No. 113.
Honderd en zevende jaargang.
1905.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
VRIJDAG
1 SEPTEMBER.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80 franco door het geheele Ryk f I,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.[V. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Algemeen Overzicht.
Er zgn ie den handel menschen allicht heeft ieder
er wel eens een ontmoet die bjj elke transactie, hoe
voordeelig ook op zichzelf, toch nog een gevoel van
onvoldaanheid hebben. Zjj gaan van hnis om iets te
verkoopen en zeggen, dat zjj met een opbrengst van b.v.
duizend gnlden heel tevreden zullen zjjn. Daar komen
zjj op de markt en aanstonds wordt hun b.v. twee
honderd gulden meer dan deze som geboden; hun
innerljjke bljjdsohap daarover weten zjj meesterlijk te
verbergen, zjj vragen in plaats van de geboden 1 1200
een som van f 1300 en wanneer daarop dan grif wordt
ingegaan, danhebben zjj berouw, dat zjj nog niet
wat »wjjder gegaapt" hebben, vooral wanneer zjj dan
ook nog de prjjzen van anderen hebben gehoord. Thuis
komende hebben zij f 300 meer gekregen dan zjj ver
wacht hadden en ze zjjn daarover ook wel verheugd,
maar toch is in hen nog krachtiger het mokken over
het laten ontglippen van nog grooter voordeel, 't Komt
niet in hen op, dat, wanneer zjj nog hoogere eischen
gesteld hadden en daarvan niet waren afgeweken, er
misschien in 't geheel geen transactie was tot stand
gekomen.
Aan deze menschen doen thans vele Russen denken.
De voorwaarden, waarop de vrede met
Japan is tot stand gekomen, zjjn, in aan
merking genomen de vele overwinningen der Japanners
op het oorlogsterrein, voor Rusland zeer gunstig te
noemen. Dat is het gevoelen van de pers der heele
wereld. Doch in Rusland denken sommigen daarover
anders. Zjj redeneeren als volgtzoo goed als Japan op stak
van zaken de geëischte schadeloosstelling heeft prjjsgegeven,
zoo goed zou 't, wanneer alles maar op haren en snaren
was gezet, ook nog wel afstand hebben gedaan van
andere voorwaarden ten nadeele van Rusland, waarin
de heer Witte nu heeft toegestemd. Onze afgevaardigden
hebben zich veel te veel laten intimideeren.
In plaats dat er dan ook in Rusland algemeene vol
doening heerscht over een gunstigen afloop, zooals kwa-
Ijjk viel te hopen, maken zich sommige persorganen tot
tolk van het gevoelen, dat er veel te groote concessiën
zjjn gedaan. De Novo je Wremja ontziet zich zelfs niet
het vredes-tractaat als een nationale ramp te karakteri-
soeren. En de Swet klaagt steen en been over den afstand
van het znideljjk deel van Sachalin. Gelukkig zjjn er
echter in Rusland ook nog journalisten, die zich beter
rekensohap weten te geven van den waren staat van
zaken en den heer Witte onverholen bewonderen wegens
zjjn diplomatiek beleid, dat hem een overwegenden in
vloed zal verschaffen op den verderen loop van 'sjlands
zaken.
De Russen, die zich teleurgesteld voelen, kunnen niet
beter doen dan de gemoedsstemming na te
gaan van de Japanners. Immers, wanneer deze
grootere voordeden hadden verkregen dan waren te ver
wachten, zou er vreugde onder hen moeten zjjn. In de
werkeljjkheid heerscht er echter onder hen diepe neer
slachtigheid.
De berichtgever van de Timee te Portsmouth deelt
mede, dat baron Komoera Dinsdag in 't arsenaalgebouw
aldaar in een toestand verkeerde, door een zjjner vrien
den aangeduid als «nagenoeg een geheele inéénzinking".
Baron Kaneko, vervolgt hjj, markies Ito's agent, heeft
ten slotte bjj den Mikado de schaal doen overslaan.
Baron Kaneko en baron Komoera echter zjjn geen vrien
den en zoowel omtrent den vrede als andere dingen on-
eenig. Een Japansch vriend van den laatste had hem
Maandagavond nog een dringend protest tegen de komende
overgaaf geschreven. «Treed liever af dan toe te stem-
men,'' luidde zjjn advies. Maar Komoera ging ter confe
rentie geheel in den geest zjjner heldhaftige voorzaten,
wien zelfopoffering slechts een soort van vaderlands
liefde was. En toen het resultaat van deze zitting bekend
werd gemaakt moeten de Japanners bittere tranen van
woede hebben gestort I Ook in do Japansche kringen te
Londen is men alles behalve ingenomen met de voor
waarden waarop de vrede tot stand is gekomen. Een
aanzienljjk Japanner liet zich tegenover een redacteur
van de Westminster Gazette daarover als volgt uit: «Een
aannemelijke vrede moet duurzaam zijn. Deze vrede
kan dat niet zjjn. Als de Japanners bjjv. de Chineezen
zullen bjj staan in het beheer van Mantsjoerge, kan dat
weder aanleiding geven tot allerlei moeiljjkheden. Ook
het verdeelde Sachalin kan een bron worden van veel
oneenigheid. Een vrede, bjj welken beide partgen dezelfde
voor- en nadeelen hebben, kan niet bljjvend zjjn. Dit
is slechts dan het geval, als de eene mogendheid een
grooten voorsprong op de andere heeft verkregen."
Maar vooral grieft de Japanners, dat er van een
oorlogsvergoeding geen sprake zal zjjn. Daarop hadden zg
hun zinnen gezet. «Het geld," zoo werd door een officieel
persoon den redacteur gezegd, «zouden we hebben kunnen
gebruiken om onze leeningen af te doen, voor het onder
houd van onze gewonde soldaten, om onze magazjjnen
weder te vullen, tot het koopen van oorlogsschepen om
onze zeemacht uit te breiden en om de nog op exploitatie
wachtende hulpbronnen van ons land te ontwikkelen."
Japan heeft dringend geld noodig in de naaste toekomst
en het volk had niet anders verwacht dan dat aan Rus
land een schadeloosstelling voor de groote uitgaven, die
de oorlog heeft geëischt, zou worden opgelegd. De Ja
panner gaf verder te kennen, dat hjj uit een oogpunt van
menschlievendheid zich in den vrede verheugdermaar dat
hg met de voorwaarden zich niet kon vereenigen Jaran
zou thans tot de tanden gewapend moeten blijven om zjjn
bezit te allen tgde te kunnen verdedigen en zekerheid te
hebben, dat de aangenomen voorwaarden ook nageleefd
zouden worden. Japan heeft dus alleen te vertrouwen op
zgn eigen kracht, niet op het vredesverdrag, waarop het
voRtrekt niet trotsch kan zgn.
Inmiddels voltooien de gevolmachtigden
te Portsmouth den arbeid, die na de gevallen
beslissing nog te doen overbljjft. Een telegram meldt
hieromtrent:
De hoeren Dennison van het Japansche ministerie van
buitenlandsche zaken en professor De Martens van de
Russische delegatie, stelden de inleiding en drie artikelen
van het vredesverdrag vast en werken thans aan het artikel
betreffende den afstand van den Chineesohsn Oosterspoor
weg. De afkondiging van den wapenstilstand kan nog
een of twee dagen op zich doen wachten, daar de generaals
in Mantsjoerjje hierover moeten worden geraadpleegd.
De voorwaarden, waaronder het eigendomsrecht van Japan
op den Oosterspoorweg wordt erkend, bepalen, dat Rus
land aan China 75 millioen dollars betalen moet, als ver
goeding voor China's belang bjj dien Oosterspoorweg. In
wiens bezit de spoorweg ten slotte zal komen, moet worden
geregeld tusschen Japan en China. Naar gemeld wordt
zal, wanneer China de ljjn wenscht te behouden, het bedrag
van 75 millioen dollars aan Japan worden betaald, be
nevens vergoeding voor het herstellen en onderhouden
der ljjn door de Japansche spoorweg-autoriteiten. De
spoorweg tusschen Kharbin en de Siberisohe grens, en
van Kharbin in zuideljjke richting tot het station Koeën-
chentse bljjft in het bezit van Rusland. Japan en Rus
land zgn gemachtigd spoorwegtroepen te onderhouden
langs de gedeelten van den spoorweg, die zjj respectieve-
ljjk in eigendom hebben, en om troepen te zenden in
geval van ernstige rustverstoring. Het aantal dier troepen
mag niet grooter zjjn dan beslist noodig is voor het her
stel der orde; zjj moeten worden teruggeroepen, wanneer
hun taak is afgeloopen. De overdracht van Port-Arthur
en Liaotong aan Japan wordt afhankeljjk gesteld van
China's toestemming.
China's toeslemmingl Dus aan China wordt toch nog
niet ganscheljjk de wet voorgeschreven. Wel is er onder
handeld over haar zonder haar, doch van den schjjn
wordt toch nog niet afstand gedaan.
China zal deze vernedering dragen, geljjk zooveel ver
nederingen in de laatste jaren zgn verdragen. Doch ook
daaraan zal eenmaal een einde komende harde ervarin
gen hebban China terdege wakker geschud. Het Rjjk
van het Midden gaat zich moderniseeren.
Een stap op dien weg is ook het zenden van een aan
tal Chineesohe hoogwaardigheidsbekleeders naar het buiten
land om daar de bestuurs-inrichtingen en de economische
stelsels te bestudeeren. Merkwaardige gebeurtenis in een
land, dat vroeger niets liever wilde dan zich door een
muur af te scheiden van al wat niet Chineesch was!
En merkwaardig zjjn ook de bewoordingen van het
edikt, waarbjj die reis bevolen wordt; zjj toch luiden:
«Met het oog op den moeiljjken toestand waarin we
ons op het oogenblik bevinden hebben we herhaaldelijk
last gegeven de noodzakeljjkste hervormingen in te voeren,
ten einde tot vooruitgang op ieder gebied te geraken.
Ofschoon in de laatste paar jaren op verschillend gebied
pogingen tot hervorming in het werk zgn gesteldis er
geen werkeljjk resultaat bereikt. Hiervan dragen alleen
de ambtenaren de schuld die de hervormingen moeten
toepassenmaar niet weten wat hun te doen staat.
Onder deze omstandigheden is het moeiljjk voor ons land
een betere toekomst te doen aanbreken en het te redden
uit den dreigenden nood. Wjj hebben derhalve besloten
prins Tsai-Tseden vice-president van het ministerie
van financiën Tai-Hoeng-Tseden groot-secretaris Hsu-
Sji-Sjang en den gouverneur van Hoenan Toean-Fang
met een aantal ambtenaren naar het buitenland te zenden;
ze zullen in de eerste plaats Japan en het avondland
bezoekenom de inrichtingen van bestuur en de econo
mische stelsels te bestudeerende passende inrichtingen
zullen dan ook in China worden ingevoerd. Zjjn de boven
aangegeven stappen gedaan dan zullen in het vervolg
na elkander groepen mannen naar het buitenland worden
gezondenwaar ze met de grootste zorgvuldigheid
vreemde instellingen moeten bestudeeren ten einde deze
ook in ons land in te voeren. We hopen dat ieder zgn
best zal doen om zich het vertrouwen waardig te maken,
dat we in hem stellen. Wat de onkosten van de zending
betreftbevelen wjj onzen ministers van het Weiwoepoe
en het ministerie van financiën daarin te voorzien."
Vooruitgang op ieder gebied daarnaar haakt China
thans. In die bekentenis ligt verscholen de waarheid
dat de dag nadertwaarop China zal gaan meetellen 1
Vrijdagmorgen. Witte gaat er nu spoed achter zetten,
hg heeft aan Baron Komoera verzocht om vaststelling
van den datum van het vredes-vei drag, want hjj verlangt
ernaar «huis-toe" te gaan. Geen wonder: in Rusland zal
nu voor Witte meor te doen zgn dan te Portsmouth.
Te Tokio is geen vreugde over dezen vrede. De radi
calen zgn van meening, dat het ministerie zal moeten af
treden. De pers en het publiek hadden grootere voor-
deelen willen bedongen zien.
Het Petersburgsohe Telegraaf-agentschap verneemt uit
goede bron, dat de Russische en Japansche regeeringen
zoo spoedig mogeljjk na uitwisseling der gevangenen weder-
keerig de rekeningen zullen overleggen over de uitgaven
voor de verpleging der gevangenen van den dag der ge
vangenneming tot den dag van het overigden der gevan
genen of van hun uitwisseling. Rusland zal aan Japan
betalen het verschil tusschen de door Rusland en door
Japan voor dat doel uitgegeven bedragen.
Gemengde Mededeelingen.
De Paus endepolitiek. Een officieel commu
niqué meldt, dat de Paus niet in 't minst van plan is,
om, zooals beweerd werd, de kerkelijke grootwaardig-
heidsbekleeders bijeen te roepen, om met hen te beraad
slagen over de houding, door de kerk aan te nemen,
ten opzichte van de buitenlandsche politiek. In den
laatsten tijd wordt vaak aan het hoofd der R.-Kath.
kerk de bedoeling toegekend, invloed te willen uitoefenen
op de buitenlandsche politiek en zich te willen mengen
in de aangelegenheden van andere staten. Nog verleden
week liep het gerucht, dat de Paus als bemiddelaar zou
optreden in het Oostenrijksch-Hongaarsch conflict, dat
Z.H. in diplomatieke onderhandelingen getreden was rnet
China en Japan en dat Z.H. met andere mogendheden
onderhandelde over de bescherming der christenen in
't Oosten. De Paus wil nu door dit officieele commu
niqué te kennen geven, dat hij in geenen deelen van plan
is, zich met buitenlandsche politiek in te laten, dat hij
een Paus is met zuiver godsdienstige bedoelingen en
dat diplomatieke intriges verre van hem zijn.
De Engelse he vloot in de Duitsche
wateren. In Duitsche bladen toont men zich voldaan,
dat de Keizer te Stettin is geweest zonder van daar
het kleine reisje naar Swinemünde te hebben gedaan
tot bezichtiging der Engelsche vloot en zonder een van
de Engelsche officieren te hebben gesproken. De Ham
burger Nachrichten meldt nog dat het de aandacht trok,
dat de Engelsche vloot zich bij het afloopen van de
«Augusta Victoria" bij aanwezigheid van den Keizer en
de Keizerin slechts heeft laten vertegenwoordigen door
een piepjong luitenant-ter-zee. De gemeenteraad van
Dantzig heeft intusschen 5000 Mk. toegestaan voor de
ontvangst van de Engelschen.
Voor wie de vrede een tegenvaller is
Als er menschen zijn, die zich niet over den vrede
verheugen, dan zullen 't de legerleveranciers zijn.
Volgens de Press Association verliezen Schotsche fabrie
ken eenige bestellingen van belang. Verleden week nog
werd voor het Russische leger de spoedige levering
gevraagd van 130.000 graanzakken, en voor het Japansche
van 700.000 yard tentdoek. Daar zal nu wel niets van
komen.
Hoe t tegenwoordig in Rusland toe
gaat. Uit Lodz wordt gemeld dat Woensdag te Pa
trikan drie kozakken een jong meisje geweld wilden
aandoen. Op haar hulpgeroep kwam er volk'toegesneld.
De kozakken trokken de sabel, maar het volk ant
woordde met revolverschoten. Een toegesnelde patrouille
opende toen het vuur tegen de menigte een man werd
gedood, en een man, 5 vrouwen en een kind gewond.
Het gerucht loopt dat de staat van beleg binnenkort
zal ingetrokken worden.
De zonsverduistering. Nadere berichten van
de wetenschappelijke expedities bevestigen, dat de ob
servaties grootendeels door goed weer begunstigd zijn
en dat er volop gelegenheid was om interessante waar
nemingen te doen. De berichten uit Valencia, Portosa,
Burgos en andere plaatsen van Spanje spreken alle van
prachtig weer. Slechts af en toe was de lucht iets be
wolkt. Overal toonde de menigte zeer veel belangstelling
voor het grandiose verschijnsel. Te Algiers werd de
waarneming door prachtig weer begunstigd. De hemel
was volkomen helder. Volgens het programma van de
Algiersche expeditie zijn drie photographische opnamen
van de eclips gemaaktvóór, gedurende en na de
verduistering. Het schouwspel van de corona is met een
speciaal toestel gephotographeerd. De temperatuur daalde
5°, van 33° tot 28°. Op het oogenblik van de totaliteit
stak een sterke wind op. Terzelfder tijd zag men op de
zon bewegelijke zwarte stroken, welker beteekenis reeds
lang een punt van meeningsverschil is geweest. Door
den gunstigen weertoestand zijn alle opnamen uitstekend
gelukt en zijn er talrijke technische waarnemingen
gedaan. De Amerikaansche expeditie nam opnamen
met toestellen van groote afmetingen en maakte schetsen
van de protuberanzen. De Duitsche expeditie hield zich
voornamelijk bezig met magnetische waarnemingen.
Te Sfax gingen gedurende het eerste gedeelte der
eclips lichte \volken voorbij de zon, maar op 't oogen
blik der totaliteit was de hemel volkomen helder, geen
wolk belette de waarnemingen. De inboorlingen barstten
in gejuich los, toen de zon weer te voorschijn kwam.
Ook te Tripolis waren de omstandigheden gunstig.
De temperatuur daalde aanmerkelijk.
De steeds dringender vleeschnoodin
Duitschland. De heer von Podbielsky is niet alleen
Pruisisch minister van landbouw, maar tevens een der
grootste varkensfokkers in Duitschland. Maar in het
groote gebrek aan varkens kan ook hij niet voorzien,
ofschoon hij aan het feestmaal van de voorzitters der
landbouwkamers verklaarde, dat binnen 4 of 5 weken
de nood geweken en er weder overvloed van varkens-
vleesch zou zijn. Dat Z.Exc. toen meer heeft beweerd,
dan hij kon verantwoorden, blijkt het best uit een
schrijven door zijn rentmeester te Dalmin gericht aan
den worst- en vleeschwarenfabrikant Frits Dickman te
Brunswijk. Deze had, ongeveer 8 dagen geleden, bij den
heer Podbielsky geïnformeerd, of hij van die aangekon
digde, goedkoope varkens in den loop der maand Sep
tember er eenige kon overnemen. En het antwoord
luidde»In antwoord op uw schrijven deel ik u mede,
dat het ons niet mogelijk is u in September varkens
te leveren." De minister kan geen vee leveren, andere
fokkers evenmin, het vleesch wordt hoe langer hoe
duurder, voor velen zelfs langzamerhand onbereikbaar
en toch blijven de grenzen gesloten voor den invoer
van vee, en dat alleen om de agrariërs te believen.
Zweden en Noren. De Zweden zijnkitteloorig
tegenwoordig. En Noorsche dame, weduwe van een
Noor van Zweedsche geboorte, was dit jaar, gelijk al
vele jaren vroeger, met haar dochters op de Zweedsche
badplaats Strömstad. Daar gingen de dames druk om
met Zweedsche officieren. En nu hebben die dames een
bevel gekregen om het land te verlaten, omdat zij de
Zweedsche officieren naar militaire geheimen uithoorden 1
Cholera in Hamburg. Bij de sectie van het
lijk van een te Hamburg aan longontsteking overleden
Russischen landverhuizer, die aldaar den 27en was aan
gekomen, werd cholera geconstateerd. Andere ziekte
gevallen zijn niet voorgekomen. Volgens een officieele
mededeeling is er geen aanleiding tot ongerustheid.
Alle mogelijke voorzorgsmaatregelen zijn genomen.
S u i ke r-s peculation. Ter Beurze te Parijs is
Maandag groote beroering gewekt door 't bericht van
den zelfmoord des heeren Ernest Oronier, voorzitter
van den Raad van bestuur der suikerraffinaderij Say,
welker obligatiën dientengevolge aanmerkelijk daalden.
De heer Cronier, 65 jaar oud en officier van 't Legioen
van Eer, leed sedert eenigen tijd aan eene hartkwaal.
De naamlooze vennootschap, aan welker hoofd hij stond,
was ruim zeven jaar geleden opgericht en heeft of had
een kapitaal van meer dan 38 millioen fres. Hij moet
reeds vroeger een poging gedaan hebben om zich van
't leven te berooven. Men schrijft dit toe aan groote
persoonlijke verliezen tengevolge van speculatiën met
suiker.
Er hebben geruchten geloopen van een nieuwe groote
«suiker-krach", waarbij de Fransche Bank 25 millioen
verloren heette te hebben. Het geheele cijfer der ver
liezen werd op 200 millioen gesteld. Hamburg, Havre,
Antwerpen moeten er bij betrokken zijn. Ook werd dit
alles in verband gebracht met de zaak van Jaluzot. Ten
slotte bleek dat alles zeer overdreven, zoo niet geheel
ongegrond. De bovengenoemde raffinaderij, waaraan
duizenden werklieden verbonden zgn, onder dezen 1200
vrouwen, loopt ook geen gevaar.
Geen goed vaderlander. De Amerikaan Lake,
uitvinder der naar hem genoemde onderzeesche booten,
zal uit wrok er over, dat het Ministerie van Marine der
Vereenigde Staten niet voor zijne vinding is te winnen,
naar Duitschland verhuizen en zich te Berlijn gaan
vestigen. Hij zou thans zijne plannen aan de Duitsche
Regeering willen voorleggen.
Marmer. Uit de marmergroeve Malmia te Villers
heeft men een blok marmer gehaald van 100.000 kilogr.
In den loop van het jaar werden nog twee blokken
uitgehouwen, een van 200,000 kilogr. en een van 600,000
kilogr. Men heeft een blok ontdekt dat 4 millioen kilog.
moet wegen. De waarde van dit klompje wordt op een
half millioen francs geschat.
Wijn en het anti-alcoholisme. Op het 3de
Duitsche wijnbouwcongres, dat te Neustadt vergaderd is
geweest, is ook in den breede gesproken over de afschaf-
fersbeweging. Dr. Schafer uit Neustadt weerlegde de
volgens hem buitensporige beweringen van de anti-alco
holisten. Weliswaar hadden die totnogtoe niet veel ingang
gevonden in Duitschland, maar zij leverden toch een
groot gevaar voor den wijnbouw op. Het vooroordeel
tegen wijn werd vooral in de hand gewerkt door wijn-
vervalschingen, meer nog dan door de afschaffersbeweging.
Dikwijls was niet eens in apotheken zuivere wijn te
vinden. Men kon onmogelijk, met een beroep op de
wetenschap, het gebruik van alcohol in eiken vorm
wraken.
Prof. Frankel uit Halle noemde onthouding onnoodig.
De zoogenaamde alcoholische vormingen in het lichaam
waren meestal een gevolg van het gebruik van (sterken
drank. Het was een beroepsplicht van de dokters, om
vooral het gebruik van volkomen zuiveren wijn aan te
bevelen, Overigens bevatten alle vruchtensappen, vruchten
en njet gist bereide baksels alcohol. Spr. besloot met
de verklaring dat hij den eerlijken wijnbouw als het
machtigste bolwerk tegen het anti-alcoholisme be
schouwde.
Uit de Pers.
liet eerste congres voor Handelsonderwijs.
Heden en morgen wordt te Amsterdam het Eerste
Congres voor Handelsonderwijs gehouden. Het initiatief
daartoe werd genomen door de Nationale Vereeniging
voor Handelsonderwijs, die zich mocht verheugen in
steun van vele kanten. Trouwens hetgeen door dit-
Congres beoogd wordt kan niet anders dan toejuiching
vindeneen wisseling van opgedane ervaringen, een
behandeling van vragen, die ten goede moeten komen
aan ons Handelsonderwijs. Aan de orde zullen in de
algemeene vergaderingen o. a. deze vraagpunten worden
gesteldlo. de organisatie van het Handelsonderwijs
hier te lande in het algemeen; 2o. het onderwijs van
jongelieden, die na het verlaten der lagere school als
bediende werkzaam zijn3o. het onderwijs aan reeds
in het bedrijf werkzame kleine burgerlieden, winkeliers
en handelsbedienden. Ziedaar een reeks van onderwer
pen, waarover men met belangstelling de meeningen
zal vernemen van mannen als dr. A. Borgman, dr. van
der Schaaf en dr. D. Bos.
De beteekenis van het Congres is dezer dagen uiteen
gezet in een uitvoerig hoofdartikel in het Handelsblad.
Het blad heeft niets dan lof voor deze poging om, door
onderlinge vergelijking, te komen tot het beste Handels
onderwijs.
En het betoogt daarbij dingen, die zeker wel eens
mogen gehoord en overwogen worden in een stad als
Alkmaar, waar nog altijd plannen tot reorganisatie
van het onderwijs aan de orde zijn, die zijn gebaseerd
op het breken met de sleur en het in toepassing brengen
van datgene, wat tot dusverre te Alkmaar nog niet al
te best tot zijn recht kwam.
Het Handelsblad schrijft namelijk
Het is nog maar enkele jaren geleden, dat de oprich
ting der Nationale Vereeniging voor Handelsonderwijs
den stoot gaf tot een polemiek in enkele bladen, zóó
vinnig als men kwalijk zou verwacht hebben in een
land, welks hoofdstad er en met eere een handels
school op nahield en welks bevolking in den handel
den hoofdader van zijn welvaart had hoog te houden.
Inderdaad waren er toen niet weinigen, die aan den
aanstaanden koopman, aan wie in den handel zijn
brood hoopte te verdienen, weigerden, wat zij voor
ieder ander burger grit wilden toestaanonderwijs,
dat tot het beroep voorbereidt.
Daar was in die bestrijding veel misverstand, en
nóg zijn er menschen, die onder de leuzeeen koop
man wordt men niet in de school, maar door de
praktijk, smalend de schouders ophalen als men over
handelsonderwijs spreekt. Alsof er één voorstander
van handelsonderwijs ware, die de waarde van de
praktjjk waar het de vorming van den koopman of
ALKMAAR
E COURANT.