STAD S~NÏ"ËÏTWS."
BUITENLAND.
BURGERLIJKE STA ND»
Algemeen Orerzieht.
Dreyfus is onschuldig verklaardl
lie lUklag te taitricoa.
Wjj hebben gisteren kort melding gfmaakt van de
staking der werklieden, werkzaam(aan.het krankzinnigen
gesticht te Oastricam, »Dnin en Bosch.»
Door een onderhond dat wjj hadden met enkele leiders
der staking en met den uitvoerder van het werk, den
heer C. van der Hoek, zjjn we in staat nog de volgende
bijzonderheden te geven.
Voor 14 dagen werd een jong werkman Keppel aan
genomen. Nadat door den baas, waaronder hjj werkte
reeds eenige keeren aanmerkingen op zjjn wijze van
werken was gemaakt, kreeg hg Zaterdag nadat hg weer
iets niet naar den zin van zjjn baas had gedaan, den
pendag. Maandag kwam hjj terng, dcch werd niet van
de appèlljjst opgelezen en toon hjj vroeg wat hiervan de
reden was werd hem te kennen gegeven dat hg ontslagen
was. Dienzilfden dag werd een werkman Brouwer
wegens een tont in zjjn werk, ontslagen, nadat de uitvoer
der van het werk tevergeefs had getracht Bronwer te
bewegen aan diens baas te vragen om zjjn on'slag in te
trekken.
Dinsdagmorgen was dit voor zekeren Koster aanleiding
om te protesteeren. Reeds meermalen had Koster dit ge
daan als er 'teen of ander voorviel, waarvan eea arbei
der schade had. Men meende daar een eind aan te moe
ten maken en ontsloeg hem. Toen om half negen de fluit
ging om aan den arbsid te gaan na het schaften, had
een groot deel der werklieden zich verzameld en gingen
niet aan 't werk. De uitvoerder van 't werk vroeg hen
wat de reden hiervan was en stelde hen voor als ze
grieven hadden een commissie te benoemen om met hem
te onderhandelen. Dit geschiedde. Wat men wilde was
dat de drie ontslagenen weder in dienst werden genomen
en nitbetaling van 't loon tjjdens deze moment-staking.
De nitvoerder gaf als zjjne meening te kennen dat 'c
voor beide partgen goed zon zjjn dat nit de werklieden
eene bljjvende ommissie zon worden benoemd, om als
er weder ontslagen werd met hem te onderhandelen, wat
men toejuichte. De commissie nit de werklieden besprak
nu met den nitvoerder het gebeurde. Deze deed verschil
lende toezeggingen en men was 't zoo goed als eens. No
moest de commissie, die geen mandaat had, weder naar
de werklieden.
Om twee nar kwamen zjj met eenige sitchen, waarbjj
nu ook gevorgd was verhooging van het loon in alle vakken
met 2 cent per nar.
De heer Van der Hoek weigerde na beslist verdere
onderhandeling.
De arbeiders konden op de gewone voorwaarden aan
bet werk gaan. Wilden ze dit niet, dan konden ze heen
gaan. De aannemer, de beer J. Bjjlard Fz. van Hilversum,
die ondertusschen telegrsfrch was gewaarschuwd, keurde
deze houding goedvooral met bet oog op een geheel
vrjjwillige loonsverhooging van 2 cent, door hem toege
staan in het begin van dit jaar. Wat de loonen betreft
deze zjjn voor volslagen werklieden per uur 30 cent voor
de metselaars, 25 oen t voor de timmerlieden 24 cent
voor de opperlieden en 20 cent voor de grondwerkers.
Ongeveer 150 man besloten te slaken; de geheele werk
kracht bedraagt 231 man.
Er werd nog al schade aangericht, door dat men zoo
midden in het werk alles liet staan. Materialen, d:e gereed
of half gereed waren om te verwerken (kalk o.a.), waren
niet meer bruikbaar en moesten worden weggeworpen.
Tot nn toe zjjn geen werklieden van elders aangeno
men en de nitvoerder verzekerde onsdat het werk ge
zegeld doorging.
Door de stakers wordt gepost op al de toegangen tot
het werk. De onderkruipers" worden 's morgens en
'a avonds niet door ben weggebracht. Hoewel zjj geen
ondersteuningskas hebben verzekerden oenigen ons het
lang te kunnen volhouden. De eenige steun die zjj kun
nen krjjgen zon moeten komen van den kant van het
Nederlandsch Arbeiders-Secretariaat. Met lof Bpraken de
leiders over de caféhouders, die op hun verzoek, tjjdens
de staking geen sterken drank znllen schenken aan sta
kers. Alleen een hotel doet dit wél.
De politiem&oht is tot-nn-toe weinig versterkt, omdat
de stemming kalm is en men geen onlusten vreest.
De meening der bnrgerjj over de staking is verdeeld.
Het grootsto gedeelte is tegen de stakers. Men vermoedt
in Castricum dal de beweging spoedig zal verloopen.
Het volgende opgemaakt door den aannemer was heden
morgen reeds door meer dan 90 personen onderteekend
>Oadergeterkonden, allen werklieden, werkzaam aan
het werk iDnin en Brsoh», verklaren bjj deze, dat door
den aannemer J. Bylaid Fzn., in het begin van het
voorjaar uit eigen beweging het loon met 2 cent per uur
is verhoogd en zjj volkomen bereid zjjn, ieder in zjjn
hoedanigheid, door te bljjven werken, hetgeen zjj hier
mede met hun bnndteekening gaarne bevestigen."
Ongeve-r 140 man zjjn dus nog in staking, m-rst alle
uit andere plaatsen gekomen.
Prultteelf.
Men schrjjft ons
Behalve de groote boomgaarden, met verschillende
soorten appelr- en pereboomen, treft men ten Zuiden
der Streek ook zeer groote bessentuinen aan. Als een
bewijs dat zoo'n tuin nog al iets kan opbrengen, kan
het volgende dienen, dat door een ingezetene te Hem
dezer dagen 4000 pond zwarte bessen uit zijn tuin
zijn verkocht tegen 17 cent per '/jK.G. Behalve dit teelt
bedoeld persoon ook nog eene belangrijke hoeveelheid
roode bessen.
Landbouwtentoonstelling en - Veesten
te Nijmegen, 7—11 Augustus 1900.
M*n schrjjft ons
Zooals mocht worden verwacht, wjjst het getal in
schrijvingen voor de tentoonstelling iu alle aideelicgen
op beslist succesvoor enkele, o.m. die der landbonw-
werktnigen, zal zelfs grooter oppervlakte noodig zjjn dan
was geraamd. Na finale sluiting der inEchrjjvingster-
mjjnen hopen wjj door jniste cyfors een beeld te kannen
geven van den omvang, dien dit landbonwfeest te Njj-
megrn zal verkrjjgen. Bezoekers, die nog niet op de
hoogte mochten zjjn van de gelegenheden tot huisvesting
of voor logies te Njjmegee, kunnen zich laten inlichten
door den secretaris der commissie voor hnisvesting, den
heer J. F. K. van den Arend.
Clewond.
Een telegrafisch bericht van het Ministerie van Koloniën
meldde gisteren aan den Heer Burgemeester van Enkhnizen
met verroek om zulks aan de familie Holman mee te
deelen, dat de tnselier Siebe Holman op 27 Jnni bjj de
krijgsverrichtingen in Ned.-Indifi (vermeestering van een
bergbenting nabjj Baropoe in de Toradjalanden op Celebes)
levensgevaarlijk was gewond. Verdere bjjzonderheden
ontbraken: (Enk. Ct.)
Blank en geel.
Javaansche mannen en vrouwen die in de West niet
konden aarden, zijn thans te Amsterdam. De menschen
kunnen daar geen stap verzetten zonder te worden
bemoeilijkt [door op gijntjes beluste personen, en ook
bemoeit zieb een slag van volk met de bruintjes, dat
afzetterij der Oosterlingen beoogt. Men ontmoet ze
arm in arm zwierend met kwartjesvinders, souteneurs
bet heele gezelschap geregeld stomdronken.
't Is zaak zegt het Volk o. m. dat de politie de
Javanen tegen zich zelf beschermt door hen aan het
gezelschap dier „heeren" te onttrekken.
Léstige Auslander.
Voor eenige dagen werd zooals onze lerors weten, de
heer Robber huis, propagandist van een textielarbeiders-
bond, van nit Gronan over de grenzen gezet. De districts-
voorzitter van den Internationalen Christeljjken Textiel-
arbeidersbond te Manster heeft na naar aanleiding hiervan
een onderzosk ingesteld bjj den regeeringspresident aldaar,
die verklaarde dat de heer N. alleen nit Prnisen, niet
nit Cnitsohland was gezet.
Het Oronausche Weekblad stelde een onderzoek in bjj
den burgemeester aldaar, die als motief noemde vNobben-
huis heeft het ons in meerdere opzichten lastig gemaakt».
Naar het blad verzekert, zal het gebeurde een interpel
latie ten gevolge hebben, en wel bjj de a.s. begrooting.
Alweer Plet Hein.
Gistermorgen te 11 nar is op het IJ voor den Ooster-
toegsng een Bleep zandbakken, welke door de ileepboot
»Margaretha Adriana" van de Amsterdamsche Ballast-
maatjj. van IJ maiden was opgesleept, in aanvaring ge
komen met een dekschuit, welke door de sleepboot »Piet
Hein" werd gesleept. Door den schok liep de voorste
bak van de sleep tegen den sluismnnr en bekwam znlke
ernstige averjj dat bjj eren later onder het Oosteljjke
viaduct zonk. De bak, die beladen is met 65 ton zand,
ligt voor de scheepvaart, die op deze plaats zeer drnk
is, zeer hinderljjk. Vanwege het waterkan foor zjjn piketten
geplaatst ter veiligheid van passeerende vaartuigen.
Volgens ooggetuigen, is naar het Hld. verneemt, de
»Piet Hein" schuldig aan het ongeval, daar hg trachtte
nog vóór de «Margaretha Adriana" den toegang te berei
ken, hetgeen mislukte.
Waar al niet gestolen wordt
Ontvreemd is, vermoedelijk reeds oenigen tijd gele
den, uit een der collegezalen der Gemeentelijke Uni
versiteit te Amsterdam 1 herinneringsmedaille van
gedreven zilver, groot ruim 6 c. M. in middellijn, dik
5 m.M., wegende 125 gram, op de eene zijde waarvan
het wapen der gemeente met de leeuwen, en aan de
keerzjjde drie vrouwenfiguren, voorstellende do faculteit
der Godgeleerdheid, der Rechtsgeleerdheid en der
Geneeskunde.
De medaille was bevestigd op een paneeltje, met
eikenhoutenlijstje, groot 0 25 M. in het vierkant.
Ongelukken.
Een persoon in Waalwjjk, die in zjjn tuin aan het
wieden was, vroeg aan een kind, dat bjj h6m was, e7en
de bark te halen. Het kind kwam met de hark, zwaaide
mee en trof den wieder zoodanig in het oog, dat het
geheel uitgerukt werd. Hjj moest terstond naar Utrecht
om zich onder behandeling van een specialiteit te stellen.
Een porder te Amsterdam is 's morgens in de
vroegte te water geraakt en verdronk.
Gistermorgen in da vroegte geraakte J. Br., te
Appingadam, handelaar in tnrf en frnif, nabjj de Geref.
kerk in bet Damsterdiep. Toen de man werd opgehaald,
waren de levensgeesten reeds geweken
Gaarne vestigen wjj de aandacht van onze lezers op
de keurig geslaagde photo van de Fabriek van Melk
producten Wilhelmina» te Bergen, geëxposeerd in de
étalage van den Heer W. Hoojjer, fotograaf alhier.
Onderofficieren der leemcht.
Da Vereenigicg van Onderofficieren der Zeemacht »Van
Spejjk" zal Zondag 15 Juli a.s. haar jaarljjksch bezoek aan
Alkmaar en omstreken brengen. Vermoedelijk komt zjj
hier aan om 11 of half twaalf unr. Berst wordt gewandeld
met mnziek naar de Harmonie, vervolgens naar Heiloo
en na terugkomst wordt gedineerd in de Harmonie. Het
vertrek is bepaald op c.a. 7 nor. Deze vereeniging heeft in
ons land een goede reputatie verworven door haar filan
tropisch werken. Vele weduwen, vooral die van visschers
werden bedeeld.
Uit het tieaseenteverslag.
II.
Wjj laten hieronder nog een en ander volgen uit het
Gemeenteverslag over het jaar 1905.
De werkzaamheden aan deGemeente-reiniging
geschiedden wederom vrjj geregeld. Den 31 December
j.l. was het aantal geplaatste wisseltonnen 5399 stuks.
De belasting op de tonnen werd den 1 Januari in wer
king gesteld. De tonnen worden steeds ontsmet met een
oplossing van carbol. Er kwamen slechts weinig klachten
voor. 2288 stère duinwater tegen 2200 stère het vorige
jaa* werden verbruikt voor het schrobben der veemarkten,
vischmarkt en het besproeien van wegen. Op de verza
melplaats bleven de werkzaamheden hetzelfde. In de
kuiperjj is geregeld voor twee kuipers werk. Er zjjn
3283 tonnen hersteld, en 20 nieuwe tonnen gemaakt.
De verzamelde vuilnis, die tot compost kon verwerkt
worden, bedroeg ruim 4000 stère. Ook in de timmer
werkplaats is geregeld werk. De nieuwe verbrandings
oven voldoet goed. In de maand Juli zjjn er proeven
genomen met Anti-stof, waarmede de Harddravers- en
Wilhelminalaan zjjn besproeid. De resultaten beantwoor
den niet aan de verwachting bovendien is het Anti
stof te duur. Gesproeid werd 1182 stère duinwater,
waarvan het meeste (399 stère) in de maand Juli. Den
Sisten December was nog in voorraad 300 stère onver
kochte compost, tegen 600 het vorige jaar. Ten dienste
van de Gemeente werd voortgegaan met het dempen
van slooten aan het Jaagpad. Diverse soorten vuilnis,
modder, grond, beer en koemest, lompen en beenderen
enz., puin enz. werden verkocht. De stal bevatte op 31
December j.l. 11 paarden, waarvan de gezondheid
goed is. Eén paard werd verkocht voor de slacht voor
f 80 en een aangekocht voor f 225.In de stal wordt
alleen turfstrooisel gebruikt. Het weiland onder Heiloo
(de Krommert) is onder beheer der reiniging gemaaid
en gehooid, het leverde pl.min. 6000 K.G. hooi. Het
weiland, achter het terrein van de Gemeente-reiniging
werd in eigen beheer gehouden. De puinplaats aan den
Limmerhoek voldoet slecht. Zjj is zeer lastig in de be
werking, daar zjj te klein is en maar één ingang heeft,
waardoor zjj met paard en wagen moeiljjk te bereiken
is en voor de omwonenden is zjj een lazt. Het finantieele
resultaat is dat in totaal werd ontvangen f 14456.09
uitgegeven f 32830.41, alzoo meer uitgegeven dan ont
vangen f 18374.32 tegen f 16439.345 in 1904.
De gebouwen, machines en ketels, evenals de bezinkings-
reaervoirs en filters van het pompstation verkeeren
n zeer goeltn toestand.
De opbrengst van den waterverkoop nam, hoewel
op onregelmatige wjjze sedert éêa aanvang der exploitatie
jaarljjks toe. In 1904 bracht die verkoop de Bom op
van f 60214.63, in 1905 van f 68117.99$, dat is das een
vermeerderde opbrengst van f 2903.36$. De uilksering
i de Gemeente bedroeg f 9023.60.
In 1905 overleed de directeur vau de Gemeente-
Gasfabriek, de heer S. Kenens, wiens plaats werd
ingenomen door den heer C. Birkhoff. Het aantal vaste
werklieden der fabriek bleef hetzelfdegednrende de
wintermaanden werden in dienst genomen drie losBe
hulpstokers, van wie twee gednrende de zomermaanden
in dienst werden gehonden voor terreinarbeid, in verband
met de uitbreiding der fabriek. Het aantal plaats-arbeiders
vermeerderde met één. Aan ziekengeld word uitgekeerd
een bedrag van f354.961/,, wat in 1904 bedroeg f 136.76.
Het groote verschil is voornameljjk toe te ichrjjven aan
de voortdnrende ongesteldheid van den fabrieksbaas. De
terreinen werden nitgebreid door aankoop van grond van
de heeren Sohunrman en Balder, gelegen ten N. O. van
de boteitabrick. Hierop wordt een vlakbodem-gashonder
gesticht van 10.000 M.1 met geslagen-jjzeren knip, rustende
op een beton-fnndeering. Aan de gebouwen werden kleine
en grootere reparaties afdoend uitgevoerd. De overs No. 2,
6 en 1 ocdergingen vernieuwingen, terwjjl da gashouders
van 500 en 750 M.3 werden verkocht en gesloopt.
Over de oprichting en werking van een fabriek van
geoarbnreerd watergas zal het jaarverslag over 1906
handelen in verband daarmee zjjn veranderingen in
gebouwen, toestellen en leidingen gebracht. De hierdoor
gewjjzigde werking van de fabriek zal in September 1906
aanvangen.
De uitbreiding, vernieuwing en verzwaring van het
buizennet werd kraohtig voortgezet. Nieuw gelegd werden
60 M. in de Verlengde Lrndstraat, 50 M. in 't kleine
Waagplein, 57.50 M. in de Langelaan. De drnkking
voor de binnenstad werd van 60 m.M. gebracht op 67 m.M.,
die voor bnitenwjjken van 48 m M. op 52 m.M.
Er werden 11 lantaarns bjj de reeds bestaande geplaatst,
zoodat het totaal aantal nn is 491.
Door het sloopen van den gashouder van 750 M*.,
verminderde de gasberging tot 6100 M3. De bouw van
een gashouder van 10.000 Ms. zal in den te geringen
gashouder-inhoud afdoend voorzien, te meer daar een
gashouder van 1100 M3. dienst zal moeten doen als re-
liefhouder van de cokesgasfabriek. De grootste gaspro
ductie bedroeg per etmaal 11.530 M3. en het grootste
verbruik 11320 M3, tegen respectievelijk 10.130 M3. en
10.060 M3. in 1904. De benoodigde Duitsche kolen wer
den geleverd door de steenkolen-handelsvereeniging
te Utrecht en wel «Consolidation» en «Ewald, terwijl
de Engelsche kolen werden betrokken van de firma P.
H. Hoos Zoon te Rotterdam, «Micklys en «South-
moor Peltont, en van de firma J. W. Berghuis te Am
sterdam «Londonderry.De gasprjjs voor alle doeleinden
bleef gesteld op 6 ets. per M3, met uitzondering van
muntgas, waarvoor 7 ets. per M3. werd betaald. Het
aantal geplaatste muntmeters vermeerderde met 27
zoodat bjj het einde des jaars 476 dezer werktuigen in
gebruik waren. Ter vervanging van afgekeurde meters
en voor nieuwe verbruikers werden aangekocht 161
droge meters. Bjj het einde van het jaar waren in gebruik
2250 meters tegen 2120 in 1904. De cokesgasprijzen van
4b cent voor de grove en 52 cent voor de geklopte per
H.L. voor de burgerij bleven gehandhaafd. De gemiddelde
prijs der afgeleverde cokes bedroeg 43 ent evenals in
1904. Verschillende aannemers kochten zoowel cokes/als
sintels; de cokesbries werd geheel aangewend ter ver
warming van de stoomketels der fabriek. De verkochte
hoeveelheid cokes bedroeg 9679 H.L, meer dan in 1904.
De aflevering van ammoniakwater bedroeg 1787 H.L.
minder dan in 1904, waardoor de opbrengst f 692.04
lager was. Ze werd geleverd aan de firma Van der Eist
en Mathes te Amsterdam. De ligplaats der bakken van
deze firma bairt voortdurend zorg. Het vaarwater in
het Doode Gat daar ter plaatse eischt dringend uitdie
ping nog dezen zomer zal deze tot stand komen.
Eenmaal kwam het voor dat de bakken, aan den grond
geraakt, kantelden. Vóór de bakken, gelicht en|hersteld
weer in dienst kwamen, waren 860 H L. verloren gegaan.
De aflevering van teer bedroeg 281.85 H.L. meer dan
in 1904 en gaf een hoogere opbrengst van f 1101.37.
De productie overtrof die van het vorige jaar met 126.85
H.L. De schuld bjj de overname der fabriek groot
t 120.000 is geheel afgelost.
De leening 1893, oorspronkelijk groot f 103.163.56,
verminderde door aflossing tot f 67.163.56.
TOO pond «pek verbrand.
Hedennacht brak een binnenbrandje uit bjj den slager
Hoedjes, in de Sohoutenstraat. Drie politieagenten waren
spoedig ter plaatse met de slangenwagen en blnselite de
brand, die ontstaan was in het rookhok, met ééa slang
op de waterleiding. Ongeveer 700 pond spek Terbrandde
of werd onbruikbaar.
Predikbeurten.
De predikbeurten hier ter stede znllen op Zondag 15
Jnli a.s., als volgt vervuld worden Groote Kerk, 10 unr,
Ds. Verwaal; 2 unr, Ds. Verwaal, Bediening van den H.
Doop. Kapel, 10 uur, Ds. Guldenarm; 6 uur, Ds.
Bremer, Pred. te Egmond aan Zee. Evang.-Lnth,
Kerk 10 uur, Ds. Ternooy Apèl. Doopsgezinde Kerk,
10 uur, Geen dienst. Rem.-Geref. KerklO'/j unr,
Ds. A. M. A. Rejjnders, Pred. te Amsterdam. Gere-
form. Kerk, 10 nar, Ds. Wecbgelaer; 6 nnr,
Godsdienstoefening, wegens dienst te Egmond aan
Zee. Chr. Ger. Gem. Gebonw »Rehoboth», Koningsweg,
10 uur en 6 nnr, Godsdienstoefening. Hersteld Aposto
lische Gemeente, Augustjjnsteeg, 10 unr, 's avonds 5 nnr
en Donderdagavond 8 nnr, Godsdienst-oefening. Herv.
Gem. te Oudorp, 10 nnr, Ds. Pool. Here. Gem. (o
Bergen, 9$ nnr, Da. Natajjl Herv. Gem. te Stompe-
toren 9a unr, Ds. Werner.
ONDERTROUWD
12 Jnli. Albertns Smits en Fhilibertha Margaretha
Maria Adriaanse. Gerrit Bujjsman en Trjjntje
Kemps. Hendrious Josephns Eeltink te Haarlem
en Rjjneldns Schuit alhier. Karei Anthonie
Knjjper en Helena Maria van der Stok.
Hendrik Nienwland, te Helder en Maria Cor
nelia van Vegten, alhier. Jan Willem Kramer
te Zaandam en Anna Elisabeth Haasbroek,
alhier.
GETROUWD:
12 Jnli. Jaoob de Waal en Jannetje Johanna Geertrnida
Klejjmeer.
GEBOREN
11 Jnli. Wilhelmina, d. van Cornelia Piet en Elisabeth
Rozenbroek.
13 Jantje Margaretha Ca'harina, d. van Heertje
Roobeek en Elisabeth Oatharina Brouwer.
OVERLEDEN
13 Juli. Derk Jan, z. van Albert Bokslag en Maria
Hermina Peteri, 12 j. en 10 m.
Gistermiddag heeft het Hof van Cassatie uitspraak
gedaan. Het veroordeelende vonnis van den tweeden
krjjgsraad te Rennes is vernietigd zonder verwjjzing naar
een nienwen krjjgsraad.
Wjj willen de Dreyfnszaak niet weer uitvoerig ver
tellen en evenmin een uittreksel van het lange vonnis
geven, doch de lezers twee gewichtige dagen schetsen
van affaire.
Een koude Januaridag van 1895. Het was nog vroeg
in den ochtend, maar toch was er te Parijs een groote
menigte op de been, welke zich bewoog naar de mi
litaire school.
Immers daar was wat schoons te zien.
Daar zou een man gedegradeerd worden.
De menigte houdt daarvan.
Zij ijsde een kort oogenblik, teen de trommen roffel
don en de trompetten schalden.
Zij wachtte met koortsachtige ongeduld het aflezen
van het vonnis.
Zij schokte toen een der generaals met luide stem
verkondigde
Dreyfus, gij zijt onwaardig, de wapenen van bet
Fransche volk te dragen. In uaam van het Fransohe
volk degradeeren wij U.*
De man, die aldus werd aangesproken, en die daar
stond, bleek, ontdaan, hief zijn handen ten hemel en
riep met luide stem, zoodat allon het konden hooren
„Ik ben onschuldig. Ik zweer, dat ik onschuldig ben.
Vive la France
Doch de menigte Trilde niet luisteren naar de wan
hoopskreet van den man, die zich een held toonde omdat
hjj het vaderland liet leven, het vaderland dat hem
onteerde.
De menigte is een wreed kwaadaardig monster.
Zij sohreenwde het den man in zijn aangezicht,,Dood
aan den verrader, dood".
De menigte was een verscheurend beest, dat bloed
geroken had en nu bloed wilde zien
Daar is geen wreeder schouwspel dan een degradatie.
Een goed militair verkilst den dood boven de oneer.
Het moet een ondenkbaar-schrijnend oogenblik zjjn
als de strepen, naar welke een militair steeds heeft
gestreefd, welke hg misschien als sen der beste stokken
van zichzelf beschonwt, door een rnwe hand worden af
gescheurd, als de sabel, het mooiste zinnebeeld van den
militairover de knieën doormidden gebroken wordt
en de stukken, alsof er aankleefde de smet van een
onteerde, op den grond wordt n geworpen.
En dan het oogenblik waarop de gedegradeerde
moet gaan langs het front der troepen, zjjn vroegere
vrienden, zjjn vroegere ondergeschikten, moet dienen als
een afschuwwekkend voorbeeld en daarom met min
achtende blikken, die van alle kanten doorboren, wordt
b.sohonwd.
Dreyfus verdroeg het uiterste van deze militaire ver
nedering als een held.
Met luide stem verkondigde hg: »Gjj degradeert een
oncohuldige», met opgeheven hoofde schreed hjj langs het
front der troepen. Maar wankelend was zjjn stap, toen
hg naar der. ge rangen wagen ging, dat symbool van het
ljjden, hetwelk voor hem nog maar pas begonnen was.
In de wagen drongen nog tot hem door de kreten
Doodt hem doodt hem I»
De menigtede opvlammendede onmeedoogenlooze
menigte kreet dit nit.
Zjj zag het >heerljjke schouwspel aan».
Daar was een man gedegradeerd I
Een Jnlidag van 1906. Het is vroeg in den middag,
maar toch is er te Parjjs oen groote menigte op de been.
Immers daar is wat schoons gebeurd.
Daar is een man, die onrechtvaardig is behandeld,
recht gedaan.
De menigte bondt daarvan.
Zjj is getroffen door het vonnis van rechtvaardige
rechters, die zioh helden toonden, omdat zjj het vader
land in het ongeljjk stelden, het vaderland dat misdreven
had.
De menigte is een vrooljjk opgewekt wezen.
Zjj roept den gelukkige met geestdrift toe; Vive
Dreyfus!»
Daar is geen heerljjker daad dan een eer-herstel.
De menigte juicht het toe, dat de senaat heeft besloten
als slot-effect van de zegepraal van het r oht en als
hnlde voor de moedige houding van wjjlen de senatoren
Schenrer Kestner en Trarieux, hun bustes eeu eere-plaats
tc- geven.
De monigte vindt bet hserljjk dat het stofieljjke over
schot van Emile Zala, die de regeering het J'aoense in
het aacge2ioht slingerde en wjjd en zjjd verkondigde da!
de «h&rteid op weg was, zal worden overgebraoht naar
het Panthéon.
De menigte zal met genoegen lezen in 50 verschillende
bladen dat Dreyfus onschuldig is.
Zij zal hem gelukwenschen met zjjn zegepraal.
Zjj zal hem toejuichen als hjj in het leger wordt be
vorderd, als hem het Legioen van eer wordt toegekend
Dreyfus staat in zjjn kamer, bleek, te midden van de
zjjnen, van zjjn vrienden, die hem kwamen gelukwenschen.
Bloemen en telegrammen in het salon verkondigen, hoe
de tjjding alom is ontvangen. Zwjjgend geeft Drevfus
een vertegenwoordiger van de Petit Bleu de hand. Ein-
deljjk kan hjj spreken en zegt
«Wat U te zeggen, dan dat ik zeer tevreden ben over
het einde van de rechterljjke dwaling, waarvan ik twaalf
jaar het slachtoffer was. Maar nu wil ik mjjn ljjden
vergeten en slechts denken aan de toekomst van mjjne
kinderen.»
Daar liggen tusschen deze beide tjjdstippen bijna
twaalf jaren.
Van die twaalf jaar bracht Dreyfus er eenige door
op het ongezond Duivelseiland, verzengd van de hitte,
uitgeput door slapeloosheid, ziek door de malaria, zwaar
geboeid, streng bewaakt.
Maar grooter dan de onmenscheljjkheid van de Fransche
regeering was de wilskracht van dezen man, die zjjn
gemeene belagers niet de voldoening wilde geven te
sterven en daardoor de overtuiging van zjjn onschuld
maar ook de eer van de Fransche natie mede te nemen
in zjjn graf.
Eindeljjk, eindeljjk, werd de diep-beklagenswaardige
banneling van het Duivelseiland en van zjjn ketenen
verlost.
Andermaal diende zijn zaak, voor een krjjgsraad van
zeven officieren te Rennes. Weer werd hjj veroordeeld
maar er waren verzachtende omstandigheden.
Tien jaren gevangenisstraf kreeg de man. De straf
was mild vergeleken bjj de vorige, maar zjj bleef wreed,
zooals elke onverdiende straf.
Gratie volgde.
Maar gratie is geen onschuldig-verklaring.
Rusteloos heeft Dreyfus ernaar gestreefd om bet
weefsel van leugens, waarin men hem gevangen had,
te ontrafelen.
Hjj heeft een strjjd gevoerd tegen leugen en bedrog
zooals weinigen voor hem.
De Dreyfuszaak is een bljj eindigend tragédie.
De hoofdpersoon een held.
Zou het niet gewenscht zijn, dat er van uit het
vrjje Nederland een adres van gelukwensch werd ge
zonden aan deze overwinnaar, die de schoonste zegepraal
heeft behaald: Waarheid en Recht?
Maar zou men dan ook thans niet de Fransche re
geering, de Fransche natie gelukwenschen met de daad
van opoffering, de daad van moed, welke er aan de
Seine is verricht?
Terwjjl wjj dit schrjjven, ontvangen wjj van den heer
J. F. T. A. die zich door dit heerlijke vonnis geïnspi
reerd gevoelde en onmiddelljjk naar de pen greep, het
volgende gedichtje:
„Dreyfns vrijgesproken".
Hecht en Waarheid overwinnen!
Geen lengen, geen geweld,
Kan op den daar a keeren
Zelfs in den zwaarsten kamp
Moet gjj op het eind regeeren
Dit geloof bljjv' onze kracht
Het sterkt in tegenspoed
En gee?bjj 't strjjden moed
De Fransche republikeinsche bladen hebben natunrljjk
met zeer groote ingenomenheid het vonnis vernomen
en zjj prjjzen de onpartjjdigheid van de rechters, die
uitspraak deden.
Terecht zegt le Siècle, dat Frankrjjk het recht heeft
zich trotsch te gevoelen over de oplossing eener zaak,
die het land helden heeft getoond, die de geest van
het land heeft verhoogd, die de natie bevrjjd neeft van
den dogmatischen geest en Frankrjjk heeft behoed voor
een militair-clericale overheersching.
