No. 210.
Honderd en zevende jaargang.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
1908.
VRIJDAG
29 DECEMBER.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk f I,—.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.[V. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Algemeen Overzicht.
Gemengde Mededeelingen.
Uit de Pers.
Nieuwst ij dingen.
AARSCHE
Onderzoek geoefendheid (er verkrijging
van militaire getuigschriften.
Aan ie jongelieden die zich voor het deelnemen aan
bovengenoemd onderzoek hebben aangemeld, wordt kennis
gegeven, dat zjj zich tot het doen van examen, ter ver-
krjjging van militaire getuigschriften, op Woensdag 10
Januari, des voormiddags 1© uur moeten aanmelden
aan de lnfanterlekazerne binnen het fort „Uri-
prins" te Helder.
De Burgemeester van Alkmaar
Alkmaar,
27 Dec. 1905.
G. RIPPING.
De werkstakers in Rusland zullen naar alle
waarschijnlijkheid hun doel niet bereiken. Het Bchjjnt
doch de berichten zijn tegenstrijdig dat de grootste
kracht der revolutie gebroken is. Wat is wel een van de
eerste vereischten om een algemeene staking te doen
slagen t Zeker dat door dsn plot'elingen stilstand van
alle werk groote verschrikking worde verspreid, ook bij
de overheid. Een dergeljjke verwarring van den tegen-
partg geeft den stakers terstond een voorsprong. En als
de troepen dan der regeering afvallig worden Maar
al heeft menige voorman van de stakingsbeweging zieb
den gang van zaken misschien aldus gedroomd, de werke
lijkheid heeft anders geleerd. Daar was zeker hier en
daar een oogenblik van weifeling in velen der Russische
V soldaten, toen hun werd bevo'en om het vuren op hun
landgenooten te beginnen, maar dat was slechts een
oogenblik, toen ging 't er op los, trouw aan den Czar.
En dat heeft een streep door de rekening der stakers
gehaald en de groote beweging reeds in den beginne ver
zwakt. Dat neemt evenwel niet weg dat de stakers zich
krachtig bljjven verzetten; in sommige plaatsen eindigde
wel de staking, doch in andere brak zjj op 't zelfde tjjdstip
weer uit.
Dr. Dillon, een overzicht gevende van den toestand in
Moskon, zegt; »Ten gevolge van de desorganisatie van
het administratieve beheer in de stad en de zorgvuldige
voorbereiding voor een gewapender opstand, heeft de
revolutie meer succes dan waarschijnlijk wel scheen. En
door gebrek aan troepen a en zegt, dat er niet meer
dan 60CO in Moskou zjjn is de opstand nog niet
onderdrukt. Benden verschijnen in het eene gedeelte der
stad, richten barricaden op, leggen hinderlagen, beschie
ten de troepen onder kruisvuur, verdwjjnen dan, om op
dezelfde wijze op te traden in een ander stadsdeel. Onder
de opstandelingen zijn gestudeerde liedenstudenten
weinig werklieden of boeren en veel schuim. Moskou is
riet te herkennen geljjkt op een vernielde stad in Mand-
sjoerjje. 's Nachts is de hemel rood gekleurd door den
gloed van brandende huizen. De kanonnades duren uren
achtereen. De mnren zjjn beplakt met revolutionaire
manifesten. De opstandelingen hebben zes SDolvuurkanon-
nen en zjjn besloten de stad, het land, de bevolking te
vernietigen, tot zjj de macht in handen hebben. De
regeering heeft krachtige maatregelen getroffen om een
eind te maken aan den opstand, doch mjjn overtuiging
is, dat dit haar niet gelukken zal dan na gernimen tijd
en na nog veel meer bloedvergieten. De ongeregeldheden
zjjn overgeslagen naar ChersonOdessaKologrif en
Kostroma, waar de kleine staat van beleg is afgekondigd.
Overal worden vele mensehen gearresteerd, honderden in
de gevangenis gezet. Te Charkof werden professor Gndes-
koel en honderden anderen in den kerker geworpen, omdat
zjj proclamaties uitgevaardigd, bommen gevnld en van vuur-
wapens gebruik gemaakt hadden. Een militaire expeditie
onder prins Orlof, is naar de Oostzee-provinciën gezonden
met het bevel onvoorwaardelijk een eind te maken, door
welke middelen ookaan het woest optreden van de
opstandelingen. De Polen hebben alle Rassen verjaagd,
die dienst deden op de Poolsche spoorwegen.''
Uit St.-Petersburg komt het volgende bericht:
Op de Baltische spoorlijn hadden in den nacht van
27 dezer verscheidene ongelukken plaafs. Na middernacht
stortte bjj Kansik, 71 K.M. van Reval, een personentrein
van een brng, waar de rails waren opgebroken, te water.
Eenige wagens werden verbrijzeld. Het getal der slacht
offers is niet bekend. Wegens het verstoorde telegram
verkeer heeft jrnen tot dusver niet kunnen uitmaken, of
het gerncht, dat een militaire trein, op weg naar Reval
en bezet met manschappen der garde-cavalerie verongelukt
is, waarheid behelst. Dienzelfden nacht zijn bjj Narwa
twee naar St.-Petersburg rijdende goederentreinen kort
na elkander ontspoord. De wagens werden verbrijzeld.
Ook dit ongelok is aan kwaadwillig opzet te wjjten.
Er is nog een telegram uit St.-Petersburg, van den
oorrespondent van de Timesdat meldt dat de gisting
daar toeneemt, hoewel de werkstaking nitgaat. Men
zegt dat de stakers van Poetilof barrikaden opwerpen
Ook zou er nu een samenzwering onder de troepen ontdekt
zjjn en 50 soldaten zouden zjjn gevangen genomen.
Het aantal stakers in Petersburg bedraagt 37,000.
Eenige fabrieken en werkplaatsen, waarvan de eigenaars
bevreesd waren, dat zjj gedwongen zonden zijn vóór het
Kerstfeest het bedrjjf te staken, zjjn gesloten. Gedurende
de laatste week beloopt de loonderving der stakers de
som van 52,800 roebels.
Odessa bevindt zich in staat van oorlog. De algemeene
werkstaking, die daar Maandag begonnen is, kan niet
geheel doorgevoerd worden, omdat de bevolking een
weigerende houding aanneemt; de staking is op het
oogenblik bjjna geëindigd zonder tot ernstige ongeregeld
heden geleid te hebben.
Te Reval zjjn zeventig afgevaardigden van een door
de politie verboden congres van plattelandsvereenigingen,
die daar een geheime vergadering hadden gehouden in
den kelder van een fabriek, gevangen gene men. Onder
hen bevinden zich verscheidene gemeenteraadsleden. De
dienst van de post en telegrafie en het spoorwegverkeer
(tengevolge van een staking der machinisten) zjjn &r
onregelmatig. De sterkte der troepen is onvoldoends.
Baron Stackelberg is door de opstandelingen gevangen
genomen. Bjj Kojala boheerscht een dievenbende nit
Reval den toestand. Tot den bedelstaf gebrachte boeren
loepen het land af.
Het te Brussel gevestigde internationaal socialistische
bureau heeft »da arbeiders van alle landen* opgeroepen,
om den 22on Januari e.k. den eersten verjaardag van
den Wladimir-dag te St.-P etersburg plech
tig te herdenken door hot houden van vergaderingen,
optochten en het inzamelen van gelden voor de Rnssische
partijgenoot-en. Het manifest, is onderteekend door Hynd-
man, J^mès, Ferri, Adler, Anseele, Van der Velde, Van
Kol, Tronlstra, B«bel, Sinerer o. a.
De officiense Eölnieche Ztng., dit manifest besprekende,
zegt., dat er rechtens geen bezwaar kan worden ingebracht
tegen het honden van inzamelingen en vergaderingen op
den 22en Januari, zoolang men binnen de perken van
het geoorloofde blijft. Doch zjj waarschuwt de Dnitsche
sociaal-democratie ten ernstigste t8g»n het houden van
straatderaonstratiënwaardoor de Duitsehe arbeiders
zonden knnnen gaan denken, dat de beweging tegen het
Daitsche Staatsgezag gericht was. De Rijkskanselier hoe?t
het buiten eenigen twijfel gesteld, dat de Regeering deze
nieuwe taktiek in 't oog houdt. Als het er op aan komt,
de revolutie te keeren. zal de Regeering de burgerjj in
gesloten rjjen naast zioh vinden.
alt
De Reichsbote bevat een hoofdartikel over de Engel-
sche sphinx Zij brengt halde aan de diplonatike talen
ten van koning Ednard, die het eerst gebroken beeft met de
leer van de »prachtige eenzaamheid* van Engeland, door
Japan tot bondgenoot te nemen en aan Frankrjjk de
hand te reiken. Met groote twijfelmoedigheid gewaagt
zjj van de pogingen van welwillende menscheu in Enge
land en Dnitschland om een betere verslandhouding tot
stand te brengendezulken zenden hun groeten steeds
aan den Dnitschen Keizer, maar niet aan koning Ednard,
daar zij wel weten dat zjj bjj dezen laatste niet aan bet
goede kantoor zjjn. Koning Ednard is echter almachtig
in de bnitenlandsche politiek, en geen whig of tory zon
het wagen hem daar ooit den voet in dwars te zetten.
De waarheid big ft, in weerwil van alle vredelievende
pogingen, dit de vlucht van Duitsehland's handelsbewe
ging Engeland hoe langer boe meer verontrusthet is
niet te verwonderen, dat John Ball zoodoende aan de
uiterste maatregelen gaat denken.
Het slot van het artikel in de Reichsbote, waarvan we
de vertaling aan de N. R. Ct. ontleenen, laten we in zjjn
geheel volgen
«Niemand kan het einde voornitzien, maar de neiging
is er, om tegenover Dnitschland een oppermachtig ver
bond te stellen en het zoodoende te verpletteren. Of de
diplomatie daar nog veel aan zal knnnen verhelpen
Wjj hebben het reeds beleefd prins Bttlow is in diplo
matiek opzicht niet tegen koning Ednard opgewassen.
De Britsche vorst is rjjk aan allerhande hulpmiddelen,
is in overeenstemming met de Engelsche politiek ge
wetenloos en ondernemend allemaal eigenschappen
die de Duitsehe rjjkskanselier mist. Prins Blilow ziet
altijd maar het tegenwoordige oogenblik en tracht daar
naar dan zijn maatregelen te nemen, maar hg ziet niet
in de toekomst; met name verstaat hg de kunst niet
om met de juist nu zoo levendige hartstochten van andere
volkon rekening te houden, want hg kent die niet. Hjj
bekijkt de Europeesche politiek met voorliefde van een
Dnifsch standpnntmaar het is misschien nog noodza-
keljjker voor den diplomaat om haar van het standpunt
van vreemde naties te begrjjpen. Om nn echter te eindigen
Wjj hebben een vjjand, zekerder en onverzoenlijker nog
dan Frankrjjk en die vjjand is op het oogenblik Engeland.
Het gevaar is thans in koning Ednard acnnt geworden
en zoolang bjj althans leeft, zal Dnitschland moeite ge
noeg hebben, om aan oorlog of vrede met eere het hoofd
te bieden. Men moet zioh vooral niet door vredescon
gressen van de wjjs laten brengen Het ligt in den aard
van znlke congressen dat de menschen daar den mond
vol hebben en meer zeggen dan zg kunnen verantwoorden.
Wjj willen ons, om bet wonderschoone doel, met hen van
harte verhangen, maar zij mogen ons niet doen vergeten,
wat eenwen en taliooze voorbeelden uit de geschiedenis
en ook uit het gewone leven ons aangaande de werkelijk
heid geleerd hebben. Het is niet raadzaam dat de Duitsehe
Michel zich zoo warm maakt voor den wereldvrede dat
hjj zjjn bezinning verliest, terwjjl de Engelsche sphinx
in jjskonde terughouding zwjjgt en met een stillen
glimlach de beschonkenen beschouwt.''
De conferentie te Algeciras. Volgens een
telegram aan de Köln. Ztg. uit Madrid zal de Spaansche
regeering onmiddellijk zich in verbinding stellen met de
vreemde gezanten om definitief den datum voor het
begin van de Marokko-conferentie vast te stellen. De
conferentie zou beslist te Algeciras bijeenkomen.
De Sultan van Marokko moet hebben verklaard, dat,
wanneer Algeciras niet, wat logeer-ruimte betreft tot
het houden van een Congres voldoende wordt bevonden,
men nog niet noodzak lijk Madrid behoeft te kiezen,
daar hij er wel voor zorgen zal, dat zijn eigen stad
Tanger aan de eischen voldoet
Keizer Wilhelm moet aan den Duitschen vertegen
woordiger op de aanstaande Mar kkaansche Conferentie,
Graaf Taltenbach, zoo verzoenend mogelijke instructies
hebben meegegeven. Volgens Le Temps hebben de
oprechtheid en flinkheid der jongste verklaringen van
den Fiansehen Minister President Rouvier een diepen
indruk op Z. M. gemaakt en de ontstemming, inder ijd
door Delcassé's optreden teweeggebracht, geheel weg
genomen.
Keizer Frans Jozef's gezondheid. Een
van de Weener bladen had verteld, dat keizer Frans
Josef in den laatsten tijd niet volkomen gezond meer
was en op 't eind van Februari voor geruimen tijd naar
Cannas zou gaan. Dit wordt nu officieel tegengesproken
Juist in den laatsten tijd is de grijze keizer zoo gezond,
als bij maar verlangen kan, en waarschijnlijk zal hij den
heolen winter in Schönbrunn doorbrengen. Van e n reis
naar het buitenland is in 't geheel geen sprake. Wel
is de keizer van plan, in den loop van den winter naar
Stiermarken te gaan, om deel te nemen aan de jacht
op edel wild.
De Duitsehe Spionnen. Wij deelden gisteren
mede dat naar aanleiding van de arrestatie van eenige
spionnen te Marseille ook een onderzoek te Toulon is
ingesteld. Daar zijn thans nu ook twee militairen, een
tweede luitenant van een koloniaal regiment en een
schrijver van de werf, gearresteerd. Enkele Fransche
bladen maken melding van het gerucht, dat tal van
nieuwe arrestaties nog hebben plaats gob ad. De Eclair
weet ze'fs te vertellen, dat de zwaarste verdenking
rust op „een buitenlander, die te Toulon een zeer aan
zienlijke positie inneemt."
Druk verkeer. Een denkbeeld van het leven
in een wereldstad geeft het bericht uit Berlijn, dat de
Grosse Berlinor Strassenbahn op de hoofdlijnen in'den
oudejaarsnacht om de vijftien minuten wagens zal laten
rijden en dat de Hochbahn den geheelen nacht door
om de tien minuten een trein zal laten rijden.
Vechtpartij in een...kerk. In een kerk
te Latheron, Schotland, de »Free Kirk", is Zondag
hevig gevochten tusschen de aanhangers van een
ontslagen predikant en andere gemeenteleden. De kerk
was gesloten; maar de predikant en een aantal zijner
aanhangers wisten er toch in door te dringen. Zij
werden echter de deur uitgeworpen Later kwam de
volhardende leeraar er toch weder in, en nu werd hij
in de kerk opgesloten. Toen hij er weder uitkwam
volgde een gevecht met stokken en parapluies, waarbij
velen builen en schrammen opliepen. Er heerscht groote
opgewondenheid in de gemeente en men verwacht nog
meer gevechten.
Een moordenaar. Een zestigjarige boer te
Ampuis (Fransch departement Rhone) heeft op zijn
sterfbed hekend, vier moorden te hebben gepleegd op
landbouwers in dien omtrek, wier dood tot dusverre
onopgehelderd was gebleion. De oudste dier misdaden
dagteekende van tien jaren geleden. Kort na het
afleggen van zijn bekentenissen overleed de man. Het
gerecht stelt nu een onderzoek in.
Het gebruik van koffie schadelijk!
Twee Berlijnsche hoogleeraren, de professoren Lewin
en Guillery, treden op met eene nieuwe beschuldiging
tegen de koffie. Zij betoogen in eea geleerde verhan
deling. dat die drank nadeelig kan zijn voor de oogen
en dat vele oogziekten aan overmatig gebruik van
koffie zijn te wijten. Volgens hen zijn er mensohen,
voor wie een matig gebruik van koffie, eenige kopjes
per dag, reeds schadelijk is in dit opzicht.
Politieke propaganda.
Door de N. R. Ct. wordt de propaganda bjj da ver
schillende politieke partjjen besproken. Het blad wjjst
op te weinig activiteit onder de liberalen, waartegenover
staat de voortdurende progaganda van kerkeljjken en
sociaal-democraten.
Men doet verkeerd met te meenen, dat er alleen
activiteit te pas komt in tijden dat de stembns in het
verschiet is. Dit is de groote font, waarover al de jaren
dat bet rechtstreekscbe kiesrecht bestaat, te klagen
viel. In bet gezicht van de stembns, als het gevaar nabij
was, maakte men zich warm, en in de opwinding van
het oogenblik ontwikkelde zieh dan de activiteit. Maar
zoodra de stembus weer gesloten was, doofde het vuur.
Men oordeelde dan, dat men het zjjne gedaan had en
op zjjne lauweren kon gaan rasten. De tjjd tusschen
de eene stembns en de andere bleef ongebruikt; dat
was de tjjd voor een langen winterslaap.
Een gezonde opvatting van het pnblieke leven noemt
het blad dit niet.
Het algemeen belang eischt de zorgen van eiken dag,
en de propaganda voor onze beginselen mag niet be
perkt bljjven tot bepaalde tjjden. Juist de dagen van
kalmte, als de volle felheid van den politieken strijd
de gemoederen niet verhit en de hartstochten niet
worden opgezweept, zjjn voor het werk van ernstige
propaganda het meest geschikt. Wjj hebben ons den
tjjd, die verloopt tusschen de eene stembus en de
andere, ten nutte te maken om onze beginselen te
verspreiden, onverschilligen op to wekken, twijfelmoe
digen te overtuigen, onze partij-organisatie te herzien.
Dit is bij uitnemendheid de taak dar kiesvereenigingen,
en het is de plicht van eiken staatsburger om daartoe
mede te werkon.
Men wane toch niet, dat, nu bjj de Juni-stembus
het Kabinet-Knyper gevallen is en er in de plaats
daarvan een vrijzinnig ministerie optrad, daarmede
alles gewonnen is. En men wachta zich wel om aan
luchthartige verwachtingen voor da toekomst toe te
geven. Eerder is or reden voor het tegendeel.
Wets-curlosltelten.
Het Nieuwsblad voor Nederland schrjjft onder dit op
schrift
Vcor eenige dagen hield de vereeniging voor Gra-
phische Knnst (sieendrnkkers-patroons-vereeniging) in
ons gebouw eene tentoonstelling van de ingekomen
antwoorden op haar prjjsvraag voor een diploma.
De eerste prijs werd toegekend aan het btst-gekenrde
ontwerp.
Voor den tweede prjjs kwamen twee ontwerpen
met geljjke aanspraken in aanmerking. Er werd daar
om geloot en de prjjswinner door het lot aangewezen.
Geloot 1
Niemand, die aan de loterjjwet had gedacht, die dit
verbiedt en is dus de vereeniging, die de tentoonstel
ling organiseerde, en zjjn wij, die er onze zaal voor
leenden, wetsovertreders geworden 1
Ziedaar een gevolg van de mooie loterjjwet
Op eene andere curiositeit dier zelfde wet vestigt de
vraag van een onzer le2ers onze aandacht: Vallen
prijsraadsels onder de loterjjwet
Ja en noen
Als men ieder die het prjjsraadsel goed oplost een
prjjs geeft, dan vallen de prjjsraadsels niet onder de
loterjjwet. Zegt men daarentegende eerste tien, of
da eerste twintig g)ede oplossingen krjjgen een prjjs
en men wjjst die tien of twintig aan door het lot, of
door bjjv,, nit den hoop oplossingen er tien of twintig
voor de vuist weg te nemen, dan valt men feiteljjk
weer wel onder de loterjjwet.
Men moet het maar weten 1
Van Hol in 't pak.
Het Volk schrgft
De kranten hebben zich eenige dagen geamuseerd
met het verhaal van Van Kol's portret in costuum
van Tweede Kamerlid, dat gevonden werd in den
nagelaten boedel van den vorst van Gowa. Wjj merken
nn dat partjjgenooten belangstellen in de toedracht
dezer zaak en hebben er Van Kol eens naar gevraagd.
Van Kol trok met zjjn handkoffertje door Indië om
nieuwe kennis op te doen voor zjjn grooten strjjd. Op
andientie bij den gonvernenr-geueraal kwam bjj in zij a
gewone pakje, want gala heeft hjj niet en het past ook
weinig bjj zjjn eenvoudige gewoonten.
Zoo kwam hij ook bjj Indische vorsten om t-e spreken
over toestanden van land en volk. Met den radjah van
Gowa had hjj etn langdurigsn omgang. De vorst liet
hem zjjn land zien en vergezelde hem later op de reis
naar Lombok. Er ontstond een vriendschappeljjke ver
houding en deze brengt in Oostersche landen mede
het wederzijds goven van geschenken. De radjah sohonk
aan Van Kol eenig vlechtwerk en wat handwerk door
zjjn dochters gemaakt. Een tegengeschenk moest daar
noodzakelijk op volgen. De radjah vroeg hem nit vriend
schap zjjn portret en nit nieuwsgierigheid het portret
in de kleedjj der voor den oosterling hooge waardigheid
van Kamerlid. Een weigering zon onwelwillend zjjn
geweest. Een demokratische uitleg waarom wjj sociaal-
demokraten geen gala aantrekken, ware voor den In-
dischen heeitcher even onb«grjjpeljjk geweest als de
sociaal-demokratie zelve voor zulk een potentaat, die,
wat hg ook voor onderdanigheid aan de kompanie moge
verschuldigd zjjn, tegenover zijn onderdanen geweldig
heerscher is.
Van Kol beloofde het geschenk. In Holland gekomen
zocht hij een Kamorlid van zjjn statuur en leende het
pak van den fotechen heer Lieftieck. Den degen had
hjj nog van zjjn vroeger costuum als ingenieur van
den Indisohen waterstaat. En zoo liet hij zich fotogra
feeren en zond zjjn portret aan den radjah van Gowa.
Dat is de heele historie. Het pak heeft hjj geleend
en ééns aangetrokken om den Indische!) vorst pleizier
te doen en om zjjn belofte te houden.
«Iets is er, voegde Van Kol erbjj, dat mjj leed doet.
De radjah liet in zjjn woning, waaruit alles was weg
gesleept, dat portret alleen achter. Dit getuigt dat er
wrok was in zjjn hart, wantrouwen misschien tegenover
den blanken man, die ook al hem bad misleid. Een
telegram door den Radjah voor mjj bestemd, is ach
terwege gebleven het werd door de autoriteiten opge
houden. Te Boni vond men in het vorstelijk paleis
het portret van de koningin, door haar bjj hare
troonBbestjjging aan den vorst gezonden, door een kris-
steek, naar men meldt, beschadigd."
BJerste Hamer.
In de zitting der Eerste Kamer van gisteren kwam
aan de orde de beraadslaging over de Indische begroo
ting 1906. De heer van der Biesen noemde den toestand
der Indische financiën allertreurigst. Spr. vroeg zioh af
hoe het stond met de cultures en ontginningen voor cultures
onder het stelsel van den graat v. d. Bosch en kwam
tot de conclusie, dat de Javaan arm is. Een tweede
punt, dat spr. behandelde, washoe ging hot met de
uitwerking van het stelsel. Da Javaan moet hardwerken
voor een klein loon, terwjjl schatten tot een bedrag van
800 millioen naar Nederland gingen, terwjjl zoo goed
als niets van dat geld voor Indië zelf werd besteed. Spr.'s
derde vraag was: heeft da uilgifte van grond aan Euro
peanen een gunstig verloop geh-id, waarop spr.'s antwoord
loidde, dat ook bjj de uitgifte van grond het geld nit
Indië naar Holland ging. Ten slotte besprak spr. de
vraag: hoe moeten de cnltures worden ingericht? Wil
Indië weder per jtar 866.000 picols koffie opbrengen,
inplaats van zooals nn 72.000, dan moeten da ver afge
legen koffietuinen weer in cultuur gebracht worden door
het Gouvernement met vrjjen arbeid van den Javaan.
Dat zal geld kosten, zeker, maar dat zijn uitgaven voor
eens. In eigen ontginning en eigen exploitatie zag spr.
het eenige redmiddel voor Indië.
De heer Schoiten btsprak da qnaestie der zoogenaamde
onsplitsbare kosten der Nederlandscbo Handel-Maaischappjj
en vroeg waarom in deze geheimhouding aan de ambte
naren is opgedragen. Verder zou spr. door een Commissie
willen laten onderzoeken, of 's lands belang mtébrengt
hernieuwing van het contract mot de Ned. Handel-Mij.,
bjj afloop van het oude contract.
Nadat de heer Rahusen het woord had gevoerd drukte
de heer Woltjer er zijn verwondering over uit dat de
regeling van het Middelbaar Onderwjjs in Iudië geregeld
is bij Gouvernementsbesluit. Waarom geschiedt dat niet
bjj de wet, opdat betere aansluiting verkregen wordt
tusschen het M. O. in Indië en hier te lande. Verder