BUITENLAND.
B IN NÉNLAN IX
Gemengde Mededeelingen.
Nieuwstij dingen.
10e. Leerlingen der Opleidingsohool voor Inl. Ambtena
ren te Bandoeng, p/a Den ondorwjjzer in de Maleische taal.
11e. Leerlingen der Opleidingsohool voor Inl. Ambtena
ren te Magelang, p/a Den onderwijzer in de Maleische taal.
12e. Leerlingen der Opleidingsohool voor Inl. Ambtena
ren te Probolinggo, p/a Den onderwijzer in de Maleische
taal.
13e. Leerlingen der Hoofdenschool te Tondano (Menado),
p/a: Den Inl. onderwijzer van den eersten rang.
14e. Leerlingen der Ambonsche burgerschool te Amboina
p/aDen Inl. onderwijzer van den eerBten rang.
Ziezoo, Nederlandsche jongeluinu hebt ge adressen
voor het kiezen en kunt ge veel bijdragen tot de ver
broedering van het Moederland met de Koloniën 1
Uwe brievendoor een aantal uwer te zamen onder
teekend, zullen hier zeer op prgs worden gesteld. Schrjjft
wat uw hart u ingeeft, reikt uw bruinen broeders van
over de zee de vriendenhand en zjj zullen die met innige
warmte, met geestdrift aangrijpen
Het initiatief van de jongelui te Groningen opende
mjj 'n nieuw gezichtspunt I De jeugd is zoo vatbaar voor
indrukken en eene drukke briefwisseling uit alle deelen
van Nederland met alle deelen van Insulinde, een brief
wisseling tusschen de jongeren van »Overheerscher" en
»Overheerschte", moet eenmaal de heerlijkste vruchten
dragen in de toekomst.
Wjj danken dan ook den jeugdigen geestdriftvollen
schrijver te Groningen voor zijne zoo sympathieke
daad 1
Jogjakarta. Lt. Olockener Bboüsson. b.d.
Zweden en ^Noorwegen.
De Zweedsch-Noorsche crisis is na maanden van twisten
strijd uitgeloopen in een hoogst ernstig conflict. Het
ministerie van Noorwegen heeft in onomwonden, scherpe
termen zijn ontslag aangeboden. De oude koning Oscar
heeft op nog krachtiger toon op deze ontslagaanvrage
geantwoord. Nooit was de breuk heviger. Nooit waren de
kansen op verzoening zoo gering.
De oorzaak van het geschil is bekend. Zjj ligt in de
veranderingen in het bestuur van Zweden en Noorwegen
aangebracht sinds de vereeniging van 1815.
De twee landen werden op den voet van volledige
gelijkheid geplaatst. Maar, daar op het tydstip der
vereeniging Noorwegen moreel en materieel ver beneden
Zweden stond, was deze geljjkheid meer schjjnbaar dan
rcëcli
Sinds dien is er eohter heel wat tgd verloopen. De
afstand, die in economisch, intellectueel en sociaal opzicht
de twee koninkrijken scheidde, is verminderd. Zelfs staat
nu op vele punten Noorwegen boven Zweden. En de
Noren hebben, wat te verwachten was, eischen gesteld
evenredig aan dezen vooruitgang. Hieruit is de consulaire
crisis voortgekomen.
Deze duurt nu reeds veertien jaar, sinds 1891, toen een
commissie, benoemd door den minister van Binnenlandsche
Zaken van Noorwegen, een eerste rapport aanbood,
waarin gevraagd werd, dat Noorwegen volledig beheer
zou hebben over zjjn consulaten en dat de belangrijkste
ambten aan Noren zouden worden toevertrouwd. Sedert
dien tjjd heeft de tegenstand van Zweden en de Kroon
niet opgebonden. In 1895 werd een commissie benoemd,
om het Zweedsch-Noorsch verdrag te herzien. Deze kon
echter niet tot eenheid geraken. Eenigen tjjd later werden
de onderhandelingen weder opgevat betreffende de speeiale
kwestie van de consulaten en een andere commissie diende
voorstellen in, die den 21en December 1903 door het
Zweedsche, zoowel als het Noorsche ministerie werden
goedgekeurd. Toen het er echter om ging ze in toe
passing te brengen, begonnen de moeiljjkhedon opnieuw,
en den len Februari 1905 eindigden ze met een uitge
sproken break tusschen de twee koninkrjjken.
Na verloop van een drietal maanden, waarin succes
sievelijk de verschillende ministers aftraden, heelt de
kroonprins van Zweden zeer rechtvaardige vooretellen
voor grondwetsherziening gedaan. Maar de Noren, ge
denkend de niet-uitvoering van de beloften, in l.'Uo
betreffende de consulaten gedaan, hebben geweigerd te
onderhandelen en opnieuw een wet op de organisatie
van den consulaiien dienst aangenomen, eischende, dat
de Koning deze zou bekrachtigen.
Oscar II aarzelde niet. Hij weigerde beslist. »lk wijs
met nadruk", zoo seinde hjj den minister van staat Miehei-
sen, »de tegen mjj en mjju handelingen gerichte mani
festaties af en ik handhaaf alles wat ik voor den staats
raad gezegd heb ten opzichte van do reohten, mij toe
gekend door de Grondwet. Ik verzoek den minister van
staat hiervan kennis te geven aan het volk.
De opgewondenheid is aan beide kanten hevig.
Wat er nu gebeuren zal
Koning Oscar heeft het ontslag, door het ministerie aan
geboden, niet willen aannemen. V urdere ofBcieele berichten
zjjn er nog niet. Alleen geruchten. En die zjjn weinig
geruststellend. Te Christiania zegt men, dat, als de Koning
er niet in toestemt een ander ministerie te benoemen,
het Storthing een voorloopigo ïegeering samenstellen zal.
In Stockholm spreekt men in zekere kringen, alsof de
burgeroorlog voor de deur stond. Hoe het zjj, het schjjnt
tot een scheiding te moeten komen.
Zweden en Noorwegen vergeten blijkbaar te zeer het
groote belang, dat hun solidariteit voor de twee rijken
zelf heeft. Gescheiden, beteekenen de staten ieder op zich
zelf niets in de rjj der mogendheden. In hun Unie ligt
hun kracht.
Nadat het bovenstaande was gezet kwam uit Chris
tiania van den 7en Juni het volgende telegram
Het Storthing verklaarde in zjjn heden gehouden zitting
lo. dat Koning Oscar opgehouden heeft als lvoning
van Noorwegen te fungeeren en
2o. dat de vereeniging met Zweden onder één Koning
ontbonden is.
Hel Storthing droeg de regeeringsmacht op aan het
thans fuugeerende kabinet.
Het besluit bevat verder, dat aan den Koning zal ver
zocht worden er toe mede te werken, dat een jongere
prins uit het huis Bernadotte als koning van Noorwegen
den troon zal bestjjgen.
Het huwelijk Tan den Hultsehen Kroonprins.
Dinsdagmiddag is het huwelijk van den Duitschen
Kroonprins met Cecilie van Mecklenburg voltrokken.
Omstreeks vier uur had, ten overstaan van Wedel,
den minister van het keizerljjk huis, de burgerlijke
plechtigheid plaats in de keurvorstenzaal, in tegenwoor
digheid van de majesteiten, van den groothertog van
Mecklenburg-Schwerin, de groothertoginmoeder en de
broeders en zusters van bruid en bruidegom.
Vervolgens ging de stoet naar de slotkapel, waar de
leden van het diplomatencorps en de buitengewone
gezanten, de generaals en admiraals; ministers en voor
zitters der vertegenwoordigingen reeds bjjeen waren. De
Kroonprins droeg de uniform van het le garde-regiment,
met een Mecklenburgsche ordede bruid droeg een
mirtenkrans en een sluier. De Keizer geleidde de moeder
der bruid, de groothertog van Mecklenburg de Keizerin.
Toen de stoet de kapel was binnengegaan werd het
bruidspaar door de geesteljjken naar het altaar gebracht
terwjjl de aanzienljjke aanwezigen een halven kring
vormden. Na de toespraak beantwoordde de Kroonprins
de vraag van den opper-hofprediker met een luid en
beslist »ja", de bruid antwoordde zacht maar met vaste
stem. Terwjjl de ringen gewisseld werden, dreunden
in den tuin de kanonschoten. De stoet vormde zich
toen weder en ging naar het slot terug, waar de geluk-
wenschen uitgesproken werden.
Na de trouwplechtigheid namen de majesteiten met
het bruidspaar plaats onder een baldaquin in de witte
zaal, waar cour gehouden werd. De vorstelijke personen
groepeerden zich in een lange rij ter weerszoden van
den troon. Een onafgebroken en schitterende reeks van
gasten trok daar langseerst de dames van het diplo
matencorps, daarna de rijkskanselier en staatssecretaris v.
Richthofen, vervolgens de gezanten en tal van anderen.
Vervolgens ging men aan tafel. In de ridderzaal zaten
de Keizer en de Keizerin ter weerazjjden van het bruids
paar en namen ook de andere vorstelijke porsonen plaats.
De Keizer stelde een dronk in op de gezondheid van het
paar, in een lange, zeer harteljjke toespraak, die op de
aanwezigen een diepen indruk maakte. In de marinezaal
en de Koninginnenkamer stonden tafels voor de gezanten
en hunne dames, den rjjkskanselier, de buitengewone
gezanten enz.in de andere zalen van het slot was voor de
overige gasten des Keizers, een 1700 in getal, opgedischt.
Het feest werd besloten mot een fakkeldans in de
Witte zaal, waarbjj ook de Majesteiten tegenwoordig
waren. Eerst deden de jonggehuwden een ommegang, de
opperhofmaarschalk Eulenburg en twaalf pages met
fakkels gingen voor hen uitdaarna ging het bruidspaar
met den Keizer en de Keizerin rondaan nog twee
ommegangen namen de andore vorstelijke personen deel.
Aan het einde van het schitterende feest geleidden de
majesteiten de jonggehuwden op plechtige wjjze naar hun
vertrekken.
De fakkeldans was een schitterend schouwspel, even
bekoorljjk als treffend. Vreugde en geluk was te lezen
op het gelaat van bruid van bruid en bruidegom, van
den Keizer en de Keizerin.
De toespraak, door den opperhofprediker gehouden bjj
de trouwplechtigheid, had tot tekst een door den Keizer
zelf gekozen plaats uit het boek Ruth: »Waar gjj heen
gaat, wil ik ook heengaan waar gjj bljjft, blijf ik ook
uw volk is mjjn volk, uw God mjjn God."
De Fransche minister Delcassé afge
treden. Dolcaseé heeft den achtsten verjaardag van
zijn ministerschap juist niet gehaald. Hjj kwam aan het
hoofd van buitenlandsche zaken in 1898 met het optreden
van het ministerie Brisson, 29 Juni, en 6 Juni 1905
neemt hjj zjjn ontslag. Niet aan een enkele gebeurtenis,
maar aan een geheel tjjdperk van de Fransche geschie
denis is zjjn naam verbonden. Op dit oogenblik, nu hjj
in verband met politieke moeiljjkheden meent te moeten
heengaan is het heengaan van Delcassé het onderwerp
dat de algemeene belangstelling wekt.
Japansche heldenmoed. De Japansche luite
nant Morishita, die aan boord van het schip »Asaki'
door een bom de laatste, welke het Russische schip
»Borodino" afschoot doodeljjk werd gewond, gebruikte,
toen hem een been was afgeschoten, zjjn degen als kruk.
Toen hjj gevoelde, dat de krachten hem begaven, vroeg
hjj papier en schreef den volgenden afscheidsgroet aan
de Japansche vloot: »Banzai! Ik sterf een roemvollen
dood Daarop viel hij levenloos neder.
Een |v uurwerk met noodlottige gevol
gen. Bjj het afsteken van vuurwerk ter eere van den
H59sten sterfdag van Bonifacius in de Duitsche stad
Fulda zjjn de beide torens van den dom in brand ge
raakt. De zuidelijke toren jis geheel afgebrand, waarbjj
de klokken, ook de groote Bonifacius-klok, smolten. Dat
niet het geheele gebouw in vlammen opging is te danken
aan het feit, dat de toren naar de andere zjjde omviel.
Een huis van 36 millioen gulden De
duurste woning ter wereld die van den senator Clark,
een multi-milliardair uit Montana, in New-York, is on
langs voltooid. Het gebouw met de geheele inrichting
hoeft niet minder dan 36 millioen gulden gekost. Het
gebouw is opgetrokken in stjjl Louis XIV. Om de wen-
schen van den eigenaar, met betrekking tot de versiering
der woning met brons, te vervullen, moest de fabriek
worden gekocht van een maatschappij, die zich toelegt
op de vervaardiging van kunstvolle bronBwerken. Ook
werd een marmergroeve aangekocht, die een bijzondere
soort marmer levert, waardoor verkregen werd, dat geen
ander huis met dezelfde marmersoort versierd kan worden.
Vooral munt door schoonheid uit het hontsnjjwerk, dat
ter versiering is aagebracht en waaraan meer dan honderd
personen gedurende den bouw hebben gewerkt. Verder
werd een zeer kostbaar plafond uit een Fransch kasteel
naar New York gebrachtom in het nieuwe huis een
der kleinere zalen te versieren.
Het huis bevat 140 kamers, die zóó geschikt zjjn, dat
drie families het buis kunnen bewonen, zonder met elkaar
in aanraking te kunnen komen, behalve dan in de lift.
Het gebouw bevat natuurljjk ook een schilderjjenzaal en
een groote, met een prachtigen koepel overwelfde zaal
voor beeldhouwwerken. Verder is er een hoele reeks
groote kamers, waaronder de eetzaal, die zóó zjjn inge
richt, dat ze gemakkelijk tot één reusachtige zaal zijn
te maken, die zich over do geheele breedte van het huis
(53 M.) uitstrekt. Zelfs een sterrenwacht ontbreekt niet
zeker wel iets eigenaardigs in een »woon''huis.
Aan het einde van de schilderjjenzaal bevindt zich,
onder den grond, een tooneel, dat door electrische kracht
kan worden opgeheven en dan aan die zaal aansluit,
waardoor zjj in een schouwburgzaal herschapen wordt.
In de kelderverdieping bevinden zich 15 badkamers, die
ieder 4800 gulden gekost hebben, benevens een zwem
bassin. Het huis staat aan de Vjjfde Avenue, tegenover
het Centralpark, in de nabjjbeid van het huis, dat Carne
gie voor zjjn dochtertje heeft laten bouwen, doch dat
»maar' 18 millioen gulden gekost heeft.
Vergoeding voor verlies van schoon
heid. Een twintigjarig meisje te Parjjs, dat den kost
verdiende als schildersmodel, heeft 3G00 fres. schade
loosstelling voor den rechter verkregen, omdat zjj bjj
eene botsing van tramwagens aan slaap en neus gekwetst
en daardoor haar profiel geschonden was.
Staatkundige HlddenstandspartlJ.
De Amsterdamsche correspondent van de N. Ct schrjjft:
Naar wij vernemen, zijn de grondslagen gelegd voor
de oprichting hier te lande van een Staatkundige
Middenstandspartij. De constitutie zal plaats hebben
in den loop der komende vierjarige parlementaire periode,
zoodat de Middenstand als zoodanig bij de a s. verkie
zingen niet aan de actieve politiek zal deelnemen.
Naast vereenigingen en bond van handeldrijvenden
en industrieelen Middenstand, naast de neutrale vakor
ganisatie dus, beoogt men met de nieuwe partij te ver
krijgen een lichaamdat door afvaardiging van voor
mannen naar het parlement verwezenlijking hoopt te
verkrijgen van de in de centrale Middenstands-organisaties
voorgestane èn bepleite denkbeelden. Eene nadere
accentuatie is vooraf niet goed op te maken. Wel staat
vast dat bij den Middenstand juist in den laatsten tijd
als gevolg van verschillende oorzaken met name de
oprichting van Warenhuizen een drang tot eigen
optreden valt waar te nemen. Maar hieraan paart zich
tegelijkertijd de moeielijkheid om speciale behartiging
van Middenstandsbelangen op te dragen aan candidaten,
die in de eerste plaats de vertegenwoordigers eener
politieke partij zijn en tegen dien stand dikwerf bevoor
oordeeld.
De Generale Kas
De heeren C. Hille Ris Lambers, te Haaksbergen, P.
Bruining, te Almelo, G. Nijhof, te Leeuwarden, J. F. A.
van der Meer van Kuffeler te Moordrecht, D. N. Zuijt-
hof, te Midwoud, H E Knappert, te Haastrecht, J. H.
Buijsman, te s'Heerenberg. J. Schuuriug, te Drimmelen,
F 'H. Koster, te Zalt Bommel, D. F. J. Herman, idem,
P. J Franke, te Britsum, B W. Colenbrander te s' Gra-
venhage, G. J. Paré, te Haarlem, J. L. Zegers, te Oos
terblokker, en H. J. A. van Wjjhe, te Drachten, allen
predikanten bij de Ned Hervormde Gemeente, behalve
de heeren Colenbrander en Paré, die emeriti zijn, heb
ben zich tot de kerkeraden der Ned -Herv. Gemeenten
gericht met verzoek zich te wenden met een adres tot
de Synode, waarin ernstig en dringend gevraagd wordt,
maatregelen te nemen die er toe kunnen leiden, dat na
verloop van tijd aanhangers van eenige exclusieve rich
ting in mindere mate dan thans gelegenheid zullen
hebben om druk te oefenen op de minderheden,—door
nogmaals aan te nemen en opnieuw aan het oordeel
der kerk te onderwerpen de invoeging in het Algem.
Regiem van een nieuw Art 17*, als te voren is voor
gesteld, luidende in dezer voege
„Grootere gemeenten kunnen in zelfstandije wijk-
„gemeenten worden verdeeld, en worden in dat geval
„op een eigene wijze bestuurd, overeenkomstig de be
malingen van het desbetreffend Bizonder Reglement"
voorts het Reglement van de Generale Kas op zulk een
wijze aan te vullen, dat men zich in het vervolg niet
meer straffeloos zal kunnen onttrokken aan zijne ver
plichting om voor haar bij te dragen,
Het doel van deze beweging blijkt uit de toelichting,
waaraan wij het volgende ontleenen
,,Ten behoeve van de Generale Kas wordt zeker voor
het grootste deel bijgedragen door de meer-vrijzinnige
gemeenteleden
Uit de Synod. Handelingen van 1904 blijkt b.v., wat
de prov. Utrecht betreft, dat voor genoemde kas in
1903 inkwam uit de Classis Utrecht (26 gemeenten
met 36 pred.) van 10 gem. f 291.39 Amersfoort
(24 gem met 27 pred.) van 14 gem. f 408.20°; Wijk
(18 gem met 20 pred) van 12 gem. f 326.05; voorts
uit de Cl. Amsterdam (20 gem. met 50 pred.) van
7 gem. f 237.165.— Daarentegen uit de Classis Haar
lem (buiten de gem. Haarlem zelf, vanwaar f >00,
29 gem. met 31 pred van 23 gem. f 1268.90 ;_A 1 k-
m a a r (54 gem. met 59 pred van 45 gem. t 151 4 09
Hoorn (36 gem. met 41 pred.) van 34 gem. f1334 825
Edam (25 gem. met 28 pred.) van 21 gem. f 1006.20.
Uit aanzienlijke gemeenten als Amersfoort en Am
sterdam, om slechts deze te noemen, kwam nihil, uit
Middelburg (6 pred.) f 68.80, uit Alkmaar (4 pred.) f97.
uit Dordrecht (8 pred) f 233 10, uit Utrecht (11
pred.) f179.85. Daarentegen uit de vrijzinnige gem.
Zierikzee (4 pred.) f 262 52s, Sliedrecht (2 pred.) f230.
Epe (1 pred.) f 166 75, Assen (2 pred f 223 35
enz
Misschien brengen de collecten voor Noodl Kerken
en Personen in de orthodoxe gemeenten betrekkelijk iets
meer op, dan in de vrijzinnige, maar heel veel verschil
maakt het niet.
Men zou met het oog op deze dingen kunnen zeg
gen dat zeer veel streng-orthodoxe leden wel hoog van
hun l efde voor de Kerk opgeven, maar dat de meer-
vrjjzinnigen metterdaad grooter offervaardigheid ten ha
ren behoeve aan den dag leggen.
In allen gevalle zult gij het, naar wij vertrouwen,
met ons eens zijn, dat een toestand als de tegenwoor
dige niet mag voortduren, waarbij door meer-vrijzinnigen
bijeengebracht geld zal dienen om de besturen te hel"
pen, die door hun onverdraagzaamheid in verlegenheid
zijn geraakt
Blijven onze orthodoxe medeleden er bij dat zij niet
