No. 170. Honderd en achlste jaargang. 1900. DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Herhalingsonderwij s Licht en Lucht ZATERDAG Prijs der gewone advertentiën 21 JULI. Stedelijk Museum. Landweer. BINNENLAND. Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en Feestdagen uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80 franco door het geheele Rijk t I, Afzonderlijke nummers 3 Cents. Telefoonnummer 3. Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij vjh. HBRMs. COSTER ZOON Voordam C 9. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Jongem en Meisjes. ALKNIAARSC COURANT. Gelegenheid tot bezichtiging van hel Stedelgk Masoute a fO.10 per persoon op Zondag a.s. van 1 tot 3 aar. Ue Burgemeester der gemeente Alkmaar herinnert den verlofgangers der militie van de lichting 1§98, die bestemd i[|i op 1 Augus tus 1906 nanr de landweer over te gaan, aan huaae verplichting om zich nk 1 Augustus 1909 doch vóór of op SO Augustus d. a. v. ter gemeente-secretarie aan te melden, onder overlegging vna huis militair zakboekje. Alkmaar, De Burgemees'er voornoemd, Juli 1906. G. RIPPING. Onderstaande personen worden verzocht zich ten spoedigste ter secretarie dezer gemeente aan te melden (Afdeeling Bevolking): JACOBUS HENDRIKÜS RANZIJNgekomen uit de gemeente Akersloot. LEONARD JOHANNES FENIJNgekomen uit de gemeente Amsterdam. VOOR BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente Alkmaar brengen ter kennis van ouders of verzorgers van kinderen, die dezen tot eene der herhalingsscholen voor jongens of voor meisjes in deze gemeente wen- schen toegelaten te zien, dat de gelegenheid tot aan gifte daartoe zal bestaan, ook voor hen die reeds in het vorig jaar aan het onderwijs hebben deelgenomen, van 9 toten met ÏO Augustus a.s., des avonds van 69 ure ten stadhuize. Herhalingsonderwijs zal omvatten a. de hedcrlaudsehe taal l het rekenen t c. het boekhoudea, het handelsrekenen, het la richten van eenvoudige administratie j d, indien daaraan behoefte blijkt te bestaan de begin selen der Fransche, Dultsche en Hngelsche taal c. de nuttige handwerken voor meisjes. Het sohoolgeld bedraagt per kwartaalvoor één kind f 1.50; voor twee kinderen uit een gezin, gelijktijdig de school bezoekende, per kind f 1.— voor elk kind meer. per kind f 0,50. Voor minvermogendenis slechts de helft en voor onvermogenden geen schoolgeld verschuldigd. Belanghebbenden worden uitgenoodigd by de aangifte het vaccinebewys der leerlingen over te leggen. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter. 18 Juli 1906. DONATH, Secretaris. in ome WoningenWinkelt, Werken Bergplaatsen. JVU>iglng der Bouw- en Wontngverordenlng, in de Zittirg vao den Gemeenteraad van ALKMAAR, op Woensdag 4 Juli 19C6. Het verstrekkende belang van ruimen toevoer van licht en lucht tot alle ruimten, die langer of korter tijd den mentch tot verblijf verstrekken, wordt tegenwoordig door menechen van eenige ontwikkeling wel niet moor betwist. Ja, zelfs ziet men tegenwoordig wel algemeen in, dat donkere, elecht geventileerde ruimten, ook al dienen zij niet tot menschelijk verblijften eenen male ongewensobt zjjn. Men weet dat mnggea en andere echadeljjke insecten bg voorkeur hun schuil* en verblijfplaatsen zoeken in donkere kelders en bergplaatsen. Brkend is het, dat er onder die insecten meerdere zjja, die ziekten kunnen overbrengen, weten wg o.a. dank zij bet ozderzoek jarenlang met de grootste inspanning en scherpzinnigheid voortgezet, dat de overbrenging van de malatia (die ook in Alkmaar zoovelen ernstig en vaak langdurig ziek maakt) voornamelgk plaats heeft door een bepaald soort mugpen. Maar ook heeft de ervaring honderdvoudig geleerd, dat de kiemen van besmettrlgke ziekten, eenmaal in die donkere inimten doorgedrongen en genesteld, er teer moeilgk te ve-rwjideren agn. Herhaaldelijk heeft men kuanen nag? an, hoe van hier uit de infectie-kiemen telkens opnieuw zich verspreidden en aanleiding gaven tot het ontstaan van ernstige eti- demiën. a r Het inzicht in deze voor de gezondheid zoo gewichtige feiten, is Binds de laatste twintig jaren door fcet weten- schappelgk onderzoek veel öuidelgker geworden Het eerst door Fransohe, spoedig daarop ook'door tal- rgke Duitsche en andere onderzoekers werd aangetoond dat kiemen van besmeUelijketiek\ten door het zonlicht in korten tijd gedood werden, ja, dat zelf, het diffuse daglicht, in voldoende mate toetredend, deze kiemen in eenige dagen, eomtijde rn eentge uren, onschadelijk kan maken. In donkere, slecht geventileerde ruimten, die gewoon- Igk ook vochtig zgn, zag men daarentegen deze ziekte kiemen tot sterke ontwikkeling komen. Hoewel dit alles Bia u l0P. outwikkeling aanspraak maken, voldoende bekend is, blgkt toch dagelgks dat deze kennis tn de praktijk vaak verwaarloosd wordt. Z°°A TW'rd, ,Zel/9.j".?e ZittiDS VAn den Gemeenteraad van 4 Juli 1.1. duidelgk en klaar getoond, hoe weinig de groote beteekenxs van licht en lucht ook voor berg. en werk- plaatsen werd beseft. v Het grooto algemeen belang bierbjj in 't spel maakt het mg tot plicht rugn meening hier omtrent onomwonden uiteen te zetten. Waar bet blgkens bot voorafgaande vaststaat, hop donkere, slecht geventileerde ruimten ge vaar opleveren voor de volksgezondheid, daar ligt het op den weg van bet woningtoezicht om, gesteund door een gemeenteverordening, die ruimten óf voor licht en lucht toegankeljjk to maken óf zoojmogelgk te doen var dwjjnen. Zal dit laatste in de proktjjk vaak moeilijkheden op leveren, in elk geval behoort een bouwverordening het tot stand komen van dergelijke, voor de gezondheid schadelijke ruimtenook al dienen zij niet tot verblijfplaateen van den mensch, ten eenenmale onmogelijk te maken. In nog veel hooger mate geldt deze eisoh voor ruimten waar langer of korter tijd verblijf gehouden wordt, dus voor woningen, winkels en werkplaatsen, Voor des mecsoh is ruim toetreden van licht en lacht een lavenseisch. Het kan zgn nut hebben deze uitspraak nader toe te lichten. Ieder onzer weet dat in vertrekken, waar het zonlioht niet of niet voldoende doordringt, de atmospheer vaak vochtig en bedompt is. En elk geneesheer zal n kannen mededeelen dat in die donkere kamers, ook in de huizen der gegoeden, de meeste zieken en ongezonden voorkomen, lijdenden aan rhenmatiek, bloedarmoede, klierachtigheid en loncziek'-n. Begrijpelijk is deze samenhang geworden nu wy weten op welk een krachtige wijze de lucht door het zonlicht gereinigd wordt, hoe het licht de schadelijke organische bestanddeelen vernietigt en de ziektekiemen doodt. Nauwgezet onderzoek in verschillende steden heeft dan ook duidelijk aangetoond dat tuberculose 't meest in die woningen, winkels en werkplaatsen voorkomt waar de verlichting door het daglicht onvoldoende is. Meer en meer blgkt het zonlicht in den stryd tegen longtuberoulose, tegen bloedarmoede en klieraohtigheid onze machtigste bondgenoot, en naast het licht is in dien strgd noodig het wapen ruime toevoer van lucht. Waar deze twee ontbreken daar heerscht, blgkens de ervaring, cok gewoonlijk onzindelijkheid. Ome verblijven moeten dus niet alleen toegankelijk zijn voor het zonlichtook de ruimte en de gelegenheid tot lucht- ververzching behoort ruim voldoende te wezen. Hoe moet dus de woning gelegen zgn om aan deze eischen te voldoen? Het antwoord ligt voor de hand. Het gebouw moet liggen aan een voldoend breede straat en aan de achterzijde van het huis moet voldoende ruimte openblijven om ook de verblijven aan die zijde voldoende van licht en lucht te voorzien. Daarbg moeten doeltreffende bepalingen gemaakt worden die beletten, dat de huizen zoo hoog gebouwd wor den, dat zij hel zonlicht van de tegenoverliggende gebouwen geheel of grootendeels benemen. Zulke bepalingen en voorschriften zijn neergelegd in de Bouw- en Woningverordenivgen. Onze Volksvertegenwoordiging heeft het enorme belang van een gezonde woning ingezien. Den 22en Juni kwam de Woningwet tot stand. Bg deze wet worden de gemeenteraden verplicht de genoemde Bonw- en Woningverordeningen vasttestellen. De besluiten tot vaststelling, aanvulling, wjjziging of intrekking van genoemde verordeningen zgn aan de goed keuring van Gedeputeerde Staten onderworpen. Na in het voorafgaande aangetoond te hebben het groote belang voor de volksgezondheid] van goedver- lichte en ruime woningen, winkels, werk- en bergplaatsen, ca te hebben gewezen op de onmisbaarheid van doel treffende bepalingen in Bonw- en Woningrerordeningen, vragen wg ons af Je voor Alkmaar een dergelijke verordening noodig m. a. w. moet er in onze stad iete gedaan worden om licht en lucht toevoer tot onze gebouwen te verbeteren Het antwoord moet luiden Voor Alkmaar is zulk eeu verordening beslist nood- zakelgkde plaatsing van de gebouwen ten opziehtevan den openbaren weg en van elkaar is speciaal in het oude stadsgedeelte op vele plaatsen zoo slecht dat verbetering niet kan en mag uitblijven. Wie zich hiervan nader overtuigen wil, neme de moeite onzen Waagtoren te beklimmen. Welk een contrast tnsschen het heerlgk ruime landschap om de stad en de op elkaar-gepakte huizenmassa in het ouwe stadsgedeelte. Nauweljjks zijn de smalle straatjes tusschen de nagenoeg overal aaneensluitende daken te herkennen. En van open ruimten achter de gebouwen is zoo goed als niets meer overgebleven. Bjjna alle ruimte is volgebouwd. De gevolgen zgn niet uitgebleven. Aan de meest bil lijke eischen van licht en lucht in deze woningen wordt sinds lang niet meer voldaan. Vele woningen in de oude stad, het is overbekend, zjjn daardoor duister, slecht te ventileeren, vochtig, in 't kort voor bewoning ongezond. In vele dier huizen vinden onze geneesheeren de ljjders aan klierachtigheid, bloedarmoede en longtuberculose. En hunne ervaring leert herhaaldeljjk de machteloos heid van hunne behandeling in zulk een omgeving- Deze toestand was in de laatste jaren bezig nog te verergeren, nog slechter ie worden. De werkplaatsen vragen meer ruimte, het winkelbe drijf eischt voor de winkelwaren meer licht en grooter plaats en dit alles ten koste van de bewoners. De koopwaar naar voren in het licht, de menschen naar achteren in 't donker. Zoo is de toestand geworden. En, nu da open ruimten achter deze gebouwen zjjn volgebouwd, nu zou men bjj gebrek aan ruimte, de huizen hooger willen maken. Of men daarbjj aan zjjn overbuurman nog het weinigje licht beneemt dat met moeite tot hem door dringt, wordt gewoonljjk van minder belang geacht. Keeren wjj nu terug tot onze Bouw- en Woning verordening. Vergeljjken wjj onze verordening met die van andere steden (welke met Alkmaar te vergeljjken zjjn) dan blijkt, cat de eischen erin vervat hier in geen geval hooger zjjn. Integendeel, de eischen in onze Alkmaarsche Bottw- en Woningverordening zijn minimale. Gaan wjj nu een oogenblik na het verslag van den Gemeenteraad op Woensdag 4 Juli '06. Zooals ik reeds opmerkte, de meerderheid der Raads leden heeft het verstrekkende belang van licht en lucht voor berg- en werkplaatsen niet voldoende ingezien. Het bleek uit zjjn betoog, dat onze geachte werkmansafge vaardigde de in artikel 31 der verordening voorgeschreven open ruimte achter bergplaatsen niet noodig vond. Voor bergplaatsen moest vrijstelling van artikel 31 gegeven kunnen worden, moest men vrjjheid hebben zgn terrein vol te bouwen. Verdedigd werd dit voorstel met de redeneering, dat in zulk een geval het bovenhuis (boven de werk plaats) niet meer oppervlakte mocht beslaan dan in artikel 31 is aangegeven en er dus boven het dak van de bergplaats voldoende open ruimte zou beschikbaar zjjn. Dit betoog van den werkmansafgevaardigde vond direct steun bjj dien van den middenstand. Na herhaal- deljjke redactiewjjziging kwam men tot het resultaat dat de open ruimte voor een bovenwoning kan gelegen zjjn boven den begaiien grond, indien de woning gelegen is boven een pakhuis of werkplaats. Men was dus van kwaad tot erger gekomen. Eerst lucht en licht niet voor de bergplaats, daarna werd dit ook verboden voor de werkplaats. M. a. w. de werkman en de baas die het grootste gedeelte van den dag in de werkplaats vertoeven, hebben hier lucht en licht niet noodig. Dat een dergeljjke opvatting in strjjd is met de boven uiteengezette regelen der gezondheidsleer behoeft geen nader betoog. Juist de lichamelijk zich s'erk inspannende werkman, verblijvend in de vaak stoffige atmosfeer, heeft licht en lucht in bjjzondere mate noodig. Maar de raadsleden, op vrjjstelling bedacht, zagen dit groote algemeen belang over het hoofd en zoo deed zich het merkwaardig verschijnsel voor, dat de werkmansaf gevaar.iigde in den Baad in alle oprechtheid het goede willende een der hoogste belangen van den werkman, zjjn gezondheid, te kort deed en de vertegenwoordigers van den middenstand, eveneens het goede willende, den middenstand in 't algemeen benadeelden door op het minimum licht en lucht nog aftedingen ten bate van een particulier belang -j- Gelukkig volgde hierop een meer verbljjdend verschijn sel. Ons oudste aanwezige raadslid, de jongeren bescha mend, besefte het groote nadeel van dit besluit, hjj trachtte te redden wat nog te redden was door voorte- stellen deze wjjziging in de Bouw- en Woningverordening dan alleen te doen gelden voor de oude stad. In het nieuwe stadsgedeelte mocht althans dit misbruik niet insluipen. Merkwaardig, onze werkmansafgevaardigde stemde ook tegen dit voorstel. Toen de Raad dit voorstel aannam toonde de meer derheid dus wel het nadeel van de wjjziging intezien, maar helaas er toch niet voldoende van doordrongen te zjjn om het misbruik voor het oude (op vele plaatsen verouderde) stadsgedeelte te verbieden. Zelfs drong daarop een der Raadsleden er nog eens bijzonder bjj den Voorzitter op aan om deze wijziging spoedig te doen goedkeuren. Vergis ik mjj niet, dan zal de goedkeuring op dit Gemeenteraadsbesluit, strjjdig zjjnde met het algemeen belang, niet komen. Laten wjj den moed niet verliezen er zjjn nog Gedeputeerden in Noord-Holland. Hier zjj nog aan toegevoegd dat de Voorzitter der vergadering, het algemeen belang vooropstellende, met kracht de minimale eischen der Bouw- en Woningver ordening verdedigde. Bljjkens het verslag van de Bouwpolitie, in het Ge meenteverslag opgenomen, worden de groote belangen hierboven besproken door ons ndageljjksch bestuurt op krachtige wjj ze behartigd. Laten wjj hier open jjk den wensch uitspreken dat Burgemeester en Wethouders op den ingeslagen weg mogen voortgaan. Alkmaar, Juli '06. Dr. TUYL. Zie Alkmaarsche courant van 4 Juli '06. -j- Onnoodig is het m. i. hier te wjjzen op het belang van een open ruimte in geval van brand, in werk- en bergplaatsen niet zeldzaam. Liefdezaaiers naar 't Loo. De Tijd bar cht, dat vao wege H. M. de Koningin twee liefdezusters der Corgregatie van drn H. Oaroius Birromeus uit Hilversum ten paleizo Het Loo zjjn vei- zocht, ter verpleging van kepitein graaf Da Monceaa, adjudant van dienst der Koningin, die ernstig ongesteld is. Gisteren zgn de liefdezusters op Het Loo aangekomen. Algemeene synode. Tegenwoordig was gisteren op de voortgezette ver gadering de quastor-generaal. Door den heer C. van Dis c.s. werd voorgesteld om in art. 27 van het reglement op het examen, achter de woorden „het Evangelie van J. C." op te nemen „overeenkomstig de schriften des Ouden en Nieuwen Testaments". Dit voorstel komt later in behandeling. De vice-president rapportteerde omtrent zgn onderzoek van de registers, dat in het jaar 1905/1906 ingekomen zgn 1602 stukken eu uitgegeven 1824 stukken. De bouwkundige dor Synode berichtte dat de herstel lingswerken der pastorie te St. Anthoniepolder, overeen komstig het bestek zgn afgewerktdit wordt ook ver klaard omtrent den bouw der pastorie te Hoek van Holland. Een begin wordt gemaakt met de behandeling der aangelegenheden van het fonds voor uoodlgdende kerken en personen. De vergadering vereenigde zich met de voordrachten der Alg. Syn. commissie, om een subsidie toe te kennen uit het fonds voor noodlydende kerken en personen aan de gemeente Zevenhoven groot f 650, voor her stelling der kork aan de gemeente Egmond a. d. Hoef. groot f 5000 voor pastoriebouwaan de gemeente Groot-Schermer, groot 1400, voor herstelling van kerk en pastorie aan de gemeente Qapinge, groot f 200 voor herstelling van kerk ei pastorie aan de gemeente Wier, groot 2000 voor herstelling der pastorieaan de gemeente Den Boer, groot ƒ4350 voor hers'elling der kerk; aan de gemeente Egsten, groot 1000 voor kerk bouw zoodat aan groote toelagen toegekend is een bedrag 14600. Reglement voor het vervoer op de Spoorwegen. Bg kon. besluit van den 9en Juli j.l. (St.-bl. uo. 201) zjjn verschillende wgzigingen gebracht in het Algemeen Reglement voor het vervoer op de spoorwegen. Aan het herziene reglement zjj het volgende ontleend. In art. 4 is o.a. verboden in een rjjtuigafdeeling van een boogere klasse, dan door het plaatsbewgs is aange geven, fe stappen, tenzg dit tegen bjj betaling van den hoogeren rraohtprgs wordt toegelaten te rooken in afdeelingen van rgtuigen, die daarvoor niet zgn aangewezen met het rooken in die afdeelingen wordt gelgk gesteld het zich aldaar met brandende tabak bevinden. Betalingen. In art. 6 is bepaaldDe betalingen voor plaatsbewjjzen of voor ineohrgving van bagage kunnen in afgepast geld worden gevorderd. Bespreken. Behalve voor de, onder goedkeuring van den minister van Waterstaat, daartoe aangewezen treinen oi rgtuigen kannen geen bepaalde plaatsen vooruit of in de rgtuigen tgdens het vervoer worden besproken. Een reiziger, die zgn plaats verlaat zonder daarop eenig voorwerp te laten liggen, moet, wanneer die plaats inmiddels door een reiziger is bezet, zich met oen andere plaats tevreden stellen. Dit voorschrift is niet van toe passing indien de reiziger een bepaalde plaats ia den trein hoeft besproken. Da volgende bepalingen omtrent het heffen van een toeslag zgn nieuw Wanneer onder goedksaring van den Minister van Waterstaat voor het vervoer met een bepaalden trein of in een bepaald rgtu;g of in een bepaalde rgtuigafdeeling een toeslag boven den gewonen vrachtprgs geheven wordt, zgn de met dien trein of in dat rjjtuig of in die rgtuig- aldeeling vervoerd wordende reizigers verplicht op eerste aanvraag van den beambte of bediende van den spoorweg, dien toeslag te betalen. Zg, die deze betaling weigeren, worden uit den trein, bet rgtuig oi de rgtuigafdeeling verwgderd, onverminderd de straf op overtreding van dit reglement gesteld. Omtrent het gebruik van do noodiem is bepaald Het is den reizigers vei boden, buiten bet geval vsn gegrond vermoeden van gevaar, hetzg voor den trein, hetzg voor de zich daarin bevindende personen, gebruik te maken van het doorgaande remwerk of van inrichtingen, waardoor zonder bemiddeling van het trein-of locomotief- pertoneel de trein tot stilstand kan worden gebracht. Zg, die dit verbod overtreden, worden uit den trein verwgderd, onverminderd de straf op overtreding van dit reglement gesteld. Bagage. Als bagage wordt in den regel slechts beschouwd al hetgeen de reiziger aan reisbenoodigUheden medeneemt, als: koffers, mantel- en reiszakken, hoede- doozen, kleine kisten en dergelyke: groote kisten, tonnen, meubelen en andere voorwerpen, die niet als roisbenoo- digdheden kunnen beschouwd worden, behoeven niet als bagage ingeschieven te worden. Onverminderd het bepaalde in bet derde lid van dit artikel is het verboden goederen, welke niet met spoor treinen mogen worden vervoerd of waarvan het vervoer voorwaardelgk toegestaan is, ten vei voer per spoorweg als bagage aan te bieden of te laten aanbieden of per spoorweg te vervoeren. Motorrywielen, welker reservoirs niet meer dan twee liter benzine bevatten, mogen als bagage ten verroer worden aangeboden es aangenomen, indien de reservoirs van Bterk metaal |xgn vervaardigd en luchtdicht geslo ten zgn. Het is verboden zieke dieren en dieren, komende van plaatsen, waar besmetteljjke veeziekten heersohen, ten rei voer aan te bieden of per spoorweg te vervoeren. Ten vervoer worden niet aangenomen voorwerpen, welke door vorm, omvang, gewicht of om andere redenen, in verband met de inrichtingen en de wgze van exploitatie van den spoorweg, ongeschikt zyn om daarover vervoerd te worden. Het is verboden ten vervoer per spoorweg aan te bieden of te laten aanbieden of er spoorweg te verroeren buskruit, schietkatoen, geladen vuurwapenen, kualzilver, knalkwikzilver, knalgoud, vuurwerk, sotaietpapier, nitro glycerine, pikrinezure zouten, dyn-im:et en alle voor zsliontbiucding of ontploffing vatbare voorwerpen, alsmede de afkeerwekkende of kwslgk riekende voorwerpen, voor zoo*er al deze zaken niet nitdrukkelgk onder do voor waardelgk tot bet vervoer toegelatene zgn opgenoman. Omtrent bastelgoed is thans o. m. bepaald Als bestelgoed worden verzonden a. alle zendingen van niet meer dan 300 kilogram gewicht, tenzg bet vervoer als gl« of vrachtgoed vau volgens de tarieven naar hun gewicht daarvoor vatbare goederen nitdrukkelgk gevraagd wordt b. zendingen van meer dan 300 kilogram gewicht, waarvoor dit door den berraohter wordt verlangd o. geld en geldswaarden. De verzending geschiedt met een enkel adres of met eeu vraohtbrief.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1906 | | pagina 1