DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Pil mm tolaat i 2 Mrta
Gemcente-BegrootiDg voor 1907.
1-FÈi
No. "Ui).
Honderd en achtsle jaargang.
190t>.
Herplaatsing.
WOENSDAG
lO OCTOBER.
Twee Onderwijzers
BINNENLAND.
Doze (Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80 franco door het geheeie Rijk f I,—.
.Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
lettors naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HERMs. COSTER ZOON Voordara O 9.
van
VERKIEZING.
Loting voor de Nationale Militie.
Uit de Pers.
ALKMIAARSGHE COURANT.
Aan do BUKUNBICHOOli te ALKMAAR (Hoofd
de hear F. j. aukks) worden gevraagd
bsroegd tot het geven van onderwijs in vak J, terwjjl
het bezit der akte voor de Fraasehe taal lot aanbeveling
strekt.
I)e jaarwedde bedraagt f 70©. dia na ft, IC', Ift
en 20 dienstjaren in de gemeente doorgebracht, telkeaa
mot f ftO.kan worden verhoogd, terwjjl het bezit der
hoofdakte aanspraak geeft op eene vorhoogins met f IOO.
Wordt eventueel het onderwjjs in de FranRcho taal
opgedragen, dan verhoogt de jaar wedde bovendien met f ftO.
Soll'citati stnkken in te zenden aan het Oemeente-
bentnnr vóór 15 October a.g.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkhub
brengen ter algemeene kennis, dat de Ueaeente
Begroollng, dienst 1907, van beden af gedurende
veertien dagen op de secre'arie der gemeente voor
een ieder ter inzage nedergelegd en in afdrnk tegen be
taling der kosten verkrijgbaar gesteld is.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
4 Oct. 1906. DONATH, Secretaris.
BURGEMEESTER cn WETHOUDERS van Alkmaar
brengen, ter voldoening van Art. 10, al. 4 van het
Algemeen reglement voor de Kcmers van Koophandel on
Fabrieken, ter kennis van belatghebbenden, dat de
verkiesr.ing, tengevolge der periodieke aftreding van
de beoren A. PRINS Az„ S. de LANGE P. Bz., H. P.
1B1NK MELENBRINK en Tra. van SP ALL, als laden
der kamer van Koophandel en Fabrieken in deze gemeente
is bepaald, op Donderdag ld ]¥ovewber a.s, van
des voor middags I© tot des middags 12 ure, in een
der lokalen van het Stadhuis.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
5 Oct. 1906. DONATH, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
Alkmaar brengen ter kennis van belanghebbenden dat
de Loting der in 19C6 alhier voor de lichting van
1907 voor de Militie ingeschrevenen zal geschieden op
Woensdag 17 en Donderdag 18 «ctober aan
staande, ten stadhuize.
Zjj worden mitsdien opgeroepen, om zich, voor zooveel
betreft de lotelingen wier Jamilienamen beginnen met de
lettere A tot en met Q op Woensdag 17 October as. dee
voormiddags ie 9.30 ure, en met de letter» R tot en met Z
op Donderdag 18 October as. des voormiddags te 9.30 ure,
aldaar te bevinden om te loten en opgaven te doen
van de redenen van vrjjstelling, die zjj ter zake van de
Militie vermeeneu te moeten inbrengen.
Om vrjjstelling wegens eigen militairen dienst of die
van broeders te verkrjjgen, moet men overleggen een
paspoort of ander bewjjs van ontslag, of een uittreksel
uit het stamboek of een bewjjs van werkeljjken dienst.
Ter bekoming van vrjjstelling wegens broederdianst
moet men bovendien overleggen een getuigschrift van
den Burgemeester, waaruit het getal zonen, tot het gezin
beboorende, bljjkt.
Eerstgenoemd bewgsstuk kan, zoo bet niet reeds in
gevolge art. 39, derde lid van het K. B. van 2 Dtc.
1901 (Staatsblad No. 230) onder den Burgemeester berust,
tenminste tien dagen vóór den dag, waarop de zitting
van den Militieraad wordt geopend, worden ingeleverd
by den Burgemeester der gemeente in welke de loteiing,
dm vrjjstelling verlangt wegens eigen militairen dienst of
wegens broederdienst, voor de militie is ingeschreven.
Da opgave van een roden van vrjjstelling bjj de loting
ontslaat hem die vrjjgesteld wenscht te worden niet van
de verplichting om bjj den Militieraad de reden van
vrjjstelling in te brengen, hetgeen in elk geval bjj dit
college moet worden gedaan op het daarvoor bestemde
tjjdstip.
Zjj die vermeenen vrijstelling te kunnen erlangen we»
gens broederdienst, moeten op Donderdag 15
Nov- e.k., des voormiddags te 10 ure, op het raaubuis
verschijnen, vergezeld van twee bjj den Burgemeester te
goeder naam en faam bekend staande meerderjatige in
gezetenen, die de vereischte getuigenis kunnen afleggen
en het aldaar op te maken getuigschrift ondorteokenen,
terwjji zjj verplicht zjjn de noodige opgaven voor het op
maken der stukken vóór 1 November a.S. ter secre
tarie te verstrekken.
De lotelingen worden uitgenoodigd den oproepingsbrief
de loting mede te brengen.
Borgemeester en Wethouders voornoemd,
A'kmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
19 Sspt. 1906. DONATH, Secretaris.
Onverantwoordelijke militaire toestanden.
Naar de Geld. verneemt, staat bjj de aanstaande Alge
meene Beichouwingeu in de Tweede Kamer, uit de rech-
torzjjde eere met tal van gegevens onderlegde (niet
antimilitaristische) redevoering te wachten over »nnver-
antwoordeljjke militaire toestanden", zooals die thans
hier te lando voorkomen.
He lieldsche Kamerverkiezingen
Tiet Vad. meldt dat van de grosljjst van voorloopigo
candidaten van v rjjziur'ge zjjde allen zjjn afgevallen,
behalve de heeren H. Paul, civiel-ingenieur en lid van
den raad te Leiden, en jh'. mr. H. Stnissae t, secretaris
vac da Vereeniging van Nederlandsche Werkgevers.
Vrjidag a.s. zal de vrijzinnige kiesveresniging een
drfin.tieven oandidaat stellen.
Invoer van vee In füngeland.
Onze correspondent te Londen schrjjft
Da minister van Landbouw, Lord Oarrington, beeft
onlangs geweigerd voorstellen ta doen om den invoer van
vso uit Doremarken en Nederland weer toe te laten.
Men begint hier nu een agitatie om de regoering ten
deze tot ander inzicht, te brengen, hoofdzakolijk wjjl beide
landen vrjj zjjn van rnnd- en klauwzeer. Te Deptford,
vlak bjj Greonwich en Londen is nu een algemeene ver
gadering gehondon en een motie in dien zin aangenomen.
Ruim 3l) jiar geleden was de veemarkt te Daptford, zeer
bloeiend en alleen aan weekloon word daar jaarljjks meer
dan 200,000 uitgegeven. Geen wonder dus dat men
daar wat graag den vee-invoer weer vrjj zag. Naar ik
boor is men hier niet zoozeer bang voor Nederlandsch
dan wel voor Zai 1-Amorikaansch vee, dat men ook weer
vrjj tracht te krjjge». (N. Ct
Onderlinge Hlslco-Vereenlglng.
Naar wq vernemen had gisteren te Amsterdam ten
kantore van de Centrale VVerkgevars Risicobank de
oprichting plaats van de Onderlinge Risico-Vereeniging
van Nederlandsche gemeenten dool' de gem. Dordrecht,
Leeuwarden en Zwolle, van welke gemeenten de bur
gemeesters en secretarissen tegenwoordig waren. Het
bestuur der vereeniging bestaat uit de heeren mr. I.
A. van Rojjen, burgemeester van Zwolle, die tot voor
zitter werd gekozen, H. J. Wichers, burgemeester van
Dordrecht, die tot secretaris werd gekozen, en S. H.
Hylkema, wethouder van Leeuwarden. De raden van
Haarlem en Schiedam hebben reeds tot toetreding
besloten.
Besloten werd ten slotte, dat het bestuur zich ten
spoedigste tot de besturen van Nederlandsche gemoenten,
die kunnen geacht worden voor het lidmaatschap in
aanmerking te komen (premie Rijksverzekeringsbank
van minstens f 200), zal wenden om de aandacht op de
jonge Vereeniging te vestigen en op aansluiting aan te
dringen.
Huisindustrie.
De Kamer van Arbeid voor de tabaksindustrie to
Rotterdam heeft een circulaire verzonden aan alle Kamera
van Arbeid, waarin zjj als haar meening te kennen geeft,
dat de Kamers van Arbeid nuttig werk kunnen doen
door in de door haar vertegenwoordigde bsdrjjvea een
onderzoek te gaan instellen door hoeveel personen, voor
welke loonen en onder welke omstandigheden huisarbeid
wordt verricht.
In afwachting van de vorming eener Staatscommissie
kunnen de Kamers van Arbeid zich haars inziens
verdien atoljjk maken door reeds nu te beginnen het ter
rein in eigen omgevirg te verkennen.
De Kamer zelf heeft dit dezen zomer gedaan en daarbjj
goede gegevens verkregen, die zjj reeds heeft gepubli-
cb< rd.
Tegen gedwongen werkloosheid.
De Kamer van Arbeid voor de bloembollenteelr te
Haarlem verzoekt den raad aldaar, over te gaan tot het
trrffen van maatregelen tegen de geldeljjke gevolgen
van grdworgen werkloosheid.
H. B. 8. met 5-jarigen cursus te Haarlem,
Uit den raad te Haarlem wordt er op aangedrongen
om de oprichting voor te bereiden van eon rjjks hoogere
burgerschool met 5-jarigen cursus, voornamelijk met het
oog op het buitengewoon groot aaatal aanvragen zoowel
van hior als uit omliggende gemeenten, om als leerling
op de H, B. school alhier geplaatst te worden.
Kederl. Protestantenbond.
Ia een vergadering van leden van de onderafdeeling
IJmuiden van de aldeeling Beverwjjk van den Nederl.
Protestantenbond werd met algemeene stemmen besloten
zich van Beverwjjk af te scheiden en een zelfstandige
afdeeling te vormen. Aan het bestuur werd opgedragen
zoo spoedig mogelijk een concept huishoudelijk reglement
op te maken.
De quaestle der JHaastrlchtsche
aardewerkfabrieken.
De dames M. W. H. Rutgers-Hoitsema en Drucker
hebben een uitvoerig gedrukt relaas van haar bezoek
aan de Maastrichtsche aardewerktabrieken rondgezonden.
Hierin wordt het volgende gezegd:
Ondergeteekenden, resp. presidente en secretares van
een organisatie (niet de Ver. ter behartiging van de
belangen der Vrouw, zonals gemeld werd) een lichaam,
waarin binnenkort het K. B. van 13 Juli 1.1. omdat het
den arbeid raakt, kritisch behandeld zou worden, meen
den, om goed beslagen op het jjs te komen en een
deugdeljjk advies te kunnen uitbrengen, niet beter te
kunnen doen dan vooraf de veel besproken fabriekeD
»de Sphinx* en de »Céramique« zelf te bezoeken en
zich mei eigen oogen en ooren te overtuigen van wat
er in de tegenstrijdige berichten, cjjfers en adressen in
dezen, als waarheid of overdrijving was aaa te nemen.
Gevolg gevende aan deze overweging, bezochten wjj 28
en 29 September de beide genoemde fabriekende een
met voorkennis van den fabrikant, de ander geheel
onverwacht, bg wjjze van overrompeling. Oin zoo veel
zijdig mogelijk te werk te gaan en de zaak van alle
kanten te bekijken en te hooren toelichten, had en wjj
niet alleen een onderhoud i..et de fibrikanten en chefs
aan de beide fabriekeD, maar ook, zonder dat de beambten
van de fabriek ons gesprek konden hooren, met tal van
arbeidsters, oud en jong, werkende in de verschillende
afdeelingen, zoowel in de verniskamers en bij de ovens
als in de lokalen waar ze bezig waren de voorwerpen
te beschilderen of te bedrukken.
Voor de controle stelden wjj enkele ge'jjkluidende
vragen aan de fabrikanten en aan de arbeidsters en
noteerden wjj zorgvuldig de antwoorden.
Bjj die vragen en besprekingen was echter hoegenaamd
geen sprake vaD, de aibeidsters tegen iemand op te
zetten, noch tegen den fabrikant, noch teg8n minister
Veegens, noch tegen de arbeiders die op strenge hand
having van het K. B. hadden aangedrongen. We deden
het onderzoek zoo objectief en neutraal mogeljjk, lieten
z»lts geen verbazing blijken, toen wjj hoorden, dat er
in de beide fabrieken resp. 1086 en 609 vrouwen en
meisjes werkzaam zjjn, terwijl in Het Volk een paar
malen van 150 vrouwen en meisjes die door mannen
vervangen zonden moeten worden, gesproken werd.
Geen woord kwam ook over onze lippen, toen de direc
teur op ons verzoek het schaftlokaal van de vemissers
liet zien, terwijl de heer Baart toch in Het Volk vin
31 Aug. 11. verklaait, »dat de vernissers met de bjj hen
werkende kinderen moesteD eten naast hun verniskuip
te midden van het loodwit, omdat er geen schaftlokaal
bestond.En de kinderen hadden ook een ruim schaft
lokaal on afzonderlijke waschgelegenheid, waar ieder z'n
handdoek had, een stukje zeep en water om zich te
wasschen en een kapstok om z'n werkkiel of schort aan
op te hangen. Er waien stofzuigers, moderne privaten
(closets), enz.
Het was er heel anders dan wjj op grond van be
doelde berichten verwacht hadden, maar we lieten onze
verbazing niet blijken.
Bjj onze vragen aan de arbeidsters volgden wij dezelfde
taktiek. Wjj vroegen b.v. haai oordeel over hetgeen in
Het Volk van 31 Augustus 1.1. »over de vervanging van
vrouwen en kinderen door mannen* geschreven stond.
En toen een der vrouwen woedend uitriep: ïMaar wie
schrjjft dat?« en wjj antwoordden: »Dat schrjjft Baart*
(S. F. B zei ze»Hjj is gek,* en to:-n wjj daarop
lieten volgennJa, maar hij schrjjft het toch in het
belang der arbeiders* antwoordde zjj
vJa, hjj heeft te vreten, maar wat moeten wjj met
onze gezinnen beginnen?* Een ander vroeg: ïEn
mogen de mannon ons werk dan wèl doen? Zjjn wjj
dan minder gezond en sterk dan de mannen hier
»Als het hier zoo vergiftigd is, is het dan niet vergiftig
voor de mannrn, dat zou ik wel eens willen zien.*
oWie heeft het recht i»ij mjjn broodwinning te ont
nemen hoorden wjj zeggen, nik ben weduwe en moet
voor 5 kinderen en een lamme zuster zorgen.* Ik ben
ook weduwe zei een ander, nik heb al 32 jaar in de
fabriek gewerkt en ik ben nog nooit ziek geweest. Al
mjjn 7 kinderen zjjn nog in leven en gezond en sterk
En zoo ging het voort.
De vrouwen zagen er over het algemeen gezond en
flink uit. Men zou ze veel ionger schatten dan ze bleken
te zjjn. Geen der vrouwen die wjj ondervroegen, had
ooit een miskraam gehad; buitengewoon veel sterfte
onder de kinderen kwam ook niet voor, en de wjjze
waarop ze ons antwoordden, deed ons geen oogenblik
aan de waarheid van haar woorden twjjfelen. 1 ovendien
zouden de huweljjksboekjes, in geval van twjjfel, in
dezen de beste getuigen kunnen zjjn.
Wij moeten de lezers, die iets anders verwacht
hadden, hier even in herinnering brengen, dat we geen
loodwitfabrieken bezocht Rebben, zooals men uit sommige
artikelen zou moeten opmaken, maar aardewerkfabrieken
en dat het vergif alleen zit in het vernis en in het
glazuur op het aardewerk en in enkele kleuren waarmee
geschilderd of gedrukt wordt. Dat vergif zit er ook
nog in als wjj van onze borden eten of uit onze kopjes
drinken en de schilderes is in haar atelier niet minder
aan gevaar voor virgiftiging blootgesteld, dan de
vrouwen die daar schilderen ot drukken.
En toen de vrouwen zeiden, dat ze aan de Koningin
gevraagd hadden of die wel zou willen zorgen, dat ze
niet broodeloos gemaakt zouden worden, gaven wjj
daarop als onze meening te kennen, dat de minister
Veegens in dezen de aangewezen persoon was. Zonder
dat het ons moeite kostte haar te overreden, zagen
deze vrouwen in, dat ze zelf naar den Minister moesten
gaan, als deze haar zou willen ontvangen en de directeur
haar vrjjaf zou willen geven. Twee vrouwen waren
onmiddellijk bereid het woord te voeren en toen de
directeur geen bezwaar maakte haar een dag verlof te
geven, was er voor ons niet veel meer te doen.
De eerstondergeteekende, die in Den Haag woont,
nam op zich de vrouwen in Den Haag den weg te
wjjzen en voor de inschrjjving op den eerstvok enden
audiëntiedag te zorgen. Toen zij Maaadag 1 October
hoorde dat de audiëntie op 3 October zou plaatshebben,
werd di m dag alles per telegraaf geregeld en smaakte
zij de voldoening dat "s namiddags 4 uur twee fabrieks
arbeidster voor de audiëntie bjj Minister Veegens stonden
ingeschreven.
Verder hebben wjj alles in hoofdzaak aan de
arbeidsters overgelaten. Zjj zelf gingen Dinsdag spreken
met al de arbeidsters aan de vSphinx» en ook met die
aan da »Céraraique« om bij den Minister uit naam van 1600
vrouwen en meisjes te kunnen spreken. Zjj zelf hebben
bedacht wat zjj zeggen zouden op de verschillende
vragen die de Minister haar deed zonder iemands
aanwjjzing moeten antwoorden. De eerstondergetee
kende heeft de vrouwen van den trein gehaald en haar
naar het Ministerie van Landbouw, Nijverheid en
Handel gehracht en 's avonds ook weer gezorgd, dat
ze op tjjd aan den trein kwamen. De vrouwen waren
zeer opgewekt en tevreden over de ontvangst bjj Zjjne
Excellent ie.
Nou ern bcxulnlglng<i-coni«l*alc.
In de N. Ct. schrijft N. N. het volgende
Dat de Oorlogsbegrooting het cijfer van dertig
millioen zal bereiken, zooals nog algemeen het
vorige jaar ondersteld werd, zal vermoedelijk on
der het bewind van dezen minister niet bewaar
heid worden.
Bezuiniging is het wachtwoord waarmede liet
terrein van dezen bewindsman betreden wordt.
Vreemd moge het daarom schijnen, dat niet
tegenstaande in de M. v. T. is te lezen, dat Z.
E. „de meest mogelijke zuinigheid heelt betracht,"
de post „kosten voor het departement" tocli f9600
meer bedraagt dan op de vorige begrooting. Die
post heeft thans de hoogte bereikt van twoe-
honderd-en-dertig duizend gulden, zegge t 230,000.
Hieronder zijn begrepen f12000 traktement
voor den minister, en f 28,000 bureel- en lokaal-
behoeften, drukwerk en kleine uitgaventotaal
van deze beide posten f 40.000.
Een som van f 190,000 blijft dan voor trakte
menten en toelagen van personeel (burger en
militair).
Het militair personeel behoort, met uitzonde
ring van een paar luitenants, tot den stal van
hun wapen, en zijn dus boven de troepensterkte.
Een duur huishouden dat jaarlijks zooveel kost.
Toch is niet te verwachten, dat in de toekomst
de uitgaven minder zjjn, althans wanneer op den
ingeslagen weg wordt voortgegaan.
Kenmerkend is dat met vermeerdering van do
werkzaamheden aan het D. v. O. onherroepelijk
vermeerdering van ambtenaaraper3oneel (burger
en militair), heeft plaats gevonden. Wel een
onderscheid met den dienst in het leger. Daar
deed zich in de laatste jaren het verschijnsel
voor, dat de toeneming der werkzaamheden om
gekeerd evenredig was met de sterkte van per
soneel (kader), en toch mag als recht evenredig
worden aangenomen, de sterkte van de onder do
wapenen komende manschappen met do werk
zaamheden aan het D v. O.
Het huishouden zal duurder worden, want in
volgende jaren zullen meer manschappen onder
de wapenen verschijnen.
Dit jaar kwamen voor herhalingsoefeningen op
van de lichtingen 1899, 1901 en 1903, de twee
eerste van de voorgaande militiewet (sterkte van
het contingent 11,000 man), de laatste van de militie-
wet 1901 (sterkte van het contingent 17,500 man).
In de toekomst zullen alle manschappen tot de z. g.
verzwaarde lichtingen behooren. In 1907 komt de
landweer niet op, andere jaren veelal wel. Deland-
weer is nu nog gevormd uit de lichtingen van 11,000
man. In de toekomst zal zij in sterkte toenemen
dan zal zij gerecruteerd worden uit de verzwaarde
lichtingen.
Daarom zal het huishouden meer geld gaan kosten
en de 190,000 gld. zullen blijken niet meer vol
doende te zijn.
Mag zonder ommezien op dien weg worden door
gegaan, op dien gevaarlijken weg, want is eenmaal
het korps ambtenaren uitgebreid, dan is 't moeiljjk
tot inkrimping te komen.
Het personeel heeft het druk Vraag het aan
ieder ambtenaar van het D. v. O., hoog of laag, zij
hebben het druk, altijd druk, en gelet op voren
genoemde evenredigheid, niettegenstaande in de ka
zernen een gedeelte van het jaar volkomen werke
loosheid heerscht. In den departementalen drukken
tjjd wordt het personeel nog versterkt door onder
officieren uit den troep, die in dien tjjd juist moeiljjk
in de compagnieën kunnen gemist worden.
Dit personeel hoeft het aan het D. v. O. ook weer
druk, maar toch zagen wjj een dier onderofficieren
eenige dagen in zjjn garnizoen met verlof, ten spijt
van zjjn kapitein, die hem zoo goed gebruiken kon.
Waar bestaat toch die drukte uit, waarvan het
dure huishouden een gevolg is P
De werkzaamheden van het D. v. O. liggen onder
een waas, voor een buitenmans oog moeiljjk te
doordringen.
Bureau-uren van halftien tot twaalf, en van half-
twee tot vier, totaal vijf uur.
Een deel der ambtenaren heeft avondwerk (over
schrijven van de minuten in het net), en zjjn wjj
goed ingelicht, dan duurt dit avondwerk gemiddeld
twee uur, en daaraan nemen deel de le klerken en
lager, benevens de onderofficieren elk krijgt een
paar beurten in de week.
De hoogere ambtenaren verwerken de drukte
thuis, behalve de velen die 's avonds niet werken.
Vergelijk daar eens bjj den dienst in de kazernon,
wanneer de mannetjes er zjjn.
Het zou te begrijpen zjjn, wanneer ook 'sministers
oog niet vermag door het waas heen te zien. Ge
woonlijk is hjj bjj aankomst „buitenman" hjj zal
tjjd en gelegenheid missen om met onbevangen blik
het raderwerk te inspecteeren, en te trachten een
nieuwe machine in elkaar te zetten.
Toch zou het in het belang van het huishouden
