TlfN E N L A N D.
BTADBNIEU WST"
Uit de Pers.
Nieuwstijdingen.
Gemengd N i e n w s.
Gelukkig echter zgn er eenige oafé's die niet bg de
vereeniging zjjn aangesloten, en deze, die nn ook niet
aan de prjjBverhooging hebben meegedaan, zitten tegen
woordig steeds stampTol. De oudste stamgasten hebben
verontwaardigd hun geliefde hoekjes verlaten en gaan
near den goedkooperen buurman, zoodat het zeer de
zraag is of de tereeniging haar besluit zal kunnen
handhaven. Hopen we zoor de Bonners van niet.
A a n s 1 a g op Lo u b e t. Uit Montelimar konot het
beriobt van een aanslag op den oud-president Loubet.
Terwjjl Loubet de Torige week in zjjn oude huis Ter-
toefde, bemerkte de voorbjjgaande inspecteur der financiën
Jossand op een der vensterbanken de glimmende lont
Tan een bom. Het spoedig onsobadeljjk gemaakte spring
tuig baTatte, zooals bjj onderzoek bleek, een voldoeid»
hoeveelheid ontplofbaar materiaal, om het huis te doen
instorten. Men Termoedt dat men hier met een persoon
lijke wraakneming Tan een ontslagen geTangene te doen
heeft.
Ken drietal bakens.
De Standaard be?at eena opsomming van een aantal
bakens Toor da zeelieden, die de politieke zee bevaren.
Het blad zegt aangaande bet optreden der Trjjzinnigen
er Terscheidene te kunnen garen. Voorloopig echter
wanecbt De Standaard maar een drietal op te noemen.
Dienaangaande echrjjft ze:
Iu de eerste plaats zon, als maar eerst dr. Kuyper
weg was, er enorm bezuinigd worden op de legeroitgaTeo.
En de vrijzinnigheid komt met minister Stasi, die
met elke bezuiniging spot.
Dat is baken no. 1.
Men hoeft, en nu komen we met baken no. 2 aan
dragen, met heel Teel vertoon den run zjjn klompen
tot zjjn pet door de Tariefwet belasten arbeider in
verkieringFdagen ten tooneele gevoerd.
Nu dit ministerie er is, zullen we over die Tarief-
wet nog wel eens san 't spreken komen en dan hopen
wo ons te herinneren, wat de beer Plate volgens oen
verslag in de N. R. Ct. van 21 April 1904, in een
debat oror de Tariefwet moet hebben gezegd. Daar
staat namelijk «Nader zet spreker uiteen het voordeel
voor onze industrie van lage arbeidsloonen, die bjj bet
tot stand komen dezer wet zoo zeer zullen stijgen."
De arbeidsloonen zonden dus «zoozeer stjjgen."
Hoe men den arbeider misleid beeft.
Zon dit baken bem voldoende zjjn
En nu baken no. 3.
Torn minister Harte met 5 opcenten kwam, werden
bemel en aarde onder de vrijzinnigheid bewogen. Dat
mocht niet. Dn beer van Raalte, nn minister in dit
Kabinet, veroordeelde do heffing van opcenten zoo
stevig als bij mzar kon en al wat luks was ongeveer,
meende van die belastingverhooging geen kwaad genoeg
te koenen zeggen.
Maar nauwelijks is het nieuwe ministerie op hst
kussen of voor we nog iets van de belastingplannen
des heeren de Meester weten, komt bet niet met 5,
neen met 10 opcenten en de linkschs Pers moppert er
wel een beetje tegen, doch het eind is, dat we maar
alvast betalen mogen.
Hedenochtend ontving de minister van buitenlaadsche
zaken belicht uit Washington, dat de consul te San
Fraeo'sco ongedeerd is gobleven. Het consulaat, met alles
wat er zich in berond, is echter gebsel vernield. Zoo
spoedig mogcljjk zullen inlichtingen omtror-t onze land-
genooten volgen.
Op de prjjsvraag voor bet Vredespaleis zjjn bjj de
Carnegie-stichting ingekomen 217 ontwerpen, omvattende
meer dan 3G00 teekening. Tot dusver zjja geen ontwer
pen behoeven te worden afgewezen wegens oveiecbrjjding
van den termijn van inzending. De openbare tentoonstelling
der ingekomen ontwsrpen z»l w&arscbjjnljjk in ds maand
Juni plads aebben.
Te Lommer is eene atdeeling opgericht van d* Inter
nationale Vereenigirg Viedetentoonstelling,
Koninklijk bezoek.
Het Koninkijjk Echtpaar zal Woeasdagmiddag 2 Mei
om 12 uur aan het Centraals!ation (e Amsterdam aua
komen. Dondetdag om half vjjl wordt een bezoek gobiacht
aan Arti et Amicitia; Zaterdag aan hot Diacocisweesba's
in de Tesselschadestraat. Des avonds heeft in den
Stadsschouwburg de galavoorstelling plaats. ZorctagmorgeD
wonen H. M. de Koningin en Z K. H. de Pries der
Nederlanden, volgens gewoonte, dea dienst in de Nieuwe
Kerk bg ditmaal zal ds. Pn. J. Hosdemaker den
dienst leiden, 's Middags bezoek aan Ar tri. Maandagmor
gen wordt do Rijkspostspaarbank bezocht, en 's middags
wonen Hare Majesteit en Zijne Koniokijjke Hoogheid in
den Stadsschouwburg do matités bij, ten voori eele der
slachtoffers van den wnteisnood in Zeeland. Het uur
van vertrek cp Dinsdag 8 Mei is nog niet vastgesteld.
Bij de malinée op 7 Mei in den Stadsschouwburg, tan
bate d8r slachtoffers van den watersnood in Zeeland, en
waarbjj H M de Koningin tegenwoordig zal zjjn, zullen
eenige leeilingen van de school voor Vocale en Dramati
sche KunBt (directrice Cato Essar) eao paar bijspelen
ten geboore brengen eu zal er gezongen worden door
een koor van 60 dames en hoeren. Da Voreeuiging
«St.-Locas'' zal voor decoratie zorgen.
derate kamer
Gisterenavond om half negen vergaderde de Eerste
Kamet
Medrdeeling werd gedaan dat o. c. was ingekomen een
nota van inliobtingen van den minister van buitenlandscbe
zaken omtrent het verzoekschrift van het lid der Kamer,
mr. van Heeckeren van Keil, en een nader schrjjren
van dezen betrekkelijk deze aangelegenheid.
Beide stukken zullen worden in handen gesteld van
de commissie voor de verzoekschriften.
Medegedeeld werd dat de afdeeliegen benoemd hebben
tot hare voorzitters de heeren Van Weideren Rangers,
Vermeulen, H.velaar, v. d. Biesen en Reekers, en tot
haie onder-voorzitters, de heeren Bultman, 't Hooit,
Van Zinnicq Bergmann, v. d. Does de Willebois en
Sickenga.
Naar aanleid ng van de gebeurtenissen in Italië en in
Amerika, hield de voorzitter vervolgens de volgende
toespraak i
»De beriohten van de ontzettende rampen, ditmaal in
bet Zuiden van Europa en in bet Westen van Amerika,
hebben in de laatste weken de meuschheid opnieuw
geschokt.
»De omgeving van den Vesuvius is door een hevige
uitbarsting voor een groot deel verwoest en in Californië
is de groote bloeienae stod San Francisco, de stad der
gouden poorte, ten gevolge vun een aardbeving in korten
ijjd, naar luid der berichten, voor drie vierden verwoest.
Laatstgenoemd onheil is van dien aard, dat de staats
secretaris voor handel en Njjverheid bjj de boodschap
van den president der Yereenigde Staten de mededeel mg
voegde, dat deze ramp de grootste is, die de geschiedenis
dor Vereenigde Staten tot dusverre heeft te boekstaven.
»Ik Btel u voor aan de regeering te verzoeken wel de
tolk onzer Kamer bjj de regeeringen van Italië en van
de Yereenigde Staten te willen zjjn om haar diepen
ndruk mede te deelen, welken de vetschrikkeljjke ge
beurtenissen op ons volk bebben gemaakt.*
Dienovereenkomstig werd besloten.
Overeenkomstig het voorstel van den voorzitter werd
voorts besloten om heden om 11 uur in openbare verga
dering te behandelen de aanhangige wetsontwerpen van
spoedeisohenden of eenvoudigen aard.
IJlt „De Rgmonden".
Woensdagavond hield de Coöp. Boerenleenbank te
Egmond-Binnen haar algemeene vergadering in het
café van den heer C. v. d. Molen te Rinnegom. De directeur
de heer P. J. Brouwers heette de aanwezigen welkom
en wees er in zjjn openingswoord vooral op, dat er nog
eene zekere categorie van leden was, die vrjj wel zdoode
leden« genoemd konden worden. Die toestand moet nu
toch eindeljjk eens ophouden, meende de spreker. De
leden moesten allen actieve leden zjjn en niet enkel
verplichte bjjwoners der jaarljjksche algemeene verga
dering.
Uit het jaarverslag bleek, dat het aantal leden sta-
tionnair was gebleven acht en zestig en dat het
laatste spaarbankboekje het nummer 113 droeg.
Bjj de rekening en verantwoording bleek dat de jaar
rekening van 1905 aangaf aan
Ontvangsten f 33101,77
Uitgaven 31709,19
dus op 31 Dec. 1905 in kas f 1392,58
De balans sloot met een
actief van 1 13623,07
passief 13359,805
derhalve een winst of't fonds 1 263,26®
Tot leden van den Raad van Toezicht werden her
kozen de h.h. J. Alleman en G. Apeldoorn en gekozen
de heer Jb. de Waard, terwijl tot leden van het bestuur
werden herkozen de h.h. P. J. Brouwers en P. Groen.
Het Bestuur vroeg, wjjl gebleken was, dat het regle
ment eenige leemten bevatte, machtiging in den loop
van 't jaar de statuten te herzien. De vergadering gaf
hiertoe gaarne haar machtiging. Na een harteljjk slot
woord van den directeur werd de vergadering gesloten.
Uit den Raad van Beverwijk.
In de gisteien gehouden Raadszitting te Beverwijk
deelden B. en W. mede, dat de stoomtram Haarlem-
Alkmaar nog steeds geen wachtlokaal heeft gemaakt,
waartoe de conoessie haar verplicht. Indien zul'ts niet
spoedig gebeurt zal den Raad een voorstel bereiken hier
tegen maatregelen te nemer.
Aan bet bestuur van de R.-K. Kweekschool werd ont
heffing verleend van de verplichting den Raad goed
keuring te vragen voor de opriohting van een toten,
meer dan 15 M. hoog.
Bssloteu werd der Koningin to verzoeken, boven het
maximum-aantal vergunningen toe te staan in de tont
der landbouwtentoonstelling sterkon drark te verkoope».
Aan de werkvrouw Verhagen, die 25 jaren het ge
meentehuis en de soholen schoon hield, zal een jaarl.
toelage vsn f 75 bjj wjjze van pensioen verleend wórden.
Voor dekking der kosten van een perceel aangekocht
tot verbreeding der Bs-eestraat besloot men eene tjjdeljjke
geldleening van f 4500 san te gaan.
Een voorstel van B. en W. tot aaistelling van oen
Sden werkman werd verworpen.
In verband met de nieuwe schoolwet kwam een voor
stel tot verandering ia der salarissen van het onderwijzend
personeel in behandeling. De hoofden der gemeentescholen
krjjgen f 100 salarisverhooging, de maxima van de sala
rissen voor onderwijzers met ea zonder hoofdakte wordeo
met f 50 verhoogd, terwijl in 't vervo'g om de 2 jaa
door hen eene promotie van f 50 zal gemaakt worden.
Een voorstel tot vaststelling van de eiscben voor de»
aanleg vau een straat op hst terrein «Kinheim» werd niet
in behandeling genomen omdat de Raadsleden te kort d.i.
slechts 2 dagen, gelegenheid hadden gehad van de daar
op betrekking hebbende stukken konnis te nemen.
Een verzoek voor den aanlog van eeu st aat op het
bouwtrrtein «Oud Meers'ejju» werd afgewezen ter wille
van de cfl ïozing der rioleerïng.
Opening vissclicri).
D Commissar s der Koningin in Noord-Holland beeft
ter opsnbare tennis doen brengen dat de visscberjj in
de provincie Noord-Holland weder zul worden geopend
den len Juni 1906 met zonsopgaug, mat uitzondering
van die op den schubloozen en den gedeeitrijjk gesohub-
den edelkarper van eau mindere lengte dan 45 ceotimeterB,
gemeten van de punt van den snuit tot het uiteinde
van den staart.
Vertraging.
Men schtjjf: ons uit de Streek
Bjj het vertrek via den trein van half zeven uit
Hoogkarrpel weigerde de locomotief eensklaps zjjn dienst.
Hut defect was niet dudeljjk te verhelpen, waarom een
andeie machine uit Hoorn werd omboden. Sproekt
van zelf dat dit nog al wat oponthoud met zicb bracht,
waardoor de trein drie kwart er vertraging ondervond.
Uit Kolborn
meldt men ons:
Concurrentie is er toch op elk gebied. Nog voor du
opheffing der motorboot werd een goederendienst Sch&gen,
via Haringbuizen, Barsicgorborn, Kolirorn aangevangen.
De bekende kartons «vracht" werden door «Algemeen
Belang* verstrekt. Do man bracht ze rond, begon dien
dienst en mocht slechts een enkele maal de zoo gewenschte
kaart «vracht* voor de vensters zien. Ge huopt echter
als het bootje eens wegraakt, dan zal het wei gaan, bet
bootje werd opgedoekt en het ging. Andere tegenspoed
echter, concurrentie, een tweede gelijke dunst en een
derde. Drie dageljjksche vraohtdiensten KolhornScbagen.
Drie diensten welke niet loonend zgn, twee te veel, 't
Algemeen belang is gediend met ééa, drie kan slechts
tengevolge hebben, dat allen 't moeten opgeven, de
ondernemingsgeest wordt zoodanig gedood en 't algemeen
belang geschaad. Oplossing in deze isbet publiek boude
zich aan den rjjder, die werd aangesteld door de Sobsger
Vereenjging «Algemeen Belang*,'t is dan niets persoot-
ljjke en de door zoovelen gewenschte verbinding loopt dan
't minst gevaar.
Dlphterltls.
Na zeven weken gesloten te zjjn geweest, zal do
school te Dirkshorn a. s. Maandag weer geopend wor
den. De diphtheritis, die eerst ernstig optrad, is door
het niet dagelijks bij elkaar brengen van een groot
aantal kinderen zoo al niet de kop ingedrukt, toch
vrjj zeker veel van haar kracht ontnomen. In 't geheel
kwamen tot heden in negen gezinnen 15 ziektegevallen
voor.
Olynplsche spelen.
Zooals men weet worden te Athene op 't oogenblik
olympische spelen gehouden. Bij den wedstrjjd in het
schermen op uen degen werd den vjjfden prijs behaald
door S. Okker van Amsterdam.
Jubllé.
Den lsten Juni a. s, hoopt de heer P. Haremaker
te Oost op Texel, zijn 25 jarig jubileum als hoofd der
school te vieren.
Ongeluk.
Men schrjjit ons
Gisteren met de tram naar Alkmaar rjjdende, zagen
we op den weg door de Egmondernaeei een ongeluk
gebeuren, dat nog betrekkelqk goed afliep. De hout
wagen van een der houthandelaars van Alkmaar reed
n.l. op den smallen «Meerderweg® toen het paard plot
seling voor de tram schrok, een zijsprong maakte en in
de sloot terecht kwam. De voerman met nog een passa
gier waren reeds vóór dien van den bok gesprongen,
zoodat beiden, behoudens eene buiteling van den voer
man, er goed afkwamen. Het paard zelve raakte nog
een oogenblik in het prikkeldraad. Toen echter de tram
weer terugreed, was niets meer te zien. De kar, die
natuurljjk gedeelteljjk in de sloot zat, had zeker dus
ook niet veel geleden.
Kien weerasl gevangen.
In den Zaandamschon polder werd dezer cagen door
eeu visecher in een zjjner fuiken een zoogenaamde donder-
of weeraal gevangen. Zeldzaam komen deze in de laatste
jaren in ons land voor.
Het dier is pl.m. 20 centimete»- lang en ongeveer 2j
oentimeter dik; de bnid is prachtig bruinachtig gestreept
en voorzien van een platte cirkelvormige en uiterst dunne
staartvin. Voor aan den kop bjj den bek bevinden zich
een zestal voelhoorns.
Is er nu mooi weer op komst, dan ligt het best dood
stil, doch bjj op handen zjjnd ruw weer of regen is het
zeer beweegljjk.
Hlazelen.
Het aantal gevallen van mazelen neemt te Broek ip
Langedjjk nog steeds toede helft der leerlingen nit de
laagste klassen der openbare school zjjn aan die ziekte
lijdende en sommigen zelfs zeer ernstig; velen toch ljjden
tevens aan longontsteking.
De Dleu Donmé VII.
Uit Sliedrecht meldt men aan de D. Ct .-
De Dien Donné YII is thans gelicht en wordt, tussoben
de lichters naar den Biesboscb gesleept, om op het drogo
te worden gozot.
Kea postduif.
Maandag ving de heer Schuurman te Callantsocig een
postduif met een gutta peroha bandje om een der pootjes
en gemerktX 292.
Het diertje was zoo mak, dat het door de openstaande
donr in hnis en vervolgens iu de kamer vloog, waar het
zicb gemakkeljjk liet vangen.
Men heeft bet in een kooi geplaatst, waar het zich
recht thuis? gevoelt.
Uien speld Ingeslikt.
Te Warmond had het, eenjarig kind van don heer P.
van der Wejjden het ongeluk een open veiligheidsspeld
in te slikken, welke speld achter in de keel bleef zitten.
Den dokter was het onmogelijk de speld te verwijderen,
waarop hij aanraadde dadeljjk met bet kind naar bet
Ziekenhuis te Leiden to gaan, betgeen tosn geschiedde.
Daar is men er in geslaagd, door het gebruik van Rönt
genstralen, de speld te zien zitten en te verwijderen
Da toestand van het kind is thans goed. (L. D.)
lller wordt Riet vrrl. rcn
Meester houdt niet van stoornis in zjjne klas. Wan
neer dan ook een leerling met het een of ander gevon
den voorwerp in die klas komt, klinkt het onveranderlijk
Terug, hier wordt niets verloren.® Dezer dagen had
meester een sleutel verloren. Bjj het begin van den
schooltijd deelde hjj zulks zjjn leerlingen mede, tevens
vragende of ook iemand iets aan die vondst wist. Eenigs-
zins verbaasd kjjken de leerlingen meester aan en nau
welijks heeft hjj uitgesproken, of het klinkt uit het
bekje van een aardig meisje«Terug, hier wordt niets
verloren.® (Historisch).
den aufOMoblel eu een hollend paard
Men schrjjft uit Twello
Bjj het station sloeg een paard op hol, en ging er
met wagen en al van door. Juist kwam er een automo
biel aan, fluks de eigenaar van het paard er in, en in
razende vaart ging het 't hollende dier achterna, dat
spoedig werd ingehaald en.tot staan gebracht.
BlofmenEeeat te Uitgeest.
Zondag 29 en Maandag 30 April heeft te Uitgeest een
tweedaagsch Bloemei)feest plaat-.
Uitgeest, een vriendeljjk stadsgewjjze gebouwd dorp,
heeft in de bloeinbVlsuwdicld eeu goed kliukendeu naam.
Da veldea belooveu dezo dagen mooi te staan, terwjjl de
bargerjj dit feest luister bijzat door op Zondag te orga-
c Leer en oes wedstijji in perken, versieringen enz. Zeer
mooie, ingew.kkelde zciD, perken zijn aangelegd, eere
poorten verrezen, geheele buurten in het groen en de
bloemen verscholen bjz.
Des middags heeft eeo matiré) plaats door Zang- en
Muziek vereeniginger. Ia de S:b -tlaan n ton loot stelling
van bjjzondere sooiten tulpen en bjjgowats.u.
Des avonds groote verlichting.
Dos Maandags heeft e-?n optocht plaats, waaraan o. 8.
ruim 20 versierde wagens bespannen mo. of meer
paarden zullen deelnomen.
Het geheel belooft, gezien het jjverig pogen der ba-
woaers, nitmuntead te zullen wolslagen ea is een bezoek
overwaard.
Vermelding dient ook nog dat alles wat de Feestcom
missie aangaat vrjj toegankelijk is
Als kruispunt der H. IJ. S. M. is Uitgeest gemakke
lijk niet alleen te bereiken, maar biedt tot zeer laat des
avonds gelegenheid naar alle kanten huiswaarts ie kun
nen koeren.
Door de Directie der Spoorweg-Maatschappij ?jjn
maatregelen getroffen druk roiz gersverkeer het boofd te
bieden.
Pokken te Kroningen.
In de medische afdeelmg (interne) van het Nieuwe
Academisch Ziekenhuis te Groningen heeft zich een geval
van pokken voorgedaan bjj een patiënt die reeds sedert
Januari daarin we d verpleegd.
Allen patiëotsn die met den ljjder op do zaal (ao 11
lagen, werden onmiddellijk naar de barak voor besmette-
ljjte ziekten overgebracht en de ljjder zelf, zekers v. H.,
loodgieter, gebed geïsoleerd.
Aan het verplecgend personeel der andere sldetlingen
is verboden met de betrokken ziekenverpleegsters in aan
raking te komen.
Paedagogle van 't Jaar nul.
By de gezondheid-commissie te Mill (Noord-Brabant)
kwam dezer dagen een klacht in over bet hoofd eener
bijzondere school aldaar. Deze man had bljjkbaar de pseda-
gogie in eeu leerboek van 't jaar nul bestudeerd en het
woord «hygiëne* nog nooit gehoord. Als eeu kind in zijne
school het waagt zonder verlof te praten, krjjgt het een
ïoods lap voor den moed, de zoogeiqiamde roode tang.
Maar dat is nog niet alles. Dezelfde lap wordt bjj ver
schillende kinderen gebru kt. Vandaar de klacht. Aan
gezien hierdoor nadeel voor da gezondheid kan ontstaan,
gaf de gezondheidscommissie dit schoolhoofd in overweging
bjj babbelzieke kindoren een andere straf toe te passen.
Bcleedlglnjf wan een priester.
Naar een verslaggever van De Tijd heeft nagespoord,
bljjkt de man, die den pastoor One te Amsterdam op
straat in het gezicht spuwde, dr. Willem Zuidema te
zg®, redacteur van «Do Greuswaohter* en werkzaam aan
hot Rgks-arohief te Utrcont.
Volgens het W. v. d, D. denkt de beleedigde greste'gko
er niet aaa uit eigen beweging het geval gereehteljjk te
vervolgen.
Ren geheel gezin vergiftigd.
Een trenrig rargiftigingsgeval heeft zich gisteravond to
Amsterdam voorgedaan.
Ongeveer een half nur nadat de familie Saarloos,
bestaande nit eon grootmoeder van 55 jaar, de moeder
27 jaar, de vador oud 30 en twee kleine meisjis oud
6 en 7 jaar, groentensoep hadden gegeten, begonnen
allen zioh zeer onwel te gevoelen. Men vervoerde hen
naar het «Onze Lieve Vrouwe-Gasthuis*, de familie
woont Sparreweg 25, waar het al spoedig bleek dat men
met een vergiltigingsgeval te doen had. Natuurljjk dat
onmiddelljjk de noodige medische hulp werd verstrekt.
Ds grootmoeder, vader en de beide kinderen werden ter
verpleging opgenomen, de moeder, die bet minst van de
soep gegeten had, kon weder naar buis terugkeeren.
Da oorzaak der vergiftiging is nog niet vsBt te stellen.
Ds soep werd bereid in een ke el, die geregeld in het
huisgezin wordt gebruikt en was samengesteld nit ge
droogde groenten, vleescb, vermicelli, rjjst en water uit
de duinwaterleiding. De groenten waren afkomstig nit
den omtrek van 's Gravenhage, vanwaar zjj in een zakje
door een familielid naar Amsterdam waren medegebracht.
De ketel en de overgebleven groetessoep werd naar
het gasthuis getransporteerd om te dienen bjj bet schei
kundig onderzoek. Gisteravond bad dit nog niet plaats
gehad zoodat men nog niets ca-iers kon mededeelen.
Alleen scheen het dat da man het meeste vergift inge
kregen heeft. Door de politie wordt het geval onderzocht.
Alkmaarsche Liefdadigheid jegens
landgenooten en vreemden.
I.
Wanneer, naar aanleiding van eenige ramp, ten bate
der daardoor noodlijdenden, alom een beroep op het
gevoel van medelijden gedaan, eene inschrijving geopend
of eene inzameling gehouden is, dan verheugen wjj ons
in een goede opbrengst ten bate der ongelukkigen, en
verheugen wjj ons óók, als de opgaaf van het ten onzent
bjjeengebrachte een goed figuur maakt tegenover het
elders verzamelde. Wjj letten op het laatste vooral wat
betreft de gemeenten van meer of min geljjken rang
als de onze, envinden dan niet altjjd stof om
ons te verbljjden.
Gaan wjj na wat in vroeger tjjden hier ter stede voor
niet-inwoners geofferd is, dan treffen ons dikwjjls de
aanzienlijke bedragen, vooral als wjj in aanmerking
nemen de toenmaals zooveel kleinere bevolking en tevens,
dat meermalen de tijdsomstandigheden zeer ongunstig
waren. Als reden daarvoor geldt zeker, dat men toen
in den regel slechts contribuëerde voor de plaatseljjke
armenkassen, en dus voor een enkele gelegenheid ge
makkelijk royaal kon zjjn, terwjjl men thans gedurig
wordt geprikkeld tot bijdragen voor allerlei instellingen
en vereenigingen van onbetwistbaar nut, zoo hier als
elders in den Lande gevestigd en als tweede reden,
dat oudtijds de gelegenheid tot vermaak en verteringen
schaars was, terwjjl thans, vooral ook door de goedkoope
middelen van vervoer, de eene uitspanning op de andere
vrigt en de lieden platbeurs houdt.
In de 17e eeuw verleende de vroedschap dikwjjls uit
de stadskas ondersteuning voor elders, zooals in 1605
f 100 (in 1606 nog f 25) voor de oprichting van een
gasthuis te Egmond aan Zee, in 1627 f 100 tot herstel
van het vervallen gasthuis te Wjjk aan Zee, en in 1641
f 150 voor de oprichting van een gasthuis voor de militie
te Breda. Maar meestal gold hare vrijgevigheid uitalle-
mansgeld het herstel, de stichting of de vergrooting van
gebouwen voor de publieke, d. i. de gereformeerde, Kerk
Gedurig werd een met het stadswapen prjjkend kerkraam
geschonken, met bedinging van plaatsing overeenkomstig
den rang der stad, en meermalen werden geldelijke bij
dragen toegestaan in 1607 Woudrichem f 200, in 1626
Broek in Waterland f 200 en Heiloo f 800 „ten regai'de
dat door de gelegenheid van dat dorp 't prospect van
deze stad versierd zal worden", in 1628 Heemskerk f 100,
in 1629 Egmond aan den Hoef f 500 (daarin begrepen
een glas), in 1632 's Gravenwaard of Schenkenschans,
in 1638 Etershem f 150, in 1641 Zaandjjk f 150 en Leid-
schendam f 50, in 1642 Marken f 100, in 1651 West
graftdjjk f 100 (en een glas), in 1664 Zandvoort f 36.
Toen in den avond van den 6 Januari 1654 en den
daarop gevolgden nacht, bjj feilen wind, in de Rjjp een
molen, de herv. en doopsgez. kerken, 430 woon- en 150
pakhuizen verbrand waren, verzocht de regeering van
dat dorp aan de onze om 20 of 22 weeskinderen te
willen opnemen. De vroedschap stond zulks den 12 tjj-
delijk in een der godshuizen en ten koste der armenladetoe.
Wjj laten nu volgen wat in den loop der tijden
door de ingezetenen uit hun eigen middelen voor land
genooten en vreemden is bjjgedragen.
Op verzoek der regenten van Egmond aan Zee stond
onze vroedschap den 10 November 1635 toe het houden
eener collecte voor de armen van het dorpden 23 ge
schiedde zjj op last van burgemeesteren door 8 personen
en mocht zjj f 1196:5:10 alsmede 4 zak erwten opleveren.
Nadat in de Rjjp den 11 November 1657 weder ruim
70 huizen waren in de asch gelegd, consenteerde de
vroedschap den 15 December eene collecte bjj den avond
dienst in de Groote kerk op den 23, waarvan de op
brengst f 157:12:8 was.
De alkmaarsche doopsgezinden brachten in het begin
van 1672 f 650.14.bijeen voor de verdreven zwitsersche
geloofsgenoeten.
De beschikking op een verzoek van regenten van
Schermerhorn, om ten bate hunner den 3 November 1699
door brand verarmde ingezetenen eene collecte te mogen
houden, waartoe van Gecomm. Raden consent bekomen
was, werd den 6 Maart 1700 door de vroedschap aan
burgemeesteren gelatende collecte schjjnt doorgegaan
te zjjn, want den 1 Augustus d.a.v. werd op een verzoek
van regenten van Petten voor eene collecte tot opbouw
der kerk, waarvoor Gecomm. Raden eveneens verlof
gegeven hadden, zulks toegestaan, met opdracht aan
burgemeesteren om daarop dezelfde orde te stellen als
te voren voor Schermerhorn.
De evangelische cantons van Zwitserland in 1730
de hulp der Staten van Holland ingeroepen hebbende
ten bate der uit hun vaderland wegens hunnen gois-
dienst verdreven „piedmonteesche dalluiden" (walden
zen), werd den 21 Juni 1731 door de commissie ad
hoe voorgesteld eene algemeene collecte te doen, den
3 Juli daartoe besloten en don 19de 10 September er
voor aangewezenzij geschiedde van huis tot huis en
bracht hier f 1854 18, in de geheele provincie meer
dan f 308000 op.
In den nacht van 1415 Mei 1742 aan het Niedor
per Verlaat 5 huizen verbrand zijnde, verwierven
regenten van Oude Niedorp den 7 Juni van Gecommit
teerde Raden verlof om ten platten lande onder de
steden Alkmaar, Hoorn, Enkhuizen en Medemblik te
mogen collecteeren, maar aangezien zulks niet veel
opleverde, verzochten zij onzen burgemeesteren het ook
alhier te mogen doen; dit werd den 17 Juli toegestaan
en op den 20 en 21 bepaald, waardoor f 614 9 14
verkregen werd. Gecomm. Raden besloten den 23
Augustus, dat al het ingezamelde moest besteed wor
den tot opbouw van 5 nieuwe woningen, elk van f 500,
maar regenten pleitten bij burgemeesteren in het
belang eener v -duwe, die wel geen huis verloren had
maar door den brand van al het hare was beroofd
geworden en daarop besloten burgemeesteren den 2 5
October, dat de 5 huiseigenaars ieder f 80, en de arm
bezorgers van de gereformeerde en roomsche kerken
elk f 100 ten behoeve van de arme weduwe moesten
ontvangen. Eerst den 30 December werd kwitantie
voor het hier gecollecteerde gegeven
