BINNENLA N D.
STADSNIEUWS^
Uit de Pers.
N ieuwstijdingen.
Gemengd Nieuws.
zonde zjjn. Daarna had de ontvangst plaats van het
corps diplomatique en de admiraals der bnitenlandsche
schepen.
In zjjn begroetingsrede aan boord van de Heimdal heeft
de minister-president Michelsen er op gewezen, dat het
Noorscbe volk sinds bijna 600 jaar geen eigen koning
had gehad. Heden, zeide spr., komt Noorwegens koning,
gekozen door het vrije volk, om, in gemeenschap
met vrjje mannen, aan het hoofd van het land te staan
en samen met het volk de vrijheid te beschermen. Daarom
zal het volk met jubelende vrengde den kreet begroeten
»Leve Noorwegen en de Koning.*
De Koning antwoordde»Ik dank u voor den harte-
ljjken welkomstgroetik zal al mjju krachten inspannen
voor het heil van Noorwegen, ik verzoek allen mg hnu
vertrouwen en steun te schenken en met mg in te
stemmen in den uitroep»Leve NoorwegenDaarop
volgde hoerageroep en werd het volkslied aangeheven.
Wat er aan de Paber-potlooden is ver
diend. Barones Faber, weduwe van den vermaarden
potloodenfebrikant, heeft een vermogen van 20 millioen
francs nagelaten. Zes millioen daarvan heeft zjj vermaakt
aan liefdadige instellingen en aan het personeel der fabriek
Faber.
Een grootsch werk. Omtrent het plan van
een spoorwegtnnnel door den Sp!ü en, hetwelk dooreen
Zwitsersoh-Italiaansch comi'é is ontworpen, worden de
volgende nadere bjjzonderbeden medegedeeld: Do nieuwe
ljjn zal van Obiavenna (Vellin) naar Tbnsis, in Grau-
bnnderland, loopen. Tusechen die plaatsen is een hoogte
verschil van 888 meter, en de spoorweg zal, geleideljjk
stjjgend, met groote bochten, moeten loopen en daarbij
door vele kleine tunnels gaan, van welke verscheidene
ruim 1 kilometer lang zullen zijn.
De nieuwe spoorwig, welke 142 millioen francs zal
kosten, zal den weg van Müecben naar Milaan 100 kilo
meter bekorten.
Waar het kwaad zit.
In Het Volk is een begin gemaakt met een serie
artikelen van mr, P. J. Troelstra over «de Regeering en
de arbeiders.« In het eerste daarvan zegt de schrijver
onder meer
De loop, dien de gebeurtenissen ten onzent in de
laatste jaren hebben genomen, toont [zoo duidelijk,
waar het kwaad zit, waartegen wij ons hebben te
keeren. De vakbeweging ziet zich in haar actie nog
veel meer bedreigd door de steeds nauwere aaneen
sluiting der patroons, dan door de »dwangwetten.«
Geen enkele belangrijke werkstaking breekt bijna
meer uit, of aanstonds komt de patroonsorganisatie
zich er in mengen en een algemeene uitsluiting pro-
clameeren. Steeds meer verkrijgt de strijd der vak-
vereenigingen een politiek, een klassekarakterhij
eischt steeds zwaarder offers en toont tot heden een
wassende overmacht der patroonsklasse.
Duidelijker kan niet bewezen worden de waarheid
van hetgeen onzerzijds steeds is beweerd de tegen
stellingen tusschen kapitaal en arbeid spitsen zich
toehet is niet de enkele patroon, tegen wien de
strijd gaatdeze gaat tegen de gansche klasse, die de
productiemiddelen bezit en hij zal eerst kunnen eindi
gen, als die productiemiddelen uit hare handen in
die der georganiseerde maatschappij zelve zjjn gekomen.
De gansche organisatie der arbeiders, op vak- en
politiek gebied en in de coöperatie, zij wordt door de
maatschappelijke feiten zelve gedreven tegen het
kapitalisme in zijn geheel, naar het socialisme en alle
partijen die, hoe verzoeningsgezind ook optredend,
het kapitalisme in wezen willen houden, zij zijn door
de macht der feiten gedwongen telkens weer de arbei
ders teleur te stellen, ten onder te houden, te misleiden,
terug te werpen naar hunne eigen partij, hun eigen
organisatie in den klassenstrijd. Clericalisme en libe
ralisme zullen in den strijd tegen elkander nu en dan
de arbeiders gaarne willen gebruikenmaar zoodra
dezen trachten zich sterk te maken in den strijd tegen
het kapitalisme en de maatschappij voorwaarts te
sturen in de richting van het socialisme, zullen cle-
riaal en liberaal hunne veeten vergeten en broederljjk
samengaan tegen de arbeidersklasse ter handhaving
van het kapitalistische stelsel.
Omdat wij dit weten, daarom staat onze Partij al
weer gereed ten strijde, ditmaal tegen de liberale
regeering, die van de clericale het beheer van onzen
kapitalistischen Staat heeft overgenomen en dat vrijwel
op dezelfde wjjze zal moeten voortzetten.
Tegen deze beschouwingen komt het Handelsblad
op. Dit orgaan noemt de stellingen van den heer Troelstra
«niets meer dan beweringen, berustende op een vol
komen verkeerden grondslag.Ter motiveering hiervan
schrijft het Handelsblad
De heer Tr. stelt het namelijk voor, alsof de vak
beweging bedreigd wordt door de patroonsorganisatie,
alsof de aaneensluiting der patroons de aanleidende
oorzaak is van den voortdurenden strijd in de ar
beiderswereld. Juist het omgekeerde is waarde vak-
vereenigingen zijn immers voorafgegaan aan de samen
werking der patroons. De patroons hebben zich aan
eengesloten niet om aan te vallen, maar om zich te
verdedigen. Het gaat niet aan de rollen om te keeren
en de verdedigers als aanvallers voor te stellen, ook
niet wanneer zij hunnerzijds het verdedigingsmiddel
van uitsluiting bezigen. De bewering van den heer
Tr. komt dan ook neder op het bekende rjjmpje
Cet animal est trés méchant
Quand on l'attaque, il se défend.
De strijd in de arbeiderswereld is en wordt door
den socialistischen invloed verlaagd tot een klassen
strijd, wat hij volstrekt niet behoefde te zijn, omdat
in tal van opzichten de belangen van werkgevers en
werknemers dezelfde zijn. Wij zeggen «verlaagde
omdat de wijze waarop de strijd tot dusver gevoerd
wordt, barbaarsch is te noemen. Hoe weinig ware
beschaving nog is doorgedrongen, blijkt uit niets
zoozeer als uit de wanorde, die op dat gebied nog te
veel regel is. Het eerste kenmerk van een beschaafden
Staat is het weren van eigen richting, door het vast
stellen van wettelijke regelingen, die door rechters
worden gehandhaafd.
Hoe weinig echter hebben de pogingen gebaat, om
dien eersten eisch van beschaving ook op arbeidsge-
beid toe te passen, door verzoeningsraden, als onderling
overleg (dat zoo vaak niet eens wordt beproefd 1) tot
geen uitkomst heeft geleid. Het gaat meestal hard
tegen hard. Als een werkstaking mislukt, is het ge
woonlijk omdat de arbeiders zijn uitgehongerd; als
ze gelukt, is de reden vaak hierin te vinden dat het
werk wordt nedergelegd op een oogenblik dat de
patroon er ontzaglijke schade door lijdt en daardoor
verplicht is toe te geven. Ging men op beschaafde
wijze te werk, dan moest niet de overwinning afhan
gen van zulk onwaardigen redeloozen dwang, maar
van een onderzoek naar het recht, van voor allen
bindende rechtspraak, welke klassenstrijd in de ar
beiderswei eld even overbodig zou maken, als zij aan
den persoonlijken strijd om het mijn en dijn die oudtijds
bestond een eind heelt gemaakt.
Hei ontbreken van dergelijke rechtspraak op ar
beidsgebied, ziedaar «waar het kwaad zit.ee
Al wat dezen vooruitgang tegenhoudt, is barbaarsch-
heid, dus ook het voortdurend stoken van den klassen
strijd door de sociaal-democraten.
By Kon. Besluit is aan dr. A. Koyper, eervol ont
slagen minister van binnenlandscbe zaken, een pensioen
ten laste van den Staat verleend, ten bedrage van f 4000
's jaars.
Een eigenaardige staking op Curasao.
Uit Willemstad wordt van 6 November geschreven,
dat er een werkstaking is gekomen in... don Kolonialen
Raad. Van de 13 leden hebben 6 hun mandaat neerge
legd en 4 den Gouverneur bericht dat zjj voorloopig
blijven tot de vacatures zijn aangevuld. Er zjjn dus nog
maar 3, die in den Raad wenschen te blijven. Als oorzaak
van dit gezamenljjk ontslagnamen hoort men opgeven,
dat de leden verstoord zouden zijn wegens den weinig
welwillenden toon door den Gouverneur aangeslagen in
de stukken tot den Raad gericht over de invoering eener
inkomstenbelasting. Naar men verneemt vindt de
houding der heengaande leden onder de burgerjj geen
goedkeuringmen acht dit geen mannenwerk en ver
wacht dat de Goaverneur zich spoedig zal weten te redden.
Onderwijzers-Weduwen en Weezenpenslocn.
Nu met 1 Januari 1906 alle onderwijzers kunnen
worden opgenomen in de hijksverzekering voor wedu
wen en weezen, zal er waarschijnlijk voor vele belang
hebbenden groote moeilijkheid ontstaan, om de vrij
hooge bijdrage van 5 pCt. der jaarwedde te kunnen
storten. Wellicht zullen velen van hen door hun zeer
bescheiden salaris genoodzaakt zijn, om tot den Minister
van Binnenlandsche Zaken een adres te richten met
de mededeeling, dat zij niet wenschen toe te treden
tot het Pensioenfonds:
Het hoofdbestuur van het Nederlandsch Onderwijzers-
Gènootschap evenwel raadt aden onderwijzers ten sterkste
aan, wel toe te tredenniemand mag gebruik maken
van de hem geboden gelegenheid om te bedanken;
niemand mag weigeren toe te treden, geen van allen.
Óm nu den min-gesalarieerden onderwijzers tegemoet
te komen, zullen pogingen aangewend worden om dezen
in de storting van de pensioensbijdrage te steunen, o.m.
gelijk reeds kortelijk gemeld is door een groote
algemeene adresbeweging.
«Alle Gemeentebesturen in Nederlands zoo zegt
het hoofdbestuur «moeten in de maand November
een gelijkluidend adres ontvangen, waarbij hun gevraagd
wordt ten minste de minimum-tractementen met 5 pCt.
te verhoogen.«
De afdeelingen worden aangespoord, er voor te zorgen,
dat alle gemeentebesturen in haar ressort een adres op
zegel ontvangenhet hoofdbestuur zelf zal voor de
overige gemeenten zorgen.
Dit conceot-adres is bereids door dit bestuur opgesteld.
Reeds verzond 't dit aan de zeer vele gemeentebesturen
in de provinciën Noord-Brabant en Limburg, alwaar
heel weinig Genootschaps-afdeelingen gevestigd zijn.
Onlangs werd door den Raad van Dordrecht een adres
van het grootste gedeelte der onderwijzers en onder
wijzeressen bij het openbaar lager onderwijs, waarin zij
verzochten de uit de Weduwenwet voortvloeiende kor
ting hunner jaarwedde ten laste der gemeente te brengen,
in handen van B. en W. om advies gesteld, die op hunne
beurt het oordeel vroegen van de commissie van toezicht
en van de financieele commissie. Beide colleges zijn van
meening, dat aan het verzoek niet moet worden voldaan.
Het afwijzend advies der commissie van toezicht is ge
baseerd op
a. dat, toen de wet tot stand kwam, waarbij het
onderwijzend personeel in het weduwen-en weezenfonds
wordt opgenomen, er een juichtoon opging in de onder
wijzerswereld en er van die zijde toen geen der bezwaren
geopperd is, die thans bij het request worden gesteld;
b. dat men bij het verkrijgen van rechten ook de
lasten moeten dragen, al mogen die aanvankelijk ook
wat zwaar schijnen;
c. dat die lasten toch zeker niet te hoog berekend
zijn, waar de stortingen zelf niet voldoende zullen zijn
en het Rijk nog veel zal moeten bijpassen.
-
Aërogeen-gas aan den Aangedijk.
Da heeren Tj. van der Zee, Hoofddirecteur der Com
manditaire Vennootschap Aëroeeengas voor Nederland
en België, te 's GravenhageP. G. Dnker, notaris, te
Zuidsoharwonde H. J. Houtkooper, koopman en fabrikant
te Broek op Langendjjk C. Berkbnuwer, koopman en
fabrikant, ts Znidscbarwoude Dr. H. G. Hamaker, arts,
te Broek op Langendjjk O. Rootlieb Jr., arts te Zuid-
scharwonde; C. Trompettor, koopman en fabrikant, te
NoordscharwoudeA. Vroegop, koopman, te Noord
scharwoudeK. W-igenaar, koopman, te Broek op
Langendjjk; G. Kramer, koopman en fabrikant, te Zuid-
schar wonde en C. Smit, bouwkundige, te Zuidscbarwoude,
hebben zich tot een comité gevormd, om zoo mogaljjk in
de gemeenten Broek op Laugendijk, Zuidscharwoude en
Noordscharwoude een Aërogeer-gasfabriek op te richten
en te exploiteeren, dienende zoowel voor verlichting als
«oor verwarming en kraebtoverbrenging.
Het Kedcrlandsch Panrdenataasboek.
Da algemeene vergadering der vereeniging »Het Ne
derlandsch Paardenstamboek" zal Maandag 11 December
te Rotterdam gehouden worden.
O. a. zal behandeld worden het volgend voorstel van
het hoofdbestuur
»Het is vrjj zeker dat vele van de in het Stamboek
ingeschreven paarden verkocht of gestorven zjjn. Nu is
het niet ran belang ontbloot om te weten hoevele inge
schreven dieren nog in het bezit der leden zjjn. Vroeger
is eene poging gedaan om dienaangaande inlichtingen
door tusscbenkomst der afdeelingen te verkr jjgen, doch zon
der resultaat. Het hoofdbestuur stelt alsnu voor om den
secretaris der vereeniging op te dragen tot alle ledeu hst
verzoek te richten om op een bjj te voegen lijst de num
mers en namen der nog bij hen aanwez'gs dieren te ver
melden en daarna deze lijst terug te zenden aan den al-
gomeenen secretaris.»
Ken verzoek om strafvereafnderlEsg.
De melkverkooper S. Houtman, te Broek-in-Waterland,
die door den Hoogen Raad veroordeeld werd tot 3 maan
den gevangenisstraf, heeft thans tot H. M. de Koningin
een verzoek gericht om vermindering van straf of het
omzetten van gevangenisstraf in geldboete.
1 et request wordt ondersteund door de leden van
den Gemeenteraad, den Kerkeraad en verschillende
andere ingezetenen.
Een bedrieger,
Door het kantongerecht Amsterdam II is veroordeeld
Cornelis Postma, vroeger wonende Ruysdaelkade 193,
thans O. Z. Achterburgwal 80, tot een hechtenisstraf
van één maand, wegens «een andere loterij aanleggen
dan de zoodanige, tot het aanleggen waarvan de bij de
loterijwet 1905 vereischte toestemming is verleend en
de deelneming in zoodanige loterij openstellen.« Hij had
nl. zoogenaamd ten behoeve van de Vereeniging «De
Samaritaan«, tot werkverschaffing aan blinden en andere
hulpbehoevenden, loten laten colporteeren, onder voor
waarde, dat de houders dier loten recht hadden op een
prijs, wanneer op het nummer van dat lot in de thans
trekkende Staatsloterij een prijs viel van boven de t 70.
Ter terechtzitting bleek echter, dat er niet zulk een
vereeniging bestond en dat de opbrengst dier loten in
den zak van Postma terecht kwam. Tegen Postma
is o a. in het Algemeen Politieblad herhaaldelijk gewaar
schuwd wegens het houden van loterijen, zoogenaamd
ten behoeve van een werkverschaffing aan blinden,
terwijl het bestaan van zulk een werkverschaffing niet
kon worden aangetoond.
Zoo wij ons niet vergissen is deze Postma ook te
Alkmaar niet ganschelijk onbekend.
Slnte Catrljn te 8t.-Pancras.
Sints Catrijn, 25 November, is voor de schooljeugd
van St.-Pancras altijd een heerlijke dag. In den namid
dag-scbooltijd wordt dan aan elk schoolgaand kind een
groote taai-taai uitgereikt. Deze uitdeeling heeft al sinds
onhengeljike jaren plaats voor rekening van de arm-
voogdjj der gemeente. Daar 25 November een Zaterdag
was, op welken dag geen school wordt gehouden, heeft de
uitdeeling nu Vrijdag plaats gehad. Vorige jaren warden
steeds poppen van taai uitgereikt, doch nu kwam elk
kind in bet bezit van een groot schip.
Garnalen-overvloed.
In de vorige week werden op Texelstroom zoovele gar
nalen gevangen, dat ze nagenoeg onverkoopbaar waren.
Da kwaliteit was uitstekend. Sommigen denken er ernstig
over om de garnalen te pellen en daarna het artikel te
conserveeren.
Kind vermist.
Te Delft wordt vermist eeu 13-jarig meisje, dat voor
12 jaar door haar toen ongehuwde moeder aan een echt
paar werd afgestaan. Do moeder, inmiddels gehuwd,
eiechte dezer dagen het kind op zonder voldoend bewjjs.
Een dag later komende met een geboortebewijs, bleek
dat het meisje, dat 's morgens naar Bcbool was gegaan,
daar niet was geweest en sedert ia verdwenen. De politie
doet onderzoek, zonder gevolg tot nu toe.
Beren-vleeseh.
Men meldt uit Den Haag:
De keurmeesters van vee en vleeseh hier ter stede
wisten, dat door een persoon, twee beren, echte bruine
baren, waren gekocht, 'ermoodelijk om hun vleeseh ter
consnmptie te verkoope». De eene beer was levend, de
andere dood. Maar boe dat doode wilde dier in handen
te kr jjgen tor keuring? De verordening toch spreekt
alleen van slachtvee en daaronder valt een bruine beer
moeilijk te rangschikken. Ze voeden er echter wat op
en kregen den man er toe het beest te villen en zoo ter
keuring aan te bieden. Ea nu beschouwden de keur
meesters het doods bruintje als vleeseh en 't gevolg was
dat het bontje werd afgekeurd als schadeljjk voor de
consumptie.
ütudenten-rellefjcs.
Men meldt aan de Haarl. Ct. uit Utrecht:
Naar aanleiding van de ongeregeldheden tusschen
korps-leden en nief-korpsleden op het Chemisch Labora
torium alhier, heeft prof. Van Rombnrg gevolg gegeven
aan zjjn dreigement en de colleges gesloten. Thana is de
bemiddeling ingeroepen van den rector-magnificus, prof.
Vilont, die zich reeds, naar men zegt, afkeurend over de
scheiding van de korpsleden en niet-korpsleden op het
Laboratorium, heeft uitgelaten.
Het is intusschen, naar nader is uitgelekt, Spaansch
toegegaan. De studenten, waarvan sommige als vecht-
materiaal «sterke* kameraden meebrachten, die niets op
bet college te maken hadden, moeten elkaar zelfs
bloedneuzen geslagen hebben.
Geheimzinnig.
Ontdekte eenige jaren geleden de heer G. te Grosï-
hnizen, dat een zjjner koeien den tong miste, in den loop
der vorige week vond hg op zjjn door water afgesloten
stuk land drie zjjner schapen dood in de sloot, terwjjl
twee nog levende op een stuk bouwland er naast zich
bevonden. In eens week tijd waren vjjf stuks schapen, op
deze wijze ad mortibus, ra, ra, wat is dat Veehjjdg zjjn,
bij laatstgenoemd geval, honden in 't spel, doch in dezen
wordt dit als hoogst twjjfelachtig beschouwd.
In de godsdienstoefening van Zondag kwam Ds. P. J.
Glasz zijne gemeente verblijden met de mededeeling,
dat door hem was bedankt voor het op hem uitge
brachte beroep naar de Doopsgezinde Gemeente te
Beverwijk.
Bij Kon. Besluit is mr. R. van Goens, te Alkmaar,
met ingang van 1 Januari 1906, benoemd tot school
opziener in het district 's Gravenhage, met gelijktijdige
toekenning van eervol ontslag uit zijne betrekking van
schoolopziener in het arrondissement den Helder.
De heer G. H. A. Kuijper herdacht gisteren den dag,
waarop hij vóór 50 jaren in dienst trad van de firma
De Lange de Moraaz. Zooals wij reeds mededeelden
waren familieomstandigheden oorzaak, dat deze feest
dag betrekkelijk in stilte werd herdacht. Intusschen
ontbrak 't den jubilaris niet aan blijken van sympathie
en waardeering. Zijn patroons brachten hem een bezoek
en overhandigden den getrouwen boekhouder een en
veloppe, waarvan men den inhoud gemakkelijk kan
gissen. Het kantoor-personeel maakte ook zijne opwachting
en schonk den heer Kuijper een fauteuil. Voorts werden
verschillende bloemstukken gezonden en gaven ook nog
anderen blijk van belangstelling in dit zeldzame feest.
Het kantoor is ter eere van den jubilaris getooid met
groen en bloemen.
lie bouw van het gemeente-slachthuis.
Dan 16en Januari wendden zich de bestnren der ge
combineerde organisaties: Gecombineerde Bouwvakken,
J. Vlaming, secretarisKalk- en Steenbewerkeragilde
»St. Marinus*, M. v. Westerop, secretaris Timmerlieden-
gilde »St. Jozef», L. Kooter, secretaris; Fabrieks- en
losse arbeidergilde, O. Hes, secretaris alle onderafd. van
den Ned. R. K. Volksbond; Alkmaarsche Timmerlieden-
vereeniging «Verbetering door Eendracht», (Afd. Alg.
Ned. Timraorliedenbond), Hend. Bruin, secretaris; Alk-
maarsche Melselaarsvereeniging »Door Eendracht Ver
betering» Afd Ned. MetselaarsbondG. Peereboom,
secretarisSchildersgezellenvereeniging »Streven naar
Verbetering», 8. Pascha, secretaris zich tot den Raad
met het verzoek om in hef bestek van hot te stichten
gemeente-slaoathuis de navolgende bepalingen op te
nemen
1. dat zooveel mogaljjk arbeidskrachten uit de gemeente
worden betrokken, die behoefte aan arbeid hebben
2. dat, zooveel als dit mogelijk is, de onderdeelen op
de terreinen worden klaargemaakt
3. dat bjj hot wachten op materiaal niet langer dan
één dag per week voor do betrokken arbeiders worde
gerekend
4. dat voor het dragen van sfceenen enz. men niet
booger zal mogon gaan dan tot 7 meter, om daardoor
bat gevaarvolle van dezen arbeid te voorkomendat
tevens steigers, richters, touwen, ladders enz. in onder
zochten staat verkeeren.
De Raad, dia vaak over heelwat oabslangrjjker dingen
praeadvies wenseht, stelde ditmaal, in zjjns vergadering
van 8 Februari, het adres in handen vau B. en W. ter
afdoening.
Z ch hiervan kwjjteudo gingen B. on W. het advies
inwinnen van den garaeente-archileot-, den hr. G. Looman.
Do heer Looman nu had voor alle gedane verzoeken
niet veel sympathie. Achtereenvolgens de verschillende
-ragen nagaande deelde hjj het volgende als zjjn gevoelon
mede
le vraag. »Dat zooveel mogelijk arbeidskrachten uit
de gemeente worden betrokken die behoefte aan arbeid
nebben*.
Aan die vaag gestalde voorwaarde ia niet te voldoen,
want de aannemer moet in zijn belang letten op de
kwaliteit der werkvragers, noemt hg dus de werklieden
door hemzelven gekozen beter dan de Alkmaarsche die
behoefte aan werk hebben, wie moet dan het tegendeel
uitmaken 't Zou onbegonnen werk zjjn.
Een aannemer die zijn belang kent zal steeds aller
eerst de messt geschikte en beste krachten uit de plaats
tot zich trekken en voor stumperds bedanken. Hoe on
schuldig het »zooveel mogeljjk, er ook uitziet, ik zou het
ontraden als bestekstoevoeging, omdat het niets zegt en
toch tot allerlei chicaneB zal aanleiding geven. Daaren
boven zal men mot veel aannemers van verschillend werk
en vooral speciaal werk te doen krjjgen, zij zouden een
voudig niet inschrjjven als U de gevraa de voorwaarde
steldet en dat zon zeer ten nadeele der gemeente-fiuantiën
zijn.
Ik raad U niet aan op I van 't verzoek in te gaan.
2e vraag. »Dat, zooveel als dit mogeljjk is, de onder
deelen op de terreinen worden klaargemaakt*. Welk werk
moet daartoe in aanmerking komen? Had men bet ge
noemd, dan zou eeu meer geformuleerd antwoord gegeveu
kunnen worden, 't is echter zeker dat, die bepaling aan
de gemeente geld en wel veel geld zal kosten en den aan
nemer steeds in vrees zal doen verkeeren om te laat met
de aflevering te zjjn.
In het voordeel van aannemers en dos ook de gemeente
kan het zjjn om b.v. deuren en diverse ljjsten betimme
ringen enz. van fabrieken te betrekken dat gehouwen
steen behakt aangevoerd wordt omdat daartoe geen werk
krachten aanwezig zjjn, tenzjj men ze tegen den geest
van 't verzoek van buiten haalt. Wanneer het werk aan
goede fabrieken gegeven wordt voorkomt men juist, wat
de verzoekers vreezen, dat nsmelijk kleine baasjes
met eene jongensploeg bet zonden maken. Ophooping van
werk op de bouwplaats moot vermeden worden en dit
zou toch een noodzakelijk gevolg worden van de toe
passing van het onder 2 bedoelde. 21 van de Algemeene
Voorwaarden, luidendeDa aannemer zal het werk noch
geheel noch ten deele aan een ander mogen overdoen
zonder schrifteljjke toestemming van bu-gemeester en
wethouders, geelt aan uw college het recht om handelend
op te treden, wanneer mocht blijken dat misbruik gemaakt
werd van bet daarbjj ea ook door de werklieden bedoelde.
Het komt mg voor dat op het bij vraag 2 bedoelde niet
moet worden ingegaan.
Vraag 3. »Dat bjj het wachten op materiaal niet langer
dan één dag per week verzuim voor de betrokken ar
beiders worde gerekend*. Wanneer het wachten op ma
teriaal ontstaat door achteloosheid of nalatigheid van den
aannemer of diens gemachtigde dan is het verzoek oogen-
echrjnlgk billijk, maar wie moet dat constateeren en hoe
zal dat te bewjjzen zjjn.
Is er force majeure in het spel, dan zal de aannemer
door late levering bjjua altjjd schade hebben en die zou,
zonder dat bij daaraan iets doen kon, nog vergroot worden
door extra betaling voor niet verricht werk. Dubbele
straf zon hjj dan ondergaan, buiten zjjn schuld.
Van een werk waar het verband tnsschen aanvoer en
verwerkte hoeveelheden gemist wordt, vertrekken de
werklieden spoedig, waardoor dus de bepaling fictief
wordt. Alweder bewegen de verzoekers zich op glad terrein
en 't komt mjj voor dat zjj zonder dieper op de zaak in
te gaan de drie eerste vragen gesteld hebben. Wordt
door de aanvragers beweort dat men bjj het op het terrein
gemaakte werk beter kan toezisn, dan staat daar tegen
over dat zulks, bljjvende in hun schema, vermoedelijk
gemaakt zal worden door minderwaardige werklieden.
Op vraag 3 zou dus ook afwijzend beschikt moeten
worden als zjjnde tegen het bel mg der g-meente.
Vraag 4. »Dat voor het dragen van steenen enz. men
niet booger zal mogen gaan dan tot 7 M., om daardoor
het gevaarvolle van dezen arbeid te voorkomen; dat tevens
steigers, richters, touwen, ladders enz. in onderzochten
staat verkeeren*.
Tegen de inwilliging van dit verzoek besraat in hoofd
zaak geen bezwaar, echter zal man den aanvang van die
vraag als volgt, moeten wjjzisen: »dat men voor het dragen
van steenen en ander materiaal, zonder goedkeuring
der Directie, niet hooger zal mogen gaan dan tot 7 Meter.
De beperking ia noodig om te voorkomen dat men b.v.
voor een topgeveltje, rookleiding of ander klein onder
deel, hjjscbgelegenheden zonde moeten maken. Het
overige deel van de vraag ontmoet geen bezwaar, nn
reeds wordt daar op de onder mjjn toezicht staande
warken goed opgelet. Waar voor algeheele inwilliging
van het verzoek voor den abattoirbonw bezwaren bestaan,
big ven die onveranderd geldig voor de overige gemeente
werken.
B, en W. zonden een afschrift van dit rapport aan
de adressanten, daarbjj voegende dat aan het gedane
verzoek niet kon worden voldaan, echter de verzekering
gevende, dat hun collega »als tot nn toe, op de belangen
der Alkmaarscbe werklieden zooveel mogeljjk zon letten,
indien deze met het, gemeentebelang in overeenstemming
ts brengen zjjn." Die laatste zinsnede getuigt onmisken
baar van welwillendheid.
't Ligt wel voor de hand, dat do besturen der gecom
bineerde organisaties echter weinig ingenomen waren met
het advies van den beer Looman, dat tot de afwijzende
beschikking had aanleiding gegeven. Den 25en Mei be
legden zij een vergadering, waarin zjj «protest aantee-
kenden tegen een zoo vaag on ongemotiveerd antwoord"
als van den hser Looman. Voorts zonden zjj den 26en
Jnni aan den Raad esn adres, waarvan wij indortjjd mel
ding hebben gemaakt: de bewoordingen daarvan waren
vrjj kras en de fout werd begaan, dat men poogde allerlei
tnsschen de regels door te laten lezen. Deze werklieden
verenigingen zullen zich, liever nog vandaag dan morgen,
in verbinding moeten stellen met eeu democratisch ad
viseur, dié beter de parlementaire gewoonten kent en ver
hoedt, dat de macht hebbenden door den vorm, waarin de
wenschen men moet ook niet zoo voortdurend in da
adressen van seischen" spreken, want men mag wel
vragen, maar niets is er da recht geeft om te eischen
worden geopenbaard, aanstondsin een wrevelige stem
ming worden gebracht, wat zeer zeker schade doet aan
de kans om die wenschen ingewilligd te krggen.
B. en W. zijn dan ook over dat laatste adres slecht
te spreken en zjj deelen daaromtrent dsn Raad mode t
Moesten wjj op het adres van 16 Jannari thans nog
beechikken, wjj zonden geen oogenblik aarzelen dezellde
bewoordingen te bezigen, in de juistheid onzer opvatting
versterkt door de Commissie van bijstand voor de
Publieke Werken, die eenstemmig verklaard heeft ons
boven uitgedrukt gevoelen volkomen te kunnen deelen
en bet niet raadzaam zou achten om, waar de Rjjks
A. V. van toepassing zullen worden verklaard, bovendien
andere bepalingen, door dan de adressanten gewenscht,
in de bestekken op te nemen.
Als de Raad van de stukken heeft kennis genomen,
zal bij, daaraan twjjfelen wjj niet, de bonding der werk-
Leden-vereenigingea afkeuren. Afkeurenswaard is hst
zekar, dat zjj zi :h opnieuw tot den Raad wenden, waar deze
op ondubbelzinnige wjjze heeft bewezen van meening te
zijn, dat de behandeling van de door haar geopperde
qnaestie meer eigenaardig tot den werkkring van ons
college behoort. Konden zjj met de van ons ontvangen
waarljjk vau geen vijandige houding getuigende beschik
king, geen vrede hebben, dan had de wollevendheid me
degebracht zich met hanna bezwaren, op bescheiden wijze,
niet tot den Raad te wenden doch tot ons college, dat
waarljjk niet doof is voor klachten en grieven der ar
beiders. In de plaats daarvan komeu zij met oen vrij
onverstaanbaar protest tot uwe vergadering en onder
warpen zjj het schrijven van den gemeente-architect aan
critiek op een wjjze welke voor vrij wat scherper oritiek
vatbaar zon zjjo. Intusschen achten wjj het niet wen-
scheljjk om over den inhoud van bedoeld sohrgven in
den Raad te gaan debatteeren, te minder waar wij er
van overtuigd zjjn, dat er voor zoo een averechtsche
uitlegging als welke de werk lieden- tereenigingen aan
