No. 217.
Honderd en achlste jaargang.
19üt>.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
LANDWEER.
Groote Veemarkten
Groote Paardenmarkt
VRIJDAG
19 OCTOBER.
Dinsdagden (xlen ISovenibei BINNENLAND
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80 franco door het geheele Kijk f I,—.
Afzonderlijke nummers 3 Cents,
Telefoonnummer 3
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HEKMs. COSTEK ZOON, Voor dam C 9.
te Alkmaar,
op Maandag 5 en Woensdag 21 November a.s.
Woensdag 14 November a. s.
Uit de Pers.
li echtzak*) n,
URANT.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
roepen by deze op, de verlofaanpers der landweer,
binnen deze gemeente verblijf houdende, om zich op
j 1 J aam /Ia.. 1A 1/rt I AM VTQ n .1.1
dezes jaars, te laten vinden in een der lokalen van de
«Nieuwe Doelen», aan de Doelenstraat alhier, om aldaar
door of van wege den landweerdistrictcommandant te
worden onderzocht, gekleed In uniform en voorzien
van de kleeding en uitrustingstukken bij hun vertrek
met verlof medegegeven, benevens zakboekje en verlofpas.
Het onderzoek zal plaats hebben als volgt: des voor-
middags te 9 ure voor de verlofgangers die in 1906 naar
de landweer zjjn overgegaan en behooren tot de I.and-
weer-lnfanterie en tot de Landweer-Hospitaalsoldaten,
benevens de verlofgangers die in 1903, 1904 en 190.o
naar de Landweer zjjn oveigegaan: des voormiddags te
11 ure, de verlofgangers die in 1906 naar de landweer
zjjn overgegaan en behooren tot de Landweer-Vesting
Artillerie, tot de Landweer-genietroepen, tot de Landweer-
Pontonniers en Administratie troepen.
By deze gelegenheid zullen nieuwe klccding-
stukkea worden aangepast en uitgereikt.
Aan het onderzoek zullen moeten deelnemen de ver
lofgangers, die in 1903, 1904, 1905 en 1906 naar de
landweer zjjn overgegaan, onverschillig op welke data
die overgang is geschied, met uitzondering echter
In overeenstemming met het bevaatde In
art. 20 der Eandweerwet. Van dc verlof
gangers, die In den loop van het jaar I»titt
overeenkomstig artikel II der wet onder do
wapenen zijn geweest en van de verlofgangers, die
van de bevoegde autoriteit vrijstelling hebben verkregen
van de verplichting om het onderzoek bjj te wonen.
Dienstplichtigen bjj de landweer, die krachtens art. 15
der landweerwet van den werkeljjken dienst zjjn ont
heven, zijn gedurende den tyd, dien zy in het genot
zjjn van d3 ontheffing, niet aan het onderzoek onderwor
pen. Zoo ook behoeven In tyd van vrede het onderzoek
niet bjj te wonen de categorieën van dienstplichtigen
bedoeld in het tweede lid van artikel 15 Jer landweerwet
en aangeduid bjj art. 1 van het K. B. van 5 September
1904 (Staatsblad No. 220.)
De verlofgangers worden daarbij herinnerd aan de
navolgende Bepalingen der landweerwet.
Art. 31. De verlofganger van de landweer verschijnt
bjj het onderzoek in uniform gekleed en voorzien van
de kleeding- en uitrustingstukken, hem bij zijn vertrek
met verlol medegegeven, van zijn zakboekje en van zjjn
verlofpas.
Art. 32. Behoudens het bepaalde in art. 21 kan een
arrest van twee tot zes dagen, te ondergaan in de naastbij
zynde provoost of het naastbij zijnde huis van bewaring
door den districtscommandant worden opgelegd aan den
verlofganger
lo. die zonder geldige reden niet bjj het onderzoek
verschijnt;
2o. die, daarbij verschenen zynde, zonder geldige reden
niet voorzien is van de in het vorige artikel ver
melde voorwerpen
3o. wiens kleeding- of uitrustingstukken bij het onder
zoek niet in voldoenden staat worden bevonden
4e. die kleeding- ol uitrustingstukken, aan een ander
behoorende, als de zijne vertoont.
Art. 33. Is de verlofganger, wien krachtens het vorig
artikel, arrest is opgelegd, bij het onderzoek tegenwoordig,
dan kan hjj dadelijk onder verzekerd geleide in arrest
worden gebracht.
Is hjj niet tegenwoordig en onderwerpt hy zich niet
aan de hem opgelegde straf, dan wordt hjj, op schriftelijke
aanvrage van den districtscommandant, te richten aan
den Burgemeester der woonplaats van den verlofganger,
aangehouden en onder verzekerd geleide naar de naastbij
gelegen provoost of het naastbij zijnde huis van bewaring
overgebracht.
Art. 34. Onverminderd de straf, in art. 32 vermeld,
is de verlofganger verplicht, op den daartoe door den
districtscommandant te bepalen tyd en plaats, en op de
in art. 31 voorgeschreven wjjze, voor hem te verschijnen
om te worden onderzocht.
Art. 35. De verlofganger, die zich bij herhaling schuldig
maakt aan het feit, sub 4o. van art. 32 bedoeld, of niet
overeenkomstig art. 34 voor den districtscommandant
verschijnt of voor dezen verschenen zynde, in het geval
verkeert sub 2o. en 3o. van art. 32 vermeld, wordt in
werkeljjken dienst geroepen en daarin gedurende ten
hoogste drie maanden gehouden. Hierbij geldt de tweede
volzin van art. 28.
Art. 36. De verlofganger van de landweer, die niet
voldoet aan eene oproeping voor den werkeljjken dienst,
wordt als deserteur behandeld.
Art. 21. Het Crimineel Wetboek en het reglement van
krijgstucht voor het krijgsvolk te lande zjjn op het
.1 ..aI ,-v Inn I .nnnr rial Tio li nn nor Ha wannnon
Tweede Ruwer.
personeel.
Dat personeel wordt geacht onder de wapenen te zjjn
lo. zoo lang het zich in werkeljjken dienst bjj eene
afdeeling van de landweer ol bjj een der korpsen
van het leger bevindt;
2o. gedurende den tyd, dien het in art. 29 bedoeld
onderzoek duurt;
3o. in het algemeen, wanneer het in uniform is gekleed.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar,
15 Oct. 1906.
G. RIPPING, Voorzitter,
DONATH, Secretaris.
Gisteren werd voortgezet de beraadslaging over het
wetsontwerp tot verhooging en wgziging der lndiüche
begrooting over 19o6 en dn in verband daarmede inge
diende motie van den heer Van Deventer, luidende
,De Kamer, van oordeel, dat het wenschelgk is een
begin te maken met de terugbrenging van de particuliere
landeigen op Java in handen van den Staat en daarbg
een vatt plan te volgen, gnat over tot de orde van den
dag*
(Inmiddels is door de Rsgeoring een wgziging in aen
considerans gebracht om in plaats van terngkoop te
lezen: terugbrenging).
De Minister van Koloniën, de heer Fook,
verklaarde z'.ch in geen geval te kunnen vereenigen met
de motie van den heer Van Deventer.
De heeren IJ z e r m a n (U.L. Amsterdam IV) en V a n
Vlijmen (RK, Veghel) bestreden de motie.
De heer Van Deventer (V.D. Amsterdam IX)
verduidelijkte wat hjj met zjjn vast plan bedoelde. Het
behoeft slechts te bevatten grondregelen en kon z. i.
spoedig worden ingediend. Hg wgzigde zjjne motie in
dezen zin, dat daarbg wordt uitgesproken de wensche-
ljjkheid om begin te maken met stelselmatige terug
brenging van particuliere landergen in handen van den
Staat.
Da voorsteller verklaarde niet te bedoelen, dat bjj aan
noming van zjjne motie het ontwerp zal worden inge
trokken.
De heer Troelstra (S.-D. Amsterdam III) oordeelde
in dat geval de motie van weinig beteekenis. Hg bleef
aandringen om de crediet-aanvrage los te maken van
den aankoop 'an Nangtjoeng.
De heer Bos (V.-D. Winiohoten) oordeelde dat de
Regeering in de motie kon berusten, want daaruit blgkt
alleen dat de Kamer de zaak stelselmatig wil doorzetten.
Bg amendement kon het landgoed Nanggoeng van de
crediet-aanvrace worden losgemaakt.
De heer T a 1 m a (A.-R. Tiatjerksteradeel) betoogde,
dat aanneming van de mot o terugneming van het ont
werp ten gevolge moet hebben.
De Minister bleef zich verzetten tegen de motie.
De motie-van Deventer werd verworpen met 64
tegen 20 stemmen.
De heer T y d e m a (U.-L. Tie!) lichtte vervolgens
de amaadementen toe, strekkende i Ie. niet te spieken
van terugbrenging maar van onteigening van partic 1 ere
landergen op Java in Staatsbezit; 2a om oredietaanvrage
van 5 ton om te zetten in een memoriepost.
Da hear Van Deventer bestreed deze amende
menten, hg wilde naast onteigening als hoofddoel aankoop
mogelgk laten. Spreker stelde zeil amendementen voor,
bedoelende Nanggoeng niet aan te koopen.
Na langdurige discussie werden alle amendementen
verworpen het ontwerp daarna ook verworpen
met 51 tegen 34 st.
Aan de orde was hierna, na goedkeuring van de oon-
clusiëa der verslagen over het Kol. Verslag van 1905
en van de verslagen der Nederl. en Ned.-Iadisohe Reken
kamers over 1904, het wetsontwerp tot wgziging van de
wet op de brievespostergen, voornamelgk om gelegenheid
te geven tot het bgeenvoegen vaz twee aan elkander
grenzende kringen van post- ol hulpkantoren (voor de
berekening van het briefport-tarief), wanner aaneensluiting
vin de bebouwde kommen der kringe. daartoe aanleiding
geeft.
De heer Tak (S.-D. Franeker) Wotsohte te weten
hoe het gaan zal met de briefkaarten.
De heer S m e e n g e vroeg hoe tegenover de Haar
lemm-rmesr «al shandaló; wordenhy zou b.anen
dezellds gemeente s eeds 3 centsport willen hebban. Dan
moet er in het ontwerp in plaats van twee kringen
gesproken werden van twee of meer kringen.
De Minister van Waterstaat, de heer
K r a u s, antwoorde dat het vooralsnog niet in de be
doeling ligt een verdere strekking aan het ontwerp te
geven dan het drie csntsport in te voeren voor aaneen
sluitende kringen. Da briefkaarten vallen buiten dit
ontwerp. Wel heelt de Minister overwogen eon afgemeene
verlaging van het tarief der briefkaarten, doen daartegen
bestaan groote fi-ancieele bezwaren. Wat den Haarlem
mermeer betreft, wgst de Minister op de mogelskhrid
om de grenzen der kringen te wgzigen. Aan het begrip
kring* moet men zich echter streng houden. Zgn de
kringen niet saneengebouwd, dan kunnen zy niet worden
samengevoegd.
Op art. 1 had de heer Tak een amendement voor
gesteld strekkende om het enkele briefport binnen den
zelfden kring te bepalen op 3 cents en het tarief der
b.ietkaarten op IJ cents port binnen den kring waar de
post wordt bezorgd.
Dj heer Van Styrum (L. Haarlem) lichtte zgn
amen ement toe, strekkende om niet door dtn directeur-
generaal der postergen te laten beslissen omtrent de
toepassing in de te maken uitzonderingen.
De Minister van Waterstaat liet de beslis
sing over het amendement-Van Styrnm aan de Kimer
over. Maar hg heeft ernstig bezwaar tegen het inoiden-
teele amendement van den heer Tak.
De heer Tak trok zijn amendement in.
Het amendement-Van Styrum werd z. h. 8. aangenomen,
evenals het ontwerp in zgn geheel.
Hierna was aan de orde het wetsontwerp tot toeken
ning van een renteloos voorschot ten behoeve van den
aanleg en het in exploitatie brengen van spoorwegljjnen
in d* Haarlemmermeer en zjjn omgeving (meximum
f 2.147,000).
De 'heer Tak herinnerde er aan hoe de aandeelen der
»Hollandsche Electrische Spoorweg-M(j.« in handen van
de »Hollandsche IJzeren Spoorweg-Mg.» zga. Deze over
dracht is geschied zonder voorkennis der betrokken pro
vinciale besturen. Alleen één lid van Ged. Staten van
Noord-Holland was daarvan op de hoogte. Deze was
tevens leider van het consortium.
Wat is van een en ander het gevolg P De nieuwe ljjnen,
die naar haar liggina- bestemd zouden zgn de lgnen van
de Holl. Spoorweg-Mg. ooncarrentie aan te doen, zullen
metterdaad niet in die richting werkzaam zijn. Te vree
zen is dns, dat de exploitatie der lgnen zal vertraagd
worden door de H. IJ. S. M., die «ich meester voelt van
het terrein en Reen mededinging heelt te duchten. Er
wordt met dit alles gepraejadicieerd op de verbindingen
tosschen drie groote steden Amsterdam, Haarlem en
Leiden. Spr. zou dan aanleg der banen in ieder traval
in handen van den Staat willen houden. De exploi-
tatie kan men das altgd nog uitgeven aan een maat-
schappü. De belangen van den Staat ook bg naasting
behooren in ieder geval beter gewaarborgd te zgn dan
hier wordt voorgeiteid.
De heer T r e u b (V.-D. Assen) had met tegen ver
betering van het verkeer in de Haarlemmermeer beden
king, maar tegen de wgze waarop men dio verbetering
tot »tand wil brengen.
Een zeer groote principieels bedenking is deze, dat bg
die en dergelgke voorstellen een «stelselmatige stelsel
loosheid* heerscht (gelach). In onze aanleg van tram
lijnen en locale spoorwegen, is geen systeem. Ea dat is
dringend noodig. Daarom vraagt spr. opmaking van
een plan voor aanleg van locale spoorwegen en tram
wegen voor de verschillende provinciën. Dan krggen we
een goed systematisch aangelegd net.
Tegen het aanhangige voorstel geldt nog dit bezwaar,
dat men éóa Mg. voor aanleg, een andere Mg. voor
exploitatie krggt. Dat is verkeerd. Beter ware geweest
aanleg door den S.aat, maar in ieder geval is noodig
aanleg en exploitatie door één Mg.
De H IJ. S. M. is su eens maatschappij van aanleg,
dan weer van exploitatie. Krijgt men nu verschil met
de Maatsohappij van aanleg, dan verschuilt zij zioh
achter de Maatschappij van exploitatie. Do Staat had
alleen met de IJ. H. S. M. moeten onderbandelen.
Een ander bezwaar is, dat de Staat 12 */a pot. zal
betalen over de bouwrekening, aan de Mij.
Naarmate de bouwrekening stijgt, zal de Staat meer
moeten betalen, zoowel aan overnemingskosten als aan
premie.
Spr. had gaarne de concessie-vooiwaarden gezien,
vooral met betrekking tot de naastingsvoorwaardeo.
Verder is bepaald dat 1 pet. van afschrijving most
dienen. Maar door de hienoor aangegeven regeling,
wordt dit gereduceerd tot '/4 pet. Dat is wel iets meer
dan niets, maar tooh veel te weinig. Spr. betoogt
voorts dat de Staat zeer onvoordeelig af is. Immers
zij krijgt iets als er meer dan 4 pot. winst is. Spr.
herhaalde zijn aandrang naar een vast plan en vroeg,
of de minister de concessie zal intrekken bij te late
oplevering en of de vrees voor te duur bouwen niet
gewettigd is.
De heer Thomson (U.L. Leeuwarden) had defen
sie-bezwaren Het algemeen defensie-belang mag nooit
1 jjden onder een locaal-belang. Daarbij komt, dat voor
de stelling van Amsterdam millioenen worden aange
vraagd en thans ruim twee millioen. Het thans aan
hangige ontwerp is schadelijk voor het eerstgenoemd,
dat vele millioenen kost. Zgn bedenkingen gelden
vooral het fort bij Uithoorn en het terrein bij Vijfhuizen
wij verkeeren daaromtrent in het duister, gelijk omlroat
de hoogte van de bruggen. Het eenige wat wij zeker
weten is, dat er twee millioen moet gevoteerd worden
en dat het aanlegplan aan Oorlog ter goedkeuring zal
worden voorgelegd.
De heer Pat ij n (U.-L. Zierikzee) meende, dat men
te veel bij de zaak haalt wat er niet bij behoort.
Naar sprekers meening is het aanhangig voorstel
niet zoo gevaarlijk
De heer Van Wichen (R.-K. Haarlemmermeer) en
Lely (U.-L. Amsterdam II) verdedigden het ontwerp.
De heer Eland (U. L. Arnhem) achtte de defensie-
bezwaren niot zoo ernstig. De heer Duymaer vau
Twist (A. r. Steenwijk) eveneeus.
maakt; zjj hebben echter eene minder gunstige ontvangst
genoten, zóó zelfs, dat de Raad van State den minister
van tiianc.ën ernstig moet hebben ontraden deze wets
ontwerpen, althans in dien vorm, bg de Statec-Generaal
in te dienen.
Arbeid vnn vrouweu In fabrieken.
De dames RutgersHoltsema en Drucker hebben den
Minister van Landbouw, Ny verheid en Handel een adres
overhandigd namens bet nationale comité in zake wtt.c-
ljjke regeling van Vrouwenarbeidbestaande uit de
volgende vereenigingen
Neder). Vrouwenbond tot verhooging van het Zedelijk
Bewustzjjn, Algemeene Neder!. Vrouwenvereeniging «Ar
beid Adelt,* Nat Vereoniging voor Vrouwenarbeid, Ver-
eeniging voor Vrouwenkiesrecht. Vereeniging Hoofden
van Openbare Bewaarscholen te Rotterdam, Vereoniging
ter behartiging van de belangen der Vrouw, Vrjje Vrou
wenvereniging en Vereeniging van bewaarsohoolonder-
wjjzeressen te Rjtterdam. In het adres wordt dringend
verzocht het Koninkljjk Besluit van 13 Juli 1.1. te wgzigen
en de gezondheidsmaatregelen voorgeschreven in het
belang vau volwassen vrouwen, ook tot de mannen in
de betreffende branche uit te strekken en vóór alles te
verhoeden, dat door een partjjdig, dogmatiBoh drjjven
van enkele zjjdon, duizenden vrouwen onder de valsohe
leuze van bescherming, broodeloos gemaakt en de vrouw
straks voorgoed, niet alleen uit de aardewerkfabrieken,
maar uit de geheele njjverheid, waar ze nu vaS/en voet
heeft, verdreven zal kunnen worden.
De Minister onderhield zich geruimen tjjd met de dames
over verschillende punten, den vrouwenarbeid betreflende.
mmmm
ben boud vau Vrynlunlg-deiuocraUsche
raadsleden.
Naar a inleiding van een verzoek van het b/stuur van
den Vrijt. Democratischen Bond is door de boeren mr.
S. J. L. van Aalten Jr. te Rotterdam, M. H G. T.
Fideldy Dop te Amsterdam, P. J. W. van Hasael te
Utrecht en J. Zylstra te Zwolle, een uitnoodiging aan
alle geestverwante Raadsleden in Nederland gezonden om
te versaderen op Zjndag 4 November a.s. in het Gebouw
van Kansten en Wetenschappen te Utrcoht, ten einde
een Vereeniging van Vrgzinnig-Democratisohe Gemeente
raadsleden op te richten.
Jaarwedden vau Burgemeesters
ca Secretarissen.
In een vergadering der Noordervereenigeag van Burge
meesters en Secretarissen, gevestigd te Behagen, is be
sproken de ongelijke re reling van de jaarwedden van
burgemeesters en secretarissen, bljjkende uit de aan-
sohrjjvingon vau Gad. Blaten aan de Gemeenteraden. Iu
de eene gemeente wordt het salaris van den burgemeester
en dun secretaris op geljjk bidrag voorgesteld en in eene
andere gemeente van don burgemoester booger. Ook is
hot salaris voor gemeenten met een geljjk zielental zeer
ongeljjk voorgesteld, hoewel er in de werkzaamheden
weinig ol geen verecbil ia.
Ëo loten werd nog geen adres aan God. Staten te
rionton, om reden mei thans te weinig gegevens bezit
om een goed oordeel ts kannen uitsp'akoe. Gad. Slaton
aaddun wel gevraagd of het salaris in evenredigheid was
met de bevolking, doch aangezien zjj het zielental kennen
moest men wel aannemen dat ook andere motieven, die
men niet kon opdiepen, hebben gegolden.
■luister l ock.
Voleens den particulieren Haagsc'aen correspondent van
De Tijd zou de minister van koloniën, de heer Fock, na
de verwerping door de Tweede Kamer van het wetsont
werp tot terugbrenging van particuliere landergen op
Java onder staatsbezit, er sterk over denken zgn ontslag
aan ie vragen.
Onjuist bericht.
Naar De Ned. verneemt, mist het bericht van het
Huiegezin, als zou de heer Van Ids'.nga voornemens zjjn
bg de begrootiug van Oorlog een Bcherpe rede tegen den
minister te houden, allen grond. Er moet hier, zegt het
blad, fantasie of persoonsverwisseling in hst spel zjjn.
Suiker- en jeaeveraccyas.
De in de jongste Troonrede aangekondigde wotsoat
werpen tot verlaging van den secans op de smker en
verhooging van dien op het gedistilleerd zgn, naar de
Avondp. verneemt, bg den Raad vaa B.ate aanhangig g
Adat.
In de Standaard komt de volgende drieBtar voor
»Er is veel voor te zeggen, om in de rechtsbedoeling
en rechtsregeling, die met de tradities, mat de gtaard-
heid en de overtuigingen vau een volk is saamgeweven,
niet te sterk in te grgpen.
In hoeverre nu de adat om kan gaan, zonder het
rechtsbesef in onze Indiën te schokken, en in hoeverre
ze strenge eerbiediging eisent, zjj ditmaal in het
midden gelaten.
Ons is het in deze drieBtar slee als om één punt te
doon.
Men erkent, dat iu Ind.ën onder de rechtivoimonde
factoien ook de Islam en nader de Khorha behoort
en men houdt staande, dat het ingaan tegen recht en
rede zou zjjn, indien om Gouvernement dit element in
de IndiBChe huishouding niet ontzag, en den invloed
er van niet gelden liet
Praemisse is hier dus de stelling, dat de rechtsrege
ling, waar oak, verbind moet noaden met de religiense
tradities en overtuigingen van h-t volk.
Is het volk MobamedaaLscb, dan een regeling ge
schroeid op do leett van den Isiam en dus zou men
zoo zeggen s Zgn de tradities van hei volk Chnstelgk,
dan ook uitgegaan van Cansteljjke beg.uselen.
Wjj voor ocs zouden op dia praomisse nog een cor
rectie hebben, maa: die kan ia Uit verband onbespro
ken b g ten.
Diimaal wgzen we alleen op de coareq isntie, dat
wie zoo voor Indië ple r, dan ook hiir te lande voor
den invloed der Onris.e yke beginselen moet opkomen.
Ejn opmetkmg, die tevons do ineonsequ .ntie doet
uitkomen van wie de piaemisse wel voor Indië eert,
m ar in het Moederland verloochent.*
Ververznken vsn lemnuds «lood door schuld.
De rechtbank te Amsterdam veroordeelde gisteren
twee werklieden van de Droogdok Mjj aan wier schuld
het te wjjten was, dat een medearbeider, toen zy aan
htt Koninginnedok op 14 Juli 1.1. werkzaam waren, door
een zware ijzeren plaat werd getroffen en den dood
vond, tot een hechtenis van 7 dagen iader gerequireerd
was tegen elk hunner een maand hechtenis.
