No. 169.
Honderd en zevende jaargang.
1905.
DAGBLAD V00E AT.OTAAR. EN OMSTREKEN.
buitenland.
MAANDAG
6 NOVEMBER.
BINNEN LAND.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk f I,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
vih. HERMs. COSTER ZOONVoordam C 9.
Algemeen Overzicht.
Gemengde Mededeelingen.
Uit de Pers.
RANT.
Een natnurlgk gevolg van het feit, dat de concessies
van den Czar niet worden beantwoord in Rusland met
een terugkeer tot den gewonen staat van zaken is, dat
de voorstanders der autocratie, wien aanvankelijk de
moed in de schoenen was gezakt, het hoofd weder be
ginnen op te steken. Wordt die strjjd tnsschen de in
woners van hetzelfde land niet bjjtgds beslechtdan
vreezen wg, dat wjj nog erger dingen zullen zien ge
beuren dan wg tot dusverre vernomen hebben.
Dat de zoogenaamde monarchistische
p a r t ij herademt blgkt wel 't best hieruit, dat zg 't
heeft onderstaan te Moskou een proclamatie uit te vaar.
digen, waarin zg verklaart, alle mogelijke pogingen in
het werk te zullen stellen om de autocratie in het land
te handhaven. De partjj verspreidt tevens het bericht,
dat het manifest over de grondwet een vervalsching van
Witte is en doet in haar partjj-orgaan een heftigen aan
val op dezen. De inwoners van Aioskou zjjn zoo
doende in twee verschillende partgen verdeeld en deze
hebben elkander den oorlog tot het uiterste verklaard.
Het zal onmogelijk zgn h>sr de orde te herstellen, anders
dan met troepen en georganiseerde militie, zooals in
enkele steden gedaan is. De zwarte bende werkt te Mos
kou met volkomen vergunning, ofschoon zjj niet zoo ver
is dnrven gaan als de monarchistische partij in Twer.
Daar is de zwaite bende oppermachtig. Het is vast en
zeker bewezen dat de bende door de politie betaald
wordt. Zg is in aideelingen gesplitst, met districtscom
mandanten en de leden zgn gewapend met revolvers,
knodsen en messen.
De Moskousche correspondent van The Standard geelt
een sprekend voorbeeld van de taktiek dezer monarchale
paitg. Da begrafenis van dr. Bauman, den socialistischen
leider, die Maandag werd gedood, had Vrjjdag volmaakt
ordeljjk plaats gevonden. Van de begraafplaats keerden
de betoogers 's avonds in afzonderlijke groepen terug.
Driehonderd studenten naderden zwggend de universiteit
zonder geschreeuw en vermoeid van den langen optocht.
Nabij de manege waren in de schaduw opgesteld zes
honderd leden van de »zwarte bende", erkende hand
langers der politie. Uit de manege en de nabjjzgnde
kozakken-kazerne werd plotseling een salvo op de studon-
ton afgevuurd en te gelijk sprongen de leden der «zwarte
bende" uit hun hinderlaag te voorschgn, met revolvers
en stokken gewapend. De studenten vonden de poorten
der universiteit gesloten en terwijl enkelen die openbraken,
beantwoordden anderen met revolvers den onverhoedsohen
aanval. Het feit, dat, ofschoon de geheele stad verlicht
was, 't manegeplein donker was gelaten, terwjjl de ven
sters van de manege openstonden, wat anders nooit gebeurt,
wijst op een wel-overlegde hinderlaag. Van de studenten
werden er 12 gedood, 50 gewond.
Geheel hetzelfde ziet men te Odessa gebeuren. In
een biricht, Vrgdag van daar verzonden heet 't, dat bet
gepf npel nog steeds voortgaat met het vermoorden en
plunderen der Joden. Dozen en andeteD, die zich *n
hunne huizen niet veilig achten, zoeken hunne toevlucht
in de hotels zoodat deze overvuld zjjn van vluch
telingen. De kaïren van het Roode Kruis rjjden den ge-
heelen dag door de straten om de gewonden naar de
hospitalen te vervoeren. Da armere Joden-wijken zjjn
geheel cn al met den grond gelgk gemaakt. Geheele
blokken huizen liggen in puin. En tusechen deze pnin-
hoopen door bewegen zich ganwdieven, die de laatste
have der ongelukkige mishandelden hebben weggekaapt.
De universiteit en audere groote gebouwen worden be
waakt dcor soldaten met maxims.
Een bericht van eenige uren later zegtHet schrikbe
wind dunrt voort. In den loop van den dag hebben her
haaldelijk botsingen plaats gevonden, sinds 12 nur 's nam.
zgn er meer dan 400 personen gewond. Het gepeupel
dat zich voor nationaal gezind uitgeeft, schjjnt van de
militaire autoriteiten carte blanche te hebben om te moorden
en te plunderen en de burgerljjke overheid is machteloos.
Het moet erkend worden, dat de infanterie en de Ko-
zakkenpatroniiles niet eerder gemoene zaak maken met
het gepeupel, dan wanneer 's avonds de buit wordt ver
deeld, maar daar staat tegenover, dat ze ook been enkele
poging doen om de ongelukkige slachtoffers te bescher
men. En de meeste consuls der vreemde mogendheden
staan verbijsterd tegenover dezen toestand en weten
bannen landgenooten iu geen enkel opzicht te hulp te
komen. En het ergste is, dat ook de gezanten te Peters
burg ai evenmin iots kunnen doen.
Da Daily Mail verneemt nit Petersburg: Er is
weer heimeljjk een revolutionair arbeidersblad verschenen,
waarin de 0»ar, Trepof en anderen zeer hevig wo.den
aangevallen. Het blad voorspelt dat eene commune op
handen is, tenzjj onmiddellijk een republiek met alge
meen stemrecht wordt ingevoerd. Te Petersburg is ook
een samenspanning tot het uitmoorden van de joden ont
dekt.
In den Kaukasus duurt de burgeroorlog voort
De oproerlingen pionderen stations, houden treinen aan
en pakken enkels rijken op, die dan eeu ontzaglijk
losgeld moeten bieden, om vrjjgelaten te worden.
De correspondent te Kief van de Daily Mail meldt
Volksbonden houden de rijtuigen op straat aan en ver
langen van de daarin zittendon dat zjj bewijzen, geen
joden te zjju. Zij scheuren de kleeres van dames open,
om te zien of zg een kruis dragen Bjjn t alle huizen en
winkels vertoonen heilige beelden of kruisen. HetEagoi-
sche consulaat is mat kogels doorboord. De soldaten laten
de verwoesting van de Joodsche huizen toe en het ge
peupel veilt openljjk zgn buit, bestaande uit bedden,
schildergen, piano's en huisraad, dat ook overal in 't rond
ligt. Geheel Kisjinef moet verwoest zgn.
Graaf Witte ziet met volkomen duidelijkheid het
gevaar. En daarom doet hij alles wat in zjjn vermogen
is om do revolutionairen tevreden te stellen. Hg heeft
de uitvaardiging van het amnestie-besluit weten te ver
krijgen, hg ontving Zaterdag drie leden van hst centrale
stakingscoraité en den president van het congres van
spoorweggedelegeerden en machtigde hen om aan alle
comïté's van de spoorwegstaking telegraphisch te berichten,
dat hunne eischen ingewilligd zjjn.
Bovendien heeft hg in een officieel communiqué doen
verklaren, dat het voor alle klassen der bevolking drin
gend gewenscht is, zich te onthouden van iedere hands
ling, die don toestand zou kunnen verergeren en in de
onderlinge betrekkingen van de verschillende klassen der
bevolking met de meeste omzichtigheid te werk te gaan,
ten einde botsingen te vermjjden, die de regeering zou
moeten onderdrukken, ten einde de onschendbaarheid van
leven en eigendom van alls burgers van Rusland van
iedere nationaliteit en iederen godsdienst te verzekeren.
De strengste bevelen in dezen geest zgn aan alle be-
stuursafdeelingen verzondeu
De amnestie, waarvan wjj zooeven melding maakten,
blijkt zich ook uit te strekken tot alle, tot 30 October
1905 begane misdaden tegen den persoon des Keizers of
tegen de leden van het keizerlijke huis. en eveneens tot
de misdaad van deelneming aan geheime vereenigingen
of gezelschappen, die pevormd waren met het doel de
bestaande staatsregeling omver te werpen. In verband
hiermee wordt nit Genève gemeld, dat een groot aantal
Russische uitgewekenen zich gereed maken naar hun
vaderland terug te keeren. Vader Gapon, de leidsman
der St.-Petersburgsche werklieden in de maand Jannari
van dit jaar, houdt ook in Zwitserland verbljjf. Hij moet,
naar men zegt. Woensdagavond op een bijeenkomst zjjner
landslieden te Genève het woord gevoerd hebben. Of hjj
er ook aan denkt, van de amnestie gebruik te maken,
vinden wjj niet meegedeeld.
Deze uitgebreide amnestie doet den Petersbnrgschen
correspondent van de Rölnieche Zeitung de verwachting
uitspreken, dat ten slotte alles nog beter zal afloopen
dan men meende. Want hjj ziet daarin, dat het der
regeering nu ernst wordt met Rusland's
politieke wedergeboorte. En naar zgn gevoelen
zullen alle gematigde en ordelievende partijen zich om
de nienwe regeering scharen als deze slechts hljjft toonen,
dat zg de beloofde hervormingen ernstig wil ten uitvoer
leggen. Dan, zegt hjj, zullen de sociaal-democraten en
andere toch nooit tevreden te stellen elementen niet de
kans krjjgen om naar hun believen de jongste beweging
nogmaals aan te stichten. Wel znllen zjj pogen tegen de
opening van de Doema of anderszins een kabaaltje op
touw te zetten, maar daarvan valt geen gevaar te vreezen.
De stemming inFrankrjjk. Bjj de opening
van de zitting van den Parjjschen gemeenteraad beeft
het oudste lid, als voorzitter, gesproken over de reizen,
die de gemeenteraad in den laatsten tijd had volbracht,
naar Londen en naar Madrid. Naar aanleiding van de
schooise berinnering aan de reis naar Londen, zeide hg:
Zouden deze 1 eekenen van harteljjke verstandhouding
misschien de voorboden zgn van een geweldige verandering
in den toestand van Europa? Ik zou het aanzien met
vreugde, als deze gebeurtenissen misschien in een niet
te verre toekomst gunstig zouden zgn voor de verwezen
lijking van de hoop, die leeft in het hart van eiken
Franschman en meer nog in het hart van eiken Lotha
ringen. Ook president Brousse sprak over de reizen der
gemeenteraadsleden naar Londen en Madrid, en vond de
gelukkige uitlrnkking: entente municipale.
De Duitsche bladen laten niet na op de chauvinistische
uitlatingen van het oudste lid te wjjzen. De Kölnieche Ztg.
ziet er een bljjk in van het voortleven der denkbeelden
van Delcassé in menig FranscbmaD. Hoe terecht, zegt
het blad, is de Duitsche diplomatie tegen dit drijven in
verzet gekomen.
Hoe Noorwegen aan geld zal komen. Het
onafhankelijk Noorwegen zal moeten beginnen met voor
geld te zorgen. De buitengewoon lang gerekte zitting
van 't Storthing en de genomen militaire maatregelen
hebben alleen reeds vr jj wat gekost 8 millioen kronen
nameljjk. Om hierin te voorzien wil de Regeering, naar
gemold wordt, voorstellen het zegelrecht en de lucifers
belasting te verhoogen en voorts eene Staatsloterij
in te voeren 1 Zeker een eigenaardige eersteling van den
nieuwen toestand.
Kenschetsend. Het nienwe Spaansche ministerie,
dat dank zg Koning Alphonsus' reis een kleine verademing
geniet, maar welks spoedig overigden door tal van
stemmen voorspeld wordt, kenschetst El Liberal niet
onschilderachtig als volgt„Dit Kabinet van Senatoren
tegenover eene piepjonge, pas gekozen Kamer geljjkt
sprekend op een bejaarden grjjskop, die een meioke van
twintig tot vrouw neemt. We zgn benieuwd naar de
parlementaire vruchten van dit huishouden".
Betoogingen in Oostenrijk. De Oostem ijkscbe
sociaal democratie eiecht algemeen, gelgk en direct kies
reebt en maakt thans in de groots steden krachtig
propaganda voor dien eisch. Dageljjks worden betoogitgen
gehouden, wordt roodgttrokke». Donderdag na eea reuzen-
meeting te Weenen, kwam het in de B.rbenberjeistrasse
tot eeu hevig treffen met de politie. Agenten te voet en
te paard trokken de sabel en joegen do menschen alleen
Volgens ooggetuigen lagen binnen enkele minuten hon
derden menschrn op den grond. Het aantal slachtoffers
is nog niet met juistheid bekend. Men spreekt van 12
zwaar ou 27 licht gewonde menschen. Te Graz en Praag
hadden betooiingen plaats, die kalm verliepen. In dea
Neder-Oostenrgkschen Landdag is de regeering over de
ordeverstoringen in Waénen geïnterpelleerd. De socialist
Seitz betoogde, dat de politie ongehoord wreed was
opgetreden met voorbedachten rade. De Christeljjk-
socialisten gaven van alles de schuld aan de Joodeche
socialisten on vroegen den verantwoordelijken autoriteiten
om krachtiger maatregelen. De stadhouder, graaf Kiel-
mansegg, las het politie-rapport voor, waarin de verant
woordelijkheid gegeven werd aan de betoogers, en deelde
me dat de politie voortaan scherper zon toezien op de
handhaving van de wet op vereenigingen en vergaderingen.
Tjjdens het debat kwam het difcwjjls tot zeer onaan
gename incidenten tnsschen de socialisten en christen-
socialisten. Eeas moest de zitting zelfs gesoborst worden.
Het conflict in de textiel-indnstrie.
De toestand in hot gebied van do Saksisch-Thttringsche
textiel-industrie is nog niet zoo gunstig, dat het werk
heden in alle wevergen hervat kan worden. In Gera
meldden zich nog zeer weinig uitgestotenen aan, in
tegenstelling met Glaohau, Meerane, Greiz, Reichenbach
en andere kleine plaatsen van minder beteekenis. Het
ondersteuningsfonds bedroeg eind September 368,888
Mark. De niet-georganiseerden krggen geen ondersteuning.
Begraven op Staatskosten. In het kanton
Basel, gelgk veelal in Zwitserland, worden de dooden
op Staatskosten begraven. Alles wat noodig is voor de
teraardebestelling, met inbegrip van het graf, kerkelijke
plechtigheden, enz. wordt kosteloos gegegen en rgken
zoowel als armen maken, wel doordrongen van het be
ginsel van gelgkheid, meestal gebruik van de wet daar
omtrent. Van de begrafenissen van het jongst verloopen
jaar zgn ongeveer 1100 op Staatskosten geschied.
Het vooruitstrevende Japan. Uit Japan
zal Markies Ito met eene bjjzondere zending naar Korea
vertrekken, om daar de mogeljjkheid te bestudeeren van
den verbouw van katoen op groote schaal, waartoe de
bodem aldaar uitstekend geschikt schgnt te wezen. Op
deze wijze zon Japan den invoer nit Indië en Amerika
die eene waarde van ongeveer 10 millioen Neder-
landsch bedraagt geheel kunnen ontberen.
Vrouwelgke anarchisten. Te Bucharest heeft
de politie een anarchisten-club ontdekt, uitsluitend uit
vrouwen en jonge meisjes bestaande. Men vergaderde in
een kelder. Toen de politie binnendrong, wierp de presi
dente, Anette Vanescn, een 16-jarige kleedermakersdochter,
zich op een der agenten en doodde hem met een messteek.
De andere aanwezigen de oudste was mogeljjk 20
jarenl verdedigden zich wanhopig, eer zg zich lieten
arreBteeren.
Van de renbaan. Het bestuur van de Londensche
«Jockey Club'' heeft den heer de Wend-Fenton den toe
gang tot haar renbanen verboden. Dit is voor de Engelsohe
bladen een bericht van groote, schokkende beteekenis.
De Jockey Olnb is de tip-top van de uitgaande hooge
wereld. De voornaamste wedrennen staan onder haar
leiding. Wanneer zg nn iemand den toegang tot die
renbanen ontzegt en dat doet zg niet dikwjjls, althans
niet met openbaarmaking van haar vonnis dan is
dat iets heel ergs, want zoo'n vonnis beteekent tegeljjk
een verbanning uit de aanzienljjke kringen. De heer
Wend Fenton is nog jong, pas eenige jaren van Oxford
weg, rjjk, in het bezit van een renstal met paarden die
hem hooge prjjzen opbrachten, en nn is hjj voor goed
onmogelgk gemaakt. Verleden week Vrgdag zou hjj om
een weddenschap rjjden tegen Lord Gerard, en, als te
doen gebruikelijk is, nam de buitenwacht drok aan het
wedden deel. Naar 't schgnt heeft de heer do Wend-
Fenton bij den wedren zgn paard ingebonden. En van
daar 't vonnis. Men zegt, zoo teekent de N. R. Ct.
hierbjj aan, dat dergeljjke praktjjken bjj wedrennen veel
voorkomen. De heer de Wend-Fenton ondervindt nn, dat
men dat zoo behoort te doen, dat het niet al te duideljjk
gemerkt wordt. Deze zondebok gaat nu de woestjjn in.
Een ondankbare. Op een dorp bjj Lübeck sloeg
iemand, die honderd jaar zou worden, de hand aan zich
zelf, omdat hg opzag tegen de feestdrnkte.
Menschenhaar. Iu Frankrjjk heeft do verdrjjving
der geestelijke orden een merkwaardig gevolg gehad
het duurder worden van menschenhaar, waarover de
kappers zeor klagen. Er zgn thans veel minder meisjes,
die bjj den overgang tot een klooster den haardos offeren:
zjj trekken naar hot buitenland. Bjj deze gelegenheid
wordt gemeld, dat jaarljjks 54,0U0 kilo menschenhaar in
Frankrjjk worden ingevoerd, waarvan 20,000 uit China,
welk haar echter wsgens grofheid en donkere kleur
moeiljjk te bewerken is. Uit Italië worden 6000 kilo
ingevoerdhet overige komt grootendeels uit Boheme,
Duitschland en Rusland.
Vrouwelfjkc studenten «au de
Vrjje Universiteit.
De Heraut merkt op, dat het eenige bevreemding heeft
gewekt, dat een vrouwelgke student aan de Vrjje Uni
versiteit te Amsterdam is ingeschreven en dat men oor
deelde, dat dit in stigd was met de gereformeerde
beginselen. Het blad meent dac men tweu dingen ver
wast. Vooreerst of het wenecheljjk is, dat vrouwen ook
publieke ambten bakleeden, waartoe het academisch
examen den toegang ontsluiten kan. En ten tweede of
een Universiteit eventueel aan een vrouweljjk student
den toegang tot haar collegezalen outzeggen kan en moet
Al volgt schjjnbaar uit do ontkenning van het eersto
de bevestiging van het tweede, toch is oordeelt De
Heraut deze cosc'usie logisch niet jaist. Hot karakter
eener Universiteit brengt toch h. i. mede, dat ze haar
poorten zoo wjjd mogeljjfc openzet voor ieder, die naar
ha or onderwijs wil komen luisteren. Ze keurt bjj dea
ingang niet; ze eischt niet dat elke student hare begin
selen doelen zalzo vraagt alleen bewjjs, dat men weten
schappelijk gevormd is.
In die toelating op zich zelf ligt dus geenszins eene
uitspraak schrjjft De Heraut verder dat de
Universiteit het met de beginselen dezer studenten eens
is of de 7erantwoordsijjkheid voor hnn studie draagt.
Gesteld dat alle hoogleeraron, caratoren, directeuren
het eens waren, dat vrouwelijke doctoron, advocaten
in strijd zgn mat de ordinantie Gods, dan zon
enz.
daaruit nog niet volgen, dat een vrouwelgke student
zou moeten geweigerd worden. De Universiteit geeft
niet anders dan wetenschappelijk onderwgs en weten
schappelijke graden zjj bevordert nooit tot advocaat,
arts, leeraar of predikant. Het ambt of de betrekking,
die men voor vrouwen ongepast acht, wordt door de
Kerk of den Staat verleend, niet door de Universiteit.
Dan alleen zou de Universiteit dus in strjjd met Gods
Woord (geljjk sommigen dit opvatten) handelen, wanneer
dit Woord aan de vrouw verbood wetenschappeljjk
onderwgs te genieten. Zoolang dit argument echter
door niemand is aangevoerd en ook kwaljjk kan aan
gevoerd worden, omdat Gods Woord hierover geen
enkele uitspraak bevat, kan van de Universiteit niet
grëischt worden, dat zg haar colleges alleen voor man-
neljjke studenten zal openstellen. In Gereformeerde
kringen is deze beperking dan ook nooit ingevoerd.
De Heraut kan mitsdien op principieel standpnnt zich
stellend de beslissing van den vroegeren rector der Vrjje
Universiteit niet laken. Daaruit af te leiden, dat de Vrjje
Universiteit zich principieel zou verklaard hebben voor
de vrouwen-emancipatie is h. i. èn formeel èn materieel
onjuist. Voorts zegt het blad, dat natuurljjk de vraag
veel dieper gaat of het goed is, dat dochters van gere
formeerden hnize gaan wedjjveren met de geëmancipeerde
vrouwen onzer dagen in het jageu naar betrekkingen en
ambten, die tot dusver altoos door mannen bekleed wer
den. Deze vraag is echter b. i. niet te beantwoorden
in dien algemeenen zin dat alle stadie voor vrouwen
contrabande is.
Gesteld bjjv. merkt De Heraut op dat een
Christelijk schrjjfster zich inzonderheid tot den histo-
rischen roman aangetrokken voelde en om te beter
fundament te hebben voor haar verdichtingsvermogen,
eerst een academischen cursus over de historie door
liep. dan zou daarmede niets gedaan zgn wat in strjjd
was met de positie der vrouw. Ea evenzoo is de
uiterst kiesche vraag, of de medische verzorging van
onze vrouwen alleen aan mannen moet worden over
gelaten, dan wel of ook de vrouw hier kan optreden,
niet met eeu machtspreuk van «geen vrouwen-eman
cipatie» te beantwoorden. In het vroedvrouwschap is
nooit iets onvrouweljjks g6zien, en dat de vroedvrouwen
wetenschappeljjk voor haar taak worden opgeleid, kan
op zichzelf niet worden afgekeurd. Er zjjn gren
zen door Gods Woord en de natuur zelf gesteld.
Het ambt van Dienaar des Woords mag door geen
vrouw bekleed worden. Maar hoe duideljjk die grens
hier moge zijn, op ander gebied valt ze veel moeiljjker
te bepalen en eischt ze veel ernstiger en prinoipieeler
onderzoek. Aan dat principieele onderzoek wagen we
ons hier niet. Feiteljjk zon dan toch in geding komen
wat we juist buiten deze disenBsie willen sluiten. Niet
de vraag of het gewenscht is, dat vronwen advocaten,
doctoren, predikanten worden, is bier aan de orde, maar
deze, of de Universiteit, die haar poorten openstelt,
alleen de vrouw mag buitensluiten P
De opcenten op vermogens- en
bedrijfsbelasting.
De Vrijzinnig-Democraat is van gevoelen, dat de
Arnhemeche Courant met haar oppositie tegen de opoenten-
heifieg op bedrjjls- en vermogensbelasting het gevoelen
heeft uitgesproken van de groote meerderheid der vrjj-
zinnig-demccraten. Niet het minst de waarschuwing van
het Arnhemsche blad om van deze financieel-technische
zaak toch geen partjjkwestie te maken, wordt door haar
onderschreven. En zjj heeft er nogal vertrouwen in, dat
de regeering >zoo verstandig zal zjjn<, van de zaak niet
een kabinetskwestie te maken.
Zooals wjj de zaak zien, zegt het blad, is er één
goede grond voor he' indienen van het opcenten-voor-
stel door de regeering; let wel: voor het indienen,
niet voor het daaraan vasthouden.
Het nieuwe kabinet zag zich bjj zgn optreden
geplaatst voor eene met oen nadeelig saldo sluitende
«christeljjke* nalatenschap. Haar verwerpen, zelfs haar
aanvaarden onder beneficie van inventaris kon het
niet; haar zonder tegenstribbelen aannemen en dan
als erfgenaam later het verwjjt te moeten hooren van
schulden te hebben gemaakt die des erflaters waren,
wilde het kabinet niet. Welnu, wat begrjjpeljjker dan
dat de politieke erfgenaam, voor dit dilemma geplaatst,
er prjjs op stelde zoo duidelijk mogeljjk te constateeren,
dat het kabinet-Koyper een financieel gat had achter
gelaten, dat gestopt worden moet, en dat bet dit niet
beter wist te doen, dan door onmiddelljjke versterking
vau middelen voor te stellen.
Uit dit oogpunt bezien, kon vrjjwel elke nienwe
belasting dienst doen en deed bet er ook niet zooveel
too of met den voorgestelden noodmaatregel het geëifde
tekort gobeel of slechts voor een stukje gedempt werd.
Welnu, dit doe! is bereikt. Ook de meeat fanatieke
politieke «christen* w; agt bet niet meer te ontkennen,
dat onder het légime-Kuyper verschillende uitgaven
weiden onvermjjdelijk gemaakt, terwijl vergeten werd
de middelen tol dokking daarvan aan te wjjzen. Voor
dit doel is vasthouden aan het opcenten-plan niet
noodig.
Aan een heusch voorstel tot belastingvsrhooging stelt
men zwaardere eischen Als zulk eon voorstel geschiedt
om een deficit te stoppen, moet het daartoe ook in
staat zjju. Een voorstel waarmede mee 1 of Ij millioen
dekt «an een tekort van 4jj millioen, is voor het
oogmerk waarvoor het bestemd is, zóó onvoldoende,
dat men het nog flatteert, als men er van zegt dat
hut aan halfheid mank gaat. Een overtuigend antwoord
op de vraag, waarom oen tekort van 4i millioen er
niet, een tekort van 3 A 3j millioen er wél mee door
kan, vermag zelfs de knapste financior niet te geven.
Elk belastingvoorstel, zegt het blad verder, ook een
eenvoudig opcentunvoorstel, moet in zich zelt gerecht
vaardigd kunnen worden. En san dit opcentenplan
ontbreekt de innerlijke reehtvaurdigingsmogeigkheid.
Een voorstel tot verhooging van één of twee hef fin-