No. 211. Honderd en zevende jaargang. 1905.
DAGBLAD Y00R ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Uit mm Mat uit 3 Wan.
BUIT eITïTa ndT
ZÜTERBAG
Prijs der gewone advertentiën
30 DECEMBEB.
BINNSN LAND.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor At/rhvtaau. f 0,80franco door het geheele Rijk f I,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HERMs. COSTER ZOONVoordam C 9.
OUDE JAA RS-A VOND.
Wg denken aan dooden van ons gegaan
Aan levenden die ons ter zjj' hebben gestaan
NIEUWJAARS-MORGEN.
Algemeen Overzicht.
Gemengde M e d ed e e 1 i n ge n.
Nieuwstijdingen.
Wjj Keggen vaarwel aan wat achter ons ligt
En honden over eigen ziele gericht,
Wg danken wg bnigen en denken aan schuld
In harte is vrengde; ook van leed is 't vervuld.
Andermaal zien wg terng in 't verleöa
No juichend en dan vol van geween.
Wg aanschouwen weer dagen van vreugd, ons bereid,
Ea doorleven weer d'uren waarin werd geschreid.
En telkens roepen we op menig beeld
Van ben die in 't onze hebben gedeeld.
Aan uren, schenkend een gullen lach,
Aan nachten zoo duister als 't harte ooit zag.
Zóó nemen wg afscheid van heel 'n jaar
Knielend en biddend dat God ons bewaar'
Maar wat ook om ons heen verging
Één ding blgftde heilnnerlng.
>Friach als de morgen zyu kracht bewust
Stroom' door uw adren de levenslust
Lust om de band aan den ploeg te slaan
Last ook om anderen bg te staan",
Lust in het leven en in een taak
Die ook u big en gelukkig maak' I
Ja wie zeegnen wil het leven
Moet aan ichoone taak zich geven
Moet aan beil'gen plicht zich wijden
Die moet lieven immer strjjden
In bet goede zieb verblgden
Die moet dragen kampen ljjden.
Daaromga weer het leven in
Met bigden ook met vromen zin
Met vurig willen met fleren moed
Met een helder hoofd en warm gemoed
Met het streven en volheerlgk begeeren
Uit elke ervaring iets blijvends te leeren.
J. P. T. A.
De bg Keizerlgke oekase voor de Rjjksdoema afge
kondigde kieswet heeft niet den iniruk gemaakt
en die gevolgen gehad die da regeering zich er waarschjjnljjk
van had voorgesteld. Dit blgkt oa. nit de verklaring
van den Zamstwo-ltider Petrumkewifsj, die verzekerde
dat naar zjjn meening de kiesrechtregeling zeer onbevredi
gend is. De concessies, die het ontwerp geeft, zjjn onvol
doende, daar slachts de census is uitgebreid, maar bet
stelsel van het ontwerp Boelyghin behouden is. Petrunke-
witsj veroordeelt de drie-en viermaal getrapte verkiezingen,
die naar zjjn meening het geheele stelsel vervalschen.
De aibeiders zouden, volgens de in Augustus uitgevaar
digde kiesrechtregeling, door de verdeeling in curien, in
de Doema vertegenwoordigd zjjn thans kunnen zjj slechts
aan de gouvernements-verkiezingen deelnemen, doch hunne
vertegenwoordi ing in de Doema is zoo goed als buiten
gesloten. Petrunkewitsj wees verder nog op het nadeel,
dat slechts personen die tot do eigenljjke kiezersklassen
behooren, gekozen kannen worden. Op de vraag wanneer
het volgende Zemstwo-congres zal gehouden worden,
antwoordde Petrunkewitsj, dat dit congres alleen beteeke-
nis zou kunnen hebben, als het nog voor het begin der
verkiezingen mogeljjk zou zjjn.
Volgens de Times zal de Doema in Februari bijeenkomen,
zelfs als zou dan nog maar de helft der leden gekozen
zjjn. De algemeene indruk is, dat het land de nieuwe
wit zal aanvaarden, ondanks de vele onvolkomenheden.
Want onder alle klassen heerseht een gevoel van machte
loosheid en afmatting. Slechts de arbeiders zjjn over de
kieswet verontwaardigdzjj zien er een poging in om te
beletten, dat zjj een enkelen vertegenwoordiger in de
Doema zullen krjjgen.
De Nowoje Wremija bevat een opgewonden protest
tegen de bepaling, dat de kiezersbjjeenkomstea onder
toezicht der politie zullen staan.
Wat de opstand betreft, van het leger hangt af of
de revolutie werkeljjk van betrekenis zal worden. Tot
nog toe bleef het leger de regeering trouw. Toch komen
er thans berichten, die er op wjjzen, dat de vertrouw
baarheid der soldaten zoo hier en daar wel wat te wenechen
overlaat.
Een teekenend verhaal komt daarover uit Charkof in
een brief van daar van 19 December. Om drie uur 's
middags ging do schrjjver ervan de straat op en dadelijk
troffen hem de ontzettende massa's vols, die op de been
waren op het Pawlof-plein. Op een omgevallen tram
wagen stond een arbeider met een geweor in de hand
en las voor een proclamatie vau het «revolutionaire
soldatencomité" van dezen inhoud«MedeburgersWeest
gerust, wjj zullen n beschermen togen de zwarte bend».
Weg met de ty atsnie en de slavernjjDe compagniën
dier muitende soldaten trokken intusschen met de offi
cieren met roode vlaggen door de stad en kwamen bijeen
op het Pawlof-plein. Ach'er hen liepen arbeiders, studen
ten gymnasiasten en kooplieden, allen gewapend met
bommengeweren en revolvers. Op het plein stonden
de trouwgebleven troepen in slagorde opgesteld. Er
beerschte een wjjle een doodeljjke stilte en de grootste
spanning. Nog steeds stroomden uit de zjjstraten muitende
soldaten en arbeiders aan. Plotseling springt een werk
man naar voren en bezweert de trouwgebleven troepen
in hartstochtelijke taal ook de heilige zaak der vrjjheid
te ombelzen. Een oogenblik weifelen de soldaten dn
loopen zjj als één man naar de muiters o»er. Uit 20,000
keleu schalt een douderend hoera 1 en nu trekt de geheele
reusachtige menschenmonigte naar het Nicolaas- en
Michelsplein onder de tonen der door de militaire korpsen
gespeelde Marseillaise. Daar gingen de betoogers vreed
zaam uiteen.
Uit de telegrammen blijkt dat het te Moskou nog
niet afgeloopenis, terwjjl op vele andere punten
Woronesj, Twer, do Oeral, Nisji-Novgorod en de Oost
zee provinoies de opstand uitgebroken is of in kracht
wint.
De Molva, een te Moskou verschijnend blad, dat bg
besluit van den gouverneur geschorst is, bevatte in het
laatst verschenen nummer een artikel over den toestand,
dat merkwaardig genoeg is wegens de daarin ontwikkelde
meeningen, om te worden medegedeeld.
Het blad zegt dat de openbare meening in Rusland
steeds meer tot de overtuiging begint te komen, dat de
gewapende opstand in Moskou vior een goede zaak ge
schiedt, en wjjst er op, dat de Doema van Moskou dit
erkende door de krasse motie van afkeuring van het
regeeringsbeleid en van de blinde onderdrukking van
dien opstand.
Er moet een einde komen aan bet noodeloos bloed
vergieten, zegt de Molva. »Hst volk van Moskou wordt
vermoord, omdat het algemeen kiesrecht en een consti-
taeerende vergadering wenscht. Wjj vernemen, dat Witte
verleden weck Vrjjdag eene redevoering hield van een
uur lang in den ministerraad te Czarkoje Selo ten
ganste van het algemeen kiesrechtdoch dat hg zjjn
redevoering besloot met de opmerking, dat in de meer
derheid der beschaafde landen dit stelsel niet bemind
was, waardoor hjj zjjn eigen argumenten bestreed. Indien
dit waar is, bedriegt de regeering van graaf Witte
het volk en zaait zjj anarobie, in overeenstemming met
de holcamarilla. Wie is in Rusland geen revolutionnair
Ook wjj zjjn revolutionnahea, maar wjj zjjn tegenstanders
van anarchie, naar boven en naar beneden en daarom
zjjn wjj verbitterde tegenstanders van graaf Witte. Wat
blgft ons nu te doen over Da regeering heeft elke
misdaad gepleegd, die mogeljjk was, door ha-deliDg en
nalatigheid. Het eenige wat haar overschiet is heen te
gaan. Wjj eischen de onmiddelljjke bjjeenroeping van
een parlement, gekozen door de Zemstwos en de Doema's.
Verkiezingen onder de vermomde wet Boelighyn in een
land dat geteisterd wordt door de revolutie, zjjn onmogeljjk.
Zulk een tjideljjk parlement, met een nietwbuieauoratisch
minis1 erie, is alleen in staat de anarchie tegen te gaan,
vrede en rust te heistellen en de verkiezing van een
volksvertegenwoordiging voor ie bereiden.*
E "U geacht ingezetene nit Leiden ontving dezer dagen
nit Koningsbergen in Pru sen, een brief, waaruit blgkt,
hoe bedroevend de toestand op dit oogenblik in de
Oostzee-provinciën is. Het is o.a. in dien brief
«Vooreerst mjja harteljjken gelokwensch voor u en uwe
gade en iegeljjk het bedroevende bericht, dat wjj, geheel
ontbloot van middelen, hebben moeten vlochten het is
eene groote vraag of er nog iets van onze bezittingen
zal zjjn te redden; wjj zjjn bereid tot eiken arbe:d om
ods bestaan te verzekeren. In hooge mate onmenscheljjk
hebben de Letten huisgehouden, ooren en neuzen afge
sneden, buiken opengescheurd, op vluchtende menscbeu
geschoten, kinderen gemarteld en gepijnigd; dit alles >s
de dank voor de zegeningen der beschaving, die de Daii-
schers sedert eeuwen hun hebben gebrachtHet land
is verwoest, brandstichting en moord zjjn aan de orde
van den dag; als wilde beesten handelen de Latten, zon
der geloof, zonder God, stroomen van bloed werden ver
goten en verhongeren is het lot vaa velen.
Hedenmorgen zjjn er uit Rusland enkele berichten,
die er op wgzen dat de toestand zij 't dan ook
tjjdeijjk hier en daar verbeterd is.
Naar nit Moskou wordt gemeld is de orde aldaar
volkomen hersteldda winkels zjjn weder geopend en
er worden weder zaken gedaan. Iu de straten der bin
nenstad is het zeer druk. In de meeste fabrieken is het
werk hervat. Door de Doama is een ondersteuning comité
voor de families der bjj do onlusten gevallenen georga
niseerd. In een door afgevaardigden van de stedeljjke
districten en de omstreken gehouden vergadering is
geconstateerd, dat de troepen, dank zjj hat bevel van
den gouvereur-generaal, met matigheid van de wapens
gebrmk hebben gemaakt en slechts gewapende benden
aanvielen en dat onnoodigerwjjze geen krachtige maat
regelen zjjn genomen noch genomen zn len worden ter
bewaring van do orde. Er zjjn nieuwe regimenten aan
gekomen. Ook de veiligheidsdienst is met 2600 man
versterkt.
De electrische verlichting werkt weder sedert gister
namiddag 8 uur. De straten, die verbarricadeard zjjn
geweest, krjjgen allengs haar gewone aanzien terug. Men
verwacht, dat op den Brestschen en Byansksehen spoor
weg heden de dienst hervat zal worden. Het dagblad
Roeskoje Slowo is heden weder verschenen. Op de barri
cades zouden door de troepen verscheidene buitenlanders
gevangen genomen zjjn, die door het revolutionnaire
comité voor genieworr aang«nom«n waren. De vreemde
consuls zjjn uitgenoodigd om de identiteit dier personen
vast te stellen.
Uit Reval, Riga en Libau in Duitsche OostzeehavenB
berichten teruggekeerde Duitfcbe hulpstoomschepen, dat
de toastand iu zooverre verbeterd is, dat- de stoomschepen
vocrloopig niet tot het afhalen van vluchtelingen behoe
ven terug te keeren. Evenzoo maant de Duitsche Lijf-
iandsche ridderschap in Daitscbland studeerende jonge
Bilten nan. hunne studiën hier voort te zetten, daar zjj
in hnn BaH'seh vaderland voor het oogenblik niet noodig
*nn. Uit Odessa wordt bericht-, dat, de dienst op de lijn
OdessaWolotschysk weder op de gewone wiize door
gaat. De chef van bot oentraal-bureau van h«t post- en
telegraafkantoor te Warschau bericht, dat de dienst weder
regelmatig gaat. Voorts word* nop door den Petersbnrg-
sehen correspondent van de New - York Herald gemold, dat-
de opstandelingen do brng over do Wolga vernielden bjj
Twer op de ljjn Petersburg—Moskou en dat vele mü'en
van do gpoorwepljjn naar Riga in banden der rebellen
zijn. Ook daar 's de spoorweg bedreigdvele bnizen
staan in brand In Grodno op de Poolscbo grens zjjn de
militaire recmten in opstand gekomen. De toestand in
Novgorod en Krasnyarsk is dreigend.
In de Figaro komt voor een interview met
Sir Charles Dilke, den bekenden Engolschen
staatsman deze zegt»Indien er van de zjjde van
Daitscbland e°nige neiging bestond om oorlog te ver
klaren aan Frankrjjk, geloof mij, dat men te Berlijn niet
de Marokkaansche qnaestie als aanleiding zon kiezen,
want men weet te goed, ''at in die qnaestie Engeland
geheel aan de zjjde van Frankrjjk zou staan. Maar ik
ben overtuigd, dat in Daitscbland niet het minste plan
daartoe bestaat. Want in Daitscbland weet men heel
goed, dat de kansen van een oorlog te weinig bereken
baar zijn, en dat hot. Franscbe leger minstens evengoed
is als het Duitsche. Dat heeft Von Billow nog zoer on
langs van de tribune van den Rjjksdag verklaard. Wat
Duitschland wellicht zou kunnen wenscben, is een ver
koeling tusEchen Engeland en Frankrjjk. Sir Charles
hoopt, dat die wensoh niet vervuld zal worden. Wil
Frankrjjk op den duur de vriendschap van Engeland
verzekeren, dan moet het niet te groote koloniale wen-
sohen gaan koesteren, zooals de koloniale partjj nu reeds
weer doet Sir Charles Dilke wjjst vooral op de houding
van den rapporteur voor de begrooting van bnitenland-
scbe zaken, Gervais, die don eisch stelt, dat Frankrijk,
als protector van Cambodja, de vroeger tot Cambodja
b«boort hebbende provinoies Battimbang, Siemreap en
Siraphon van Siam moet terugvorderen, een eisch die
Engeland niet kan toestaan. De Fransche eiecben be
treffende de Nieuwe Hebriden en Siam zouden in de
toekomst een belemmering kannen worden voor de ont
wikkeling der «entente* met Engeland, die aan beide
zjjden van het kanaal zoo vurig geweuscht wordt.''
In de Duitsche pers wordt tegenover de verzekerin
gen van de Temps, dat Frankrijk volstrekt geen mono
polie in Marokko begeert, een bericht aan de
Standard uit Berlijn aangehaald.
De Engelsche correspondent beweerd vernomen te
hebben dat Frankrijk op de conferentie te ADeciras
het recht zal verlangen, om de politiemacht in heel
Marokko te leiden, tegen welk verlangen Duitschland
krachtig verzet zou aanteekenen, omdat zulk een maat
regel onvereenigbaar is met het beginsel van de open
deur.
De Standard zegt in een hoofdartikel over de zaak,
dat het beter zou zijn als de conferentie maar niet
doorging, indien de versch'llen niet bijgelegd kunnen
worden. De belangen van alle naties, Frankrijk uitge
zonderd, hebben alleen betrekking op den handel,
zoolang geen mogendheid aanspraak maakt op een
versterkte havenplaats. Duitschland's belangen komen
zoodoende overeen met die van de andere mogendheden.
Van Duitschen kant houdt men nu deze redeneering
Volgens de Temps streeft Frankrijk in het geheel niet
naar een monopolie, volgens de Standard verlangt het
daarentegen een politie-monopolie. Volgens de Temps
kondigt Duitschland aan dat het op de conferentie geen
moeielijkheden zal bereiden; volgens de Standard tee
kent het reeds krachtig verzet aan. Opmerkelijk is,
dat het Engelsche blad toegeeft dat Duitschland's be
langen dezelfde zijn als van de overige mogendheden.
Dat is zoowant doordat Duitschland de „Tunisatie''
van Marokko bestrijdt, handelt het in het belang van
alle handel drijvende staten, ook van Engeland. Men
kan intusschen de conf rentie kalm afwachten. Het is
zeker dat Duitschland hot daar niet aan tegemoetkoming
zal laten ontbreken, maar evenzeer dat het eischen die
tegen zijn belang indruischen, zal afwijzen.
Beweging te Peking tegen de vreemde
lingen. Volgens berichten uit Peking breidt de
vijandige beweging tegen de vreemdelingen, door de
ontwikkelde Chineezen aangemoedigd, zich meer en
meer uit. Er is neiging om alle vreemdelingen te
tboycottens, gelijk men de Amerikanen deed. Japan's
overwinning over Rusland heeft de Chineezen aange
moedigd, die gelooven dat ook zij de blanken wel kunnen
overwinnen. De Regeering gaat alle vijandelijkheden
tegen vreemdelingen streng straffend te keer.
De Engelsche Minister Burns. De nieuwe
Britsche Minister en oud-arbeider John Burns heeft in
eene verkiezings-redevoering te Battersea kort en krachig
als zijn programma genoemd«Minder werkhuizen en
meer tehuizen Minder liefdadigheid en hooger loonen.
Meer vermaak en minder sterken drank. Kleiner steden
en grooter dorpen
De echtscheiding van prins Philipp
van Koburg. Het echtscheidingsproces van prins
Philipp van Koburg zal binnen korten tijd tot een einde
zijn gebracht, De advocaten van prins Philipp en van
prinses Louise zijn in Parijs tot het houden eener con
ferentie samengekomen, waaraan prinses Louise zelf
deelnam. Het resultaat dezer samenkomst is als volgt
samen te vatten beide partijen komen overeen, dat het
echtscheidingsproces in Gotha niet op grond van het
burgerlijk wetboek, maar volgens het Duitsche privaat
vorstenrecht zal gevoerd worden. Daardoor wordt de
vaststelling der schuld van beider zijden vermeden, wat
bij gebruik maken van het burgerlijk recht niet ware
te vermijden. Na eindigen van het echtscheidingsproces
delgt prins Philipp de schuldvorderingen op zijn vroegere
ech'genoote en betaalt haar eene zeer hooge lijfrente,
over welk bedrag men het reeds is eens geworden. De
prinses vertrekt in het midden van Januari naar het
Zuiden.
Londensche armen naar Canada. Lord
Rothschild heeft op zich genomen, voor tweehonderd
arme gezinnen in Tottenham, een Londensche wijk
waar de ellende groot is, den overtocht naar Canada te
betalen. De Anglikaansche geestelijke van de ge eente
zal de gezinnen uitkiezen. Een duizend menschen worden
dus uit den nood gered en hebben kans op een goed
bestaan in de nieuwe wereld. Alvast heeft Lord Roth
schild den geestelijke 200 pdst. gegeven om zijn armen
wat onderstand te verleenen. Canada zal deze landver
huizers gaarne ontvangen. Vandaar heett men n.l. gemeld,
dat er groote stukken land voor immigranten beschik
baar zijn gesteld. Nu Australië in het volgende jaar zjjn
best zal doen om zijne bevolking uit het moederland te
versterken, gaat Canada, dat ook nog heel wat menschen
bergen kan, zich eveneens inspannen.
Geboycotte dames-studenten. Een aantal
dames-studenten nam na de sluiting van de colleges
aan het Geneeskundige Instituut voor vrouwen in Rus
land de vlucht naar Genève, om daar te gaan studeeren.
Men vond het daar echter wenschelijk haar te boycot',en,
omdat men niet kon verdragen dat zij zoo onverschillig
waren ten opzichte van de gebeurtenissen in haar
vaderland, en de dames moesten dus terugkeeren, maar
werden toen in haar eigen land ook weer met een
boycot ontvangen.
Een merkwaardig theater. Een zeer bijzon
der theater is zeker wel de komedie, die onlangs te
Thale in den Harz geopend werd. Het theater bevindt
zich boven op een berg en wordt aan alle kanten door
steile rotsen omgevende zitplaatsen voor het publiek
zijn in de rotsen uitgehouwen. Er is plaats voor 1000
personen. Het tooneel,: ook in de rotsen uitgehouwen,
is 80 voet lang en 54 voet breed. Tooneel-coulisses
worden niet gebruikt, doch de achtergrond bestaat uit
een dicht woud, waarachter men de toppen van het
gebergte ontwaart. De schouwburg ligt geheel beschermd
tegen den wind en de accoustiek is zoo goed dat er
geen woord verloren gaat.
Om één hond. Om een hond meester te worden
moesten onlangs te Parijs politie-agenten, ja zelfs soldaten
te pas komen. Toen een der wachters van het Louvre-
museum zijn ronde geëindigd had, en zijn kamer wilde
binnengaan, bemerkte hij bij de kachel een grooten St.
Bernhard-hond, die gemakkelijk bg den haard lag uit
gestrekt. Het was lastig het dier te verjagen, want het
liet zjjn tanden zien. De wachter liet zich echter niet
uit het veld slaan, maar riep de hulp in van andere
wakers, maar met den woedenden hond was niets aan
te vangen. Om den indringer te verjagen, werden po
litie-agenten geroepen, die eveneens alles in het werk
stelden, maar tevergeefs echter Men besloot toen eenige
soldaten uit de nabijzijnde kazerne te halen. Inderdaad
kwamen spoedig daarop met strammen tred een korporaal
en zijn mannen aanrukken. De korporaal liet vuur geven
en op deze wijze den gevaarlijken viervoetigen vijand
onschadelijk maken 1
Een dame opgehangen. Zekere mevr. Rogers,
22 jaar oud, die op 13 Augustus 1902 haren man had
vermoord, is te Windsor, Vermont, opgehangen.
Die vrouw maakte haren man het leven in de echte
lijke woning zoo ondragelijk, dat hij er in Januari 1902
van door ging. In 't begin van Augustus keerde hjj
echter terug met eene goede som gelds en eene ver
zekeringspolis op het leven van 3000 dollars. Zijne
vrouw ontving hem zeer goed, maakte zich terstond
meester van zijn geld, maar wilde ook de opbrengst
van de polis hebben, vooral daar een jong vriend van
haar, zekere Pelham, geld noodig had. Zij besloten dus
Rogers van kant te maken. Dit gebeurde tijdens eene
wandeling, waartoe zij hem hadden weten over te halen.
Men bedwelmde hem met chloroform en wierp hem in
't water. Aangehouden werd de vrouw ter dood en
Pelham tot levensdurende gevangenschap veroordeeld.
Toen men haar kwam aankondigen, dat zij nu alle
hoop moest opgeven, verklaarde zij bereid te zijn en
moedig te zullen sterven. Zij heeft dit inderdaad gedaan.
Zonder den minsten steun verliet zij hare cel en daalde
geheel alleen de drie verdiepingen af naar de binnen
plaats der gevangenis waar het schavot was opgericht
beklom dit en nam plaats op den gereedstaanden stoel
om het vonnis te hooren lezen.
Toen men haar vroeg of zij nog iets te zeggen had,
antwoordde zij neen en eenige oogenblikken later was
er recht geschied.
Werkloozen.
Men sonigft aan de N. R. Ct. uit Amsterdam
Dd. 22 Mei dienden de hoeren raadsleden Z. van den
Bargh, Blankenberg, Douwos, Van Djjk, Van Gigch,
Josephus Jitta, Post, Ruys, dr. Sauvage, Nolting en
Steick, een voorstel bjj deu gemeenteraad in, ter uit-
noodiging aan B. en W. om een commiBSie te benoemen
nit de ingezetenen tot het verscbaffsn van steun aan
werkloozen in onze gemeente en tot beschikbaarstelling
van gemeentewege aan d.e commissie vau een secretaris
en eeu kantoorlokaal. Over het voorstel werd in de raads
zitting van 14 Juni d. a. v. na nitvoerige beraadslaging
en in verband met een door mr. v. d. Bergb daartoe