No. 200. Honderd en zevende jaargang. 1905. DAGBLAD VOOR .ALKMAAR EN OMSTREKEN. Nieu wj aarswenschen. BONDEEDAG 14 DECEMBER. IV ieuwj aars wens chei worden opgenomen, a 25 Cents contant. BUITENLAND. BINNENLAND. Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Ryk f I,—. Afzonderlijke nummers 3 Cents. Telefoonnummer 3. Prijs der gewone advertentiën Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij v|h. HERMs. COSTER ZOON, Yoordam C 9. Zijdie zich met ingang van 1 Januari a s. op ons blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers kos teloos. In het nummer van den Oudejaarsavond, hetwelk Zaterdag 30 December ver schijnt, zullen weder DE UITGEVERS. Algemeen Overzicht. Gemengde Mededeelingen. Uit de Pers. N ieuwst ij dingen. In de Duitsche sooiaa 1-d emocratische p a r t ij woedt dezelfde strjjd ala in hare geestverwante hier te lande, de strjjd tnsschen de parlementairen en de revolutionairen. De eerste richting is jaren lang overwegend sterker geweest ea zjj mag w" zen op veel vruchtbare werkzaamheid. Er zijn ia Duitschland machtige arbeiders-vereenigiagen gevormd, de propaganda voor het beginsel gaat steeds voort en door goed finan cieren is de partjj ook geldelgk zeer krachtig. De invloed van de sociaal-democraten in Duilschland wordt ook steeds grooter en men zou meenen, dat aan de uitbreiding daarvan voornamelijk het krakeel in eigen boezem in don weg stond. Totdat daar nu een sociilist is gekomen, Werner Sombart, die een nieuwen drok van zjjn werk over het socialisme en de sociale beweging in het licht geeft en daarin dingen laat lezen, die meD althans van zulk een kant allerminst zou hebben verwacht. Mjj dunkt, zoo zegt Sombart, dat vooral de Duitsche sociaal-democratie laboreert aan overechatting van hare eigen kracht. Het groote aantal stemmen dat zjj bjj de verkiezingen voor den Egksdag heeft bereikt, heeft haai misleid; het heeft in haren boezem een besrf van hare eigen beteekenis in het staatsleven ontwikkeld dat veel grocter is dan hare werkeljjke macht. In getallen kan men de kraoht van een bewegirg stellig niet uitdrukken. En het zou volkomen valsch zijn om aan to nemen dat het socialisme in de verschillende landen in beteekenis evenredig is aan het aantal stemmen dat het bjj veikie- zingen verkrjjgt, zoodat het dan in Duitscblacd het meest te beduiden zou hebben. Ik geloof integendeel, dat het maar in weinige beschaafde landen zoo zwak is als in Duitschland, in weerwil van de drie millioen sociaal democratische stemmen. Dat heeft Jam és te Amsterdam in welsprekende woorden duideljjk gezegd. En niet in de laatste plaats komt die onmacht van de Duit'che sociaal democraten voort uit hun snoeven op eigen kracht, uit hun neiging om ziohzelf door groote woorden te mis leiden over de geringe beteekenis die zjj in werkeljjkbeid bezitten. Voor elk land, Australië misschien uitgezonderd, is het Bocialisme nu en voor afzienbaren tjjd niet meer dan ae geloofsbelijdenis van een kleine minderheid. Daai- van dienen zich de leiders ten minste steeds bewust te bljjven. 't Wordt steeds wanhopiger in Rusland. Uit de telegrammen, die tot ons komen, is met geen mogelijk heid iets te ontdokken, dat wjjst op een terugkeer naar geordende toestanden. Ziehier een ljjstje van berichten uit St.-Petersburg Aan de Moskousche beurs doen geruchten over groote faillissementen de ronde. In het gouvernement Novgoiod is het tot een bloedig handgemeen tnsschen boeren en agitators gekomen. In de fabriekplaats Orechewo Loejewo is er een botsing tnsschen arbeiders en kozakken geweest. Drie kozakken werden doodgeichoteu. De Nowaja Sjizjn meldt dit Oiroestalef, ds voorzitter van het arbeiders comité, in de Peter- en Paulsvesting is opgesloten, waar men op de binnenplaats kanonnen heeft opgesteld. De wacht is versterkt en de hoofdpoort van ds vesting is gesloten, om een gewelddadige bevrjjdmg te verhinderen. In Riga is de toestand bederikeljjb. Aan het station zjjn kanonnen en bjj de post machinegeweren opgesteld. Men vertrouwt de troepen niet. De L«ttische oproerlingen zjjn meester van de stad. De Roes bevat een telegram volgens hetwelk de manschappen van de 60 brigade sappeurs te Moskou eischea gesteld hebben. Da man schappen wier diensttjjd om is hebben totdnsver vergeefs om hun heenzending gevraagd. Als zjj binnen den ge stelden termijn geen antwoord krjjgen, zeiden zjj zich hnn vijjheid van bandelen voor te behouden. En dan de berichten nit Mantsjoerjje. Daar wordt een drama afgespeeld, waarvan men ter nauwernood het ontzettende goed kan beseffen. Men had heel in den beginne gemeend, dat de man schappen van die onuitsprekelijk beproefde en geteisterde legioenen naar hunne haardsteden zouden teruggezonden worden men had gemeend, dat zjj zich van hunne dienst baarheid aan Czar en vaandel meer dan genoeg gekweten hadden men had hnn een welverdiende rnst en vrjjheid gegund, na al 't vreeseljjke, dat zjj in hun worsteling tegen de Japansche legerdrommen tegen honger, koude eu verwaarloozing hadden ui'gestaan. Duch weldra kwamen er tjjdiLgen, dat het gouvernement van St.-Peteisbarg besloten had, het leger in Oost-Azië te laten en het te smaldeelen in soldaten-koloniën, op de wjjze van de kozakken aan de Don en de Koeban en geljjk de Ro meinen oudtjjds hun overtollige militairen als soldaat- landbouwers over de wingewesten verdeelden. De regeering van den Czar werd tot de bedoelde be slissing over de bestemming van hare troepenmacht in Oost Az'ë gedreven door de overweging, dat de vrede van Portsmouth veeleer een wapenstilstand dan het defi nitieve einde des oorlogs kon genoemd worden. In de tweede plaats zag zjj op tegen de ontzazljjke kosten van het terngvervoeren dezer honderdduizenden, maar baar sterkste drjjfveer was de vrees, dat die vermoeide, hard behandelde, door de fortuin verlaten soldatenhoopen, in het ontroerde land teruggekomen, een lichte prooi van de revolutiekoorts en dos voor haar een geweldig gevaar t* meer zouden worden. Daarom ontving generaal Liujéwitoj bevel, gien enkel korps te laten vertrekken, uitgezonderd eenige troepjes vrjjwilügers, die den 7den dezer na een reis van zes weken in een allerdeerniswaardigsten toestand te St.-Petersburg zjjn aangekomen. De kleederen hingen dezen minnen in lappen van het ljjf; zjj hadden op reis de bitterste ontberingen geleden en te Irkoetsk hadden zjj, wezens de ook daar uitgebroken werkstaking van het spoorwegpersoneel, veertien dagen moeten wachten, vóó< zjj verder konden. Zjj vragen thans de Regeering, voor welke zjj gezondheid en leven veil hadden, niet om be looningen of eereteekens, maar zjj smeoken haar om wat geld en om warme kleederen. Doch deze lieden aldus zegt de Haarl. Ct, zjjn zelnkkig ta prpzen als men hun lot vergsljjkt met dat hunner in Oost-Azië achtergebleven sti jjdmakkers Beroofd van de hoop hunne dorpen en bloedverwanten weer te zien; met bet wanhopig vooruitzicht, bun jong laven te moeten sljjten in dat verwensohte Oost-Siberië en Mantsjoerjje en in die onherbergzame oorden reeds de eerste kwellingen van barre winterkoude gevoelende, zjja zjj de meest be klagenswaardige horde stervelingen van allen op het wgde aard rond. Duitschland en Engeland. De „Koopman schap" van Berlijn zal Zondag a.s. in het Beursgeb uw een betooging houden ten gunste van een goede verstandhouding met Engeland. Behalve leden der corporatie werden verscheidene aanzienlijke personen te Berlijn tot deelneming uitgenoodigd. Van het Vaticaan. Het kapittel van de kerk van Sint-Jan van Lateraan te Rome heeft President Loubet vervallen verkla rd van de waardigheid van „oere kanunnik" dezer kerk, omdat hij de wet op de scheiding van Kerk »n Staat heeft onderteekend. Volgens den Romei"Schen beriebtgev r van le Journal heeft Z. H de Paus een brief ontvangen van Keizer Wilhelm, die van opbeurenden aard moet zijn en waarin wordt aangekondigd, dat de Keizer zeer spoedig wêer eens een bezoek zal brengen op het Vatica n. Op tot dusver onverklaa bare wijze zjjn uit de Vati- caanscbe bibliotheek talrjjke documenten en kostbare manuscripten van Pius VII verdwenen onder meer diens herinneringen aan zijn gevangenschap in Fon- tainebleau. A n t i m i 1 i t a i r i s m e in F r a n k r ij k. Te Tou lon is onder de werklieden der werven en vereeniging opgericht onder den naam van„groep der Toulon che anti-patriotten''. De leden moeten d 1 belofte afleggen met alle middelen de liefde voor bet vaderland uit te roeien en de gegradueerden van alle rangen in het leger en de vloot aan de publieke ver achting prijs te geven. De autoriteiten te Toulon be vreesd voor den voortgang en de gevolgen van deze anti-militaire beweging, hebben zich onmiddellijk in verbinding gesteld met de regeering te Parijs om te vernemen welke maatregelen deze zal nemen om deze beweging onder hare werklieden te smoren. Russische coupons. Door middel van circu laires, maken de Berlijnscho banken en bankiershuizen, welke als emissiekantoren van Russische leeningen optraden, bekend dat de coupons van Russische staats- en spoorwegobligatiën per 1 Januari a.s reeds, evenals in vroegere jaren, vanaf 15 December betaald worden. Steeds meer Congo-gruwelen. Wederom is er een gruwelstuk ontdekt in het Fransche Congo gebied. Een sergant der koloniale infanterie was naar de Boven Sangha gezonden aan het hoofd van een afdeeling miliciens om daar de belasting in natura te innen. Deze sergeant is voor don krijgsraad gedaagd omdat hij blijkens de beschuldiging op de aan wijzingen van een handelsagent, drie of vier inlanders, die geweigerd of verzuimd hadden belasting te betalen, gevangen had laten zetten en zonder regelmatig «onnis had laten ter dood b engen. Naar verluidt heeft de troep miliciens een der omgebrachte inlanders opgege ten, en dat wel op enkele passen afstands van de hut, waar de onderofficier zat. Een nieuwe minister. John Burns, het hoofd der Britsche arbeiderspartij en thans lid van het nieuwe Kabinet-B mnerman, is in zijn qualiteit van Minister te voet en met een slappen hoed op naar het Bu king- ham-paleis gegaan, ter audiëntie bij den Koning. Het kostte hem eenige moeite, zich daar toegang te ver schaffen, want de wachters van het paleis konden maar niet zoo dadelijk gelooven, dat die eenvoudig gekleede man een der nieuwe Ministers was. Dure Havanna's. Een treurige tijding voor de nijverheid op CubaEen groot gedeelte van den tabaksoogst is ernstig beschadigd door de zware regens. Vrijdagmiddag vier uur was er te Havana sedert tien dagen ongeveer 12 c.M. regen gevallen en daarna is de regen nog niet verminderd. Men vergelijke daarmede den gemiddelden regenval in do geheele maand Decem ber, die te Havana over dertig jaren 5.59 c.M. bedraagt. De tabakshandelaars te Havana hebben vernomen dat slechts de laatste aanplanting goed zal zijn. Men ver wacht bovendien, dat de natte tjjd nog een poos duren zal. De verloving van Alice Roosevelt. Alice Roosevelt is, volgens de New York Herald verloofd met Nicholas Longworth, volksvertegenwoordiger in den staat Ohio, die beschreven wordt als een belang wekkende figuur in het maatschappelijke, staatkundige en financieele leven van Cincinnati. Hij heeft een groot fortuin geërfd en heeft zeer gelukkige speculaties gedaan in petroleum, steenkoolmijn en spoorwegaandeelen. Hjj is 36, zjj 21 jaar. Een zeldzaamheid. Te Stolberg, in de Rijn provincie, is dezer dagen de geelgieter Wilhelm Wam ming overleden, die 68 jaren achtereen gedurende drie geslachten van patroons in dezelfde fabriek werk zeam was geweest. De man die al dien tjjd een toonbeeld van plichtsbetrachting was geweest, had reeds vroeger het algemeene eereteeken en het daarbij be hoorende kruis gekregen. Zjjn vurige wens h was ge weest dat hij als eerste Duitsche arbeider zijn 70-jarig arbeidsjubileum had mogen vieren, maar een half jaar geleden begon hij te sukkelen. De dagelijkscha omgang met koper schijnt den man anders geen kwaad te hebben gedaan. Hoeden in schouwburgen. De gemeenteraad van Antwerpen heeft op voorstel van B. en W. eene verordening aangenomen, waarbij het aan de vrouwen verboden wordt »op al de benedenplaatsen en op de balkons" der stadsschouwburgen den hoed op te houden. Een schat verdwenen. Tien dagen geleden verongelukte te Rock Springs, in Wyoming, een trein van de Union Pacific. Er kwamen achttien menschen bij om. Onder den smeulenden wrakhoop lag 960,000 gulden aan goud. die uit San Francisco naar Chicago verzonden waren. De spoorwegmaatschappij liet den schat dag en nacht door gewapende wachts bewaken Maar gisteren toen men hem wilde weghalen, was hij verdwenen. Kras. De gemeenteraad van Nied bij Frankfort a d. Main heeft de overh id verzocht eenige onderwijzers voor straf over te plaatsen, omdat zjj deel hebben genomen aan een vergadering van sociaal-democraten 0 er de kwestie van inlijving bij een andere gemeente. De Kamer- debatten en de Handelingen." D* Heer Eueéne Brie, de bekende schrijver in de Petit Bleu over Nederland en België, heeft een brief aan de N. Rott. Ct gezonden (gedagteekend uit Mecheleo), waarin hjj met, verontwaardiging wjjst op het door onzen Minister van Bnitenlandsche Zaken gezegde, dat bjj (B t e) »eeu onbescheiden gebruik zon hebben gemaakt van hoogst onbeduidende mededeelingen." De N. R. Ct. plaatste onder dien brief de rede des Ministers, zooals die in de »Handelingen" stenografisch is weergegeven, en ziet: de geïncrimineerde uitdrukking »on bescheiden" komt daarin met voor. Hoe zit dat? In dit opzicht is zeer leerzaam een bjjdrago van Jhr. Mr. H. W. van Asch van Wjjck in de N. R. Ct., waarin het volgende wordt gezegd: Tot mjjne groote verbazing staat in de Handelingen" het woord «onbescheiden" niet. En toch meen ik dat de minister die uitdrukking bezivde. In die meening verkeeren niet alleen de verslaggevers van verschillende bladen, maar ook de beide verslaggevers van de N R. Ct. Immers uw verslaggever (zie N. R. Ct. van 10 Dec. Tweede Blad A), zegt van de rede van den heer minister: «Hg verdedigt in dit verband de ontvangst van den jour nalist van de Petit Bleu door den minister De Meester. Van diens beleefdheid eu overigens onbeduidende mede deelingen heeft bedoelde journalist een onbescheiden (ik spatieer) gebruik g-maakt." En nw overzichtschrijver schreef in de N. R. Ct. van 10 Dec. 2> blad B:«Een piek op den minister van financiën, die zich aan een interview van den heer B «.ie heeft onderworpen, werd door den minister van buiten landscbe zaken atgeketat met de opmerking, dat 's n imsters beleefdheid hem parten had gespeeld, waardoor een o n b e s c h e i d e n (ik spa tieer) gebruik van hoogst onbeduidende mededeelingen" was gemaakt." Maar de Handelingen van de v-irgadering van 11 December laten geen twjj'el over of inderdaad de heer minister de voor den heer Baie mmdor aangename uitdrukking «onbescheiden" gebezigd heeft. Immers nadat ik gewezen had op de onjuistheid dezer qaaiificatie, antwoordde de minister: «De geachte afgevaardigde uit Amersfoort heeft zich bezwaard gevoeld, dat ik het bjjvoegljjk naamwoord «onbescheiden" heb cebrnikt in verband met de mededeelingen in Le Petit Bleu, nopens een gesprek van den schrijver dier mede eeiingea met mjjn geachtcn ambtgenoot van Financiën. Het bezwaar is waar8cbijnljjk daardoor te verklaren, dat onze op vattingen op dit pnnt niteenloopen. Mijn opvatting is altjjd geweest dat iemand die over een onderwerp in een courant wil schrjjven, en vóór hjj dit doet, gaat spreken met iemand die ren ambtelijke betrekking bekleedt, door dat feit alleen eene onbescheiden heid pleegt, ook al zegt hjj bij voorbaat, dat het geen bom wordt medegedeeld in de conrant zal komen." (Zie Hand, 11 Dec. 1905 pag. 550.) De minister heeft dos niet ontkend dat hjj het woord «onbescheiden" gebezigd heeft, maar daaraan eene beteekenis gegeven, die doorgaans daaraan niet gegeven wordt. Waarom zou de uitdrukking «onbescheiden* niet meer m de rede des ministers in de Handelingen voor komen P Ik weet het niet, ik kan slechts gissen. Het zou mogeljjk kunnen zijn dat de minister of de departementale ambtenaren die hij met de correctie van zjjn stenogram belastte, da uitdrukking voor een lapsus, geen lapsns linguae, maar een lapsus calami, hebben gehouden. Deze veronderstelling ligt voor de hand, daar men aan het begrip sohrjjf. ot drnkfont aan het departement van bnitenlandsche zaken eene vrjj ruime beteekenis hecht. Immers in de Memorie van Antwoord van den minister van dit jaar, komt op pagina 12 deze zinsnede voor «Art. 7 A (letter z). Met den gezant te Stockholm heeft ter zake van zjjn verkiezing tot lid der Eerste Kamer geene gedachtewisseling plaats gehad. Van door het departement gemaakte moeiljjkbeden kan onder die omstandigheden geen sprake zjjn.c En in de nota van schrjjf- en drnkfenten. Stuk No. 13 leest men «Blad 12 art. 7 A (letter z) moet worden gelezen als volgt Aan den gezant te Stockholm, ten vorigen jare tot lid der Eerste K-imer gekozen, is door het departe ment het bjjwonen van de zittingen dier Kamer niet bemoeilijkt.* De tien opcenten. De Standaard verklaart zien nn ook tegen de voorge stelde opc»uten op bedrjjfs- en vermogensbelasting. Wellicht, zegt het blad, zal de een of ander de opmerking maken, dat wjj ons niet gelpk bljjven, want dat wjj verleden jaar het voorstel ran minister Harte hebben ondersteund. Het laatste is juisthet eerste aanvaarden wjj met. Immers is verleden jaar het voorstel van minister Harte aanbevolen onder deze voorwaarde, dat het een tg del ijk karakter had. Dn minister gaf dit ook toe; en hg kon dat, omdat zgn Tariefwet er lag, omdat hg een financieel plan had. Maar dit Ministerie Zeker, minister De Meester heeft Vrgdag verklaard, dat de 10 opcenten slechts voor twee jaren zonden gelden j doch wie geeft ons do verzekering dat deze goede bedoeling van den minister werkelgkbeid zal bigken Had bet Ministerie een plan, dan was 't iets anders. Doch nn dat ontbreekt, nn dat fiuancieel plan ook thans nog niet is bekend ge- maakr, of is 't er nog niet? nn wordt 't toch inderdaad wel wat gewaagd om die 10 opcenten toe te staan. Aan bezuinigingen gelooven wg niet meer. Dat is maar een lenze geweest, een van die door-eo-door onoprechte en valsobe lenzen, waar mede de kiezers zjjn misleid. Er zal das geld noodtg zgn een versterking der middelen, welke wg allerminst tegenwerken. Maar dan behoort het Nederland*che volk te weten welk plan tot duurzame versterking der middelen het Ministerie heeft ontworpen, opdat er zekerheid zg, dat de 10 opcenten niet voor altgd op onze aanslagbiljetten zullen prgkm. Ie geldzaken behoort men voorzichtig te zgn. Een voorzichtigheid, die zeker niet geheel overbodig is tegenover een Ministerie, dat een man als mr. Borgesins als formateur heeft. Het voorstel van de 10 opcenten is alzoo voor ons geheel onaanoemelgk. De regelings-commissie der in Augustas j.l te Zutphen gehouden landbouwtentoonstelling, heeft aan de afdeeling Zntphen—Warnsveld der «Gelderscb-Overgs-Dche Maat- schappg van Landbouw, ter hand gesteld f 4839.545, als batig saldo dier tentoonstelling. Tweede Ranser. Bij de gisteren voortgezette behandeling van de Be grooting van Justitie zeide de heer Hugenholtz bg de afdeeling «Kosten van Gevangenissen en Rijksopvoe dingsgestichten® met eenige bevreemding gelezen te hebben dat deze Minister instemt met de order van zijn ambstvoorganger aan het personeel bij de gevangenis enz. gegeven om geen mededeelingen te doen of inlich tingen te geven aan Kamerleden. Spr. had Zondag j.l. de bez >ekcel te Haarlem bezocht maar weinig verbetering gemerkt. Het aanstootelijk karakter van de bezoekcel is blijven bestaan Wanneer een moeder haar zoon wil bezoeken om te pogen hem te verbeteren wordt zij van hem gescheiden door een dubbele rjj tralies. Spr. ver zocht verbetering aan te brengen. De Minister van Justitie antwoordde dat klachten het eerst gericht moeten worden tot den directeur ot tot regenten- Wordt aan die klachten geen gehoor gegeven, dan is het wat anders. Bedoeld wordt dan ook, niet zich dadelijk met klachten tot Kamerleden te wenden. Naar de bezoekcel te Haarlem zal spr. onderzoek doen. Wat betreft het vakonderwijs in gevangenissen drong de heer Hugenholtz aan op verbetering daarvan door de belofte te doen van voorwaardelijke invrijheidstelling bij het blijk geven van voldoend vakonderwijs genoten te hebben, waaraan spr. wilde verbinden de toezegging van eene plaatsing bij een patroon. De heer Hugenholtz verklaarde voorts van de tucht school te Zeist bij een bezoek een zeer goeden indruk te hebben gekregen. Wat enkele details aangaat, wees spr. er in de eerste plaats op, dat de tuintjes voor de kinderen minder practisch zijn ingericht. Den genees kundigen dienst zou hij liever opgedragen zien aan de inspecteurs over het Krankzinnigen-wezen dan aan den inspecteur van den geneeskundigen dienst der landmacht. Bezwaar had spreker tegen de bepaling, dat kinderen, die tot i maand of minder veroordeeld werden, die straf in afzondering ondergaan. Bg art. 57 klaagde de heer Van'jDedem over de roekelooze overplaatsing van jongens van Alkmaar naar Avereest. Daardoor zijn de lastigste jongens in het opvoedingsgesticht te Avereest gekomen, dat daardoor is ontwricht. De minister antwoordde, dat van eene roekelooze overplaatsing geen sprake is. Die overplaatsing is een gevolg geweest van de invoering der Kinderwetten. Het hooidstuk Justitie werd goedgekeurdeveneens een suppletoire begrooting van Binnenlandsche Zaken 1905. Daarna werden de algemeene beschouwingen over Binnenlandsche Zaken begonnen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1905 | | pagina 1