No. 166. Honderd en achtste jaargang. 1906. DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Rembrandt-herdenking OINSDA& 17 JULI. Landweer. Hinderwet. BIN N ENLAN D te Leeuwarden. te Amsterdam. Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk t I,—. Afzonderlijke nummers 3 Cents Telefoonnummer 3. Prijs der gewone advertentiën Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij v,h. HERMs. COSTER ZOON Voordam C 9. Ken oordeel over onze marine. Uit de Pers. De Burgemeester der gemeemte Alkmuur herinnert den rerlofgungers der militie van de lichting 1898, die bestemd «()u op 1 Augus tus 1906 nuur de lundweer over te guun, uun hunne verplichting om rich na 1 Augustus 10O6 doch voor of op 30 Augustus d. u. v. ter gemeente-secretarie uun te melden, onder overlegging vun bun militair zakboekje. Alkmaar, Da Burgemeester voornoemd, Juli 1906. G. RIPPING. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar brengen ter algemeene kennis, dat heden op de gemeente secretarie ter visie is gelegd het aan hen ingediendo verzoek met bijlagen van J. C. BAAN, aldaar, om vergunning tot het uitbreiden van zjjne Cacaofabriek door het bjjplaatssn van een gasmotor van 9 P.K. en een pulveriseer-macbine in het perceel Moeterditeeg, Wjjk C Nos. 15/16. Bezwaren tegen deze uitbreiding kunnen worden ingediend ten raadhuize dezer gemeente, mondeling op Woensdag 25 Juli e.k., 's voormiddags te elf uur en schriftelijk vóór of op dien tjjd. Gedurende drie dagen vóór gemelden dag kan de verzoeker en hjj, die bezwaren;heeft inge bracht, op de secretarie dezer gemeente van de terzake ingekomen schrifturen kennis nemen. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter. 11 Juli 1906. DONATH, Secretaris. X. M. H. Prins Hendrik. Z. K. H. da Prins der Nederlanden bracht gisteren vóór den lunoh een bezoek aan do Internationale BakkeTjj- tentoonsteiling te Amsterdam, waar hjj door den voorzitter van het uitvoerend comité, den heer Francken, werd rondgeleid. De prins droeg de admiraalsuniform groot tenue. Om elf uur reed hjj naar het Centraalstation om Koningin Emma te verwelkomen, die te 11.21|arriveerde. en veroordeeld wordon, daar is het niet van belarg ont bloot aan het Nederl. volk eens te laten hooren, hoe het oordeel over onze weermacht ter zee in het buitenland van zeer deskundige zjjde luidt. In de dezer dagen versohenen 5de uitgave van sLes flottes de oombat en 1906* van den commandant de Balincourt staat over onze vloot het volgende „Nederland heeft koloniën 60 maal zoo groot als zgn oppervlakteuit den aard der zaak is zjjn budget niet groot en dit dappere volk al heeft het niet oen der eerste ranges op zee zooals voor twee eeuwen neemt desniettegenstaande onder de marines van den tweeden rang een der eervolste plaatren in. Hot dankt dit ten deele aan zijn uitstekend officierscorps, dat de tradities van het verleden heeft bewaard. Waar Holland's hulp bronnen in Europa slechts oen verdedigende houding ge- doogen, heeft dit land geen hoog-zee-eskader, maar een voudig een stel kustverdedigers bestemd om tegen land troepen op te troden, vooral in de talrgke waterwegen die het doorsngden, en eenige kruisers, ten doel hebbende, zoo al niet om de koloniën en zjjn in verhouding tot jjn grootte buitengewone scheepvaart te beschermen, dan toch wel om zjjn bezittingen een strenge politie uit te oefenen. Mon is in Amsterdam plots wakker geworden na een pariode van 10 jaar zonder aanbouween geheele vloot is in opkomst, omvattendekleine paniserschopen, hoogz8e- kruisers, ko'oniale schepen en torpedobooten, alles zeer bestudeerd en geschikt om tot voorbeeld in hun soort te dienen.* Celebes. De correspondent van de N. R. Ct. te Batavia seinde gisteren De Rante-Pau-colonne is 5 dezer door uitputting en gebrek aan voorraden naar Pedaka teruggekeerd. De colonne rukt na aanzienlijk versterkt te zjjn weder op ter heropening van de sotie tegen Bonto Asoe. In het bivak te Watampone is den 15en dezer een falrjjke bende door een onbekende oorzaak binnengedron gen. De vjjand werd met een verlies van .51 dooden teruggeslagen, onzmjjds 5 dooden en gewonden. De Boni-expeditie ia met ingang van 1 Aug. officieel ontbonden. De luitenant-kolonel Swart is benoemd tot gouverneur van Celebes en onderhoorigbeden. De redactie wjjst er in oen onderschrift op, dat Bcnto Asoe ligt in het gebied van Poeang Tikoe in de Toradja- landen. Ter verklaring van de uitdrukking iRante- Paucolonne* teekent zjj aan, dat na het eerste échec voor Bonto Asoe, door ons geleden, de troep op Racta Pau (oen der drie tot Walonrang behoorende Toradjaland- achappen) terugtrok, daar versterking afwaohtte uit Pa loppo en toen weder Bonto Asoe oprukte. Gemakshalve noemt men dien troep nu Rante-pau-colonne. Te hopes ia het, dat het nu zal lukken Bonto Asoe te vermeesteren, reeds tweemaal moesten wjj terug. Het tweede gedeelte van het telegram van onzen oor reapondent, zegt de redactie, bevat zeer ernstig nieuws. Watampone is de hoofdstad van het rjjk van Boni. Ver gissen wjj ons niet dan is die plaatsbezet doereen compagnie infanterie die zich bljjkbaar kranig heeft geweerd. Het ernstige van het bericht zit hierin, dat men dacht den toestand iu Boni geheel meester te zjjn. Dit laat bljjkbaar nog al wat te wsnsohen, daar het anders onmogeljjk zou zjjndat een talrjjke bende zich met dergelijke plannen in de nabjjheid van onze vestiging verzamelde. Vooral treft dit vjjandlg optreden slecht nu met 1 Augustus de Boniexpeditie officieel maar uit moet zjjn. Den laatsten tjjd was men trouwens al bezig met gaande weg troepen naar Java te laten terugkeeren. In Midden- Celebes hebben wjj voorlooplg de handen vol. Minister Hraus. De minister van waterstaat, de heer Kraus, heeft zich, na hervatting van zjjn ambt, terstond bezig gehouden met de werkzaamheden tot voorbereiding der begroeting voor het departement, dienBt 1907. Hamer» van Arbeid. Het staat thans vast, dat op 23 dezer te Utrecht een constitueerende vergadering zal worden gehouden ter vorming van een voreeniging van voorzitters en secretaris sen van Kamers van Arbeid in Nederland. Na afdoening der huishoudelgke bezigheden zal mr. dr. J. H. ?an Zanten, van Amsterdam, een lazing houden over: De toekomst der Kamers van Arbeid Jonge .Liberalen. Te Oudendjjk is een vereeniging van Jonge Liberalen opgericht. Waar onze marine wel een der onderwerpen van lands verdediging is, die in het eigen land het scherpst door niet-deskundigen maar ook door deskundigen beoordeeld Broederschap van Cnndldanl-HTotarlssea. Gisteren werd te Groningen de jaarvergadering van de Broederschap van Candidaat-Notarissen in Nederland en zjjn koloniën gehouden. D» vergadering werd ge presideerd door den heer mr. Gualtbérie van Weozol van Deventer, die in zjjn openingstoespraak er op we?s, dat do Broederschap thsna 55 jaren bestaat, dat het ledental is geklommen tot 1148 en dat de financiën bovendien vooruitgaande zjjn. Een telegram van hulde werd aan H. M. de Koningin toegezonden. Benoemd werdsn tot leden van het hoofdbestuur mr. De Ranitz, notaris te Winsum en H. Taerlet te Joure. De volgende jaarvergadering wordt te Utrecht gehouden. Congres It. H. Miliciens Te Den Haag is onder voorzit*erschap van den heer W, C. Passtoors een congres gehouden van R, K. miliciens in het gebouw van den R. K. Volksbond. Uit het verslag van don secretaris bleek, dat de organisatie omvat 36 afdeelingen met ruim 1100 leden. Tot voorzitter werd gekozen de heer P. J. J. Haazevoet, Amsterdam; tot secretaris do heer P. v. d. Horst, Am sterdam; en tot penningmeester de heer J. van Lingen, Amsterdam. Een motie werd aangenomen waarin aan het Centraal Bureau wordt opgedragen een onderzoek in zake het uitgeven van een eigen orgaan en waarin wordt verzocht, zoo noodig, over te gaan tot de uitgave daarvan, betzjj zelfstandig, hetzjj in overleg met de R. K. militaire vereenigingen. OrMMMMaMHMMW ifaarlemschc financiën. De wethouder van financiën te Haarlem deelt den raad mede, dat het gemeenteljjk pensioenfonds in 1905 ontving f 44,650.89 en uitgaf f 32,825.80. Het batig slot het fonds bestaat nog geen vier jaar is f 11,783.09. De gemeentekas sprong echter in 1905 bjj met f 10,298,14}. De Nieuwe Bembrandtzaal. De rede van Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden gisteren uitgesproken bjj de inwjjding van de Nieuws Rembrandtzaal te Amsterdam ontvingen wjj te laat om uog op te nemen. Zjj luidde aldus: Ik heb in opdracht van de Koningin, do betuiging over te brengen van haar oprecht leolwezen, deze plech tigheid niet in persoon te kunnen leiden. De Koningin zou zoo gaarne Haar volk zjjn voorgegaan bjj de huldiging van den onovertroffen meester onzer oude schilderschool. De Gulden Eeuw onzer geschiedenis is rjjk geweest aan groote mannen en roemruchtige daden, rjjk aan schillers, welker pesseel Nederland eene wereldvermaard heid heelt gegeven, op 't gebied der kunst. Tereoht, maakt Nederland d«u 300-jarigen geboortedag van den Leidschen meester, tot een vaderlacdsch feest, immers het geldt hier te eeren eene kunstuiting, die alleen in Nederland heeft kunnen ontstaan, omdat haar bezieling werd ingegeven door de warmte en de rjjke schake8ring van kleuren, gezien door den voch'igrn dampkring onzer vaderLndsche beemden, die zoo won derschoon de lichtstralen breekt en doet spslon over het landechp. Zy koos hire mte:werpen uit de rjjke stof, die zjj op Nederlandschen bodem vond en haar schepp ngs kracht leidde de kunst in nieuws banen en deed eene oorspronkeljjke schildersschool ontstaan. De Rogeering van het vaderland van Rembrandt heeft dan ook dezen dag bjjzonderen luister w.lftn bjjzetten door de inwjjding vao eene nieuwe zaal, bestemd om een van da giootste wonderen, die zgn penseel gewrocht hoeft, onder de gunstige verlichting ten toon te stellen. Het was een moeilijke en verantwoordelijk taak, waar mede de regearing voor vjjt jaren, de commissie tot hst nemen van proeven, betreffende de verlichting van Rem- brandts Nachtwacht, belastte, en allo lof komt baar toe, voor de toewjjding en nauwgezetheid, waarmede zjj z;cb, gesteund door de voorliobtiug en medewerking van den grooten bouwmeester van bet Museum, van hare opdracht kweet. Dank zjj der instemming vau h-t Gemeentebestuur van Amsterdam, hetwelk deze kunstschat stteds zoo wel willend in bruikleen aan het Rijk afstaat dank zjj den kmchtigen steuu van vrienden cn vereerders van Rem brandt is de Rsgcering tot uitvoering van bet plan overgegaan en heeft daardoor voldaan aan een algemeen gekoesterde wansoh. Als straks de gordjjnen die thans nog de Nachtwacht bedekken, zgn weggetrokken, zal zjj bostraald 'door het licht, dat haar volle schoonheid tot haar recht doet komen, het oog van den aanschouwer in verrukking brengen. De rjjko afwisseling van onderwerpen, die de hoofdstad boodwaren voor Rembrandt zoovele ingovinge* die zijne ontluikende gave ruimschoots gelegenheid boden tot vollen bloei te komen, en thans verheugt Amsterdam zich in het bezit van de schoone stukken, die zjjn penseel gewrocht heeft. Leiden, de vaderstad van den grooten kunstenaar, opende de reeks der feesteljjkheden en gaf op treffende wijze bljjk van de diepe vereering, die zjj koestert voor haar grooten zoon, en op dezen dag herdenkt Amster dam, op niet minder luisterrjjke wijze, den schepper van de Nachtwacht, en bjj de huldebetuiging van de hoofd stad sluit zich aan, die van het geheele Nederlandsche volk. De ster van Rembrandt staat hoog aan den hemel, zjj zal nimmer ondergaan, zjj heeft nimmer zoo schoon geschitterd als thans. De oogen van de geheele beschaafde wereld zjjn, in dezen stonde, op Nederland gericht, zjj volgen met be langstelling de waardige en geestdriftvolle wijze, waarop het volk den grooten meester huldigt, die uit zijn midden '8 voortgekomen. Gelukkig vaderland, dat groote mannen heeft voort gebracht; gelukkig vaderland, dat zjjn groote mannen weet te waardeeren. Gevolg gevende aan uwe uitnoodiging, verklaar ik in naam van de Koningin hiermede de Nieuwe Rembrandt zaal te hebben ingewjjd. We MlddenstnndsconsnUssle. In Het Volk wordt door H. S. Schamper opgemerkt dat de Staatscommissie voor den middenstand nog altijd maar niets van zich laat hooren en zegt dat de middenstand volgens de socialistische theorie, gelijk men weet, bestemd om te verdwjjnen voor de zoo- veelste maal door de „burgerljjke politici* bjj don neus genomen is. Het fiasco dezer middonstands-comedie schrijft hij die Kuypers talent alle eer aandoet, te wjjten aan een persoon (die van den voorzitter) is onzin. Het ligt aan de onmogeljjkheid der taak „een kunstmatigen dam te willen opwerpen tegen de voort schrijdende economische machtsvorming van het kapi talisme en tegen de voortschrjjdende uitbreiding der coöperatie.* Naar aanleiding hiervan schrjjft de H. Ct. „Wjj hebben van de beroemde Middenstandscom missie evenmin als Het Volle ooit eenige verwachting gekoesterd, maar om een andere reden. Niet wijl de middenstand tóch niet te redden viel, maar wijl haar bloei nagenoeg geheel onafhankeljjk is van door commissies aan te prijzon en door regeering en parlement aan te brengen hulpmiddelen. De wetgever kan misschien wat straffer optreden tegen oneerlijke concurrentie hij kan wettelijke voorzieningen treffen, welke mèt de heele maatschappij ook den midden stand baten (vereenvoudiging en bespoediging van de rechtspraak in de eerste plaats), maar indien er één Btand is, die zichzelf moet helpen dan is het de middenstand. En dat kan ook bestde midden stand kan de voordeelen dor coöperatie voor een groot deel aan zich dienstbaar maken en de uitbrei ding en verscheidenheid van behoeften, die het „voortschrijdende kapitalisme" teweegbrengt, bieden een vergoeding voor hetgeen het anderzjjds aan de zelfstandigheid van den middenstand ontneemt. De practische uitkomsten van den arbeid eener officieele middeustandscommissio moesten dus wel mager zijnmen kon het van tevoren voorspellen. Des te dwazer, dat het „onderzoek" zoo lang dutrt. Eén votrdeel is er misschien aan verbonden, n. 1. dat de middenstand inmiddels meer en meer gaat inzien dat hij het van commissies en wetten niet hebben moet, maar van de eigen energie zijner leden afhankelijk is. Als dat het gevolg is van het lang durig getreuzel der Commissie, moge zjj nog jaren lang in alle stilte voortvergaderen." Particuliere Correspondentie.) Lkeuwabdïn, 15 Juli. Regen en nog eens regen. Je zoudt zoo opgewekt hebben willen schrjjveu o*er die mooie tentoonstelling, je zoudt je zoo fan harte graag mes hebben willen verheugen met de Leewarders, over hst fit, dat de bezoekers zoo talrjjk waren en de stemming zoo vrocljjk, je hadt zco graag xonne-nshittering willen zieu tintelen over de gebouwen dar tentoonstelling en op de bloemsn- ga-.ons vol kleurenpracht. En je hadt verwacht de Ciuadeesche gljjbaan in volle werking te zien en de gilletjss te rornemon der jonge dames die aan het »tobo- giseeren'' waren. Je hadt uit het marionettentheater vrooljjkeu kinderlach willen hooren opjuiohen. En nog zooveel meer hadt ja js voorgesteld. En in stede daarvan regen en nog eens regen. Van dien druiligeu regen, die al 'maar uit dat westen komt. Het is onbegrjjpelgk, dat wjj, Nederlanders, het woord »Weaten« nog zonder wrok kunn6u uitspreken. De vlaggen Inaageu slap bjj de gevels near en laten van hare banen zware droppels gljjden als tranen over den dood van zoovele tenteonstelUDgsillusies. En dan te bedenken dat er overal gulden lach moest zjjs over hst kranige werk, dat hier in betrekkeljjk korten tjjd door de Leeuwarders en vooral door hen, die da tentoon stelling hebben voorbereid, uitgedacht en in elkaar gezet, is tot stand gebracht. De lommerrjjke Arendstuin met zgn eeuwenoude knoestige boomen en zjjn ,<rjjs verleden is nu geworden tot esn modern dorp met groote, zjj het ook wel wat lichtgetimmerde gebouwen, waar eenige wekon gelegen heid zal zgn tot rustige beschouwing van wat njj verheid en landbouw o. a. voortbrengt en, zoo meergenoemd westen het wil, tot vermaak en vrooljjkheid. Deze gebouwen, met groot overleg geplaatst en helder verlicht, omsluiten een ruim grasveld met bloemen-gazons dat overschaduwd wordt door dicht lommer en den be zoeker een allergezelligst zitje biedt. Aan de eene zjjde van dit grasveld staat de groote feesttent, een waar kunststuk van tjjdeljjken bouw, die ruim 1500 bezoekeis kan bevatten en waar ook nu en dan variëteiten-gezel schappen zullen optreden. In een vjjftal andere groote zalen, waaronder de ruime manege, zgn de 325 exposities ondergebracht. Daar •indt men de maohines en werktuigen van het klein bedrijf, als een volledige eleotrisohe licht-installatie met zuiggas-beweegkracht, boutbeworkingr-machines, naai machines, motoren, draaibanken, landbouw- en zuivel- bewerkingswerktuigen, vervolgens ondersoheidone njjver- he'dsproduoten, leder en leder artikelen, meabileering en stoffeering, muziek-instrumenten, vlecht» en mandewerk en vooral de groote rubriek voedings- en genotmiddelen. Ook de inzendingen van kunst en kunstojjverheid zgn zeer belangwekkend. Daarondor zgn te noemen smeed werk, graveer- on drjjfwerk, teekening en decoratie en vooral fotografie en steen- en boekdrukkunst. Op het gebied van kunstglas- en aardewerk en bouwmaterialen is er zeer veel bezienswaardigs, terwjjl de iniendingeu over opvoeding en onderwjjs en van v rplegingB-artikelen ia hot bjjzonder die van de Prov. Friesoho voreeniging »Het Groene Ktnis» ze^r de aandacht trekken. Wat de inzendingen betreft, kan men de tentoonstelling reeds welges'aigd noemon. Verscheidene standen getuigen van grooten smaak on originaliteit on de vele inzenders uit Holland maken in dat opzicht geen slecht figuur. De uitspraken dir verschillende jury's zullen voor een dael morgen reeds worden bokend gemaakt, die voor do voedings- en genotmiddelen eerst Woensdag. In het midden dezer week, a. s. Woensdag wordt da reeks van ooagressan, die hier gedurende den tentoon- stellingstjjd zullen worden gehouden, geopend door het congres van den Nederlandschen Middenstandsbond. Met die congressen zal, naar men mag hopen ook de echte tentoonstellingestemming haar intrede doen. Het regent nog. Maandagavond 12 uur. Zoo ineens, zender eenigen overgang, verplaatst te worden uit het milieu van een gala vooistelling in een joelende hossende menschenmenigte het is een te groot contract dan dat men in de studentensociëteit, het persbureau vcor deze ilagan, onmiddellijk zgn indrukken zou kunnen ceerschrgven. Ze to laten bezinken, voor zoover d t in een korten tjjd mogelglc is, is des te meer noodig, wjj! zjj zoo van geheel uiteenloopenden aard zgn. En hoe langer men nadenkt over het gehoorde en ge ziene, hoe meer men zgn indrukken gaat eohiften, hoe meer er komt op de debetzjjde van de commissie, welke de dames en hoeren uitnood gde deze voorstelling bjj te wonen. Want inderdaad de commissie is ons zeer veel schuldig gebleven. Namen als die van Van Dejjsel, Bauer en anderen als litteraire en artestieke leiders, wek ken sen belofte op, welke niet in alle opzichten vervuld werd. Om een afgezaagd gezsgle te gebruikenwjj zjjn dankbaar maar niet voldaan. Dankbaar omdat wjj de eenige vertegenwoordiger van een provinciaal blad waren aan wieu een toegangskaart werd verstrekt. Maar niel voldaan, omdat wjj en zeker niet ten onrechte meer hadden verwacht. Natuurljjk w s het uiteiljjk van deze gala-voorstelling als van allo gala-voorstelling-n in een groote Btad bjj esn extra-gelegenheid. Zjj kreeg een bjj zonder eaohet door het bezoek van de Koningin-Mosder en den Prins der Nederlsndeu. Toon de Hocge bezoekers binnen kwamen verrezen allen van de zetels. Het onz'chrbiar opgestelde concertgsbouw-orkest van Mengelberg speelde het Wil helmus. De verschillende plaatsen, waren behalve door de autoriteiten, waaronder vele ministers met hunne echt- genootea, ingenomen door mannen en vrouwen van bet.aaksnis ia de litteraire ea artistieke wereld, de hoeren natuurljjk met hunne dames, die boe kon het anders een keur van fraaie toiletten tn aanschouwen gaven. Langs de balustrades waren eenvoudige, maar buiteng-- woon smaakvolle gairlandes van groen met rozon aan gebracht. Om kort te gaan er was aan deze zjjde van het lOetlicht veel scnoons te zien. Te hooren was er weinig. Want terwjjl hit publ ek z ch bjj andere voorstellingen uit in den vorm van applaus of toejuiohingen, moet elk uiterljjk bljjk van ingenomenheid achterwoge big fan tenzjj wat hedenavond twee malen geschiedde van uit da Koninkljjke loge het sein gegeven wordt. Nam het oog aan deze zjjde van het doek meer indrukken op dan het oor, hetzelfde w*s het geval met de itdrukken, melke men moest krjjgsn van hetgeen op de plankea werd gepresteerd. Zoo was de tooneelschikking buiten gewoon Rembraudtiek. De aandacht werd van de per sonen zelf afgeleid door de ecboone omgcinir, waarin zjj zich bevonden. Wat was er wat moois gemaakt van het dorde bedijjf, van Josef in Dothan, met den put er op, wat was dat zwart mat roode achterdoek in MeJea stemmig, wat heerljjk mooi was het panorama bjj het slotnummer Hulde aan Rembrand*. De heele aankleeding was zroals men dit op een tooneel

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1906 | | pagina 1