No. 75
Honderd en achtste jaargang.
1906.
DAGBLAD VOOR AT,KMA AR. EN OMSTREKEN.
DONDERDAG
29 MAART.
Gevonden Voorwerpen.
Speculeeren en Speculatieve
geldbelegging
BUITENLAND.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Kijk t I,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
TelefooDBUMMer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkery
v|h. HEKMs. COSTER ZOONVoordam C 9.
Het feit, dat in een provinciaal dagblad, bovenstaand
onderwerp een aantal lezers zal vinden, wijst op een
merkwaardig verschijnsel van onzen tijd: het kapitaal
is democratisch geworden. Telegraaf en telephoon
gaven bovendien aan het kapitaal een kosmopolitisch
karakter. De beurzen van groote steden staan voort
durend met elkaar in verbinding; het kapitaal kent
geen vaderland en geen grenzen van staten meer.
Vergeljjkt men de dagelijksche prijscourant van
heden, met die van b. v. 1806, dan valt het op,
hoe het aantal verhandelbare schuldbrieven in 100
jaren, verbazend toenam. Deze toename is alleen
mogelijk geweest, door dat een veel grooter aantal
personen in het effectenbezit deelneemt. Een veel
grooter aantal, dan vroeger ooit kon worden ver
ondersteld, koopt en verkoopt dagelijks effecten.
Een paar jaren geleden begon de Rijkspostspaarbank
zelfs in Ned. Indie onder de inlandsche bevolking
te werken. De Javanen zetten hun spaarpenningen
uit, en daarmede tevens ongemerkt de eerste schrede
op den weg om kapitalisten te wordt n. Onmogelijk
is het niet, dat zij over 50 jaar reedi effectenorders
zullen opgeven.
Hier te lande is het bezit van effecten in alle
kriögen der samenleving doorgedrongen. De spaar
bankboekjes vallen onder bereik van zeer bescheiden
vermogens. Zij kunnen tegen Nederlandsche staats
schuld worden ingeruild. Thans kan iedereen en
dit was vroeger niet mogelijk tengevolge van
de verdeeling in kleine stukken, aandeelhouder
worden van Transvaalsche mijnen, Spaansche pre-
mieleeningen, Russische of wellicht Japansche indus-
trieele ondernemingen, enz.
Niettegenstaande deze teiten verkeert menigeen
nog in de dwaling, dat de prijzen van dit zeer groote
aantal geldswaardige papieren, als 't ware vast
gesteld worden door enkele beursmannen. Bij eenig
nadenken blijkt het, dat dit niet mogelijk is, aan
gezien de rijkste Amerikaansche millionair nooit
zoo rijk kan zijn als de groote menigte te zamen.
Het is dan ook een legende, dat groote financiers
op den duur, de markt kunnen dwingen. Door
welke invloeden de tallooze kleine kapitalisten zich
laten leiden, is niet na te gaan.
Het is evenwel zinsbedrog indien men meent, dat
mannen als Rothschild naar willekeur de waardebe
paling van goederen of effecten in de hand hebben.
Zij kunnen hoogstenH tijdelijk de koersen doen
stijgen of dalen.
Op den duur kan zelfs de sterkste geldman niet
tegen den stroom oproeien. Hij kan de dikwerf zeer
grillige voorkeur der groote massa niet beheerschen
of wijzigen. Zij die het gepoogd hebben, verloren
met hun laatste dubbeltjes den strijd.
Aangezien in de democratische 20ste eeuw, het
kapitaal diezelfde richting uitging, kan het niet
uitblijven, dat de zucht om door koopen of verkoopen
van aandeelen en schuldbrieven geld „te verdienen"
in veel ruimer kring verspreid is, dan een eeuw
geleden. Om door middel van speculeeren rijk, of
althans rijker te worden, streeft een veel grooter
aaDtal menschen dan vroeger. De omzetten aan de
^e°r8 nemen steeds toe. In een provinciestad van
20000 inwoners zijn minstens een achttal kantoren
bezig om de dagelijksche orders op te vangen. Zeer
begrijpelijk is^ het, dat deze zich uitbreidende spe
culatie, aikeuring verwekt en tot zekere hoogte ook
afkeuring verdient. Een oeconomische vraag, die
we erkennen niet te kunnen beantwoorden, is of
het nadeel van het speculeeren voor de maat
schap p ij zoo verderfelijk is als het schijnt. Immers
indien A verliest, wint B. Of A vandaag arm wordt
en B rijk, moge voor A onpleizierig zijn persoonlijk,
maar het algemeen belang is er niet mede betrok
ken. Alleen dan wanneer A gelden waagt, die hem
niet toebehooren en zijn schulden ten gevolge der
speculaties niet kan betalen, is dit een maatschap
pelijk nadeel.
Het speculeeren op zich zelf en met eigen middelen
moge voor het individu bij uitstek gevaarlijk zijn,
de maatschappij heeft er geen voor- of nadeel bij.
Althans zoo schijnt het ons toe.
Voor het individu daarentegen en dit is het
doel van dit opstel kan niet genoeg gewaarschuwd
worden, tegen de neiging om door middel van
speculatie rijker te worden.
Het is een verschijnsel waarmede te rekenen
valt, dat het kapitaal meer en meer in alle kringen
der maatschappij zich verdeeld heeft. Het is onzer
achtens een zeer heugelijk verschijnsel. Maar dat
het streven om geld te verdienen, door op verhooging
van koersen te speculeeren bij een groeiend aantal
personen ingang zoude vinden, heeft ongetwijfeld een
zeer bedenkelijke zijde.
Hoogst waarschijnlijk is, dat de democratiseering
van het kapitaal het aantal speculanten zal doen
toenemen. Want algemeen bestaat de meening, dat
de groote fortuinen door beursspeculaties zijn ver-
worven. Hjj, die Amerikaansche of andere papieren
koopt om ze over een paar dagen weder te verkoopen,
voelt zich op dat oogenblik min of meer een even
knie van Carnegie.
Dit genoegen zij ieder gegund, maar het is bezijden
de juistheid.
De groote vermogens zijn voor zoover men kan
nagaan nooit ontstaan door beursspeculaties. Veeleer
zijn zij de vrucht van zelfstandig inzicht en onderzoek.
Men moet toch twee geheel verschillende zaken
onderscheiden: de beursspeculatie, die zich nergens
anders mede bezig houdt, dan met de vraag„welke
koers zal er morgen of overmorgen zijn?" ofwel
de vraag „blijkt mij na zelfstandig onderzoek, dat
deze of gene naamlooze vernootschap of spoorweg
maatschappij goed behe. rd wordt en in de naaste
toekomst behoorlijk dividend zal afwerpen en mitsdien
aanbeveling verdient om aan te koopen P"
Men noemt in het dagelijksch spraakgebruik, dit
laatste ook speculeeren. Doch het is van geheel
anderen aard. Het eerste beteekent: „spel", het
tweede vereischt „doorzicht".
Het eene is voor hem, die er zich aan overgeeft
verderfelijk het leidt hem af van de behartiging
zijner dagelijksche bezigheden en belangenbe't
brengt hem in een soort van agitatie het leert hem
niets; het zet aan tot roekeloosheid en bederft de
nachtrust. Het andere is daarentegen bijkans plicht
matig. De vervulling van de plicht van een goed
huisvader brengt mede, zorg te besteden bij plaatsing
van geld. De vraag op welke wijze men zijn ver
mogen moet beleggen en op welke wijze het winst
gevend kan gemaakt worden, zonder groote risico
moest veel meer met ernst overwogen worden, dan
thans geschiedt. De democratische-kapitalistische
maatschappij, mag niet streven naar 't onbereikbare,
n.l. het in zeer korten t|jd verwerven van vermogen
door middel van beursspel. De eigenschap die veeleer
aangekweekt moest worden is desnoods in een lang
tijdsverloop en in bereikbare mate ons geldelijk
vermogen te vermeerderen.
De zucht en neiging om rijker te worden, is de
gist van de kapitalistisch ingerichte maatschappij.
Evenals in ons dagelijksch brood, mag daarvan slechts
een bepaalde en geringe hoeveelheid gebruikt wor
den. Zonder gist rijst er niets meer en zouden
we Brahmanen worden die hun leven in comtemplatie
doorbrengen en alle maatschappelijke vooruitgang in
de geboorte smoren.
Men kan in brood echter zooveel gist doen, dat
het onbruikbaar wordt. Alle speculatie als uit den
booze te verbieden gaat dus niet aan.
Wanneer door een toeval, de koersenspeculant,
die in wezen niet anders doet, dan wedden op de
koers over 14 dagen of een maand, wanneer deze
eens fortuinlijk geweest is, en in een tijdsverloop
van enkele maanden zijn vermogen verdubbelt, dan
brengt dit inderdaad, een tal van menschen in de
war. W aartoe dat dageljjksch gezwoeg en geploeter?"
vragen z|j zich af. „Waartoe enkele centen te sparen
als men honderden op veel gemakkelijker manier
kan verdienen?" „Waarom zal ik niet doen in het
klein als de spoorwegkoningen in het groot deden?"
„Ben ik met mijn tractement als ambtenaar nietm is-
deeld P „Zegt dit financieele blad niet, dat de
New-Yorksche contramineurs het fonds X zullen
doen dalen?" enz.
Door deze en soortgelijke redeneering heeft menig
een zich in het ongeluk gestort en z|jn geld verdobbeld
in plaats van verdubbeld. Dit ongeluk moet in verre
weg de meeste gevallen niet worden toegeschreven
aan slechte neigingen of minderwaardig karakter.
Wie onbevangen de zaak beschouwt moet erkennen,
dat de koersspeculant van huis uit, volstrekt niet
slechter is dan andere menschen; de andere menschen
die b|j verlies laag op hem neer zullen zien en bij
winst eerbiedig naar hem opkjjken.
Naar onze opvatting vindt de hedendaagsche spe
culatiezucht voor een groot deel zijn oorzaak in
onkunde. Men heeft noch de energie, noch de lust
tot zelfstandig onderzoek. Men mist ook de noodige
onderrichting in geldeljjke aangelegenheden. Aan
jongelieden stelt men het dikwijls voor, of een groote
mate van geleerdheid voor examens het eeoige
noodige ie, om door de wereld te komen. Ook is
e£ een richting, die alle kapitalistische neigingen
afkeurt, alsof het kapitaal op zich zelf iets minder
waardigs ware en of daaraan een niet at te wissen
smet kleefde.
Met oenige studie over speculatieve in den zin
van voordeelige geldbelegging houdt men zich niet
op. Men gaat in geldelijke zaken bij gemis aan
eigen oordeel, op het oordeel van een ander af, die
er vaak evenmin iets van weet. Men stelt een over
groot belang in beurskoersen, alsof zij gegrond waren
op wetenschap en niet op oogenblikkelijke suggestie,
en met moeite verdiende penningen plaatst men met
luchthartigheid.
Het schijnt ons toe, dat de democratiseering van
het kapitaal, moet gepaard gaan met meer weten
schappelijke bestudeering van financieele aangelegen
heden en dat alsdan meer in het oog zullen vallen
de ernstige nadeelen der koersspeculatie voor hen
die er zich aan overgeven zonder verder nadenken
en zonder kennis van zaken.
Anderzijds zal de ondernemingsgeest worden aan
gewakkerd, als financieele aangelegenheden meer
competente beoordeelaars vinden. Voor goede onder
nemingen, op deugdel|jke grondslagen gevestigd is
het in veel gevallen ondoenljjk het noodige kapitaal
te verkrjjgen. Zonder schroom worden duizenden
gestoken in shares waarvan de bezitters niets hoe
genaamd weten en waarvan ze den naam misschien
niet eens kunnen uitspreken of onthouden.
Yoor obligaties als b.v. die van ten laste onzer
gemeente, zal in de stad zelf moeieljjk plaatsing
z|jn, hoewel de soliditeit daarvan door ieder beoor
deeld kan worden.
Vindt opeculeeren afkeuring en speculatieve be-
Icgg'igi na zelfstandig onderzoek, meer algemeene
aandacht en belangstelling, dan ligt daarin een
dubbel voordeel en daarmee zullen bij uitstek heil
zame gevolgen beriekt worden voor de maatschappij.
A. P. H.
Algemeen Overzicht.
ALKNIAARSCHE COURANT.
Twee duimstokken, vier portemonnaie's met eenig geld,
een zilveren b oche met portret, een kaaskleed, een paar
onde kleedings nkken, een rozenkrans in etni, een nijp
tang, een jjzeren stang, een flnweelen zak, een bont zakj-,
een bril in é'ui, een gebreide das, een postduif, een gon-
den oorknopje, een zilveren fazantenhaan, een hnisaleutel,
een manchetknoop en een sigarenpijpje.
Terng te bekomen aan het Politiebartau van 9—12 uur.
Alkmaar, De Commissaris van Politie,
28 Maart 1906. S. M. S. MODDERMAN Jr
M»n begint nn te Algeciras vn«>d op te sobieten
«n de correspondent v«n de Daily Mail, die Revoil en
Tattenbach heeft gesproken, zegt dat beiden te kennen
bebben gegeven, dat in zake de bank en de politie geen
moeieljjkneden m*er verwaoht. word«n.
Het amendement van dm Amerikaansche gedeelegserde,
waarvan wjj gisteren gewaagden, vormt twee artikelen,
die in het oatwerp van de redactie-commissie, artikel 7
en 8 znllen vormen en aldns loiden
Art. 7. De rapporten, die door den inspecteur-generaal
worden nitgebraoht aan den Maghzen, znllen te geljjter
tjjd worden ter hand geBteld aan den deken van bet oorps
diplomat que te Tanger, opdat het corps diplomat qoe
n de gelegenheid zjj na te gaan of de politie van den
Soltan werkt overeenzomstig de besluiten van de eonfe
rentie en er voor te w»ken, dat die politie de veiligheid
van personen en goederen der vreemde onderdanen en
de handelstransacties krachtdadig waarborgt.
Art 8. Wanneer het corps diplomat que em klacht
ontvangt, van eea betrokken legatie, zal bet, mits daarvan
kennis gevende aan den vertegenwoordiger van den Saltan,
den inspecteur kannen verzoeken een onderzoek in te
stellen naar en rapport nit te brengen over de ingediende
klacht.
Door de inlassing van deze beide artikelen worden
meerdere waarborgen voor de het onpartjjdige en inter
nationale karakter der politie gegeven. Bljjft nog de
kwestie van den inspecteur. Zooals reeds gisteren in
onze laatste berichten meldden, bedankt Nederland fees-
teljjk voor de eer een inspecteur te mogen leveren als
Zwitserland in ook bedankt, zal men naar eea neutrale
mogendheid moeten zoeken die er een wil afstaan. Lief
hebbers voor dat pos'je, hetwelk 25.000 frs. jaarlgks
oplevert, zonden er z-ker wel te vinden zjjn.
Met de Bank-qiaestie kwam gisteren, volgens de cor
respondent van de Daily Telegraphseinde nog een
klein incident, voor. Io de volle ïttlng van bet con
gres zeide Almodovar, dat Italifi in het bestnnr der bank
vertegenwoordigd wenscht te worden, waarop de 0<steo-
'ijkecbe afgevaardigde zeide: dan 0„8ienrjjk ook. Enge
land zeide, dat het vermeerderen van het aantal bank-
bestnnrders Engeland in een moeilijke positie b engt,
want de onderhandelingen met de Bank van Eogeland
berostten op vier bankbestnnrders. Wordt het aantal na
vermeerderd dan zon Nicolson nieawe instruct 8 i van
zqn regeering moeten vragen. Radowitz zei toen Eoge
land moet zoo spoedig mogeljjk beslissen, men gelooft
dat Engeland afstand zal doen van het recht om een
bankbestnnrder ts benuemen. Op Revoii's voorstel werd
het werk der bankbestanrders nader omschreven.
Dezepde correspondent heeft White, V.sconti Venosta
en Cassmi gesproken. Aden drukken bun tevred nneid
uit over deu loop van zaken. Venosta zei, dat het con
gres na vele moeiljjke weken kalm het einde naderde.
Het congres moet blgvende uitkomsten hebben, vervolgde
hjj en daarom moet het slotprotoool met zorg opge-teid
worden, hetgeen eenter bartstochteloos diplomatenwork is.
Alle partgen BCbgnen nu vrjj»el met den loop der zaken
tevreden te zjjn, behalve de Pargsebe Temp», die bet
maar niet goed kan verkroppen dat Duitschland in zekeren
zin de ove. winning behaair. 't Is waarlgk niet desobold
van de Temp» als alles goed afloopt dit blad heett z oh
genoeg uitgesloofd om het vuuitje »an jaloesie tueschen
Frankrijk en Duitschland aan te blazen.
In Frankrjjk is, nn de Kamer naar hnis is gegaan,
de aandacht vooral gevestigd op het Kolenb ed in het
Noorden, waar gisteren het referendum zon gehouden
worden over de vraag: Staken of niet s'aken Hoe zoo'n
referendum gebonden wordt leert ons het volgende: Io
elke betrokken gemeente wordt gelegen beid gegeven om
te stemmen in het grmeentehnis. Babalve in het ge
meentehuis zjjn nog in andere gebouwen vertiekken
aangewezen voor de stemm ng. De leiding van zaken is
in handen van het bestuur der oude vakvereenigicg, de
grosp die onder leiding staat Tan Baely. Dit neemt nie^
'eg, dat elke mgowerker meestemmen mag, onversch llig
of hjj bjj esn vakvereniging is aangesloten of niet.
Elke mjjnwerker, die den leeftgd van 18 jaar bereikt
heeft, krjjgt een stembiljet, door een gaatj-sljjn in twee
vakken verdeeld In het eene vakstaai: «Arbeid. Neemt
de voorstellen der maat-oba-pjjen aan*in het andere
vak» «Staking. Verwerpt die voorstellen De Stembu-
re.u'a zitt-n van tien nar 's morgens tot 5 nnr 's avonds.
De mjjnwerker levert in een gesloten convert d- linker
of rechterhelft van het. door hem ontvangen b.ljet in, al
naarmate bij voor of tegen de staking is.
Het stembureau t.eekent de namm op van de mjjn-
werkers, die ban biljet komen inleveren.
De uitslag van de stemming zal Donderdag worden
bekend gemaakt, in een bjjeenkomst op het stadhuis van
Laos. Die bijeenkomst is vastgesteld op 's morgens 10 uur.
Eigenaardig is het offio eele karakter van deze stem
ming O'er een loonkwpstie, over de aanneming van een
contract tusBchen particulieren. N>et alleen dat de over
heidsgebouwen voor het, referendum beschikbaar worden
gesteld, maar de prefe' t heeft den burgemeesters aange
schreven, zoo-eel mogeljjk als voorzitter van het stem
bureau zitting te nemen, met twee leden van het bestuur
der vakvereenigmg.
Het b-stuur der revolutionaire mjjnwerkersgroer Tan
B ootohoux heeft de geestverwanten opgeroepen, aan ds
stemming mee te doen.
Evenals de Hongaarsche vrouwen een nationalen bond
hebben opgericht, sebgnen ook de vronwen in Z u i d-
Afrika zich partjj te stellen in de taal- en nationali-
teitskwestie. Zoo seint L-ffin uit Bloemfon.ein van
gisteren: Ds vereeniging Oranjia, die s-menwerkt met
het Volk en den AfrikaanBchenbond, heeft besloten voortaan
steeds den naam Transoranje te bezigen inplaats van
Oranjerivier-Kolonie, en in alle ambteljjke brieven uit
sluitend Hoilandsch te gebruikenverder om in heel
Transoranje afdeelingen te etiobten met kosteloo'.e Hol-
lan fsche boeker jjen, waai toe de Nrderlandsob Znid-
Atriknanshe Vereeniging kosteloos boeken 'erschaft. De
Zuid-Afrikaansche Vronwen bond in de Kaapkolonie heeft
besloten met. den Taalbond samen te werken om het
Hoilandsch te bevorderen en den sleohten invloed van
Engelsche romans tegen te werken.
Over de plannen van Roslaod ten opzichte van
Finland loiden de beriohten al zeer niteenloopend.
»Wat de voornemens van Rusland tegenover Finland
zjjn, zegt de Petersbnrgscbe oorrespondent van de Timm,
bljjft een raadsel. Dat een groot aantal bataljons en
bergartillerie naar bet groot hertogdom zjjn gezonden geeft
aanleiding tot bet vermoeden, dat er weer dwangmaat
regelen op til zjjn, een vergoeden, dat versterk' wordt
door het gerooht, dat de heeren Gerhardt en Laogboff
zullen aftreden en weer een militaire gouverneur-generaal
zal word»n b-noemd.
De Standard verneemt daarentegen nit Petersburg,
dat het gemor over een nieuwe crisis in Finland voor
'i oogenblik afgewend sebgnt. Althans de Finscn-Russ sche
oommissie van onderzoek in zake het Fitscb kiesrecht-
ontwerp beeft in haar eerste vergadering een merkwaardig
verzoenende houding aangenomen. De voorzitter zeide,
dat de keizer besloten had, het Fmsche ontwero onaan
geroerd t» laten, en alleen den wentoh te kennen gaf
dat Rassen die in Finland wonen, bet stemre :ht krggen!
De reden van dejen plotselingen ommekeer is duister.
M'sschien achten de Rass sche reactionairen gewenscht
nieuwe krachtige maatregelen tegen Finland uit te stellen.'
Gerhard schgnt daarom zgo aanvrage om ootslag als
Ra-sisoh landvoogd in te trekken.
Het bestnnr van de Algemeene Russische Spoorweg,
vereeniging heeft aan hare leden een rondschi jjven ge
zonden van den volgenden inhoud
Er loopen vo rtdurend geruchten, dat nog in deze
maand een spoorwegstaking zal worden geproclame-rd.
Bjj het tegenwoordig zoo uitdagende optreden der regeering
is alles mogeljjk, ook dat de spoorwegmannen tot eeo
stukin r zouden worden gedwongen, voordat de tgd daar
voor is aangebroken. Ons voornaamste werk moet thans
echter zjjn al onze kraohten in te spannen om de orga
nisatie van het spoorwegpersoneel zoo sterk te mak n,
dat wjj op het beslissend oogenblik ten volle voorbereid
zjjn. Wjj doen daarom een beroep op alle spoorweg-
beambten om mede te werken aan de bovengenoemde
taak van organisatie en om het ongeduld van hunne
kameraden, die optreden willen, voordat zulks gewettigd
is door de genomen maatregelen eu goedgekeurd door
het bestuur, in 'e toornen. De quaestie van de algemeene
staking en andere belangrgke vraagpunten znllen aan de
orde komen op het derde spoorwegoongres, dat in den
loop van de Tolgende maand zal worden gehouden.
In Albanië heereeht op het oogenblik volslagen anarchie.
Na de eerste scbermniseli ig, d>e 20 dagen geleden plaats
had tnsschen de Tnrksobe troepen en de Albanezen naar
aanleiding v»n de verkiezing van een Mntri kwam er
een oogenblik van vera eming, daar de regeering beloofde,
aan de oproerlingen in hunne eitchen toegemoet te komen.
Maar in plaats van zulks te doen, werden er drie bataljons
naar Ipek gezonden. Dit werd door de Albaneezen zeer
kwaljjk genomen en het aantal oproerlingen nam snel toe.
En de uitzending van tro-pen heeft niets uitgewerkt,
daar de soldaten weigeren op de opstandelingen te schieten,
zoodat de regeering thans volslagen machteloos is.
Naschrift. De laatste berichten nit Algeciras
geven alle reden om te verwaohten dat deze maand nog
bet einde der besprekingen zal zien. De commissie van
redactie beSitdigde bet onderzoek naar de meeningen
bet'effende de belastingen en hield ich bazig met bet
brengen van overeenstemming tnsschen zekere tegenstrijdig
heden in het reglement op de contrabande.
De eerste-gedelegeerden, bjj graaf AlmodoTar Tereenigd,
