No. 70.
Honderd en negende jaargang.
1907.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Dit nier Maal Dit 3 iiMei.
11111D DB ëMPDISSDD.
ZATERDAG
Prij* der gewone advertentiën
23 MAART.
BINNENLAND
STADSNIEUWS.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmur f 0,80franco door bet geheele Rijk f I,—
Afzonderlijke nummers 3 Gents.
Groote
Telefoonnummer 3
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat,
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HERMs. OOSTER ZOON Yoordam O 9.
WÊÊS* Zij, die zich met 1 April
aP^F op dit blad abonneeren
ontvangen de tot dien datum ver
schijnende nummers GRATIS.
DE UITGEVERS.
Er is een tijd geweest dat deze arbeid het voor
naamste deel van de straf was, dat de staat de te
straffen personen liet arbeiden om hen te pijnigen
en hun leed aan te doen. Veelal was die arbeid
zonder nut of vruchten als bij het rad en den
zwengel van den vroegeren Engelschen zwaren
strafarbeid (hard labor) veelal ook was en is t
zware, eentonige, geestdoodende arbeid op galeien
(galeislaven) en in de mjjnen.
Langzamerhand is nu die arbeid van karakter
veranderd en geworden tot de soort arbeid, dien de
inrichting van ons tegenwoordig Nederlandsch straf
stelsel voor oogen had. Ook deze stelde zich niet
voor door den arbeid te verbeteren of den gestrafte
op te leiden tot nuttiger en beter toegerust lid van
de maatschappij. Doch aan den anderen kant wilde
hij ook niet arbeiddie onnoodig zwaar of
onaangenaam was.
Zijn doel was slechts te verhoeden, dat de ge
vangenen tot luiheid zouden komen, niet nog
bovendien, dat zij arbeid zouden leeren en zich
daaraan zouden gewennen, Verder gebruikte hij den
arbeid eensdeels om de orde en tucht beter te
kunnen handhaven bij in gemeenschap ondergane
vrijheidsstraf, andersdeels om den ondragelijken druk
der gevangenisschap te verlichten bij in afzondering
ondergane vrijheidsstraf.
Was dus in het oude strafstelsel de zware arbeid
het afschrikkend hoofdmoment in de straf, bij het
nieuwere stelsel vinden wij den arbeid meer op den
achtergrond gedrongen als niet onwenschelijke bij
komstigheid.
In zijn in ons vorig artikel reeds aangehaalde
rede (De Arbeid als Element van de Vrijheidsstraf
Groningen, Noordhoff) gewaagt professor mr. J.
Simon van der Aa nu van een nieuw stelsel, dat
weer den arbeid op den voorgrond brengt als het
eerste stelsel, doch nu niet als afschrikkend element,
maar als middel om het individu beter en sterker
te maken om indien wij nog eens de beeld
spraak uit ons artikel van 16 Maart 1. 1. mogen
gebruiken uit de mensch-riolen de goede stoffen
te binden en in een nieuwebetere gedaante aan
de maatschappij af te leveren.
In dit nieuwe, derde systeem zal dus de arbeid
weer op den voorgrond komen en zal de vrjjheids-
berooving slechts een middel zjjn om de ontwik
kelende, versterkende en verbeterende werking van
den arbeid tot haar recht te doen komen.
Dat deze arbeid een zoodanigen invloed kan heb
ben is niet te ontkennen. Onordelijken, bandeloozen,
luiaards worden gewend aan ordelijken, geregelden,
ingespannen arbeid. Zij worden gewend aan werk
dat, zijn zij eenmaal ontslageD, in staat zal zijn hun
verdiensten en een geregeld leven te geven. Zij
worden van het ongezond nietsdoen gevoerd tot
gezonden, meer socialen arbeid. Wat in hun op
voeding zoo vaak ontbroken heeft het leeren
van een vak, het wennen aan een ordelijk, gezond
werkleven wordt nu in de gevangenis ingehaald.
De gevangenis levert hen sterker en beter aan de
maatschappij af dan zij hen ontvangen heeft.
Ziehier de grondgedachte, die zeker wel bij wei
nigen afkeuring zal vinden.
Hoe nu die gedachte toe te passen Bij de tegen
woordige organisatie van de vrijheidsstraf kan die
toepassing natuurlijk in de verste verte niet volledig
zijn. Het is in het tegenwoordige stelsel niet mogelijk
de arbeid zoo te doen zijndat hij zijn geheele
vormende kracht ontwikkelt.
Hinderpalen zijn hier do vaste wettelijke regelen
voor eenzame opsluiting, de moeieljjkheid om in de
verschillende gevangenissen zóó te laten arbeiden
als in goed geoutilleerde werkplaatsen en buiten op
het veld gebeurt, en eindelijk de omstandigheid, dat
allerlei soorten misdadigers over één kam worden
geschoren en dat het dus niet wel mogelijk is, al
thans de volgende drie kategoriëen uiteen te houden
de menschen met korte vrijheidstraffen, de zgn. on
verbeterlijke zware misdadigers en allen, die voor
verbetering door langdurigen arbeid in aanmerking
zouden komen. Bovendien ontbreekt veelal de ge
legenheid om degelijk theoretisch en practisch
vakonderricht te geven.
Het is dus niet wel mogelijk om nu reeds den
arbeid, op het voetspoor van de inrichters der Ame
rikaansche gevangenissen (de befaamde Elmira.
gevangenis in den staat New-Nork is een van de
bekendste van dezen) geheel tot zijn recht te doen
komen.
Doch er is ten onzent binnen de grenzen der
tegenwoordige organisatie reeds een begin gemaakt
In hoofdzaak wordt thans voor het Rijk gewerkt.
Daardoor is het thans mogelijk geworden bij de
keuze van den aard van den arbeid niet uitsluitend
op den productieven maar ook op den instructieven
kant van het werk te letten. Ja, men heeft zelfs,
zij het aanvankelijk op beperkte schaalstelsel
matige, ook theorethische, vakopleiding kunnen
invoeren.
Prof. Simon van der Aawij schreven 't reeds,
ontkent niet, dat deze ontwikkeling van den arbeid
als correctie element in de straf eerst tot haar recht
zal kunnen komen wanneer de wettelijke hinder-
mien zijn opgeruimd. Doch beter dan iemand anders
kennend de moeilijkheden van deze hervorming
reclameert de hooggeleerde schrijver niet op hoogen
toon een onmiddellijke herziening van ons strafstelsel.
Het moet geleidelijk gaan en er kan nog heel
wat gebeurenvoordat het noodzakelijk zal zijn te
raken aan de heilige huisjes van eenzame opsluiting
in het begin en van strafbepaling uitsluitend door den
rechter te raken.
Maar toch met vaste hand stippelt de hoog
leeraar de richting uit waarin de hervormings
beweging zal hebben te gaan. En met een warme
en weldoende overtuiging verdedigt deze uitnemende
deskundige de theorie, dat w|j geen vrede mogen
hebben met een strafstelseldat nog veel te zeer
den nadruk legt op vergelden en tijdelijk onschadelijk
maken en veel te weinig op versterking en ver
betering van het individu, niet een strafstelsel, dat
in zijn riolen het vuil uit de maatschappij tijdelijk
verbergt en niet tracht de nuttige elementen daaruit
af te scheiden, te versterken en in nieuwen, beteren
vorm weer aan de maatschappij terug te geven.
P. J. van Kldlk Thleine. t
Na een zeer korte ongesteldheid is te Bloamendaal
overleden de heer P. J. van Eldik Thieme, een hoog
geacht en begaafd man, die zich vooral bekend maakte
als secretatis van de Noord-Hollandsche Vereeniging
«Het Witte Kruis.»:
De heer Van Eldik Thieme werd opgeleid voor apo
theker, maar hjj sloeg een geheel anderen weg in, al
bleef hij steeds vol belangstelling voor zjjn oorspronkelijk
vak en alles wat de geneeskundige wetenschap betrof.
Hq werd vele jaren geleden rentmeester van den heer
Borski, een positie, die h|j met z|jn spreekwoordelijke
nauwgezetheid vervulde en welke hem tegelqk de gele
genheid niet ontnam van letterkundige werkzaamheid.
Van verschillende tijdschriften, dag- en weekbladen was
hfj een getrouw en geliefd medewerker.
De overledene bereikte den leeftijd van 63 jaar.
Gemengd Nieuws.
Uit Harenkarspel.
Da op 22 dezer vastgestelde kiezersljjst dezer gemeente
bevat 501 kiezers voor de Tweede Kamer, 499 voor de
Prov. Staten en 421 voor den gemeenteraad. Ia 't vorige
jaar telde de ljjst 490 kiezers voor de Tweede Kamer en
der Prov. S'aten en 413 voor den gemeenteraad.
Uit Oterleek.
De leerlingen in de drie hoogste klassen der scholen
ontvingen den 22 Maart elk een gedenkboek van het
teven eu de daden van M, Adr de Rujjter, Bamenge3teld
in opdracht van het Nationaal Comi!é voor de herdenking
van z(jn 300 jarigen geboortedag door D. F. Scheurleer.
De heer F. Grim werd in de laatste zitting der Com
missie tot wering van schoolverzuim als voorzitter hor
kozen.
Bjj den landbouwer P. B nins brachten 7 schapen samen
21 lammeren ter wereld. Eén moeder heeft er 5; een
tweede loopt er met 4 in de weide.
Uit it. Pancras.
Da koolprjjzen aan den Lvngedjj'r en omstreken bljjven
vrjjwel geljjk; hoewel de verzending naar h .t buitenland
vlug is te noemen, gaan toch de prjjzea niet zoo vlug
naar de hoogte als an ere jarea. Werden van da laad
plaats te Broek op Langedgk in 1936 van 12 tot en met
17 Maart verzonden 42 wagons kool, nu dit jaar werden
van 11 tot en met 16 Maart verzonden 105 wagonladingen.
Uit Akersloot.
Gisteren overkwam dem brandatofïenhandelaar W. een
ernstig ongeluk. Staande met zgn kar op den „Kerke-
dijk* werd hij aangereden door den, met een paard
bespannen wagen van de gebr. Sch. Het gevolg hier
van was, dat de oude man met kar en al in de sloot
terechtkwam. Ernstig aan de knie bezeerd, doornat
en vuil werd hij door behulpzame handen op het droge
getrokken. De inhoud van de kar was deels te water
geraakt, deels over den weg verspreid. Bij den hoer
Sohermerhein werden den ouden man spoedig droge
kleederen verstrekt.
Onvoorzichtigheid was de oorzaak van dit ongeval.
De Brfgoolergquaestie.
Dj HilversumEchs berichtgever van het Hbl. sohrjjft
Hst bsgint dit jaar vroeg. R-eds eau hek verbroken
en bijgevolg politie-bewaking op de Hibersumsche Meent
en nu alweder wat anders, wat vreeseljjks, iels dat de
erfgooiersquaestie een kolossalen stap nader tot hare
oplossing heeft gebracht.
Hot was den meentmeesteren van genoemde meent nl.
ter oore gekomen, dat de oprichter van de Mteut der
nieuwe partg met een handlanger iets uitvoerden, iets
zóó barbaarsch, Jat ormiddellgk optreden noodzakelijk
werd geacht. De beide boosdoeners waren nl. bezig (schrik
niet, o lezer I)de greppels op de Maant te verbeteren,
een werk dar Meent alzoo ten goede komende.
Edoch, het waren nieuwe pattgers, die dit dedendies
ontstaken de beide meentmeesteren in eenen hevigen
toorn en werd alzoo het besluit genomen deze beide
snoodaards van den heiligen meentgrond te verjagen.
Zulks geschiedde dan gisteren. Bahalve beide genoemde
meentmeesteren maakten z'ch daartoe op de oommissaris
der Hilversum7 che politie met twee zjjner geheimden,
benevens de opzichter der Meent, staande onder de be
velen van de oude partg, en luisterende naar den naam
van H. Klaassen.
Beide greppel verbeteraars werden driemaal gesommeerd
om te verdwijnen en toen dezulken daaraan niet vol
deden werden zjj door den sterken arm van vrouwe
Justitia zachtkens van de Meent verwijderd.
Als het nu al zoo gaat, wat zuilen we dan in Mei
b leven
Laffe wreedheid.
In de Levende Natuur schrijft C. A. Gerritsen Jr.:
Sedert eenige dagen zwom hier in den Haag in de
stadsgrachten een meerkoet |Fulica atra) rond. De arme
vogel heeft van zjjn uitstapje naar de stad niet veel
plezier beleefd.
De belangstelling onder de voorbijgangers was groot
en in troepjes redeneerde men over den naam. De
meesten hielden den vogel voor een zwarte eend.
Uitte zich die belangstelling bjj de ouderen in kjjken
en redeneeren, de lieve straatjeugd scheen niet bgster
op den vreemdeling gesteld, althans het arme dier
werd voortdurend met steenen gegooid. Het gevolg
was natuurlijk, dat het na eenige dagen dood was.
Dierenvrienden, die voor het beest partjj trokken,
werden uitgelachen en konden zelf een steen naar het
hootd krjjgen, als ze niet oppasten.
Zou Bildebrand zoo iets wel eens bjjgewoond hebben,
vóór hjj zjjn nJongens» schreef?
De de RuUter hulde.
Z. K. H. de Prins der Nederlanden heeft gister
voormiddag ten kwart voor twaalf uur eene commissie
ontvangen van het Nationaal Comité ter herdenking
van het 300ste jaar der geboorte van de Rujjter, ten
einde Z. IC. H. als beschermheer van dat c.mité
persoonlijk te bedanken voor de hulp, den steun, de
aanzienlijke fiaancieele bjjdrage en het aanvaarden van
het eere-voorzitterschap. Zich hiervan gekweten hebbende,
bood de deputatie bovendien den Prins aan ten eerste
de oorkonde der stichting van het fonds voor de de
Uujjter-medaille, ten tweede een exemplaar van de
door Z. K. H. goedgekeurde statuten van genoemd
fonds, ten derde de de Rujjter medaille van zilver.
Daarna is de commissie bij H. M. de Koningin toe
gelaten teneinde de de Rujjter-medaille in goud H. M.
aan te bieden.
Locnbeweging.
Door de timmerlieden te Tiel is een loonbeweging
op touw gezet. Zjj verlangen, dat het uurloon, dat
thans 15 cents bedraagt, met ingang van 1 Mei a.s.
voorloopig zal worden gebracht op 17 cents en met
1 Mei 1908 op 18 cents per uur.
De patroons in de bouwvakken te Almelo hebben
nader besloten, het uurloon der knechts met ingang van
1 April a.s. met één en mei 1 Januari 1808 andermaal
met één cent te verhoogen.
De knechts zullen eerstdaags beslissen of deze con
cessie door hen al of niet zal aanvaard worden.
Trnusongeiuk.
Te Heerenveen is eergistermiddag, juist op de bascule-
brug, gederailleerd de goederentram. Een met petroleum
geladen wagen verbrijzelde leuning en hekweik, terwjjl
de achterste wielen door het dek van de brug zakten.
De materieele schade is groot; ook het excentriek der
brug is beschadigd.
Spoorweg Kakhuizen Wognum.
Te Hauwert is onder voorzitterschap van den heer
J' Zeilemaker, burgemeester van Nibbikswoud, eene
vergadering gehouden vanwege het hoofdcomité te
Andjjk, ter bevordering van eene spoorwegverbinding
tusschen Enkhuizen en Wognum langs de dorpen
Andjjk, Wervershoof en Nibbikswoud. Ook de bevordering
der belangen van piaatseljjken aard, zooals het ver
krijgen van een telefoonkantoor en betere postverbinding,
wordt verlangd.
Een spoorwegverbinding van Andjjk met Enkhuizen,
hoewel veel korter, werd van te plaatseljjke beteekenis
geoordeeld om te trachten daarvoor subsidie te verkrijgen.
Rjjk en provincie worden geacht een derde van de
aandeelen te nemenvan het overige een derde wil
Andjjk wel twee vjjfde desnoods dragen. Men vei wacht
dat, behalve de polder, ook de gemeente en Drechterland
wel hun aandeel zullen willen bjjdragen.
Na een inlichtend en opwekkend woord van den heer
Warnaar, voorzitter van het comité, werd eene vereeniging
opgericht met aanvankelijk 60 leden.
1 p avontuur.
Een 18 jarig jongeling, zekere H„ had zich onlangs
uit de ouderljjke woning te Hoorn verwjjderd met
medeneming van een bedrag van f 300, zjjn vader toe-
behoorende. Hjj toog naar Parjjs en maakte aldaar
goeden sier. Een dezer dagen keeide uit de Vilfe
Lumièrez in Nederland terug en nam zjjn intrek bjj
eene tante te Leiden. Vandaar werd hjj door die van
den Gerechte uit Hoorn afgehaald en naar zijne woon
plaats teruggevoerd.
Van de medegenomen gelden was natuurljjk niets
meer aanwezig.
Uit Oostwoud.
Uit Oostwoud, gem. Midwoud wordt gemeld, dat
aldaar Vrijdagavond eene boerderij verbrandde. Met
moeite redde men drie koeien uit het brandend perceel,
doch de ongelukkige dieren waren zóó met brandwonden
overdekt, dat de eigenaar ze dadeljjk ter plaatse liet
afmaken. Men verneemt, dat een en ander tegen
brandschade verzekerd was.
Voordracht voor onderwijzeres aan de openbare
lagere school te Oostwoud, gemeente Midwoud. de
dames: A. Langer jjs te Haringhuizen, Johanna de Vries,
te Breukelen en G. Bakker te Alkmaar.
Voetbal.
Zondag 24 Maart speelt A V. V. hare laatste bonds-
match tegen »V. Z. V. V. IIuit Zaandam op het
terrein aan de Sandersloot rechts. Om half twee zal aan
gevangen worden.
Vroege groenten.
Op de afslagmarkt van Vrjjdag 22 Maart werd door
de heereu J. Twisk en D. Sohipper de rers e radjjs en
Raapstelen uit den kouden bak aangevoerd en werd op
denzelfden dag niettegenstaande het ongunstigs weer door
den heer Filkes «an Heiloo reeds 60 mandjes spinazie
uit den bak, aangevoerd.
Zanguitvoering.
De Christelijke zangrereenigmg »God is mjjn lied,«
directeur de heer J. F. de Haa% geeft Woensdag a. s.
des avonds een uitvoering in de Kapelkeik. Het kinder
koor »Zsng!u3t« zal ook eenige nummers ten gehoore
brengen.
Kegelaarsfeest van Alcanarla Victrix.
Uitslag Korpswedstrgd,
waaraan werd deelgenomen door 86 vjjftullen.
Da Club, Alkmaar lepr. 320
Treffen zjj ons doel, A dam 2e 296 49 Treffers
G. G. P,. 3e 296 47
Oranje Kegelclub, 4o 296 46
Twee duifjjs, 5e 295
Koekoek I, Alkmaar 6e 294
Geef 'm de ruimte I, A'dam 7e 292
Oase Olub, Alkmaar 8a 291 Eind 31 punten
De Unie 9e 291 27
Cosmopolitie, A'dam 10e 290
Hout of fout, 11e 287
D'r deugt geen bal van I A'dam 12a 286
Zou er kans zgn, 13a 285
Men heeft ze niet aan een Touwtje, A'dam, 8 negens.
Klein Hamburg, 8 achten.
Haarlemmer Poorters 17 zevens.
Distrikt III 5 koekoeks.
Excelsior 49 treffers.
Junior 48 treffers, 278 punten. Gonsolatie prjjs.
Stand Personeel. Hoogste 46.
Laagste 42.
Serie Personeel 129,
Kampioen. Vrjjebaan.
Heilbron 73. Hoogste stand 51.
Roër 71. Laagste stand 46.
Langere 70.
De Eerewedstrgd Ziterdag- en Zondagavond, zal
weder met den Japanschen Lusthof en muziek worden
opgeluisterd, tot sluiting van alle afdoelingen van dezen
wedstrjjd.
Ambachtsschool.
Gisteren had in de brstuursvergaderiig de promotie
plaats aan de Ambachtsschool. De voorzitter, de heer
Dr. Dhiel, richtte daarbjj tot de vertrekkende leerlingen
een hartelgk woord. Ds nitslsg is als volgt:
Bevorderd van de le naar de 2* klasse.
Timmerlieden: W. Boot Dzn., Corns. Broek,
O. J. Castricum, J. N. van Diepen, Corns. Fjjnheer, N.
Gjjzelaar, K. P. Hirt Pzn., J. Hartog, D. Jonkman, Jan
Kae, Hendrik Kok, Jan Koorn, P. Kraakman0, Johs.
Lutteroi*, P. de Ngs, Jan Ruiter, G. Sohenk, Arie Smits,
J. P. Tesselaar, Kl. Zevenhujjsen, Jan Zuurbier.
Smeden: W. Abelskamp, J. Bakker, J. A, J. de
Bats, H. Bierman, R. A, Blad, G. van Broekhuizen, E.
d'Hamzcourl*, Jan Klerk, Jan Oostitga, CornB. Prins,
Jacob J. Reith, Johs. Slugter. J. F. Smiers, Herm. Ven-
nik, Arie VrieB, W. de Wit, H. Zwart, Jan Kuiper.
Meubelmakers: A. Blokhuis, N. Kossen, H.
Ritsma, J. Schoonhoven.
Schilders: A. F. Blok, J. Hoogvorst, J. Klerk de
Reus, G. Kramen, L. Laan, H. Stikkel; 2 niet bevorderd
wegens ziekte en 1 meubelmaker wordt timmerman.
Bevorderd van de 2e naar de 3e klasse.
Timmerlieden: J. Blokker Jzn., J* den Das,
Th. Dekker, C. de Graaff. J. Hellingman, R. Hamer,
W Keesom, J. Koeeen, J. Lange*, J. Marees, P. C. van
Marie, W. Mosjes, W. Ottolander, A. Peetom, Th. Schouten,
A. Tak, J. F. Tolls, J. Ursem, D. Vader, P. Vennik.
Smeden: J. Bakkei*, C. Blaaubocr, A. F. v. d.
Bogaard, P. Brouwer Pzn., P. B. Brouwer Gzn.*, M.
Hardoiff, S. W. Kabel, H. Klerk de Reus* J. Koppe,
H. Loots, J. v. d. Oord, R. Car. van Ree, W. Rujjs,
F. Tromp, F. Visser, W. A. Vissei*, J. de Vries.
Meubelmakers: J. G. Bregman, N. Bregman,
J. Room, G. v. d. Veer, J. Venverloo.
S c h i 1 d e r b R. de Boer, C. Harder, Chr. Meger,
L. Swakman.
Diploma toegekend aan
Timmerlieden: A.Basse,C.Blauboer,L.den Das,
D. Duin, W. de Graaff, S. C. Koning, P. J. Koster,
N. Langer jjs, D. N. de Louw, D. Marees, M, P. H,
ALKMAARSCHE COURANT.
a—n—in m
