No.
Honderd en achtste jaargang.
1906.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Uit mmi Bestaat ail 2 (Mn.
Alice van Westerhove.
ZATERDAG
ÏO FEBRUARI.
BUITENLAND.
BERLIJNSCHE BRIEVEN.
FEUILLETON.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Ryk f I,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
TelefoonmiMMer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
Vjh. HERMs. COSTER ZOONVoordam C 9.
Gemengde Mededeelingen.
Uit de Pers.
Zg schudde niet meer neen, stond roerloos, de blik
strak naar den grond gericht.
D- DIRECTEUR »ao hot RIJKSTELEGRAAF .-AN
TOOR te ALKMAAR maakt bekend, dat aan zij
kantoor ban geplaatst worden
Aan deze betrekking is rerbonden eene belooning van
f 30,per Maand.
Sollicitanten b> boorrn bjj baar in dienst treden den
1 ef'jjd van 18 jaar bereikt en dien van 28 jaar niet
overscbred-n te hebben.
De vereiscbten zijn le. Vlog, net en dnideljjh eohrift
2e. Kennis der toepassing van de vier hoofdregels der
rekent node. zoowel met g-beele getall-n, als met gewon»
en tiendeelige brcnken. Bekendheid met vreemde talen
strekt tot aar beveling.
De candidaten worden bjj gebleken geschiktheid aan
een geneeskondig ondnr'cb onderworpen.
Sollieitat ën worden vóór den IA dezer ingewacht
aan bet Telegraafkantoor.
Alkmaar, D» Directeor
8 F-br. 1906. W G. E. BERTRAM.
(Particuliere Correspondentie),
Berlijn, 8 Februari 1906
Het zal wel zelden, misschien nog nimmer, voorge
komen zijn dat eene moeder tracht aantetoonen dat
haar als wettig geboekte zoon maar een onecht je is.
Niemand minder als een der afs'ammelingen van
Hugo Capet, hare koninklijke hoogheid Alicia van Bour
bon, dochter van den Spaanschen Kroonpretendent Don
Carlos, heeft zich tot dat doel gewend tot het hoog
gerechtshof van Saksen.
't Is inderdaad treurig, meer dan treurig, diep be
schamend.
In 1897 huwde de prins Frederik van Schönburg
Waldenburg, na 2 jaren te voren tot het Katholieke
geloof te zjjn overgegaan. de jongste dochter van Don
Carlos. Eerst in 1902 schonk de prinses Alicia von
Schönburg voor de eerste maal een kind het leven.
Reeds in het volgende jaar deed de prins een eisch tot
echtscheiding. Zjjne vrouw scheen er zonderlinge be
grippen van huwelijkstrouw op na te houden, in Juni
1903 werd zelfs beweerd dat prinses Alicia met haren
koetsier Emilio Benedetti een uitstapje naar Weenen
had gemaakt. Later werd dit gerucht echter tegenge
sproken. Toch schijnen er voldoende termen geweest
te zijn om het schuldig over de prinses uittespreken
het huweljjk werd ontbonden en het jonge prinsje aan
de zorgen van den vader toevertrouwd.
Dit is niet naar den zin van de teerhartige moeder,
die kortweg bewpert dat de prins van Schönburg geen
recht op het jongeije heeft aangezien hij de vader niet
is, wat zjj beieid is aantetoonen. De tegenpartjj houdt
echter vol, dat aan de echtheid v in den jeugdigen Karl
Leopold niet valt te twijfelen. Het proces dat thans in
gang is, wordt gelukkig met gesloten deuren gevoerd.
Mr. Zehme, die langen tjjd de belangen van de Kroon
prinses van Saksen behartigde, is thans ook de advocaat
der prinses Alicia.
Twee Nederlandsche Kroonpretendenten zijn op het
oogenblik op weg paar Oost lndië.
Enkele Nederlandsche bladen deelden de reis van
prins Hendrik XXXII Reuss reeds mede.
wwwMxam
ROMAN DOOR ANIOV SSIIT,
Schrijver van Dokter Duquesnes, Gelukzoekers, Vriend Bart e. a.
33)
Acht uur, en Dirk was nog niet op Siet's studeer
kamer, om zijn leerlinge te ontvangen. Dirk was dol
op goede muziek.
«Bonk, bonk l« Diana diende de «frulle* aan.
Dirk onmiddellijk heen. In de gang gekomen, zag hij
Alice staan voor de studeerkamer, in luisterende houding.
«Mooi, vindt u niet, freule vroeg hij.
»0 magnifiek, meneer IJfriep zij verrukt.
«Dat is mevrouw Jelma en haar dochtertje, die daar
aan het spelen zijn. Wacht, hjj deed de studeerkamer
open en ging, haar voorbij, naar binnen «ik zal u
een fauteuil d'orchestre bezorgen.* En snel schoof hij
Siets crapaud tot vlak voor de deuropening en noodde
haar plaats te nemen.
Het .eel1 vriendelijk hoofdknikje ging zjj zitten en
ontdeed zich van haar hoed. Dirk nam haar die voor
zichtig uit de hand en van haar schoot de boeken en
schriften, legde die op tafel, nam een stoel, schoof dien
zoo, dat hjj haar goed in het gezicht kon zien en ging
ook zitten. s
Hij hoorde zoo goed als niets van de muziek, hij keek
telkens naar haar bevallig als zij achterover leunde, de
oogen half gesloten, in kwijnende pracht.
Wat stond haar die lichtblauwe blouse en die effen
zwarte rok toch altjjd verrukkelijk 1 Dat scheen haar
toilet als leerlinge te zullen bljjven. Als leerlinge I Dirk
zegende opnieuw het voorstel van Gon. Hij zou nu
straks wat anders met haar kunnen behandelen dan
Caesar's Gallischen oorlog en Volcke's thema's.
«O meneer IJf, wat was dat mooiriep zij toen het
Nu heeft ook de Groothertog van Saksen-Weimar
zich te Genua ingescheept.
Het is de groote vraag of de prins van Reuss zijn
vader weder levend terug zal zien. De meer dan tach
tigjarigen prins Hendrik III heeft in de laatste tijden
eenige lichte aanvallen van beroerte gehad. Hij is dan
ook niet meer in staat zjjn kamer te verlaten, is echter
nog helder van geest en gaat voort zjjne memoires
langen tijd was hij Duitsch gezant te Weenen te
d.cteeren.
De thans op reis zijnde zoon behoort tot de weinig
begaafde menschen, daarover zjjn allen het eens die
hem van nabij kennen.
De vorstin von Bülow vierde gisteren haren acht en
vijftigsten verjaardag. Na afloop van het souper dat
door den Duitschen Keizer werd bijgewoond, zong Tilly
Koenen, «die Allmaeht* van Schubert. «die Wasserrose
und Cacilie* van Richard Strauss en «Ridonami la
Cal mat van Tosti.
Het kan met iemand in de wereld raar loopen.
Maria di Camporeale was eerst de echtgenoote van
den graaf von DönhofT. Uit dit huweljjk sproot de
tegenwoordige Gravin von Wa'witz.
Nadat door den Paus in 1884 echtscheiding was uit-
g-sproken. hertrouwde de markiezin di Camporeale den
9den Januari 1886 met Bernhard von Bülowden
tegenwoordigen rijkskanselier.
En deze vrouw is een der weinigen, wie de eer te
beurt valt den Duitschen Keizer zeer dikwijls als gast
te mogen ontvangen.
Thans hebben de Pruisische jonkers van ouden bloede
zich hieraan een weinig gewendin den beginne echter
was hetgeen der onderwerpen, waarover dikwijls, en
byna altijd met warme hoofden, gesproken werd.
Willem Royaards heeft zijn pseudoniem laten vallen
althans ten deele -en speelde in het nieuwe treurspel
van Hoffmannsthal «Oedipus und die Sphinx« het rolletje
van Tereisias.
Op de avonden dat de Koopman van Venetië op het
programma staat, speelt onze landgenoot de rol van den
Doge nog als Wilhelm Wilhelmi.
Over het algemeen was men met Royaards' vertolking
wel tevreden. Vooral zijn grime was voortreffelijk, wat
echter slechts voor een klein deel op zijne rekening
gesteld mag worden. Zijne bewegingen waren uitstekend
doch pde uitspraak verraadde nog den buitenlander. Nu
was het ditmaal voor Royaards dubbel moeiljjk hg had
in eene Vreemde Taal zjjn stem geheel te wjjzigen.
Tereisias is een stokoud man. We zjjn zeer verlangend
onzen eroinenten tooneelspeler ook eens in wat grootere
rollen te zien optreden.
Want tot de hoofdpersonen behoorde hjj tot heden
niet. Wel speelde hjj Zondagnamiddags voor Shylock,
doch dat is dan aan de «Freie Volksbühne« eene ver-
eeniging, die alleen leden toelaat.
Doch al treedt Royaards hier niet bjjzonder op den
voorgrond, toch zal het verblijf te Berlijn als lid van
een der eerste theaters voor hem van groot nut zjjn.
Mocht hij er eenmaal toe kunnen besluiten naar Ne
derland terugtekeeren, dan brengt hij een schat van
ondervinding op tooneelgebied, eerst te Londen en thans
te Berljjn opgedaan, mede.
Want zelfs voor den begaafden, geroutineerden too
neelspeler valt hier nog veel op te merken, veel te leeren.
Op het nieuwe werk: «Uedipus und die Sphinx* kom
ik nog later terug. Voorloopig moeten mjjne lezers ge
noegen nemen met de mededeeling, dat het eerste sue
ces groot, zeer groot was, naar mjjne overtuiging echter
onverdiend. Het kan niet uitbljjven of de reactie zal
komen en dan des te sterker.
uit was. Haar schoone oogen straalden even, toen daal
den weer haar lange wimpers, want hjj zag haar zoo
bewonderend aan dat zjj er verlegen onder werd.
»Wat dunkt u?* zei zei opstaande en naar de tafel
loopende, naar haar boeken en schriften.
«Zeker zeker,* en hjj schoof den crapaud om. «Toe,
bljjft u daar nu in zitten.*
Zjj had een rieten stoel genomen.
»U wil me daar maar altijd in hebben,* lachte zjj.
»Ik zit hier wezenljjk best. heeft het het hardst te
verantwoorden. Gaat u maar in den crapaud.*
Hjj ging als de vorige koeren ook op een rieten stoel
zitten tegenover haar en zei, vastbesloten, van avond
geen les te willen geven.
«Permitteer me, u zegt zoo, dat ik het het hardst te
verantwoorden heb, maar ik vind dat dat verreweg het
meest met u het geval is. Is dat nu werk voor u?l
Thema's maken en Caesar vertalen I* Hjj zag haar
onderwjjl aan met verontwaardigde bewondering.
Zjj verzette zich tegen dien blik, haalde de schouders
op en zei toen haastig maar beslist
sik begrijp u niet. Thema's en Latjjnsch proza zjjn
immers voor het staatsexamen noodig. Ik wil dat examen
doen, ik wil studeeren, ik wil doctores in de Neder
landsche letteren worden, dus Waar wil u, dat we
mee beginnen Met de thema's of met Caesar
«Met Caesar maar,* zei hjj, een zucht bedwingende.
Zg begon een paar zinnen te lezen, maakte in den
klemtoon vaak fouten. 1 jj hoorde die maar half, hjj
luisterde schier alleen naar den metaalklank van haar
mollige stem.
Zjj hield op, keek hem aan en vroegsHeb ik het
nu goed gelezen
«O zeker, zeker, uitstekend A propos,* hjj had
in hetgeen zij las het woord Allobroges gezien sweet
u waar de Allobrogen woonden
sin het tegenwoordige Savoye,* antwoordde zjj direct
daarop.
Hjj glimlachte even om dat lexiconachtige stegen-
wooidig* en waagde: «Prachtig land, vindt u niet?*
sO ja, magnifiek I* Toen begon zjj onmiddellijk haar
vertaling op te lezen, heel snel.
De internationale automobiel tentoonstelling is sedert
eenige dagen geopend.
Nederland schittert door afwezigheid. Zelfs fabrieken
van onderafdeelingen of van grond materiaal, die ook
onder het nieuwe tarief van invoerrechten, met succes
naar Duitsehland meenen te kunnen uitvoeren, hebben
zich van het inzenden hunner artike en onthouden. Dat
is jammer In Italië, Frankrjjk, Oostenrijk en Engeland
denkt men er anders over.
De tentoonstelling is In éen woord prachtig. De ge
bouwen, die ongeveer 10 000 M' tentoonstellingsruimte
bevatten, zijn geheel gevuld. Verscheidene inzendingen
konden niet meer worden aangenomen. Vooral des
avonds is het effect door het geheel teweeggebracht
groot Behalve de algemeene verlichting, die reeds
kwistig is aangebracht, zijn er firma's die meer dan
1000 gloeilampjes laten branden.
Naast luxe-wagens, die zelfs de meest verwende dame
eiken comfort bieden, trok vooral een gepantserde auto,
van verrekjjkers en machinegeweren voorzien, onze
aandacht.
De Duitschers, die aanvankeljjk met de fabricatie van
motorwagens, wat. achteraan kwanten, hebben op menig
gebied andere natiën reeds ingehaald.
Zoo leveren de firma's Scheibier te Aken en Butting
te Bronswijk reeds voertuigen aan den Londensche
Auto-Maatschappiien.
De Duitsche Keizer maakt in de laatste maanden
slechts zelden meer van rijtuigen gebruik. Steeds ziet
men hem in een auto zitten, wat trouwens ook het
voertuig bjj uitnemendheid is voor iemand die iederen
dag zulk een overvuld programma heeft door te werken
als Keizer Wilhelm II zich zelf voorschrjjft.
Een oude stad. De onde kathedraal te R nkilde,
waar het overschot van Koningin Ohristiaan van Dene
marken wordt bjj?ezet, dae'eekent al uit de eerste dagen
ven het Christendom in Denemarken, den tjjd toen de
Vikings slechts langzaam en aarzelend den eemdienst van
O tin verlieten.
Negen eenwon lang is die kerk de begraafplaats de
Deensohe Koningen en Vorsten geweest en men zon a it
de gedenkteekecen aan hare moren een chronologische
lijst van het Koninkljjk Hais in Denemarken knnneD
opmaken.
Roskildo was eens een groote, aanzienljjke stad, met
27 berken, evenveel kloosters en 10^.000 inwoners. Maar
de stad verviel in den loop d»r tijden en het aantal
inwoners daalde zelfs tot 30 0, Ia de laatste vjjttig
jaren is dat aantal echter verdobbeld.
De kathedraal van roode baksteen, het eenige over
blijfsel van Roskilde'g vroegere grootheid, is geen bjjzonder
schoon gebonwmaar zjj is een belangwekkend werk
ven de Noorscho bouwkunst in de Middeleeuwen eu het
stevige gebonw maakt een eigenaardigen grootschen
indrek.
Dat kan helpen. I« Zwitserland is e»ne pbilan-
thropische vereeniging »De Bind der Koope's" gesticht,
welke ten doel be-ft verbetering van het lot der arbei
ders en arbeidsters te verkrjjgen, door dw*ng te oefenen
op da verkoopers.
Die bond, waartoe verscheidene personen van aanzien
behooren, zal e»n onderzoek instellen omtrent de wjjr.ó
waarop do arbeiders in de verschillende takken van
rjj'erbeid worden bebandrld, of zjj goed loon genieten,
of de werkplaatsen aan de eischen der gezondheidsleer
voldoen, enz.
De werkgevers, omtrent wie het onderzoek gnnstig
nitviel, worden op een ljjst geplaatst, en bjj hen alleen
znll-n de leden van den Bond koopen.
De Bind heeft reeds een chocoladefabrikant op die
«Niet zoo gauw, niet zoo gauw, ik kan u niet bjj-
hcuden riep hij met komische ontsteltenis.
Zjj las langzamer nu. Er mankeerde als meestal zoo
goed als niets aan de vertaling. Het was weer zoo
accuraat 1
«Wat heeft u daar weer een werk van gemaakt!*
riep hg' verhaasd en teleurgesteld. Zou het haar dan
toch wezenljjk ernst zijn?
Zjj bedwong een glimlachje en zei koel«Dat spreekt
vanzelf.*
Daarop las en vertaalde zjj weer verder.
Het wordt weer net als de vorige avonden, dacht
Dirk. Hij zegende de negen slagen an de koekoekklok
de koekoek had nog nooit zoo luid gejubeld vond hjj,
want nu hjj had er de luidjes achter al meermalen
op geprepareerd nu zou hij toch eens zien dat hjj
haar mee in den huiselijken kring kreeg. Dat zou haar
voor het vervolg minder geretireerd maken.
«Ziezoo,* zei hjj, terwjjl hjj opstond en zjjn boek
dicht sloeg.
Hoe zou hij nu verder gaan P Hij had pas het idee,
dat het zich ven zelf wel zou redden, maar het viel hem
niets mee nu. Eigenlijk was het nog al mal haar binnen
te vragen. Zij had nog nooit met een enkel woord van
de familie Jelma gerept.
Zij stond ook op, pakte toen haar boeken en schriften
bijeen en greep haar hoed.
«Dus morgen op hetzelfde uur, meneer IJf
«Ja. freule, maar toe, zet uw hoed nu nog niet
op!* Hjj keek haar smeekend aan uit zjjn mooie blauwe
oogen.
Zjj hield aarzelend haar hoed in de hand, en keek
blozend voor zich.
Iljj versLnd haar met zjjn oogen. Zoo bekoorljjk had
hg haar nog nooit gevonden.
Zij herwon zich, zag hein kalm aan en zei stroef
«Waarom moet ik mjjn hoed niet opzetten?*
«Omdat haperde hjj. «Mag ik u een vraag doen,
freule
Zg knikte stroef ja.
«Houdt u veel van gezellige, opwekkende en geestige
conversatie?*
wjj-» Bedwongen tot stichten vaa eeu touds fojr zieke
R' b«'d»rs.
D^ Bind vindt bjj veel instemming ook oppositie,
zoow»l onder de Tarbroikem, van wie velen vreezon dat
de banoodisdbeden dan dor znll«n worlen, als ook onder
le fibr ktoten, dia he6 niet plaatsen op da lijst der
•ronde werkgevers als eene bePadiging beschouwen, welke
ben ken benadeeien en die zelfs met processen dreigen.
Dare Brieven. Op de veiling van de Sah ller-
brieva der v irzameling 0 ihn, te Berljja, werden hooge
P'jjjeu betaald.
De drie voorhanden b'ieven »an Schillers vader
vader braohten 365, 455 en 255 Mtrk op twee brieven
van Schillers moeder 635 en 120 Mark.
D- 35 brieven van Schiller zeiven brachten prjjzen
op tnssoheD 120 en 920 Mark.
Vooreen brirf van Soulier aan Kö ner, met uitvoerige
toel cht.ingen van de »Kli»stler,' werd 681 Mark, voor
«»n anderen brief aan Körner, over »L>ttohen," weid
920 Mark betaald.
E n derde brief aan Körner (4 Och 1793), waarin
ie dichter klaagt, dat hg nooit rjjker was aan plannen
en nooit minder kon doen door »bet ellendigste aller
belotsel n l chamalfk hinder," bracht 910 Mark op.
Voorts word o. a. voor tweo brieven van Schillers
«rouw, Charlotte, 145 en 305 Mark be'aald; voor een
vaa zjjn zuster Nannet.te 107 Mark, voor een van zijn
zwager Reinwld 121 Ma"k
De Schiller-brieven braohten in het geheel 150,000
Mi'k op en de meeste werden gekooht voor den
rSchwRbisohon Schiller Varein."
Van de andere antographen op de veiling brachten
twee brieven *an Ferd nand Riimnnd 161 »n 181 Mark
'P een b-ief van Fritz Rmt-i 36 Mark, twen van Jean
P .al 30 M irk en 18$ Mark, vier van Viktor von
Sobiffd 22, 15, 19$ en 32 Mark, enz.
He vrfle liberalen en de Grondwetsherziening.
De N. R. Ct, scbrjjtt in een artikel »In en buiten de
Ee'Ste Kamer" waarin bet blad nog eens korteljjk otil-
s'aat bjj de wordingsgeschiedenis van het ministerie en
uiteenzet, dat de font in de samenstelling er van is, dat
het geen rekening heeft gebonden met een vrjjzinnige
groep, die zich niet wil beschonwd hebben als qnantité
négligeable, n.l. die der vijje liberalen, o. m.
De houding van de vrge liberalen ten opzichte van
het ministerie bljjft, dankt ons, van zelf aangewezen.
Zjj kannen in bet algemeen het ministerie stennen en
hebben dit bereids gedaan op een zeer kritiek moment,
toon bet, ondanks de tronw aan bet gemeen-cbappeljjk
verkiezingsprogram door de Grondwe'sberzienining in
den overeengekomen vorm aan de orde stellen, den
steun van de vrjjzinii>g-d»mocraten moest ontberen.
Doch wat de voor ecomen Grondwetsherziening betref',
moeten de vrge liberalen een uitzondering maken. Zjj
zallen afwachten wat het regeeringgvoers'el, dar g,en
niet alleen tot de blanc j-artikelen 80, 127 en 143 zal
btpale.i zal behelzen. Voor één ding dient eobter
gewaa chnwd. Er wordt blykbuar wat v»el gerekend
op ban meegaandheid, op han geneigdheid om in het
geen men als onvermjjdeljjk gelieft voor ie stellen, Ie
berusten, nit vrees van een vrjjzinnig bewind voor
nu ot later in gevaar te brengen en Ce vroonteo der
in Jani be oebten zege te loor doen gaan. Gaarne
geven wjj toe, dat ban strijd zwaarder zon zjjn dan
in een tegenovergestel 1 geval voor de vrijzinnig-demo
craten, wier gescni-denis heeft geleerd, dat de zaak
van het algemeen kiesrecht voor hen zoo overwegend
«Natuurljjk, wie niet?*
Hij liep naar de deur, deed die open, keerde zich
toen naar haar om en drong zacht: «Mag ik u dan
voorgaan naar een allerlieisten, allergezelligsten, gees-
tigen familiekring? De familie Jelma is op uw mogelijke
komst voorbereid, dus
Haar oogen werden vochtig. In smarteljjken tweestrjjd
perste zjj de lippen opeen. O zjj snakte naar gezellig
heid I Het was daar aan den overkant zoo koud onge-
ze'lig, vooral sinds zjj privaatles nam, maar Dan
hield op de verhouding tusschen leermeester en leerling,
alleen te handhaven en met hoeveel moeite dan
nogbinnen de grenzen van de studeerkamer.
Zij aarzelde. Tranen welden op in haar starende oogen.
«God, treule, wat heeft u 1c riep hjj verschrikt, en
diep medeljjdend. Zjj staat zoo alleen, ging hem door
de ziel, zoo zonder ouders, en op het hooge huis zal
het zoo intens vervelend zjjn.
«Niets*, hapeide zjj, «ik heb niets
«Ja, u heeft wel wat viel hjj met warmte in. »U
kom, opvrooljjking I Toe gaat u nu mee!*
Zij schudde neen.
«Als u het nu eens even probeerde, hè? Heusch, het
zal u opkwikken. Kom. Ja?«
Hjj zag, dat zjj meer geneigd werd tot gehoor geven
aan zjjn uitnoodiging, en hjj drong verder, vertelde
haar van de gastvrijlieid van de Je ma's, sprak haar
van het asyl, van liebes Lieschen van Groentje en Sarie.
En zjj, al luisterend, look op. Haar gezicht begon te
stralen. Nu en dan parelde haar een lach van de lippen.
Toen hij kwam op Okkie, betrok haar gezicht, want
zg dacht aan dien laaisten dag op Schalon, aan dat
gespiek over de heg heen. Sjoerd was tegenwoordig
di uk bezig zich te prepareeren met het oog op een
eventueele benoeming, had oom Herkenstein haar ver
teld. Zjj had hem de heele week niet gezien. Eén keer
had hjj haar geschreven, nog den avond van zjjn thuis
komst. De inhoud was een innig harteljjke bevestiging
van hetgeen hij haar een paar uur tevoren gezegd had.
Wordt vervolgd.)
