No. 169.
Honderd en achtste
jaargang.
1906.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
VRIJDAG
20 JULI
Stedelijk Museum.
Nationale militie.
Drankwet.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avond behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk t I,
Afzonderlijke nummers 3 Cents
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiön
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HERMs. COSTER ZOON Voordam C 9.
Rechtzaken.
Gemengd Nieuws.
URANT.
Gelegenheid tot bezichtiging van hel Stedeljjk Museum
a f0.10 per persoon op Zondag a.s. en tot koatelooze
bezichtiging op Zondag d.a.v. des namiddags van 1 tot 3 nar
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR
gelast, krachtens bekomen aanschrijving, de onderstaande
verlofgangers, om zich ter bijwoning der herhalings
oefeningen, 's namiddags vóór 4 ure, bij hun korps
te vervoegen
2e Regiment veld-artillerie, lichting 1903, garnizoen
's-Gravenhage
G Augustus 1906. PETRUS JOHANNES BROUWER.
Ie Regiment vesting-artillerie, lichting 1899, garni
zoen Utrecht
6 Augustus 1906. HENDRIK HUISMAN.
Regiment grenadiers en jagers, lichting 1899, garni
zoen 's-Gravenhage
6 Augustus 1906. JAN DEKKER.
Torpedisten, lichting 1904, garnizoen Helder
13 Augustus 1906. WILLEM ANDRIES LEVERT,
JAN MULDER.
7e Regiment Infanterie, lichting 1903, garnizoen
Amsterdam
27 Augustus 190C. FLORIS AKKERMAN, RINSE
PIETER DE GROOT, LOUIS WILLEM VAN VUURE,
PETRUS NICOLAAS ROELAND.
7e Regiment Infanterie, lichting 1901, garnizoen
Naarden
27 Augustus 1906. JAN PETRUS MARIE
SCHOUTEN.
7e Regiment Infanterie, lichting 1901, garnizoen
Amsterdam
27 Augnstns 1906. HERMAN AUGUST MARIE
BRUNKLAUS, CORNELIS PIETER MULDER, JACOB
SCHEEPBOUWER.
7e Regiment Infanterie, lichting 1899, garnizoen
Amsterdam
27 Augustus 1906. JOHANNES ADRIANUS
ZUURBIER.
Pantserfort-artillerie, lichting 1903, garnizoen Helder
27 Augustus 1906. JOHANNES GERARDUS TER-
MAAT, JOHANNES PATER, NICOLAAS WEEL.
4e Regiment Infanterie, lichting 1903, garnizoen
Delft:
10 September 1906. WILHELM GERARDUS HEN-
DRIKUS BARTEN.
De opgeroepenen hebben reobt op vrij transport naar
hun korps en daggeld, dat ter gemeente-secretarie der
woonplaats kan worden aangevraagd.
Alkmaar, 18 Juli 1906.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeens kennis, dat bjj hui college is in
gekomen een verzoekschrift van J. BEL, aldaar, om
verlof tot den verkoop van alcoholhondenden anderen dan
sterken drank, de bovenzaal van het perceel Schapen-
steeg B 4.
Binnen twee weken na deze bekendmaking kan een
eder tegen het verlsenen van bet verlof schrifteljjk be
zwaren indienen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
G. RIPPING, Voorzitter,
DONATH, SeoretariB.
Alkmaar, 18 Juli 1906.
Hofberichten.
Van de best ingeliohte zjjde wordt het volgende mede
gedeeld
Het door ds Avondpost gemelde bericht inhoudende
dat aan de hofhouding zou zijn medegedeelddat Hare
Majesteit de Koningin in bigde verwachting verkeert
is van allen gronl ontbloot.
Algeneene Synode der JVed. Uerv. Herk
In de een-en-negentigste vergadering der Alg. Synode
Woensdag te Den Haag geopend, werden tot piesidont,
vice-president, en secnndus vau den vice-president res
pectievelijk benoemd ds. A. Loefi, te Dordrecht, dr. H.
A. Leennuns Jr., te Harlingen en ds. W. Ellen te Us-
quert.
Het reglement van orde werd ongewjjzigd vastgesteld.
Da v es president werd nitgenoodigd om het. register
van de ingekomen en uitgegeven etnkkta na te zien.
Aan den president werd opgedragen de verschillende
commissarissen te benoemen.
De leden voor tweo fynodi-eontractae werden bg loting
benoemd.
Er werd een brg;n gemaakt met de kennisneming van
bet verslag van de verrichtingen der algemeene synodale
commissie over het jaar 1905/1906.
Tot afgevaardigde van de Alg. Synode naar het Algem
College van Toezicht op het beheer dar goederen en
fondsen der Herv. gemeente in Nederland werd benoemd
de beer C. van Die, tot zjjn secundus de beer W. EUene.
Bg het oyerz'cbt van den staat der Ned. Harv. Kerk
bljjkt, dat in de over 1904 gehouden schrifteljjke kerk
visitatie het zielental der gezamenljjke gemeenten opgegeven
wordt te bedragen 2,498,7C0 zielen.
In het jaar 1905/1906 werden erkend als zelfstandige
gemeenten: de weezsnkapel te Neerboscb, Glaneibrng
Drachta ter compagnie.
Van Ssptember 1905 tot Mei 1906 werden, na afgelegd
examen, 61 oandidaten toegelaten tot de Evangeliebediening.
In den onrsns 1904/1905 waren 290 stodsnten ingr
sobreven in het albnm der kerkeljjke boogleeraren.
In de zitting van Donderdag kwam o. a. een verzoek
van de olasicale vergadering van Amsterdam aan de orde
om geen nienwen wetgevenden arbeid op te vatten,
voordat de kerk zich heeft knnnon uitspreken o»er een
voorstel lot reorganisatie. De rrquestract meent dat alleen
een Synode, naar den eisch Tan het «gereformeerd
beginsel samengesteld, met vrucht op wetgevend'gebied
werkzaam kan; rjjn.
Op dit verzoek werd afwjjzend beschikt. Uit het ver
slag o'er de financiesle aangelegenheden in het algemeen
bleek, dat de oommissie van toezicht op de administratie
van den quaestor-generaal adviseert om de rekeningen
van ds verschillende fond en goedj te keurenden den
qnaestor-generaal deswege te déchargeeren voor zijn
beheer over 1905, en hem nit te noodigen zich verder
met de administratie te bljjven belasten. Overeenkomstig
dit advies word besloten.
Congres van den middenstand.
Gistermorgen werd het congres te Leenwarden voort
gezet. Aan de orde werd thans gesteld het onderwerp:
«oprichting van gemeenteljjke bandelsecholea voor den
middenstand.*
Hierover is een uitvoerig praeadvies uitgebracht door
Dr. A. Borgman, directeur der Nederlandsebe School
▼oor Njjverheid en Handel, te Enschede, waarin deze de
volgends conclusie heeft gesteld.
a De Regeering stelle een akte verkrijgbaar voor het
boekhonden en voor de'coriespondentie.
b. Oreral worde in avondenrsussen of op tjjden, geschikt
voor ondere bezoekers, onderwjjs gegeven in het boek
houden en correspondentie.
e Hier en daar worden Handelsscholen opgericht, die
men lagere Handelsscholen zou kunnen noemen en waar
'eerlingen van pl. m. 13 tot pl. m. 15 jaar dag-onderwjjs
ontvangen in alle vakken, die de handelsman met
«zaken van bescheiden omvang* moet kennen en des
avonds onderwjjs wordt gegeven aan'hen, die deze school
des daags niet kannen volgen.
De heer S. J. van Duinen, ging met de oonclnsie van
den praeadviesenr mede.
De heer M. ten Cate, nit Winschoten, lid van het
hoofdbestuur, achtte Lager en Middelbaar Onderwgs niet
geschikt voor de ontwikkeling van den i middenstand.
Daarom jniobte hg de denkbeelden van den heer Borgman
zeer toe.
De heer Mr. E J Korthals Altes, nit Amsterdam,
verwachtte meer heil van bandelscursuesen dan van
handelsscholen, welke te veel rpecialiseeren. Niet de
talenkennis is in alle vakken zoo onmisbaar, maar de
kennis van het boekhouden, die hebben do winkeliers
vootal noodig, naar sprekers^ervaring als accountav-t.
Ds heer Dr. Bos vond het praeadvies van Dr. Borgman
voor dezo vergadering te veel van paedagogisoh-tecbnisch
karakter. Het handeleonder wjjs moet voorts, volgens spreker,
zoovtel mogelijk van de kooplieden zelf uitgaan, dan heelt
het kans pr*oti?ob ingericht te zijn. Het Kgk, de pro
vinciën en de gemeenten behooren het onderwgs te s'eunen,
en daarop dringt deze bond aan, zich bepalende tot ééae
conclusie, namelijk: dat overal het handelsonderwijs
worde ingericht naar de verscheidene behoeiten en met
medewerking van de verschillende openbare ba turen,
(Toejuichingen).
De heer Tbjja Plet uit Njjmegen verklaarde, dat deze
woorden hem uit het hart gegrepen waren.
De heer H. Goedhart Jr., nit Arnhem, vereenigdo zich
geheel met de algemeene conclusie van Dr. Bos.
De heer Koppel, nit Den Haag, stelde voorde con
clusie uit te breiden met eene opdracht aan het hoofd
bestuur om de verestigingen aan te sporen do zaak
spoedig ter hand te nemen en meteen een leiddraad te
geven voor de meest prsctieche inrichting van het han
delsonderwijs.
De heer J Das Dzn., lid van het hoofdbestnor, wenschte
eene prijsvraag over dit onderwerp nit te schrgven.
De praeadviseur Dr. Borgman, dankte voor do welwil
lende ontvangst, welke zjjn advies genoten heeft. Hg
wees er in de eerste plaats op, dat het begrip midden
stand niet te drfinieearen is. Wil men dus iets voor
den middenstand doen, can moet men de grenzen Diet
te eng trekken.
Spreker heeft als grondslag genomen degenen, die ah
voorbereiding slechts lager onderwgs hebben genoten. Is
het nu niet mogoljjk ander handelsonderwijs te krjjgen
dan hetgeen zich aansloit bg het herhalicgsonderwjjs
Waartm zou men dat niet aannemen? Het halve «i is
beter dan een leego dop.
De oonclnsie v> n Dr. Bos, aangevuld in den zin als
door den hter Koppel aangegeven, werd bjj acclamatie
aangenomen.
Eea levendige gedachïenwisspling ontstond over de
vrsag, door de UDtobtfohe Hindslsvereeoigieg gesteld:
of er een afdoend middel te vinden is om «vliegende
winkels» te keeren
Verechille de middelen werden aangegeven;wjjti-
ging van de Gemeentewet om de vliegende winkels te
kuneen belasten wjjziging van de wet op de B?-
drgfsbelaetieg het ontiemen van de vergunning aan
kasteleins, die uitvnrkoopen in hnnne lokalen toelaten, enz.
Ten slotto werd op voorstel van den hter Koppel,
uit Den Haag besloten aan de Regeering *e verzoeken
de wetgeving aldus te wjjzigec, dat bonders van vlie
gende winkels op geljjke wjjze in de belastingen kannen
getroffen worden als andere neringdoenden, opdat eene
onbillijkheid worde weggenomen.
Om elf nar werd de vergadering geschorst, ten einde
de congresleden in de gelegenheid te stellen op bun
gemak de tentoonstelling te bezichtigen.
Na de panze kwam aan de orde Verkoop op afbe
taling, met p ae-advies van prof. rnr. Strujjcken en ver
koop en détail, met prae-advies van mr. E. J. Korthals
Altes. De eerste adviseert, op dit terrein niets te doen,
niet door den wetgever te doen ingrgprn, geen wetteljjke
bepalingen op het afbetalingsoontract in bet leven te
roepen en de zaak nog maar baar beloop te laten. De
laatste onderwerpt aan het oordeel der vergadering de
volgende conclosies
«De verkoop contact behoort, als de meest voor-
deelige voor den kleinhandelaar, met gepaste middelen
tc worden aangemoedigd."
«De verkoop contant, gepaard met bet verstrekken
van oadeaux en bons behoort als oneerljjke concurrentie
veroordeeld te wordeD."
«De indiening van een factnnr van bet geleverde, bg
elke levering, behoort regel te worden alsmede het toe
staan van een extra korting van een procent, boven de
gebruikelijke korting v .n 1 pCt., bjj betaling geschiedt
binnen een maand na de indiening der rekening."
Hierbij werd bet eerst behandeld een motie van de
algemeene winkeliersvereeniging-Amsterdam luidende
«Het congres, gehoord de bespreking naar aanleiding
van het rapport: «Ds vei koop en dé'ail door mr. A
H. Struycken, is wetteljjke legeling van bet afbetalings
contract wenscheljjk zoo ja, welke spreekt zjjn af
keuring uit over de wjjze, waarop grootendeels de ver
koop op afbetaling hier te lande geschiedt en waarvan
het publiek de dupe is, spreekt de wenscheljjkheid uit
dat door de bg den Bond aangesloten vereenigingen, met
al de haar ten dienste staande middelen, deze misbruiken
zullen worden te keer gegaan."
Zjj wordt toegelicht door den beer H. Koetscheidt.
Na tameljjk uitvoerige discussies werd ze aangenomen
nadat op voorstel van mr. S'ruycken Je redactie in zoo
ver was gewjjzigd, dat bet congres zjjn afkeuring uitspreekt
over de misbruiken, waartoe de verkoop op afbetaling
hier te lande aanleiding get tt en waarvan het publiek de
dupe is; de vereenigingen worden opgewekt de bestaande
misbruiken te bestndeeren en na te gaan, om dan met
alle ten dienste staande middelen die misbruiken te keer
te gaan.
Van de conclnsies van mr. Korthals Altes (zie hier
boven) werden 2 en 3 teruggenomen. De eerste werd
aangenomen onder aanvalling na «gepaste middelen* met
«o.a. door het toestaan van bet geven van een extra
korting", een aanvulling er in gehraoht op voorstri van
de beeren Dr. Nouens en Fideldy Dop.
Vervolgeus werd door dsn heer v. Leeuwen te Rotter
dam toegelicht het voorstel van de vereeniging Winke
liers- en Handelsbelangen'' te Rotterdam tot het voeren
van een algemeene actie tegen de z.g. particuliere pand
jeshuizen. Dit werd aangenomen zonder discussie.
Te kwart voor vjjf wsrd de vergadering gesloten.
OuderdoBM- en Invaliditeitsverzekering.
Geljjk reeds vroeger werd medegedeeld, hebben de heeren
prof. mr. H. B. Greven, mr. J. H. W. Q. ter Spill en
F. M. Wibaut zich bereid verklaard van praeadvies te
dienen over het door de Vereeniging voor de Staafshuis
hondkunde en de Statistiek voor dit jaar aan de orde
gestold onderwerp.
De te bespreken vragen zjjn:
«Is invoering eoner verplichting lot verzekering tegen
de geld°lijke gevolgon van ouderdom en invaliditeit wen
sckeljjk
«Zoo neen, door welke andere middelen kan de Slaat
deze verzekeiingen bsvorde.ou
De praeadviezen van de heeren Greven en Wibaut zjjn
thans verschenen; de heer Ter Spill kon door bjjzosdere
omstandigheden zjjn advies nog niet voltooien, doch het
bestnur hoopt ook dit advies nog f jjdig óór de vergade
ring aan de ledon te kannen toezenden.
Mr. Greven plaatst zich volgens de N. Ct. op het stand
punt, dat het hoofddoel van do verplichte verzekering is
een einde te maken aan een der hoofdoorzaken van de
onzekerheid in het stoffeljjk bestaan van den werkman
Het bereiken van den hoogeren leeftjjd op zichzelf
brengt die onzekerheid niet te weeg. Uit een door leden
der Staatscommissie ingesteld onderzoek is gebleken
dat een niet onaanzienljjk deel van hen, die den 65jarigen
leeftjjd hebben bereikt, nog een zelfstandig bestaan
vinden in dien zin, dat zjj niet ten laste komen van
de openbare of bijzondere liefdadigheid. Voor vallede
ouden van dagen is een pensioen zeer zeker begeerljjk,
maar niet onontbeerlijk. Invaliditeit daarentegen maakt
zelfstandig bestaan onmogelijk, Zjj bedreigt den arbeider
in meerdere of mindere mate op eiken leeftjjd. Eenige
vervroeging van den leettjjd waarop het oudendag-
pensioen ingaat, kan dus bier niet batenhen, die op
jeugdigen leeftjjd invaliede worden, bereikt men door
dit middel toch niet en men maakt de geheele regeling
onmatig en onnoodig kostbaar, wegens de talryke aan
nog valleden toegekende pensioenen. Verzekering tegen
invaliditeit moet dus het hoofddoel zjjnwanneer
daarnaast, uitsluitend wegens het bereiken van een
Zekeren hoogen leeftjjd pensioen wordt toegekend, dan
geschiedt dit alleen wegens een vermoeden van inva
liditeit, wegens den omslag en de vele moeiljjkheden,
verbonden aan het onderzoek van telkens herbaalde
aanvragen om invaliditeitspensioen.
De praeadviseur besluit zjjn bctocg
Wanneer, zooals ik hoop te hebben aangetoond tegen
verplichte invaliditeitsverzekering in beginsel geen
afdoende gronden zjjn aan te voeren, en dit de eenige
weg is langs welken het doelvoorkoming, voor zoo
veel mogelijk, van invaliditeit en voorziening in de
daaruit voortspruitende behoeften, kan worden bereikt,
dan kunnen de praetische moeilijkheden, die bjj de
uitvoering te wachten staan, niet leiden tot een besluit
tot onthouding. W ij zullen de bezwaren hebben te
ondervangen, voor zoover menscheljjk doorzicht dat
vermag, en berustende in wat er onvermjjdeljjk minder
bevredigends of misschien onbillijks overbljjft, zullen
wjj ons niettemin, evenals in Duitschland, er over
kunnen verheugen, een betrekkeljjken vooruitgang te
hebben bereikt.
De heer Wibaut acht het noodig voor den gang van
zjjn betoog de eerstgemelde vraag te splitsen en nader
te omschrjjven als volgt
a. Is invoering eener wettelijke verplichting van
arbeiders om zich te verzekeren tegen geldeljjke
gevolgen van ouderdom gewenscht
b. Is invoering eener wetteljjke verplichting van
arbeiders om zich te verzekeren tegen geldeljjke
gevolgen van invaliditeit gewenscht
c. Is invoering eener wetteljjke verplichting van
werkgevers om de arbeiders in hun dienst te verzekeren
tegen geldeljjke gevolgon van invaliditeit gewenscht
Deze beide eerste vragen worden ontkennend, de
laatste bevestigend door den praeadviseur beantwoord,
I welko antwoorden hjj in zjjn advies nader toelicht.
Z. O. afdeellng van Borneo.
De correspondent van de N. R. Ct. te Batavia seinde
gisteren
«De Goesti's Tissa Mohamad en Lintih, alsmede baar
echtgenoot Toemenggoeng Djadam hebben zich met vele
volgelingen onvoorwaardelijk ouderworpen. Er zjjn 150.
geweren ingeleverd.
Goesti Biakit en Panglima Amin, die zich scbnil ge-
honden heeft, zjjn naar Pasir uitgeweken. Hun uitleve
ring is gevraagd."
Het blad teekend daarbjj aan
Toemenggoog Djadan is een bekend bondekoofd uit de
Midden-Doesoen. Langen tjjd is op hem jacht gemaakt,
zoodat hjj bg gebrek aan stean is moeten aitwjjken naar
de Boven-Tabaiongatreek (afdealing Amoentai). Wjj von
den slechts vermeld dat bg vergezeld werd door de
Pegoostian-vronwen Goesti Lantih en Goesti In tan (Sepijah)
Het telegram bevat alzoo een gunstige en belangrjjke
tjjdiag, daar Djadan ons heol wat te doen beeft gegeven
Zoo maakte in bet, begin van dit jaar nog de bevolking
van de kampong Braspapan in de onderafdeeling Boen+ok,
alsmede de dajaks van Tzbalong Kiwa gemeene zaak met
hem. Omtrent Goesti Brakit en Patglima Amin kannen
wjj geen bjj zonderheden mededeelen.
Hon aitwjjken naar Pasir, een rjjkje op de oostkust
van Borneo onder ons rechtstreeks bestaar, is echter niet
onbelangrjjk, daar in dit gewest de rust nauweljjks is
hersteld. De vraag om uitlevering zal wel weer militair
optreden in Pasir tengevolge hebben.
Llbeiale klesvcreenlglng.
Te Schardam is een liberale kiesvereeniging opgericht.
Opening en sluiting der (acht en vlsschery.
Gad. Staten var Noord Holland hebben bepaald
dat de jaebt op waterwild in dit gewest zal worden
geopend als volgt
In den kring, begrepen binnen den Westfriescben om-
ringdjjk, in de gemeente Petten, in de gemeente Callantsoog,
alsmede in het gedeelte van den polder het Koegras,
gelegen ondor de gemeente Helder, op |14 Juli 1906,
met zonsopgang
op het eiland Texel, met uitzondering van een polder
Ejjerlacd, op 11 Ang. 1906, met zonsopgang, en
in de overige deelen der provincie, dus ook in den
polder Ejjarland op Texel, op 28 Juli 1906, met zonsopgang.
Hip cn eieren.
Kip, ik heb je
'n Vijftigjarige man, 'n zekere H., was in dienst bjj
'n poelier te Amsterdam, die aan de burgers vau
Groot-Mokum kippen leverde tegen den civielen prjjs
van één gulden en vjjftig centen. Wanneer zoo'u kip
was afgeleverd, kwam natuurljjk de kwitantie. En H.
was de taak opgelegd, de kwitanties voor verkochte
kippen te innen.
Tot 'n goeden dag H. 'n valsche nota schreef en voor
voldaan bjj 'n klant teekende.
»Kipik heb je,« dacht hjj, toen hjj de één gulden
vjjftig in den zak stopte.
«Kip ik heb je,« dacht de tapper, toen H. 'n paar
dubbeltjes voor jenever van het «verdiende» geld uitgaf.
«Kipik heb je,« dacht de politie, toen ze H., die
zich onder wjj 1 ook nog had schuldig gemaakt aan
oplichting, waarbij hjj eieren had weten machtig te
worden, arresteerde.
De officier van justitie, mr. Van Dam, eischte tegen
den man, die nog nimmer veroordeeld is, zes maanaen
gevangenisstraf.
De verdediger, mr. L. H. Feschotte, pleitte clementie.
(T«L)
Frans Rosier.
Wofnvlagmorg3n is zooals men weet Frans Rosier
naar Medemblik vervoerd, waar hjj om ballóér aankwam
on in '8 Rjjks-Krankzinnigengesticht is opgesloten. Geljjk
wij mededeelden, h eft de Rechtbvck te Rotterdam brui
bui'en vervolg ng gesteld inzake de inbraak en den
moordaaoslag Ie Gonda, waarvoor hg preventief gevangen
zat,
Om dit rechtecljjk besluit goed te bsgrjjpen en tevens
te waardeereo zegt het Rolt. Nbld. is het noodig
bet verloop vau Rosiers leren in bet Huis van Brwaring
aan de Bargstraat, te keccen.
Den 7d>:n Maart 1.1. werd Rosier daar opgesloten.
In verband met de vis wanbegrippen die bjj het publiek
nog altoos bestaan omtient ontoerekenbaarheid van mis
dadigers, nam de reckter-courmissuris Mr. A. J. Polak,
onmiddoljjk de coodigo maatregelen tot het benoemen
van oon commissie van deskundige prychiaters, om in
hoogste instantie uitspraak te doen over den zielstoestand
van dezen misdadiger en om te besliste*, wat den rechters,
als esrljjko msnichrn, 'e.enover hem te doen stond.
De bekende mannen op dit gebied in Nederland, de
professoren Winkler, te Amsterdam, en J-lgeisma, te
Leiden, warden daartoe nitgenoodigd en b'ëodigd.
Deze beide haeren hebben in zjjn cel Rosier herhaul-
deljjk bezocht en vaak urenlang met hem gesproken.