No. 7.
Honderd en achtste jaargang.
1906.
DAGBLAD VOOR .ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DINSDAG
9 JANUARI.
Van IVeek tot Week.
BUITENLAND7
UIT ZWITSERLAND.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80 franco door het geheele Rijk f I,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groot©
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|Y. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HERMs. COSTER ZOONYoordam C 9.
Algemeen Overzicht.
Gemengde Mede deelingen.
Uit de Pers.
ALKMAAR
COURANT.
De Ongevallen-Verzekering.
De wettelijke ongevallen-verzekering is thans
eenigen tijd in werking en er zijn een aantal be
scheiden, daarop betrekking hebbende, gepubliceerd,
die in staat stellen zich over de gevolgen van de
desbetreffende wet langzamerhand een meening te
te vormen.
Wij zullen daartoe als voorbeeld nemen de re
sultaten, verkregen met betrekking tot een der
werkgevers in deze provincie.
Deze werkgever was van 1 Februari 31 De
cember 1903 verzekerd in de klassen VIII (loon
bedragen ad f 4640,90 en f41360) en X (loonbe
dragen f 28280,78 en f 29538,10. Daar het gevaren
percentage in klasse VIII bedraagt 0,02241 per f 1,—
Joon en in klasse X 0.03526 per f 1,loon, zou
hij, indien hij het risico had overgedragen aan de
Rijksverzekeringsbank een premie te betalen hebben
gehad van f 3129,21.
De werkgever kon echter steunen op de ervaringen,
door hem gedurende een groot aantal jaren ver
kregen en aldus zag hij geen heil in het betalen
van een dergelijke hooge premie, maar ging hij
met vertrouwen over tot het dragen van het eigen
risico. Hij sloot zich daartoe aan bij de Centrale
Werkgevers Risico-Bank.
En nu de uitkomsten.
In het genoemde tijdvak hadden bij de onder
nemingen van den bedoelden werkgever 6 onge
vallen plaats.
De invaliditeitsduur bedroeg in
1 geval korter dan 3 dagen.
1 5 - 7
2 gevallen 8 14
2 15 - 42
gemiddeld 12 dagen en in maximum 33 dagen.
De wettelijke ongevallen-verzekering kostte dien
tengevolge aan de firma
Tijdelijke uitkeering f 106,12$
Geneeskundige behandeling 16,50
122,62$
Wat hierbij vooreerst in het oog springt is, dat
onze werkgever alle reden heeft gehad zich tot
dusverre er over te verheugen, dat hij het risico niet
overdroeg aan de Rijksverzekerings-bank tegen
kwijting van I 3129,21. Intusschen kan daarover
eerst met meer juistheid geoordeeld worden na
een tijdvak van 5 jaar, wijl ook de opgegeven
premie een gemiddeld bedrag voorstelt over min
stens 5 jaar berekend.
Er is echter iets anders. Terwijl die firma aan
haar personeel wegens ongevallen niet meer had
uit te betalen dan f 122,62$, inbegrepen genees
kundige behandeling, had zij te vergoeden voor ad
ministratieven arbeid aan de Rijksbank f 171,39,
aan de Risico-bank f 149,11 en nog bovendien
f 8,95 rente, omdat eerst dezer dagen de Rijksver
zekeringsbank gereed kwam met de opgave der in
1903 dus bijna 2 jaar later bij de Centrale
Werkgevers Risico-Bank aangesloten werkgevers.
Er bleef dus aan „maat en strijkstok" een bedrag
hangen van f 329,45, dat is bijna driemaal zooveel
als aan de arbeiders, die door een ongeval getroffen
werden, werd uitgekeerd.
't Zou voorbarig zijn, nu reeds ver-strekkende
conclusies te bouwen op de resultaten, gedurende
een zoo kort tijdsbestek. Yoorshands schijnt 't
echter niet gewaagd te zeggen, dat er reden is om
te twijfelen, of de opofferingen, die de werkgever
zich heeft te getroosten voor de wettelijke onge
vallen-verzekering, in evenredigheid zijn met hetgeen
daardoor aan de arbeiders ten goede komt.
In ons nummer van gisteren hebben wjj mededeeling
gedaan van den nitslag der verkiezingen voor
den I ranschen Senaat. Groote veranderingen
in het samenstel van dit college zjjn door deze verkie
zingen niet teweeggebracht. Alleen de conservatieven
en de socialisten hebben een kleine znivere winst gemaakt.
V oor de socialisten is t niet zonder belang, dat voor
het eerst twee der hnnnen tot Senator zjjn gekozen. Dan
trekt zeer de aandacht de triomfantelijke herkiezing van
Faillières, wat de Radical reeds doet profeteeren »De
republikeinen hebben zich op zjjn naam vereonigd, zooals
ze zich den zestienden op het congres te Versailles op
zjjn naam vereecigen zullen.»
De Matin deelt eenige bijzonderheden mede over de
kosten van een senaatsverkiezing zooals er na een heeft
plaats gehad. Daarvoor wordt door den minister van
binnenlandsche zaken een afzonderlijk krediet aangevraagd
dat nalnnrljjk verschilt naarmate in het jaar, waarvoor
het dienen moet, al of niet een driejaarljjksche verkiezing
moet plaats hebben. Is dit niet het geval en zjjn slechts
toevallige verkiezingen te wachten, dan bedraagt het
bjjna 300.000 francs. Voor dit jaar was het uitgetrok
ken bedrag echter niet minder dan ruim negen honderd
dnizend francs.
Dit groote bedrag is onder meer noodig omdat de wet
den godelegeerdan van gemeenteraden, die zich voor de
verkiezing naar de hoofdplaats van hun departement
moeten begeven, een schadeloosstelling toestaat, die
fr. 2.50 per myriameter bedraagt, zoowel voor de heen
als voor de terugreis. Deze vergoeding wordt bjjna door
alle gedelegeerden opgovraagd.
De verkiezing zelf geschiedde op de ljjstelk stemde
op zjju groep, waarvan naar de mate der verkregen stem
men de bovenaan staanden werden gekozen verklaard.
De oerste stemming had plaats van acht tot twaalf nar
's morgens, de tweede van twee tot vjjf nur, de derd'
van zeven tot tien nur des avonds. Bjj de twee eerBte
stemmingen werd slechts hjj gekozen verklaard die
le de absolute meerderheid dor uitgebrachte stemmen en
2e een vierde van het totaal aantal stemmen die konden
worden nitgebracht op zioh vereenigde. Bjj de derde
stemming was geen absolute meerderheid noodig en
besliste bjj geljjk aantal stemmen de leeftjjd der candi
dates
In een gisterenmiddag te Londen gebonden vergade
ring van den Privy Council beeft Koning Edward de
bekendmaking onderteekend, waarbjj het Engelsche Par
lement ontbonden wordt. Vervolgens zijn de alge
meens verkiezingen nitgescbreven.
Het hagelt thans letterljjk redevoeringen en manifes
ten over de kiezers in Engeland.
Een opmerkelijk manifest is uitgevaardigd door den
minister John Burns. Opmerkelijkomdat daarin zoo
naar verdienste gegeeseld worden de geldverspilling, uit
zuiging en misslagen, welke in Znid-Afrika zjjn begaan.
De conservatieve regoering, zegt Burns, heeft zooveel
geld uitgegeven voor financieels combinaties en voor
onzedelijke ondernemingen in Znid-Afrika, dat zij er het
geheele volk heeft uitgeput en duizenden menschen wer
keloos heeft gemaakt.
Burns wekt verder zjjne kiezers op hem krachtig te
steunen in het ambt, dat hjj aanvaardde en aldus hun
zegel te hechten aan deze verbiedende en welwillende
erkenning van de rechten der arbeiderspat tjj op de
hoogste ambten in het lands- zoowel als in het plaatseljjk
bestnnr. In eene redevoering voor eene groote kiezers
vergadering, te Battersea, bestreed bij de besobermings
theorieën. Ook hjj verklaarde het te betreuren, dat men
den heer Chamberlain te Derby niet heeft laten spreken
»Hoe meer de heer Chamberlain spreekt", zeide hjj, »hoe
meer hjj zioh er in werkt en hoe meer afbrenk hjj doet
aan de door hem voorgestane politiek. En hoe langer
redevoeringen bjj [houdt, des te grooter zal de overwin
ning der Vrjjhandels-partjj wezen."
Geljjktjjdig komt het bericht, dat de bekende Boeren-
voorman Smuts als afgevaardigde der vereeniging »Het
Volk" naar Engeland oversteekt om te trachten eene
voor de Boeren aannemeljjker Grondwet en vooral
Kieswet te rerkrjjgen. Men schjjnt te denken, dat hjj
gen zal. flet tjjdstip van zjjn overkomst is in allen
gevalle niet ongelukkig gekozen.
Gaandeweg wordt 't kalmer in R a s 1 a n d, maar
natunrljjk kan niet alles ineens gaan.
Nog lang niet overal zjjn de revolntionnairen uit het
veld geslagen.
Zoo verneemt de Wedomosti, dat Tiflis, de hoofdstad
van Kaukasië, nog steeds in vollen opstand verkeert en
dat de daar resideerende Keizerljjke stadhouder, Prins
Worontsof-Dasjkof, met zjjn gezin en zjjne ambtenaren
een schuilplaats heeft gezocht in een welversterkt en m^t
troepen bezet kloostergebouw. Te Sebastopol en Odessa
zoo seint men via Berljjn van 6 dezer weigeren
de matrozen der koopvaardjjvloot troepen over te zetten
naar Kankasië, waar de revolntionnairen zich in een groot
deel des lands het Regeeringsgezag hebben toegeëigend.
Uit de Transkaspische gewesten heelt de generale staf te
St.-Petersburg sedert drie weken geen enkele tjjding ver
kregen. De spoorwegljjnen van Siberië en die van S tmara
aan de Wolga naar Slatoest moeten in banden der werk
stakers zjjn, terwjjl de gouvernementen Orel, Pensa en
Rjasan door een vreeseljjken hongersnood geteisterd worden.
Zaterdagmiddag heeft von Scbön de nieuwe Duitsche
gezant te Petersburg, zjjn geloofsbrieven aan den Czar
overhandigd op Czarskoje Selo. De gezant droeg de uniform
van het Hessische garde dragonder-regiment, welks eere
chef keizer Nicolaas it. Met den militairen attaché en
het geheele gezantBchapspersoneel reisde de gezant per
extratrein naar Czarskoje Selo. Aan het station aldaar
stonden gala-rjjtnigen klaar en deze brachten het gezel
schap naar het Alexander-paleis in het park. De gezant
ging alleen naar het keizerljjk paar; de aud entie duurde
meer dan een halfuur. Iatnssohen onderhieldeu de overige
leden van het gezantschap zich met de hofdignitarissen
in den salon, die toegang geeft tot de keizerljjke vertrekken.
Aan de denr daarvan stonden de pages van den Keizer
en de Keizerin en de twee reusachtige Mooren, die bijzonder-
ljjk aan 's Keizers porsoon zjjn toegevoegd, in hun schit
terende Oosteische dracht. Na sfloop der audiëntie stelde
de gezant het personeel van het gezantschap voor, waarmee
de Czar en de Czaritsa zich toen nog onderhielden terwjjl
er thee werd rondgediend.
Deze luisterrjjke ontvangst geeft uiteraard aanleiding
tot commentaren in verschillende hoofdorganen der Euro-
peesche pers over de verhouding tusschen Keizer Wilhelm
en Czar Nicolaas.
(Particuliere Correspondentie).
ST MÜRITZ, 4 Januari 1906
In dezen brief wil ik den lezer en lezeressen der
Alkm. Courant iets van St. Moritz vertellen. In Nederland
is dit kleine plaatsje dat hoog in hot gebergte van den
Engadin verscholen ligt, lang niet genoeg bekend en
dat i' jammer. Want met alles wat Davos-Platz liedt,
h eft St Moritz nog dit groote voordeel, dat de hotels
zioh allen onder elkander verstaan hebben om geen
teringlijders op te nemen. De droge, koude lucht van
het hooggebergte en de brandende zon hebben een niet
te miskennen versterkenden invloed voor allen, die door
de een of andere reden o>erspannen zjjn. Voor onze
overzeesche buren, de Engelschen, die toch altijd de
beste plekjes van den aardbol opzoeken en daar voor
korter of langer tijd hun tenten opslaan, voor hen is
St. Moritz lang geen onbekende.
Aan de St. Moritzer See, die rondom door bergen
van 3000 M. tot 4000 M. ingesloten wordt, liggnn twee
dorpjes, St. Moritz Bad en St. Moritz-Dorf. Het eerste
is in ons land meer bekend, vanwege de Sauer brunnen
die in den zomer duizenden menschen naar den Enga
din lokken. Het is een badplaats zooals vele andere
badplaatsen, met groote, mooie hotels, een Casino, een
Galerie enz., enz., allemaal ondernemingen die nu in
den winter gesloten en met een dikke, wollige sneeuw
laag overdekt zjjn. De plaats, waar in den zomer de
haut-monde van Europa en Amerika, van Juni tot Sep
tember, in de comfortable hotels hun intrek nemen,
waar zij, hetzjj voor hun gezondheid, hetzij voor het
najagen van genoegens die elke badplaats den gasten
biedt de season door maken, die plaats gelijkt nu een
doodenstad, waar geen sterveling woont en men zou
haast geneigd zjjn te gelooven dat ze nooit
van onder haar sneeuwkleed meer zal te voorschjjn
komen. Tien minuten een kwartier daar vandaan
ligt hooger op St. Moritz Dorf, dat het gansche jaar
door geopend is, dat geen mineraalbronnen heeft, die
het vermaard maken, maar alleen zijn verrukkeljjk
klimaat, zijn droge versterkende, koude lucht, die zoo
zuiver is als berglucht maar zjjn kan Met ruim 41
hotels, waarvan onder anderen het nieuwe Grand Hotel
St. Moritz met 650 kamers het grootste is, is het wat
de Engelschen noemen, „the most fashionable and
most important Winterresort of Europe".
In den zomer logeeren in de hotels óf toeristen of
menschen die het water van St. Moritz Bad gebruiken
Dan rjjdt er ook een electrische tram die in 5 minuten
de gasten van bet Dorf naar het Bad brengt. Maar
toch, St. Moritz-Dorf is eigenljjk in den winter eerst
goed in zjjn element. In November komen de eerste
gasten reeds en einde Maart vertrekken de laatsten
dan is de season over en komt de lente die alle sneeuw
en jjs doet smelten, alles in een modderpoel verande
rende en het er ook ongezond-vochtig maakt. In Januari
zjjn de hotels meest allen geheel gevuld met gasten
waarvan wel haast 60 pet Engelsohen, dan zijn er
ook nog al veel Duitschers en Amerikanen en verder
treft men er aan van bjjna elke Europeesche nationa
liteit, ja, er zjjn zelfs op het oogenblik ook Japanners
Ik heb nog nooit een plaats gezien waar zooveel
aan sport wordt gedaan als te St. Moritz Schaatsen
rijden eki-ingtobogganing, bobsleighing, bandy,
curling en 's avonds nog dansen.
In ons platte vlakke land, kunnen we geen tobog
ganing, geen bobsleighing, geen ski ing doen daar moet
men steile heuvels voor hebben. Vele Hollanders weten dan
ook niet wat voor soorten sport dit zjjn. Tobogganing is
op een sleetje „toboggan" geheeten, liggend of zittend
een helling afgljjden. Hoe meer scherpe bochten, hoe
steiler en langer, zoo'n weg, „run" geheeten, is, zooveel
te meer „exciting" is het tobogganing. Men stuurt zijn
sleetje met de voeten en de handen en om de menschen
attent te maken op z'n komst, roept men zoo hard
men kan„Achtung Er is goen woord dat hier zoo
veel gebruikt wordt als dit „Achtung." Zelfs de meest
conservatieve Engelschman die geen andere taal dan
zjjn eigene spreekt, schreeuwt „Achtung". Is men aan
het benedeneinde van de run aangekomen dan wandelt
men heel zootjes met z'n sleetje achter zich aan weer
naar boven. Wat mjj betreft, ik vind dat naar boven
sjokken verbazend belache ijk en kinderachtig. Bob
sleighing geschiedt op groote lange sleden, waarop
plaats is voor 6 en meer personen die achter elkander
plaats nemen. De voorste stuurt met een stuurinrichting,
en de achterste hanteert de rem.
Het gaat ontzettend snel en is veel gevaarljjker dan
tobogganing. Men moet er veel koelbloedigheid voor
bezittenhet is een aardig gezicht zoo'n slede met
een 8 dames en heeren, allen in t wit gekleed voorbij
te zien vliegen. Ski-ing is ook een zeer geliefdkoosde
sportdames en heeren en kinderen, allen ziet men
hier op sneeuwsc oenen. Het schijnt niet zeer gemak-
keljjk te zjjn en in den beginne zeer vermoeiend.
Uitstekende Noorweegsche en Zweedsche ski-loopers
geven er los in. Ski's zjjn onontbeerljjk voor het
maken van bergtoeren, want boven in de bergen ligt
de sneeuw eenige meters hoog en loopt men daar
zonder sneeuwsehoenen overheen dan zakt men er
onv rbiddeljjk in weg. De dames hebben van haar
rokken nog veel last met het ski-en, daarom zjjn velen
zoo verstandig om zioh als heeren te kleedeD, zon er
rokken, met hooge laarzen of tot aan de dijen reikende,
wit fianellen slobkousen, witte trui, en witte wellen
muts die van het gansche hoofd alleen oogen, eus
en mond vrijlaten.
Curling is een spel dat op het jjs gespeeld wordt.
De baan moet spiegelglad zjjn, want men moet zw re
granieten schijven over het jjs schuiven zoodat er geen
oneffenheid in den weg mag zijn. Een zeer prettig
spel is het echter niet, met heel weinig beweging,
maar er zit volgens de Engelschen veel „skill on science",
in. Bandy, dat ook bjj ons te lande beoefeDd wordt,
is veel aariiger spel met gezonde, vlugge beweging
Het schaitsenrjjden dat men hier doet is uitsluitend
kunst- en schoonrjjden. Daarin doet men hier wonderen,
in spjjt van alle theorieën omtrent zwaartekracht en
evenwicht, buigt en draait men er op los, zelfs ziet
men zoo nu en dan een paartje een wals dansen op
schaatsen Onze Friesche h.irdrjjdersschaatsen worden
aangegaapt als overbl fselen uit een voor-historisch
tijdperk. Het schaatsenrijden heeft bier plaats op kleino
kunstmatige jjsbanende groote hotels hebben elk een
private ice-rink die heel goed onderhouden wordt door
Italianen. Op de meren van den Engadin kan men
niet schaatsenrjjden, die liggen dik onder de sneeuw en
zjjn te groot om schoon te houden. Van door het jjs
zakken zooals in Holland hoort men hier niet, want
het jjs is wel 1 a 2 meter dik. Het vriest hier rian
ook zoo ontzettend hard om maar eens eon staaltje
te noemenin den Oudejaarsnacht vroor het hier
22° Celsiusen in den nacht daarop 24" Celsius. Overdag
van 11 uur 's morgens tot 3 uur 's middags als de zon
boven de bergen staat, is het echter een aangename
temperatuur en gaat iedereen naar buiten Zonder
1 overjas, zonder pet soms en zit op een bank ot wan
delt en doet alsof het in den zomer was. Niettegen
staande de groote kracht van de zon staat er toch
nooit water op het jjs. Iedereen die hier voor eenigen
tijd naar toegaat raad >k ten sterkste aan z'n Hol-
landsche schaatsen maar thuis te laten en een paar
kunstschaatsen mede te nemen, want met onze sohaat-
sen is hier op die kleine banen niet te rijden.
Wordt vervolgd.) E.
Het Dnitsohe Witboek. Het Daitsche Witboek
over de Marokkaansohe qnaestie ie thans gepubliceerd.
Zioals reeds werd voorspeld er komen daarin meeren-
doe's slechts stukken voor van ondergeschikt belang.
Rnslands Financiën. Volgens de Parjjsohe Temps
moeten de Fransche kredietinstellingen zonder uitzonde
ring gezind zjjn een voorstel in overweging te nemen om,
tot tjjd en wjjle de politieke toestand weêr nagenoeg en
op eene definitieve staatsregeling gevestigd zal zjjn, aan
de Rnssiscbe Staatsbank tegen behoorljjke waarborgen
het benoodigde kapitaal in gond voor te schieten, ten
einde den roebel op 2 66 te honden. Op deze wjjze zonde
Rnsland den tjjd kannen afwachten waarop eene openbare
leening mogeljjk zon worden.
De honderdduizendste. De Vorwdrts heeft don
6 len dezer haren 100,000ston abonnee gekregen. In 1884
aanschouwde het tegenwoordige centrale orgaan van den
sociaal-democratische party in Dnitsobland nog onder de
socialistenwet, het levenslicht als Berliner Volksblatthet
kreeg toen '2400 abonnees, üp 1 Jaonari 1891 werd dat
blad in de Voricdrts verdoopt en kwam het onder leiding
van Liebkneoht. Bjj het basin van 1900 had de Vonvdrts
nog maar 56,000, in 1904 80 000 en in 1905 88,1)00
abonnees. Ter eere van den 100,000sten abonnee is bet
blad met een rood hoofd en een feestartikel ln rooden
rand versohenen.
Ongeluk in een opera-gebonw. Te Madrid
is in de Opera Gomiqne" een ernstig ongelnk gebeurd.
Door het opengaan van een vallnik op het tooneel, stortten
een aantal spelers naar beneden en behalve talrjjke ge
kwetsten, moeten er wel 40 dooden zjjo.
Wat nienws op biljart-gebied. Naar le
Figaro bericht, gaan eenige biljart-fabrikanten nn ovale
biljarten maken, in plaats van de vierkante, welke sinds
ongeveer 400 jaren worden gebruikt.
Alles tweelingen. Heden treden te Parjjs twee
lingbroeders met tweelingzusters in 't haweljjk. De eersten,
de heeren Alphonse en Gabriel Chantean, dertig jaar ond,
lijken evenals hnn twintigjarige brniden Geneviève en
Suzanne Renand zoo sterk op elkaar dat zjj menigmaal
verwisseld worden. Aardig is het dat de heeren ook nog
weriingen tot getnigen hebben, hnn vrienden Gostave en
Manrioe Frennzer.
Namen. Bljjkens het adresboek van Parjjs maakt
Robespierre tegenwoordig briqoetten, Racine handelt in
haver en hooi, Boilean is wynkooper, Napoléon doet ook
in wjjnen, Molière is kleermaker, Musset verver, Hngo
tandarts.
In Londen verhuurt Olivier Cromwell gemeubileerde
kamers, Shakespeare is er t jjtnigfabrikant, Milton schrjjn-
werker, en Luther hondt er een restaurant.
Goethe is barbier te Berlyn, waar Kant een besteed-
kantoor heeft.
Vrouwenarbeid en vrousrenloon.
De Residentiebode vraagt aandacht voor het feit, dat
vronwen over 't algemeen minder verdienen dan mannen,
ook als zjj hetzelfde werk verrichten, betgeen het blad
een groote onbillykheid acht.
Krachtig komt dit nit in een rapport van een Enquête
commissie, waarnit bleek, dat het met de loonon der
apothekers-bedienden aldus was gesteld: mannelyke assis
tenten, ex erne, f 4501200 per jaar; vioaweljjie assis
tenten, externe, 1 100—900 per jaar; manneljjke
assistenten, interne, f 120550 per jaar; vrouweljjte
assistenten, interne, f 50—525 per jaar.
Nieuwsgierig naar het waarom van deze onbillykbeid,
richtte het blad zich, met het oog op het vronwenloon
in 't algemron, tot Mej. Mttrie Jnngins, directrice van
het »Natiouaal Bureau voor VroQWenarbeid", die de vraag
aldns beantwoordde
De lagere bezoldiging der vronw wordt veroorzaakt:
lo. door de slecbte opleiding der vronwen in nat
algemeen en door de heerschende dwaling, dat de vronw
niet voor anderen dan zioh zelf heelt te zorgen
2o. hierdoor ontstane genngsohatting voor allen
vrouwenarbeid, ook zelfs nog na goede opleiding;
3o. de onder tumelgk gegoede vronwen zoo vaak
vaak voorkomende gewoonte om bjj verdienste*, «kleed
geld*, enz. te verdienen, waarvoor zjj onder de markt
wei ken
4>. de bjj arme vrouwen veel voorkomende noeddwang
om »byverdienste* in 't gezin te brengen, waardoor
zjj werken voor wat zjj maar kijjgen kannen.
De Residentiebode meent, dat bit snb 3 en 4 genoemde
kan vervallen, als ook bjj mannen voorkomende.