijk gebied.
Daar niemand van de gelegenheid tot debat wensohte
gebruik te maken, sloot de Voorzitter na de pauze met
een woord van dank de vergadering, constateerende, dat
niemand de belastingpolitiek der regeering wenschte te
verdedigen of de handschoen voor den heer Blum wensohte
op te nemen.
De heer W. Terpstranotaris te Banningbroek her
denkt heden den 6 Meihet feit dat hij 25 jaar ge
leden bjj Koninklgk Besluit werd benoemd tot notaris
ter standplaats Akkrnm (Friesland.)
Den 12den Mei boopt de heer J. Rot te De Rjjp te
herdenken, dat hjj vóór 25 jaren als chef der Rgper Gas
fabriek werd aangesteld.
af
20
Alkmaar 5 Mei. Aangevoerd 227 stopels, wegende
131180 kilogrammen. Kleine kaas f 29.50, commissie 2r,5U,
Middelbare f 28.
Alkmaab 5 Mei. Aangev. 482 mudden Tarwe f 7.80
0.—, rogge f 0,— a 0.—, gerst (ohev.) f 0.- a 0.—,
haver 1 8.85 a 8.75, paardeboonen f o.— a br.
iü f7a 12.citroen id. i 11.50, witte id. f 13.50 a 16,
kar weizaad f 13.- a 13.50, rood mosterdz. f a
erwten: groene f 11.75 a grauwe f
0.—, vale f 0.— a gerst f 0.—duivenb. f 0.—
a 0.—
Amsterdam 5 Mei. De prgzen der Aardappelen
waren boden als volgt:
Geldersche blauwen 1 2,40 a 2.50, id. gieltjes f 2.— a
2.25, IJpolder jammen f O.— a 1.75, Friesche borgers f180
id. blauwe f2.75 a 0.—, id. Marnum bonums f 1.60,
Zeeuwsche bonten f 2.90 a 3.25, id. blauwe f 2.70 a 3.—,
id. Eigenheimers f 1.70 a2.-, Zand Thomassen f3.75
4.50 id. eigenheimers fO.— a 0.—Sprmtsche jam
men f 1.70 a 2.—, Spuische pooters f 0.80 a 1.—Malta
f 0.08 a 0.10, Mafta Spring f 0.16 a 0.18 per kilo.
Aanv. 12 laiingen.
Leeuwarden 5 Mei. Boter. Aangev. 32.4, 20.8 eiw.lb
vaten. Prijs f 43.50 Fabrieks-aanvoer 116.3 en 38.b v.
f39.—. a 41.50, commissie f 41.50 a
Kaas. 41624 Kg. Nagel f 17.a 23.50.
Leedwarden, 5 Mei. Ter veemarkt werden aangevoerd
5945 stuks, 96 stieren f 85 a 275, 49 ossen f175 a220,
281 vette koeien f240 a 250, 1759 melkkoeien f 130 a250,
69 pinken f 50 a 75, 275 vette kalveren f 18 a 50
graskalveren f a 147 nucht. di. f 6.—a 10.
240 vette schapen f 23.— a 26.-. 291 weide dito f 22.—
f 24-, 167 8 lammeren f 6.- a 10.—194 vette varkens
80 a 90 of 23 a 25 ct. per Kg., voor Londen
a 225 ct., 41 magere varkens f 40 a 50, 498
vette biggen f20 a 30, 310 speenvarkens f4 a 8, -
bokken en geiten fO a 0. 17 paarden 1 50 a 100.
Handel in alles ving.
Schiedam, 5 Mei. Rnwe spiritus f 83/6j Moutwgn willig
Distillateurs 19,50, Beurseommissie t 9.25, Jeneveif 13,50
Spoeling Oommissie f 0,90.
Zwolle, 5 Mei. Boter. 18360 Kg., waarvan 788
en 189t&. v. en 1420 stukken. Prijs per Kg. f 1. a
1.15, per 1.8 vat van 20 kg. prima f 22.0Ö a 23.—ai-
wjjkoude f 21.50 a 22,—. 2e soort f 20. a 21.—, per
i vat f 10.50 a 11.50. Handel vlug.
Kipeieren f 3.50 a 4.— per 100.
Aardappelen f 2 20 a 2.70 per H.l.
Huiden Koe 18 a 20 ct. Pinkenvellen 20 a 22 ct.
Stierenvellen 16 a 18 ct. Vette kalfsvellen 30 a 31 ct.
per Kg. nuchtere Kalfsvellen f 2.a 2.60 Paarden
vellen met haar f 11.a 11.50, Geitenvellen f 2.
a 2.50. Lamsvellen f 3.50 a 4,50.
Handel: onveranderd.
Zwolle, 5 Mei. Op do heden gehonden V aemarkt
ziju aangev. 2773 stuks als 1237 runderen, 227 kalveren,
378 schapen, 80 lammeron, 851 varkens en biggen.
Handel in gust vee ving, in vet vee acb'ei uitgaande.
Men bestoodde voor neurende en versch gekalfde boeien
f 105 a 270 di. Vaarzen en Schotten f 100 a 245. Gnst-
kooien voor de vetweide of stal f 85 a 180 di. Vaarzen
f 85 a 185, voorjaarkalveren Koeien f 85 a 185 Ussen
voor de vetweide 1 100 a 189, 1'/» jarige Sprmgstieren f 35
f 110, l'/i jarige Pinken f 45 95, jonge Fokkalveren f 30
a 80 nuchtere Kalveren f 5 a 16, vette Koeien Ossen aan
bonten 150 a 68 di. Stieren f 0,48 aü^ perKA.
diso kalveren f 0.70 a 0.90. dito Schapen f 0.40 a 0.60,
Lammeren f7 a 16, 6-weekeche Biggen f 7 a ll, 10-
weeksche id. f 10 a 18, drachtige Varkens 130 a 55,
magere idem f 25 a 48 per stuk, vette ai. f 0,46 a 0,49,
dito voor Londen f U.40 a 0,42 per K.G.
