No. 201. Honderd en zevende jaargang. 1905. DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Prijs der gewone advertentiën VRIJDAG 15 DECEMBER. BUITENLAND. BINNENLAND. Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk f I,—. Afzonderlijke nummers 3 Cents. Telefoonnummer 3. Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij v[h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9. Algemeen Overzicht. Gemengde Mededeeliugen. Uit de Pers. E COURANT. Hot is in O o 3 t e n r g k ook nog steedsverre van pais en vree. Op de spoorwegen begint men weer bet slappe, maar tegeljjkertgd krachtige middel van het Ipdelijk verzet toe te passen. De beambten van den Zuiderspoorweg te Triest zijn er mede begonnen en hnnne collega's op de stations van Oderberg en Moravisch-Ostrau zijn gevolgd. Dit klinkt wel vreemd, omdat immers verleden maand de Regeering de eiscben der werkstakers grootend°els had ingewilligd, waarna de arbeid in zyn geheel hervat werd. De zaak zit thans vermoedelijk zoo, dat de Re geering, die toen belooide, voor het personeel der parti- culiere spoorweg-maatschappijen ren geljjke loonsverhoo- ging te zullen bewerken als zg den mannen der Staats spoorwegen toezegde, mst het uitvoeren van die belofte mogeljjk wat te lang gedraald of bij de directiën dier maatscbappjjen geen gereed oor gevonden heeft, zoodat nn de beambten haar een wenk willen geven om wat voort te maken en zoodoende weer een beetje slijdeljjk- verzetje» zijn gaan spelen. In de Oostenrjjksche Kamer is het verzet precies het tegenovergestelde van Ijjdeljjk, daar uit bet zioh in allerlei kabaal. Dinsdag werd er weder zulk een drama grand spectacle te aanschouwen gegeven. De Tsjechische afgevaardigde Klofac viel de Praagsche politie heftig aan en deelde mede, dat een aantal personen door politieambtenaren gehoond en mishandeld waren. Daarop volgde een gekrgsch van verontwaardiging van ds banken der Tsjechische radikaleu, er werd voortdurend ge schreeuwd »Waar is de minister van binnenlandsche zaken terwjjl enkele leden het helsch leven nog ver meerderden door schel gefluit. De afgevaardigde Klofac stelde voor den minister van binnenlandsche zaken uit te noodigen de zitting bjj te woneD. Vice-president Kaiser, die in de meening was, dat de heer Klofac zgn rede beëindigd had gaf een anderen spreker het woord. Er volgde een wild protest van de Tsjechische radicalen. Klofac en de andere redenaar spraken beide tegelijk onder toejuiching van de Tsjechen, maar konden zich geen van beiden verstaanbaar maken door het groote rumoer dat de president tevergeefs trachtte te doen op- honden door voortdurend met de bel te lniden. Inmidde's was de minister van binnen'andsche zaken de zaal binnen getreden. De afgevaardigden Sohönerer en Hanichel rammelden met de deksels der lessenaars, de afgevaardigde Iro riep voortdurend: »Leve het algemeene en directe stemrecht anderen sloegen met schrijfboeken op de tafels en de beide redenaars brachten te midden van het rumoer gelijktijdig hunne redevoeringen ten einde. Daarop begon nen de Tsjechisch-radicalen ea de Al-Dnitschers elkander weder toe te schreeuwen en scheldwoorden vlogen heen en weder door do zaal. Eindelijk was de stilte ten minste in zoo verre hersteld, dat men kon voortgaan met de bespreking van de zaak, die aan de orde was, n.l. den duur van de tegenwoordige wet op de locale spoorwegen, die uitsrlqk tot het eind van 1908 van kracht zal bljjven. 't Is toch een eigenaardig genot om aldus de rieée te worden van al wat couranten leest in Europa. De DuitscherB, die reeds juiohten dat hun kolo niale oorlog inZuidwest-Afrika ten einde spoedde, blijken zich te vroeg verblijd te hebben. In de begrotingscommissie van den Rjjksdag heeft kolonel Deimling, bij de behandeling van het crediet voor een spoorweg van do Lüderitzbaai naar Koeboeb, leeljjke noten gekraakt over het gebied, waar hij zelf zoo lang te velde heeft gestaan. Al waren de Herero's verslagen, daarmee was nog niet met de Hottentotten afgerekend zei hg. Oornelius heeft met zijn b-nde nog korteliDgs een ernstigea aanval gedaan op de Duitscho troepen en Morenga heeft het garnizoen van Warmbad leeljjk in het nauw gebracht. Hij heeft den Dnitschers 260 paarden en runderen afgenomen, zoodat de bezetting bij gebrek aan paarden werkeloos moet bljjven. Bovendien heeft zjj ge brek aan schietvoorraad voor de kanonnen en aan mond voorraad. De weg van "Windhoek naar Warmbad is on geveer zoo lang als van Posen naar Metz het zon ver schrikkeljjk moeiljjk zjjn, om mondkost en schietvoorraad aan de »arme bezetting* van Warmbad te brengen Aangezien de Hottentotten daar nog altjjd zoo sterk zgn is besloten nog 2000 man en 1000 kameelen nit te zenden Maar daar kan nog wel een half jaar mee gemoeid zijn Men kan dus niet voorzien, wat er van de leeljjk in het nanw gebrachte troepen te Warmbad terecht zal komen, Baehem, een lid van het centrum, had voorgesteld, om dan maar het zniden van de kolonie prijs ts ge -en; maar daarbjj had hjj geen rekening gehouden met de eigen aardigheden van de Hottentotten die zonder vaste woon plaatsen liefst plunderend en vee roovend door het land trekken en stellig de aftrekkende troepen zouden volgen en den oorlog naar het Noorden overbrengen. Naar Deim- ling's vaste overtuiging, zon het vechten nog langer duren dan den tjjd dien men voor aanleg van den spoorweg noodig had. Ja, men moest zich maar voorbereiden op een guerilla van jaren lang. De spoorweg zou niet alleen den oorlog bekorten, maar zou zelfs noodig blijken om hem ten einde te kunnen brengen. De spoorweg moet ook tot Keetmanshoop doorgetrokken worden, hoe hard het ook moge vallen. Da regeering heeft inmiddels een aanvnllingscrediet voor Zuidwest-Afrika van 30 millioen Mark aangekondigd, daar van de voor 1905 toegestane 180 millioen op 1 De cember reeds 177 millioen uitgegeven waren. De Russische Rijksraad heeft zijn goedkeuring ge heoht aan de wet op de werkstakingen. Deze wet zal, naar men meent, de bepaling bevatten, dat wel economische, maar geen politieke stakingen zullen toegestaan zijn, en straffen bedreigen tegen de aanleggers er van. Beslist wordt daarin aan de staatsambtenaren verboden aan een staki- g deel te nemen Tegelijk hiermee komt het bericht, dat te Moskou een bijeenkomst werd gehouden van vertegenwoordigers van den Raad van arbeidersgedeputeerden, met die van de radicale partijen waarin besloten werd gedeel telijke stakingen te beletten, omd t deze de alge meene staking zouden belemmeren, waartoe de arbeiders zich moeten toerusten. Volgens particuliere berichten van Engelsche bladen zou voorts de regeering nu besloten hebben om alle? in het werk te stellen, de orde te herstellen en te handhaven, omdat zonder rust natuurlijk geen politiek programma of nationaal 1 ven mogelijk is. Minister Durnovo's krachtig optreden in za e de staking in den po t en telerraaf-dienst heeft veel indruk gemaakt, evenals zijn besluit om de pers-wet eerlijk doch streng toe te passen. Met deze beslissing van de regeering loopt parallel de arrestatie van den arbeidersraad die de staking van posterij en telegrafie in het leven riepen. De om standigheden waaronder deze arrestatie plaats had, heeft tot nadenken gestemd. De leden van het comité w rden g-vangen genomen in een voornaam restaurant te Moskou, waar zij in een afzonderlijke kamer een Luoullus-maaltijd genoten, in gezelschap van dames. Op hen werd een bedrag van f 7200 gevonden. Het verschil tusschen deze weelde en de ellende geleden door hen die gehoor gaven aan d n wensch van het comité, heeft veel kwaad bloed gezet. Wantrouwen heerscht onder de stakers of er wel eerlijk omgegaan wor it met de weerstandskas, zegt dr. Dillon in de Daily Telegraph Wat allicht meer menschen zal interesseeren is dat Dr. Dillon met minister Witte een onderhoud heeft gehad over financieele zaken. Witte noemde de paniek op de beurs geheel ongegrond, want een Russisch staatsbankroet was thans even ondenkbaar als vroeger. De hechtheid der Russische financiën blijkt reeds uit de betrekkelijke stabiliteit der fondsen tijdens de crisis andere staatsfondsen hadden zulke aanvallen niet kunnen doorstaan zonder bankroet. Zelfs een Rus sisch revolutionair bewind zou daar niets aan verande ren, daar ook dat het crediet van den staat zou moeten handhaven door stipte naleving van alle verplichtingen, in 't bijzonder tegenover het buitenland. Het gewone dagelijksche lijstje van jobstijdingen ontbreekt anders ook ditmaal niet Zoo staat volgens particulieren berichten uit Riga alle verkeer daar stil. De spoorstaven zijn in den omtrok van de stad opge broken. De eenige verbinding met Petersburg wordt door torpedobooten onderhouden. Dan heelt de Littiscbe revolutionaire partij de Lettische republiek uitgeroepen. Geheel Lijfland tot voorbij Dorpat en Reval is in op stand. Do Duitsche landheeren op het platteland, die niet gevlucht zijn, worden meest als verloren beschouwd Daartegenover staat echter ook het bericht, dat zioh in de Russische samenleving, met name te Petersburg, een toenemende afkeer van de stakingsbe weging voelbaar maakt. In de eerste plaats lijdt de handel erg onder de stilstand van het werk. Maar een tweede element, dat er zwaar door wordt getroffen, zijn de talloozen boeren, die 's winters in de groote steden werk komen zoeken en met het daar verdiende geld hun gezinnen onderhouden. In Petersburg zijn er niet minder dan 80,000 van die mannen, wier vrouwen en kinderen geheel moeten leven van de roebels, die zij uit de hoofdstad krijgen toegezonden. Te Moskou schat de zemstwo hun aantal op meer dan 200,000. Een bericht, dat ons verder nog trof, is het volgende Volgens reizigers, die uit verschillende d elen van Rusland kwamen, doet zich daar een verschijnsel voor, hetwelk men in deze troebele dagen niet verwacht zou hebben, namelijk dat drankgebruik en dronken schap a nmerkelijk zijn afgenomen onder e arbeiders en de boeren. Vele revolutionnaire vereenigingen heb ben haren leden het gebruik vansterkendrank ten strengste verboden, en dat verbod wordt nauwgezet in acht genomen. Men wil daardoor vooral de politie elk voorwendsel tot tusschenkomst ontnemen. Frankrjjk en de Marokkaansche quaestie. Er is een geelboek over de Marokkaansche qaaestie ver schenen. Onder de bel&ngryke documenten die het bevat valt te verbelden een brief van den Franschen gezant te Barfijn, Bihonrd, van den 21en April 1904, waarm wordt melding gemaakt van de neiging van keizer Wilhelm om de Marokkaansche politiek krachtiger en met meer stoot moedigheid te voeren. Iu een ander BCbrijven in diezelfde maand legt Bihonrd den nadrek op de oorlogszuchtige houding van Dnitschland en op de noodzakelijkheid met dat land in onderhandeling te treden. In een brief van den lOen Juni zeide prins Radolin: ge moet weten dat wjj bij de Marokkaansche qaaestie betrokken zjjn. Ouder domsverzeke ring van arbeiders. De Fransche Kamer van afgevaardigden heeft Woensdag de behandeling van art. 2 van de wet op de oudei- domsverzekering van de arbeiders voortgezet. Jaurès stelde de wenscheljjkheid in het licht, om ook van de arbeiders bjjdragen te eischen en niet den geheelen last ?an de verzekering op de werkgevers te wentelen, wijl daardoor natuurlijkerwijze de arbeidsloonen gedrukt zouden worden. De werkloosheid te Londen. In Londen heeft Woensdag weder een straatbetooging van werkloozen plaats gehad. Duizenden, samengestroomd nit alle deelen van Londen, kwamen 's namiddags bijeen aan de Theems en gingen vandaar in optocht naar het hnis van den eersten minister sir Henry Campbell-Bannermann,&an den Belgrave Square. Een deputatie uit de arbeiders werd door den minister ontvangen. De betoogers hadden vaandels bjj ziïb met de opschriften: »We w llsn werk, gem altnoe- zen 1" »We willen niet verhongeren I'' of met een doods kop boven een paar gekruiste beenderen. Na het bezóefe aan den minister-president begaf zich de stoet, naar Hyle- park, waar een betooging werd gehouden. Een muziek korps speelde de Marseillaise. Ontwijding van den Mont Blanc. Aan den spoorweg op den Mont-Bknc wordt sinds October 1.1. ge werkt. Men is het werk van Ohamounix uit begonnen, mat Italiaansche arbeiders. Ds spoorweg zal 19 kilometer lang zijn en er zal *jjf of zes maanden aan gawerkt moeten worden. Ds electrische drgfkrscht zal tevens gebruikt worden voor verwarming en verlichting van dsn salon wagen, waarin plaats is voor 80 personen. Goedkoop zal de'bergreis niet zjjn; men zal 100 francs per persoon b-talsn. Een verwoestende brand. De vWaUmtlhls» te Ludwigsbafen, op een na de grootste meelfabriek van Dnitschland, is bijna geheel afgebrand. Alleen de kantoren «n de sortpellerjj zjjn gered. In den rooien werden eiken dag 4000 centenaars graan enz. vermalen. De schade worlt op twee tot drie millioen mark geraamd. Vechtende leeuwen. In een beestenspel te Belfast zjju Woensdagochtend drie leeuwen met elkaar aan 't vechten eeraakt hetwelk hierm'6 eindigde dat de leeuw Duke, de grootste naar men zeri ooit, in gevan genschap gehouden, ds twee anderen doodde. Het personeel h»d vruchteloos getraoht ds woedende d'eren te scheiden. Hun gebrul werd op grooten afstand gehoord. Een proces over een tand. Een zonderling proces is te Gera (Dnitschland) gevoerd naar aanleiding van een uitgetrokken tand. Een heer, die aan kiespgn laboreerde, besloot de oorzaak daarvan te verwjjderen en liep naar den tandmeester. Deze bad de grootste moeite om den tand los te werken, en toen hjj den knmp eindeljjk te pakken had, bleek deze zoo zonderling gevormd, dat de meester verklaarde, hem te willen behouden als curiositeit Maar de patiënt reclameerde bet voorwerp als zjjn eigendom en wilde het meensn en. De tandmeester kwam daarop met de stelling voor den dag, dat een tand onbeheerd eigendom is, zoodra hij, met vrfien wil van den patiënt, dien kaak verlaten heeft. De patiënt bracht toen de zaak voor de rechtbank en deze heeft den meester tot afgifte van den getrokken tand veroordeeld.. Toeristen in Zwitserland. Een Zwitsersch autoriteit op het gebied van reisagenturen heeft voor speld, dat de toeristenstroom naar Zwitserland binnen enkele jaren meer dan verdubbelen zal, vermoedelgk wel driemaal zoo groot zal zjjn als thans. Een Zwitsersch blad zucht: Van het vroegere »Volk von Hirten* zal dan langzamerhand wel oen »Volk von Wirten* worden Het orkest der toekomst. De Frankfurter Zeitung zegt naar aanleiding van eene vermelding van do bezetting van het orkest bij Richard Strauss' »Salome" n.l. 14 eerste en 14 tweede violen, 10 alten, 10 crili, 8 bassen, 3 groote en 1 kleine fluit, 1 celeste, 2 Bes- en 2 A-clarinetten, 1 Es- en 1 bas-clarinet, 2 hobo's, 1 En gelsche hoorn, 1 heckelphon (Engelsche hoorn, maar een octaaf lager gestemd), 3 fagotten, 1 contra-faoof, 8 hoorns, 4 trompetten, 4 bazuinen, 1 tuba, 5 pauken, 1 groote en l kleine trom, bekkens, tambouriu, tamtam, triangel, 2 paar castagnetten, klokkenspel, 2 harpen en xylophon, dat die nog zeer bescheiden is, want dat St,ranss bjj zjjn volgende mnziekdrama nog de volgende instrumenten, die wjj voor de moderne muziek reeds te lang hebben gemist, zal aanwenden en daarmede geheel nieuwe klank- elïecten zal verkrjjgen n.l. vier der nieuwste sneltrein locomotieven met dubbelen ketel (op het fismoll accoord gestemd) 8 stoom misthoorns (5 gestreept C) en eene batterjj van 15 oM. bommen ter versterking van de pauken De Wederlaudsche Marine. „Een zeevarende" heeft in het Vad een artikel ge schreven over de Nederlandsche zeemacht, dat zeker ten volle de overweging waard is. Hij wijst er op hoe noodig het is om, alvorens nogmaals belangrijke kredie ten voor de marine toe te staan, eens vast te stellen waarin de taak van onze zeemacht in oorlogstijd zoude moeten en ook zoude kunnen bestaan, terwijl tevens moet vaststaan, dat samenwerking en overeenstemming tusschen oorlog en marine in zake de verdediging van het vaderland was verkregen. Vooral is dit noodig nu er telkens weer menschen opstaan, die voor de marine dieper in den zak willen tasten en zelfs leeningen voor vlootaanbouw willen aangaan Geen van deze heeft echter op duidelijke gronden aangetoond, waartoe de door hen voor de marine gewenschte kapitalen zouden moeten dienen. De schrijver wijst dan op de tegenstrijdige adviezen van de marine deskundigen. De plannen van den heer Ellis ten aanzien van een open zee-vloot vinden geen genade bij den schrijver die meent dat de volksverte genwoordiging goed zal doen om gesteld dat de gelden voor aanbouw van de geprojecteerde halfslachtige wezens worden toegestaan eens duidelijk af te vragen wat men zich van den werkkring van die vloot voor stelt Schrijver vestigt de aandacht op deze punten: le. Zal de diepgang dier se epen zoodanig zijn, dat zjj met elk getij uit kunnen loopen en binnen kunnen vallen? Wanneer dit niet het geval is, kan dit tot gevolg heb en, dat zij geheel of ten doele gemist kunnen worden, öf dat zij zonder eenig nut gepresteerd te hebben, verloren gaan. 2e Zal hun snelhe d, bewapening en pantsering zoodanig zijn, dat zij zelve het gevechtsterrein kun nen kiezen, of zullen zij zoodanig geconstrueerd worden, dat zij nöe» de plaats van het gevecht, noch den gevechtsafatand kunnen bepalen 3e. Zullen half gevechtswaardige schepen, d. w. z. oorlogsschepen, die, wat geschut, pantsering en snelheid betreft, bij den vijand ten achter staan, in onze koloniën bij het handhaven van eene neutraliteit ge n direct gevaar opleveren en oorzaak zijn, dat wij in een oorlog betrokken worden, in plaats van er ons voor te behoeden? Aan vlootprojecten ontbreekt het zeker niet, maar welke waarde moet men er aan hechten Moet men maar steeds trouw al de recepten, die de marine geleerden in den loop van de tijden voor schrijven, blijven innemen Wanneer men de beschou wingen, welke die heeren nu een twaalftal jaren geleden verkondigden, beknopt samenvat, was toen hunne diagnosegeen zwaar gepantserde schepen, geen zwaar geschut, en verwachtte men toen alle heil van een overstelpend vuur uit klein en middel baar kaliber geschut, en de lanceering van torpedo s uit onbeschermde bovenwaterlanct er-inrichtingen thans wil men zware pantsering, zwaar geschut en is de onbeschermde bovenwaterlanceer-inricht ng absoluut veroordeeld. Het wordt werkelijk tijd, dat men eindelijk eens inziet, dat men aan de bij de Marine sterk in zwang zijnde „wind en weer dienende''-phrases weinig heeft, en er geen geloof meer aan kan schenken en dat, stelt men er prijs op om in staat te wezen, in tijden van gevaar het vaderland en de strategische punten in de koloniën van de zeezijde op afdoende wijze te beschermen, men moet beginnen met klem eene verklaring te eischen, waartoe de Marine zal moeten dienen en w t haar werkkring in oorlogstijd zal wezen. Het wordt hoog tijd, dat men inziet, dat in de eerste plaats zal moeten worden gebroken met het in stand houden van een systeem dat schepen bevat, die in oorlogsttijd voor de verdediging geen waarde hebb-nmet een systeem, dat de zaak, waartoe alles moet dienen, nl. de verdediging van bet vaderland in oorlogstijd, zoo vaak uit 't oog verliest. De Katholieke Staatspartij. Eens bespreking van de brochure van deu Heer Van Term»Is de Katholieke Staatsparty in Nederland een religieuss partjj brengt De Tijd fot de onderstaande slotsom Ziolang niet op degeljjke gronden kan bewezen worden, dat voor den constqaenten, Nederlandsohen Katholiek, die in alle opzichten en in alle omstandig- hsden vasthoudt aan de door hem beleden godsdienstige beginselen, plaats is in andere staatkundige partgen, zoolang blijft het waar, niet slechts, dat tot de Katholieke Staatspartij alleen behooren geloovige zonen der Ka tholieke Kerk, maar ook, dat de Katholieke Staats party de partg is van de geloovige Katholieken in Ne derland. Ook op dien grond derhalve moet elke poging om scheiding te brengen tusschen het staatkundige en het religieuss karakter der Kutaolieke Partg hier te lande met baslistheid worden afgewezen. Ren blunder. De Standaard heeft weer een buitenkansjeZg heeft minister Rink op een blunder weten te at rapaeren. Er zgn aldus het blad by het politiek debat aan de Regeorings tafel zonderlinge dingen beweerd. Op enkele wezen we reeds. Doch wat minister Rink vertelde, dient vooral aan de vergetelheid te worden ontruktwant daaruit bleek, dat zelfs een minister op zeer gespannen voet met de parlementaire historie kan leven. Nog wel een minister van Binnenlandsche Zaken. Da heer Rink beriep zich voor zgn blanco-artikel op de Grondwetten van 1814, van 1815 en van 1840, waarin, naar hij het voorstelde, de grondslagen van het kiesrecht niet geregeld zgn. Dit zou dan voor het eerst in de Giondwet van 1848 gasohied zijn (Handelingen bl. 481) Hos is 't mogelyk, dat zoo iets aan de Regeerings- tafel kon worden gezegd 1 In artikel 80 der Grondwet van 1814 staat uitdruk- kelgk, dat de kiezers »een zekere, in elke stad bg het stedelgk reglement te bepalen, som in de beschreven middelen» hadden te betalen. Dat is dus wel terdege een Rronislag, evenals in artikel 76 der Grondwet van 1848. En ook de Giondwet van 1815 liet op dit stak aan du delpkbeid meis te wensehen over. Ia artikel 134 werd stemiecht gegeven aan de» gezeten burgeren», die »een zekere, in iedere stad bg hot stedelgk regl-ment te bepalen eotn in de beschreven middelen» hadden te betah-n. Z io ziet men, hoe minister Rink den bal totaal missloeg. De heer Heemskerk wees op den blunder, door Z.Exs. gemaakt. En wat antwoordde deze Hg zou er later wel eens over praten. SUsdr(Jven kweekers. Ouder dit opsenntt lezeu wg in het Nbd. v. Ned. het volgende Kriegel wordt men van ergernis over d* plageryen, waartoe de pa3 ingevoerde Joterg-wet aanleiding geelt 1 Daar hooien wg nu weer van een uitgever, die een scheurkalender uitgeeft. Het laatste blaadje isgeDuro- merd. AJs op dat nummer do .llO.OOO valt, krggt do eigenaar van den kalender een boek wei k. Tegen den uitgever en tegen don boekhandelaar, die den kalender te koop had, is nn prooes-veibaal opge maakt 1 Ouzo jaarlgksche S Nioolaas-tombola, waarmede wg duizenden kinderen van onze lezers een genoegen deden,... mocht niet doorgaan 1

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1905 | | pagina 1