No. 142.
Honderd en achtste jaargang.
1906
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Het geluk van het kind.
BINSDAC
19 JUNI.
Hinderwet.
Brieven uit Noorwegen.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Kijk t I,—.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
TelefooEMBMHier 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|Y. Boek- en Handelsdrukkerij
vlh. HEKMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Ljjst van Kiesgerechtigden voor Leden van
do Kamer van Koophandel en Fabrieken.
ALKNIAARSCHE COURANT
De BURGEMEESTER tan ALKMAAR
Gelet op het Koninklijk Besluit ran 4 Mei 1896
(Staatsblad no. 76) tot vaststelling van een Algemeen
Reglement voor de Kamers ym Koophandel en
Fabrieken
Noodigt hen, die niet op de in het jaar 1904 vast
gestelde Kiezerslijst voorkomen, maar aanspraak kunnen
maken om op de Kieierslgst te wonen geplaatst, uit,
daarvan vóór 1 Juli a.s. ter geme*nte-B«cretarie
aangifte te doen volgens het daarvoor vastgestelde for
mulier, waarvan aldaar exemplaren kosteloos verkrjjg
baar zijn.
Art. 6 van het Reglement bepaalt, dat men om kiezer
van léden eener Kamer te zijo, moet voldoen aan de
beide volgende voorwaarden
A. Kiezer zgn van leden van den Raad der gemeente
waar de Kamer is gevestigd
B. Aldaar bestuurder of mede-bestuurder zjjn en ge
durende twaalf achtereenvolgende maanden zgn geweest,
van een bedrjjf van handel of npvarheid.
Alkmaar Da Burcemoester voornoemd,
1 Juni 1906. J. DE WIT Dz. 1". Burg.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen, ingevolge art. 8 der Hinderwet, ter algemeene
kennis, dat zjj bp besluit van 14 Juni 1.1. voorwaardelijk
vergunning hebben verleend aan
P. REINIERSCE, aldaar, tot, bet oprichten van eene
berstelplaats voor rpwielen, waarin veldsmidse, in het
achtergedeelte van het perceel Verdronkenoord, C. No. 125.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, J- DE WIT, Voorzitter. 1° B.
16 Juni 1906. DONATH, Secretaris.
Gezondheid, opgewektheid en levenslust
Ziedaar de onmisbare factoren voor het geluk van het
Weinig is er noodig om het gezonde kind levenslust
en opgewektheid te verschaffen.
Moeiljjk, maar uitertst dankbaar is de taak om de
kwjjnende, zwakke jeugd iu deze voorrechten te doen
deelen.
Ginds klautert, joelend en zingend, een vroolpke kin
derschaar op een duintop. Straks, onder gezelligen kout,
graven de kleinen kuilen en gangen op het strand, die
in hun jeugdige verbeeldingskracht zich vormen tot meren
en kanalen, of werpen zjj dammen op tegen de bran
dinggolfje?, verdedigend elk plekje gronds met de taaie
volharding van het Hollandsche volk.
Da zon, op 't hoogst gestegen, teekent het middaguur.
Het vooruitzicht van het heerljjk maal, maakt het scheiden
van de gewrochte schatten gemakkelijk.
Even later zien we ze terug in het Koloniehu's, aan elke
tafel een hongerig iroepje met een geleidster aas het
hoofd, drie kleine gezinnen in één groot vertrek.
Na het eten gaan allen ter rust. Daarna bpgint spel
en zang opnieuw, om eerst te eindigeu als de avond
allen naar bed wenkt. Het avondmaal besluit een bear
1 jjken dag, die wordt gevolgd door ongestoorden, zegen-
rijken slaap.
Voor elk, die iets gevoelt voor het kind, die bewogen
is met het lot van het zwakke kind, is het een genot
de gezondheidskolonie van nabp te besohouwen. Wie
slechts eens met die kolonies mag kennis maken, gevoelt
dadeljjk de onschatbare waarde dezer hoogst sympathieke
instellingen.
Moede en mat, schuw en verlegen komen de kleintjes
in hun tjjdeljjk tehuis, slecht denkend aan dat ééne
terug naar moeder 1
Particuliere corretpondtniie.)
Tbondhjem, 13 Juni.
Tan een kleine Moorsche stad.
Oischoon het seizoen voor Noorwegen met Juni aan
vangt en ook Hamburg-Amerika on Welsomlpn dan
hunne pleiziertochten langs de westkust beginnen, zjjn
hier thans nog zeer weinig toeristen. Zjj wachten zeker
tot na de kroningsfeesten, bevreesd als ze zgn, geen of
dure kamers en voedingsmiddelen té zullen kunnen krjj-
gen. Nu, daar 1b wel reden toe, want hoewel hier vele
en groote hotels zjjn, zooals men dat in een stad met
uitgebreid vreemdelingenverkeer verwachten kan, is voor
de kroningsweek in geen daarvsn meer één kamer te
krjjgen. Bp particulieren zjjn voor dien tjjd wel is waar
nog kamers in overvloed te huur, maar tooh allen tegen
gepeperde prjjzen. Acht of 10 kronen per dag voor
het slapen al'één, wel to verstaan, want pension of ont
bijt wordt daarbjj niet verstrekt is al het minste wat
men besteden kan. En dan zullennaar ik hoor, de
prpzen voor de verschillende maaltjjden ook overal worden
verhoogd.
Er is nog een reden, waarom men toekomstige toeristen
of toeristen, die thuisgebleven of elders heengegaan zpn,
geluk kan wenschen. Het weder is hier de laatste dagen
buitengewoon ruw, guur en koud, zoodat het maken van
uitstapjes zooal niet onmogeljjk dan toch verre van aan.
genaam is. En in het stadje zelf is, voor wie geen harts
tochteljjk museumdoorsnuffelaar is, weinig te beleven
De grootste merkwaardigheid, de domkerk, is trouwens
tot de kroning voor het publiek niet toegankeljjk.
Het gevolg van een en ander is, dat de hotels, die de
Een paar dagen later, cn zjj vormen de vroolpke groep
jes, hierboven geschetst.
Straks, na eenige weken, is het alleen de gedachte
naar huis, naar ouders, broertj s en zusjes, die hen het
scheiden gemakkelpk maakt van de liefderjjke geleidsters
en kameraadjes in het koloniehuis.
Gebruind door de zon, gesterkt door goeds voeding en
versche lacht, gaan ze heen, mot een flinken voorraad
weerstandsvermogen, waardoor ze later schadelijke in
vloeden kunnen weeistaan.
De verslapte veer heeft zich ontspannen, eer deze voor
immer verlamt.
Gezondheid, opgewektheid en levenslust hebben ze ont
vangen. Gezondheid, opgewektheid en levenslust nemen
ze als vergaarde Bcbatten met zich mede.
Iu de zedeljjk en hygiënisch reine omgeving is het
lichaam gesterkt en het karakter gevormd. Vols bljjde
gewoonten hebben zjj zich aangewend, veel goeds hebben
zjj geleerd.
De geleidsters, tpdelpk gekomen uit gerieflijke huizen
en villa's, zich opofferend dag en nacht ter wille van het
kind, hebben een hoogst moeiljjke, maar even dankbare
taak.
Hun eenige belooning bestaat uit de voldoening van
te hebben medegewerkt tot een waarachtig groot, maat
schappelijk werk.
Enkele jareu geleden waren het in Nederland slechts
esn zevental bevoorrechte plaatsen, welke kinderen kon
den uitzenden naar Gezondheidskolonies, Zeer langzaam
is dit aantal gestegen.
Practische bezwaren maakten de organisatie dezer
instellingen, inzonderheid voor kkinere plaatsen, hoogst
moeiljjk, zoo niet onmogeljjk.
Om de verpleging van de zwakke jeugd in de Gezond,
heidskolonies voor geheel Nederland mogeljjk te maken
werd voor eenige jaren opgericht een vereeniging, aan
welke mannon en vrouwen van naam en invloed uit alle
partpen en gezindten hunne medewerking hebben ver
leend. Die vereeniging heet
Het Centraal Genootschap voor KindebhebstellingS'
en Vacantie kolonies,
(Seer. Mr. L. N. Roodenburg, Banstr. 9, Den Haag).
Verleden jaar zonden voor het eerst 4 afdeelingen
nauweljjks 30 kinderen naar het Koloniehuis van het
Centraal Genootschap.
Dit jaar zpn het 23 afdeelingen, welke met 300 kin.
deren 3 tehuizen steeds vullen.
Het volgend jaar? "Het aantal is niet te benaderen
Waar de resultaten van 30 kinderen een zoo groote
uitbreiding ten gevolge heeft dat nog week aan week
nieuwe afdeelingen worden gesticht, is met recht te ver
wachten eene aansluiting in de naaste toekomst van alle
plaatsen in ons land.
Wat nu nog een utopie ljjkt, is gemakkelpk te ver
wezenlijken, als het Centraal Genootschap gesteund wordt
door kindervrienden uit alle rangen en standen.
G?ld, veel geld is noodig om overal afdeelingen te
kunnen vestigen, om tal van koloniehulzen te kunnen
inriohten.
Voor wie het lidmaatschap van 5 gld. 's jaars te hoog
is, bestaat gelegenheid begunstiger te worden met een
bjjdrage naar keuze.J
Het groote doel kan alleen bereikt worden met mede
werking van tienduizenden.
Hon wenkt de lof van het komende geslacht.
Egmond aan Zee. A. C. BOS.
Tredesconferentle ea Vredespaleis.
Het Milaneesche blad Fora verneemt uit Rome, dat
besloten is tot bjjeenroeping van de tweede Vredescon
ferentie en dat deze reeds dit jaar zal bjjeenkomen. Alles
zou afhangen van de gebeurtenissen in Rusland. Wat de
ontwapeningfquaestie betreft, Italië en Engeland zouden,
alvorens in deze het initiatief te uemen, de bewjjzen van
adhaesie van andere mogendheden afwachten.
volgende week overvol zullen zpn, thans het grootste
gedeelte van hunne kamers onbezet zien, wat voor de
weinige gasten ook niet juist gezellig is. De table d'fcöte
in bet Brittannia hotel heb ik nu al een paar malen als
volgt zien verloopenom twee uur holt een jongen luid
klingelend met ecu bel alle gangen van het hotel door
om de gasten voor den maaltjjd bpeen te roepen. Ik
treed de groote en druk versierde eetzaal binnen, waar
behalve een paar groepjes aan afzonderlijke tafeltjes, die
reeds eenigen tjjd bezig zpn, nog geen me.sch zit. Een
poosje gewaoht, er wordt soep opgediend. Als die vei-
orberd is, komt nog een heer binnen en gaat aan hot
andere uileinde der tafel zitteneenigen tjjd later ver
schijnen er nog een paar. Van conversatie is geen sprake
want de heeren gaan alle zoo ver mogeljjk van elkaar
zitten. Elk hunner beschouwt met groote belangstelling
het menu en gaat heen, zoodra hp ziet dat er geen schotel
meer komt, die van zpn gading is, zoodat ik bp het
dessert weer, evenals bp de soep, geheel alleen zit. En
toch niet zóó alleen of zes kellners, die nu eenmaal voor
de, dikwjjls zeer groote, table d'hóte bestemd zpn, flad
deren maar steeds door de zaal.
Het straatleven in Trondhjem leven ook al weinig
merkwaardigs op, Het is, zooals in alle kleine steden,
doordat alle mensohen elkaar kennen, tegeljjkertjjd intiem
en gedwongen. Alleen is het voor hem, die uit zuidelijker
streken komt merkwaardig dat de altjjd zeer betrek
kelijke drukte, hier ongeveer den geheelen naoht
doorduurt, als men tenminste van een nacht spreken
mag, waar het volstrekt niet donker wordt. Dat is ook
de reden, waarom men hier 's nachts om 12 of 1 uur
dames en kinderen zonder geleide aantreft en waarom
eenzame wegjes, waar 's avonds verliefde paartjes gaan
wandelen, hier niet bestaan, althans in dezen tjjd van
De Daily Telegraph meldt, dat het bestuur dor Carnegie,
stichting zich met geen enkel der ontwerpen voor de
oprichting van het Vredespaleis zon kunnen vereenigen
en dat nieuwe adviezen zouden zjjn gevraagd aan mede
dingers, wier plsnnen van den eindkamp waren uitgesloten.
Onderzoek naar het vaderschap.
Door het comité tot ondersteuning van het wetsontwerp
betreffende het onderzoek naar het vaderschap is een
adres veizonden aan de Tweede Kamer der Staten-Geue-
raal, ter begeleiding van de dezen winter op verschillende
openbare vergaderingen aangenomen moties, behelzende
de wjjzigingen, die het comité voornoemd zou wenschen
te zien aangebracht in het wetsontwerp betreffende het
onderzoek naar het vadersohap, en die in hot kort zjjn
samen te vatten als volgt
lo. dat de buiten-echtelijke vader en moeder beiden,
iedor naar draagkracht, voor opvoeding en onderhoud
van hun kind worden aansprakelijk gesteld
2o. dat den vader de verplichting worde opgelegd bjj
te dragen in de kosten van bevalling, cn, zoo noodig,
voor het onderhond der moeder, gsdnrende de laatste,
daaraan voorafgaande weken
3o. dat meerder waarborgen worden gegeven, dat de
bijdragen des vaders werkoljjk ten bate van het kind
worden aangewend
4o. dat een eenvoudige weg worde aangewezen, om
don Voogdjjraad onverwijld in aanraking te brengen met
de kinderen, die zpn? bescherming behoeven.
Uestrtyülng; der pandjeshuizen.
In een op 21 Mei te 's Gravenhage gehouden verga
dering van belangstellenden word eeu comité benoemd
»tot bestrjjding van het maatschappelijk euvel der pand-
jeahuizen.*
De dames en heeren hebben thans een circulaire
rondgezonden, waarin zjj mededeelen, dat op den derden
Maandag van September te 's-Gravenhage een protest-
meeting zal worden gehouden en wel met een drieledig
doel
»bjj de Rageering en Volksvertegenwoordiging aan te
dringen, ten spoedigste maatregelen to willen treffen,
welke een einde maken aan de ssohandeljjke neringen,*
die de economisch zwaksten in onze maatschappij vaak
tot volkomen ondergang brengen
bjj de betrokken economisch zwakken en de breede
schare van met hen levende arbeideis meerdere kennis
te verspreiden over de gevaren, waaraan zjj blootstaan,
door zich in betrekking te stellen met de houders van
pandjeshuizen
bjj de meergegoeden in onze maatschappij het besef te
wekken, dat er een giftplant tiert, welke te helpen uit
roeien ook hun dure plicht is.«
Het comité is vau oordeel, dat de protest vergadering
zal moeten uitgaan van plaatselijke vereenigingen en
landeljjke bonden te 's-Gravenhago gevestigd, maar om
dat ook buiten do residentie het kwaad een grooten om
vang heeft en de bestrjjding een quaestie van algemeen
maatschappelijk belang is, wordt adbaes e en geldelijke
steun verzocht van vereenigingen buiten 's-Gravenhage
gevestigd.
Op Zaterdag 1 September zal een vergadering worden
gehouden ter voorloopice bespreking.
Aan bet slot van het rondschrijven is de volgende
ooncept-adhaesie-betuiging geplaatst
»Ondergeteekenden betuigen hun volkomen adhaesie
aan de beweging tegen de pandjeshuizen, uitgaande van
den Vrouwenbond tot V. v. h. z. b., afd.'s-Gravenhage.
Zjj erkennen de groote ellende, die over de behoeftigen
van ons volk komt door deze inrichtingen en de urgentie
van doeltreffende maatregelen tegen dit kwaad.
Zjj zjjn overtuigd, dat voorshands de meest afdoende
maatregelen tegen dit sociale kwaad zullen zjjn
a. een zoodanige Rijksregeling der Gemeenteljjke Banken
van Laening, dat deze zich aanpasten aan do behoeften
van het publiek en
h. het verbod tot het houden van particuliere leenings-
banken, onder welken vorm ook, zonder wotteljjke ver
gunning, beperkende bepalingen en behoorljjke conti óle
het jaar niet. Men denke nu ochter niet, dat bedoelde
paartjes hier niet bestaan of niet dezelfde neigingen hebben
als bjj ons. Integendeel, de cathegorie is hier zeer talrjjk
en daarom worden de eenzame wegjes hier vervangen
door rjjtnigjes. Wanneer om 11 of 12 uur de Hjorten,
het eenige en werkeljjk flink geïnstalleerde caféchantant
alhier uitgaat staat daar voor de denr een file rjjtuigjes,
waarvan door velen »een druk gebruik* gemankt wordt.
Daartoe draagt niet weinig bjj, de gemakkelijkheid waar
mede het publiek hier in aanmerking kan komen met de
vBUsnendamen.* De dames vervelee zich natuurljjk
liederljjk in zoo'n gat, een adres, alleen aan ingewjjden
bekend, ontbreekt en ergo komen ze, zoolang het haar
benrt van optreden niet is, kalm tusschen de toeschouwers
zitten, die dan zonder eenige moeite een gesprek kannen
begiacen, waarvan door de jeunesse dorée (er is n inder
daad een lezer 1 getuige de vele champagnefiessohen die
worden ontkurkt) een gretig gebruik wordt gemaakt.
Hoog-comisch is het dan om te zien en te hooren hoe
een Noor, die anderhalf woord Engelsch verstaat, aan
een Frar^ise, die van die taal al even weinig kent, zjjn
gevoelens van »Bchting en bewondering* wil kenbaar
maken of hoe een piepjong, Dnitsch hakkelend kantoor
heertje, een gesprek met een radtongige zangeres tracht
aan te knoopen.
Van Hjorten gaan ook veel bezoekers met de elcetrische
tram, waarvan de conducteurs de eigenaardige eigonschap
hebben, dat zjj niet meer dan 15 of 16 jaar tellen, de
stad weer in. M?n rjjlt dan eerst langs Hevelden, een
groot plein, met plantsoen er om heon. Daar staat een
muziektent, die thans wordt gemstamorphoseeid iu ko-
ninkljjk paviljoen voor het hier ie houden volksfeest, en
een mooie fontein, die dag en nacht Uoorspuit. Op het
plein spelen gewoonljjk veel kinderen en ook wel vol-
zooals dit in andere landen, b.v. in Engeland, geschiedt.»
Daar het onmogeljjk is alle vereenigingen en bonden,
in het bjjzonder de kleinere vakvereenigingen en diaco-
n:eëa per circulaire te bsreiken, verzoekt het Comité dien
besturen, welke geen eiculaire ontvangen, zich te willen
richten tot de secretaresse, mej. G. S. van Dorp, Kanaal-
weg 29, Soheveningen.
De aanvaring door de Piet Hein.
Het Hbld. zegtdat in 't algemeen na een ernstig
ongeluk op zoo or een snel onderzoek moet worden
ingesteld, en vooral thans, waar het geldt een aanvaring
tusschen een Nederlandsch oorlogsschip en een vreemd
schip. De Raad van Tucht is niet bevoegd. Ware het
aangevaren schip een Nederlandsch schip geweest, dan
had de Raad van Tucht de opdracht kunnen krijgen
een onderzoek in te stellen. Het onderzoek zal dus,
niet in het openbaar, door een krijgsraad geschieden.
Ook is het mogelijk, dat de reeder of assuradeur van
de Meuse een civiel proces tegen den Nederlandschen
Staat zal beginnen. Dan zou de civiele rechter uit
spraak doen, doch zich wellicht niet wagen aan
beschouwingen als van den Raad van Tucht te wachten
zouden zijn, maar alleen uitmaken wie in strijd met
de bestaande bepalingen gehandeld heeft.
Wjj hopen daarom, dat bij onze wetgevende macht
het besef zal wakker worden, dat een snel en openbaar
onderzoek na elke ramp ter zee noodig is, zoowel
wanneer het een oorlogsschip geldt als wanneer sleohts
handelsstoomers er bij betrokken zijn. Want wij ge-
looven, dat zulk een openbaar onderzoek juist voor
den goeden naam van onze marine noodzakeljjk en
gewenscht is.
Vegen gedwongen sluiting.
Reeds 1600 Amsterdamsche winkeliers (geen barbiers
etc.) uit verschillende stadswjjken hebben hun handtee-
kening geplaatst onder het adres tegen de voorgestelde
gedwongen slniting.
Het laat zich aanzien dat dit aantal nog belangrjjk
zal Tjju vergroot, als het adres door het Oomi'é tegen
de gedwongen winkelsluiting eerlang aan den Raad zal
worden verzonden, zegt de N. Ct.
Post-automobielen In Indlë.
Het Departement van Koloniën heeft, naar de N. R. Ct.
verneemt, aan eene firma te Utrecht de levering opge
dragen van vjjf automobielen, ten dienste van het post
verkeer in Indië.
Celebes.
Het verzet van Mandhar, waar onlangs een aanval
werd gedaan op de woning van den controleur en
eenige woningen van aanzienlijke inlanders werden
verbrand blijkt ernstiger, dan aanvankelijk geloofd
werd. Het rapport van den assistent-resident kleurt
den politieken toestand donker. De Siboga, een schip
van de Indische militaire marine, is onder overste
Laming naar Mandhar vertrokken. De hoofden van
Madjone en Pambaoegang zijn gevlucht.
Vlsscherij Vakschool.
Ta IJmniden zal een vaksohool voor da visschers wor
den gesticht, waarbjj ook zal behooren een schoolschip,
om te voorzien in theoretisch onderlegd personeel voor
de visschersvaartnigen.
Het Rjjk geeft daaraan subsidie, de gemeente Velsen
zelfs f 1500 en nu stellen Ged. Staten van Noord-Holland
voor nog voor dit jaar f500 te geven en verder elk jaar
f 1500.
Krankzinnigenverpleging.
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland stellen voor
f 600,000 toe te staan voor den bouw enz. van het nieuwe
krankzinnigengesticht to Castricum.
Verleden jaar was dat f 350,000. Alleen voor de ver
pleging van behoeftige krankzinnigen is f 286,218 noodig.
wassenen verleden Zondag beoefende een gezelschap dames
en heeren er het edele croquetspel. Die heeren zjjn veelal
leerlingen van da Technische school alhier (herkenbaar
aan hnn lichtblauwe petten) jongelui dus als uit hoogste
klasse H. B. S. of eerste studiejaren Technische Hooge
■chool. Stel u voor onze Delftsche studenten of bjjna
Delftsche studenten aan het orequet spelen op de openbare
straat 1 En deuk dan eens aan Nederlandsche jonge
damos. De spelers hier hadden wel bewondering, maar
niet den minsten overlast van de straatjeugd noemt
Nederlanders 1
Erenwel, onschuldige bloedjes zjjn Trondhjomscho
straatjongens ouk niet. Ik heb al etleljjke scheldwoorden
naar rage hoofd gehad, waarvan de vertaling mg door
een welwillend collega verstrekt, geenszins voor afdrukken
geschikt is. Oartaak daarvan was hot dragen van een
bril of van een, hier niet bepaald inbeemsobnn, hoed.
Van hoeden gesprokeu men ziet nergons zooveel
cilinders, hooge doppen, kachelpijpen, of hoe men ze
verder wil noemen als bier, ook door eenvoudige men-
scheo dragen.
Allerhande kantoorklerken, handelaars enz, achten zich
tegenover hnns geljjken vrplicht, althans '3 avonds, als
ze nitgaan, een hoogen hoed op te zetten. Zalfs heb ik
er één heer mee op de fiets gezien.
Fietsen zjjn hier natandjjk ook inheemscb. Maar toch
ziet men er hier minder dan eldeis. Oorzaak daarvan is
waarschijnlijk de sterke geacoidenteerdheid van het terrein,
die fiatstoerisme onbestaanbaar maakt, althans in dien
ruimen zin, waann wa het in Holland kennen. Geen
wonder dus, dat men hier een oneyenredig groot aantal
krukken op de fiats ziet.