No. 164
Honderd en zevende jaargang.
1905
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DINSDAG
31 OCTOBER.
De woorden des Keizers.
BUITENLAND.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk f I,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groot#
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|Y. Boek- en Handelsdrukkerij
vjh. HERMs. COSTER ZOONYoordam C 9.
Algemeen Overzicht.
Gemengde Mededeelingen.
Toen van 28 Mei tot 29 Jnli 1899 te 's-Gravenbage
de vredesconferentie bjjoen was, waarbg alle staten ver
tegenwoordigd waren met uitzondering van Zuid-Amerika,
Abyssiniö, Marokko, Transvaal en Oranje-Vrijstaat, koes
terde men algemeen do illusie, dat thans een nieuw tijd
perk in de wereldgeschiedenis zoude aanbreken. Men
gelooft gaarne wat men hoopt. Er bestond alle reden
om te hopen. De machtigste potentaat der aarde, de
Czaar aller Russen, bekleed met geestelijk en wereldljjk
gezaghad tot deze bijeenkomst het initiatief genomen.
Het doel was, om zooveel mogeljjk te voorkomen, dat
tussehen de mogendheden met behulp van ruw geweld
de geschillen zonden worden beslecht. De onderteekonaars
verbonden zich, alle moeite te doen, om op vredelievende
wjjze hunne verschillen te regelen.
Ontmoedigend is hetdat het verloop dor gebeurte
nissen geheel anders bleek, dan men zich voorstelde.
De Transvaal en Oranje-Vrjjstaat zjjn sedert in 't geheel
niet meer vertegenwoordigd en nergens meer, en de Czaar
zelf moest een krjjg voeren, die buitengewoon afschuwe
lijk en moorddadig was, terwjjl zijn vloot geen andere
eer behaalde dan de grootste nederlaag ter zee te onder
vinden, waarvan de historie gewaagt. De Czaar zelf
al wordt de Russische revolutie in bloed gesmoord, wat
onwaarsch|jnljjk is verliest zjju onbeperkt geesteljjk
en wereldljjk gezag, een stoombootje ligt thans gereed
voor eventueele vlucht»'t kan verkeeren,'' zoa
Buero gezegd hebben als hjj deze gebeurtenissen be
leefd had.
Het is nog eens voorgekomen, dat een verbond van
de staten veel aanhang vond. Het was in 1784. De
wijsgeer Kant, de man, die op philosopbisch gebied de
grootste ontdekking deed, nameljjk, dut de mensch er
nimmer in slaagt de werkelijkheid te zien, maar slechts
een sohjjnsel daarvan, betoogde in 1784 de wenschelijk-
heid eu de mogeljjkheid van een machtig-statenbond,
tengevolge waarvan zelfs de kleinste staat zjjne rechten
en belangen zoude kunnen doen gelden.
Het is wel ontmoedigend, dat de werkelijkheid met
humanitaire plannen telkens schjjnt te spotten. Toch
bljjft het geloof aan het voortduren van den vrede bestaan
totdat het eerste kanonschot wordt gelost. Het vond dan
ook weinig of geen geloof, toen 21 Augustus van dit jaar
betoogd werd in deze courant, hoe in het begin van Juni
van dit jaar de verhouding tussehen Duitschland en
Frankrijk in hooge mate gespannen was. Wjj schreven
toen >Zoo goed als zeker is het, dat Delcassé aan den
President Loubat heeft voorgesteld, de kroon op zjjn
zeven-jarigen arbeid te zetten, door den krjjg tegen
Duitschland niet langer te verdagen. Nu of nooit. Immers
Engeland was bereid allen steun te bieden eu Duitschland's
handel en industrie voor eenige jaren een doodsteek te
geven.*
De onthullingen van het Fransche dagblad Le Matin
werden eerst in het begin van October gepubliceerd en
verwekten zeer groote sensatie, Het heeft ons wel eetfiger
mate verbaasd, dat hetgeen veel eerder bekend kon zijn
eerst in October zoo de aandacht trok.
Het verwonderde ons daarentegen niet, dat de uiteen
zetting van 21 Augustus niet grif werd aangenomen eu
een geachte inzender deed ons genoegen door eenige aan
merkingen te maken. Hjj schreef: »dat Frankrijk of
Delcassé den oorlog gewild heeft met Duitschland of
zelfs maar een enkel oogenblik aan den Quai d'Orsay
daarheen zal zjjn gestuurd, belief ik niet te gelooven.*
Thans zonde het overbodig zjjn, de onjuistheid van
deze, toen algemeen gedeelde meening nader aan te toonen.
Wjj kunnen er nog bjjvoegeD, dat de opwinding zoo groot
geweest is, dat zdfs de geheime orders tot mobilisatie
in Frankrjjk reeds naar de verschillende postkantoren
waren verzonden, en slechts op nader telegrafisch bericht
word gewacht om ze uit te reiken.
Dat evenwel na het aftreden van een minister in
Frankrjjk, het gevaar voor vredesstoornis geweken zoude
zjjn, kwam ons reeds in Augustus zeer onwaarscbjjnljjk
voor. Hoewel van verschillende zjjden de staatslieden
breed uitmeten het deel, dat ieder vermeent te hebben in
het streven om een botsing te vermjjden, valt het thans,
dunkt ons, niet meer te verbloemen, dat het geheimzin
nige spook, hetwelk den oorlog op 't onverwachtst aan
stookt, in Europa ronddwaalt.
En deze spookverschijning laat zich evenmin als de
geest uit de Duizend en een Nacht, zoa gemakkeljjk in
de flesch stoppen waarin hjj opgesloten zat. In het hoofd
artikel van de Nieuwe Rotterdamsche Courant van 17
October j.l. wordt deze vergoljjking gekozen, dia vol
komen juist is.
De Fransch-Eugelaohe afspraak, tegen Duitschland ge
richt, moet daar in hooge mate verbittering hebben
gewekt. In Duitschland waB men daarvan uit den aard
der zaak op de hoogte.
Zoolang evenwel deze ontstemming geen andore ge
volgen had, dan dat de dagbladen hunne kolommen met
beschouwingen vulden, was geen onmiddellijk gevaar te
duchten. Doen nu Hebben de woorden door den Keizer
gesproken den 26sten October te Dresden geen verstrekkende
beteekonis t De woorden eens Keizers zjjn daden. Terwjjl
voor gewone stervelingen het gesproken woord vervliegt,
heeft een keizerlgk woord een blijvend karakter. Zelfs al neemt
men in aanmerking dat Wilhelm II bij elke voorkomende
gelegenheid gaarne een kleine redevoering houdt, en dat
derhalve het gowieht van elk zijner woorden niet met
een goudschaaltje werd afgemeten, dan toch zoude men
in dit geval niet mogen aannemen dat deze uiting
onvoorbereid of ondoordacht zoude zjjn. De Keizer had
het bjj den eersten dronk kunnen laten. Het herdenken
van v. Moltke als den grootsten generaal van Keizer
Wilhelm is niets buitengewoons. Men kan, als er een
aantal legerhoofden en generaals bjjeen zjjn, deze krijgs
lieden niet tracteeren op een verhandeling van Kant
over den eeuwigen vrede. De Keizer is begaafd genoeg
om tal van onderwerpen voor een toespraak bjj de hand
te hebben.
Het tweede deel van den toast verwekte daarom terecht
ongerastheid. »Het tweede glas, aldus sprak de Keizer,
is gewijd aan de toekomst eu het heden. Hoe het in de
wereld met ons gesteld is, dat hebben de heeren gezien.
Daarom het kruit droog gehondenj en het zwaard ge
scherpt. Ziel erkannt, Kr af te gespannt, Schwarzseher ver
lamt. Ik ledig mjju glas op onr weerbaar volk. Leven
het Duitsche leger en de generale staf. Hurrah". Deze
woorden kunnen na al hetgeen op politiek gebied in den
laatsten tijd voorviel, geen ander doel hebben, dan een
waarschuwing tot Engoland gericht, en waarscbjjnljjk ook
tot Frankrjjk, dat bjj de minste of geringste aanleiding
de oorlog uitbreekt. De Reichsbote klaagt naar aanleiding
van de toespraak in een hoofdartikel over de houding
van de Engelsohe pers en komt tot de conclusie dat de
toestand ernstig, zeer ernstig is.
De Deutsche Tageszeitung (het orgaan ven de agrariërs)
bevat een hoofdartikel, getiteld «moeieljjkn tjjden.'' >De
tjjd is voorbjj", aldus wordt geschreven, »dat wjj
ons uitputten met beleefdheden, die door onze tegenstanders
worden uitgelegd als evenzoovele zwakheden."
De Post geeft het volgende commentaar: »De Keizer
heeft niet onder den indruk vau het oogenblik gesproken.
Met enkele krachtige woorden hoeft hij weergegeven wat
hjj reeds gedurende eenige maanden heeft gevoeld, en
hetgeen hij overwogen en besloten heeft in deze gewich
tige uren, iu overleg met zjjne verantwoordelijke raads
lieden. Als een tweede zevenjarige coalitie dreigt, dan
zullen onze zonen met opgewektheid hun plicht vervullen,
en in den geest van ons vredelievend volk zullen de
oude krijgsdeugden opnieuw ontwaken.
Uit deze aanhalingen, die nog met vele andere konden
vermeerderd worden, blijkt naar onze zienswijze zoo klaar
als de dag welke plannen men koestert.
De onpartjjdige moet erkennen dat de ontstemming in
Dnitsche regeeringskringen volkomen gerechtvaardigd is
geweest en nog is. Men heeft een coalitie op touw gezet,
om Duitschland, als 't kon, een doodsteek te geven. De
regeerlng is er voor en heeft slechts reden van bestaan,
indien zij zulke gevaren tjjdig herkent en ondervangt.
Schijnbaar vriendelijk en vredelievend gestemdheeft
Engeland met Frankrjjk samengespannen om den Duit-
schen bond te isoleeren. De toeleg was schitterend gelukt.
Nu een van de bondgenooten zwaar ziek is, n.l. Rus
land en inwendig pjjnljjke beroeringen voelt, die door de
Russische effectenbezitters wel mede gevoeld zullen wor
den, is het zeer duidelijk, dat bjj deu Keizer de zucht
tot weerwraak een meer vasten vorm aanneemt.
Uit de geschiedenis van Rusland sedert een paar jaren,
kan men wel zien, dat het niemand gegeven is, om de
toekomst te voorspellen. De gave van profecy omtrent
wereldgebeurtenissenhebben zelfs niet de machtigsten
der aarde.
Maar in de gegeven omstandigheden en nit de feiten,
voor zoover die bekend zjjn, kan tbans geen andere con
clusie worden gotrokken dan deze, dat de vrede in Enropa
zeer groot gevaar loopt. A. P. H.
Eindeljjk, eindeljjk 1 Daar komt het bericht uit St.-
Petersburg, dat de Czar haastiglijk een ookase de
wereld zal inzenden, waarbg Graaf Witte tot minister
president wordt benoemd, verschillende vrgheden worden
toegestaan, een wetgevende Doema wordt ingesteld en
het kiesrecht wordt uitgebreid.
Dit bericht bereikte ons Maandagavond laat. Waar
schijnlijk zullen wjj er nog bytjjds meer van vernemen
om er mededeeling van te kunnen doen in het nummer
van dezen avond.
't Werd tjjd. Van alle kanten kwam de raad om toe
te geven, omdat er dan misschien nog iets zou zjju te
redden.
Onwillekeurig deukt men bjj de berichten uit Rusland
terug aan de spoorweg-staking in Nederland. Zeker
de verschillen zjju enorm groot. We behoeven dat niet
nader uiteen te zetten. Maar wat wel eens mag gerele
veerd worden, is, dat in die dagen onze regeeriog heelwat
beter voor haar taak bleek berekend te zjjn dan nu de
Russische.
Welk een ordeloosheid en verwarring er
in Rassische regeeringskringen heerscht, valt op te maken
uit het feit, dat het wetsontwerp op de instelling van
een ministerraad verleden Dinsdag al klaar was, maar
eerst Zaterdag ter teekening aan den Czar werd voor
gelegd, ofschoon dit toch een zaak van zeer urgent be
lang was. Do wet op openbare vergaderingen kwam
Vrjjdag tot standZaterdag verscheen een circulaire,
waarbg ze werd ingetrokken 1 Eu zoo gaat het in alle
zaken.
Aan den kant der revolntionnairen wordt daarentegen
groote geestkracht aan den dag gelegd. Men krjjgt inder
daad den indruk, dat de geheele beweging, de spoorweg
en andere stakingen voorop, goed in elkaar zit.
Een praotisch woord wordt door de Times gesproken,
waar het City-blad zegt: Indien de crisis niet wordt
opgelost ten genoegen van de neigingen des volks, zal
Rusland een twijfelachtige factor worden in de politieke
berekeningen, omdat de hernieuwing van den strijd dan
buiten kjjf zal zjjn. Middelerwijl zjju de onderhande
lingen over de leening opgeschort. Da voorwaarden,
waarop men ze hervatten zal, zullen meerendeels af
hangen van de bestendigheid of van 't einde der heden-
daagscho beroeringen. Men kan als vast veronderstellen
dat Rusland zjjne bestaande verplichtingen zal nakomen,
onverschillig welken Regeeringsvorm het mocht hebben.
Maar een langdurig overgargstjjdpork of eeft overwinning
van de buieaucratie, welke slechts de inleiding tot nieuwe
beroerten zou zjjn, zou ongetwjjfeld zeer schadeljjk wer
ken op Ruslands crediet en ernstig nadeel toebrengen
aan zjjne hulpmiddelen. Deze practische overwegingen
besluit de Times behooren in de Raadsvergadering
van den Czar zwaarder te wegen dan alle academische
bewijsvoeringen van mannen, die in hunne traditioueele
vooroordeeleu zjjn vastgeroest. Laat het zjju, dat het
volk voor vrjje instellingen niet rjjp is hoewsl deze
onderstelling verzwakt wordt door de politieke bekwaam
heid, welke het bjj de organisatie van deze woelingen
aan den d<g legde laat het geschikt of niet geschikt
zjju om het bewind over te nemen, de tjjd is aangebroken
dat het volk moet gehoord en vertrouwd
worden. Het volk zou bezwaarljjk de zaken slechter
kunnen bestieren dan de bureaucratie deed
In ongeveer denselfden geest laat zioh ook de corres
pondent van de Temps te St. Petersburg uit, die schrjjft:
»Naar het zich laat aanzien zal de tegenwoordige crisis
met eene overwinning voor het volk
eindigen. De Regeering zal het wel laten tot maat
regelen van onderdrukking over te gaan. Nooit werd
op de bijeenkomsten vastberadener taal grhoord; zelfs
ambtenaren uit de verschillende ministeriën waren er
verschenen, soms in uniform, en het volk juichte hen
toe met de kreten: »Leve de omwenteling 1 Weg met de
autocratie!* De heer Witte zal het moeten opgeven een
liberaal ministerie samen te stellenwant geen enkel
«reformist* zal er deel van willen uitmaken, althans
wanneer de Czar bij zjjne onderdrukkings-plannen vol
hardt. En dan is het de vraag of de Keizer op de trouw
zjjeer soldaten zal kunnen bljjven rekenen! »Er worden
bommen en wapenen rondgedeeld, en men verwacht dat
het ditmaal de soldaten zullen zjjn, die aangevallen
worden*.
Na deze beschouwingen geven wjj weder een opsomming
van de voornaamste feiten, nit verschillende bladen
bjjeengesprokkeld.
Zaterdagnacht zijn te St.-P e t e r s b u r g inrichtingen
van ondcrwjjs, waar het volk pleegde te vergaderen,
gesloten, doch de revolutionairen hebben andere verga
derplaatsen gevonden. De studenten leiden de beweging
en voeren deu boventoon in de vergaderingen. Zjj
bewaken ook de toegangen naar de vergaderlokalen, om
zoo noodig de nadering van politie of van soldaten te
kunnen aankondigen. De gehouden redevoeringen geven
van groote vastberadenheid bljjk, doch tevens wordt
daarin op kalmte aangedrongen. Op straat gedraagt het
volk zich dan ook met groote bescheidenheid en niet
tegenstaande de dreigende proclamaties is nog geen bloed
vergoten. De soldaten toonen zich ontevreden en schjjnen
geneigd zich bjj de revolutionairen aan te slaiten. «Central
News* meldt, dat de advocaat-generaal te Petersburg
92 officieren zal vervolgen, onder wie zich ook garde
officieren bevinden; zjj worden veidacht van deelneming
aan de agitatie. Matrozen, die vergaderingen bjjwoonden,
werden gearresteerd. Onderwjjzers en leenbankhouders
staken eveneens. De ambtenaren der Staatsbank, de dokters
en de werklieden der waterleiding arbeiden nog. De
laatsteu dreigen met staking als do staat van beleg
wordt afgekondigd. De straten zjjn bjj avond donker, de
winkels zjjn gesloten, enkele worden door kaarsen verlicht.
Het Newsky Prospekt wordt gedeeltoljjk beschenen door
zoeklicht van het admiialiteitsgebouw.
Erger gaat 't nog te Odessa. Het is onmogelijk
zoo wordt van daar geseind het aantal slachtoffers
bjj de Zondag voorgevallene ongeregeldheden ook maar
bjj benadering te bepalen. De politie verwjjdert zelvo de
ljjken en gekwetsten. De overheden vertrouwen de infan
terie niet en houden die in de kazernes, alleen kozakken
en gendarmerie gebruikende. Op eene barricade staande
riep een student den kozakken toe, zioh bij de vechtenden
aan te sluiten. De kozakken vuurden en doodden 9 en
verwondden ongeveer 40 personen. De overigen vluchtten
in naburige huizen. De wildste geruchten zjjn in omloop
aangaande het lot van de vloot der Zwarte Zee, welke
ouder de admiraals Birilef en Tsjoechnin uitgeloopen
heette te zijn om een demonstratie te houden tegeu
Turkije. Verzekerd wordt thans, dat die Russische vloot
alleen in zee gestoken is om aldus een algsmeene muiterij
van de matrozen, die uitbreken zou zoo meu de manschap
in de kazernes te Sebastopol liet, te voorkomen, doch
zonder baat, daar de bemanningen op zee toch aan 't
muiten zjjn geslagen en de admiiaals eu hoofdofficieren
zonden hebben afgemaakt. Het vermaarde pantserschip
«Panteleimou,* de vroegere «Potemkin*, zou zelfs in
braud gestoken zjjn. Zeker is 't, dat de vloot met de
revolutionnaire vlag in top naar Sebastopol is teruggekeerd.
Te Warschau zjju da fabrieken, banken en andere
instellingen gesloten. Tramwagens worden hier eu daar
omgeworpen of in brand gestoken. In de plattelands-
stoden beginnen ook werkstakingen. Vooral bedenkeljjk
is de toestand te Lodz en omstreken. Daar loepen meer
dan honderdduizend werklieden led.g. la 't Gouvernement
Survalki hebben gewapende benden elf monopolie-bran-
dewjjnwinkels vernield. In de voorstad Praga is een
gendarme gedood.
Een ander telegram uit Lodz meldtAlle winkels
zijn gesloten, enkele die open bleven werden verwoest.
Daizendon werklieden trokken door de straten en ver
scheurden de vlaggen, die heden wegens den feestdag
aan 't Hof waren uitgestoken. Militaire patrouilles losten
schoten met los kruit. Men Terwaeht bloedige botsingen.
De algemeeue werkstaking van het spoorwegpersoneel
heelt thans ook de groote spoorlgnen in Aziö bereikt,
te weten den Trauskaspischen spoorweg naar Turkestan
en de Ijjn om het Baikalmeer, die verleden jaar voltooid
werd. Wonder boven wonder is tot nog toe het bericht,
dat ook de Tranasiberische ljjn versperd is,
niet aangekomen. Gebeurde dit, dau zou het leger, dat
zich voor de eer van het Keizerrjjk opofferdo, van allen
toevoer afgesneden, aan hongersnood zjjn prijsgegeven.
Dinsdagmorgen, 't Is te bemerken, dat de telegrafisten
ia Rusland staken. De stroom vau telegrammen is veel
minder groot. Uit Petersburg werd in den afgeloopen
nacht het volgende overzicht gegeven:
Voortdurend komen uit de provincie nieuwe berichten
binnen over de uitbreiding van do staking en over de
heersohoude gisting, die reeds in eenige plaatsen aanleiding
heeft gegeven tot bloedige botsingen. In de Oostzee-
provincies zjjn Riga en Reval het toonoel van bloedige
gevechten. In Riga kwamen gisteren herhaaldelijk bot
singen met de troepen voor, waarbjj velen door schoten
en blanke wapeueu werden gewond. In Reval besloten
de stakers hunno politieke eischen in ieder geval door
te zetten. Bjj een botsing losten de troepen twee salvo's
waarbjj 45 personen gedood en 90 gewond werden. Een
nog ernstiger karakter namen de onlusten gisteren te
Odessa aan, waar de toegang tot de universiteit door
militairen was bezet. Arbsiderstroepsn trokken door de
straten, ze sloten magazjjnen, cafés, restaurants, wierpen
tramwagens omver en verdreven de gestationeerde beambten
van den gezondheidsdienst. In de Richelieu-straat raakten
de kozakken in gevecht met de oproerlingen, die barri-
kaden hadden opgeworpen. Een aantal personen werden
gewond. Op de barrikaden op andere punten werden bjj
botsingen 20 personen gedood en ongeveer 200 gewond.
Tegen den avond braken de kozakken de barrikaden af,
de toegang tot de haven is door soldaten versperd.
Van groote beteekenis is wat de Berljjnsche corres
pondent van de «Hamburger Nachriohten* sein', nameljjk:
Volgens een particulier bericht, dat ik uit Parjjs van
betrouwbare zijde heb ontvangen, he6ft keizer Wilhelm
den Czar aangeboden door torpedobooten of kleine
kruisers der keizerljjke marine, zoolang de tegenwoordige
onlusten duten geregelde verbinding tussehen Peterhof
eu Memel te onderhouden. Da Czar heeft dit voorstel
aangenomen*.
Uit Memel wordt aan hetzelfde blad geseindMen
vertelt hier dat vanaf Woensdagavond Duitsche torpedo
booten tussehen deze haven en Petersburg resr. Pe erhof
een geregelden berichtendienst zullen verrichten. Ook 3
kleine Dnitsche kruisers, die op het oogenblik oefening
houden in de Oostzee zullen tot nader order varen
tussehen Memel en Petersburg.
Verkiezingen in Zwitserland. De Zwit-
sersche sociaal-democraten hebben Zondag een slechten
dag gehad. Bjj de algemeene verkiezingen voor den
Nationalen Raad hebben zjj vier van huu zes zetels ver
loren, terwjjl nog geen hunner candidaten gekozen is.
Afgedanktl Het bestuur en de perscommissie vau
de Duitsche sociaal-democratische par jj hebben aan het
hoofd van de Vorwürts ouderstaandejkennisgeving geplaatst:
«Wjj deelen mede, dat aan de partjjgenooten Eisner,
Gradnauer, Kaliski, Schrödar en Wetzker hedenavond
schriftelijk kennis gegeven is, dat het partijbestuur en
de perscommissie te beginnen met 29 dezer hunne diensten
ter redactie van de Vorwdrts niet meer noodig hebben.
«Aan partjjgenoot Btlttner, die voorloopig als redacteur
was aangesteld, is verzocht zjju vroegereu post als cor
rector met 1 November weer iu te nemen.
«Vcorloopig zjju in de redactie opgenomen de partjj-
genootnn Davidsohn, W. Düwell eu Weber. Bovendien
zal partjjgenoot Stadthagen in meerdere mate dan totnog
toe zjju medewerking verleenen.
«De memorie van het bestuur eu de perscommissie
over de geschillen tussehen een gedeelte van de redacteurs
van de Vorwdrts eu ons zal dezer dagen verschijnen.'1
Vjjf redacteuren dus «op de keien". Zoo iets moest
eens gebeuren bjj de pers der bourgeoisie, dan zou men
wat hooren. Gelukkig is men daar echter wat humaner.
De Spanjaarden en hun vloot. De Span
jaarden zjjn niet gelukkig met huu vloot. Tegen de Bchepen
der Noord-Amerikaansche Unie, heeft de Spaansche vloot
het moeten afleggen, en terwijl de Spaansche staatslieden
sedert den vrede met de Unie met elkaar over hoop
liggen, of en wanneer de verloren schepen door nieuwe
zullen wordeu vervangen, komt er nu de droeve tijding,
dat een der grootste schepen van de Spaansche vloot,
de «Cardenal-C;sneros«, bjj Maros op een klip gestooten
en onherroepelijk vergaan is. De bemanning is gered. De
«Cardenal-Cisneros* was een kruiser van 7500 toe, ge
wapend met 18 kanonnen, bemand met 450 koppen. In
de mist, vlak bjj de gevaarljjke kaap van Mexeido is de
«Cisneros* op een blinde klip geloopen. Op de kaarten
staat deze klip niet aangegeven. Weldra was het duideljjk,
dat het schip zou zinken. De booten werden uitgezet,
viBschersachepen en een stoombarkas in de buurt, kwamen
aanstonds ter hulp en zoo heeft de geheele bemanning
bjjtjjds het schip verlaten. De «Cisneros* ligt 26 meter
onder het oppervlak der zee, met de voorplecht naar
beneden.
De vleesch-nood in Duitschland. Officieus
wordt medegedeeld dat de Duitsche rijkskanselier, prins
Von Billow, den opperburgemeester van Berljjn, den heer
Kirschner, geschreven heeft, dat hg gaarne bereid is de
vertegenwoordigers van het bestuur van den Duitscben
Steden dag den 31en October te ontvangen, tot het hooren
van de klachten over den vleeschnood.
Da landdag van het hertogdom Saksen-Ooburg-Gotha
heeft met algemeene stemmen een voorstel aangenomeu
aan de hertogeljjke regeering te verzoeken zoo spoedig
mogeljjk die stappen te doen, welke leiden kannen tot
het beëindigen van deu vleeschnood. Minister Richter
betoogde dat do regeering workeljjk bet bestaan van den
vleeschnood erkende en dat zjj alle pogingen zoa doen
in deu Bondsraad, om ook dezen te overtuigen.
Een nieuw conflict De eerste groote slag in
den loonstrjjd in de Saksisch-Tbliringsche teztiel-indnstrie
heeft reeds plaats gehad. Het iB niet gebleven, zooals
een deel der wevers gehoopt bad, bjj de bedreiging alleen
van uitsluiting, doch deze is werkdjjk in de voornaamste
fabriekssteden geproclameerd. Zaterdagmiddag zjjn 70.0
arbeiders te Greiz, 4000 in het Saksische Voigtland, 2000
in Glachan en Mee ane en 3000 te Gera nitgesloten.
Reeds hebben z.ch vele arbeidswilligen aangemeld. Is
het aantal voldoende om heropening der fabrieken loonend
te maken, dan zal dat op 4 November geschieden.
Anders dan vredes-klanken. Inde kanonnen-
fabrieken van Krnpp te Fasen is het bnitengewoon druk
