No. 198.
Honderd en zevende jaargang.
1905.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DINSDAG
12 DECEMBER.
Tolgelden Hoeverweg.
17an "Week tot Week.
B T E N L A N PT
B INNEN LAND."
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenutgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk f I,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Breven franco aan de N.jV. Boek- en Handelsdrukkerij
vjh. HERMs. COSTER ZOONVoordam C 9.
Zijdie zich met ingang
van 1 Januari a s. op ons blad
abonneerenontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers kos
teloos.
Algemeen Overzicht.
•Gemengde Mededeelingen.
Uit de Pers.
Nieuwsty dingen.
SCHE
URANT.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis dut, te beginnen met 1
Januari a.s., de tolgaarder op den Hoeverweg bij het
passeeren van den tolboom, voor het deswege verschul
digde tolrecht, overeenkomstig het bestaande tarief,
verplicht zal zjjn af te geven een bon, welke moet
dienen als bewijs, dat het tolrecht is betaald.
Met het oog op eene doeltreffende contióle worden de
tolrechtbetalenden nitgenoodigd er zorg voor te dragen,
dat geen tolgeld wordt betaald dat tegen overgifte van
de daarvoor af te geven bon.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter
7 Dec. 1905. O. D. DONATH, Secretaris.
Het eilandje bij de Bergerpoort.
Wij hopen zeer, dat B. en W. en de leden van
den Raad van Alkmaar niet minder dan wij van
de meest verschillende kanten zullen vernemen,
hoeveel leedwezen het besluit tot opruiming van
het eilandje bij de Bergerpoort heelt gewekt. Is
dit het geval, dan geven wij den moed nog niet
verloren, dat eene herziening van het fatale besluit
zal worden overwogen.
Er ligt iets treffends in de zorg van de inge
zetenen voor het behoud van het mooie van hun
stad. En waar de burgerij berustend aanziet, dat
er hier zooveel boomen vallen omdat men nu
eenmaal vertrouwt op de meening van deskundigen
kant, dat hier noodzakelijkheid aanwezig is daar
kan 't toch niet zooveel moeite kosten om aan dien
schoonheidszin eenige concessie te doen en het
eilandje behouden te laten blijven, wijl hier toch
van dwingende noodzaak geen sprake kan zijn.
Zou 't den Raad, gehoord de stemmen uit de
burgerij, nu zoo zwaar vallen op een overijld ge
nomen besluit terug te komen Indien na breed
voerige debatten, nadat in ruime mate het „hoor
en wederhoor" toegepast is, nadat de zaak dus
van alle kanten bekeken is, een gemeenteraad wordt
gesteld voor een door de ingezetenen geuiten wensch
om een eenmaal genomen besluit te herroepen, dan
laat 't zich hooren dat er in dien Raad stemmen
opgaan, die zeggen dat een dergelijke daad niet
in overeenstemming zou zijn met 's Raads prestige.
Doch hier is 't een geheel ander geval. Het dood
vonnis is uitgesproken zonder dat de jury gelegen
heid heeft gehad het voor en tegen behoorlijk te
overwegen.
In de jongste Raadsvergadering stelde de heer
van den Bosch bij de behandeling van het werk
lieden-reglement wel voor op een na ampele dis
cussie goedgekeurd artikel terug te komen en daarbij
sprak hij de woorden, die nu op het gebeurde met
het eilandje zoo volkomen van toepassing zjjn z'n
prestige schaadt men niet door herstel van een fout.
Wij willen hier het woord „fout" niet overnemen.
Slechts willen wij op een middel tot revisie wijzen.
En dit is, dat bij deze zaak niet gevolgd is het
gebruikvoorgeschreven bij het Reglement van
Orde, dat aan soortgelijke beslissingen een schriftelijk
voorstel van B. en W. behoort vooraf te gaan. Ons
dunkt, nu B. en W. bemerken, dat de opruiming
van het eilandje zooveel teleurstelling wekt, nu moet
't hun leed doen, dat een dergelijk besluit is ge
nomen zonder strenge handhaving van het reglement,
nu moeten zij er prijs op stellen, wanneer elke
gedachte aan overrompeling behoort te worden prijs
gegeven. Tot de verhooging van hun prestige, ook
van hun populariteit zal dat niet anders dan kunnen
bijdragen.
Abdoel Hamid is in zijn nopjes. De dreigende
demonstr a erende vloot staat op het
punt uit de Turksche wateren te worden
teruggeroepen.
Wat hebben de mogendheden verkregen voor baar
kostbare wjjze van optreden, 't Is, op den keper be
schouwd, niet veel zaaks. De laatste voorstellen der Porte,
die thans in beginsel zijn aangenomen, hebb»n namelijk
weten te bedingenBeperking van de bemoeiing der
mogendheden met de hervormingen tot den dunr van
twee jaren de benoeming van een Tnrksch lid in de
financieele commissie; verdoopiDg der .financieele gedele
geerden» in .bijzondere leden der oommissie» (voor de
hervormingen), wier besluiten aan de goedkenring des
Saltans zijn onderworpen, en eindeljjk, dat alle inspec
teurs der financiën Torksche onderdanen moeten zjjn.
Het heet, dat Duitschland, zijdelings door Italië ge
steund, de Mogendheden heeft bewogen om zich zoo
toegevend te betoonen. Want meer dan de scbjjn is
niet verkiegen door het voreenigd optreden. ImmerB
twee jaar zjjn spoedig om en wanneer de Porte dan
weer in baar onde manier van doen vervalt, is er maar
niet aanstonds weer het vereischte geld benevens do ver-
eischte eensgezindheid voor een nieuwe maritieme be-
toogirg.
Er is dos reden voor verhenging op Jiidiz Kiosk. En
meer dan ooit zal de Sultan ervan overtuigd wezen
dat zjju tactiek om zich eerst onverzettelijk te betoonen
en dan een klein beetje toe te geventoch maar de
ware is.
Bjj elke staking zjjn er van die uitwassenwelke
prachtige lectuur opleveren voor het leesgrage publiek.
Rusland maakt ook hierop geen uitzondering. M-n
weetdat zich bjj de posterjjsn te St.-Petersbnrg
een groot aantal vrjjwilligers hebben aan
geboden om de plaatsen der stakers in te nemen. Hier
omtrent meldt dr. Dillon aan de Daily Telegraph
.Het is volkomen juist dat brieven buzogd worden
door dames uit den eersten stand, officieren en edellieden,
die rondrjjden in prachtige rjjtuigen Vandaag kreeg ik,
na in zeven dagen tijds niets ontvangen te hebben, twee
brieven. Zjj wer .'en gebracht door een allerliefste dame,
die baar spijt te kennen gaf, dat zjj niet meer stukken
voor mjj had. Het verzoek der stakers, om de namen
der vrijwilligers in de bladen af te drukken, is ingewil
ligd. De .zwarte ljjst" begint met Hare Keizerljjke
Hoogheid prinses Laochtenbergprinses Oeroessef en
gravin Mordvinof.
»Da kamers van het postkantoor, vroeger zwaar van
tabakswalm, ruiken nu naar fijne odeurs. In plaats V3n
zware stemmen klinken nu heldere geluidjes om inlich
tingen te vragen. Daar do werkuren lang zjjn en bet
werk voor ongeoefenden niet licht is, laat de directeur
thee met sandwiches ronddienen.
.Wanneer de brieven gesorteerd zjjn, worden zjj in
pakjes gebonden en gegeven aan de bestellers, officieren,
studenten en dames, die zelfs bjj het rondbrengen gebruik
maken van automobielen.
.Niettegenstaande het verlangen van de inwoners naar
brieven, zjjn toch deze buitengewone bezorgers niet altjjd
even welkom. Er zjjn dvornik's (concierges) die brieven
en pakjes weigeren aan te nemen van deze .onder
kruipers''.
.Het aantal vrjjwilligers is zoo groot, dat de directie
honderden heeft ternggestunrd. Een groot aantal Prui
sische postambtenaren die de Russische letterteekens
kennen hebben gevraagd dienst te mogen doen.
.Alle spoorwegen, op één na, vervoeren mails."
Overigens is 't nog steeds alles somberheid, wat er uit
Rusland tot ons komt. Hoe het reusachtige
vernielingswerk voortgaat, vomlo.i wjj in
de N. R. Ct. als volgt geschetstDat het te Charbin in
het Verre Oosten werkeljjk bar is toegegaaD, valt nu
wel niet meer te betwjjfelen. Een telegram uit Tokio
aan de Daily Telegraph bevestigt het weer. Verhrff-md
is daarin da mededseiing, dat de muitende soldaten ge
meens zaak maken met het beruchte roovergespuis der
Oboanchoezen, welbekend uit den oorlog. Van de mui-
terjjen van het Keksholmeche regiment te Warschau,
van het oproer te Plock, te Kiëf, te Woronesj, te Bo-
brinsk, weet men al. Ia de drie laatstgenoemde plaatsen
is het verzet gebroken, maar in den omtrek zwerven
plunderend en roovend nog weggeloopen soldaten rond,
terwijl te Woronesj da kazernes nog branden. Polen
dreigt weer met een groote algemeene staking op de
spoorwegen om een drietal eischen door te zetten, terwjjl
de Oostzeeprovincies nog niets zjjn gekalmeerd, staat
van beleg en mitrailleurs ten spjjt. De boeienbeweging
breidt zich rusteloos uit en heelt thans het gouveme
ment Petersburg zelf reeds aangetast. Aan den Oost-
zee-spoorweg is nameljjk het bjj het station Elizawetino
gelegen landgoed van prinses Troebetzkoj totaal geplun
derd. Kurassiers der lijfwacht zjjn uitgezonden om te
Gatsjma, keizerljjke residentie, de boeren in bedwang te
houden. In de districten Jambnrg en Peterhof weigerden
de arbeiders verder te werken op de daar gelegen goe
deren, waar groote spiri usbranderjjen en zuivelfabrieken
zjjn. In het verre Toerkestan woelt het en hoewél de
Regeeringsbode het ontkent, zou de ingenieur Sokolof,
ondanks alle pogingen om hem het leven te redden, nu
toch te Koesjka zjjn opgehmgen. Van de muiterjj der
matrozen van de 14o en 18e vloot equipages, die niet
naar Kroonstad wilden, wordt nog gemeld, dat het bevel
om te gaan een antwoord was op een door de mannen
ingediend verzoekschrift om lotsverbetering. Het einde
was, dat beide .equipages* op de Newa gevankelijk
werden ingescheept en tcch naar Kroonstad gebracht.
De 14e zal dzar voor goed blijven, naar men zegt.
Blijkens een mededeeling in de Vorwdrts heeft de
sociaal-democratische Partjj van Duitschland, die finan
cieel in zeer goeden doen verkeert, dezer dagen 16.2000
Mark doen toekomen aan de Russische socialisten, ten
einde deze som voor revolutionnaire doel
einden naar beste weten te besteden.
Uit de berichten in de ochtendbladen bijjkt, dat d e
politie te St. - Petersburg zich weer krachtiger
gaat gevoelen. Zjo ontbond zjj bet centiaal-comité van
den .Rond der Bonden." Toen de aanwezigen het opmaken
van een proces-ver baal verzochten, antwoordde de com
missaris van politie, dat de prefect bem bad bevolen de
ontbinding zonder proces-ver baal te doen geschieden.
Ook de houtbewerkers wilden een vergadering honden.
De politie drong evenwel hot lokaal binnen en dreef de
deelnemers niteeD.
DePaus over de scheiding vanKerk en
Staat. In zjjn gisteren gehouden toespraak tot het
consistorie, zeide de Paus dat hij groote droefheid en
vrees ondervindt, veroorzaakt door landen, die den
naam van katholiek dragen. Het land, dat tot dusverre
de oudste dochter der Kerk werd genoemd, is het
onderwerp van ernstige ongerustheid en angst. Over
de wetgeving, die der Kerk vijandig is, en nu onlangs
tegen alle gerechtigheid in is aangenomen, zal, ver
klaarde de Paus, te gelegener tijd ernstig en met meer
klem worden gesproken. Do geloovigen moesten, zoo
vervolgde Z. H., moedig blijven onder de beproevingen
die het geloof versterken en het vertrouwen in de
Voorzienigheid vermeerderen. De Heer maakte de vol
keren vatbaar voor boetedoening en zal na een bepaald
tjjdsverloop lust en vrede herstellen.
De Paus eindigde met de mededeeling, dat nieuwe
kardinalen zouden worden benoemd.
Zweden en Noorwegen. Giinter, de Zweed-
sche gezant te Christiania heeft koning Haakon zijn
geloofsbrieven overhandigd en bij die gelegenheid ge
zegd „Ik verzoeke U. M. er verzekerd van te zjjn,
dat ik van mjjn kant, in overeenstemming met de op
dracht, die mjjn koning mij gegeven hee t, steeds zal
werken om elk oprecht streven tot vorming van een
goede verhouding tusschen de naburige landen te ver
lichten en te steunen.''
Gulden woorden. Keizer Wilhelm heeft boven
zjjn schrjjftafel te Rominten in een ljjstje de volgende
gulden woorden hangen, welke een plaats verdienen
loven ele vorsteljjke en ook wel boven burgerljjke
schrijftafels„Zjj die wantrouwend zjjn, doen anderen
onrecht en benadeelen zichzelven. Het is onze plicht,
iedereen voor een goed mensch te houden, zoolang hij
ons niet het tegendeel heeft bewezen."
De Chineezen in Transvaal. Zaterdag is
te Johannesburg een vergadering van het mijnwerkers-
verbond gehouden, waarop eenstemmig besloten is,
staking van den invoer van Chineezen en terugzending
van die er reeds zjjn te eischen. De Johannesburgsche cor
respondent van de Standard zegt, dat er sle-hts 500
man gestemd hebben en de duizend overige aanwezigen
geen mjjnwerkers waren. De correspondent van de
Daily Chronicle erkent dat, maar voegt er bij, dat, naar
etteljike sprekers mededeelden, vele mijnbestuurders
hun blanke mijnwerkers belet hebben, de vergadering
bjj te wonen.
Een dreigement. De Dresdener Ztg. meldt dat,
als het antwoord van de Saksische regeering op de
interpellatie betreffende het optreden der politie bjj de
kiesrechtbetooging de arbeiderspartjj niet bevredigt, in
Saksen een monsterstaking op touw zal gezet worden.
Een vergissingvan een geneesheer. Een
jong Zwitsersch geneesheer, Dr. Haller, die gedurende
de jcnvgte legeroefeningen den dood van een soldaat
veroorzaakte wien hjj bij vergissing morphine ingaf, is
thans deswege te Bern veroordeeld tot een maand ge
vangenisstraf, een schadevergoeding van 15,600 francs
ineens en voorts een jaargeld van 1462.50 fr. aan de
weduwe en kinderen van het slachtoffer zijner achte
loosheid.
Het tegenwoordige Ministerie
"Wjj hebben reeds gezien, wat de N. R. Ct. en het
Hbl si-hreven na het optreden van een zestal ministers
bjj de Algemeene Beschouwingen over de Staatsbegrooting
in de Tweede Kamer. Nu vermeLen wjj ook nog het
gevoelen van een paar niet-liberale bladen.
Zoo schrijft De Standaard
Erg parlementair klonk het zeker niet toen de heer
Kolkman Woensdag uitriep, doelende op de nieuwe
Ministers: „We zitten nu eenmaal met de menschen";
en toch zjjn we er niet zeker van of bjj leden links
dat weinig parlementaire woord van Mr. Kolkman
niet in de herinnering kwam gisteren, toen een vijftal
ministers gesprok-n hadden. Inderdaad, het debuut
was niet schitterend we zullen 't maar zacht uit
drukken; en zoo nu en dan kon 'taan Mr. Borgesius
gezien worden, dat hjj er wel wat verlegen mee werd.
De Premier maakt op iedere n, die hem ziet en
hoort spreken, den indruk van een eerljjk en oprecht
man. Maar niet ieder eerljjk mensch is geschikt om
Premier te zjjn in Nederland.
Natuurljjk, de heer De Meester kan nog all jjd mee
vallen maar den indruk dien hij gisteren gaf, zal toch
wel zeker niet den heeren van Links reden gegeven
hebben om in hem al dadeljjk een groot staatsman
te zien. Ach, welk een verschilhet antwoord aan
de Ministerstafel van gisteren vergeleken bjj dat,
hetwelk wjj verleden jaar en vier jaren achtereen
hoorden. Toen de leider van het Kabinet, die namens
het Ministerie kón spreken, omdat hjj als formateur
aangaf de politieke grondgedachte voor het regeerings-
beleid; bovendien een man, die door de wjjze waarop
hij de sprek rs breed en hoog principieel be
antwoordde, beslag legde op de Kamer door de macht
van zijn woord en moer nog door hetgeen hjj te zeggen
had Thans een Premier wiens rede slecht zeer slecnt
gebouwd en verdeeld en bovendien zeer arm aan
wezeuljjken inhoud, haast den schijn gaf alsof hij
opzetteljjk wilde doen uitkomen, dat hjj niet de for
mateur was en dus ook niet de politieke grondgedachte
van het Kabinet behoeft weer te geven.
Er is geen program. Mr. Borgesius heeft eenige
mannen bijeengegaard en die zjjn Ministers geworden.
Maar wat ze als één geheel, als Regeering zullen
doen ja, wie geeft daarop nu eens een afdoend
antwoord. Laten de liberale bladen zich daar nu eons
mee bezig houden.
Het Volk zegt:
Achtereenvolgens lieten zes Ministers zien wat zij
kunnen. Dat was veel te veel op het gebied der
krachttoeren. Twee van de heeren maakten compleet
fiasco: Rink en Staal. Twee anderen hadden een hoogst
bescheiden succesDe Meester en Van Raalte. Zoo
bleven er maar twee oyer, die met welgevallen werden
aangehoord Veegéns en Kraus, de laatste om zjjn
welbegrepen zelfbeperking, de heer Veegens om zjjn
soberheid, zjjn pootigheid, den puntigen stijl enden
rustigen toon in zijn stem, die de Kamer deden ge
voelen hier stmt een kerel.
Bedelarij en landlooperij.
Io do Vragen des Tijds wordt door mr. M. 0. Njjland
de vraag behandeld, hou bed >'arjj en landlooperjj tun onzent
met goed gevolg zjjn te b-strjjden. De schrjjver komt
daarbjj tot de volgende cnclnsie:
1. De artikelen 482—434 van ons wetboek van straf
recht bnhooren door andere vervangen te worden:
bndelarjj en landlooperjj leveren m.i. geen stra'bare
feiten op. Budelaars en landloopers, in de rjjkswer -
inrichtingen opgenomen, zjjn volgens onze wet dan ook
geen gevangenen, doch verpleegden.
2. De landloopers en bedelaars, die niet werken
willen, en wier lniheid en ongebonden zeden een sociaal
gevaar opleveren, moet de reohter ter beschikking van
de regeering kannen stellen voor een tjjd van 2 tot
5 jaar, om hen in een rjjksbedelaarsgesticbt te plaatsen.
Voor hen, die uit noodzaak de liefdadigheid moeten
inroepen, grjjsaards en gebrekkigen, menschen die niet
voor zichzelf kannen zorgen en voor wie er een asyl
moet zjjn, willen zjj geen misdadiger worden, bestemme
men, na hen van rechtsve volging ontslagen te hebben,
een rjjkstoevluohtsbuis. Zjj moeten er niet langer dan
één jaar bljjven. Liever zou >k 4 of 5 van ieder dezer
gestichten willen opgericht zien, omdat men dan een
betere indeeling zou kunnen makenop een kleiner
aantal personen is moreel beter in te werken. Maar
de kosten 1
3. Van de in den aanhef van sub 2 genoemde cate
gorie van bedelaars en landloopers zou de mm'Ster van
juBtitie den interneeringstjjd moeten kannen verkorten,
om hen, zoo men dat nattig oordeelde, in een particu
liere inrichting, die zich bedelaars en landloopers aan
trekt, te plaatsen. Tegenwoordig worden door de ver
pleegden vele verzoeken om gratie ingediend, maar,
gelukkig misschien, meestal geweigerd.
4. Als preventief middel tegen bedelarjj en landlooperjj
herzie men onze geheel verooderde armenwet (wet van
28 Juni 1854, Sibl. 100.) Thans bedoelen de rijks
werkinrichtingen te zjjn strafkolonies, maar zjjn veeleer
groote armhuizen.
Als illustratie het volgende; Voor enkele weken heeft
voor de rechtbank te Leeuwarden terecht gestaan een
gebrekkig, 76-jarig ondmannetje, van bero»p wever.
Kort geleden werd hjj nit Veeohuizm ontslagei en
stond nn weer voor bedelarjj terecht. Niet mmder
dan 32 malen waB hjj in zjjn leven veroordeeld. Over
eenkomstig den eisch van het openbaar ministerie ver
oordeelde de Rechtbank hem tot drie dagen hechtenis
en opzending naar een rijkswerkinrichting voor drie
jaar, B-hoorde deze man niet in eea armhuis F
5. Men stichte een over 'c geheele land werkende
half officieele patronaats-vereeniging, om de ontslagen
bedelaars en landloopers, die goed willen, aan werk te
helpeu en hun tot s'enn en bemoediging te zjjn; of,
wil men liever, hervorme het Genootschap tot zodeljjke
verbetering van gevangenen.
De raad der gemeente Oud karspel heeft besloten de
acetyleen-gasverlichting welke tot dusver werd geleverd
door de heeren Kniper en Nap over te nemen voor de
som van f 5000 en in verband hiermede eene geldleenicg
aan te gaan, tot genoemd bedrag.
Benoemd werd tot armvoogd de heer B Zuydatn.
Voorts werd besloten geen garantie te verleenen voor de
totstandkoming van een spoorweg van het station Noord-
scbarwoude tot het dorp Noordscharwoude.
De Gemeenteraad van De Rjjp heeft besloten de onder-
wjjzers aan de openbare school aldaar, die deelnemen
in het rjjks-wsdnwenpensioenfonds met 1 Jannaii 1906,
de helft van de pensioens-bjjdrage te restitneeren.
Het Am8terdamsche raadslid mr. Z. v. d. Bergh heeft
een voo'stel bjj den gemeenteraad aldaar ingdiend, tot
tegemoetkoming van de onderwijzers en onderwjjzeressen
bjj hun overgang nit bet gemeenteljjk naar het rjjks-
pensioenfonds, dat hnn voor wedowen en weezen eenige
voordeelen aaobie.it. Hjj berekent dat van dien overgang
een jaarljjkscne verhooging van last het gevolg zal zjjn,
ad f 18 1 pet. van het salaris en is van meening,
dat hier moot wordeu gezocht naar een redeljjkeu over
gangstoestand. Hg acht dien gevonden als den onder-
wjjzers( 8300als tegemoetkoming in han pensioeobjjdiage
wo'dt uitgekeerd over de jaren 1906 en 1907 per jaar
f 18, en over 1908 f 6.
De vereeoiging Handelsbelang te Middelburg heelt aan
de Tweede Kamer een adres gezonden, waarin verzocht
wordt do voorgestelde 10 opcenten op bedrjjfs- en ver
mogensbelasting niet goed te kenren.
In de laatste helft der vorige maand werden langs de
grenBkantoren van Zeeuwsen-Vlamde' en naar B-Lië ge
zonden 131 melk- en kallkoeien en wel langs Glinge 35,
langs Holst (station) 44, laDgs Sas van Gent 19 en langs
Veldzicht (gem. IJzendgfce) 33 stnk». De uitvoer langs
al de 12 grenskanto en bedroeg 761 stnks tegen 655
stnks in de laatste helft van October en 892 in de eer
ste helft, van November.
De grootste uitvoer had weer Roosteren (prov. Lim
burg) met 279 stnks, daarop volgde Roozendaai (station
en Nispeu) met 163 stans. Lings slechts één grenskan-
toor werden geen Nederlandsche melkkoeien opgenomen,
nameljjk te Eysden (L mborg).
De minister van waterstaat, handel en nijverheid heeft