Honderd en achtste jaargang.
1906.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Dit fiiisr insluit nil 3 filatten
i\o. 301.
ZATERDAG
22 DECEMBER.
De nachtelijke beslissing.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprys per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80 franco door het gebeele Rijk f K—
Afzonderlijke nummers 3 Cents
Telefootmnnmer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. By groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkery
v|h. HERMs. COSTER ZOON Voordam O 9.
ALKMAARSCHE COURANT.
Hedenochtend, te kwart over een, is de vier-
daagsehe slag in de Tweede Kamer geëindigd met
een overwinning voor den minister. Hij is rijk
geweest aan spannende momenten en hij is in den
lande met groote belangstelling gevolgd. Het is
moeielijk zijn karakter nauwkeurig te bepalen. Nu
eens deed hij denken aan een vestingoorlog, wan-
neer men n.l. uit de Kamerverslagen de oorlogs
bulletins! den indruk kreeg, dat er loopgraven
werden aangelegd, dat er storm geloopen werd.
en wel alleen met de bedoeling, het regeerings-
kasteel te veroveren, althans daarin een bres te
schieten. Maar meer nog heeft die slag herinnerd
aan een veldoorlog, waarin gevochten wordt op het
vrije veld, waarin overtuiging tegenover overtuiging
werd gesteld en onzuivere strijdmiddelen zooveel
mogelijk er buiten werden gehouden.
De slag is verwoed geweest. De ban en de
achterban kwamen hedennacht in het vuur. Van
de honderd leden ontbraken er slechts twee de
heeren Van Limburg Stirum en Hennequin en
wanneer men bedenkt dat er heeren zijn, die om en
bij en over de zeventig zijn, dan is er reden tot
ver- en tot bewondering.
De slag is goed voorbereid geweest. Alles wat
gezaghebbend militair was, deed mede aan de voor
postengevechten, en wanneer die militairen op het
slagveld zoo goed weten aan te vallen en te ver
dedigen als ze dit thans in couranten en tijdschriften
hebben gedaan, behoeft Holland niet in nood te
zitten. Maar ook in de Kamer, in den eigenlijken
slag dus, hebben de militairen moedig en volhardend
gestreden, terwijl niet-militairen zich niet minder
dapper hebben gehouden, zich niet minder taai
Jtebben getoond.
Alleen hedennacht schijnt een gedeeltelijke ver
slapping te zijn ingetreden en met name een der
aanvoerders heeft een bedenkelijke zwenking uit
gevoerd, waarover de kritiek wel niet zal zwijgen.
oor den overwinnaar, den minister van oorlog
is de overwinning een waar succes geweest. Na
den slag moet hij dan ook zeer bewogen zijn ge
weest, toen hij de vele blijken van gelukwenschen
in ontvangst had te nemen.
Hij heelt een zwaren strijd achter den rug. Een
oogenblik door het onhandig optreden van een
collega scheen het alsof zijn stelling verloren
was, maar als een geniaal veldheer heeft hij zeil
de fout van den ander en ook die van zich zelf,
voor zoover zijn taktiek aangaat, hersteld.
En zoo heeft hij een flinke overwinning behaald.
Terwijl op verschillende oogenblikken werd ge
dacht dat zijn kansen zeer zwak stonden, heeft hij
tenslotte zijn begrooting aangenomen gekregen met
60 stemmen tegen 38. Die zestig stemmen we
zullen thans de militaire termen maar laten varen
waren die van 42 Vrijzinnigen (allen op den heer
Van Karnebeek na), van 10 Katholieken (de
heeren Loeff, Kooien, Van Nispen tot Sevenaer,
.lanssen, Van Wichen, Passtoors, Fruytier, Van
Vuuren, Kolkman, De Ram) van 8 Ohristelijk-
Ilistorischen (de heeren Lohman, Van Bylandt,
Okma, Van Wassenaer van Catwijck, Van Dedem'
Schokking en De Visser) en van een Anti-revolution-
nair, n.l. de heer Talma.
De Minister van Oorlog en daardoor het Kabinet
is gered. En wat er had moeten gebeuren, als dit
eens niet het geval geweest was, is moeilijk te
zeggen. Men was in een lastige positie gekomen.
De beslissing, welke thans gevallen is, is een
zeer principieele. De vraag toch, waarom het in
hoofdzaak ging is deze: moet ons defensie
wezen hervormd worden of kunnen wij volstaan
met in den bestaanden toestand slechts verbeterin
gen aan te brengen? Want dat de tegenwoordige
toestand niet ongewijzigd kan behouden blijven,
daarover kan thans wel geen verschil van meening
bestaan. Bij het nalezen van de redevoeringen, welke
er in deze dagen in de Kamer zijn gehouden, rees
bij ons onwillekeurig de gedachte, dat wij eigenlijk
toch wel dankbaar mogen zijn, dat er een minister
is gevonden die als heelmeester wil en durft op
treden, om die ongezonde toestanden gezond te
maken.
Minister Staal heeft die moeielijke taak aange
durfd. Hij heeft eenige stappen gedaan op den weg
die leidt naar een defensie-wezen, dat zooveel moge
lijk vrij is van overbodigheden. Hij heeft in het
belang van de militieplichtigen, ten bate van de
schatkist en zonder gevaar voor onze weerkracht en
de openbare orde ernaar gestreefd den dienst te
vergemakkelijken, maatregelen voorgesteld welke
beoogen inkrimping of afschaffing van het blijvend
gedeelte onzer militairen, dat tot heden in de kazernes
werd gehouden zonder dat dit beslist noodzakelijk
of bijzonder gewenscht was.
Wat van het huidige stelsel de nadeelen zijn
ieder, die zelf milicien is geweest of miliciens heeft
gesproken, kent ze. De minister heeft het allereerst
noodig geacht daaraan een eind te maken.
Hij is daarbij gestooten op een verbazenden tegen
stand.
Men heeft hem o. a. verweten, dat hij gezwicht was
voor politieke overwegingen, dat hij heeft willen
bezuinigen zonder daarbij te letten op het belang
van het land. Krachtig heeft hij dit verwijt van
zich geworpen. Men heeft aangevoerd dat zonder
het blijvende gedeelte onze mobilisatie niet gedekt
zou kunnen worden. En die „men" waren in dit
geval vele militairen van aanzien in den lande.
Doch de Minister heeft zooveel mogelijk dit hoofd
bezwaar trachten fe weerleggen, door te zeggen,
dat een goed georganiseerde landweer voor die
dekking is aangowezon. Tot op het laatste oogen
blik heeft dit bezwaar gegolden. Omstreeks één uur
vroeg de heer Tydeman uitdrukkelijk aan den Mi
nister of hij de maatregelen, vooral betreffende het
blijvende gedeelte bij de bereden wapensmet
1 April niet uitvoeren zaltenzij hij overtuigd is
dat dit zonder eenige schade kan geschieden. De
Minister beantwoordde deze vraag bevestigend. En
de afgevaardigde van Tiel kreeg eenzelfde antwoord
op zijn vraag of de Minister bereid was vóór de
uitvoering van zijn maatregelen aan de Kamer al
die inlichtingen te verschaffen welke zij noodig
achtte om een beter oordeel te kunnen vellen, dan
waartoe zij thans in staat is.
Zooals gezegd men heeft den indruk gekregen,
dat de Minister streed voor een eerlijke overtuiging,
waarvoor hij, als het moest, zou willen vallen
Hij is dus niet gevallen althans nog niet.
W ant het debat over de door hem voorgestelde
maatregelen kan en zal zeker heropend worden,
daar de Kamer hieraan Biechts voorwaardelijk haar
goedkeuring heeft gehecht.
Doch in elk geval heeft de meerderheid getoond,
niet van oordeel to zijn, dat elko reorganisatie in one
defensie-wezen zooals is beweerd op desor
ganisatie moet uitloopen.
Zij heeft getuigd, dat zij een ingrijpende hervor
ming wèl wil.
En dat is zeker vooral de beteekenis van het
votum van hedennacht.
X woede haaer.
Gisteren weiden de reptielen voortgezet over hot Hoofd
stuk Oorlog. Hierog bleef de heer Do Stoers (K.
Weeit) geheel los van politieke overwegingen, zjjne be
zwaren tegen 's M uisters beleid voihouoeo.
De heer Van Karnebeek (L. ütiechtl), voorop
stellende zgae veruuzing over het optreden van Minister
de Meseter, betoogde, dat sg met geen woord het Kabi
net in dete zaak deelt betrokken. fcprekers ontlek gold
net beleid van Minister S.aal, die z. ten aanzien vaa
net vraagstuk van het blgvond gedeelte sedert verleden
jaar veranderd is. Dit houdt epr. stellig vol.
Lettende op de verklaring van Minister De Meester,
nat het gansche Kabinet zich niet gebonden ncnt aan
tot conceutratie-piogram van 2i Janu.ri, meende spr.,
dat de Minister van Oorlog niet bekeerd is tot dat pro
gium, doen dat hg veiwacnt, uat de aanhangers van dat
pr gram zich tot zyne meening zul.en bekeeren.
Spr. bestreed voorts nader 's Ministers maatregel tot
aiscbaffiog van bet big «end gedeelte.
Spr. was door 's Ministers rede niet tot de overtui
ging gekomen, dat hg ten onrechte een eertsainat had
gebracht aan Generaal Smeding, die zjjne carrière eu
zjjne aanspraak op geneiaaispensioen opofferende aan zjjne
overtuiging.
De heer Duymaer van Twist, (A.-R. Öteenwjjk)
hoewel hulue brengende aan 's Ministers rede, bestreed
's Ministers conclusie, dat door het wegzenden van het
big «end gedeelte de slagvaardigheid en de gevechtswaarde
van het leger niet zal afnemen. In drieërlei opzicht ver
klaarde epr. zich tegen 's Ministers beleid en wello.
omdat de maatregel betrekke'jjk het bijjvend gedeelte
dsorgaa.seera zal wei ken; 2o. omdat die maatregel, ais
met voldoende voorbereid, in ue zeer naaste toekomst
de peisoohljjke lasten voor miliciens zal vetzwatea 3o.
omdat spr. ovenoigd is, dat die m&auegel direoc en
indirect aanleiding zal geven tot belangtpke offers uit
de scnalkist (bravo's reents; gelach linksj.
De heei Ter Laan (S.-D. Hoogezandj oordeelde dat,
ndien een sergeant had gedaan wat Generaal Smeding
need bjj zjju schryven aan korpscommandanien, de man
stellig in ue doos zou zgn gestopt.
De heer De Savornin Lehman (Chr.-H. Goes;
zei dat men door aanneming der begrooung de maat
regelen goedkeurt, die de minister heeft genomen. Hjj
verbaast zich over 't optreden van den premier van
het Kabinet, die de politiek er bij te pas bracht. Ook
de Minister van Oorlog gat niet onduidelijk te kennen
dat hij de rechterzijde van politiek verdacht. Spr. moet
dat tegenspreken. De rechterzgde wil wel degelijk
legerhervorming, maar de landsverdediging mag niet
worden verzwakt, en de Minister wordt gesteund door
mannen, uie voor onze defensie mets over hebben
Daarom is de Minister niet op den goeden weg Ook
achtie spr. het niet gun tig, dat de legerauteritei'ten het
met met den Minister ee»s zijn. Met kracht vroeg
spr. om in te trekken het woord als zou de generaal
Smeding hebben gestaakt. Van staking is hier geen
sprake. (Pretesten).
Spr. vroeg enkele nadere verklaringen in zake gene
raal Smeding'g advies, en dat van uen chef van den
generales st f. Ten slotte vroeg hij, of de Minister
den maatregel niet een jaar kan uitstellen.
Nog repliceerde enkele sprekers, waarop de ver
gadering tot aoht uur werd verdaagd.
s Avonds werd het algemeen debat over de oorlogsbe
grootisg voort gezet.
Da heer Troels+ra (S. D. Amsterdam III) steid",
m voor de toekomst ren beslissing te krjjgen inzake h*t
bijjvend gederltt, namens zgn partjjgenooten de volgende
motie voor
»De Kamer, de door den minister verdedigde vermin
dering van het bijjvend gedeelte goedkeurende, gaat over
■Jot de orde van den dag.t
Da heer Heemskerk (A. R. Sliedrecht) betoogde,
dat nog niet was aangetoond, dat de vermindering van
het blijvend gedeelte zal str-kken tot belang der weer
kracht van het volk, en wilde geen oude schoenen weg-
werpep vóór hg nieuwe h-eft. Aan politiek doet da anti.
revolu ionnaire partjj in deze niet.
Men heeft niet het recht de anti-revolutionnaire partjj
vaD politieke bijbedoelingen ta b-schtildigen. En evenmin
is haar te verwjjten, dat zjj de miiitaiie uitgaven niet
wil verminderen.
De heer Kolkman (K. Rheden) noemde de motie
Loelstra een onraogeljjke m tie. Hti lerst daarin dat de
Kamer wordt uitgenoodigd 's Ministers maatregel te
steunen.
De Minister zette n teen, dat bjj tot een bezui
niging kwam van een milliom.
Het- blijvend gedeelte, zeide de Minister, staat geheel
buiten de kwestie der Militiewet en wat de 'ergrooting
-an het contingent aangaat, het msx mum van 21.500
behoeft niet dadeljjk te worden bereikt. De M n ster
volgt dezen gedachtengangzgn er sleets 81/, maanders,
dan zgn or 17 500, zjjn het all«n 61/, maacders, dan
komt de Minister tot 21 500. De Minister gaat us uit
van het denkbeeld, dat. het aantal >man maanden* niet
mag s'jjgen en in dat stelsel wordt de dtuk van het
'olk niet verhoogd. Wat generaal Smeding aangaat, hij
cbreef over de opleiding van niters in vier maanden
ldusvwordt zoo g»w rkt, dan zal er op kunnen worden
gerekend, dat hot gros der ruiters voldoende geoefend
•ia.1 sija obb desnoods mee te v-lda te trekksn.* i veri sns
beriep dn gennr»»! zich op art. 1 zjjner instruc ie, niet
op art. 6. De Minister beeft toen g zegd ge zjjt ver
Hntwoordeijjk aan mij; nis ik hetzelfde moest doen, wat
gg wilt, was er geen M n ster van Oorlog noodig. Voor
do forten in den Helder is voldoende bezetting.
Da Minuter verdedigde opnieuw op vroeger aangevoerde
gronden zjjo maat'egel; hjj steunde op geen »nkelo partjj.
tinigt noch naar 1 nks, noch naar rechts, hjj zal rechi
opstaan, geljjk een Minis'er betaamt. Mocht de Minister
vallen, dan zal het zjjn voor de eer van zgn wapen, met
b«boud van zijn vla en die vlag zal zgn ren onbevlekte;
witte vaan. (Bravo's en applaus op de tribunes.)
Da heer Talma (A.-r. T etjerksteradeel) betoogde,
dat een erqoé e- com miss.e dringend noodig was en
diende ds volgende motie in »De Kamer, van oerdeel
dat tot herrtel van het vertrouwen van het volk in 't.
lands weerbsaiheid en tot hst verkrijgen der overtuiging
omtrent de noodzakelijkheid van de geldelgke en per
soonlijke lasten voor de verdediging op het volk gelegd,
een opzettelijk onderzoek dringend noodzakrljjk isdat
dit onderzoek dient te geschieden door een staatsoom
migsio, gaat over tot de orde van den dag.«
De motie wordt later behandeld.
Nu de rechterzijde zjjn motie niet bleek te aanvaar
den, verklaarda de heer Troelstra gedwongen te
zjjo haar in te trekken, maar spreker was dientengevolge
gedwongen bjj de eindstemming over de begrooting
van oorlog een votum uit te brengen over 't bijjvend
gedeelte. Dat was voor hem onmogeijjk.
Spreker kon dus met de zjjuen aan de eindstemming
over deze begrooting niet deelnemen en zal daaibjj
de zaal verlaten.
Nog voerden het woord de heeren Lohman,
Heemskerk en Van Dedem.
De heer Van Dedem ontwikkelde opnieuw tech
nische bezwaren, waarna de Minister verklaarde de
adviezen van den chef van den staf niet te kunnen
overleggen. De Minister zette nogmaals uiteen hoe zjjn
maatregel zal werken. Uitstellen kan hjj hem niet.
De algemeene beschouwingen worden gesloten. Bjj
art. 22 verdedigde de h er T e r L a a n een amendement,
strekkende om in 1907 geen mi.iciens op te roepen
voor de derde herhalingsoefening.
De heer Duymaer van T w i s t (a.-r., Steenwjjk)
diende met anderen een motie in om uit te spreken,
dat de ficancieele positie van de sergeanten-majoors-
instructeurs bjj het leget een afzonderljjke bespreking
eischt. Ue motie wordt later behandeld, liet amendement
Ter Laan verklaarde de Minister onaasnemeljjk.
Het amendement werd verworpen met 75 tegen 12
stemmen.
Aangenomen werd met 56 tegen 36 stemmen een
amendement van den heer VanSasse vanlJsseit
(K., 's Hertogenbosch) om geen gelden toe te staan voor
de rechtskundige opleiding der officieren, zoolang niet
is beslist omtrent de reorganisatie der militaire ju ttiie
Bg artikel 75 (Vergoeding ingevolge art. 113ois der
Militiewet en art. 15bis der Landweerwet) wees de heer
I'asstoors (K. Bsverwjjk) op onregelmatige uitkeering
de- vergoedingen. Sommigen k'jjgeu ze wel, anderen niet,
zooder dat daartoe voldoende aanleiding bestaat.
De heer ter Laan protesteerde tegen zuinigheid bjj
de uitkoering der vergoedingen.
Bjj oe 12e sfdeeling (geneeskundige diens') eischte de
heer B 1 o o k e r (L AmsterdamVII) van den Minister niet
«oort te gaan met rjjn maatregel om de hospitalen door
ziekenkamers te vervangen. Da Minister dient te zorgen
■oor de belangen der miliciens. Het materieel te velde
dient sterk uitgebreid, met name voor de landweer. Di
Militaire hospitalen aobt'e spr. goede inrichtingen. Hg
-erwacht, dat de Minister bjj de volgende begrooting
gelden zal uittrekken ter verbetering van den dienst.
eg veren om deze wenken
De Minister zal zioh
ernstig te overwegen.
Bjj artikel 113 (art'llerie-inrichtingen) bepleit de heer
Passtoors, nn de Minis'er voornemens is de militaire
bakkerjjen op te hfï-dmaatregelen in het belang der
militaire bakkers, w»lk p rsoneel door sluiting di-r bak
kerjjen broodeloos dreigt t« worden.
De Minister zei dat hjj als werkgever het contract
aan deze lieden kan opzeggen, zoogoed als zjj het hem
kunnen doen. Komen er betrekkingen voor hen vacant,
dan zal de Minister zorgen dat zjj een plaatsje krjjgen.
Meer kar, de Minister niet voor hen doen.
Bjj artikel 121 (aanschaffing van draagbare wapenen)
handhaafde de heer Thomson zjjn bezwaren tegen
het parabellum-pistool. Z.i. is dat wapen onbruikbaar.
By art. 135b (kosten voor de topografische inrichting)
drong de heer Thomson aan op een betere regeling
der rechtspositie voor de burgerljjke ambtenaren bjj de
topografische inrichting.
Bjj art. 175 (marechaussées) betuigde de heer Van
Sasse Van Ysselt zjjn leedwezen dat de Minister
niet heeft willen voldoen aan het verlangen om dea
manschappen en het kader van de marechaussée een
beter bezoldiging te geven.
De heer S me enge drong eveneens aan op lotsver
betering der marechaussée.
De Minister zei, dat zjjn aandacht op deze zaak
gevestigd bljjft.
Bjj de 24e afd. (voltooiing van het vestingstelsel) werd
de vestingbegiooting goedgekeurd.
Omtrent de Oorlogsbegrooting zei de he°r D e
Savornin Lohman dat het hoofdbezwaar van spr.
om voor deze begrooting te stemmen is dat hjj niet
genoeg is ingelicht over de maatregelen welke de
Minister wenscht te nemen.
De heer Tydeman (L. Tiel) vroeg den minister
lo. is de M nister bereid de maatregelen tot wegzen
ding van bet bijjvend gedeelte bjj de ber»den wapens met
l April alleen dan tot nit'oericg te brengen indien ge
bleken is dat zjjne voorzieningen in allen deele kunnen
worden uitgevoerd? 2e. is de Minister bereid, «óór 1
April tjjdig mededeeling aan de Kamer te doen van do
genomen maatregelen die hjj geschetst beeft en van de
•oornemenr van de Regeering met het oog daarop
De Minister van oorlog zeihet eerste ge
deelte der vraag houdt niet anders in dan ik verklaard
heb. Wa' de tweede vraag betreft moet ik daaruit
verstaan dat die vraag wantrouwen inhoudt?
De Voorzitter: wenscht de Minister, dat de ver
gadering een kwartier uur geschorst wordt ten inde zich
te beraden
Da Minister antwoordde bevestigend.
De vergadering wordt e«n kwartier uurg geschorst.
Na heropenmg zegt de M n i s t e r van oorlog;
wat de tweede vraag betreft, ten volle bereid fe zgn,
óór 1 April mededeeling te doen van de door hrm ge
nomen maatregelen Na nog eenige r edaebten w sselmg
kwam de Oorlogsbrgrootirg in stemming, om goed I unr.
Z g werd goedgekeurd met 60 tegen 38
stemmen.
Aangenomen werd in den loop der vergadering bet
webontwerp houdende goedk-uring der wik- en weeg
ioonnn ten behoeve van de gemeenten Alkmaar, Hoorn
en Purmerend.
Voorts is er vergadering: heden, Maandag en ook
Dondeidag en, zoo noodig, de volgende dagen na Kerstm a.
UroBdwetacommtsale.
De Grondwetscommissie heeft hare laatste bn*enkr>mrt
gehouden. Haar rapport is in handen van de Koning r.
Verkoop van geneesmiddelen en vergift.
Met het oog op de volksgeiondne d en volksveibgreid,
welke door de wjjze, w* ,rop geheel in itrjjd mot den
geest en de letter der wetten, in Nederland, genee mid-
d»len en vergilten worden ve-kocht. is door den voor-
zifier en secretaris der Ned. Maa sohappg tot bevordering
er P oar mac e een adr»s aa, den Minister van Binnen-
lanosobe Ztken geriobt, waarin de *aidaobt der Redering
dringend voor deze zaak wo-dt verzoch'. Adres-anten
dringen, na een uitvoerige uitrenzetting ho nor grieven,
aan op strenge handha'ing de bestaande wetten be-
trtff-nd? het geneeskundig S'.aatstoe icht en op herziening
dor wet, regelende de ui'oefenmg der artsengbareidkunst,
voor zoo «er de redacties va r verrchiliende artikelen ver
grijpen, tegen de bedoaling eo den geest dezer wetten
in, ongestraft doet bijjven.
Bond van gemeente ambtenaren.
Het B-stuur van uen Nederiaodsenen B««d van Ga-
meenieiuibtenarcn h-eft thans ook aan de Gedeput erde
Hiaten van Noord-Holland, Groningen, Utreobt ei L mburg,
een adres gericht om nadere regel ng der j»a wedden
van de burgemeesters, secretarissen en ontvangers.
Hot brstuur heeft pogingen a&nrewena om de b-kende
uiotie-D.ucker (Rgkspennonaeering var pemeenie amb-
teojaren) nog vóór het Pauschreces in da Tweede Kamer
benandeld te krggen, doch is daarin niet geslaagd.
Gedenkdag De Huyter.
Hot plaatseljjk Da Rnyter-comité te VPssingen heeft
beslot!n de feestviering ter eere van den giooten zeeheld
te houden Zaterdag 23 Maart s.t. Het progr-mma omvat
de ontvangst van het nanonaal comité, kranslegging
nabjj het standbeeld van De Rnyter, eerste-Bteeolegging
voor de stichting der Di Ruytersohool, zoo mogeljjk
historische optocht, uitvoering oer cantate en volks
concerten.
Gemengd Nieuws.
Schieten <>p den trein
E/en voor het station Koog-Zaandgk is Donderdag
avond omstreeks kwart na zes een schot gelost op den
trein van den Helder naar Amsterdam. De kogel ging
dwars door den coupé heen en vernielde alleen twee
