STADSNIEUWS.
INGEZONDEN STUKKEN.
Bjj de aanbesteding voor het bonwen van een boerderjj
onder de gemeente Oadorp, voor rekening van de heeren
D. Kloosterboer te St.-Panoras, K. Wagenaar en R.
Slot te Broek op Langend ijk, onder beheer van den
Bouwkundige M. Uitenbosch te Alkmaar, werd inge
schreven door de heeren
M. de Vries, Heer-Hngowaard, f 10500 Meyer, Ursem,
f 9999 S. Hittema, Heer-Hugowaard, f 9000N. Groot,
idem, f8900; W. Stroomer, Driehuizen, f8731; D,
Frankenhout, Stompetoren, f 8668 P. Mienes, Heer-
Hugowaard, f8665; J. Zjjp, Zuid-Scharwoude, f8600;
A. Hoogland, Oterleek, f8600; W. Swager, Alkmaar,
f8600; K. Wester, St. Pancras, f8550; D. Gilden, Oud
karspel, f 8550 H. Methis, Zuid-Scharwoude, f8540; C.
Verweel, St. Pancras, f 8479; J. Joon, Alkmaar, f8400;
L. de Rover, idem, f8380; C. Ofringa, Heer-Hugowaard,
f8105; J. Dorregeest, Alkmaar, f8100; O. Bol Oz.,
idem, f8100; L. C. Oudt, idem, f8080W. Klaver, Rus
tenburg, f 7997 B. Kamp, Heer-Hugowaard, f 7800D.
Poland, idem, f7600; A. Klaver, idem, f7500; O.
Hoogzaad, Oadorp, f7500; J. Blanwboer, Egmond-
binnen; f 7490; J. Kriller, Stompetoren, f7100; D. 't
Wondt., Groot-Schermer, 16917; W. Dekker, Egmond.
binnen, f 6870 Wed. Poland, Heer-Hugowaard f 6775
A. Ruis, Schoorl, f 6660 J. Groot, Koedjjk, f 6650Gebr.
Groot, Akersloot, f 6600 Edam en Bakker, Berkhout,
f6550. Raming f7662.Gegund aan Gebr. Groot,
Akersloot.
De vereeniging »Haerlem" organiseert voor donateurs
en leden met hunne dames op Vrjjdag 21 Juli een excur
sie naar Alkmaar en omstreken. De heeren G. W. Bruin
vis, archivaris en dr. H. E. van Gelder, adjunct archivaris
van Alkmaar, hebben zich bereid verklaard de leiding op
zich te nemen.
Het vertrek uit Haarlem is bepaald op 8.02 spoortjjd.
Het fanfarecorps «Crescendo'' en de rederijkerskamer
«Eendracht maakt Macht", beiden te Middelie zullen
op Zondag 30 dezer, samen een pleiziertochtje per stoom
boot naar Alkmaar maken.
Naar wjj vernemen zal op Woensdag 30 Augustus e.k.
vanwege de Alkmaareche Harddraverg vereeniging in
den Stadshout eene schoonrjjderjj worden gehouden van
ingespannenpaarden en eene harddraverg van paarden,
die op dekorte baan geen hooger prjjs of premie dan
f 200 hebben gewonnen.
Over het reclame-boekje, uitgegeven door «Alcmaria",
schrglt het Handelsblad:
De Alkmaarders geren een aardig reclameboekje voor
hun stad en omstreken uiteen boekje dat met zjjn
kleurigen omslag, aardige photo's en Franschen, Duitschen
of Engelschen tekst wel geschikt is den vreemdeling naar
Alkmaar te lokken.
Vóór den aanvang der heden gehouden openbare te
rechtzitting van de rechtbank te Alkmaar, werd door
den heer B. J. de Wilde, inspecteur van politie alhier,
den eed afgelegd als waarnemend commissaris van
Politie. De waarneming heeft plaats tot 5 Augustus.
Arrondissements-Rechtbank te Alkmaar.
Oitspraken van heden.
D. B., Hoogwoud, eenvoudige beleediging, f 5,— boete,
subsidiair 5 dagen hechtenis.
J. W., Opmeer, eenvoudige beleediging, f 10,boete,
subsidiair 10 dagen hechtenis.
C. Z., Egmond aan Zee, eenvoudige beleediging en
mishandeling, 1 week gevangenisstraf.
B. H Alkmaar, mishandeling, f 4,—boete, subsidiair
4 dagen hechtenis.
A. de V., Alkmaar, mishandeling, vrijgesproken.
C. B en J. de V., Andijk, vernieling, ieder 10 dagen
gevangenisstraf.
H. H den Helder, diefstal, f 2,boete, subsidiair
2 dagen hechtenis.
W. Z Egmond aan Zee, vernieling, 5 dagen ge
vangenisstraf.
J. J., gedetineerd, verduistering, 6 maanden gevan
genisstraf.
S. HAlkmaar, diefstal, ontslagen van rechtsvervol
ging en plaatsing' in een rijksopvoedingsgesticht tot
zijn 18e jaar, tot 12 Maart 1913.
Het ontwerp werklieden-reglement.
Vanwege den Alkmaarschen bsstuurdersbond van vak
verenigingen, werd gisteravond een openbare vergadering
gehouden op de bovenzaal "an «Het Wapen van Munster"
aan het Verdronkenoord. Voorzitter was de heer D.
Peters eu spreker voor dezen avond de heer V. H. Köuig
van Rotterdam, die zou behandelen de door B. en W.
van Alkmaar ingediende voordracht, betreffende de rechts
positie der gemeente-werklieden.
De voorzitter zeide in zjjn openingswoord, dat sinds den
vorigen Vrgdag een vergadering is belegd om te komen
tot een organisatie van gemeente-werklieden alhier, er
niet is stilgezeten door tegenstanders om zooveel mogeljjk
deze organisatie tegen te werken. Daaraan is het waar
schijnlijk toe te schrijven, dat de vergadering zoo slecht
bezocht is. De spreker voor dezen avond zal de artikelen
van het ontwerp-reglement bespreken, omdat ze niet goed
schijnen te worden begrepen. Spr. hoopt dat dit er toe
moge leiden dat de aanwezigen zullen inzien de nood
zakelijkheid van organisatie.
Kameraden, aldus ving de heer König aan, als men
zoo gaat naar verschillende plaatsen, om daar te spreken,
om daar op te wekken tot dat wat tegenwoordig voor de
arbeiders bèt noodzakelijke is: organisatie, dan is het
zeker niet aanmoedigend wanneer men maar zoo weinig
belangstellenden aantreft als ik hier heden avond. Ziet,
daaruit blijkt immers, dat de arbeiders de fouten in de
maatschappij nog niet genoeg vielen: men verwerpt dat
geen, waarvan slechts heil is te wachten. En als Bpr.
dan hoort van een arbeider, die gaat waarsehnwen voor
vergaderingen, waar gepleit zal worden vóór organisatie,
zooals een timmerman het hier ter stede voor deze vergade
ring deed, dan beschouwt spr. zoo iemand als den vjjand
zijner klasse, als een verrader.
Op het reglement komende, zegt spr., dat hg dit over
het geheel genomen vrij goed vindt, maar er zjjn, wanneer
men wat diaper er in door dringt, zeker nog vele zaken
in, die om verbetering roepen. Zeker zou het reglement
beter geweest zyn, wanneer hier ter stede een organisatie
van gemeente arbeiders had bestaan. Spr gaat hierna
over tot de artikels-gewjjze behandeling van het reglement.
Om niet te uitvoerig te worden, verwjjzen wjj wat deze
artikelen betreft naar ons nummer van Donderdag j.l,
waarin het reglement in zjjn geheel is opgenomen. Art.
1 gaf spr. weinig aanleiding tot aan- of opmerkingen,
de daarin genoemde uitzonderingen dat het reglement
niel van toepassing zal zyn, hangen af van lokale omstan
digheden. Art. 2 maakt een verdeeling der arbeiders
in tjjdeljjke en vaste. Spr. wilde hierin de bepaling zien
opgenomen, dat losse arbeiders die eenigen tjjd in ge-
gemeente-dienst hebben doorgebracht en lichameljjk goed
zijn bevonden, als vast kannen worden aangesteld. Wordt
een losse arbeider van 24 jaar, na een jaar dienst, ziekeljjk,
dan is het natunrljjk voor B. en W. onverantwoordelijk,
dien man als vast werkman aan te stellen is dit echter
niet het geval, dan behoort hij als vast te worden aan
genomen.
Art. 4 spreekt van de verplichting van den werkman
om geen loonarbeid voor anderen te verrichten, tenzjj
met vergunning van B. en W. en in den tgd dat de
gemeente zijn dienst niet behoeft. Oogenschjjnljjk is dat
een goede bepaling, maar zij heeft slechts recht van be
staan, wanneer met zekerheid kan worden gezegd dat de
arbeider geen bijverdienste noodig heeft, dat hjj dus vol
doende verdient. Dat nu trekt spr. in twjjfel. Aanne
mende dat een gemeente-arbeider gemiddeld f 10 verdient,
dau gaat daar af voor huishuur, ziekenbus enz. ongeveer
f 2, bljjft dus over f 8, En is dat nu een verdienste,
die geen bjjverdienste behoeft. De directeur der arbeiders
zon daar zeker niet van kunnen bestaan. Wel heeft de
bepaling recht van bestaan, maar de loonen moeten ver
hoogd; wordt het reglement gehandhaafd, dan is f 12
a!s minimum een gemiddeld g ede verdienste.
Art, 5 keurt spreker goed, behalve de laatste zinsnede
n.l.: de arbeidec is voorts verplicht tot het naleven van
de bjjzondere voorschriften en reglementen, welke gelden
voor den tak van dienst, waarbij hij is aangesteld. Dus
het hoofd van een tak van dienst kan een reglement
op zich zelf maken. Dat geeft toch het gevaar dat daar
in voorkomen geheel andere bepalingen uan in dit alge
meen reglement. Het artikel zou goed zjjn wanneer er
stond, dat de bjjzondere voorschriften en reglementen
niet strjjdig rnogeu zjjn met het algemeene reglement.
Art. 7 zegt dat den arbeider kan opgedragen worden,
gedurende ten hoogste zes achtereenvolgende weken
anderen arbeid te verrichten, dan waarvoor hjj is aan
genomen. Maar als zich nu eens 't geval voordoet, dat
aan arbeiders wordt opgedragen in te vallen voor sta
kende kameraden 1 Dan zouden ze volgens dit reglement
gedwongen zjjn onderkrniperswerk te doen. Spieker zon
daarom in dit artikel gaarne zien ingelascht «behoudens
ondei kruipers -arbeid."
Art. 8 bepaalt den werktjjd op niet meer dan 10'/,
uur. Spr. zon 10 uur lang genoeg vinden waarom dat
krenterige half uurtje. Waar overal tegenwoordig ge-
jjverd wordt voor den 8-nrigsn arbeidsddg, was het zeker
heel wat flinker geweest, ais die tgd was opgegeven in
het reglement.
Art. 9 zegt dat de gemeenteraad het minimnm-loon
voor de verschillende takken van dienst bepaalt en het
hoofd van een tak dat van iederen werkman. Spr. zon 't
mooier vinden wanneer stond aangegoven het minimum
loon van een arbeider.
Art. 10 bepaalt het bedrag boven het uurloon
voor het overwerk de eerste twee uur op 10 °/Q, voor
de volgende twee op 30 °/0 en voor verdere uren op
50 Om het willekeurig overwerk, dat wil zeggen
het overwerk dat een diiectenr noodig vindt, maar dat
niet bepaald noodig i s, te voorkomen moest reeds voor
het eerste uur overwerk 50 boven het uurloon worden
betaald dat zon de superieuren afschrikken.
Voor werk tnsschen 10 uur 's avonds en 5 uur 's nachts
zal worden betaald 50 °/B boven 't uurloonspr. zou
beter vinden 100 °/0 als op Zon- en feestdagen.
Wat betreft het te laat komen, waarvan sprake is in
art. 11, spr. wjjst er op dat dit zeer veel afhangt van
het optreden van de superieuren. Hun lakschhaid werkt
vaak het te laat komen in de hand.
Van vacantie spreekt art. 12, spr. zou alleen willen
opmerken dat, wat betreft de arbeiders op Zon- en feest
dagen en die 's nachts werken, een langer verlof wel
wenscheljjk was.
Art. 13 is niet kwaad, en toch, o zoo kwaad wat aan
gaat het reglementeeren van ongevraagd eervol ontslag.
Daardoor kannen superieuren zicb zoo mooi ontdoen van
lastige arbeiders, zonder er op te letten dat hnn werk
goed is. Wel staat er «met redenen omkleed", maar er
moesten staan aangegeven eenige gevallen waarin een
dergelijke handelwijze is toegestaan.
Art. 14 zou, als er een organisatie van arbeiders hier
bsstond, zeker groote voordeelen meebrengen. Er is daar
sprake van gepleegd overleg van hoofden van takken van
dienst met personeel.
Spr. zon in art. 15 geschrapt wenschen de woorden
„buiten zjjn schuld", het is zoo moeiljjk te zeggen wat
eigen schuld en wat geen eigen sohuld is, waardoor
vaak een persoon geen vergoeding ontvangt, als 't hem
toekomt en omgekeerd.
Art. 17 spreekt vau vergoedingen wegens ziekte. Een
tjjdeljjk arbeider, een jaar werkzaam, zal ontvangen 75°/#
van zjjn loon, een werkman minder dan een jaar in
dienst, 50°/#. Spr. zou dit willen veranderen in respec-
tieveljjk 100°/o en 75°/0.
Als de ziekte het gevolg is van drankmisbruik (art.
19) worde niets uitbetaald. Spr. vindt dat verkeerd, het
gezin wordt daardoor 't ergst getroffen niet de man.
Beter zou 't zjjn (als in Rotterdam) dat in dit geval
aan de vrouw het geld werd gegeven, zooiat de man
het niet kan verdrinken.
Art. 20 bepaalt, dat aan kostwinners, die voor den
militairen dienst zjjn opgeroepen, zal worden nitbetaald
5U°'o van het gewone loon. Spr. zon hier de clansnle
willen bjjvoegen, dat die kostwinners als 50°/0 van hun
loon ontoereikend bljjkt voor het onderhoud dor achter
geblevenen, het recht hebben bjj 't ministerie van oorlog
vergoeding uan te vragen.
Tegen art. 21 sub b heeft spr. groot bezwaar. Daar
staatdat als straf den arbeider kan worden opgelegd
inhouding van loon van ten hoogste tweemaal het dag
loon. Er is dus gewerkt en de betaling bljjft uit: dat
is gedwongen gratis arbeiddwangarbeid. Spr. zou een
goede straf vinden het verlies van aanspraak op verlof.
Wat betreft de bepalingen omtrent een scheidsgerecht
deze vindt spr. mooi. Spr. zon 't wel aanbevelens
waardig achten als de vertegenwoordigers (twee) van de
werklieden werden gekozen in geheime vergadering.
Voorts dat de zittingen van 't scheidsgerecht openbaar
waren.
Hiermee had spr. het reglement afgehandeld. Er zgn
eenige artikelen in het reglement die een organisatie der
arbeiders gewenscht maken. Spr. hield een krachtig
pleidooi voor de tot standkoming van een organisatie
van gemeente-arbeiders alhier en wekte de aanwezigen
op om zoo mogelgk zich nn reeds aaneen te sluiten.
Dan kon er nog een adres aan den raad worden verzon
den. Morgenavond, eindigde spr., vergaderen zjj, die
ons tegenwerkten, de verraders, laten wjj dan reeds een
leger hebben gevormd om den vjjand neer te vellen.
Door eenige personen werden vragen gedaan, waarna
men overging in hniBhondeljjke vergadering.
Alle aanwezigen verklaarden, na eenige discussie, zich
bereid, om ale lid van eene organisatie toe te treden,
waarbjj nog komen een drietal afwezigen. Er is dus
opgericht een organisatie van gemeente-werklieden, af-
deeling Alkmaar van den Nederlandschen bond van
gemeente-werklieden.
Na de gCMCcntcraadsvcrltlczlngen.
Den Heer Redacteur van de Alkmaarsche Courant.
WelEdele Heer
Mag ik U beleefd verzoeken 't onderstaande te plaatsen.
Met het ingezonden stuk van den WelEd. Gestr. Heer
Mr. W. O. Bosman, waarin hjj den uitslag der stemming
bespreektkan ik mjj met de cjjfers niet vereenigen.
Het is een raadsel zoo goed voor hem als voor mg hoe
er gestemd is en ik kan met evenveel recht de cjjfers
anders plaatsen en geven aan den heer Fortuin 200
liberale stemmen en aan den heer Morra 100 Katholieke.
Stellig is er veel voor te zeggen dat de heer Morra
Katholieke stemmen heeft gehad, want er is van bevoegde
zjjde aangeraden aan Katholieken om hem te stemmen.
Maar nog meer, wanneer de Katholieken tronw opkomen,
aangespoord door de Kiesvereeniging en nogmaals herin
nerd dan komen lj3 van de stemmen van hen zooals
in het voorbeeld van mr. B., maar nn zgn zeker niet
meer dan 1/i van de 600 stemmen Roomsche[; er bleven
300 kiezers thuis. Behalve dat er gestemd hebben op
Morra, hebben er gestemd op den heer de Lange alléén.
Er waren m. i. ongeveer 450 liberale en werkmans-
stemmendus pl. m. 360 alleen liberaler, Daarvan ging
pl. m. de helft op Morrade helft op Fortuindeze
kreeg behalve die 180 liberalestellig 90 werkmans-
stemmensamen 270er zouden dos ruim 50 Katho
lieken op Fortnin gestemd hebben.
Daar mr. B. eene bedreiging voor de toekomst uit
tegen de R. K., ben ik wel verplicht er tegen op te
komen.
Neen, mjjuheer, do nederlaag van de Kiesvereeniging
Eensgezindheid" is in hoofdzaak aan hare leiders te
wjjten ten eerste het schrjjven in Van Week tot Week,
waarin de R. K. Kiesvereeniging ten onrechte verdacht
wordt gemaakt en de Katholieken die buiten de Kies
vereeniging staan grof zjjn aangevallendit heeft veel
kwaad gedaan en dan de circulaire op den vooravond
van de verkiezing door «Eensgezindheid" verspreid in 't
le districtheeft vele liberale stemmen op den heer
Fortnin doen overgaaD.
De mislukking van den candidaat van «Eenegezindbein"
is volgens mjjne opvatting de schald van hare leiders.
U dankend voor de opnamehoogachtend
J. J. BAK.
Wjj gaven inzage van dit Btnk aan mr. W. C. Bosman
on ontvirgen daarop het volgende antwoord:
Mijnheer de Redacteur
Ik dank U zeer voor de inzage van het stak van den
heer J. J. Bak, waardoor ik gelegenheid heb dit dadeljjk
te beantwoorden. Dnideljjk is mjj diens betoog niet.
Alleen kan het goed zgn er op te letten dat de heer
Bak aan de leiders der Kiesvereeniging komt vertellen
wat hunne fonten zjjn en hoe zjj in het vervolg znllen
hebben to handelen. Zoo gaat het goed. De Katholieken
buiten de Kiesvereeniging" wjjzen aan de liberalen aan,
welken liberalen candidaat zjj hebben te nemen den
leiders der Kiesvereeniging «Eensgezindheid" wordt aan
gezegd, welke wegen zjj hebben te bewandelen en welke
circulaires to schrjjven. Zon de heer Bak ook willen
zeggen hoever wjj den weg naar Canossa op moeten
Mjjnerzijds ééne vraag Waar staat de «bedreiging voor
de toekomst" tegen de R. K. in mjjn ingezonden stuk
Ik ben mg niet bewust die geuit te hebben. Kan de
voorzitter der R. K. Kiesvereeniging even slecht lezen
als rekenen P
Hoogachtend, W. O. BOSMAN.
Alkmaar, 18 Jnli 1905.
Onzerzjjds zjj den heer Bak het volgende geantwoord:
Wjj hebben ons onthouden van beschouwingen over
den afloop der jongste gemeenteraadsverkiezing en wij
zullen dit ook verder doen. Napleiten is altjjd een
ondankbaar werkmaar in dit bjjzondere geval is 't
nog bovendien onaangenaam, omdat spreken maar opnieuw
de hartstochten opwekt. De kiezers, die den heer Fortnin
in don Raad begeerden hebben hem daarin wjj
hebben er vrede mee.
En nn moge de heer Bak vrjjeljjk aan ons «Van
Week tot Week" zoo grooten invloed toeschrjjven ook
dat is ons wèl. Vóór wjj het bewuste stuk schreven hebben
wjj 't goed overdacht en nu hebben wjj nog geen oogen-
blik berouw gehaddat wjj 't niet in de pen hebben
gehouden. Ook nn nogna den strijdhebben wjj de
welaangename overtuigingdat wjj den royalen weg
hebben bewandeld en recht-door-zee zgn gegaan. Die
zekere wetensohap is iets om te benijden
REDACTIE.