No. 196.
Honderd en zevende jaargang. Zaterdag 9 Dec. 1905.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Dit Elmer totaal ait 2
IJKE
ING.
^Tolgelden Hoeverweg.
Zaterdagen 23 en 30
December a.s.
B UITEN LAND.
BINNENLAND.
Zijdie zich met ingang
van 1 Januari a s. op ons blad
abonneeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers kos
teloos
Algemeen Overzicht.
»Hjj weet klaarblijkeljjk niet wat bij doen moet, welken
weg hjj moet volgen. Hij werkt van den morgen tot
den avond, van den avond tot den morgen als een paard
maar op do maaier van een ambtenaar, of van een
monnik, dio de menscben niet kent en strjjdt met woor-
dsn en ideeën.
Gemengde Mede deelingen.
Uit de Pers.
Nieuwst ij dingen.
ALKMAARSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maarsden voor
Alkmaar f 0.80; franco p. post f 1.—.
Afzonder ijke nntnitrerp 3 cent.
Prjja der Advertentiën per reg-l tc.lü.
Brieven franco aan de N V. Boek- en
H*n<Mfldr. HEKMs COST KR ZOON.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis dat, te beginnen met 1
Januari a.s., de tolgaarder op den Hoeverweg bp het
passeeren van den tolboom, voor het deswege verschul
digde tolrecht, overeenkomstig het bestaande tarief,
verplicht, zal zgn af te geven een bon, welke moet
dienen als bewijs, dat bet tolrecht is betaald.
Met het oog op eene doeltreffende contióle worden de
tolrrcbtbetalenden nitgenoodigd er zorg voor te dragen,
dat geen tolgeld wordt betaald dat tegen overgifte van
de daarvoor af te geven bon.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter
7 Dec. 1905, O. D. DONATH, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis, dat de veemarkten,
welke zouden invallen op Maandagen 25 Uecember
a.s. (eersten Kerstdag) en 1 Januari a.s. (Nieuw
jaarsdag) zullen wor, en gehouden op
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Maakte de Troonrede van den Keizer van Duitechland
al een vrjj onaangenamen indruk in Frankrjjk en Duitsch-
laudin nog veel erger mate is dit het geval met de
door ons vermelde rede van den Rijkskanselier
Prins Von Billow. In Frankrjjk heerscht daarover
onmiskenbaar ontstemming. Men vindt er den toon en
de uitdrukkingen van den Rijkskanselier bjjna beleedigend,
al kan men beweren, dat zy niet tegen de tegenwoordige
Fransche Regeering alleen tegen den ii), ongenade ge
raakten Deleassé gericht zun en al braugt men ook in
Frankrjjk de verlangde credieten voor ds Duitsche vloot
ter verklaring van de bedoelde uitingen in rekening.
De Fransche pers geeft ai naarmate zjj gewoon is zich
te uiten lucht aan die ontstemming. En ook een zoo
gematigd blad als de Temps verbergt zpn ergernis niet
Dit orgaan spreekt op wreveligen toon erover, dat Prins
Von Bülow bljjkbaar met zooveel welgevallen stilstaat
bij oude geschiedenissenwaarvan de oprakeling voor
niemand nuttig en aangenaam kan zijn om daarna als
volgt te concludeeren»Wij hebben, om alles in ééa
woord te zeggenverscheidene stappen tot toenadering-
gedaan en wij meenen dat Duitschland op zjjne beurt er
óók een zou kunnen doen. De rede des kanseliers neemt
deze noodzakelijkheid niet in aanmerking en dit vinden
wjj jammer.''
Ongeveer denzelfden klank vindt men terug in de
beschouwingen van de Eogelscbe pers.
De Times schrijft de uitingen des Duitscliec Rjjks-
kanseliersevenals onlangs die van Keizer Wilhelm, toe
aan de behoefte aan geld waarom die dan ook in het
buitenland geen bijzondere bekommering zullen wekken
meent, het blad. »Zicspelingen op Engeland's vjjandigheid
en op de kwestie rakende Marokko", dus gaat het bkd
voort, «schijnen door den kanselier voor bet doeltreffendst
middel gehouden te worden om den Dnitschen Michel
te nopen in den zak te tasten. Misschien heeft hg gelijk,
schoon wjj 't een staatsman minder waardig aobten
uit zuiveie taotiek op dergeljjko voiksvooroordeeien een
beroep te doen. Den kanselier is graaf Van Moltke toe
geschreven en door mannen van groot gezag in Engeland
beaamde opmerking wèl bekenddat in onze dagen de
wereldvrede waarschjjnlpk meer gevaar loopt van volks
hartstochten dan van Kabinet-kuiperijen. Verantwoordelgfee
ministers behooren die les voor oogen te honden, wanneer
zjj in verzoeking komen om ten bate van binnenlandscbe
doeleinden openljjk in 't Parlement te gewagen van
onderstelde vijandschap anderer natiën.'' Met name
op de publieke rpinie in Engeland zonden znlke uitingen,
waarschuwt de Timesonder omstandigheden een zeer
slechte uitwerking kunnen hebben. Vriendschappaljjk of
rechtvaardig kan~ men daar bedoelde n'tingen in geen
geval vinden en wa,t de kanselier over Marokko gezegd
heeftis niet als tactvol te beschouwen bjj iemand wien
bet nm vrede en goedwilligheid onder de volken te doen
is. Voor 't overige eindigt de Times met nog eens te
betoogen hoe Engeland niets liever wil dan in 't belang
van het Enropeesch evenwicht op goeden voet met
Duitschland te levenals dit ook maar hetzelfde wil
jegens al zjjne naburen.
In het OcsteBrjjkech Hnis van Afgevaardigden is weer
een uitermste spannend debat begonnen, namelijk over
eenige vooretellen tot scheiding van Oostenrjjk
en Hongarjje en de vervanging der tegenwoordige
verhouding door eene Unie, die slechts in den persoon
van den heerscher bestaan zou.
De Regeering heeft, er zich sterk tegen verklaard, als
zullende leiden tot den val der monarchie,
Bjj de discussies heeft de Al-duitscher Stein zeer per
soonljjke aanvallen op de Kroon gedaan. Hjj betichtte
de Habsburgers van veile politiek te drjjven eu verklaarde,
dat Frans Jozef het bekende artikel 14 op misdadige
wjjze toepaste. Do voorzitter riep Stein tot de orde.
Deze dreigde in antwoord daarop met de oprir hting door
de Al duitschers van een sGermtnia irredenta».
Liefeljjke toestanden voorwaar I Ook hier zal waar-
scbjjoljjk de tijd de scheiding teweegbreng n, welke zoo
aanlokkelijk scbjjot, omdat aan de vereerigicg door de
nu nog machtbebbendec zoo krampachtig wordt vast
gehouden.
Msandag zullen de debatten worden voortgezet.
De revolntionnaira beweging in Rus
land is nog steeds niet gestuit. De Standard verneemt
uit Warschau dat het garnizoen van Zimbrowo nu ook
in opstand gekomen is. De effijierensooieteit is vernield.
Uit Lomza werden dragonders gezonden, maar dezen
sloten zich bjj de muiters aan. Daarop verschenen kozak
ken, maar zjj moesten onverriebterzake beengaan. Twee
Finsohe regimenten te Viborg zjju mede aan bot muiten
geslagen.
Al niet veel bemoedigender klinkt een telegram van
den Petersburgschen correspondent der Kölnische Zeitung
waarin 't o.a, heet»Te Petersburg had den 5an De
cember een vergadering plaats van 50Ü0 leden van de
»Zwarte Bende», waar redevoeringen tegen de intellec-
tueelen en de Joden gehouden werden. Onder «le aan
wezigen waren ook officieren en, teekenend genoeg, ook
Kroeschewan, de beruchte Joden-vervolger van Knjinef.
Blijkbaar poogt hjj in Petersburg een vervolging v lor te
bereiden, wat hem wel gelukken zal, zoolang Dm novo
aan het bewind bljjft. De verbittering tegen dezen mi
nister neemt steeds toe Er is bjjna geen blad, dat niet
aandringt op zjjn aftreden. De algemeene toestand is
niet verbeterd. Alles stuurt met volle kracht naar de
anarchie. Dit bewjjst een artikel van de Rossskaja
Gaseta, waarin gezegd wordt dat overal vergaderingen
van militairen, tot zelfs van 5000 man, gehouden wor
den. In daze bijeenkomsten werd besloten bjj de te ver
wachten straatgevechten niet op de revolutionnairen te
schieten »Men mag niet toelaten dat de soldaten elkaar
slag leveren, als in een oorlog met een buitoBlandsche
mogendheid.' Het leger is noodig voor de verdediging
van het land. Wanneer de gelederen vervuld zijn van
haat en de regimenten elkaar bevechten, dan is het wel
licht beter het leger te ontbinden. De arbeiders hebben
zich losgemaakt van de overheid. De soldaten moeten
hun voorbeeld volgen.»
Een eerste rol onder de stakers u oet de werkman
Chrostolof spelen, die als een soort van tweede
Keizer optreedt en die meer macht schjjnt te hebben
dan de ministers, wat trouwens mear vertoond is. Aan
hem gelukken dingen, waartoe do ministers onvermogend
blijken. Als een treffend staaltje daarvan wordt het
volgende vermeld: Dn vrouw van professor Borikowski
wilde aan hare in de provincie wonende familie den
dood van haren man seinen en wendde zich tot de
ministers Witte en Durnovo met het verzoek bevel te
gevsn dit telegram te doen verzenden. Zoöder gevolg
echter. Toen ging zjj naar den raad van arbeiders
vertegenwoordigers en bood aan Ghrnstolof duizend
roebels voor hat overseinen van het telegram. Het geld
werd geweigerd, maar het bericht aanstonds kosteloos
geseind.
De Petersburgsche correspondent van den Lokal Anzeigtr
verzekert dat bjj de juiste toedracht kent van d e
standjes, die onlangs ten Hove hebben
plaats gehad. Zjjne lezing luidt als volgt: De
Czar wilde een manifest onderteekenen waarin hjj tot
bedaring van het opgewonden volk wilde erklaron dat
hjj op den dag van de opening der rjjksdoema den eed
op de grondwet zou afleggen. Toen hij, aan zjjne schrjjf-
tafel gezeten, deze oorkonde aan eenige leden van zjjn
familie voorlas, om ze dadelijk daarna te onderteekenen,
gaf Bom Wladimirowitej b«'m feu duw, waarbjj de pen
den keizer uit de hand viel. Of dit opzetteljjk dan wel
toeval ig gebeurde, beweert niemand preoies te weten.
Het. is echter een feit dat de oorkonde nog altjjd niet
geteeksnd is. Volgens mjjns inlichtingen, heeft de jonge
grootvorst zjjn neef de pon uit de hand geslagen. Boris
is op een na de oudste zoon van grootvorst Wladimir
en diens gemalin Paulowna van Mecklenburg, voortB de
broer van grootvorst Cyrillus, welbekend. In de politiek
is bjj nog weinig op den voorgrond gekomen, maar hjj
is een van de naaste rechtbebbendeu op den troon.
De regeeriDg is nu ook weer verplicht geweest den
staat van beleg voor Ljjfland af te kon
digen. En waarlijk niet zonder reden! In een brief van
een daar woneuden Daitscher wordt verteld hoe de
beweging onder de boeren de laatste weken sterk was
torgenomen iu omvang en heftigheid. Te MaiieDburg
trok de menigte met roode vlaggen naar de woningen
der geesteljjkbaid en eischte dat deze op strafte des
doods binnen veertiei dagen zou beeDgaan. Een andere
bende plunderde een landgoed in de bnnrt ea schoot
zelfs de m>n8chen, die om genade smeekten, dood. Zjj
dreigde op Marienburg aan te rnkken en ieder, die een
Daitechan naam droeg, te vermoorden. Een algemeene
vlocht van de welgestelde Duitsche bevolking was het
gevolg.
In de Eogelscbe bladen komt een telegram uit Peters-
burg voor, volgens hetwelk Gap on door de omwente-
lingspartjj ter dood is veroordeeld, omdat hjj zich aan
de Russische regeering verkocht zon hebben. Hierdoor
zon de overhaaste vlucht van Gapon naar Parjjs to ver
klaren zjjn.
Voorts is van belang een telegrao- van den Petersburg
sohen oorrespondent van hst Berliner Tageblattdie saint
dat graaf Witte den Czar eergisteren zjjn ontslag
beeft verzocht. De Czar antwoordde duarop: »Is n zoo'n
slecht patriot, dat u ons in zulk een moeiljjken tijd wilt
verlaten?" Graaf Witte b*sloot toen voorloopig aan te
blijven.
Tot slot ucman wjj voor ditmaal uit het Hbl. eene
vertaling over een artikel over den toestand
in Rusland in het Fransche blad Le Tempt, dat
tot dusverre den Czar steeds vriendcljjk gezind was.
Dit artikel luidt
»Het groote ministerie van Witte is, zooals iedereen
vee-t, een heel kleins verzameling van bureaucratische
marionetten en doet absoluut niets. Na Witte zjjne ge
k»acbt moot toouon, toont hjj niets.
»Hjj ontwerpt wetten maar hjj brengt het publiek
nist op de hoogte vac zjjn daden en plannen, poogt bet
niet te winnen voor een juist, omschreven staat kunde,
doet het niet het bestaan van een vastbesloten regeering
gevoelen, kortom, hjj laat het tooneel ledig in plaats het
te vnllen en de mentchen te boeier. Daarvan maken
zjjn tegenstandeis, de liberalen, da revolutitonairen, de
utopisten gebraikzjj spreken, bandelen, en nemen het
g.-iheele tooneel in beslag. Zelfs zjjn beate vrienden zooals
Souvorine van de Howoje Wremija, laken zjjn geb ek aan
daden. Men beweert, dat de reactionairen er van ge-
ornik maken, om te intrigeoren in de omgeving van den
Keizer, en dat Durnovo een dubbel spel speelt, tusschen
Witte en de conservatieven.
»De regeering troost zich over haar gebrek aan daden
en haar onwetendheid hoe te handelen, met de meening,
dat de onlostei. haar een groot aantal aanhangers toe
voeren. Dat is de ou«le theorie die wjj ook w»l kennen
De revolutie zal, hoe mrer men haar leert kennen, de
menscben afschrikken laat haar dus maar komen.*
»Men meende algemeen, dat Witte boven de bureau
cratische procédés stond n mind«r vertrouw-m barl in de
genezende kracht van administratieve rapporten Wellicht
hebben do vermoeienis en de emotie d-zen man, die vroeger
zoo krachtig scheen, verzwakt en geschokt.
»Zoo de keizer andere raadgevers moet ontbieden, is
het hoogst waarschijnljjk, dat, bjj dia op de vet keelde
plaats zal zoeken. De conservatieven kunnen Rnsland niet
genezen van de kwalen waaraan bet ljjdtzjj zouden het
als de veeartsen doen die zieke dieren dooden eu ver
branden.
Het eobijnt dat mm alleen in Moskon de krachtige en
bekwame mannen kan vindeu, die Rnsland uit de mo-iijjk
heden kunnen verlossen, en waarschjjnljjk zal Moskou
een veel grootere rol in de geschiedenis v n Rusland gaan
spelen dan tot nog toe. Petersburg heeft slechts bureau
crated en Tsjinowniks, die zinh om het lot van het land
»olstrekt niet, bekommeren. Te Moscou daarentegen leeft
en werkt men, en heelt men voeling gehouden met het
land.
Ouder de gematigde fractie der Zemstvo's vindt men
mannen van beteekenis als Gntscbkof. H»ylen, SUoho-
itsj. Onder de meest vooruitstrevenden zelfs vindt men
mannen van talent en energie, mann»n die levenservaring
en menschenkennis opdeden zooals Mi'joekof, Rodifachef.
Strnve en anderen. Ong-'ukkigerwjjze zijn do moesten
onder den invloed eener s-fistiBcho logica en van abstracte
ideeën waarvan de uitvoering gevaarlijk zon kunnen zjjn.»
Het Engelsche ministerie. Sir H. Campboll-
Bannerman heeft gisteren een nor lang beraadslaagd met.
de leiders van de liberale nar tg. Volgens de Westminster
Gatette zouden alle hinderpalen, die de vorming van een
kabinet in den weg stonden, overwonnen zijn. Bannerman
zal in het Lagerhuis bljjven bjj zal de ljjst. der ministers
Maandag aan het oordeel van den Koning onderwerpen.
Geschil tusschen Duitschland en Brazilië.
Er dreigt een geschil te ontstaan tnsschen Dnitsobland
en Brazilië wegenis beweerde onwettige handelingen van
de bemanning van de Duitsche kanonneerboot »Panther«
op Braziliaanscb grondgebied. De Braziliaaneche bladen
eisoben met groote heftigheid voldoening en bestraffing
van den commandant van de »Panther«.
De Joden in Oostenrijk. De afgevaardigde
Wolf zal in de Oostenrjjksche Kamer een interpellatie
.1 de regeering richten over het telegram van aartehertog
Frans Ferdinand aan den laatsten Katholiekendag, en de
afgevaardigde Volger (»an de Dnitscbe vooruitstrevende
partjj) over de rede, die burgemeester Lneger in de kies
vereeniging »Donaustadt« de vorige we-k heeft gehouden
In die rede beeft de heer Lueger dreigementen gericht,
aan het adres van de Joden en hen er op gewezen, dat
voor hen evenals in Rutland ook w*l eens in Oostenrijk
kwade dagen konden aanbreken. De heer Volger wjjst
in de toelichting tot d«*ze interpellatie op de ongerustheid,
die de rede van dien hoeggeplaatsten ambtenaar heeft
gewekt en hij verzoekt den minister-president, te willen
mededeelen, welke maatregelen hjj van plan is te nemen
om aan die ongerustheid een einde te maken.
De ministers.
Nu een aantal ministers bjj de Algemeeue Beschouwingen
over de Staatsbegrooting aan bet woord zjjn geweest
geven sommige overzieht,-scb rij vers een totaal-indruk.
Z»o lezen wjj in bet Handelsblad:
Het eerste optreden van het nieuwe Kabinet in e«D
groot politiek debat heeft een, laat ons zeggenge-
mengden indruk achtergelaten. Dat men stellig niet
van een b'slist succes kan spreken (zooals het optreden
van den beer de Meester, b.v. in de Eerste Kamer
bjj het adresdebat misschien wel kon worden genoemd)
ligt schier uitsluitend aan de zeer natnurljjke, parle
mentaire onbedrevenheid van een aantal leden van het
Kabinet. Het iets te luid spreken (lezen) van den
heer Kraus b.v., is een onbeduidende bijzonderheid,
die licht te verhelpen isde heei de Moester zal zeker
langzamerhand er meer slag van fcrjjgen om de velerlei
onderwerpen vun ren algemeen debat in ééa rede te
verwerkenen misschien sljjten zelfs van de eigen
aardigheden van den hrer Staal, die thans zoo op de
lachspieren van de Kamer werkten, do al te rhetorische
punten af. De heer Staal zou, met zjjn welb-spraakt
heid en zjjn militair é'an, een Fransche Ka er wel
licht in verrukking brengen maar in ons nuchter
landje werkt een minister verbjjsterend, die terwjjl hjj
da eene hand uitstrekt naar zijn makkers aan de groene
tafel en de andere naar de Kamerleden, den strijd
kreet aanheft: »Voor God, Koningin on Vaderland!'
en zich dan krachtig op de borst slaat. Maar de heer
Staal zal wel loeren, bet vnur, dat in hom woedt,
allengs ts bedwingen in de uiterljjka vormen, die enz n
r.nchteren volksaaia op den daar tooh meer bekoien.
Heeft ook niet minister Ellis, om w en de Kamer en
de riboaes eveneens a&nvankoljjk lachten, gaandeweg
meer parlementaire ront ne gekregen
Als ongunstige omstandigheid kwam 8r, voor het
rerste opttedon vaa dit ministerie, nog bjj dat door
do sterke decentralisatie van de taak der beantwoor
ding, de groote verdeeling van het antwoord over vele
(iepa;tementshooidea, allicht aanleiding wordt gege
ven tot jok en spot. Een opeenvolging van zes minis
ters die de Kamer beantwoorden, elk op zjjn eigen
wij«, brengt de Kamer onwülekeuiig in beweging.
Eu voor den minister va* fi ano ëo vooral kwam er
nog bjj, dat hjj iu den geest zjjner hoorders natuurljjk
had te kampen met de hengen-s aan de magistrale wjjze
waai op dr. Kayper zulk een groote rede wist in te
kleeden zij het dan ook dat anderzijds door hem
nauwgezet alle vr; gen werden beantwoord terwjjl dr.
Kuyper niet afkeerig was van Jantjes van Le.den.
Da overzicht-redacteur van de N. R. Ct vat zijn oor
deel als volgt samen
Het v&rschil met vorige jaren was opvallend. Toen
een mimst-r president, die nit naam van be-1 bet
Kabinet met vlammende zinnen teg-n de Kamer in
bet vuur kwam en met de antithese rondstriemde.
Nu niet minder dan zes ministers, welke hot rjj'ja
lengs, de meesten in zeer soberen toon de tot, hen
gerichte vragen kwamen beantwoorden. Vroeger een
talentvol reder aar, die met, schitterende handi heid
langa het gebonden debat heen wist te laveeren en
de Kamer overblufte, tcwijl hij de neteligste pun
ten nit de politieke discussie onbesproken liet Van
daag een tweetal ministers, die geen poging deden,
om ook maar één vraag te ontloopen, die op den po-
liti-ken toestand bet,r»kking had, maar verrassende
o*er»eni«omst met de jaren die achter ons liggen
evenmin licht verschaften.
De zakelijke behandeling der stof trok ontegenzeg
gelijk aanmen had echter iets meer mogen ver
wachten dan gegeten werd. Dat stond bjjna met de
zelfde woorden reeds in de stukken te lezen. Om dat
nog eens te hooren herhalen, had toch de Kamer
niet een week lang bare beste woordvoerders in het
veld gestuurd.
Ken nieuw Hamer-lid.
De heer Reijne, het nieuwe Kamer-lid, zal maar half
tevreden ziju over hetgeen de hem verwante pers schrijft
over zijn maidenspeech. Het Handelsblad schreef
daaromtrent o.a., dat de spreker »het effect van tamelijk
wel snedige opmerkingen bedierf door een, voor een
jong lid, vrjj wat te hoogen toon. Al zou de heer Reijne
met nog zoo'n groote reputatie in de Kamer zijn gekomen,
van een nieuweling wil de Kamer zulk een toon van
eigen autoriteit niet gaarne hooren.
De Nieuwe Ct., met lof gewagend van het saantal
aardige economische gegevens en cijfergroepeeringen«
en van de flinke® verdediging «zoowel van de liberale
belasting-politiek van het verleden tegen den heer
Troelstra, als van het vrijhandelsbeginsel tegen den heer
Heemskerk, vervolgt dan:
De heer Reijne vergist zich echter te eenenmale in
den toon, weiken het een kersversch lid, dia zijn
politieke reputatie nog vestigen moet, in de Kamer
past aan te nemen. Hij poseert als leider, doet quasi-
Ministerieele toezeggingen van «herziening zijner denk
beelden®, verliest volkomen de bescheidenheid tegen
over oudere leden van andere richting uit het oog en
bedierf alzoo zijn niet onaardig speechje dat ook
naar den vorm wel goed was, al begon van elke twee
zinnen er een met het verlegenheidswoord «welnu®
door een uiterlijke pedanterie, welke de overigens
welwillend naar hem luisterende Kamer herhaaldelijk
aan het lachen bracht. Het is toch wèl waar, dat
jonge leden beter doen zich niet al te vroeg in den
vollen slag te wagen.
Kerste Kamer.
In de gisteren-middag gebonden vergadering van de
Eerste Kamev werd besloten aan mr. Rom-jjn, oommies-
griffier der Kamer, w*gana zijn benoeming tof secretaris
van het Woningcollege, op zjjn verzoek eervol on'slag te
verleenen.
Beraadslaagd werd over de conclusie in zake de in
lichtingen op bet adres van Frans Anderbeggen te Am-
s'erdam, betreffende de zalmcoltuur. De commissie stelde
voor lo. dan minis'er dank te zeggen, voor de inlichtin
gen; 2o. de gebeele zaak van de zalmvis-cherjj e-netig in
de aandacht, van den minister aan te bevelen en reeds
nu hare medewerking toe to zeggen wanneer de minis
ter het wenscheljjk mocht achten over meerdere gelden
te kunneu beschikken voor nader onderzoek en proef
neming.
De heer van Waterschoot van der Gracht wees op het
groote belang van deze zaak voor ons land, vertrouwende,
dat de Regeering zal willen medewerken tot verbetering,
althans tot herstelling van de oude proef van uitzetting
van zalmen, welke niet veel g»ld zal kosten.
Voor den Minister van Landbouw, Handel en Njjver
heid, den heer Veegens, leggen bjj het, vraagstuk ge-
W'cht. in de sohaatde belangrijkheid van d»znn tak
van Nqverheid en het geringe nadeel dat de Minis er
verwacht van het intrekken van zalmen op de beneden
rivieren. Daarom is de Min ster voornemens een cunmissie
te doen benoemen tot onderzoek van de middelen tot
bevordering van den zalmrijkdom op onze rivieren en of
het gewenscht is weder zalmen op de benedenrivieren uit
te zetten.
Volgens den heer Rihusen is de groote reden van den
schternitgang van de zalmvisscherij te zoeken in het
normaliseeren der rivieren.
De conclusie werd zonder stemming aangenomen onder
dankbetuiging aan de comm ssie voor haar arbeid.
Tweede Kamer.
Bjj de gisteren ia de Kamer voortgezette algemeene
beschouwingen over de Staatsbegrooting werd nog het woord
gevoerd door den Minister san Bmnenlsxd-che Zaken,
den heer Risk, die zei, dat. de Regeering z ch ten aanzien
van het kiesrechtvraagstnk niet zal laten prikkelen, maar
dat jj het binnen dit vierjarig tjjdperk zal ter hand
nem8n. De opmerking is gemaakt, dat, bet kiesrecht in
de Grondwet moet vastgelegd ?jj«, maar als men aan
neemt dat er gesallen zijn waarbij iemand het kie r ent
ontnomen kan worden, dan >s bet betoi' aen gewonen
wetgever to laLn bevissen. Het blanco-artikel vond hier
tot heden nog niet veel instemming, maar bjj aann m ng
daarvan zal eea verl gemakkelijke formule te vinden
ziju voor eeo It'ese regelicg, in wo ke richting dan ook
en de minister vertrouwt, dat de antirosolntionnaire
partjj zal meegaan me «m voorst l, dat de kans biedt
om hun ideial op k.esrecbtgebied to ve; wszeulgken. W-t
betreft da samenstelling van da commissie kwem bat der
R geeriog wensehelijk «oor een kleine, kalme commissie
te benoemen. Ds politiek kon natuorlgk niet geheel
buiten esloten word<-B, maar zij trad geenszins op den
voorgrond, wel bekwaamheid en geschiktheid voido*«.de
aaa de hoogo eiscnen d.e da Regeering had gesield. Dat
met de politieke richtingen ickemng ia gebonden, fcewij t
de samenstelling.
De Minister van Oorlog, generaal Staal, wees er op
dat wel ieder roept: zuinig, maar dat de geschiedenis
hee t geleerd, dat do zuinigste Mmistors niet altjjd do
goedkoopste zjjn geweest. Om der wille van zjjn plicht
en 's lands belang kan bjj niet verder aan den drang tot
zuinigheid toegeven, dan lands belang toelaat. De
Minster protesteerde tegen do aacwrjj«ing, dat hj d»u
fortenbouw boven het leger stelt. Niettemin m.et de
