Amsterdamsche Brieven.
BIN NE N L A N D.
Gemengde Mededeelingen.
XL
Nieuwst ij dingen.
zonder gratie. Trommels en duiten, die zij ook op de
jacht gebruiken, zijn hun eenige muziekinstrumenten.
Een merkwaardige karaktereigenschap is hunne buiten
gewone geslotenheid. Zij kunnen uren lang zitten, zon
der een woord te zeggen. Zij zijn nomaden en hun eenige
rijkdom bestaat in speren. Het aantal speren geeft aan
het getal vrouwen, dat zij kunnen houden. Zij gaan om
zoo te zeggen naskt. De vrouwen zijn bedekt met eenige
bladeren, terwijl het geheele costuum der mannen uit
een stukje vel bestaat, dat zij om de heupen binden.
Hun persoonlijk eigendom bestaat uit 1 of 2 vergiftigde
speren en uit een ouden leemen pot. De vrouwen dragen
haar kinderen zijwaarts op de heup vast gebonden. Zij
zijn onversaagde jagers en vallen stoutmoedig den
olifant aan door hem een vergiftigde speer in het lijf
te jagen.
Onlusten in Macedonië. Enkele ongeregeld
heden, welke in Macedonië zjjn voorgevallen, bewjjzen
met hoe groote vertwijfeling en vasthoudendheid Grieken
en Bulgaren elkaar in de haren vliegen. Den 5en Mei
werd in het dorp Grtzista, tusschen Goemondsche en
Gewgeli, een Griek door geloofsgenooten vermoord, omdat
hij verdacht werd de Balgaarsche zaak te dionon. Na den
moord kwam een Bolgaarsche bende opzetten, die den
strjjd aanbond met een Grieksche. Twee Grieken sneu
velden. Tnrkeche troepen scheiden de vechtenden.
In het dorp Jacowo, bij Niaoesta, doodden eenige Komi-
tadjis den aldaar gevestigden Griekschen vertegenwoor
diger. Deze gelegenheid werd door de Grieken aangegrepen
om eene groote betooging te houden. Den volgenden dag
verschenen de Komitadjis op het kerkhof, groeven het
Ijjk op en verminkten het. Daarop vermoorden de Grieken
vjjf van deze lijkenschenders. De lichamen van dit vijftal
werden uit weerwraak aan palen gebonden.
Uit Athene en Volo werden vlugschriften bij duizen
den verspreid. De Grieksche clerus grppt elke gelegenheid
aan om, op hoog bevel, het Grieksche nationale gevoel
wakker te roepen, en zoo wordt, door wederzjjdsche op
hitsing, de verhouding steeds slechter.
Conflict te Boedapest. Tusschen de politie te
Boedapest en het Amerikaansche consulaat aldaar is een
conflict onstaan. De daar verblijvende Amerikaansche
emigratiecommissaris, Max Braun, die door het genoemde
consulaat als zoodanig bcësdigd is, werd door de politie
voortdurend in 't oog gehouden zelfs zjjne particuliere
correspondentie werd geopend. Tusschen Braun en den
geheimen politie-agent, die zijn gangen naging kwam het
tot een woordenwisseling. Brann werd wegens beleediging
van een beambte tot 50 kronen boete veroordeeld. De
kwestie dreigt groote afmetingen te nemen, daar het
Amerikaansche consulaat de gebeurtenis heeft medege
deeld aan het gezantschap te Weenen en aan de Ame
rikaansche regeering.
De staking te Limoges. Te Limoges komen
steedB meer gendarmes om voor de rust to waken. Een
arbeidster van de fabriek van Beaulieu, Fracrjoise Bar
rière genaamd, vermaedeljjk een potige vrouw, is opge
bracht. Zjj wordt er van beschuldigd, hot zoontje van
den concierge der fabriek van Beaulieu de twee ribben
te hebben ingeslagen.
De toestand van het jongetje bljjft ernstig.
De fabriek van Beanlien ziet er somber nit. Alles is
gesloten, de familie is naar Parijs gevlucht.
De patroons van de steengroeven en de ondernemers
van bouwwerken waren van plan hun weikvolk naar
huis te zenden, omdat het stakende werkvolk van een
der steengroeven het vervoer van steenen naar de stad
belemmerde door telkens onderweg de wipkarron om te
wippen. Dat plan hebben zij echter niet ten uitvoer ge-
lege. Zjj willen wachten totdat de commissie zou zjjn
teruggekeerd, die vanwege de patroons van Limoges
naar den minister van binnenlandsche zaken gezonden was.
Spiritisme in 't Eugelsch Lagerhuis. De
Engelsche bladen houden zich bezig met een spiritisten-
geschiedenis, die haar belang beeft omdat zjj in het
Lagerhuis speelde. Het unionistische parlementslid Carne
Raach was vrjj ernstig ziek en daarom afwezig. Daar,
op een avond kort geleden, zag zjjn collega en vriend
Sir Gilbert Parker hem in de vergaderzaal zitten, vlak
bjj. Risch zag er doodsbleek en somber uit. Parker knikte
hem toe en zeiik hoop dat 't beter gaat Geen ant
woord. Parker keek weer, en Rasch was weg. Hjj ging hem
zoeken hjj was nergens in het gebouw. Toen wist Parker,
dat hij Rasch, geest had gezien. Hij is of dood of stervende,
zeide hg tan een vriend. Rasch lag thuis te bed en was
en is herstellende.
Alweer een Dnitschen prins verloofd?
Een Duitsch blad weet te berichten dat vermoedelijk
ook de tweede zoon van den Keizer, prins Eitol Fritz,
zich zal verloven en wel met een Britsche prinses, een
der dochters van den nertog van Gonnanght, die zelf
met een Pruisische prinses gehuwd is. De bijna 22-jarige
prins bevindt zich thans in Engeland en volgens dat
blad zal de verloving nog vóór het huwelijk van den
Duitschen Kroonprins haar beslag krjjgen.
Verspilde rjjst in Engeland. Volgens den
predikant van eene kerk te Birmingham wordt er elke
week 2 pond rjjst den bruidsparen, die in den echt
worden verbonden, nageworpen in elke der 70 kerken
van Birmingham en de voorstedene. De 8000 pond
welke verleden jaar nutteloos aan dat oude gebruik
werden verkwist, hadden voor de hongerlijdende bevolking
in Britsch-Indië van groot nut kunnen zjjn.
Als die schatting geldt voor alle kerken in Groot-
Britannië, dan kan men rekenen, dat er elk jaar ongeveer
900 tonnen rjjst bjj trouwpartijen worden weggeworpen,
ter waarde van f 48,000.
Het geheim van den gevangen dokter.
Een titel voor een roman maar het is dan ook als een
roman.
Dr. Urbino de Freitas was een zeer bekend geneesheer
in L'ssabon bjj werd vervolgd, onder bescbnldiging de
vjjf jongere broers van zjjn vrouw vergittigd te hebben,
om aldns Je beschikking over eeu aanzienljjk vermogen
te verkrjjgeu. Het geval maakte grooten ophef, want de
dokter was zeer gezien en het bewjjs was zwak. Hij
werd niettemin veroordeeld tot 25 jaar gevangenisstraf.
Als verzwaring der straf werd den veroordeelde het spreken
verboden; zjjn hoofd was in een zak gestoken, twee gaten
slechts veroorloofden hem te zien. Na eenige vreeseljjke
jaren aldus doorgebracht te hebben, wist zjjn vrouw gedaan
te krjjgen, dat hjj naar Loanda in Portugeesch West-
Afrika werd overgebracht, waar bjj met haar mocht leven.
Nadat tien jaar van zjjn stral om waren, verleende de
Koning hem de vrjjheid, muar verbande hem tevens uit
Portugal.
Dr. De Freitas bevindt zich nu met zjjn vrouw op weg
naar Berljjn.
Want het belangrjjkste van deze romantische geschiede
nis is, dat de Portugeesche dokter een geneesmiddel tegen
lepra ontdekt hoeft. Reeds voor zjjn gevangenschap was
hjj aan het proeven nemengedurende zjjn straftjjd
studeerde hg verdernu hjj vrjj man is, wil hjj zjjn
zorgvuldig bewaard geheim wereldkundig maken.
Hocorarinm op tjjd. 25 galden per minnnt
ontvangt de zangeres Vesta Tilley volgens contract, als
zjj in een der drie schouwburgen van den Amerikaanschen
directeur Percy G. Williams zingt.
Daar zjj tweemaal per dag optreedt en gemiddeld 20
minuten te zingen heeft, is dit honorarium niet kwaad.
Het contract is met 1 Mei ingegaanbetaald wordt
slechts de tjjd, dat werkelijk gezongen wordtnoch op
komen of weggaan, ook niet het terngroepen, noch het
buigen worden meegerekend zoo stipuleert het contract
ten overvloede.
Men moet de tijdopnemers dan oofc met hun horloges
bezig zien, terwjjl mevr. Vesta zingt; haar echtgenoot,
de agent van Williams en de onpartijdige regisseur heb
ben geen oog van hun secondenwjjzers af.
Maar points-d'orgne mogon niet langer dan één minnut
gerekt worden.
Vronweljjke dienders. Daar, niettegenstaande
de 8000 manneljjke dienders, waarover New-York te
beschikken heeft, do handhaving van wet en orde daar
nog altijd te wenschen overlaat, wil men de New-Yorkers
voor de variatie gelukkig maken met vronweljjke dienders,
die natnurljjk hare betrekking met zekere gratie zullen
uitoefenen. Naar dit doei streeft eene vrouwen vereeniging,
die den eenigszins langadomigen naam vlntermunicipal
committee of household roseardi" (Intercommunaal bureau
voor het onderzoek van hnishondeljjke zaken) draagt. Zij
heeft zusterafdeelingen te Boston en Philadelphia, doch het
is haar voornemen, baar werkkring over geheel Amerika uit
te strekken. De nieuwe dienderessen" zullen niet dienen
om dronken lui of misdadigers te arresteeren zjj znllen
de bevoegdheid krjjgen hniseljjke twisten te beslechten.
Het is misschien niet onbekend, dat het wel eens ge
beurt, dat tusschen de vrouw des buizes en de keuken
meid, of wel tUBSchen kamer- en kindermeid ruzie ont
staat, en in die gevallen zal bet de heilige plicht der
schoone »dienders" zjjn, sussend en vergoeljjkend op te
treden, desnoods echter de schenders van den hniseljjken
vrede dadelijk voor den politierechter te brengen. Eigen-
ljjke nniformen met blanke knoopen, zooals henscbe
politieagenten dragen, zullen de dienderessen" niet
hebben, wel zullen kleire sier lij ke insignes, die eene
mooie decoratie zouden zijn, het publiek kond doen van
hare verheven zending!
Schooljongens-staking te Chicago. Te
Chicago hebben 500 schooljongens het werk gestaakt
omdat de kolen voor dè schoolgebonwen door niet
stakers werden geleverd. L)e voerlieden werden met stee
nen gebombardeerd, zoodat de politie tnsschen beide
moest komen.
Tooneelbrillen. Volgens een Engelsch tjjdschrift
heeft een vernuftig opticiiu te Londen brillen en lorg
netten bedacht voor bjjziende tooneelspelers. De glazen
hebben zulke kleine lenzen en zitten zoo dicht bjj den
oogappel, dat zjj uit de zaal niet te zien zijn het neus-
knjjpertje, dat beide brillenglaaejes verbindt, is met een
vleeschklenrig vliesje bedekt.
Eén der meest geruchtmakende zaken, dit jaar door de
rechtbank alhier behandeld, is zeker wel de poging tot
vergiftiging, waarvan verdacht wordt de heer Van der
Kaay, koffiehandelaar. Dit strafgeding heeft reeds drie
zittingsdagen in beslag genomen en het is de vraag, of
men den volgenden Zaterdag, wanneer de zaak weder
voorkomt gereed zal komen. Zooals de stand van de
geschiedenis, na het hooren van de voornaamste getuigen,
thans ^is, achten deskundigen, waaronder de verdediger
mr. Van Gigch, wel de meest doorkneedste rechtsgeleerde
op het gebied van strafrecht in onze stad is, de kansen
op vrijspraak uit gebrek aan bewijs zeer groot. Tot goed
begrip van de quaeslie wil ik hier in het kort nog even
de voornaamste feiten memoreeren.
De heer H. van der Kaay, compagnon met den heer
de Roo onder de firma-naam Van der Kaay en Co., zou
getracht hebben op zekeren morgen, terwijl hij al de
overige bedienden had weggezonden, den chef-de-bureau,
den heer J. Ph. Hoekstra, te vergiftigen door in de
koffie, die geproefd moest worden, een llinke dosis ar
senicum te mengen. De beweegredenen van den heer
Van der Kaay zouden zijn, dat de heer Hoekstra had
ontdekt, dat Van der Kaay de boeken had vervalscht
en dit had meegedeeld aan den compagnon de Roo, ten
gevolge van welke feiten de firma zou worden ontbonden.
Inderdaad is gebleken, dat de boeken door Van der
Kaay zijn vervalscht, maar alles is betaald, zoodat het
nog een duistere zaak is gebleven, waarom Van der
Kaay eerst nu en niet eerder vóór Hoekstra nog van
de malversatiën had gerept, getracht had den boekhouder
uit den weg te ruimen.
Daarbij komt, dat Van der Kaay een zeer ontwikkeld
man is en hij zeker geweten moeten hebben, dat ver
giftiging door arsenicum zeer gemakkelijk is te consta-
teeren en hij zeker geheel andere middelen kon vinden,
wanneer hij met dergelijke booze plannen rondliep.
In de kopjes, waaruit de koffie geproetd moest worden
vond de heer Hoekstra -een dikke laag bezinksel van
witte kristallen en dit ziende is hij met den jongsten
bediende, die ook van de koffie geproefd had, naar een
apotheker gegaan, die hen naar het gasthuis verwees,
waar hunne magen werden uitgepompt. Het achter
gebleven witte kristalachtige poeder bleek arsenicum
te zijn.
Verschillende vragen komen onwillekeurig in dit ver
band bij ons op. Allereerst wist de heer Van der Kaay,
dat bij het proeven van koffie, deze bijna nooit wordt
doorgeslokt, maar wordt uitgespuwd en dat dientenge
volge al een zeer zwaar vergif noodig moest zijn, wilde
in dit particuliere geval de dood er op volgen. Ja, zal
men zeggen, maar daarom was er ook zooveel arsenicum
in de kopjes. Toegegeven, maar de giftmenger kon op
zijn vingers natellen, dat in de kopjes bij zulk een hoe
veelheid ook een dik bezinksel moest overblijven en
waar hij binnenkort van 't kantoor ging, hij ernstig
gevaar liep verdacht te worden.
En in ae derde plaats vragen wij ons afHoe kwam
de heer Hoekstra dadelijk op het denkbeeld naar een
apotheek te gaan. Ik moet eerljjk bekennen dat wanneer
ik morgen, van den prins geen kwaad wetende en een
bezinksel in een, of andere drank vindend, niet dadelijk
aan vergif zou denken. Daaruit volgtdat de heer
Hoekstra met den heer Van der Kaay cp een voet heeft
gestaan, die niet van de aangenaamste was en moet
Van der Kaay zich te eeniger tijd dreigend hebben
uitgelaten om dat snelle gaan naar een apotheek te
verklaren. Zij die Van der Kaay kennen, achten hem
tot een dergelijke daad niet in staat.
De president van de rechtbank mr. Van der Zweep
zeide wel dat men hem vermoedelijk ook niet in staat
had geacht tot het plegen van malversatiën, doch zooals
getuige Heybroek terecht opmerkte, bestaat nog een
groot verschil tusschen giftmengen en vervalschen van
boeken.
Ik wil hier verder niet op deze zaak ingaan, maar
wel dient nog even gewezen op een groote fout die ons
rechtswezen aankleeft en die ook nu weer aan den dag
kwam n.l. dat er maanden en maanden verloopen eer
een zaak voorkomt. Ook nu weer herinnerden zich ge
tuigen vele dingen niet meer, hetgeen niet kan ver
wonderen. Wie weet bijvoorbeeld in het geval van een
brugwachter of de brug 's morgens om 9 uur of wel
om 11 uur open was. Deze quaestie hield de rechtbank
bezig naar aanleiding van de verklaring van beklaagde
dat hij voor de brug had moeten wachten. Zoo zijn er
ettelijke kleinigheden, die getuigen zich dikwijls niet
meer herinneren, doch welke voor het bewijs van het
grootste belang kunnen zijn. Veel zou daarom reeds
reeds gewonnen zijn, wanneer bij het eerste verhoor
door den commissaris van politie reeds onder eede
gehoord zou kunnen worden, daar het ook meermalen
voorkomt, dat getuigen later iets anders verklaren dan
eerst onder welke pressie dan ook.
Mr. Van der Zweep leidt zooals gezegd deze interes
sante zaak zich daarbij doende kennen als een scherp
zinnig man, volkomen opgewassen tegen den niet minder
scherpzinnigen verdediger mr. Van Gigch, zijn optreden
tegen sommige getuigen was meesterlijk, doch tegenover
de meer eenvoudigen van harte sloeg hij niet altijd den
rechten toon aan
Zoo vroeg hij bijvoorbeeld aan de goedige huishoudster,
die reeds weken te voren tegen het verschijnen voor
de edelachtbare heeren opgezien had als tegen een berg
»En gij getuige, hebt gij arsenicum in deze kopjes
gedaan
Het arme mensch werd wit als een lijk en huilde
»0 God, meheer, wat zal me nu overkomen.»
Het liep natuurlijk wonderwel af, maar of na deze
inleiding groote waarde is te hechten aan de verklaringen
van deze getuige willen wij liever in het midden laten.
Naar men verneemt heeft jhr. J. B. van Merlen, om
gezondheidsredenen, zjjn ontslag genomen, als lid van de
Provinciale Staten van Noord-Holland.
Bij de St.-Ct., No. 112, zijn de statuten gevoegd van
o.a. de naamlooze vennootschappen coöperatieve boeren
leenbanken te Anna-Panlowna en te Hoogwoud.
Huldcbctooging ter eere van dr. Kuyper.
Van de zjjde der christelijke en katholieke werklieden
verenigingen wordt een hnldebetooging op tonw gezet
ter eere van dr. Koyper en het chr. ministerie, waaraan
ook de onderwijzers znllen meedoen. Centrum
Kamerverkiezingen.
Zondag vergaderden te Oosthnizen de afgevaardigden
der verschillende liberale kiesverenigingen in het district
Hoorn. Vertegenwoordigd waren de gemeenten Avenhorn,
Beemster, Beets, Berkhout, Edam, Hoorn, Kwadnk, Mid-
delie, Monnikendam, Oosthnizen, Oudendijk, Pnrmerend,
Schermerborn en Warder. De vergadering werd geleid
door den voorzitter van Vooruitgang te Hoorn, het lid
der Provinciale Statenden heer G. J. Wonder. De
meest opgewekte toon zat bg de discnssiën voor en onder
algemeene instemming werd besloten den komenden strijd
zoo kracht'g mogelijk te voeren.
Medegedeeld werd, dat ook op Marken de liberale
candidaat zal gesteund worden.
De verschillende kiesvereenigingen te Velsen zgn nn
gereed met haar candidaatstellingen. Gesteld |zjjn de
heeren A. P. Staalman, chr.-dem.; C. V. Gerritsen, vrjjz.;
L. Adriaanse van Zeist, a. r., en A. H. Gerhard, soc. dem.
Naar men wil znllen de katholieke kiezers hnnne stem
men uitbrengen op den heer Staalman.
Da liberale kiesvereeniging te Egmond a.Zee heeft can
didaat gesteld mr. J. Limbnrg, (e 'a-Gravenhage, voor
het district Beverwjjk.
De haven-quacstle te Zaandam.
Het hoofdbestuur der vereeniging van schippers »Schntte-
vaer" heeft aan de Ged Staten van Noord-Holland een adres
verzonden, hondende het verzoek, te willen bevorderen,
dat bij de uitbreiding der havenwerken te Zaandam de
belangen der binnenvaart mede tot hnn recht komen en
dat door het makea van steigers of van binnenhavens, aan
de schipperjj de gelegenheid worde verstrekt, haar vaar
tuigen een ligplaats te kunnen geven.
De heer P
zgn ontslag
znlks naar
en anderen
(in zake de
hem ten laste
achtergesteld
Pauw, wethouder van Zaandam, heeft heden
genomen als lid van den gemeenteraad, en
aanleiding van het adres van J. Bogs Wz.
aan Gedeputeerde Staten van Noordholland
havenplannen),' waarin de onderteekenarec
legden dat bij het gemeentebelang zon hebben
bjj dat zgner firma (de firma William Pont).
