"STA DSN IE UW S7"~
Gemengd Nieuws.
jond voor Staatspensiomieering" zal eet voor
in geplaatst, om een congres bjjeen te roepen
aardigden van dien Bond, het Alg. Ned. Werk
hond, het Ohr. Werklieden rerbond „Patrimonium",
_atb. Volksbonden, de Boeienbonden, do versohil-
landelijko organisaties van handels- en kantoorbe-
u.» m, de verschillende democratische politieke partijen
en de verschillende vrouwenverenigingen, welke een po
litiek of sociaal-economisch doel nastreven. Deze bijeen
komst zou moeten dienen tot bespreking van de vraag
of de kosten eener komende wet op de ouderdomsver
zorging bebooren gevonden te worden uit premiebetaling
dan wel uit belasting naar draagkracht, en of die wet
al dm niet geljjke rechten behoort toe te kennen aan
mannen en vronwon.
niederlandsche naatsrliappl) van
Zekerheldastelllng.
Onder leiding van den president-commissarisden
heer J. L. van Verre, werd gisteren een buitengewone
algemeene vergadering gehouden van aandeelhouders in
de Nederlandsche Maatschappij van Zekerheidsstelling
voor ambtenaren en beambten in «Eensgezindheid# te
Amsterdam. De heer Van Verre zeide ter inleiding, dat
de aanleiding tot het bijeenroepen van deze vergadering
gelegen is in dedoor de dagbladen besproken ontdekking
van belangrijke frauduleuze handelinge,n gepleegd door
den directeur der vennootschap, tengevolge waarvan
deze gemeend heeft zijn ontslag als zoodanig te moeten
nemen. De leden van het bestuur zijn vermoedelijk
evenzeer als de aandeelhouders door de ontdekking van
het feit ten zeerste overvallen. Terstond na het ont
vangen der wetenschap dat er iets niet in den haak
was, hebben zij zich beijverd maatregelen te nemen, ten
einde te voorkomen dat de particuliere bezittingen van
den heer De Montigny voor zjjn crediteuren verloren
konden gaan. Bij de opening der brandkluis der Mij.
bleek helaas, dat het bedrag der ontbrekende waarden
grooter was, dan zij zelfs bij benadering konden ver
moeden.
I: et bestuur is reeds bedacht geweest op het beramen
van middelen om in het deficit te voorzien zonder bij
storting op de niet volgestorte aandeelen van de aan
deelhouders te vorderen.
Het heeft echter gemeend de overweging van alle
voorstellen te moeten laten rusten, ten einde de aan
deelhouders eerst de gelegenheid te geven zich uit te
spreken. Verder kan worden medegedeeld dat het bedrijf
der Mjj. gezond, voor uitbreiding vatbaar en winstgevend
is, en in het bijzonder, dat de toestand der buitenlandsche
maatschappijen niets te wenschen overlaat.
Het bestuur stelt thans de vergadering in de gelegen
heid
lo. Om tot nadere beslissing te voorzien in de vacature
der directie. Het bestuur meent n.l. dat de adj. directeur,
de heer Zaal, door het bestuur aangesteld in verband
met de statuten zijne functie als waarnemend directeur
niet mag voortzetten, zonder goedkeuring dezer verga
dering
2o. om te vooozien in eene vacature als commissaris,
daar de heer mr. D. de Jongh van Polsbroek wegens
voortdurende ziekte ontslag gevraagd heeft. Voorts stellen
commissarissen hun mandaat in handen der vergadering,
teneinde daarover naar welgevallen te beslissen. Com
missarissen zjjn bereid hun moeilijke functiën te blijven
waarnemen.
3o. Heeft het bestuur aandeelhouders in de gelegenheid
willen stellen, zelf voorstellen te doen, waarvan reeds
door de heeren en dames Van Prehn c.s. gebruik ge
maakt is, en het bestuur meent reeds te mogen advi-
seeren dat voorstel aan te nemen, echter onder dit
voorbehoud dat aan het slot gelezen wordt, alles met
inachtneming der statuten. Dit voorstel strekt om eene
commissie van onderzoek in te stellen naar alle bescheiden
der Mij.
Na lange discussie werden de voorstellen om den
adjunct-directeur Zaal als zoodanig te bestendigen en
dat commissarissen alle zouden aanblijven vervolgens
goedgekeurd.
Hierna werd beraadslaagd over een voorstel der heeren
en dames Prehn om een enquête-commissie van 3 leden
te benoemen met het recht van assumtie, die voorstellen
zal kunnen doen tot reconstructie of tot ontbinding der
Maatschappij of wel tot oprichting eener nieuwe Maat
schappij, en om aan die commissie eene toelage van f3000
te verstrekken.
Mr. Treub achtte f 3000 toelage te weinig.
Het voorstel werd na discussie goedgekeurd nadat het
crediet van f 3000 op f 6000 was gebracht.
Voorts werd aan het voorstel nog toegevoegd eene
zinsnede dat die commissie ook een onderzoek zal in
stellen naar de aansprakelijkheid van commissarissen.
Hierna werden onderscheidene personen voorgedragen
aan [leden dier commissie waaruit na eenig beraad, be
noemd werden de heeren mr. M. van Regteren Altena,
met 501, I. A. van Prehn, met 500 en mr. M. W. F.
Treub, met 430 van de 2041 uitgebrachte stemmen.
Allen namen de benoeming aan, mr. Treub voorwaardelijk.
JVcderlandsch Buodvee- Stambuck.
Iu «Krasnapolsky" te Amsterdam, werd gisterenmid
dag de 38e algemeene vorgadering gehouden van da ver-
eeniging »Het Nederlandscb Rundvee-Stamboek", afd.
Noord-Holland.
De besprekingen werden geleid door den heer R Pool
van Nieuwer-Aoi8lel.
Een vooistel van het bestunr om bjj het hoofdbestuur
der vereeniging aan te dringon op spoed omtrent de
aanhangige reorganisatie word ingeleid door den heer
K. Koster Hzn., te Wieriügerwaarddie in het licht
stelde met welk een ongeduld de leden deze feorganisatie-
pbinnen tegemoet sien. Dit voorstel moest niet worden
beschouwd als een uiting van vrets, dat door het hoofd
bestuur wordt getalmd met deze zaak, doch kwam enkel
voort uit groote belangstelling voor de quaestie, waaivan
de oplossing door velen wordt g6wenscht.
Namens het hoofdbestuur werd verklaard, dat voort
durend aan do reorganisatie wordt gearbeid; daar de
statuten in haar geheel moeten worden herzien in verband
met do veiande do werking van bet stamboek, wordt
veel tjjd en moeito vereischt voor dezo aangelegenheid,
waarmede echter geen oogenblik wordt stilgozeten.
Beiloten werd de eerstvolgende afdeelingsvergadering
wederom te Amsterdam te doen plaats vinden.
Tot leden van het bestuur, ter voorziening in de vaca
tures, ontstaan door het aftreden van de heeren R. Pool,
G. Clay en K. Koster (niet herkiesbaar) benoemde de
vergadering de heeren J, van Zjjverden (te Haarlemmer
meer), J. Wjjdenes (te Oostwoud) en H. Spaans (te
Barsingerhorn).
Tot afgevaardigden naar de algemeene vergadering der
vereeniging op 19 Maart e.k. werdon gekozen do heeren
K. Koeter (te Wieringerwaard) en Willige (te Hensbroek).
De rekening over 1905 werd goedgekeurd. De ont
vangsten bedroegen f 660.59i, de uitgaven f 34l,42£,
zoodat bet boekjaar sloot met een voordeelig saldo van
f 319.17. Aan contributie kwam in een bedrag van
ruim f 370. De begrooting voor den dienst van 1906,
slnitende in ontvangst en uitgaven met een bedrag van
f 699.17, waaronder de inkomsten zgn geraamd op t 380,
werd goedgekeutd.
Er werd op gewezen, dat door de Hollandsche Land-
bouw-Maatschappjj als donatrice verschuldigde contiibutie,
over een lang tjjdsrerloop niet werd ontvangen.
Het bestuur deed toezegging te zullen trachten de
bedoelde contributie te doen innen.
Bjj de rondvraag vestigde een der annwezigen de aan
dacht van hot bestuur op de stielmoedetlgke wjjze, waarop
het zuideljjk gedeelte van Noord-Holland, voornameljjk
beneden het IJ, wordt behandeld bjj do stierenkenringen.
Wordt benoorden het IJ doorgaans als hoogste prjjs een
bedrag van f 100 uitgeloofd, beneden het IJ is nog onlangs
hot maximum geweest een som van f 30. Dit is onrecht
vaardig.
Deze opmerking ontlokte veel discussi, eenisren waren
van oordeel, dat de qualiteit der stieren beneden het IJ
te wenschen overlaat bjj vergelijk met de stieren, die in
het noorden aan keuring worden onderworpen, terwjjl
van andere zijde werd aangedrongen op verhooging van
de rjjk8premie. Dit zou bereikt kunnen worden, indien
de provinciale commissie, die de rjjkspremiën beheert,
een betere regeling aanbracht in de verdeeling dier golden
tusschon hot noordelyk-on zuideljjk gedeelte van Noord-
Holland.
Nog werd gewezen op de ongeljjke dekgelden in beide
gedeelten van de provincie; in het nooideljjk deel wordt
o.a. het dekgeld hooger opgevoerd.
Het denkbeeld werd aan de hand gedaan aan de Hol
landsche Maatechnppjj van Landbonw een onderzoek in
deze op te dragen, daar dit lichaam eigenljjk de zaak
behoort te regelen. Het resultaat der besprekingen was,
dat besloten werd zich in verbinding te stellen met de
afdeelirgen dier Maatscbappjj, beneden het II, om dan
later in een rapport voTslng ta doen van het gemeen
schappelijk onderzoek in deze quaestie. Dit rapport zal
in een afdeelingsvergadering ter tafel worden gebracht.
De vergadering werd hierna gesloten.
Kond van IVederlandache onderwijzers.
Zitordsg hield de afdeeling Amsterdam van den bond
eene huishondeijjke vergadering.
Aangaande de loopende geruchten inzake ontslag bjj
huweljjk van vronwoljjko gemeente-ambtenaren kon worden
medegedeeld, dat do onderwijzeressen niet onder het
desbetreffende bosluit van B. en W. vallon.
Aan de orde kwam verder o. a. het voorstel van de
heeren J. Jooss# oa E. J. van Dat, luidendeDe ver
gadering, gezien het feit, dat nog steeds Bmdsleden
sollioiteeren naar de betrekking van hoofd eener Bchool
overwegende, dat dit optreden van Bondsleden strjjdig
is mot den geest van 's Bonds programwapens aan
onze tegenstanders verschaft en derhalve den Bondsstrjjd
bemoeiljjkt
spreekt de weuscheljjkhaid uit, dat onze leden niet
aan zulke soll'citaties deelnemen.
Het voorstel werd met een kleine meerderheid aange
nomen.
Luitenants-sterkte.
Men schrjjft aan het Hbl.
In de regeeringsantwoorden Staatsbegrooting 1906,
Eerste Kamer, zegt do Minister van Oorlog o. m.
»Bjj do vorige vredesorganisatie bad men per compag
nie 3 luitenants. Al war*n deze .iffic'eren bjj de com
pagnie »op bet papier* compleet, zij deden daarbjj slechts
zelden allen dienst. Aan dien dienst toch werden velen
voor allerlei bataljons- en regimentsdiensten enz, ont
trokken.
«Daarom zijn thans bjj de vredescompagnie 2 luite
nants ingedeeld, werkeljjk bestemd voor den compagnie-
dienst, terwjjl bjj de bataljons- eu regimentsstaven te
zamon per regiment 6 luitenants meer zjjn ingedeeld
dan vroeger.*
Dit antwoord stemt in geene deelo met de praktijk.
In een der groote garnizoenen was de toestand bjj
een der bataljons infanterie rezen winter als volgt; bij
éóne compagnie geen luitenants, bij twee compagnieën
als regel per camp. één luitenant, bjj ééne compagnie
twee luitenants, van wie één belast met de opleiding
der adspirant-militie-officieren. Bjj het andere bataljon
is de toestand nog ongunstiger. Van de twee bataljons
zjjn voor week- en dagdienst zelden meer dan zes, in
plaats van zestien luitenants beschikbaar voor dag- en
weekdien9t. Het voordeel der nieuwe regeling bljjkt ten
slotte alleen op papier te bestaan.
De Typogral'en-staklng te Amsterdam.
In oen Zaterdagavond gehouden gecombineerde bestuurs
vergadering van alle typographische vereenigingen is be
sloten, naar aanleiding van de weigerende antwoorden op
hare voorstellen, door de afd. Amsterdam van den Ned.
Drukkersbond en een consortium van boekbinderspatroons
dat de commissie uit deze vereenigingen zich in verbin
ding zal trachten te stellen met beide lichamen tot bet
zoo spoedig mogoljjk houden van eene bespreking, om dan
nogmaals bare eiechen te verdedigen.
Uit Helloo
wordt ons geschreven
Aangez'ea aan sommige bollenkweekers reeds ho gere
prjjzon voor han gewas zjjn geboden dan verleden jaar,
laat het zich aanzien, dat 1906 bjj eenigszins gunstig
weer voor hen geen unvoordeelige uitkomsten zal afwerpen.
Geen wonder, dat men zich meer en meer gaat wjjden
aan het kweeken van tulpen, hyaointhen en andere bol
gewassen, waartoe de bodem alhier zich uitstekend levert.
Uit Heer llugowaard
meldt men ons:
Sommige jongelui kunnen maar niet eens anders goed
ongemoeid laten. Nog niet lang geleden werd Veenhuizeu
vergast op straatschenderij. Zondagavond heeft men in
bet noordeinde van Hugowaard liefljjk huisgehouden.
Een stapel nieuw hout voor een rjjbrug wokte eerst de
werklast op: stuk voor st.uk werd te water gesmeten.
Daarna werd de rust verstoord bjj bakker A. Oud, waar
een tamelijk groote glasruit werd ingeslagen. Jammer
genoeg voor de helden is een pet gevonden. De politie
doet onderzoek we twijfelen er niet aan of de daders
zullen spoedig bekend zijn en de gerechte straf Z"1 wel
niet uitbljjven.
Ongeluk.
Zondagmorgen keerde do melkrijder J. K,, te Heer
Hugowaard, met een wagen, gelukkig ledige, melkbussen
van de kaasfabriek «Da Kroon* huiswaarts, toen op het
onverwaohtst het rjjtaig onklaar geraakte. De paarden
geraakten los, de voerman sprong onmiddellijk van het
rjj uig en dit zwenkte, zoodat het met al de bussen in
de wegsloot terecht kwam. Hot rjjtaig geraakte zoo vast
in den bodem der sloot, dat heel wat handen noodig
waren om het weer op den wal te krjjgoa. Intasschen
dreven de melkbussen op het water rond tot ook deze
ten slotte werden opgepikt. Hoewel het rjjtuig eenige
schade bekwam, liep het ongelak nog al wel af.
Keelziekte.
Te Kolhorn is de heropening der school verdaagd,
omdat de ontsmetting wegens ongesteldheid nog niet
plaats had. De besmettelijke keelziekte (diphtoritus) kan
gelukkig als geweken worden beschouwd.
De tweede Velser pont.
De tweede stoompont, de «Velsen,* is nu dan op de
plaats waar zjj dienst zal moeten doen, uit Amsterdam
teruggekeerd, na daar totaal te zjjn getransformeerd.
Waar de Velsen* zal moeten varen is nog eon vraag, daar
dit van uit de zomerhavens niet kan en aan de wiater-
fcavens zit de «Kennemerland» vast, om, nu de brug absoluut
onbruikbaar is voor rjj- en voertuigen, die over te zetten.
Van het reparceren der brug schijnt niet te znllen komen.
Trouwens, dit zon groote kosten meebrengen, want zoo
stuk als nu werd 't nog nooit gevaren. Al hetremmings-
werk aan de IJ muider zjj e is vernield en het vaste deel
der brug een heel eind verzet. Alleen voetgangers mogen
en kunnen er nog over.
Trage voortgang ol dorpsch gedoe.
Een dorp in Westfriesland klaagde z er over zjjn isolement
en begeerde een telefoon. Na vele pogingen ontvingen de
over slechte communicatie treurende dirpehngen steun
van de autoriteiten der «posterjjen en telegranbie" en van
dei gemeeteraad. Deze sprak in ettelijke zittingen over
de plaats van het kantoortje, over du kosten daarvan,
over eeno geschikte telephoonhoudster, over het bestel-
tarief en over veel meer nog. Verschillende plannen en
voorstellen werden verworpen ten slotte werd een nit
de vele aangenomen.
Een jaar verloopt iutusschen. Zie, daar wordt eindeljjk
da eerste spade in den grond gestoken. De palen verrjjzen
en het gebouwtje komt gereed. De dag der opening wordt
bekend gemaakt. Tot kantoor en spreekcel wordt toegang
verleend: des morgens on des middrgs en ook des avonds.
Maar er is geen licht en er is geen verwarming
terwijl 't Januari is 1 Ook zjjn er geen meubelen. De ge
meenteraad weigart nameljjk van een en ander de kosten
te dragen en de telephoonhoudster vindt dat haar inkomen tje
exïra-uitgaven niet gedougt. Er zullen nog eenige zittingen
vau den raad noodig zjjn om tot oplossing te komen van
dit geschil.
Eene juffrouw, op hooger bevel uit Amsterdam over
gekomen om de nog wat onhandiro telephoniste van het
pas aan het telegraatnet verbonden dorp gedurende eene
week te inatrueeren, heeft derhalve geen stoel en geen
lamp en geen verwarmd kantoortje en wordt alzoo de
dupe van de historie. Hot komische van het geval maakt
echter, dat zjj zich maar weinig ergert. Trouwens de pjjn
is gauw geleden en het bezoek van het publiek is niet
druk, iets wat in de gegeven omstandigheden nogal go-
sch'kt is. Zoo kunnen do dames gezellig en warm binnen
bljjven, in het woonvertrek.
Den eersten dag komt alleen de predikant van het
dorp en houdt een telephoongosprek met een vriend. Voor
de aardigheid alleen maar 1
Den tweeden dag komt de hoofdonderwijzer eu doet
desgeljjks. Alleen de vriend is nu zjjn eigen zoon.
Den derden dag is de ljjn gestoord. De eenige bezoeker
ziet zjju verlangen niet bevredigd.
Den vierden dag komen twee telephoonlustige menschen
van het dorp rammelen aan de deur. Een van beiden
vgt verrukt tot de Auisterdamsohe, die het wat koud
vindt iu het kantoortje, dat de telephoon iu een lang
gevoelde behoefte voorziet. De Amsterdamsche antwoordt
ondeugend «Dat zal zeker zoo wezen in de verre toe
komst!* Als het werk iB verricht dan kaeren de dames
opgewekt en met snellen pas naar de warme huiskamer
terug. Wellicht, vermaakt de Amsterdamsche bare collega's
later wel eens met een en ander te vertellen over het
dorpsche getoe in dat dorp van Westfriesland, N.v-d.D
Bedelaars-politiek.
In eene Noord-Hollandsche gemeente werd onlangs in
de politieverordening opgenomen dat uitslaitend Donder
dags straatmuziek mocht worden gemaakt. Deze dag
kwam echter al bjjzosder slecht gelegen aan een viool-
virtuoos, die sinds onhengljjke jaren op een anderen dag
die gemeente bezoekt. Daze stoorde zich dan ook niet
aan de verordening en behield zjjn gewonen bezoekdag
met zjjn instrument, eohter zonder het pnbliek van z'n
gaven te doen genieten. Toen hjj opmerkzaam gemaakt
werd, dat hjj op deze wjjze onder do termen der bedelarjj
viel, was bet antwoord: »Ik kan dien dag niet missen,
maar ik mag tccb we! met muziekinstrumenten venten,
wilt u mjjn viool soms koopen (Hbl.)
380ste Staatsloterij.
5e klasse, 10e ljjst. Trekking van heden.
No. 17658 f 50.000. Nos. 568, 4486, 8725, 10182,
11303, 13809 en 14406 elk f 1000. Nos. 8884 9339,
14582, 14648, 17085 en 19650 elk f200.
Den heer N. A. Bender is op zjjn verzoek met 16
Febr. e.k. eervol ontslag verleend als directeur van de
strafgevangenis alhier.
Wjj vernemen dat zich nit de beambten en kinderen
van beambten van bet Rijksopvoedingsgesticht alhier een
instrumentaal muziekkorps beeft gevormd. Het initiatie'
hiertoe werd genomen door den heer H. de Haan, onder
wijzer aan het gesticht. Het korps telt op het oogenblik
ongeveer 20 leden; de heer de Haan is directeur.
Arrondlssements-Rechtfoank te Alkmaar.
Uitspraken van heden.
H. M„ Eokhuizen, vernieling; f 4 boete, subsidiair 4
dagen bechtenis.
D, S., Ondkarspel, mishandeling; f 3 boets, subsidiair
3 dagen hechtenis,
J. B., Wieringen, wederspannigheidf 8 boete, subsi
diair 8 dagen hecatenis.
K. de V. en B. B., Andjjk, mishandeling in vereeni
ging gepleegd; ieder 14 dagen gevangenisstraf,
J. S., den Helder, mishandeling; f 7 boete, subsidiair
7 dagen hechtenis.
P. B,, Grootebroek, mishandcl ng; 2 maanden gevange
nisstraf.
J. G,, Alkmaar, diefstal van een gouden ringf 10
boet", subsidiair 10 dagen hechtenis.
P. K., echtgonoote van P. S,, den Helder, mishandeling
f 3 boete, subsidiair 3 dagen hechtenis.
Vereeniging tot bevordering en verbetering
der Zuivelbereiding In Koord-Holland.
In ons nummer van gisteren maakten wij reeds van
het begin der vergadering dezer Vereeniging in café
«Centrak melding.
Daarna kwam het voornaamste punt van de agenda
aan de beurt, n.l. de Bestuursvoorstellen tot ontbinding
van de bestaande Vereeniging, het oprichten vail een
nieuwe onder den naam van Bond van Zuivelfabrieken
in Noord-Holland, het vaststellen van de Statuten en
het Huish. Reglement dezer nieuwe Vereeniging.
De voorzitter zegt dat al deze punten met elkander
verband houden, zoodat het vaststellen van de Statuten
der nieuwe Vereeniging en de aanneming daarvan
vanzelf de ontbinding der bestaande Vereeniging enz.
met zich brengt. Alvorens tot de behandeling der Sta
tuten, die reeds in project waren opgesteld, gedrukt en
rondgezonden, vraagt de voorzitter of ouk iemand de
voorloopige bespreking verlangt.
De heer Dr. Schei, zuivelconsulent, zet uiteen, waarom
tot deze gewichtige verandering moet worden overge
gaan. Toen de bestaande Vereeniging werd opgericht,
bestonden er nog slechts weinige kaasfabrieken in Noord-
Holland, zoodat ook, behalve deze, andere personen lid
konden zijn en stem hebben, nu evenwel is het aantal
fabrieken zeer toegenomen en wordt het noodzakelijk
dat de fabrieken, als zijnde de grootste belanghebbenden
bij de Ver. alleen door bun afgevaardigden, stem heb
ben in datgene wat vooral hun belang is, bovendien
wordt ook coöperatie noodzakelijker en is controle enz.
gemakkelijker te houden over ingekochte grondstoffen
enz. Wanneer deze gedaan wordt voor de gezamelijke
leden dan voor elk lid afzonderlijk. Alleen deze twee
punten maken reeds een wijziging noodig. Daar nie
mand verdere voorloopige bespreking verlangt, wordt
overgegaan tot de artikelsgewijze behandeling der Sta
tuten.
De art. 1—6 worden zonder wjjziging goedgekeurd,
art. 7 wordt aangehouden daar dit in verband staat
met art. 19de art. 8—19 worden eveneens onveranderd
goedgekeurd.
Bij art. 19 ontspon zich een langdurige discussie.
De voorzitter zegt, dat hij, namens de fabriek voor
welke hg optrad, tegen dit artikel moest stemmen. Dit
artikel bevat de clausule dat, wanneer de contributiën
niet voldoende zijn tot dekking der uitgaven, dan wordt
over de gewone leden (nl. de fabrieken) een omslag ge
heven, waarin door ieder wordt bijgedragen in de ver
houding van de verwerkte hoeveelheid melk in het
laatst afgeloopen boekjaar. Deze omslag moet door de
Alg. Verg. op voorstel van het Bestuur zjjn goedgekeurd.
Met den heer Koomen waren ook andere afgevaardigden
van fabrieken van meening, dat deze omslagheffing te
te bezwarend was. Zoo die slechts 3 cent per 1000 K.G.
melk bedroeg, zou dat, voor een fabriek die een millioen
K.G. melk verwerkt, 30 gulden zijn en, met de vaste
contributie f 35.per jaar.
Andere afgevaardigden vonden dat geen bezwaar
waar een fabriek voor b. v. f 50,000 per jaar verwerkt,
kon een betaling van f 35.-- per jaar toch zeker geen
bezwaar zijn, vooral niet als men let op de voordeelen
welke de nieuwe Ver. aanbiedt; ook meenden sommigen
dat, waar de groote fabrieken ook meer stemmen mogen
uitbrengen dan de kleinere, zjj ook wel wat grootere
lasten mochten dragen.
Ook werd nog in "t midden gebracht dat in de Verg.,
waarin toch alleen de fabrieken stem uitbrengen, de
begrooting werd vastgesteld, er wel tegen gewaakt kan
worden dat de uitgaven niet te hoog werden opgevoerd
en de te betalen omslag zoo groot niet zou worden.
Na nog eenige verdere besprekingen, die evenwel geen
nieuwe gezichtspunten bevatten, werd bjj hoofdelijke
stemming artikel 19 aangenomen met 18 stemmen voor
en 13 tegen. Deze aanneming had ook die van artikel
7 tengevolge.
De verdere punten gaven geen aanleiding tot bespre
kingen, zoodat zjj allen werden goedgekeurd. Hierna
werden ook de statuten in haar geheel aangenomen.
Vervolgens werd overgegaan tot de behandeling van
het huishoudelijk reglement der N. Ver. Hierbjj werd
art. 5 als overbodig voor vervallen verklaard, terwjjl
art. 8 overgebracht werd in de statuten.
Bjj art. 9 werd nog bepaald, dat de secretaris-pen
ningmeester, die in de N. Ver. geen lid van het Bestuur
zal zjjn een door de Alg. Vergadering vast te stellen
bezoldiging zal ontvangen.
Bjj artikel 15 werd de clausule gevoegd dat in twij
felachtige gevallen ook met gesloten briefjes kon wor
den gestemd.
De andere artikelen werden ongewijzigd goedgekeurd,
waarna het huish. regl. in zijn geheel werd aangenomen.
De reglementen van orde voor de algemeene en de
bestuursvergaderingen werden goedgekeurd, nadat uit
artikel 6 de laatste alinea werd geschrapt.
Verder werd het Bestuur der ontbonden Vereeniging
belast met de afwikkeling der zaken deze betreflende,
het aanvragen der Kon. goedkeuring op de statuten der
nieuwe Vereeniging en verder wat nog op de agenda
onder alinea 6 van artikel 7 der agenda vermeld stond.
Na nog enkele kleine besprekingen sluit de voorzitter,
die voor 't laatst presideerde, de vergadering. Hjj bracht
den secretaris dank voor zjjn veelvuldige goede be
moeiingen in 't belang der Vereeniging en den ouden
zoowel als den thans nog lid zjjnden personen voor
hun goeden steun.
De heer Zjjp, opstaande, zeide zeker in den geest van
allen te handelen, door een woord van warmen dank
te brengen aan den aftredenden voorzitter, die zooveel
en zoo lang gewerkt had in het belang der Vereeniging
en der Zuivelbereiding, welke woorden met luide bijvals
betuigingen begroet werden.
Hierop ging de vergadering te 2 ure uiteen.
Coöperatie.
In een cu< sus -vergadering van den Alkinaarschen
Bestuurdersbond, gisteravond op de bovenzaal van bet
„Wapen van Munster« gehouden, behandelde de heer
F. M Wibaut van Amsterdam, het onderwerp„De
Coöperatie".
Waar de verbruikscoöperatie in Alkmaar niet geheel
onbek-'nd is, achtte spr. het niet noodig bij de om
schrijving van hetgeen de coöperatie als zoodanig
bedoelt lang s'il te staan en wees hij op de beide
hoofdzaken, n.l. Ie een waarborg te hebben, dat men
goede waar voor zijn geld krijgt en 2e, een gedeelte
van de winst, die anders den leverancier ten goede
komt voor zich te behouden. Die winst, of liever het
overschot is een gevolg hiervan, dat men den winkel
prijs betaalt, dat is meer dan eigenlijk noodig is.
Dat men door de coöperatie een waarborg heeft,
goede waar te verkrijgen is een gevolg hiervan, dat,
waar de gewone leverancier bij het maken van winst
meer belang heeft, dan bij het leveren van goede
waar, men in de coöperatie zijn eigen winkelier is,
soms ook zijn eigen fabrikant en er niet toe zal komen
zich zelf te misleiden uit winstbejag.
De coöperatie, zooajs men die in Alkmaar ook kent,
gelijkt echter niet veel meer op wat, de eerste toepassers
van de verbruiks-cöoperatie een aantal wevers in
Engeland, vóór 60 jaren, daarmede bedoelden.
Zij waren eigenlijk communisten, die door den
verloren strijd om beter loon en kiesrecht hadden
gezien, dat zij economisch niet sterk genoeg waren, en
nu trachten wilden door het vormen van een groote
communistische kolonie te ontkomen aan het winstbejag
der handelaren, en zich door de coöperatie te sterken
in den strijd voor hunne vakbelangen. Dat denkbeeld
is echter later verloren gegaan, maar dat de coöperarie
toch meer kan wezen dan ze veelal is, is velen
bijgebleven. Vooral de groote coöperaties, die men oa.
in Engeland heefr, wijzen op een andere beteekenis
daarvan.
Door de groote uitbreiding is men geworden zijn
eigen fabrikant, heeft men eigen plantages, eigen stoom-
booten voor het vervoer, kortom heeft men gesticht
een eigen groot-bedrijf in dienst der vereenigde ver
bruikers, wier aantal in Engeland en Schotland ruim
2 millioen bedraagt. De groote beteekenis hiervan is
volgens spr. dat men daaraan het beste bewijs kan
ontleenen, dat wat de sociaal-democraten willen een
voortbrenging, die verband houdt met het verbruik,
met de behoeften der maatschappij mogeljjk is.
Een andere beteekenis die de coöperatie heeft is,
dat zij, ook reeds in 't klein goede diensten kan be
wijzen aan de vakbeweging. In het coöperatief bedrijf
kan men aantoonen, dat aan de isischen der vakver-
eeniging inzake loon en arbeidsduur zeer wel kan
worden voldaan. Ook hiervan worden verschillende
voorbeelden aangehaald, tooral uit ons land.
Voorts kan de coöperatie een opleidingsschool zijn
voor den arbeider, en hom bekwaamheden doen ver
krijgen, noodig voor het beheer en de leiding van een
bedrijf wat in de toekomst een zeer groot voordeel zal
opleveren.
Tenslotte stelde spr. nog in het licht, hoe de coöpe
ratie voor de arbeiders ook een uitnemend strijdmiddel
kan zijn. Een deel van de winst af te zonderen voor
de kas van bestuurdersbond of de vakvereenigingen
enz., kan zeer v el helpen, om in den strijd sterker te
staan. Ook dit gedeelte der rede werd met eenige
voorbeelden geïllustreerd. Noodig is dan evenwel, dat
men van den beginne af de coöperatie op dien grond
slag opbouwt, dat men in de statuten een bepaling
opneemt, dat een deel der winst voor de vakbeweging
of de politieke actie wordt gereserveerd. Hiervoor te
werken en het daarheen te leiden dat de vereenigde
verbruikers ook in Alkmaar in dit opzicht eensgezind
zullen zyn was wat spreker ook met de.te inleiding
bedoelde.
Na een enkele opmerking van een der aanwezigen