No. 218. Honderd en achlste jaargang. 1906. DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Dit inner Instant nit 2 Mi. ~BÏWWW^LAWtD~ ZATERDAG 15 SEPTEMBER. De sluitingsrede. Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprys per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk f I,—. Afzonderlijke nummers 3 Cents. Telefoonnummer 3. Prijs der gewone advertentiën Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij v|h. HERMs. COSTER ZOON Voordam C 9. De zitting van de Staten-Generaal is hedenmiddag gesloten in naam van de Koningin door den minister van binnenlandsche zaken, mr. Rink. Het is regel geworden dat niet de Koningin zelf de zitting sluit, doch dat dit geschiedt in Haar uaam. Rn evenzoo is het regel, dat bij de sluiting niet alleen dank wordt gebracht aan de medewerking van de Staten-Generaal, maar tevens en dat is belangrijker dat er een overzicht wordt gegeven van hetgeen in de atgeloopen zitting op parlementair gebied tot stand is gekomen. Minister Rink heeit een reeks besluiten opgesomd, die er in het zittingsjaar zijn genomen, waaronder enkele gewichtige en vele van minder belang. Tal van veel-beteekenende onderwerpen werden commis soriaal gemaakt en dat wil nogal eens, in goed Hollandsch overgebracht zeggenin den doofpot gestopt. In politiek opzicht is het afgeloopen jaar dus niet vruchtbaar geweest en enkele oppositiebladen merk ten deze week niet zonder leedvermaak op, dat de minister, die het woord voert, heden zoo weinig zou hebben te zeggen, terwijl andere couranten geruimen tijd geleden een lijst opnamen, waarin werd vermeld wat het ministerie niet tot stand had weten te brengen. Een dergelijke opsomming, zij moge zijn een lange reeks van niet-verrichte of een kort lijstje van wèl- verrichte daden, loopend over het eerste regeerings- jaar. zal maar al te veel de aanleiding zijn om over het ministerie-de Meester een ongunstig oordeel te vellen. Dat is onbillijk. Het ministerie, dat met ingang van 17 Augustus 1905 werd benoemd, was een kabinet, samengesteld uit mannen, die zich nog nooit gelukkig hadden gevoeld in het bezit van een ministeriëele portefeuille aangenomen dat een dergelijk bezit gelukkig maakt. De heeren Rink, Pock, van Raalte en Veegens waren politieke mannen van naam, maar de heeren de Meester, Kraus, Staal, Cohen Stuart en Tets van Goudriaan hadden op den gladden parlementsvloer nog geen voet gezet, en allen hadden ze dit met elkaar gemeen, dat zij zich op actief staatkundig gebied nog niet hadden bewogen. Zij stonden voor een geheel nieuwe taak. Allereerst dienden zij de voornaamste ambtenaren aan hun departement te leeren kennen, de secreta rissen-generaal, de referendarissen, commiezen, etc. Regeeringszaken moeten, alvorens tot een goed einde te worden gebracht, dikwijls loopen over ver schillende schijven, waaronder er zijn die goed, maar ook, die minder goed werken. Een minister is als het ware een machinist, die niet alleen het loopende werk van zijn machine geheel en al moet kennen, maar ook volkomen op de hoogte moet zijn van de zaken, die door middel van deze machine worden verwerkt. Hij bekleedt een verantwoordelijke be trekking en wil hij zich van zijn moeielijke taak naar belmoren kwijten, dan wordt er in het bijzon der in het eerste jaar van zijn werkkracht, zijn beleid en zijn inzicht veel gevergd, moet hij zich toeleggen op een arbeid, die noodzakelijk is, doch geen wetten in het Staatsblad brengen en den mi nister, wien de sluiting der eerste zitting is opge dragen, geen vele belangrijke feiten in den mond leggen. Het eerste levensjaar kan dus uiteraard niet rijk zijn aan kritieke dagen van den eersten rang, dagen waarop b.v. gewichtige wetsontwerpen werden aan genomen. En daarom kan het geen maatstaf zijn voor een richtige beoordeeling van de kracht en de beteekenis van het ministerie. Dit geldt voor het ministerie-de Meester, maar ook voor het ministerie- Kuyper, en voor andere ministeries welke geheel of bijna geheel uit „nieuwe mannen" bestaan. Het lijkt ons niet onmogeljjk dat dit uit 't oog zal worden verloren door een deel der oppositie, dat in deze sluitingsrede een aanleiding zoekt om de verdiensten van het kabinet te verkleinen. Op positie is een noodzakelijk en een goed iets, omdat zij prikkelt tot gewenschte werkzaamheid, mits zij zich eerlijk en zaakrijk uit. Loyale oppositie, voe rende met scherpe wapens een feilen strijd, wanneer er wordt getornd aan beginselen, welke zij de ware acht, met de kracht van overtuiging zich verzettend tegen hetgeen zij beschouwt als te zijn in het nadeel van het land zij is uitmuntend. Maar de strijd mag geen strijd worden om personen, de belangen van het land mogen niet worden ten achter gesteld bij partjj-belangen, partij-zucht mag niet leiden tot oneerlijkheid, tot verkleining van verdiensten van andersdenkenden. Oppositie mag niet worden gevoerd enkel en alleen om in de oppositie te zijn, mag niet ontaarden in oppositie quand-même. Wie zou durven beweren, dat dit nooit het geval is? Wie zou durven zeggen, dat er bij de kritiek van daden van een kabinet, niet veel is, dat louter strekt tot afbreken en kleineeren. niet tot opbouwen en verhoogen Ook het huidige ministerie is het onderwerp van dergelijke kritiek geweest. Het is in het algemeen door de minderheidspartij druk becritiseerd. „Het is geen ministerie-Kuyper", heeft men herhaaldelijk gezegd. En daaraan had men geen ongelijk, integen deel volkomen gelijk. En dat juist mag het kabinet als een groote verdienste worden aangerekend. Want het is niet een verzameling van ministers die zich groepeeren om één, buitengewoon eminent, man, die evenwel als minister-president te groot voor een klein land was, maar een college van mannen, die volkomen naast en met elkaar werken. Yan het ministerie kan niet gezegd worden, dat het in het afgeloopen jaar de minderheid ernstig heeft gegriefd. Het heeft getoond niet te willen zijn een partij- regeering in de slechte beteekenis van het woord, liet heeft gestreefd naar het voeren van een nationale politiek. liet heeft verwezenlijkt hetgeen in de troonrede werd aangekondigd, dat er n.l. zooveel doenlijk rekening zou worden gehouden met alle wenschen van het Nederlandsche volk. zonder on derscheid van richting. Het heeft in het afgeloopen jaar bewezen een verzoeningsgezind karakter te dragen. Dat mogen zij bedenken, die het overzicht van minister Rink heden „niet veel zaaks" vinden. Als Dinsdag de Koningin in de grafelijke zalen de Staten-Generaal (een naamherinnerend aan de grafelijke tjjden) zal hebben geopend en den regel volgend het is niet voorgeschreven de plannen der regeering zal hebben medegedeeld, zullen voor de kritiek de sluizen weer wijd geopend zijn. Dan zullen de bladen lange artikelen over de Troonrede bevatten, waarin de regeeringsplannen aan kritiek worden onderworpen. Op die kritiek zal weer kritiek worden geoefend er zal rechts en links gekriti seerd en gepolemiseerd worden. Ernstig is het te hopen, dat die kritieken en polemieken van onge- wenschte smetten vrij zullen blijven, dat zij niet ten doel zullen hebben, sluimerende hartstochten op te wekken, gevoelens noodeloos te kwetsen, geschilpunten zonder noodzaak op te rakelen en te verscherpen. Het is gemakkelijk smalend kritiek te oefenen en hatelijk daarop te antwoorden, Maar oneindig moeielijker is het gezond te kritiseeren en zakelijk te repliceeren. Zij, die met woord ot pen zich in den politieken strijd begeven mogen dat bedenken. Zij, die de mondelinge of schriftelijke tournooien volgen, niet minder »e Rijksmiddelen. Do sfjjging ?an de opbrengst der Rgksmiddelee heeft zich ook is de maand Augustus voortgezet. Bljjkens het heden verschenen Overzicht, werd in die maand ontvangen in ronde cjjfers f 12,€80,000 tegen f 11,290,000 in Augus tus 1905, d. i. dus bjjua 8 ton meer. Hierbjj valt echter dadcljjk op te metken, dat de wisselvallige successie rechten, waar tub de totaal-opbrengst nog aai dig wat by verleden jaar ten echter is, in de afgeloopen maand ruim 4 ton meer dan verleden jaar hebben opgeleverd, zoodat slechts ongeveer 4 ton van de overige middelen meer is ingekomen. Opmerking verdient ook het hooge cjjfer van de opbrengst der bedrjjfsbelesting bjjua 3 ton meer dan in Au .ustus 1905. De geheele opbrengst over de eerste acht maanden van dit jaar ie f 100,678,544.61, terwjjl verleden jaar in geljjk tjjdperk werd ontvangen f 95,951, 325 55'/j- We zjjn dit jaar dus reeds f 4,727,219.05} vooruit. De stenografische Inrichting bij de Staten - Weneraal Dn parlementaire verslaggever van de Hieuwe Courant h6eft een gesprek gehad met den heer Boudewjjuse, den aftredenden directeur van de bovenstaande inrichting. Op een vraag of er veel wordt verbeterd in de rede voering, antwoordde de heet Bjndewjjnse Dat is zeer ongeljjker zjjn leden die bjjna geen verandering [in de stenogrammen aanbrengen en er zjju er, neen maar die onbeschroomd een hoele nieuwe speech er van maken, waarin js de uitgesproken rede, wat den vorm betref'-, nauwrljjks herk-nf. Ik zal geen namen noemen, maar er is één lid een oude parle mentariër al dat het vorbysteieud ver gebracht heeft in dat om werkenDe beer Groen in xjjn tijd deed het zeer sterk, maar ook thans zjjn er die Groen's voorbeeld trouw navolgen. Dat er in de kopy van de redevoeringen die moeiljjk verstaanbaar waren, toch meestal betrekkelijk zoo weinig behoeft aangevuld of vorbeterd te worden het rrag dan stenografen tot eer gerekend worden. Men staat er verbaasd over, wat de stenograaf van half of moeiljjk verstaanbare redevoeringen terecht brengt I vNatuurljjk amnseeren de slenogrrfan zich er weleeos mee, wanneer een of andisr lid, dat tot de zwakkers broe ders in de welspri ketdheid behoort, zjjn verbazing han dig traoht te verbergen en zoo genadig is te zezgen »Dat heb je er kranig afgebraontik moet z ggen, dat je mjjn rede puik hebt weergegeven ik maak je mjjn compl m-nt »Kosteljjk, dat zoete zelfbedrog, nietwaar?.... >Bjj dat pootsen en opknappen van de redevooriugen is natunrijjk een groote factor de geschiktheid van den stenograaf vcoi zjja taak. vNaiuurljjk moet de stenograaf volledig op de liougte zjjn van de ond-rwarpen die bjj de Kamers aanhangig zjjo. Om een voorbeeld te noemen: het ontwerp-Arbeids- contraot, dat. eenige maanden achtereen de Kamer inge spannen heeft beziggehouden, moesten de stenografen met alle gewisselde stukken, amendementen enz. tot in de kleinste bijzonderheden kennen, evengoed als de journalisten van de perstribune niemand denke toch, dat het steno graferen in de Kamer louter machinaal werk zou zjjn. Wie 't helderst, 't vlugst, 't scherpst denkt is de beste Kamerv> rslaggever, maar ook de beste stenograaf.* >De Nederlandsche Stenografische Inrichting kent in tegenstelling met de meeste bnitenlandache alleen zelfstandige en voor hun werk verautwoordeljjke steno grafen, twaalf in getal met een dirtoleur aan het hoofd één van de twaalf vervult de betrekking van onder directeur de stenografen doen allen hetzelfde werkzjj telkenen gedurende 5 minuten in de zaal op en wisselen elkander geregeld af. Het gobruikmaken van andere stelsels dan bet vigeersnde is tegenwoordig volstrekt niet uitgesloten. Ieder begeeft zich met het opgenomen ste nogram naar de s'enografenkamer en vangt oumiddelljjk aan met het overbrengen in gewoon schrift. Daartoe wordt ongeveer 8-maal den tjjd van bet opteekenen ge vorderd, zoodat in den regel den stenograaf tusschen twee beurten een weinig tjjds overbljjft om uit te blazen. Ook dat gedeelte van bet verslag, dat buiten de rede voeringen staat, de zoogenaamde >draad«, wordt door stenografen bewerkt. De stemmingen worden tot meerdore zekerheid door twee stenografen opgeteekend de onder directeur zamelt de beurten by ren en zorgt ook voor het opvragen van de oitaten, welke do leden in hun rede voeringen gebruikt hebben. De directeur houdt bet toezicht op het geheel, op de naleving van de instructie enz. 6n controleert de draad, met geljjktjjdigc zorg voor de inlas- eching der door hen opgenomen interrupties. Dat houdt hem geduronde de geheele vergadering ingespannen bezig. Aan zjjn bjjzondere zorg is bovendien opgedragen de geregelde uitgifte van de Handelingen, die den avond volgeede op den dag der vergadering moeten versohjjnen, behalve wanneer de Kamer voor eenigen tjjd uiteengaat dan mag d<e uitgifte hoogstens drie d&gen later geschreden. Deze uitzondering ie aangenomen, opdat de ieden, die onmiddellijk na afloop der laatste vergadering de stad willen verlaten, hun redevoeringen zouden kunnen meenemen en terugzenden. Yoor degenen wier woon plaats het verst van Den Haag verwijderd is, verloopon daardoor wel een paar dagen Aan de leden v. orden de redevoeringen zoo spoedig zij gereed zijn, in de vergaderzaal gegeven of aan huis gezonden, naar buiten de stad per expresse postbestelling. De Ministers laten tegenwoordig algemeen hun redevoeringen door de betrokken afdeelingschefs corrigeerendie „zitten er imu. Maar later gaat er nog een drukproef van de Handelingen naar den Minister zelf, vanw ge de politiek natuurlijk, en daar wordt soms nog duohtig in „ge scharreld". Enfin, dat voorrecht mogen de ministers wel hebben, wier woorden op oen goudschaaltje gewogen worden. „In den regel zijn alle redevoeringen vóór 12 uur van den volgenden dog van de sprekers terugontvangen en ter Algemeeue Landsdrukkerij bezorgd. Het is dan ook een booge zeldzaamheid geworden, dat het verslag niet op tijd verschijntgeschiedt het, dan is het aaD bijzondere omstandigheden, vertraging van post of treinen bijv. te wijten. „Toch zijn er nog altijd enkele leden, die al den tijd meenen te hebben en op het nippertje komenóón is er, die altijd zich beroept op zijn recht om eerst te drie uur zijn rede in te leveren. Verbeeld u, dat allen dat eens deden, dan kwam er immors niets van terecht! „Het scherpe middel door het Roglement aan de hand gedaanopenbaarmaking der rede, zooals die door de stenografen is opgeteekend, is echter bijna nooit toegepastalles marcheert, dank zjj der mede werking van Regeering en Kamers, steeds goed". Handels leeraar. H't ligt in het voornemea der Rsgeering om oen van de eerste te benoemen Rjjkstniacouwleeraren te belasten met den handel en niets anders. Het z&l zjjn taak zjjn de markten te bestudeuraa en nienwe afvoerkanalen te zoeken voor onze producten, terwjjl hg den tuinbouwers van advies moet dienen. Oogstoverzlcht. Verschenen is een overzicht van de late landbouwge wassen op 10 September j.l. Qrer het geheel was het weder gedurende den zomer voor den aardappelen groei gunstig te noomes. Da stand ov-r het geheele land is van dien aard, dat een gemiddelde oogst verwacht kan worden. Het gewas is overal echter te vroeg afgestorven, wat voor de opbrengst en kwaliteit zeer nadeelig is. De gewone aardappelziekte bleek vooral in 't Noorden van het land gunstig te kan nen worden bestreden u.et Bordeauxsche pap. Op het zand in Noord-Holland is de s'and goed, op de klei vrjj goed en op bet «reen matig. De fabrieksaardappelen in het Noorden staan goed, de opbrengst zal waarsohgnlyk be neden die der laatste jaren bljjvon. De suikerbieten, hoewel veel geleden hebbende van de kou, jjja in 't lamst van Auguetns wat bijgekomen. Het suikergehalte nam in die daven verbazend toe. De stand is overal goed, behalve in Limburg. De oogst van uien laat zich best aanzien, vooral in Noord-Holland en Friesland. In bet zuidelgk* provincies klaagt men over onvoldoenden groei. De k a r w jj heelt zich in het Noorden flink ontwikkeld. Door do droogte was de karwjj echter op vele plaatsen te fijn. In Noord-Holland is de stand goed. De opbrengst en kwaliteit der mangelwortelen zal goed zyu op de voohthoudecde gronden, doch sleohts matig op de zandgronden. De koolrapen staan goed behalve bier en daar ia Gelderland. Naweide en hooi 2de snede is door de droogte op do hooge gronden slecht. Overigens is dit ia Groningen, Friesland, Drente, Overjjsel, Gelderland en Utrecht zeer bevredigend. He rfstknollen en spurrie staan er, hoofd- zakcljjx door de droogte, sleoht voor. De stand van de herfstknollen is in do drie noordelijk provincifia, den Achterhoek en Noord-Holland goed of vrjj goed. Spurrie staat vrjj goed of goed, alleen in de drie noordeljjke provinciën, Winkelsluiting te Austerdau. De commissie van advies uit de Kamer van Koophandel op de ontwerp-verordening winkelsluiting, heelt zich eenstemmig daartegen verklaard. Dinsdag zal het rapport behandeld worden in de vergadering der Kamer. Hen nieuw ziekenhuis ln Den Haag, In het verslag omtrent den toeitand der gemeente 's-Gravenhage over het jaar 1905 wordt o.a. vermeld, dat do directeur van het Gemeenteziekenhuis deu tjjd gekomen acht om over te gaan tot het bouwen van een t wrede ziekenhuis, omdat aan het bestaande geen hoogere eiechen gesteld kunnen worden. Antlonnle De Ruytcr-hulde Het voorloopig comité voor de nationale De Roy ter- hulde deelt mede, dat reeds thans de volgende hoeren zich hebben bereid verklaard in het eeru-oomi'4 zitting te nomen: J. H. L. J. Baron Sweerts de Landas Wyborgh, schout bjj nacht, directeur en commandant der Marine te Amsterdam W. Römer, schoot bij nacht, directeur en commandant der Marine te Hvllevostsluis j J. R. J. F. Cambier, kolenel commandant van het korps mariniers te Amsterdam; A. J. Baron van Geen, oud-kapitein ter zee, waterschout te Amsterdam; A. G. van Tricbt, kolonel plaatselijk commandant te Amsterdam; jhr. G. O. Quarlos van Ufford, oud-zoe-officier, directeur der Maatsohappjj vSabang* te Amsterdam Meinard Merens, consul-gene raal van Servië te Amsterdam. Yan aodere heeren, tot wie het comité zioh geweud heeft met het verzoek, hetzjj in het éere», helzjj in het uitvoerend comité zitting te nomen, wordt binnen enkele dageu antwoord verwacht. Ook talrjjke veieenigingen in den la&de hebben hare sympathie met bet streven van hot comité betuigd en baar steun en medewerking toegezegd. De plannen hebben nog geen vasten vorm aangenomen, doch wel kan reeds worden medegedeeld, dat onder deze plannen ook voorkomt het houden eener groote nationale hulde-betooging bjj het praalgrai van den beroemden zeeheld. Sm ■tensaneltlng van de le en 2e kl. sc.lioloa. Bg de gedachten wisseling over de woiisoheljjkbeid om de le en 2> kl. soholen sam»n te smelten is er herhaal delijk op gowuen, dat zulk een maatregel stellig een gioct verzet zou ontmoeten bg de ouders van de leer lingen der 2o kl. scholen. Dit bljjkt nn. Er heeft zioh een commissie gevormd nit de oudei' va» da leerlingen der 2e kl. soholen, die bij het gemeente bestuur de stappen zal doen, die ze noodig aoht, om de samensmelting te voorkomen. Gemengd Nieuws. IJlt Behagen. Door de tentoonstellingscommissie te Behagen zal een uitvoerig rapport worden uitgegeven over de op 22 Augustus aldaar gehouden tentoonstelling van ree mot melkstaten, boter, kaas en zuivelbereidingsartikelen. Het batig saldo der tentoonstelling, f 50, houdt de commissie onder eigen beheer ten einde deze som later voor eene andere tentoonstelling op landbouwgebied te kunnen aanwenden. De heer C. Zydewind heeft bedankt als penning meester der Paaschtentoonstellings-vereeniging alhier-, de heer Jb. Koster als lste secretaris der winkeliers- vereeniging. Door eenige kooplieden en boeren is bjj het gemeentebestuur alhier eene klacht ingediend over het langzame vervoer der kaas van de kaasmarkt alhier. Het vorige jaar werd daarover reeds geklaagd door de alhier bestaande kaaseommissie. In de laatst gehouden vergadering van de afdeeling Behagen o o. van het N. O. G. werd besloten in de volgende vergadering aan de orde te stellen eene bespreking van eene algemeeno provinciale beweging voor salaris verbetering der onderwijzers, voor te berei den door genoemde afdeeling. Albier is eene R. K. kegelclub opgericht met 22 leden. Het bestuur bestaat uit de heeren J. Merz, voorz., 8. Mul, seerR. de Moei, penn., G. Plukker en J. v. Pelt commissarissen. Omtrent het bezoek, dat door de heeren J. L. T. Groneman en J. Zijp, voorz. en secr. van hot tram comité Wieringen—Behagen, bij den minister van Watorstaat is af olegd kunnen wij mededeeleu, dat genoemd comité vor r do lijn op de medowerking van den minister kan rekenen. Uit Uitgeest. Het advies inzake de op-iobting van een steenkolen- gasfabriek alhier moet in ganstigan zin iaiden, mits «le H. IJ. S. M. zioh wil vjrbind<n de rerliobting voor 't station en het in uitzichtgcstelde rangrerterreiu, daarvan ta betrekken. Voor de stationsverlichfing deed de Maat schappij reeds eerder toezegging. De staking te Hnscliedé. Door da betrokken partjjm: zjjn bemiddelingsvoor stellen verworper. Hoewel de arbeid vao deu va> zoeniugs- raad dna voorloopig is geëindigd, bljjft dit college i cstuia.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1906 | | pagina 5