Indische P9nkrassen.
BIN NE NL AND.
Nieuwst ij dingen.
Een onderzoek door do politie bracht aan het licht
dat Ghorakaris nog een moord op zjjn geweten heeft
hjj heeft indertijd zijn vronw van het leven beroofd.
Hiervoor werd hem een gevangenisstraf opgelegd van
achttien jaren. Als reden voor zjjn daad gaf de moorde
naar op, dat hjj wraak had willen nemen op Dely-
annis, omdat deze onlangs order had gegeven alle speel
huizen te sluiten.
De ministerraad heeft Dinsdagavond vergaderd. Toen
de koning, die op reis was, bericht van het gebeurde
ontving, is hjj naar Athene teruggekeerd.
De scheiding van Kerk en Staat in
Frankrijk. De Fransche Kamer heeft bij de behan
deling van art. 11 van het ontwerp tot scheiding van
Kerk en Staat een amendement goedgekeurd, door de
commissie zelve voorgesteld, en waarbij de Staat voor
onbepaalden tijd het vrije genot der kerkelijke gebouwen
aan de Kerk verzekert. Naar het schijnt is het Ministerie
Rouvier voornemens verdere wijzigingen toe te staan in
gematigden geest.
Een geluksvogel. Vorst Bülow, de pas in rang
verhoogde Duitsche Rijkskanselier, heeft, gelijk onlangs
bericht werd, een aanzienlijke erfenis gekregen van den
Hamburgschen millionair Godefroy. Het blijktdat
Godefroy's vermogen 23'/j millioen Mark bedroeg. Daar
van ontvingen andere erfgenamen 9 millioen; een bedrag
van 9 millioen werd bestemd tot een fonds voor liefda
dige doeleinden en de overige 5millioen zijn voor
Bidow. Den 5en Juni betaalde de executeur hem zijn
millioenen uit en den volgenden dag werd hij van
Graaf tot Vorst verheven. Geen wonder, dat de Kanse
lier in feestelijke stemming het huwelijk van den Kroon
prins medevierde.
Melk te Londen. In zijn jaarlijksch verslag
wijst de ambtenaar voor den gezondheidsdienst van de
City van Londen weer op het gevaar van onzuivere
melk. De City krijgt zijn melk uit bijna alle Engelsche
graafschappen. Proeven bij aankomst aan het station
genomen hebben uitgebracht, dat 49.7 pet. zuivere en
reine melk was en 25.5 pet. volstrekt vergiftig van aard.
Bovendien werden in 7.9 pet. nog tuberkelbacillen ge
vonden.
Een schenking geweigerd. De Universiteit
van Mississippi heeft geweigerd van Carnegie een schen
ding van 25.000 dollars ten behoeve van een bibliotheek
te aanvaarden. De heer Vardaman, gouverneur van dezen
staat en een lid van het Universiteitsbestuur, gaven als
reden voor die weigering op, dat de Universiteit geen
geld kon aannemen dat verkregen was uit het zweet en
de tranen der zwoegende massa's.
Gevaarlijke pasteitjes. Groote ontsteltenis
veroorzaakte het plotseling gelijktijdig ziek worden van
40 leerlingen van het beroemde Eton-college in Enge
land. De jongens hadden op het feest, dat op 4 Juni
was gehouden, lekker gegeten en gedronken en hadden
zich uitstekend vermaakt. Den volgenden ochtend waren
echter een 40tal ziek en deden zich verschijnselen voor
van ptomaine-vergiftiging. Er werd door de genees-
heeren een onderzoek ingesteld en daaruit bleek, dat
duivenpasteitjes, waarvan alle jongens hadden gegeten
oorzaak van de vergiftiging waren. Thans zijn nog 30
leerlingen ziek, maar men heeft hoop dat ze spoedig
geheel en al hersteld zullen zijn.
Muizen als waarschuwers. Men gebruikt
op de Britsche onderzeesche booten een aardige manier
om de ontsnapping van petroleumgas te ontdekken. Iedere
boot onderhoudt een drietal witte muizen. Deze diertjes
zijn zeer gevoelig voor dat gas. En zoodra zij het ruiken
beginnen zij te piepen, hetgeen voor de bemanning der
sub-marines een waarschuwing is voor het gevaar der
gasontsnapping.
(Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.)
GVX.
En nu moet ik u nog uitleggen, waarom die overdreven
hnrmoit dan vooruitgang van land en volk in den weg staat.
Zoolang de Javaan gewoon blijft om voor iederen
superieur maar neer te hurken en te sembah, zóólang
zal hij een jabroer blijven, die in alles maar toegeeft,
nooit eens z'n stem verheft, die wit zwart noemt, als
z'n meerdere dat beveelt I
Dit nu is wel erg gemakkelijk bij 't regeeren en
veroorzaakt de minste soesah, dochnu en dan
springt de bom en dan loopt het mis
Een mijner Javaansche vrienden vergeleek den toestand
bij een stoommachine zonder veiligheidsklep, die springen
gaat, wanneer de spankracht te groot wordt. Welnu
de veiligheidsklep bij den mensch is de mond.
Is die hermetisch gesloten, is die als dicht gesoldeerd,
dan kan dit op den duur zeer gevaarlijk worden.
Op 't oogenblik nog is de trapsgewijze ondergeschikt
heid van desabewoner tot tjarik, van tjarik tot kepentèngan,
van kepentèngan tot loerah, van fomc/i tot assistent-wedand,
van assistent-wedana tot wedana, van wedana tot Patih,
van Patih tot Regent, zoo streng gehandhaafd, dat 't
bijna onmogelijk wordt, om iets van de stroomingen
onder het eigenlijke volk te weten te komen.
Er heerscht veel ontevredenheid onder de kleine
luyden, maar zij kan zich niet uiten, helaas en zoo nu
en dan wreekt zich dat bloedig.
Hoe slecht is b.v. de inning der belasting geregeld
Het volk wordt daarbij dikwijls uitgezogen, in naam
van het Gouvernement! Vooral als de aanslag over alle
afósalieden tegelijk wordt omgeslagen en de domme
wanhopige Kromo verscheidene malen het verschuldigde
bedrag betalen moet.
Dat Kromo toch leere vrijuit te spreken en klagen
Wordt ten believe van vreemde woekeraars de landrente
niet dikwijls tijdens of onmiddellijk na den oogst geïnd
Kromo is dan gedwongen om 't geld voor die belasting
vlug bij elkaar te scharrelen en verkoopt daartoe een
groot deel van z'n product tegen spotprijzen aan Chinee-
sche, Arabische en Europeesche opkoopers leest
«schurken".
Dat Kromo toch leere vrijuit te spreken en klagen
Indië is je land voor exploitanten, voor Chineesche,
Arabische en Europeesche exploitanten bedoel ik en
Kromo wordt geëxploiteerd 1
Er zijn van die hulpvaardige menschen hierdie
Kromo, bij de geboorte van 'n kind, 't huwelijk van 'n
dochter, 'n besnijdenisfeest of 'n sterfgeval, geld leenen
b.v. twintig gulden tegen 5 gulden rente per maand
Die menschenChineezenArabieren en
Europeanen doen dit heel voorzichtig met 'n acte van
Ken candldaat, die er geen doekjes om windt.
De beer Ang. Kamps, car.didaat voor do Tweede Kamor
ia 't kiosdistriet Sittard, beveelt zich bjj zij co kiezers in
de volgende advertentie aan
WelEdele Heeren Kiezers,
Door een massa kiezers candidaat gesteld voor de
Tweede Kamer, deel ik UEd. mede, dat ik deze candidal uur
aanvaard on beveel mij beleefd in nwe gonst.
Als fatsoenljjk Sittarder burger, in 1849 oit brave
eerljjke handelslieden geboren, dus geen kind of onervaren
snuiter, en katholiek zoo goed als de beste, maar geen
huichelaar, rondborstig en open van karakter, die voor de
goede zaak en nwe goede rechten onbevreesd durft uit te
komen, kan ik UEd. verzekeren, dat, indien u mij kiest,
u er geen uil of stokvhch naar toezondt, maar een man
van ervaring, die zorgen zal de eer van ons geloof en
van ons dierbaar Limburg hoog te houden en voor te
staan. Wij kennen immers hier niets van liberalen of
socialisten en ik verzeker UEd., dat ik dan steeds de steun
van al onze katholieke Kamerleden zal zijn met hart
en daad.
Hoogachtend groetend,
AUG. KAMPS,
»Alte."
Provinciale Stalen van Woord Holland.
Verschenen is een Statenstuk, handelende over de
regeling van het beheer en onderhoud van een deel der
werken van het Heemraadschap van den Amstel en
Nienwer-Amstel (Aar- en Amstelkanaal.)
Ged. Staten zeggen hierin dat bjj de interpellatie, door
den heer H. F. R. Hubiecht in de najaarszittiug van
het vorige jaar gehouden, de heer mr. W. baron Röell
de verwachting uitsprak, dat in de eerstvolgende bijeen
komst een voorstel zou kunnen worden behandeld het
bovengenoemde punt betreffende. Ged. Staten zjjn daartoe
thans inderdaad in staat. Het voorstel beoogt het sluiten
eener overeenkomst tus.-chen den Staat der Nederlanden,
do colleges van Ged. Staten van Zuid-Holland en Noord-
Holland en het Heemraadschap.
Ged. Staten verzoeken den Provincialen Staten de over
eenkomst goed te keuren.
Handel van Wederland met België.
Men schrijft aan de N. R. Ct.:
Op de Belgische veemarkten was in de laatste dagen
weinig vraag naar vet vee, de handel was traag en de
markten waren zonder bedrijvigheid; toch ondergingen de
veeprjjzen weinig verandering. Noderlandsch slacht vee was
nog al gezocht, vooral vette ossen en kalveren werden
tegen het Pinksterfeest op de Nederlandsche markten
opgekocht en in geplombeerde wagens naar Brussel, Ant
werpen, Gent en Luik gezonden. In de week van 28 Mei
tot en met 8 Juni gingen uit ons land naar België 624
rundoren, bestemd voor de slaohtbank, tegen 560 in de
week daaraan voorafgaande, «n wel 212 ossen, 102 vaar
zen, 128 stieren, 23 koeien en 164 kalveren. De ossen
waren hoofdzakelijk voor Brussel en Luik. Antwerpen
vroeg de meeste kalveren. Er weiden 133 Nederlandsche
kalveren geslacht.
Op de markt te Anderlecht waren Vrjjdag 1027 kal
veren te koop gesteld, waarvan de vette tegen fr. 0.92
tot fr. 1.10 verbocht worden.
Donderdag waren op de markt te Brussel aangevoerd
563 ossen, 367 stieren en 860 koeien, te zamen 1790
verkoop op 'n huis, een span buffels, den op 't veld
staanden oogst, 't erf of iets dergelijks, in alle geval
op iets, dat tienmaal meer waard is dan 't geleende en
als Kromo nu aan 't einde van de maand dat kapitaal
plus de 25 pet. rente per maand, niet kan terug betalen,
welnu dan nemen die goede menschen ook nog genoegen
met de rente alleen en Kromo betaalt dan gelukkig
nog, soms maanden en jaren lang die 25 pet. rente
van die zoo vriendschappelijk geleende twintig gulden.
Doet Kromo 't niet, dan is hij z'n woning, z'n buffels,
z'n oogst of iets anders kwijt, dan is hij misschien aan
den honger overgeleverd. Dat doen hem Chineezen,
Hadji's, Arabieren en Europeanen aan, lezers l
Dat Kromo toch leere vrijuit te spreken en klagen.
Als Kromo dan later zich aansluit bij ketjoe's, ram-
pokkers, krojoks en hoe die straatroovers meer mogen
heeten en 's avonds dan met zwart gemaakt gezicht
mede 't huis van zoo'n woekeraar binnendringt, dan
wordt de verzoeking wel eens te groot en plant hij z'n
kris in 't lijf van den schurk. Kromo wordt soms dan
gevat en opgesloten en later in naam van Hare Majesteit
veroordeeld tot de straf met den strop.
En als dan 't vonnis zal worden voltrokken, is Kromo
geheel met zijn lot al verzoend. Allah zal hem niet
straffen,' omdat hij 'n schurk in Zijn naam 1) gedood
heeft. Allah zal hem tot Zich nemen in Zijn paradijs,
waar geen woekeraars wonen, geen belastingen drukken,
geen honger geleden wordt.
En de vele Europeanen, die dan komen genieten van
't heertijk schouwspel om 'n evenmensch te zien ophan
gen 2), staan voor de zooveelste maal verbaasd over de
kalmte van Kromo, die met een blijden lach op de
lippen en onder 't uitroepen van 't: «Ar is maar een
God en Mohammed is Zijn Profeet" de trappen van 't
schavot beklimt.
»Zoo'n smeerlap," zeggen dan de Europeanen en «Brani
betoel", roepen de Inlanders, doch de vele woekeraars
en schurken onder 't publiek, worden 'n beetje wit om
den neus, want die rampokkers schijnen heelemaal niet
bang voor den dood te zijn en morgen of overmorgen
zouden ook zij wel 'ns dupe kunnen worden.
Kromo hangt intusschen en wordt straks gauw begraven.
Och, had hij maar vroeger vrijuit leeren spreken en
klagen.
De Heer P. I. F. van Heutszoud-Assistent-Resident
en broeder van den Landvoogd, zeide 15 September jl.
in de vergadering van «Moederland en Koloniën o.a.
«Krojok, kampok en ketjoepartijen door gewapende
benden, straatroof in vereeniging door meerdere personen
op zelfs klaarlichten dag bedreven brandstichtingen,
moorden op dessahoofden en inlandsche ambtenaren,
bedreigingen tegen het leven dier ambtenaren en hoofden,
beschadiging der eigendommen van ingezetenen ze
kwamen in verscheidene streken voor in de laatste jaren.
«De bladen spraken van een heerschend terrorisme in
stuks. Er heerschte zoo weinig levendigheid, dat een
groot honderdtal runderen onverkocht bleven. Op de
markt te Gent waren Vrjjdag aangevoerd 561 runderen.
Pry zen vast. Ossen gingen van fr. 0.70 tot fr. 0.95,
stieren van fr. 0.66 tot fr. 0.85, koeien van fr. 0.67 tot
fr. 0.86 en vaarzen van fr. 0.70 tot fr. 0.92.
Naar Nederlandsche schapen en lammeren was weinig
vraag. Te Anderlecht waren op de schapenmarkt aange
voerd 725 schapen en lammeren. Schapen van fr. 0.74
tot fr. 0.78 Nederlandsche lammeren werden verhandeld
van fr. 0 92 tot fr. 1.02.
Op do botermijn te Luik waren aangevoerd 13,040 K.G.
roomboter en 675 K.G. gewone boter. Nederlandsche
roomboter voorzien van rgksmerk hoogste fr. 2.62, laagste
fr. 2.18, gemiddelde fr. 2.40; gewone boter van fr. 1.80
tot fr. 2,18.
Prewlekeurlngen.
Den 13den had te Schagen de jaarljjksche premie-
keuring van merriën en hengsten plaats met den volgenden
uitslag
Drie- en vier-jarige merriën. Aangeboden 25.
Geplaatst
1. Jb, Kaan, Wieringerwaard, Nolda.
2. C. Geerligs, Anna Paulowna, Eva.
3. J Breebaart Kz. Oo., Winkel, Flora.
4. P. Blom, Zijpe, Anna.
5. H. Waiboer Az. Winkel, Brunette.
6. Jb. Bakker, Anna Paulowna, Anna.
7. J. A. Kaan, Wieringerwaard, Freia.
8. P. Sohaap, Winkel, Emma.
9. J. de Geus, Heer-Hugowaard, Pietje.
10. P. Kaan Dz,, Anna Paulowna, de Bles.
11. P. Raap, Harenkarspel, Kitty.
Vjjf-, zes en zeven-jarige merriën. Aangeboden 13.
Geplaatst
1. J. L. T. Groneman, Wieringerwaand, Nedda.
2. D. C. Rezelman, Anna Paulowna, Nora.
3. G. J. J. Geertsema, Anna Paulowna, Jet.
4. Jn. C. Blauboer, Anna Paulowna, Snel.
5. J. Breebaart Kz. Co., Winkel, Anna.
6. P. Boontjes, Zijpe.
7. P. J. Visscher, Wieringerwaard, Emma.
8. J. Breebaart Kz. Co.. Winkel, Agnes.
9. Mina.
10. H. Kruisveld, Koegras, Nel.
Achtjarige en oudere merriën met veulen. Aangeboden 8.
Geplaatst
1. J. C. Blaanboer, Anna Paulowna, Marie.
2. Anna.
2. J. Breebaart Kz. Oo. Winkel, Yolanda.
Twee-jarige merriën. Aangeboden 19.
Geplaatst
1. J. Breebaart Kz., Co,, Winkel, Oorrie.
2. C. C. Rezelman, Anna Paulowna, Christina.
3. J. Breebaart Kz. Co., Winkel, Roza.
4. K. Breebaart Jz,, Winkel, Sophie.
5. J. Breebaart Kz. Co,, Winkel, Sientje.
6. J Breebaart Kz., 8c Co., Winkel, Tonia.
Éénjarige merriën. Aangeboden 12.
Geplaatst
1. J. L. T. Groneman, Wieringerwaard, Dido.
2. H. Waiboer Az., Winkel, Clara.
3. Jn. 0. Blaanboer, Anna Paulowna, Mie.
4. D. C. Rezelman, Anna Paulowna, Sultan.
5. Anna.
Éénjarige hengsten. Aangeboden 11. Geplaatst geen
enkele bekronenswaardig.
Prachtig weer begunstigde de keuringen.
Midden- en Oost-Java van de Maffia in West-Java
-■ van onrust overal".
«Maar vroeger werd Kromo toch ook reeds gekneveld,
werd er in Indië ook al gewoekerd en toch berustte
Kromo daarin." Zeker, lezers, vroeger was de spanning
in den ketel zoo hoog niet, nu staat hij op springen.
Vroeger was er nog tjoekoep 3) voor kleeren en eten,
nu heerscht er veel gebrek.
Vroeger was 't vet er nog niet af, zooals de exploi
tanten 't noemen, nu gaat 't om de laatste duiten.
Vroeger liet Kromo zich gelaten exploiteerennu
heeft hij bijna niets meer te verliezen dan het veege
lijf en toch worden er nog de laatste druppeltjes uit
geperst en al sila't hij nog over dag met een slaafsch
sembah, 's nachts gaat hij op roof uit en molt desnoods
zijn hooiden.
Vroeger is nu niet 1
O, die gesloten veiligheidsklep
Een controleur op tournee, d.w.z. om te «controleeren",
wandelt met assistent wedana, loerah en tjarik door de
desa en niemand, niemand die er vrijuit spreekt of
durft te klagen.
Mooie rapporten gaan dan naar Buitenzorg, waar de
nieuwe Gouverneur Generaal ze waarschijnlijk woest
ip elkaar frommelt en in een hoek smijt
Zóo ontstond de hormatdrculaire.
Een volgenden keer zullen we het z.g. fanatisme be
handelen bij opstootjes, als onlangs te Gedangan,
opstootjes door vele Europeanen maar dadelijk met den
verschrikkelijken naam van Prang sabil (moet wezen
Perang sabil oellah) betiteld, doch die feitelijk niets zijn
dan door scheuren ontsnappende stoom, bij gebrek van
'n behoorlijk werkende veiligheidsklep.
't Is misschien wel leuk om over mooie Hoffeesten
te lezen, doch zoo nu en dan moet ik wel wat ernstigs
onder m'n artikelen mengen, men zou anders gaan
denken, dat 't hier alles maar opperbest was en goed.
O, neen l 't Lijkt er niet naar 1 Allesbehalve
Lt. Clockener Brousson. b. d.
Jogjakarta.
1) De Inlander mompelt bij 't doorsteken van z'n vijand
en bij 't slachten van 'n kip of stier
„Bismillahi, rohmanirrohim"wat dan zeggen wil»In naam
van den almachtigen en goedertieren God I"
2) Gebeurt nog steeds in 't openbtar, in spijt van de
courantengeruchten.
3) Tjoekoep beteekent voldoende.
Met tjoekoep is Kromo tevreden. Zijn ideaal toch is rust
en bespiegeling, geen grond of rijkdom.
Maar aau hongerlijden heeft hij 'n broertje dood, al net
zoo erg als 'n Europeaan.'
Stoomdr. v. Herms. Coster Zoon, Alkmaar.
