I
Wit Katomu Leidsels
I
Openbare Verkooping
II nis en Erf
„Ml"
Firma J. J. SCHRIEKE,
Zelf Schild eren
Stoombootdienst „Alkmaar Packet."
Probeert het brood der
No. M8.
Honderd en achtste jaargang.
Zaterdag 19 Mei 1906.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
VRAAGT
Oude boeken
D. J. LEVERT
GROOTE KEUZE IN:
Omzet band j es
Orion, Iris en
LAAI 59. ALKMAAR.
Begrijpt en zoekt Uw werkelijk voordeel.
lö o/o KORTING
5»
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door bet geheele Rijk f 1,Afzonderlijke nummers 3 cents.
Prijs der ad verten tiën per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
BUITENLAND.
STADSNIEUWS.
ADVERTENTIE N.
Voordam, Alkmaar.
o
Wit en geteerd touwwerk.
PAK- en BINDTOUW
Rund- Kalis- en Varkensvleesch.
2
Accuraatst
loopend
ZENITH-HORLOGE"
In „DE GAPER", "RirTïlA P. O! ft
lx
Adres filiaal, Huigbrouwersteeg 9*
V
'if.
t,
Voordeeligst adres voor
L BRUINE TEER, KOOLTEER, OAR-
BOLINEUM, M\CHÏNE-OLIE.
KLEEDENSMEER. WAGENSMEER.
Concurreerende prijzen.
Een partytje
voor 90 Cent.
c
de extra fijne, machinaal gesneden
per ons
Ossetong
40 cent.
Hookvleesch
M
Boterhamworst
Hamspek
NaurcUse de Boulogne
Haagsche leverworst
Rookworst
xo
Klokworat
Tongeworst
liever- en Bloedworst
Levert eerste kwaliteit
J. Urauds Sz.
RITSEVOORT A 32.
5 jaar garantie.
Grand Prix
Paris 1900.
Medaille d'Or
Genóve 1896.
GEZOCHT, over SCHEEPSBOUW.
ZEEVAARTKUNDE, ATLASSEN en
PLAATWERKEN van het jaar 1600 tot 1800.
TAFELKLEEDJES,
THEEKLEEDJES,
ANTIMACASSERS.
NACHTZAKKEN,
REISZAKKEN.
Prima Glansverl in 8 nur droog per K.G. 60 ct.
Grondverf 50 ct.
Verder gekookte en ranwe Olie, Standolie, Terpentijn, Siccatief, Vnurlak, Barnsteenlak,
Kwasten en Penseelen.
DE3K.WIT OM ZELF TE WITTEIST.
prachtig mooi en helder, per K.G. 20 cent.
Verdronkenoord rilJLHdi KJ. A.JJU.
Van ALKMAAR
6—, 8.—, 10.—, 2.30, 6— uur.
AMSTERDAM 6,30, 930, 2.30, 4.— 6- uur.
Leert zien, dat deze broodfabriek steeds tegen vaste prijzen
hetzelfde gewicht aan brood levert en dat juist daarin een belangrijk
voordeel ligt voor hare afnemers.
De E.H Alkmaarsche Broodlabriek levert het goedkoopste
brood; het is van uitmuntende kwaliteit en voldoet aan alle
eischen van zuiverheid.
Alle broodsoorten staan voortdurend onder scheikundige controle van des
kundigen hier ter plaatse.
Voor contante betaling wordt halfjaarlijksch
over het geleverde bedrag uitgekeerd.
Uit goed begrepen eigenbelang worde men verbruiker der
E. H Alkmaarsche Broodfabriek.
DE Dl REC
Alkmaarsche Courant.
men
hart
aan.
kan
ook
Karl Schurz.
We gaven dezer dagen over Karl Schurz reeds eenige
regelen, doch laten nu nog enkele bijzonderheden volgen
uit zijn studententijd, ontleend aan 't Berl. Tagebl.
Schurz was groot en mager van gestalte en gaf niets
om houding, zoodat hij zat, stond en liep, zooals t hem
gemakkelijk was. In verhouding met de mooie, lange
lokken, die zijn hoofd versierden, scheen zgn gelaat kort
en ineengedrongen, waarin echter een paar heldere,
levendige oogen stonden, die evenwel steeds een bril
noodig hadden. Zjjn neus was eenigszins gebogen, zoodat
de bril altijd neiging gevoelde om een eindje te zakken,
maar hjj werd dan spoedig met een energieke beweging
van den wijsvinger weer op zjjn plaats teruggeschoven.
Dat alles viel slechts bij den eersten blik op, doch deze
indruk verdween al spoedig, waarna men den waren
mensch zag, den mensch, die zich gaf, zooals h\j was,
die niets onedels in uitdrukking en gebaren had. Als men
hem voor 't eerst hoorde spreken, scheen 't of zijn stem
niet welluidend was, min of meer hard, maar wanneer
hem langer hoorde, was het, of de stem uit zjjn
kwam en trok zij den hoorder onweerstaanbaar
Schurz bezat een zeer groot redenaarstalent. Men
zeggen, dat het hem aangeboren was. Het is (jan
geen wonder, dat hjj het zoover in de oratorische
kunst gebracht heeft en hoewel de redevoeringen welke hij
in Amerika hield, zeker wel van beter gehalte zullen zijn
geweest, dan die welke hij indertijd als student te Bonn
hield, kunnen zij toch niet met meer gloed en indruk
wekkender uitgesproken zijn dan toen. Er was iets bij
zonders in zijn sprekenwanneer men dat van anderen
hiermede vergeleek, scheen dat hol en nietszeggend.
Zijn manier van spreken was dakrom zoo karakteristiek,
omdat 't totaal niets gemaakts had niets was erin, dat
op effect berekend was, zelfs niet wanneer hij een
oogenblikje zweeg en zijn lange lokken naar achteren
schudde, om daarna de hoorders een bijzonder mooien
zin te doen genieten. Men gevoelde, dat het geen kunst
matige pauzes waren, maar het zich-gereedmaken van
den leeuw voor een geweldigen sprong. Het zijne was
r.en heel ander redenaarstalent als dat van Lasalle, dat
ook eenig in zijn soort was.
In «Herinneringen uit mijn studiejaren* zegt e°n
vriend van hem: Schurz, die slechts een paar da°,en
jonger is dan ik en verleden jaar (1847) voor 't eerst
de universiteit bezocht, was. toen ik hem in den zomer
van '48 leerde kenner», reeds midden in de revolution-
naire beweging.
Hjj was toen, als ik mij niet vergis, secretaris van
de democratische vereeniging, die haar vaandel hoog
hield tegenover de constitutionssle. De Bonnsche de
mocratie bezat in hem een groote kracht. Dat iemand
zooals Schurz, die in de politiek zjjn element gevonden
had en zich daarin bewoog met een gemakkelijkheid
e i een vastheid als een stormvogel op de woeste golven,
weinig tjjd voor z'n studiën overbleef, waarom men
toch eigenljjk de universiteit bezoekt, behjeft geen be
toog. Of hjj in dien tjjd nog éën college geregeld bij
woonde, weet ik niet zeker, ik geloof het echter niet.
Hoogst zelden zag men hem eens cnder 't auditorium
en 't scheen dan of l jj er verdwaald was. Zoo gebeurde
't eens, dat hjj op een keer, terwjjl wjj op den pro-
fe-sor wachtten, plotseling raast mjj kwam zitten,
't Was een college over de zeven treurspelen van Aeschylus
on is had mijn dictaatcahier opengeslagen naast 'mjj
liggen. Schurz bladerde er een paar minuten in. legd
't weer neer, keek mjj van terzjjde aan en zeide»Je
begrjjpt dat zeker alles.® Ik zou de ironie zelfs wel
gevoeld hebben, als 't niet met dat spottend lachje
vergezeld was g. weest en de toon van zijn stem hem
niet verraden had.
Zoo gebeurde het ook eens, dat hjj naar ten litte-
rarisch dispuut van een paar mede>studenten fad ge
luisterd en uitriepIk begrjjp niet, hoe men zich in
eèn tijd a's deza nog ra et zulke dingen kan ophouden.
De toekomstige staatsman had geen tjjd over voor
li'teratuur, wel kon men hem, die zich later nog als
generaal zou ond< rscheiden, een enkele maal in de
sohermzaal aantreffen, vooral toen hjj pas in Bonn was
en de politiek hem zoo nu en dan eens een uurtje
overliet voor zjjn liefhebberijen.
Ik, die toen nog een nieuweling op dit gebied was,
had dikwijls de eer zijn tegenpartij te mogen zjjn en
hët onderspit te delven'
'foch studeerde hjj veel, misschien meer dan een van
ons allen, maar over onderwerpen, waarover geen
college werd gehouden.
Op een Zondagmiddag maakte ik een wandeling en
ontmoette hem. »Waar kom jjj vandaan,® vroeg hjj me,
terwjjl hjj 't boek, waarin hjj verdiept was, zinken liet,
de wjjsvinger tusschen de bladzjjden houdend. »Van
Kessenich,® antwoordde ik, mjj er wel voor wachtend
hem te vertellen, dat ik bjj een flesch wjjn een lyrisch
gedicht gemaakt had, dat mjj echter maar half beviel.
Ik vroeg, wat hjj daar las. Het was Rousseau's «Du
Contrat social.Ik kende dat werk, zooals men een werk
kent, dat men wel eens doorgebladerd heeft. Ik had 't
hem uit de hand genomen en terwjjl ik het, verder
met hem sprekende, doorkeek, viel mjjn oog op de
plaats, waar in 't derde hoofdstuk van 't eerste boek,
staat«Zoodra men ongestraft ongehoorzaam kan
zjjn, mag men het wettig zjjn, en daar de sterkste
altjjd geljjk heeft, is het 't beste om te doen, alsof
men de sterkste is.« Ik liet hem den zin lezen. »Nu?«
vroeg hjj. «Dat is iets voor jou,« hernam ik. «Zeker.®
»Er ontbreekt nog veel aan, voor dat je de sterkste
bent.® »Wat niet is, kan worden.Hjj ging verdei naar
zjjn ouderljjk huis, waar ik juist voorbjj gekomen was.
Ik vervolgde m'n weg naar de stad, zonder in 't minst
te vermoeden, hoe spoedig deze wonderbaarlijke persoon,
de hem in half scherstenden toon toegeworpen woorden,
t.ot werkelijkheid maken zou.
Vereeniging voor werkverschaffing.
Werkeloosheid dat is geen wooid, dat zeld.n ge
bruikt wordt in onzen tjjd, erger het is een woord
dat men dikwijls moet bezigen als men over den hui-
digen toestand van de maatschappij spreekt. Er is veel
werkeloosheid in onze strden. Wie in de wintermaanden
de arbeiderswijken doorkruist, die men gewoonljjk de
wjjken der minderen noemt wjj noemen deze liever
de wjjken der slechts-bedeelden en verder is geweest
dan den drempel der arbeiderswoningen, hjj weet dat
daar dikwjjls een vader is te vinden, bjj wien de lust
tot arbeiden voor vrouw en kind niet ontbreekt, maar
die gedoemd is tot lediggang omdat er geen werk is
te vinden. En gebrek aan geregeldea dageljjkschen
uibeid doet den wil tot werken maar aMe-dikwjjls
verslappen de arbeider zonder werk wordt in vele
gevallen een ongeluk-brenger in zjjn gezin. Hjj gaat
zich vervelen, zoekt vermaak bjj anderen, die in eenzelfde
geval verkeeren als hjj en net behoort niet tot de
uitzonderingen dat dezulken kroegloopeis worden
kroegloopers dat woord zegt genoeg voor wie nadachten
over de oorzaken van ellende bjj arbeiders.
Toen wij dezer dagen door de Koorstraat lienen werd
onze aandacht getrokken door het huis tegen den voor
kant waarvan is aangebracht een bord waarop geschil
derd is Vereeniging voor Werkverschaffing. De admi
nistratie dier vereeniging is reeds sinds eenigen tijd in
dat perceel gevestigd, de vereeniging is ook niet geheel
onbekend hier ter stede, maar wij meenden toch velen
van nut te kunnen zjjn door eens te informeeren aan
wie en op welke wijze dit bureau werk verschaft. De
directeur, de heer W. Janssen, gaf ons de gewenschte
inlichtingen, zoodat wjj de volgende bijzonderheden
kunnen mededeelen.
De vereeniging beoogt speciaal het verschaffen van
handenarbeid. Het doel is om het handwerk van den
ambachtsman in de eerste plaats te doen strekken tot
nut en ten behoeve van den ambachtsman zeiven, hem
in staat te stellen zich op goedkoope wijze te vestigen
en zjjn stoffeljjken welstand te verhoogen. Om van de
vereeniging steun te genieten, moet men er lid van
worden; niet ieder die werkeloos is wordt dus geholpen.
Het leden-werven geschiedt door agenten, in verschil
lende plaatsen van Nederland gevestigd. Wil iemand
agent worden, dan stelt hjj zich met de directie aan de
Koorstraat alhier in verbinding. Hjj moet dan eerst een
aantal leden geworven hebben (maximum 500) eer de
directie zjjn plaats van inwoning als een agentschap
erkent. Men wordt als lid aangenomen tegen een con
tributie van 6 cent per week. Aan die leden wordt dan
werk verschaft, welke in staat zjjn artikelen te maken,
die voor de Vereeniging wenscheljjk en doelmatig zjjn,
die een vol jaar lid zjjn geweest en minstens twee jaar
in de gemeente, waar het agentschap gevestigd is, ge
woond hebben.
Het doel der vereeniging nu is tweeledigzjj tracht ten
eerste haar leden werk te verschaffen eu poogt hen voorts
op een gemakkelijke en eenvoudige wjjze in het bezit
te doen geraken van meubelen en allerlei huishoudelijke
en nuttige artikelen. Na een vol jaar gecontribueerd te
hebben, heeft ieder lid n.l. aanspraak op goederen, welke
in de eerste week van iedere maand in het openbaar
worden verloot.
De werkverschaffing gebeurt als volgt. Tegen den winter
(vóór 15 November) worden door de directie de agenten
in alle plaatsen aangeschreven, om opgave te doen welke
onder hun leden reeds zonder werk zjjn of in de komende
dagen waarsohjjnljjk werkeloos zullen worden. Tevens
moet worden opgegeven of die leden kinderen hebben en
hoeveel, welk artikel de werkeloozen kunnen vervaardi-
dïgen en of zjj pensioen of andere inkomsten of bijver
diensten genieten. In verband met de door den agent
hierop gedane opgave, worden dan maatregelen genomen.
Heeft een werkeloos lid geen geld om zich do grond
stoffen aan te schaffen voor hetgeen hjj gaat vervaardi
gen, dan helpt de directie hem hierbjj voort. Al het
gemaakte kan aan de vereeniging worden afgeleverd.
Heeft de directie de grondstoffen versohaft, dan wordt
natnurljjk slechts het maakloon uitbetaald. Deze goederen
worden dan, zooals gezegd, met andere, die moeilijker met
de hand te vervaardigen zjjn en daarom aangekocht worden
aan verschillende fabrieken, onder de leden die langer
dan een jaar contribueeren, verloot.
De werkverschaffing beeft plaats gedurende de maan
den D cmber, Jinuari eu Maart.
De directeur deelde ons nog mede, dat ook door do
vereeciging af-en toe giften worden gedaan aan instel
lingen van liefdadigheid of aan behoeftige personen.
llet schjjnt onq toe, ajgianda op hetgeen oca werd
verteld, dat het voor ambachtslieden, die bloot staan aan
het govaar van werkeloosheid, van veel nnt is lid van
deze vereening te zjjn,
li K Cd.
I
te OTUHIiHklH, in de herberg „de Oude Musch,"
op Woensdag 30 Hel ÏOOO, des voormiddags 10
ure, van een
aan de Dorpstraat, tegenover het gemeente-huis te
OTERLEEK, kad. bekend sectie A no. 28, groot 1 are
56 centiaren, behoorende aan Jb. SCHOUTEN.
Inlichtingen te bekomen ten kantore van den Notaris
P, A, DE GELDER te Stompetoren.
o
lO
ft
n
8 O
a
14 o
o
99
Aanbevelend,
van den tegen-
woordigen tjjd.
in alle metalen.
Briever franco letter L 72 aan het Algemeen Advertenlie-
Barean H. M, BRANDER, Amsterdam.
HOFJUWELIER,
13 MIENT 18-
Verder alle sloffen
om het zelf' te maken, b||
Hjj hoeveelheid minder la prys (In alle kleuren).
AANBEVELEND,
u u i f
Agentuur der Uultsche Oo.t-Afrlka-I.Un. Inlichtingen kantoor, Voormeer.
l H. Alkmaarsche Broodfabriek.
,7 1