No. 174 Honderd en zevende jaargang. Zaterdag 11 Nov. 1905. DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Bit lira Bestaat uit 2 öMei. buitenland. ^binnenland: Algemeen Overzicht. fism engde Mede deelingen. de Pers. Staafspcnsloaneerlng. Uit Nieuwst ij dingen. De i Jnister van justitie ontving in particuliere audiëntie eene commissie uit her, hoofdbestuur der Vereeniging tot bostrjjding van hst Nieuw-Malthusianisme, die de aandacht van den minister vroeg voor de nood zakelijkheid van wettelijke maatregelen tegen de misdrjjven tegen leven en gezondheid, in toenemende mate bedreven door de zoogenaamde Nieuw Maltbusiaansche deskuudigoo. E COURANT. Zij, dia de gebeurtenissen in England met belangstel ling Volgen en we mogen wel zeggen wie doet dat n;et. hebben tbans weer hno aandacht te concentres- ren op wat erte Kroonstad is voorgeval len. Verschrikkelijk zjjn da gebenrtenissen op zichzelf, maar wat vooral daaruit bljjkt is dat een deel van leger en vloot door een demoralisatie is aangetast, die doet vragen, waartoe dit alles wel leiden moet. Welhaast zul len matrozen en soldaten tot een horde gewnpend ge boefte verlaagd zijn, voor de vreedzame bevolking nog gevaarlijker dan de moordenaarsbenden van den »witten tei r." Dj onlusten bljjken veroorzaakt te zjjn, doordat een troep van 800 matrozen Donderdag de drankwinkels begon te plunderen, weldra geholpen door allerlei ge spuis. Toen men stevig gedronken had, ging men aan 't vernielen. E*rst werden een groote bazar en juweliers- winkel geplunderd en vernield. Infanterie kwam aan rukken en vuurde op de oproerlingen, die intusseben reeds hst, tuighuis geplunderd hadden. Er ontstonl nu een geregeld straatgevecht. Zeeofficieren, die hun gezag wilden laten gelden, werden neergeschoten. De matrozen verloren naar een ruwe schatting meer dan 100 dooden. De tot razernjj opgewonden oproerlingen begonnen on de stad in braad te steken. De brandweer deed wat zjj kon, maar 15 huizon werden geheel vernield. Kroonstad vormde een beeld van verschrikkelijke verwoesting. Op veel plaatsen lagen groote plassen bloed, 's Avonds waren de oproerlingen klaarblijkelijk uitgeput. Sterke patrouilles infanterie, cavalerie en zelfs artillerie trokken door de verlaten stia'ea de bewoners bleven angstig verborgen in hun hnizen. Wie maar even had gekund was gevlucht men gaf tot tienduizend francs voor een overtocht, die anders vijf francs kost. Van Peterhof werden ter onderdrukking van de onlusten eerst 400 dragonders uitgezonden, d'ch hun komst werkte als olie in h it vuur. Van verschillende forten liepen de xnanschappe naar de muiters >ver. Daar PeterhOf vlak bjj Kroonstad ligt moesten ook nog maatregelen genomen worden ter beveiliging va» den Czar en zjjn gezin; bet winterpaleis te St. Petersburg, dat Witte zou betrekken, moest voor fcen in allerjjl in ger edhsid worden gebracht. Do Ozar heeft toen een uiterste pogmg gedaan hij heeft zjja beste soldaten, op wie hjj onder alle omstan digheden kon rekenen, »aa< bet toonsel van he* oproer gezonden. En zjj zjjn trouw gebleken. Juist bijtjjds kwamen zjj de stad binnen om een revolutie te voorkomen, vaar- op een schrikbewind zou zjjn gevolgd, hetgeen tevens bet verlies van Kroonstad voor de Regaering tengevolge zou hebben gehad. Het aantal personeD, dat bjj het oproer het leven verloor staat nog niet vast. Waarschjjnljjk zjjn een honderdtal personen gedood en verscheidene honder den gewond. Do muiters hebben ich nu bovendien in partijen gesplitst, waarvan de vredesparijj de overhand kr*eg; de matrozen deelden daa'Op een manifest rond met de nitnoodiging op te honden, 's Avonds trokken dnizenden matrozen met een witte vlag door de straten, waarin op enkele punten mitrailleuses weren opgesteld. Hoe het in Bsssarabië is toegegaan ver telt éen telegram uit Odessa. Te Ismail heeft het gepeupel een auto-da-fé aacger ebt, waarbjj bet elf Joden, die zich in oen hooitcbelf hadden verstopt, levend verbrardde. Het dorp Kalaraej is geheel verwoest en platgebrand; 59 Joden zjjn in de vlammen omgekomen 2C0 namen de vlocht, maar eenigen vielen toch nog weer in handen der moordzieke boeren. Van deze ongelnkkig6U werden er zeven met knuppels dood eslagea en drie met petro leum begoten en vervolgens in brand gestoken. In Polen wint da beweging om zich at te scheiden veld. Uit Warschau wordt gemeld, dat morgen een ge zantschap van 22 personen, bestaande uit edelen en burgers, uaar Petersburg zal vertrekken om met de regeering te beraadslagen over de autonomie. Wie zal het onbegrjjp Ijjk vinden, dat onder zulke omstandigheden Witte begint te versagen. Hij is dei- mate overspannen door alle zorgen, dat hjj nauwelijks meer spreken ban, zoo zelfs dat bij, anders een diplomaat van zeldzame koelbloedigheid, thans herhaaldeljjk aan zjjn toorn den vrjjen loop laat. En zjjn trouwe vriend, Dr. Dillon van de Daily Telegraph seint: «Morgen zal een regeerings-commumqaé in het offioieele orgaan ver- scbjjnen met een heilzame waarschuwing aan alle Russen, doch niemand weet wat de dag van overmorgen brengen zal. Het lot van het vertegenwoordigend landsbestuur bacgt aan een zijdon draad, en op de verdwijning van Witte van het politiek tooneel kan een schrikbewind volgen, zooa's nog nimmer beerschle, sinds het Czaren- dom in Europa een plaats gevonden heeft. Een teeken van reactie is zeker, dat op het eerste nummer van een socialistisch blad te St.-Peters- burg beslag is gelegd en dat tegen den redacteur wegens het publiceeren van het ptogram zjjner partg een straf vervolging is ingesteld. Peter Krapotkin, door de Publishers Press Association te New-York naar zjjn meening gevraagd over de waarde vat de amnestie voor de staatsgevangenen, heeft geant woord, dat de amnestie geen pand ia voor da goede trouw van den Ozar, maar comediespcl. Daar afgesloten zijn degenen, die door toedoen van Von Plehwe tot daden van wanhoop werden gedraveo, daar degenen, die tot jarenlange opsluiting in een vesting veroordeeld werden, thans bij wjjze run genade naar Siberië worden vervoerd, acht Krapotkin de amnestie neg een misdaad te rnear op de reeds zoo lange acte van beschuldiging tegon het Ozar isme De beweging onder de Oostenrijksche spoorwegarbeiders hoeft reeds een gevoelige stoornis in het goederenverkeer veroorzaakt en neemt een hoe langer hoe ernstiger karakter aan, nu ze dreigt over te slaan naar de particuliere ljjnen en alle soorten van spoorwegmannen dreigt mede te sleepen. De werk lieden eischen een loonsverhooging van 20 procent. In het spoorwegministerie heeft men berekend, dat indien deze eisch word toegestaan de Staatsspoorwegen 16 millioen kronen meer zouden moeten betalen voor de particuliere lij Den waar de arbeiders ovor het algemeen hooger loon hebben dan op die van den Staat, zouden 10 millioen kronen meer noodig zijn. Het voorstel van den Minister om de loonon te verhoogen met een totaal bedrag van ongeveer 4 millioen kronen werd door de arbeiders van de hand gewezen en het ziet er wel naar uit, alsof nieuwe onderhandelingen niet zoo spoedig weder begonnen zullen worden. Want reeds spoedig nadat de beweging aan den gang was, hebben politieke partijen getracht de leiding te verkrijgen en het is te vreezen, dat zoo er niet spoedig een minnelijke schik king tot stand komt, de beweging een zuiver politiek karakter zal gaan aannemen en door de sociaal-demo craten en de Tsjechisch-nationale socialisten in hunnen strijd om het algemeen kiesrecht als een gevaarlijk wapen zal worden gebruikt. Tot dusver hebben de arbeiders nog niets gedaan om het personenverkeer te bemoeilijken, maar ze zijn des te ijveriger aan hot werk om een regelmatig goederen verkeer onmogelijk te maken. Hun taktiek bestaat, zooals we reeds vroeger kort mededeelden, daarin dat ze het werk, dat vroeger snel verricht werd, nu in een uiterst langzaam tempo afdoen en dat ze de voorschriften zoo stipt mogelijk, haast letterlijk opvolgen. Deze voor schriften zijn in de praktijk reeds lang buiten werking getreden, daar het snel verkeer het juiste opvolgen van al die aan de groene tafel ontworpen, reglementen en bepalingen onmogelijk maakte. De arbeiders achten zich nu gedekt, doordat ze van de voorgeschreven reglementen zelfs in de kleinste kleinighedenniet afwijken, maar het spoorwegbestuur is het met die opvat ting niet eens en dreigt het met zware straffen, als de dienst niet naar behooren wordt waargenomen. Maar tegelijkertijd komt ook het bericht dat de werk lieden van den Zuiderspoorweg zich bij de beweging hebben aangesloten en daardoor zal aan handel en nijverheid, die toch al zoo lijden onder de obstructie een nog gevoeliger knak worden toegebracht. Welk verloop de beweging ook verder moge hebben, aldus het Hbl., waaraan dit artikeltje is ontleend, ze zal tot groot nadeel strekken voor de industrie en den handel, want worden de eischen der arbeiders, ook maar ten deele, ingewilligd, dan zal toch verhooging van de vrachten het gevolg moeten zijn. Het Fransche ministerie. Er zijn teekenen, die er op wijzen, dat het Fransche ministerie niet meer zoo heel vast staat. Pij de stemming over den voorrang eener door de Regeering afgewezen motie na de discussie van Dinsdag voor 't recht van vereeniging was die voorrang met 312 tegen 235 stemmen verworpen en deze minderheid van 235 bestond uit al de socialisten en radicaal-socia listen, een deel der radicale linkerzij en 5 ledei der democratische unie, benevens 13 der rechterzij. M. a. w., de Regeering heeft bij deze stemming hare meerderheid goeddeels te danken gehad aan de rechterzij en bij haar optreden had zij verklaard het bewind niet te willen voeren dan alleen krachtens den steun der republikeinen. De ministerpresident Rouvier heeft dan ook het voornemen kenbaar gemaakt ten spoedigste de Kamer de gelegenheid te bieden om een einde te maken aan den ontstanen dubbelzinnigen toestand. Nu heeft de onafhanklijke socialist Isoard juist eene interpellatie over 't Regeeringsbeleid in 't algemeen aangekondigd, welke vanzelf den heer Rouvier in staat zal stellen om in de Kamer te zeggen wat hij te zeggen heeft. Gisteren kwam die interpellatie in behandeling De zitting was tamelijk onstuimig. Zij eindigde echter hier mee, dat de orde van den dag, voorgesteld door Dumont, en waarin gezegd werd dat de Kamer rekende op de regeering om de scheiding tusschen kerk en staat door te voeren, daarbij enkel en alleen steunende op de meerderheid, die vóór dezen maatregel steunde, werd aangenomen met 310 tegen 147 stemmen. De minister van oorlog Berteaux heeft intusschen reeds zijn ontslag genomen. De vlees ch nood ende slagersinDnitsch- land. De Duitsche Rijkskanselier had aan de vertegen woordigers van den Steden dag, die hem kwamen raad plegen over te nemen maatregelen tegen den vleeschnood den raad gegeven, van gemeentewege vleesch aan de bewoners te doen verkoopen, daar de slagers de vleesch prijzen knnstmatig boog bielden. Dit heeft natnurljjk groofe verontwaardiging gewekt onder het gilde der slagers, die zich. en zeer terecht, door deze uitspraak in hnnne eer gekrenkt achten. De Kasseier Handelskammer heeft een schrijven gericht aan den rijkskanselier waarin hem wordt gevraagd, welke redenen hg had voor de veronderstelling, dat de dunrte van het vleesch veroorzaakt werd door de slagers. Werd het plan van den kanselier werkelijkheid, dan zon het zelfstandig slagersbedrjjf eenvoudig worden uitgeschakeld en zonden de slagers zelf tot proletariërs gemaakt worden. Ook in verschillende gemeenteraden werd het voorstel-Bülow besproken en kwam men op tegen do verdachtmaking, die er aan te gronde ligt. Do groot- en de schoonvader vanEuropa. Koning Christian van Denemarken, die indertjjd «de schoonvader van Europa» w>rd genoemd, is nn op weg om «de grootvader van Europa» te wordon. Als Prins Karei van Denemarken dea troou van Noorwegen be stijgt, zal hg twee gekroonde kleinzoous hebben, namelijk dan nieuwen Koning en den Ozar. Voorts is bjj vader van nog drie andere gekroonde hoofden de Koning van Griekenland, de Koningin van Engeland en do Keizerin- Moeder van Rusland. Gevaar ljjke konijnen. Uit sen bjjgebouw van het Pasteurgesticht in het Laopoldspark te Brussel zjjn een aantal koujjnen gestolen, die gebruikt werden voor iuentiugsproeven met hondsdolheidsmetstof. De liefsobbers van konijnen daar in den omtrek mogen nu wei voor zichtig zjjn. Eens redacteurs loven en een gratis advertentie. Op S'Ciliö heeft de roovorhoofdman Füïlla per advertentie in de «Giornale di Sicilia» de boeren gewaarschuwd, dat zjj eerlang op een bezoek van hem bunnen rekenen om zijns gchatting in ontvangst te nemen. Hjj kreeg die advertentie zelfs gratis geplaatst onder hedreiging namelijk van den redacteur met ren kogel bjj niet-plaatsing. Hen bijzondere ln het tijdschrift «Vragen van den Dag« komt een artikeltje voor van J. B. Snellen over »Oud en arm, een pleidooi voor staatspensionneering", waarin in de eerste plaats besproken wordt de brochure over dit onderwerp geschreven door de heeren dr. J. G. Boeken- oogen, D. Boswijk en K. Feisser. De schrijver is het echter met deze heeren niet eens wat betreft het middel om tot hun doel, de staatspensionneering, te geraken; ook schijnt hem het voorgestelde pensioen, f2.50 per week, te gering. Hjj beveelt een andere wijze van doen aan; hij wil dat men thans zal beginnen te zorgen voor hen die nu geboren worden, en de thans levenden grootendeels onverzorgd laten. Daartoe wil hij dat voor ieder kind dat geboren wordt een zekere som zal wor den gestort, f 25 of f 40, en hij rekent uit, dat deze som, rente op rente, en in aanmerking genomen dat een groot aantal personen sterft vóór hun 65ste jaar, vol doende zal zijn om den overblijvenden op hun 65ste jaar een lijfrente van 1312 te bezorgen. Deze storting moet voor de ouders, die haar niet zelf kunnen doen, betaald worden door hun kerkgenootschap en voor wie tot geen kerkgenootschap behoort, door het Burgerlijk Armbe stuur. In afwachting van het werken van deze bepa ling, zou de schrijver de ouden van dagen die het noodig hebben, eenigzins willen helpen door een uit- keering, waarvoor de gelden zouden kunnen worden geleverd door een speciale successie-belasting op wat niet in de rechte lijn vererfd wordt. De schrijver zet voorts een soort van pensioen-systeem uiteen, waardoor de gepensionneerden. die dit wenschen het voor hun klein pensioen zoo goed mogelijk zouden hebben. Hij zegt onder meer: Er moet gelegenheid zijn, er alleen of wel met zijn vrouw of man, desnoods met één kind te komen men dwinge niemand, er voor langer of korter intrek te nemen dan begeerd wordt: er zij gelegenheid om gemeenschappelijk te middagmalen, maar wien liever op zijne kamer eet, brenge men de spijzen daar wien 'n borrel begeert, schenke men dien. al wordt 't ook beleefd, maar ernstig en duidelijk uitgesproken, dat niet-borrelen beter iswie een of meer dagen, of 'n deel van den dag uit wil gaan, behoeve dit niemand te vragenkennisgeving zjj voldoendewie naar de kerk wil gaan, stelle men daartoe in de gelegenheid wie niet gaat, trachte men er niet op onbescheiden wijze toe over te halenwie door eenigerlei arbeid nog wil trachten iets te verdienen, helpe men daarin voort, voor zooverre localiteit enz. 't gedoogtwie aan 't zalige nietsdoen de voorkeur geeft, late men met rust. Men zorge steeds, dat de gasten in ieder opzicht vrij big ven, om zich het leven zoo aangenaam mogeljjk en naar eigen smaak in te richten, altoos met eer biediging van anderer vrijheid en van't geen de goede orde en de welvoegelijkheid eischen. Hoofdzaak is, dat 't pensioen goedkoop zjj, m. a. w., dat voor 't betaalde geld verstrekt worde 't uiterste, wat er voor te verkrijgen is, zoodat de opgenomene nergens meer voor hetgeen hij betaalt zou kunnen krijgen. Daarom zou er b.v. dagelijks een algemeen menu voor allen moeten worden vastgesteld, want wilde men ieder, en niet enkel wie ziek of'ongesteld is, voorzetten, wat hjj verlangt, dan zou het met de goedkoopte gedaan zjjn. H. M. de Koningin en de Prins zijn gisterenavond te Baden-Baden aangekomen. De groothertog en de (groot hertogin bevonden zich aan het station. Bij het uitstappen van de Koningin en den Prins had een hartelijke begroe ting plaats. Met het gevolg begaven de vorstelijke personen zich, door het talrijke publiek luide toegejuicht, naar de vorstelijke wachtkamer, waar een lang onderhoud plaats had. Vervolgens begaven de Koningin en de groothertogin en Prins Hendrik met den groothertog in twee rijtuigen, toegejuicht door de menigte, zich naar het paleis Door de afdeeling St.-Pancras van de Naumlooze Landbouw- en Handels-Vereeniging is eene poging ge daan dezen winter aldaar een tuinbouw-cursus te doen honden. Door de weinige belangstelling is men daarin niet knnnen slagenslechts zes personen hadden zich voor dezen cnrsns aangegeven. W. Schernerhorn. f Uit Akersloot wordt ons geschreven Vermeldden we voor een paar weken, dat de Raad onzer Gemeente door den dood van den heer Hollenberg een gevoelig verlies had geleden, tbans heelt zich over onze gemeente de treurige mare verspreid, dat onze Wethouder W. Schermerhorn plotseling aan een hart verlamming is overleden. De familie Schermerhorn is daardoor diep getroffen, zjj heett een braaf man en vader in hem verlorende Gemeenteraid van Akersloot zal bemerken, hoe in hem een degeljjk Wethouder is verloren gegaanbij was een man met een eigen, zelfstandig cordeel; bjj heeft dit gedurende de lange reeks van jaren van zjjn lidmaatschap van den Raad en van zjjn Wet houderschap getoond. Een man van karakter is van ons heengegaan. Zalko mannen hondt men in eere 1 Traas Hoorn—Portoerend. Dat er met de plannen voor een tram HoornPurme- rend flink wordt voortgegaan, mag o m. hieruit afgeleid worden, dat Donderdag jl. de leden van het voorloopig tramcomité, de heeren H. J. J. Verhoeff, notaris te Avenhorn, als Voorzitter; D. Slagter, Burgemeester van Berkhout, K. Zijp, Heemraad van het Waterschap „De Beemster" en C Wijdenes Spaans, junior te Uudendijk, als Seoretaris, met de heeren Nierstrasz, gedelegeerde v. d. H. IJ. S. M.Van Geuns, directeur der N. H. Tram en Van Oyen, civiel-ingenieur, den geheelen weg in oogenschouw hebben genomen, waarlangs de tramlijn vermoedelijk zal worden aangelegd, nl. van Hoorn uit via Berkhout—Goorn en Avenhorn, naar en langs den polder Beschoot te Oudendijk om vervolgens naar en langs den Beemsterdijk tot nabij de gemeente Beets te komen en zoo langs den Neckerwog naar Purmerend. Zendlngs Vereeniging ln Noord-Holland. Woensdagnamiddag vergaderden in de V<m Verschaar- Brauts-Stichting te Bennebroek de afgevaardigden van don Provincialen Bond der Ned. Zendings-Veraeniging in deze provincie, daartoe van de 14 afdeelingon alleen uit Bennebroek, Heemstede, Haarlem, Amsterdam, Amstel veen, Bussum, Zaandam, Koog-Zaandijk en Heiloo samen gekomen. Na begroeting door den voorzitter der afdeeling Bsnne- broek e. o,, ds. J. A. Gerth van Wjjk Jr., opende de Bondsvoorzitter, de heer J. L. Z.gors van Heemstede, de bjjrenkoms!, het welkom toeroepende aan de afgevaar digden, de twee gedelegeerden van het hoofdbestuur, d«u vertegenwoordiger van den Zald-Hollandschen Bond en aan den heer Schilstra, zendeling in Treston (N.-Amerika), en dankende voor de uitstekende ontvangst, hier aan de vergadering bereid. De aftredende bestnursleden werden herkozen. Het jaarverslag van den Bonds?ecretaris, ds. Gerth van Wjjk, herdacht in het bjjzondet den afgetreden pen ningmeester, den heer W. de Liefde van Hoorn, die zich metterwoon te Zeist gevestigd had, en in al den tijd van zjjn thesaurierschap met zooveel toewjjding de goede zaak had gediend, waarna het welkom werd toegeroepen aan den opvolger, den heer Andries J. Winkler te Haar lem, van wien gehoopt werd, dat hjj met evenveel am bitie zjjua functie zon waarnemen. De penningmeester, de heer Andries J. Winkler, gaf na een verslag van den toeataud der kas. Deze sloot met een batig saldo van ƒ61,63. Met algemeene stemmen werd besloten san den agent der Vereeniging, den heer Karmelk van Amsterdam, f 10 toe te staan voor de vertooningen met lichtbeelden en f 35 op te zenden aan het hoofdbestuur te Rotterdam. Vervolgens werd tot plaats, waar de voorjaarsbondsdeg gebonden zal worden, bestemd Heiloo. Hierna werden nog verschillende voordrachten ge- honden. Hen gevaar voor de Austerdaasche Diamantnijverheid f Gistere f. hebben wjj mededeelin gedaan van bet be richt, dat de Amsterdamsche di mantajjverheid bed eigd werd door overplaatsing mar Kaapstad en Kimberley. Het Bbl. is daarover zjjn licht gaan opsteken bjj den heer Henri P.lak, den voorzittir van den Al?. Ned. Diamantbawerkersbond, en deelt hieromtrent het vol gende mee De heer Polak gelooft er niet veel van. Er is geen reden voor znlk een strevon van «De Beers Company". Natnurljjk, indien de maatschappjj zulks verlangt, en ernstig wil, t- a n zjj het doen, want zjj beschikt oyer een groote economische en politi ikn macht. Maar wat zou zjj ei aan hebben? Geldeljjk «-oordeel kan de drijf veer niet jju. Wil zjj meer verdienen dan verhoogt de maatschappjj, die hot monopolie voor ruwe diamant heeit, eeuvond g den prjjs van dit artikel. Waarom zou de Beers Maatschappjj zich een sossah op den hals balen van de diainantfabricage, terwjjl daarvan voor haar geen bijzonder voordeel is te wachten. Integendeel heeft zjj er een nadeel van te vreezen door iet verlie: van con necties op het tegenwoordig terrein van haar werkzaam heid en door de moeiljjkhe.d om zich personeel voor de fabricage te verschaffen. En wat aangaat het vraagstnk van een hoog uitvoer- reoht op ruw diamant, herinnert de heer Pola<c er aan, dat vioeg3r, toen in het Kaapache parlement het hellen van een hooger uitvoerrecht op ruwe diamant ter sprake kwam, de BeeromaaUchappjj zich altgd heeft doen kennen als een heftig tegenstander van eon hoog uitvoerrecht. De heer Polak oescbouwt het bericht eenvoudig als een perscanard of een benrsmanoeuvre. In geljj ken geest sprak de heer Polak gistermi Idag bjj de hervatting van de jaarvergadering van den A. N. D. B. Zjjn mededeeling lokte niet de minste bespreking nit. De De Beers Company te Londen verzekert, dat het bericht inzake de verplaatsing der diamanl-indnstrie ge heel nit de lacht is gegrepen. Tegenslag op Boni. De correspondent van de N. R. Ct. te Batavia seint In Soppeng drie stellingen ontdekt, bezet door 800 geweerdragenden, waarvan 80 beanmonts. Slechts een genomen door kleine colonne, ten koste van 3 gewonden. Toen geretireerd. Het blad teekent hierbjj het volgende aan: De inhoud van dit telegram sohjjnt zeer ernstig. Wjj herinneren er aan, dat Soppeng aanvankeljjk hulp aan bood tot opsporing van den vorst van Boni. Later was do bonding onvriendeljjk; daarom werd in het begin van October tegen Soppeng opgerukt. Deze expeditie ontmoette geen verzet; de radja teekende dadeljjk de Atjeh-verklaring. Reeds was er sprake van ontbinding der expeditie; een gedeelte der cavalerie keerde naar Java terug. Het telegram wjjit op slechten spioanendienst door weinige medewerking der bevolking. Anders zon een sterke bezetting van drie stellingen met geweerdragen den, zonder dat wjj daarvan kennis droegen, oumogeljjk geweest zjjn. De in het telegram bedoelde kleine colonne is ver- moedeljjk afkomstig van Singkang in Wadjo, waar kapitein Kooy commandant en civiel gezaghebber is; het ligt dicht bjj de grens van Soppeng. Uit het bericht sohjjnt te moeten worden opgemaakt, dat bet colonnetje bjj verrassing op de stellingen ge- stooten is, en een er van genomen heeft, zonder te weten dat er nog meer aanwezig waren. Door te zwakke sterkte onmachtig om alle in te nemen, zal de colonne daarom met de drie gewonden geretourneerd zjjn. Een hernieuwd optreden tegen Soppeng is na noodza- keljjk geworden. De waarschuwing van deskundigen tegen optimisme was bljjkbaar gegrond. De zoogenaamde „deskundigen". Do minister, die de commissie mot de giootste wel willendheid een langdurig gehoor toestond, antwoordde, dat, hoswel het voorloopig niet in zjjn plan ligt wjjzi- gingen in het Strafwetboek op detailpunten voor te stellen, echter, wanneer een bepaal punt urgent mocht bljjken, hierop uitzondering zou kannen worden gemaakt, en verzekerde in dazen zin gaarne hst medegedeelde in ernstige overweging ta wil'cn nemen. Ten opzichte der door de commissie betoogde moeie- lijkheid om tegenover deze misdrjjven gerechtelijke vervolging te krjjgsn, wees da minister er op, dat op dit pnut van hem alleen dan iets kan worden verwacht, wanneer kan worden aangetoond, dat in een bepaald geval op gegronde klacht varvolging was achterwege gebleven. Een schriftelijke toelichting van het besp.okeae Werd door den minister in ontvangst genomen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1905 | | pagina 1