Honderd en achlsle jaargang. DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Herhalingsonderwij s i\o. 174. 1906. MAANDAG 23 JULI, BINNE NLA ND. Uit Hof- en Hoofdstad. Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk f I, Afzonderlijke nummers 3 Cents Telefoonnummer 3. Prijs der gewone advertentiön Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij v|h. HERMs. COSTER ZOON Voordam O 9. Jongen» en Meisjes. ALKMAAR VOOR BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente Alkmaar brengen ter kennis van ouders of verzorgers van kinderen, die dezen tot eene der herhalingsscholen voor jongens of voor meisjes in deze gemeente wen- schen toegelaten te zien, dat de gelegenheid tot aan gifte daartoe zal bestaan, ook voor hen die reeds in het vorig jaar aan het onderwijs hebben deelgenomen, van 8 tot en net lO Augustus a.s., des avouds van 8 ure ten stadhuize. Herhalingsonderwijs zal omvatten a. de Wederlandsche taal b. het rekenen c. het boekhouden, het handelsrekenen, het In richten van eenvoudige adnlnlstratle d. indien daaraan behoefte blijkt te bestaan de begin selen der Fransche, Dultsche en Fngelsche taal e. de nuttige handwerken voor meisjes. Het schoolgeld bedraagt per kwartaalvoor één kind f 1.50; voor twee kinderen uit een gezin, gelijktijdig de school bezoekende, per kind f 1.voor elk kind meer, per kind f 0,50. Voor aninvermogenden is slechts de helft en voor onverntogeadea geen schoolgeld verschuldigd. Belanghebbenden worden uitgenoodigd bij de aangifte het vaccinebewijs der leerlingen over te leggen. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter. 28 Juli 1906. DONATH, Secretaris. Alkmaab, 23 Juli. Wanneer men op zjjn gemak naleest wat de bijzon dere verslaggevers van de groote buitenlandsche bladen schreven over de Rembrandtherdenking te Amsterdam, krjjgt men veel aangenamer indrukken dan men van deze herdenking zelf ontving. Mooi was het over het geheel niet en wjj hebben dan ook niet geaarzeld dit te schtjjven. Wel seinde bjjv. de verslaggever van de Times »de voornaamste gebenrtenis van Maandag was de optocht, waarin de Belgen en Hollandera altjjd uitmunten" maar och, wjj weten wel beter. Wjj Hollanders zjjn geen menschen, die uitmuntende leesten kunnen samenstellen, tenminste vergeleken bjj het buitenland. In dit opzicht lijden wjj aan de gebreken van onze goede eigenschappen. Wjj zjjn te degeljjlr, te ernstig. De zon schjjot in deze lage landen uiet warm genoeg, de lucht is er te dikwjjls betrokken. Het is heel beleefd van den man van het Engelsche jingo-blad ons in dit verband in één regel te noemen met de Belgen, maar wjj zjjn weer beleefd genoeg, om dit onverdiende pluimpje boffeljjk af te wijzen, over tuigd als wij zjjn, dat het onverdiend is, en dat onze zuideljjke buren en nog zuideljjker werelddeel-genooten op een geheel andere wjjze een Rembrandt als zjj dien gehad hadden zouden hebben gehuldigd. De verslaggever van het Berl. Tageblatt was dan ook oprechter toen bjj zjjn belangwekkende brieven aldus eindigdeVan de Naohtwachtzaal van het Rjjksmnseum zond een zoeklicht zjjne stralen naar slle kanten in den donkeren avondhemel op. Hot effect was zeer Ram- brandtiek (hetgeen men van vele andere zaken zou votnzchen)" Maar wat deze couranten-leetuur zoo aangenaam te lezen maakt, iB in de eerste plaats, dat er zooveel en zoo goed geschreven wordt over een Hollander. Men mag zich nog zoo cosmopolitisch aangelegd wanen wanneer men zich in alle eerljjkheid en opi echtheid afvraagt of het streelend is éét te te lezen van een Hollandsohen held op kunstgebied, dan kan het antwoord niet anders dan bevestigend luiden. Stemt het reeds niet aangenaam te weten dat Fredorik van Eeden vertaald, Heyermaus op- govoerd wordt in het buitenland, dat Israels en de Ma- rissen, Alma Tadema, Pier Pander en zooveel anderen Hollanders van geboorte zjjn Men schrjjve dit nu niet geheel en al toe aan de omstandigheid, dat zjj onze tjjd- genooten waren of zjjn. Dit moge op zich zelf een fac tor zjjn zjj is er een welke tegenover een Rembrandt verwaarloosd mag worden. Een buitenlander heeft eens gezegd, dat de zeventiende eeaw reeds gezegend mag boeten, omdat zjj een Rembrandt heeft voortgebracht. Dat die Rembrandt een van de onzen is het vervult ons met nationale trots en wjj beg;jjpen het, dat de Duiteohe en Engelsche verslaggevers m hun Rembrandt- verslagen de namen van Gosthe en Shakespeare een klein ptautBje afstonden. Doch ook doet het ons goed, wanneer wjj lezen, wat de buitenlanders schreven over het land van Rembrandt, al vergeten wjj af en toe niet het bekende korreltje zont. Daar is zooveel schoons in ons land en onder ons volk, dat wjj eerst in het buitenland waardeeren of eerst door de buitenlanders leeren konten. Daar is zooveel, dat wg eenvoudig voorbggaan, zeggende: het hoort zoo, maar dat elders ook wel zoo hoorde maar niet zoo is. Uit de kolommen der buitenlandsche bladen van de vorige week spreekt deze waarheid. Er is nog een derde reden, welke het lezen van di couranten zoo aangenaam doet zjjn. Die verslagen, waarin zooveel goeds wordt verteld van het Nedorlandsche land en volk, komen onder de oogen van duizenden en nog eens duizenden, die er aan woxdea herinnerd, dat er san de Noordzeekust een klein landjer ligt, dat veel schoons te aanschouwen geeft. Het moest mogeljjk zjjn een statis tiek tc ontwerpen van het aantal buitenlanders die Neder land gaan bezoeken in (middelljjk of onmiddelljjk) verband met de Rembrandtfeesten. Wjj gelooven, dat een dorgeijjko statistiek vele twjjfelaars zou bekeeren. Ons land word'. in dit blad is herhaaldeljjk op dit verschjjnsel gewezen veel genoemd in de buitenlandsohe pers. Da wjjze waarop dit in do afgeloopen week is geschied, is zeker niet de minst slechte, althans niet de minst eadeeüge! Als een enkel voorbeeld in welken symprthieken geest de buitenlandsche verslaggevers over onze feetton en c.ns volk seinden (de post heeft zoo goed als afgedaan in de moderne groote journalistiek) vertalen wjj letterljjk en geheel ongewijzigd uit het bekende jeugdige, ma«r reeds veel genoemde Engelsche dagblad The Tribune het volgende: Een nationale herleving (»au The Tribune*correspondent). Amsterdam, 18 Juli. «De Hollander, die de dingen gemakkeijjk opnoemt en niet ganw uit zjjn gewonen doen geraakt, heeft een tjjde- ljjke verandering ondergaan. Hjj is een vrooljjke bewoner van het zounige zuiden geworden. De houten «klompen" blijven op de keukenplank, de lange kalkenpjjpea hangen aan de apjjkers in de muur. «Mjjnheer en mevrouw" gaan- uit voor een feestdag. Een wezenljjke Hollandsche feest dag, ter eera van de nagedachtenis van een zeer wezen lijken Hollander inderdaad, den dierbaren, ouden >oom Rembrandt." De geest van feestvieren zit in de lucht. Hjj glimt op de roodwangige dochters van Friesland, van Marken, van Gelderlandhjj schittert van de gepoljjste oppervlakte harer vreemde en ouderwetsohe gouden oor- jjzers en hjj spreekt in schitterende tonen uit de orches trions van de cafés en van straatmuzikanten en weer klinkt in de jubelende, al is het soms ook wat ruwe stemmen van Jan on Neeltje als zjj trippelen met de eierljjkheid van een olifant op de maat van viedel en fluit onder de schaduw van de lsge boomen, welke een gi oenen achtergrond vormen voor het sohoone stand beeld van den grooten schilder op het Rembrandt-Plein. Als een Leitmotiv, den ondergrond van al hst gejubel vormend, is er een onmiskenbare toon van oprechte dankbaarheid ouder alle klassen, tengevolge van de hoop volle berichten, welke uit den Haag komen, berichten, welke het Hollandsche volk in staat stellen de toekomst tegemoet te gaan met en bigde verwachting op de Bpoe- dige geboorte van een troonopvolger en daarbjj de zeker heid van een troonsopvolging uit zjjn beminde Huis van Oranje. Inderdaad, door den geest, die in de Hollanders, hoog en laag geplaatsten, is gevaren bjj deze Rembrandtherden king, hebben zjj een bewijs gegeven van mannelijkheid, welke hen zoo goed gedaan heeft in de vervlogen dagen van onrust en bezorgdheid en welke hen in staat gesteld heeft, aanzienljjk meer te behouden dan een sohaduw van hun vroegere grootheid; zonder praal, hoewel zjj hun nationale trots voor de oude maar niet vergeten helden ontvouwden. De optocht door de straten van uitgebeelde personen als de Wit, Tromp, de Rnjjter en de andere reuzen van Hollands historie beteekant meer dan een voorbjjgaande verloonintr. Het is een levende getuigenis van het feit, dat de Hollanders besloten zjjn vast te houden aan de ketenen welke hun bicden aan het machtige verleden, intusschen met stevige stappen voortschrijdend langs het pad van den Europeesohen vooruitgang, waarop zjj in het voorste gelid staan." Landbouwtentoonstelling te Beverwjjk. Bg het bestuur van de afd. Velsen der Holl. Mjj.ven Landbouw is bericht ingekomen van H. M. de Koningin Moeder dat Zij voor de vereerende uitnoodiging om de Beverwjjkscha landbouwtentoonstelling te komen bezoeken, tot haar leedwezen moet bedanken. He Algenseene Synode. Zaterdag werd de vergadering der Algemsenj Synode voortgezet. Door de Classicale Vergadering van Middelburg was voorgesteld esne wetsaanvulling in art. 22, alinea 2 van het reglement op bet examen, zoodat de geheele alinea voortaan zal luiden Alle leden wonen het examen van het begin tot het einde bjj en brengen, ook in verband met de gebleken geloofsovertuiging over toelating of afwjjzing hunne stem bepaald uit. Uit do toelichting door een lid dier vergadering bjj dit voorstel gevoegd, wordt beweerd, dat is het reglement op het «xamen de toepassing van artikel 11 Alg. Rsgl. (handhaving van de leer der kerk) verboden wordt, wordt herinnerd dat in het jaar 1902 het voorstel aan de Synode werd gedaas om het Pro». Kerkbestuur van Overjjssel er opmerkzaam op te maken, dat niet wegens de richting van den examinendns tegen zjjne toelating mag worden gestemd. Maar ook, aangenomen zegt deze to lichting, dat de bedoeling van hot reglement op het xamen inzake leer- tueht wafelachtig is, mag dan de kerk in deze opzette lijke onzekerheid, in deze onwaarheid volharden 1 Zooiets moet als karakterloos worden veroordeeld door (degenen, voor wie de toepas iog van leeitucbt voor de kerk een levonsbsginsel wordt geacht, zoodat met het loslaten er van de kerk zelf wordt prjjfgegeveu. De vraag is zal onbeperkte leervrijhaid in onze kerk geduld worden, of zal deze waken bjj twos poorten,daar waar zjj toegang verleent tot het leeraarsambt, ia haar milden Oubeporkce ïeervrijbeid wil zeggenmet opzet niet waken, vriend eu vjjand toegang verleenen geljjk gereoli- tigd verklaren wat het wozeu d6r kerk eert ea wat zelfs d. grondslagen der christelijke zadsleer ondsrmjjnthet geweten van examinatoren verleiden om zich niet te doen gel en tegenover de meost verwarde consciëntie van een examinandusi. eischen van den lr-eraar, dat bjj op den kansel aanmaant tot trovw bsljjdcn en van dienzelf den leeraar, waar bjj als bcljjder ook examinator is, verwachten, dat hjj met zjjne beljjdenis den spot zal drijven, doordat hjj zjju stem zal geven aan ieder, wat deze ook leare, als hjj maar knap genoeg is. Dit kan toch n'et gewild of ook maar geduld worden door eene Synode, aan welke mede is opgedragen te waken voor karakter en eere dar Kerk. Dit komt haar karakter te na. Zjj moet den examinator opdragen bet radikaal der bevoegdheid tot de Evangeliebediening te geven, ook in verbaud met do gebleken geloofsovertuiging. Het leertuchtbeginsel mag niet opgeofferd worden aan b ndeloosheid, maar evenmin aan sobjjn van rechtzinnig heid. Mon spreekt veel over reorganisatie. Wjj zien als kinderen onzer kerk wel bet een en ander dat in het huishonden onzer moeder gereorganiseerd zou moeten worden. Maar ook weten wjj dat haar echtelijke tronw gelasterd wordt. Wat hebben de kinderen nu te doen De hoofden bjjeonsteken en veel conferenties houden over allerlei waarin reorganisatie wenscheljjk is oi opspringen en zeggen vóór alle dingen van moeders eer bljjft gjj ag 1 f De conmissie voor nieuwe wetsvoorstellen zal hier over rapDort uitbrengen. Verschillende aanvragen om subsidie uit het Fonds voor noodljjdendo kerken en personen, morsten wegens gebrek aan middelen worden afgewezen, maar zullen later opnieuw in overweging worden genomen bjj de behandeling der aangelegenheden van de generale kas. Met dankbaarheid werd keunis genomen van oen viertal legaten, tezamen groot f 7000, in 1905 aan het Fonds vermaakt. Besloten werd om f 350 uit de baten van den Ver volgbundel over te sehrgven op 't fonds om beter te kunnen voldoen aan de aanvragen om subsidie. Oeruchten. In de Vaderlander lezen wjj Di geruchten dat dr. Kuypar wederom zjjne plaats in de Tweede Kamer zal innemen, blij ven hardnekkig aanhouden. Zs concentreeren zich tegenwoordig cp do bewering dat de anti-revolutio naire afgevaardigde voor Ede, dr. Bracts, door een liberale regeering tot burgemeester van Schiedam beno9ind zjjn mandaat als Kamerlid zou neerleggen en aldus zou plaats maken voor >den leider». Van deze geruchten is niets aan Dr. Brants zelf weet er ten minste niets van. Of wjj hier te doen hebben met een proefballon, uit Schiedam opgelaten, zullen wg niet beoordeelenbet zou anders begrjjpelgk wezen dat de Schiedammers hunnen Burgemeester gaarne in de ge legenheid zagen gesteld, zich geheel aan zjjn ambt te wjjdes. De vraag of het bargermesstersohap eener groote stad vereenigbaar kan wezen met het Kamerlidmaatschap, wel te verstaan dat van de Tweede Kamer zouden wjj niet gaarne bevestigend beantwoorden. Kinderachtig gedoe. De Zutph. Ct. schrijft In de Std. is Dr. Kuyper weer aan het woord. Hot klavier de volkscouscientie is opnieuw gestemd en nagezien, en weer klinken de oude wjj zon. Het is intusschen wel oon beetje pijnlijk voor den schrjjver, dat al die drukte boter aan den galg ge smeerd is. Niemand maakt er zich nu warm over. Het publiek vindt het apjjkers zoeken op laag water. Zoo zitten die bladen dag aan dag te jammeren over het nieuwe „schandaal" dat de minister Kraus in Chili heeft te weeg gebracht, welk nieuw schandaal daarop neerkomt, dat de minister in zijn speech mededeelde, dat onze Koningin er niet alleen geen bezwaar togen had, dat hjj derwaarts ging, maar hem zelfs daartoe eonigszins heeft aangemoedigd. Dat is ziet u,inconstitutioneel. En op dergeljjke klachten trakteeren de Std. c. s. nu dagelijks hunne lezers. Maar de liberale bladen doen er het zwjjgen toe. Een „pijnlijk zwjjgen" meent de Std. Doch ze heeft het werkeljjk glad mis. Het is een heel vrooljjk zwjjgen. Want op zulk kinderachtig gedoe antwoordt men niet, en met genoegen ziet men het aan, hoe do tegen stander er zichzelf door afbreekt. Vakorganisatie. In oen brief, door den bisschop van 's Bosch, Mgr. Van de Ven, gericht tot den adviseur van St. Severus, verklaart deze Mjjn verlangen omtrent de organisatie der vakveree- gingen is in breede trekken als volgt le. Alle plaatseljjke vakvereenigingen worden bijge staan door een geestelijken aiviseur. 2e. Alle vereenigingen van hetzelfde vak gaan op in een Diocesane vakvereeniging. Deze diocesane vakveree- niging wordt gevormd uit alle presidenten en secreta rissen der plaatselijke vakvereenigingen, onder een hoofd bestuur, bestaande uit president, secretaris en penn.ng- meester met hunnen geesteljjken hoofdadviseur. Dit hoofdbestuur is tevens het dageljjksch bestuur van de diocesane vakvereeniging. 3e. Door dit hoofdbestuur kan de diocesane vakver eeniging zich federatief in verbinding stellen met elke katholieke vakvereeniging van andere bisdommen en ook met andere vereenigingen, die een geljjk doil nastreven maar wat deze laatste betreft, telkens slechts voor een bjjzonder geval en in zooverre hier de katholieke begin selen samenwerking toelaten. Wat nu is regelmatiger en redelijker dan deze orga nisatie Immers a. zoo bljjtt de geheele vakorganisatie in het eihen bisdom onder den eigen herder. b. Zjj kan zelfstandig samenwerken met elke andere diocesane vakvereeniging, geljjk de bisschoppen samen werken met elkander. c. Zoo vinden alle plaatseljjke vereenigingen van het zelfde vak gelegenheid nu en dan de vakbelangen te bespreken en te behandelen. d. Zoo vindt men in het eigen bisdom gelegenheid en kans om door diocesane vereenigingen tot oplossing te brengea de moeiljjkheden, die in plaatseljjke vereeni gingen ontstaan, en worden bjj kwesties ook uit andere bisdommen alle vereenigingen gehoord, die daarbjj op geldeljjke of andere wjjze kunnen betrokken worden. Men beweert, dat volgens dezen weg geen voldoende sawenwerking te verkrjjgen is en dat zulke vereenigingen spoedig verloopen. Dit kan ik niet inzien, als ze niet aanhoudend worden bestreden en door aanvoerders in de andere richting bewerkt. A. HasMsencs. f In het Wilhelmina-gasthuis te Amsterdam is over leden A. vau Emmenes, de bekende anarchistische propagandist. Van Emmonos, in 1887 in Den Haag in de beweging gekomen, maakte spoedig naam door zjjn groote wel sprekendheid. Men bracht hem in den woeligen tijd om en bij 1890 verschillende keeren in de gevangenis. Bij de scheuring was hij een der eersten die de poli tieke actie verwierpen. Later hoorde men eon tijdlang niets meer van hem. Na de stakingsbeweging voorde hjj een feilen strjjd tegen de sociasl-demooraten. Hjj was ongeveer 45 jaar. Da correspondent tc Den Haag van hst N. v. d. D. sohrgft: «Wie Dan Haag uit do verte bekjjkt, zal den indruk moeten hebben, dat we een kunststad zjjn; niet een kunst matig gekweekte stad, maar een waar de Kunst in al haar uitingen wordt gediend en geëerd. Geen onderwerp, dat tot zoo hevige uitingen van op- offiringsgezindheid (ten laste van de openbare kas dan altjjd) aanleiding geeft, sli het vraagstuk van een nieuwen schouwburg, wanneer dit met lange tusschenpoozen nu en dan in den Raad en de Pers aan de orde komt: 't is letterljjk alleen het gemis van een goede plaats voor zoo'n kunsttempel, dat ons terughoudt van het beschik baar stellen van een millioen voor den bouw, zoo sohjjnt 't dante oordeelen naar de woordvoerders. Wanneer er gesproken wordt over de stichting van een nieuw Gemeentemuseum, dan wordt er niet eens over gewaagd, of wjj iets te museummen hebben, de moeite waard om bekekou te worden; dat we een verzameling van »onsohatbare waarde* bezitten, wordt als een axioom vooropgesteld, en de kosten van zulk een gebouw, gesohikt om eventueele schatten in uit te stallen, komen niet in aanmerking: als we er maar een terrein voor hadden, dan stond dat grootsche museum er al lang, want al bestaat de collectie van waarde uit eenige superieure schilderjjon (regentenstukken e.d.), waarmee we zeer ge schikt ons stadshuis konden versieren, en uit een in om- vang aardige collectie mooi aardewerk, die in een kamer in het Kunst* jj verheids museum zeer goed geplaatst ware, we zjjn een Kunststad. En dan, mentchenlief, de tentoonstellingen van de kunst der kunsten: er gaat bjjna geen week om, dat er niet schilderjjenverzamelingen, keuze-exposities, speciaal- werk van één artist, aquarellen enz. te genisten vallen. Oigerekend de zes of acht kunsthandels, die wekeljjks een ge prachtstukken voor 't raam zetten. En dan dn muziek! Neen maar! daarin zjju we bepaald uniek. Er is geen stad, waar zóóveel muziek gemaakt wordt't is hier oen «dorado* voor verslaggevers: 's winters hebben zjj veelal 's avonds de kouse tusschen twee, drie uitvoe ringen, de eene al interessanter dan de andere al komt er dan ook veelal maar weinig ander publiek dun genoodigden, en 's zomers sta je er mee op en ga je er mee naar bed: te Scheveningen alléén par week een symphonie-avond, een gewoon en een buitengewoon solisten- concert, en verder nog elf maal in de week, 's middags eu 's avonds. En dan nog de Bar, ds Tent enz enz. In zoo'n stad der Kunsten, waarheen Albion en Gallië en Amerika hun drommen zenden, die niet in Hollund waren geweest als zjj de Anatomisobe les en den Stier niet hadden gezien, daar is natuurljjk ook Rembrandt gevierd Ja, een paar platenwinkels hebben er hun étalage op ingericht, en verderis Rembrandt aan ons voorbjj- gegaan: de leden van don Raad hebban niet éénmaal, door zioh «van hun zetels te verheffen", een verheffende stille hulde aan den grootmeester der schilderkunst ge bracht. Als ik 't wel heb, geeft «Palchri Studio" hier zelfs de «vlag uiet uitgehangen". En iets verdtr: «Een waartchawing voor den tjjd als hot Arbeidscon tract in werking komt. Een collega, verbonden aan een Haagsche redactie, ver telde mjj dezer dagen het volgende Een couran'.enlooper kwam met een bedrukt gezicht aan de expeditie vertellen, dat bjj op oen avond moest mankeeress bjj moest naar Snoek, om zjjn schoonmoeder te begraven. Dj cast-expediteur, alreeds doordrongen vrn do beginsolon van 't Arbeidscontract, gaf verlof. Maar op den dag kwam hjj op 't idee, eens naar de woning van dedochter van 's mans tchootmoeder te zenden, om haar te oondolearen met het verlies en toen bleek, dat haar mun naar Utrecht was, om den herletfden Germanicas T.'iuuiphator te z-en. Heeft het Arbeidscontract, wakend voor bedroefde be trekkingen in da rechte ljjn, ook 't middel aangegeven om cont.ö'o to oefenon De Resideutie-corruspondent van de Opr. H. Ct. schrjjfl: «Eindeljjk zal er eens iets gedaan worden tot meerdere glorie van onzo pleinen, die heuBcb oen kaal, bedroevend effect maken in onze hofstad. Het Plein 181-3 is eigenljjk het eenige toonbare plein, dit wjj dan ook zeker nooit verzuimen met logé's te gaan zien rn aangezien men in Den Haag zeer vaardig logés kan ktjjgeD, ligt het voor de hrnd, dat Plein 1813 in hooge genade staat bjj de «Vereeniging tot Bevordering van het Vreemdelingen-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1906 | | pagina 1