No. 177.
Honderd en zevende jaargang.
1905.
DAGBLAD VOOB ALKMAAB EN OMSTBEKEN.
DONDERDAG
16 NOVEMBER.
De Abdij van Egmond.
BUÏTËNL A N D
BINNEN LAN D.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk f I,—.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Algemeen Overzicht.
Gemengde Mededeelingen
Uit tie Pers.
ALKMAAR
E COURANT
Er is, zonder twjjfel, onder de historische plaatsen in
do nabuurschap onzer stad geen, die in eerwaardige
herinneringen wedjjveren Ban m8t het oude Egmond,
waar reeds tien eenwen geleden de oudste en bovendien
rijkste abdjj van Holland stond. En toch is er nog slechts
de naam eener boerderg »Het Klooster*, die van do
juiste plaats de herinnering bewaart. Ons volk moge
in een armelgk heden trotsch op zijn verleden zrjn,
het heeft langen tjjd verzuimd het naar behooren te
eeren. Zoo is het ook met de herinnering aan de oudste
Hollandsche kuituur gegaan, met de Egmonder Abdij.
Wat ruwe soldaten hadden gespaard en dat was niet
yeel wat de tijd niet verweerd en vernietigd had,
heeft de sloopershand opgeruimd en niet tevreden met
wat boven den grond zichtbaar was te doen verdwijnen
hebben de eigenaars ten slotte ook de fundamenten
grootendeels uitgegraven. De bezinning kwam eerst toen
het te laat was, en was er niet tenminste één man 1)
geweest, die bij die uitgraving belangstellend had toege
zien en opgeteekend en uitgeteekend had wat hg kon,
onze wetenschap omtrent het uiterlijk der abdij ware nog
kleiner dan zjj toch reeds is.
Maar zjj het dan ook laat de bezinning is ge
komen. Het schjjnt dat de laatste helft der 19de eeuw
in stjjgende mate heeft willen goedmaken, wat de eerste
helft gruwelgk heeft misdaan. Dat de romantiek aan da
wieg gestaan heeft van het jonger geslacht, ook als reactie
te jen het vandalisme en de onverschilligheid van zjjn
grootvaders, is dankbaar te gedenken. Al zit bjj velen
bjj de meesten wellicht ook nu nog onwetende onver
schilligheid vóór, de kring van hen dia met piëteit redden
wat er nog te redden valt, breidt zich toch gedurig uit,
en dit mag zjj bereikt achten, dat ook de onverschillige
zich tweemaal bedenken zal vóór hg tot vernieling of
vernietiging overgaat van wat hg weet dat anderen waar-
deeren. 't Is waar dat soms tweemaal bedenken nog wel
eens te kort is 1
Zoo is ook der abdjj ten slotte de piëteit ten deel ge
vallen waarop zg meer dan recht had. Aan belangstelling
der historici heeft het nooit ontbroken, doch daarbjj is
piëteit wel niet geheel afwezig maar dan toch niet de
eerste factor. Opgewekt door de studies van den
3^—--i v Benedictijner geleerde W. van Heteren, heeft nu echter
T/iüj^-^voor enkele jaren de heer B. J. M. de Bant zich door
M ta2^-" koop den eigendom weten te verschaffen van een groot
^-"~cleel van den grond waarop de abdjj stond, mat het doel
de herinnering aan haar bjj zjjn landgonooten te ver
levendigen en te bevestigen. Voorloopig door de oprichting
van een monumentaal gedenkteeken in een, doorhem
en vooral door van Heteren gewenschte maar wellicht
nog verre toekomst door den herbouw van de abdjj in
haar oude glorie.
Er is, hoe aantrekkeljjk de warme liefde ook is, die
aan deze laatste gedachte ten grondslag ligt, daarin
toeh voor ons eon onzuiver element. Historisch onzuiver
tenminste. Niet slechts als. historisch maar ook als katho
liek monument moet de abdjj herrjjzeu en als zoodanig
heeft de historie haar reeds geoordeeld. Onze liefde voor
het verleden moet trachten dit verleden niet slechts voor
ons oog terug te voeren, het voor ons te doen leven,
maar zjj vraagt ons ook de lessen te aanvaarden die hat
geelt: de tjjd der abdijen ia voorbij, zjj hebben hun taak,
schitterend vaak, volbracht en zoo een nieuwe abdjj een
toekomst zou hebben, dan moet hare taak een geheel
andere zjjn, dan die rustte op de oude van eeuwen
geleden. In plaats van baanbrekend, reactionair.
Maar zoover is het vooralsnog nietde heer de Bont
is nog geheel op het terrein der piëteit, waar wjj zjjn
optreden met belangstelling begroeten en zjjn streven
met waardeering tegemoet komen; het is een der uitingen (2)
daarvan die ons tot deze bespreking, op wat breeder
plan, aanleiding geeft.
De geschiedenis der Egmonder Abdjj is nog te schrgven.
Ziehier de opmerking, die wjj voor onszelf maakten na
de lezing van da jongste poging om dat te doen. Wjj
wachten nog op den wetenschappeljjkeu historicus, die
dit groote en moeitjjke werk zal durven en kunnen ter
hand nemen. Maar deze zal dankbaar te aanvaarden
hebben, wat de heer De Bont omtrent verschillende
pnnten, dank zjj zjjn warme liefde voor het onderwerp
heeft opgespoord en aan het licht gebracht. Er bijjit
echter nog veel te onderzoeken over en juist ten opiichte
van die kanten van het onderwerp, die onder dabtlang-
rjjkste zjjn. Welke was, vragen wjj ons toch eigenljjk
het eerst, de beteekenis der abdjj voor de ontwikkelings
geschiedenis van Holland, wat kunnen wij van haar loeren
voor den socialen en economischen groei van de streken,
waarover zij gebied voerde.
Nietwaar, dat is voor het algemeen de belangrijkste
van de qaaostio. Er is, natuurljjk ook hier plaats
voor een speciaal inzicht, een katholiek in dit, geval
De heer de Bont heelt zich daarop gesteld, en in de
eerste plr.ats geducht aan de abdjj als plaats van Gods-
vereering en aan de bewoners ais geesteljjke heeren. De
laatstsa boezemen hem om hunzelfswil belaag inhjj
beschrjjft hun vroomheid en hun ver vau vrome kijverij
Hg wjjdt zeer belangwekkende hoofdstukken aan den
uitwendigen bouw van de abdg, aau de kerk en aan
de reliquiën die er werden bewaard; hierin vooral ligt
veel van het nieuwe dat de heer de Bont aan het reeus
voorhanden materiaal heeft toegevoegd; een nauwkeurige
naspeuring van de berichten omtrent do bouwvallen en
de gravingen daar, met een verslag van hetgeen hjj zelf
gevonden heeft op het hem nu behoorend terrein com
pieteeren dit.
Dit is zffker belangrijk en, in een complete historie
der abdg onmisbaar. Doch onze belangstelling, die niet
voor de Katholieke overlevering sllereerst wordt gewonnen,
vraagt iets anders en meer. Laat het mjj vergund zjjn
een opbouwende critiek te leveren door aan te wijzen
langs wolke ljjnon een bevredigende abdjjhistorie zich
m.i. heeft te bewegen, zoodra vastgesteld zal zjjn wat
da uitwendige bist', rie zou kunnen worden genoemd.
Deze moet voorafgaan, en om haar samen to stellen
valt er nog heel wat critiseh werk te doen. Da zuiver
heid der inlichtingen, die ons de sohrifteljjke bronnen
geven is verre van onverdacht. In dit opzicht is de
heer de Bont geheel te kort geschoten. De kennis van bet
latjjn eenerzjjds, de algemeen historische anderzjjds, die
hg beide beljjdt te missen, is hiervoor beslist noodza
kelijk. Hoe enorm moeiljjk dit trouwens is bewjjst wel
de strgd die ruim 100 jaar geduurd heeft over de eoht-
heid van het charter van Dirk V van 1083, die de beste
beoefenaars onzer bronnencritiek verdeelde. Gelukkig is
daarin nu wel door don heer Bondam het laatste woord
gesproken en wordt de echtheid niet meer betwjjfeld.
Zoo moet de lijst worden vastgesteld waarbinnen zich
het leven der geestelijken bewoog. Eerst dan is er
mogelijkheid om dit leven en de beteekenis ervan in
den tijd en in de omgeving te onderzoeken en te schatten.
H. E. v. G. (Slot volgt.)
18
1) De heer Hellingwerf.
(2) De Regale' Abdij van Egmond, Haar Stichting, Bloei
en Verwoesting. Naar de oudste en jongste bronnen verwerkt
door Bernard J. M. de Bont, Amst., v, Langerhuijzen 1905
Toen wjj enkele dagen geleden 't waagden onze meer
pessimistische verwachtingen over den gang van
zaken in Rusland te stellen tegenover het opti
misme van de correspondenten der bnitenlandsche bladen
in St.-Petersburg, hadden wjj nanweljjks kunnen bevroe
den, dat wij zoo spoedig in het geljik zouden worden
gesteld. En toch is 't zoode berichten nit Rusland
worden weder met elk nnr alarmeerender.
De nieuwe zwarigheden, welke gerezen zijn, honden
verband met de mniterjj in Kroonstad en het
communiqué voor Polen.
Een driehonderdtal matrozen, de belhamels, te Kroon
stad zjjn ter dood veroordeeld. Doch uit alle stauden
van de maatschappjj komen protesten tegen de executie,
die in deze tjjden van gistiDg leiden kan tot de meest
ernstige ongeregeldheden. De bladen in Petersburg waar'
schuwen de regeering. De geestelijkheid met den veel-
genoemden priester en schrjjver Petrof aan het hoofd,
heeft den Czar gevraagd om verzachting van straf voor
de muiters, terwjjl een soortgeljjke petitie onderteekend
wordt door burgers van Kroonstad. Deze burgers ver
klaren onomwonden dat de schnld meer aan de regeering
dan aan de muiters ligt. De onhoudbare toestand bjj de
trariue moest eindeljjk leiden tot, een uitbarsting. Dat
de regeering dadeljjk op sommige punten toegegeven
heeft is het beste bewjjs. Aan den anderen kant, in
militaire kringen wordt deze verzoenende houding van
de overheid gewraakt.
Niet. minder ergernis geeft de door ons geschetste
houding der regeering ten aanzien vi
de Polen. Deze maakt ook in het bnitenland oen be
slist oagunstigen indruk, met name in Engeland. Zio
schreel naar aanleiding biervan de Manchester Guardian
»Graaf Witte's manifest voor de Polen lgkt ons een van
de meest rampzalige documenten, die ooit de ondertee-
kening van den Ozar droegen. De eerste paragraaf ver
telt dat de Polen nn vrjje menschen zjjn. De tweede
zegt dat elke Poolsohe partjj, zonder uitzondering, auto
nomie vraagt. De derde deelt mee dat naar aanleiding
van deren eisch, in al de Weichsel-distrieten (een uit
drukking in bureancratischen stjjl, die »Polen« beteekent)
de staat van beleg afgekondigd wordt. Het lijkt op
een vader die zjjn zoon meieenigen ophef vertelt»uu ben je
meerderjarig». Wanneer de zoon can den huissleutel
vraagt, wordt de jongen in een kelder opgesloten, tot,
bjj niet meer denkt aan dien onuatunrlgken wensch. De
Polen '.uilen het betrenrea dat zij niet even ferm en
beslist optraden als de Pinnen, toen er nog algemeene
staking was. Waren zjj toen opgestaan, hadden zjj hun
vrjjheid toen gegrepen, dan zouden zij thans een gausch
ander manifest gelezen hebben, waarin al hunne eiechen
ingewilligd waren."
Ook verscheidene andere Engelsche bladen hebben zich in
dien geest uitgelaten. Nu komen er wel nit Rusland berich
ten, dat de krasse uitlatingen van Graaf Witte verzonnen
zjjn, maar wat toch niet valt te loochenen is, dat do
staat van beleg over Polen is afgekondigd. Te War,
scbau worden do gevangenissen weer volgepropt. Men
gelooft, dat er ook een mandaat tot inhechtenisneming
is uitgevaardigd tegen Henryk Sienkiewicz, den sciirjjver
van »Do Kruistidders'' en >Qao Vadis," eea vurig vader
laadsr, rauw betrokken bij de jongste demonstrat ëo
Hjj zou tot dusver zjjn vrjjheid te danken hebben aan
da vrees der Russische autoriteiten, dat, wierp meu ook
hem in de gevangenis, het intellectueel Europa even
welsprekead ou eensgezind zou protestearen als toen
Muxim Gorki in het begin van dit jaar op de citadel
van St.-Petersburg opgesloten werd.
Er is nog een gevaar, dat niet gering moot worden
geachtde opstand dar landbevolking,
agrarische onlusten in verschillende dealen van Rusland
De Russische boeren hebben voor polit.eko zaken geau
begrip en geen gevoel; hun voortdurende zorgeljjke toe
stand, hun groote onkunde en hun feitelijke slavernij
maakt hen ongevoelig voor alles wat buiten hun on-
middeiljiken gezichtskring ligt. Maar daarbinnen ligt de
grond, dien zij noodig hebben voor hun onderhoud, eu die
óf aan de landeigenaars óf aan de gemeenschap, de Mir,
behoort. Door deze laatste instelling, in verband met
een voor jaren uitgevaardigd keizerlijk besluit, waarin
den Woiösten werd opgedragen het verloop der land
bevolking tegen te gaan en de boeren desnoods met ge
weid woder naar hun geboorteplaats terug te brengen|
hst aandeel dat iedere boer jaarljjks te bewerken
krjjgt van den gemeenscbappeljjkan grond zeer gering
geworden. Eu het is een eigenschap der boeren van
alle landen, dat zjj «landhocger» hebben, steeds meer
land willen bezitten. Hervorming beteekent voor ean
Russischeu boer geen kiesrecht, maar uitbreiding vau
grondbezit, verdeeling van particuliere en staatsgrondsn
onder de boeren of ondor do gemeenten. De boeren zjjn
overtuigd, dat de Ozar een bevel heeft uitgevaardigd,
dat de gronden beter verdeeld moeten worden en in
afwachting van de uitvoering nemen zjj maar vast de
stukken, die hun het best aanstaan, in bezit.
In enkele gouvernementen hebben de gouverneurs troe
pen uitgezonden om do boeren van daze in bezit geno
men landeigen te vordrgven; er waren plaatsen waarde
moejiks zonder tegenstand hun geannexeerd bezit in den
steek lietendoch op andere plaatsen werd hevig ge
vochten tnsschen soldaten en boeren. Voor de oplossing
der agrarische toestanden in Rusland zal een regeling
noodig zjjn, dio meer omvat dan het kwijtschelden van
achterstallige pachtsommen of belastingen aan do boeren.
Iu den regel zjjn die toch niet te innen en kan de districts
chef daarvoor slechts slagen in do plaats stellen. Nu de
Keizer in Augustus weer eens de lijfstraffen heeft afge
schaft, kon dio manier om achterstallige boeten te innen
toch niet meer worden toegepast. Het Keizerljjke mani
fest was dus niet meer dan »enfoncer nne porte onverte''.
Om een boeren-opstand te voorkomen zal de Regeenng
grooter agrarische concessies moeten doen.
Overigens scbjjnt de Ozar hiervoor wel te vinden te
zgn. Er verlnidt dat Z. M. staatslandergen tegen lage
prjjzen voor de boeren zou willen beschikbaar stellen
met bepaling, dat de koopsom in honderd jaar^ termjjns-
gewjjze zou worden betaald. Maar juist deze inschikke-
ljjkhtid doet opnieuw vragenWaarom dan zoo hard
tegen de Polen Zoo wordt het vermoeden, dat Duitsch-
land's Keizer hier achter zit, steeds grooter.
Te St-.-Petersbnrg zgn wij nu weer zoo ver, dat het
revolutionaire centrale comiié een lange bgeenkomst heeft
gehouden, waarin wantrouwen tegen Witte en
de beloften van den Ozar is uitgesproken. Het comité is over
tuigd, dat de Ozar slechts waoht op terugkeer der rust
om al zgn concessies weer in te trekken, geljjk hjj al
tegenover Polen heeft gedaan. Het comité besloot daarom
tot de grootste waakzaamheid en voortzetting der agitatie.
Gisterenmiddag is ook opnieuw het verkeer op do War-
schauer en Baltisehe spoorwegen, wegens het ander
maal uitbreken van de algemeene werk
staking gestremd. De sneltrein naar Duitschland kon
niet vertrekken
Bevestigd worden ook de geruchten over mniterjj onder
matrozen en artilleristen inWladiwostock. De
stad werd geplunderd en iu brand gestoken. Op den
eersten dag der onlusten werden ongeveer 800 muiters
gedood. De Japanners zullen wel eenigen spijt gevoelen
den oorlog niet tot bet uiterste te hebben voortgezet, nu
zjj ontwaren hoe jammerlijk de geest is der bezetting
van Ruslands bolwerk ia Ooil-Azië, tegen welks belege
ring zjj opzagen
Donderdagmorgen. De Ozar heeft 't bljjkbaar niot langer
veilig geacht te Peterhof, zoo dicht bjj de rovolutie-too-
neelen. Met zjjn gemalin en zgn kinderen is bjj gegaan
naar Czarskoje Selo.
Een telegram nit Petersburg in de ochtendbladen meldt:
Het besluit van het centrale stakingscomité om Woensdag
middag weder de algemeene staking te beginnen, is tot
dusver opgevolgd door het grootste deel dor spoorwegbe
ambten, bjjna alle fabrieksarbeiders, drukkers, zetters en
de arbeiders der electrischo maatschappjjsn. Morgen
zullen geen bladen verschijnen. Patrouilles trekken, door
da stad. In eenige wjjken moeteu op bevel van de politie
de toegangen tot de woningen van acht nar des avonds
af gesloten worden gehouden. Het gerucht loopt dat
Petersburg in staat van beleg zal woidsn verklaard. De
bevolking verkeert in groote ongerustheid. In de vooi
steden zijn do winkels weder met planken gebarricadeerd
De Porte en de Mogendheden. Uit naam
van de zes betrokken Mogendheden hebben de drogmans
dor gezantschappen van Oostenrjjk-Hongarjje en Rusland
gisteren bjj de Porta een nota moeten indienen, waarin haar
in krachtige bewoordingen verzocht wordt, de regeling door
de opzichters over de Macedonische financiën opgesteld
te erkennen. De Porte heeft uiterljjk tot a.s. Donderdag
tjjd om op deze nota antwoord te geven
Uit Noorwegen. De Aftenposten meldt, dat de
nieuwe Koning den naam van Karei V zal aannemen
In een conferentie bjj den minister van buitenlacdscfce
zaken werd bepaald, dat d» Koningsvlag puiperiood zal
zgn met een gondon leeuw.
De werkstaking aan de Fransche arse
nalen. Deze staking is gisteren begonnen, doch zij
was, eigeuaardig genoeg, het minst „algemeen" te Brest
vanwaar de geheele beweging oorspronkeljjk uit is
gegaan, maar waar men door de bedreigingen des minis
ters van Marine Thomson het meest getroffen scheen
Slechts 635 van de 5000 deden er meê, terwijl men te
Iiochefort, Toulon, Lorient enz., nota bene uit solidariteit
met Brest, in grooten getale wegbleef, vooral te Toulon
waar vnn de 600 man die arbeiden wilden, slechts een
zesde gedeelte de werkplaatsen heeft kunnen bereiken
Te Angoulême daarentegen is men voor de bedreiging
des ministers gezwicht eu te Cherbourg schijnen ook
zeer velen aan den arbeid te zijn gebleven, oordeelende
dat men arbitrage behoorde voor te stellen. Men meende
dat van de werkstaking daar niet veel terecht zou komen,
Alles bij elkaar genomen rekent men, dat op zijn
hoogst 20 pet. van 't gezamenlijk personeel meêdoet
De vleeschnood in Duitschland. Op allerlei
manieren tracht men in Duitschland in den vleeschnood
te voorzien. Het gemeentebestuur van Maagdenburg-
inziende dat protesten bij de hooge regeering tot nietg
leiden, slaat nu zelf de hand aan den ploeg en zal een
stedelijke schapen- en varkensfokkerij gaan beginnen.
Yoorloopig wordt voor dit dool 8300 M. uitgetrokken.
UitJapan De Mikado is gisterochtend uit Tokio
naar het heiligdom van ilse vertrokken om den geesten
zijner voorvaderen bericht te zenden van de op Rusland
bevochten overwinning en de uitkomsten van den oorlog.
Men verneemt thans te Tokio, dat den 2den dezer
maand 130 uit een getal van 300 visscherlieden der
districten Kagosjima en Koemamoto, op 13 pinken scheep
gegaan, door een storm op een verlaten eiland zijn
geworpen, nadat hunne booten vergaan waren. De 170
anderen zijn, naar men vreest, om 't leven gekomen.
Ter hulp van de veriatenen is een transportschip ver
trokken, terwijl de kruiser „Asama" in zee is gestoken,
om naar de vermisten te zoeken.
Het weer in het buitenland. Iu enkele
plaatsen van West-Duitsebland is gisteren de eerste
sneeuw gevallen, o. a, te Kenlan en Aken. Ia de omgeving
van doze laatste stad was de sneeuwval zoo sterk, dat
het telephoon- en telegraafverkeer werd gestoord.
De meening van een onhobbeljjk E a-
golschman. Herbert Vivian te Woking, voorzitter
van de Legitimistische Club en liberaal endidaat voor
Deptford, heeft bij een rondvraag van de Courier Euro
peen het volgende oordeel uitgesproken over do Duitschers
dat alleen daarom vermelding verdient, wjjl het teeke
nend is voor de opvattingen van sommige Engelsche
kringen: »Nocb Duitschland noch een ander land dat
zich aan de dwingelandij van militairen dienstplicht on
derwerpt en den vrijen handel afwjjst, z%l ooit een rol
iu de wereld spelen. Iemand heeft uitgerekend dat elk
Duitscher 7500 werkuren tengevolge van dan dienstplicht
verdoet. De Duitschers zgn, naar men meldt, meerendeels
eters van pa&'den, ezels en andere vieze dieren, dank zjj
de hooge invoerrechten. Hoe is het denkbaar dat zulke
menschen een rol knnnen spelen in den handel of in den
oorlog? Duitschland is deerljjk naar omlaag gegaan sedert
1870! Heden ten dage lijden de Duitschers zelfs neder
lagen tegenover de wilden in Afrika. De eenige rol in de
Weteld die zjj kunnen BpElea, is hun bestemuitng om ons
als koffiehuisbedienden en huisknechts, als goedkoope
klerken en dergelijke soorten van wgsgeeran te dienen.
Hun verdraaide taal toont de verwarring van lmn geest
aan hun muziek is lawaaihunne brutale zeden toonen
de barbaarsehheid van hun instincthun landschappen
missen zelfs fantasie. Prederik, hun eenige generaal, had
Franscben geest; Heine, hun eenige dichter, joodschen
geest. Alleen hnn Keizer is een heerridderlijk en ver
licht, vertegenwoordigt hg de oude Germaansche deugden.
Maar niemand wordt slechter bij hen begrepen dan hnn
Keizer.*
Merkwaardige zelfbaheersching. Ver
leden Zoudag was de predikaat Boote ta Grimsby
(Engeland) bezig bjj de godsdienstoefening in de kerk
het gebed te doen, toen ean kroon der electrischo ver
lichting neerstortte, met een geweldigen slag op het
koorhek viol en ouder 't gekletter der brekende lampen
opsprong naar den kansel, zoodat de uitgestrekte hand
des leoraars getroffen en ernstig gekwetst werd. De
gemeente vloog ontsteld op, maar zonder zelfs een oogen-
blik te haperen sprak de predikant door en eindigde,
terwijl hot bloed van zjjne hand druppelde, het gebed.
Tooneel en onderwjjs in China. De Keizerin
tante van China heeft, volgens een bericht uit Shanghai,
haar tooneelgezelschap, dat eiken avond in het paleis
te Peking voor haar speelt en haar jaarlijks tusschen
de 3 en 4 millioen gulden kost, aanmerkelijk verminderd,
als offer aan de Westersche beschaving. Het gezelschap
zal nu niet meer dan tweemaal per maand spelen en
300,000 a 400,000 gulden per jaar kosten en de aldus
bespaarde millioenen zullen besteed worden ten bate
van het openbaar onderwijs in China, hetwelk geheel
in Westerschen geest wordt hervormd.
Een vondst. In het huis van oen onlangs overleden
zonderlingen notaris in de Fransche stad Perpignan
vonden eenige werklieden die er bezig waren, bij het
verwijderen van een aan don muur vastgemaakten stoel,
achter dat meubel een holte in den muur, met 200,000
francs in goud en bankpapier.
Nederland en België.
Dr. A. W. Bronsveld te Utrecht, bekend om zijn
onverdraagzaamheid of om zijn krachtig getuigen voor
wat hij de waarheid acht de een kiest de eerste,
de ander de tweede uitdrukking spreekt in zijn
kroniek in «Stemmen voor Waarheid en Vrede" over
het denkbeeld van aaneensluiting tusschen Nederland
en België. Hij vind er iets bevieemdends in, dat dit
denkbeeld weer geuit wordt, juist nu België zijn 75-
jarige onafhankelijkheid en losscheuring vau Nederland
gevierd heeft met grooten luister. Hij heeft altijd ge
meend, dat wij nog steeds reden hebben, om ons te
verheugen over hetgeen in 1830 en '31 is gebeurd.
Men had, zegt de schrijver, op bet congres te Weenen
bijeengevoegd, wat niet bijeen behoorde. Wij zijn een
geheel ander soort van menschen, dan zij die de Braban-
conne zingen. Zoowel de Vlarnen als de Walen ver
schillen van ons in allerlei opzichten.
Worden wjj overal in de wereld niet met veel grooter
onderscheiding bejegend dan de Belgen? In de handels
wereld staan de Belgen volstrekt niet hoog aange
schreven.
Wat zou ons bewegen, nadere handelsbetrekkingen
aan te knoopen met een volk, dat andere belangen
heeft dan wjj, en in andere economische en indus-
trieele omstandigheden verkeert? Zal Rotterdam
moeten ophouden zegevierend met Antwerpen te
wedijveren? Zullen wij met de Belgen de voordeelen
gaan deelen, die ons bezit van koloniën oplevert?
