No. 298.
Honderd en achtste jaargang.
1906.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Nieuwj aarswenschen.
Drie levens.
Prijs der gewone advertentifin
WOENSDAG
19 DECEMBER,
UT ieuwj a ars wenschen
Hinderwet.
FE UILLETON.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80 franco door het geheeie Rijk f I,
Afzonderlijke nummers 3 Cents
Teleioonniittmer
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HERMs. COSTER ZOONVoordam O 9.
In het nummer van den Oudejaarsavond,
hetwelk MAANDAG 31 DECEMBER ver
schijnt, zullen wederom
worden opgenomen, 25 Cents
contant.
DE UITGEVERS.
Brankwet.
MAARSCHE COURANT.
HIJ, die zich act t Januari a s
op de Alkmaarsche «bun
■eer; omt^nfez de toi dien d»-
tsiM verscbyae^de nummers tBATIi.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS ran Alkmaab
brengen ter algemeene kennis, dat heden op de gemeente
secretarie ter visie is gelegd het aan hen ingediende
verzoek met bijlagen van L. DE JONG, aldaar, om ver
gunning tot 'et oprichten van een lompeebswaarplaats
in bet perceel Oadegracht, W;jk D No. 250.
Bezwaren tegen deze oplichting kannen worden ingediend
ten raadhaize dezer gemeente, mondeling op ZUer 'ag .9
Decembei e.k., 's voormiddags te elf nor en schriftelijk
vóór of op dien tjjd. Gednrendo drie dagun vóór ge
melden dag kan de verzoeker en hp, die bezwaren heeft
ingebracht, op de secretarie dezer gemeente van de
terzake ingekomen schriitnren kennis nemen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
15 Dec. 1906. DONATH, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
bresgen ter algemeene konnis, dat bp bun college if
insekomen een verzoekschrift van
P. DEKKER, aldaar, om vergunning tot den verkoop
van steiken dra«.k in het klein voor gebruik ter plaatse
van verkoop in het perceel Bierkade, C. No. L
Binnen twee weken na deze bekendmaking kan eer
ieder tegen het verleenen van de vergunning schriftelijke
bezwaren indienen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, den 17 Dec. 19G6.
Alkmaar, 19 December.
Er ia mogen we de buitenlandsche bladen
gelooven groote verontwaardiging in het kamp
van de Engelsche strijdsters voor vrouwenkiesrecht.
En sedert deze dames getracht hebben dat recht
te krabben en te bjj ten uit politieagenten, weet
men, wat een dergelijke verontwaardiging kan
beteekenen. Doch ditmaal geldt zij niet mannetjes-
menachen, maar een van de Bekaegenooten dezer
dames. Niet de eerste de beste n.l. juffrouw
Theresa Bellington, een van de voornaamste leden.
Zij had een duren eed gezworen, dat zij niet zou
trouwen voordat de mannen aan de Engelsche
vrouwen het kiesrecht hadden gegeven. Maar helaas
niet altijd is een dure eed een duurzame eed.
fioor gravla lAHG'.UETE HÏAAII,
Hcnriëtte von Mcerheimb.)
15)
In de tuinkamer nam de vleugelpiano, die in het
midden van de zaal stond, veel plaats weg. Toch bleef
er nog ru.mte genoeg over. Gemakkelijke sofa's in de
hoeken, een ronde tafel vol couranten en tijdschriften,
rieten stoelen in alle vormen en alle kleuren maakten
de zaal hoogst gezellig. Voor de groote ramen waren
bladplanten, palmen, musa's en bloeiende struiken
smaakvol bij elkander gezet. Aan de weelderige frisch
lieid kon men de goede zorgen van den tuinman her
kennen.
De bedienden zetten lampen en luchters op de tafel
in het midden De tuindeuren bleven openstaan en door
de zachte avondkoelte werden de lichtrose lampekappen
in beweging gebracht.
il e sloeg den vleugel open. Zjj koos niets lieve
lingsstukken van haar vader, die een hartstochtelijk
liefhebber was van italiaansche muziekmelodieën uit
oude opera's, Venetiaansche barcarolles, een smachtend
liefdeslied van Tosti.
«Dat noem ik nog eens muziek!» prees haar de oude
heer. «En zoo als zjj speelt prachtig, nietwaar
Hans Henning was het met hem eens, maar toonde
weinig opgetogenheid.
Van Hilde was niet veel meer te zien dan haar
donkere, gladgestreken harenzjj zat over een fijn
borduurwerk gebogen. Zjj knikte haar zuster vriendelijk
toe, die, toen zjj ophield met spelen, dicht bjj vader in
haar uitverkoren chommelstoeltje plaats nam.
vVati l« begon Ilse na een kleine pauze.
Pe oude heer zag van zjjn courant op en liet zjjn
knijpertje vallen. Hg kende dien toon,
i
In dit geval was zij het heelemaal niet. Nog
roepen (om een zacht woord te gebruiken) de
Engelsche vrouwen om het kiesrecht, nog weigeren
de Engelsche mannen haar dit te geven en reeds
is het huwelijk aangekondigd van deze Engelsche
voorvechtster met een jeugdigen Ier. Vandaar de ver
ontwaardiging in het kamp der Engelsche strijdsters
voor vrouwenkiesrecht. Doch gelukkig hebben de
dames troost gekregen. De socialistische afgevaar
digde Keir Hardie zal haar te hulp komen. De
heer Hardie, een man die er uit zich zelf gekomen
is, die thans leider is van de „werklieden partij*,
welke duizenden leden telt, heelt Zondagavond in
Gateshead een belangrijke redevoering gehouden,
waarin hij het parlementaire program van zijn partij
voor het komende zittingsjaar ontwikkeld'». En boven
aan op dat program staat de „politieke vrijmaking van
de vrouw", welke hij vooral noodig achtte, omdat
vrouwenarbeid steedB slechter wordt betaald. „Zoo
lang de vrouwen niet dezelfde rechten hebben als
de man, zeide hij, zullen ze nooit gelijkheid van
behandeling kunnen eischen."
Nu is het in zeker opzicht wel merkwaardig dat
de vrouw nog geen invloed kan uitoefenen op de
„moeder van de parlementen", zooals het Engelsche
parlement wel eens wordt genoemd.
Immers al jaren hebben de vrouwen in Engeland
deelgenomen aan het openbare leven en een zelf
standige positie verworven in de maatschappij. Zij heb
ben al meer dan 40 jaar geleden eigen vakvereeni-
gingen opgericht en allerlei inrichtingen gesticht, waar
door zij haar eigen lot verbeterden. Bovendien is er ook
op het gebied van het kiesrecht reeds iets bereikt
zelfstandige, ongetrouwde belastingbetalende bur
geressen hebben al jaren het kiesrecht voor ge
meentebesturen, terwijl vrouwen, die ongehuwd en
huurster ot eigenares van een huis zijn, mogen
stemmen voor besturen van de graafschappen. Dat
is dus iets, maar hierbij is het langen tijd gebleven.
Men wil nu verder. Men wil blijkbaar het Lager
huis stormender hand innemen, het regeeringskasteel
met veel machtsvertoon veroveren.
Maandagavond hebben de dames opnieuw een
aanval gewaagd. Zij slopen stilletjes, een voor een,
de vestibule van het Lagerhuis binnen. Op een
gegeven oogenblik ging een van hen een redevoering
houden. Natuutlijk kon dit niet worden toegestaan.
Doch de dames zagen blijkbaar de natuurljjkheid
daarvan niet in. Althans, ze wilden het gebouw
na de gebruikelijke aanmaningen niet verlaten. En
toen de politie de dames uit het gebouw zette,
kwamen anderen hare sekse-genooten te hulp. Het
werd een heel kabaal en het einde was, dat er
toevallig elf dames in hechtenis werden
genomen.
In de laatste vergadering van de „Nederlandsche
vereeniging voor vrouwenkiesrecht" sprak de presi
dente over de „Engelsche vrouwen, die dit jaar zoo
moedig voor de rechten der vrouwen zijn opgekomen."
Dat het driest optreden van deze vrouwen, zeide
zij, ons het eerste oogenblik een beetje verbijsterde
en ons, toen de partijdige persberichten ons nog
maar alleen bereikten, een gevoel van weerzin gaf,
is begrijpelijk. We zijn een kalm volk, en zullen
«Wat wou je hebben vroeg hg. »Een nieuwe japon
of een ander paard?»
»Ik doe 't dezen keer veel goedkooper, maar ik wil
vooruit uw toestemming vragen.»
jZoo vooruit? Eigenlgk vraagt men eerst.»
«Ja eigenlijk, maar oneigenlijk niet.»
Nu, wat was het
Ilse aarzelde een weinig. Hilde keek haar waarschu
wend aan, doch zjj liet zich niet bang maken.
«Ik correspondeer met Hilmar,» zeide zg toen snel,
«en ik vind het niet prettig cm het achter uw rug te
doen. Daarom wou ik u vragen of u het ons niet wilt
toestaan, vati?»
Hans Henning bereidde zich voor op een heftigen
uitval van zjjn opvliegenden vader, doch tegen zjjn ver
wachting bleef de oude heer Kröchert zeer kalm.
«Dat hadt je niet moeten doen, Ilse,» zei hg rustig.
«Voorloopig wil ik het je niet toestaan noch verbieden
met Hilmar te correspondeeren. Eerstdaags rjjdt Hans
Henning eens naar de Bodenhausens. Van het resultaat
van zgn bezoek zullen wjj alles laten afhangen.»
«Mag ik dan mee?» smeekte Ilse dringend.
«Neen, kind, daarbij kan ik je niet gebruiken,» wees
Hans Henning haar kortaf terug. Het gedrag van zgn
trotschen vader scheen hem onbegrgpelgk. Nu werd
Ilse den Bodenhausens eigenlijk bijna aangeboden.
Hg was werkelgk boos op Ilse, die de armen om den
hals van haar vader sloeg en hem bjjna Verstikte met
kussen en lieve naampjes.
Bijna met geweld bevrjjdde de oude heer zich eindelgk
en duwde haar zachtjes weg.
«Ik moet nog werken stoor je maar niet aan mg,
kinderen.»
»Gevoelt gij u niet wel, vader?» vroeg Hilde bezorgd.
«Zeker wel zeker wel. Maak je niet ongerust,»
antwoordde hg ongeduldig op den vraag van zgn oudste
dochter, terwijl hg Use, die alweder aan zgn arm hing,
teeder kuste.
gelaat was geen spoor van ontstemming
Zg was het altjjd gewend geveest, dat
en zuster werden voorgetrokken. Haar
vaders trots, Use was zgn speelpop en
Op Hiide's
te bemerken,
haar broeder
broeder
was
niet gauw tot zulke uitersten overgaan. Maar daarom
mooten wij, willen wij rechtvaardig zijn, elke uiting
van verzet tegen ons aangedaan onrecht, beschouwen
in het licht van de omstandigheden waaronder
zij bedreven werd. Dat deze vrouwen de zaak,
waarvoor ook wjj strijden, een grooten dienst hebben
bewezen, kan na de houding, die de meest kalme
strijdsters in Engeland tegen hen hébben aange
nomen, niet meer twijfelachtig zjjn. Dat haar onder
vonden leed ook voor ons geleden is, dat ook wij
daarvan de goede vruchten plukken, al zeggen de
tegenstanders dan ookzoo overdreven treden onze
vrouwen toch niet op, kan en mag door niemand
meer ontkend worden. Spreekster wilde daarom
deze vrouwen in die vergadering haar sympathie
en haar innig gemeenden dank daarvoor betuigen.
Het is mogelijk, dat dr. Jacobs gelijk heeft, dat
de Engelsche vrouwen door haar optreden haar zaak
een goeden dienst hebben bewezen. Maar uit de
bladen hebben wij dien indruk niet gekregen.
Dat de vrouwen een ernstigen strijd voeren ter
verkrijging van het kiesrecht daaraan hebben ze
volmaakt gelijk. Maar oDgeljjk hebben ze, wanneer
zjj door overdrijving, door onnoodig vee) lawaai te
maken, door zich niet alleen onvrouweljjk, maar
ook onmenschwaardig te gedragen, door zich tot
gevangenisstraf te laten veroordeelen, zich dan uit
te geven voor martelaressen, en daarna in het
buitenland redevoeringen te houden als „een der
vrouwen, die in Engeland wegens haar strjjden voor
kiesrecht in de gevangenis heeft gezeten", de aan
dacht op zich vestigen.
Neen, de Engelsche dames maken zich o.i. door
hun optreden belacheljjk en het belacheljjke doodt.
Men mag dan ook met dr. Jacobs vertrouwen,
dat in Nederland de strijd voor vrouwen-kiesrecht
geen aanleiding zal geven tot buitensporigheden,
zooals deze zich in Engeland voordoen. Trouwens
daarvoor staan onze vrouwen te hoog en zjjn ze
te kalm.
Tweede Kamer.
Gisteren werd in de Kamer het algemeen debat ge
opend over het Hoofdstuk Marine door den heer D j
maer van Twist, (A. r. Steen wjj k), die constateerde
dat het hier geen sttjjd van rechts tegen links is want
ook van de linkerzijde wordt ingezien, zooals uit haar
bladen bljjkt, dat 's Ministers beleid niet strekt om de
onafhankelijkheid des lands te waarborgen. Spr. ver-
klaarde z'ch tegen 's Ministers beleid om zuiver zakeljjke
redenen. Spr. is tegen dat beleid, omdat hjj c een be
zuiniglcg wenscht die weerkracht aantast, 't Ministers
maatregelen moeten onvermijdelijk leiden tot desorgani
satie. Ontevredenheid en lasteloosheid moeten er het
gevolg van :jjn. Jeugdige elementen, kinderen van 16
jaren, met eenig gezag bekleed bjj de troepen, is niet
goed. Bohaive het groote tekort is het kader bovendien
voor een groot gedeelte onbruikbaar. De instructie,
waaraan de troep behoefte heeft, kan niet gegeven wor
den en ondanks dit alles neemt de Minister geen maat
regelen om in dezen desorganiseerenden toestand ver
betering te brengen.
Wat betreft bet Reservekader, in plaats van dit tot
bloei te brengen, heeft de Minister een besluit uitgevaar
digd, dat het stelsel ven dit kader geheel vernietigt.
lieveling. Hilde vond dat heel natuurljjkzg hield van
haar broeder en zuster met hart en ziel, zonder een
zweem van egoïsme.
Hans Henning streek over hare hand, die steeds
vljjtig de naald op en neer bewoog. »Goede, oude Hilde!»
Zjj zag vriendelijk naar hem op.
Use, die haar vader tot de deur vergezeld had, kuste
Hi.de nu op haar voorhoofd. «Goeden nacht, Hilde.»
«Wou je nu a) naai bsd gaan vroeg deze verwonderd.
«Wel gauw, maar eerst wil ik nog wat van de maan
en de sterren genieten in mjjn hangmat.»
«Bljjf niet te lang buiten, het is koel vanavond.»
«Neen, neen geen nood I Hans Henning neem je
mjj mee naar Halbendoif naar de Bodenhausens
«Neen, kind, dat heb ik je al gezegd, dat gaat niet.»
«Het gaat welmaar je wilt niet.»
«Goed dan ik wil niet.»
Ilse stak haar tong uit. «Dan niet, oude brombeer.
Er «vacht je een mooie verrassing Zjj lachte lmd en
ging den tuin in terwjjl zjj de deur achter zich wjjd
open liet staan.
Hilde deed haar weder dicht.
«En zoo iemand denkt over trouwen.»
Hans Henning streek de asch van zjjn cigaiette aan
de staart van Peter at, die zooals gewoonlgk, op een
van de zjjden stoelen lag en gromde over het misbruik
van zjjn staartje.
«Vader verwent haar te veel. Ben je nooit jaloersch
op Ilse geweest, Hilde
Hilde legde het werk in haar schoot neer en zag haar
broeder ernstig met haar groote donkere oogen aan.
«Jaloersch op Ilse Neen nooit, Hans Henning.
Daarvoor houd ik veel te veel van haar.»
Hans Henning knikte. Zjj zaten eenigen tjjd stil bjj
elkander. Slechts het snurken van het hondje werd
gehoord en het fijne geruisch van Hildes draad, die zacht
schurend door de strak gespannen zjjde ging.
«Heeft Vader over zjjn geldzorgen met je gesproken
vroeg Hilde eindeljjk halt fluisterend.
».la. Het ziet er slecht uit, Hilde.»
«Hoezoo
«Ik ken natuurljjk niet den geheelen omvang van
L»ger en Landweer moeten alle mogeljjke moeite doen
om, wegens gebrek aan k-.de-, het hoofd boven water
te houden, en de Minister ziet alles kalm aan zonder
verbeterisg te brengea. Spr.'s oritiek geldt ook de
maatregelen welke hjj voorstelt. Spr. kwam nu op ge
ruchtmakende zaak van de vermindering van het bljj vend
gedeelte. Afsch.ffiig daarvan mag slechts geschieden,
mits men op goede gronden aantoont, dat de geveobts-
waarde en slagvaardighe'd van ons leger daaidoor niet
wordt aangetast. Maar hierin is de Minister gebeel en
al te kort geBchotea. Spr. verweet den Minister, dat
bjj in zgn Memorie van Antwoord de bezwaren zjjner
tegenstanders geheel verkeerd heeft voorgesteld.
Spr. wees er verder op, dat de Militaire Gids sohrjjft,
dat bjj doorvoering van 's Ministers plannen bet wapen
der cavalerie vrjjwel ontredderd zal achterblijver. Even
ellendig zal de toes and worden bjj ds Rjjdsnde Artillerie
en de Veld-Artillerie. De bezwaren van inkrimping van
het blgvend gedeelte zgn voor onbereden wapenen niet
minder gewichtig. In verband hiermede maakte de
Minister bezwaar tegen het brengen van nog meer bnr-
gerreglementen in bet leger, hetgeen weer belangrijke
kostenvermeerdering ten gevolge zal hebben.
Spr. oritiseerde voorts de onvoldoende organisatie der
Landweer. Aan deze geheel onvoldoende Landweer die
dekking der mobilisatie op te dragen, achtte spr. een
bedenkeljjken gevaarlijken en totaal onvoorbsreiden
maatregel.
De heer van Idsinga Ghr.-H. Bodegraven) stelde,
mede namens den heer M a r o h a n t (V. D. Dereat r)
de volgende motie voor: «De Kamer, van oordeel dat-
de zaak der beoordeelingeljjstm en de b.oordeelingsljjsten
en de behandeling van militairen (paragraaf 13 en 14
der Memorie van Antwoord) afzonderlijke bespreking
vereisoht, gaat over tot de orde van den dag.»
De heer Marchant verdedigde de motie in het be
lang van een zuiver debat.
Na eenig debat werd de motie aangenomen met 57
tegen 23 stemmen.
De heer Arts (K. Tilburg) betoogde, dat, zelfs al
was van inkrimping van het bljj vend gedeelte in het
geheel geen geldelgke besparing het gevolg, dan nog zoo
spr. het ongeoorloofd vinden 4000 men zonder noodzaak
in de kazerne te laten rondslenteren tot het verriohten
van bezigheden, welke niets te maken hebben met weer
kracht en slagvaardigheid. Hierdoor wordt integendeel
ontovredinheid gewekt. Spr. vroeg den Minister aan
te toonen, dat de inkrimping van het blgvend gedeelte
bjj de bereden wapens niet desorganiseerend zal werken.
Het Hoofdstak Marine in stemming gebracht, werd
aangenomen met 55 tegen 30 stemmen.
De heer Arts vervolgde daarna zijn rede en be
sprak de kadervormi g in verband met de positie der
onderofficieren in ons leger. Voor een kortoren oefe-
ningstijd is een goed kader een eerste vereischte. De
jongeren in het kader treden vaak zoo onoordeelkundig
op, dat het peil van het kader er door verlaagd wordt.
De positie der ouderen moet verbeterd worden, mon
moet trachten hen te behouden. De soldij van f 6.90
per week is een zeer karig loon. Hoe kan een gehuwd
sergeant van f 1150 per week fatsoenlijk rondkomen?
De Minister neme de soldjj-regeling van de onderoffi
cieren ter hand, ook omdat het hier een seoiaal belang
geldt. Ten slotte ondersteunde spr. het rr quest van
de onderofficieren-vereeniging Ons Belang tot instelling
van een pensioenfonds voor de weduwen en weezen
van mindere militairen.
De heer Van Dedem (Chr. H. Zwolle) weet de
doer den Minister genomen bezuinigingsmaatregelen
aan het concentratie-program van Januari 1905. In
verband hiermee gaat hij nog eens de gesohiedenis
zgn moeieljjkheden, maar zooveel begrjjp er wel van,
dat wjj geheel anders zullen moeten leven en onze
uitgaven heel wat zullen moeten verminderen, zal
Roten walde voor ons behouden blijven.»
«Hoe kunnen wjj dat doen Ik richt werkelgk in
huis alles zoo practisch mogeljjk in, Hans Henning.
Ik denk om elke kleinigheid, niets gaat verloren.»
«Onze geheeie levenswijze is veel te grootscheeps.»
«Onze levenswijze ft Hilde zag er zoo echt verbaasd
uit, dat Hans Henning onwillekeurig glimlachen moest.»
«Hoeveel dienstboden hebt gjj, Hilda
Hilde dacht een oogenblik na en zeide na korten tjjd
«Twaaif, en daarvan kan er geen gemist worden.
Mamsell en de huishoudster, het kaukenpersoneel, twee
kamermeisjes, een waschmeid, vaders kamerdienaar,
twee jongere bedienden, de koetsier en de stalknecht.
Dat is voor dit groote huis niet te veel. Je weet, dat
wjj voor al de ciners er nooit eenige hulp bjj nemen.»
«Ja, ja, dat zal alles wel zoo zjjn; doch voor de in
komsten kost het huishouden te veol,»
«Ik zou graag meer willen bezuinigen, als ik maar
wist hoe.»
«Als je bijvoorbeeld eens met vader en Ilse in de stad
ging wonen. Daar kon je goedkooper leven. Dan zou
ik toezicht houden op Roten walde en ik zou maar één
vleugel van het huis in gebruik nemen.»
«En heel alleen zou je hier wonen, Hans Henning
«Misschien zou ik zoo lang niet alleen zjjn.»
Hilde zuchtte. Zjj kende de genegenheid van haar
broeder voor Sitta.
«Zou een verwende hofdame zich in zoo'n eenvoudig
huishouden kunnen schikken?» Er lag iets scherps in
haar toon.
«Dat zou de eerste jaren slechts zoo zjjn, later zouden
wjj het misschien meer naar onzen stand kunnen
inrichten.»
«En vader zou een plantenleven moeten leiden in een
nauwe stadswoning, zonder jacht, z nder équipage?»
«Ja, lieve Hilde, zonder ieder wat op te offeren komen
wjj er niet,» antwooidde Hans Henning een weinig
ongeduldig.
WortU vervolgd.)