Honderd en negende jaargang. Zaterdag 30 Maart 1907. DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Pil ■in Mal uil 3 lain De rechter die wacht. BINNENLAND STADSNIEUWS. Indien wij bedriegen, stelen of moorden, brengt men ons als men ons grijpen kan voor den rechter, voor den strafrechter. Indien gij ons benadeelt door ons ons erfdeel te onthouden, een koopsom niet te betalen, een daac van kwade buurtschap te plegen of uw schulden in het algemeen niet te betalen brengt men u voor den rechter, voor den burgerlijken rechter. Indien de gemeentede provinciehet rijk ons benadeelen door ten onrechte een vergunning in te trekken, te veel belasting te laten betaleD, door ten onrechte ons huis af te breken, enz., dan wachten wij tot er een rechter zal worden ingesteld. Want in veel gevallen is deze rechter, de administra tieve rechter genaamd, er nog niet. Hij is op komst. Al 20, 30 jaar is hij op komst, doch hij kan maar 't Binnenhof niet doorkomen. Nu kunnen wij het vooralsnog wel zonder dien rechter stellen. Tenminste wij doen het in hoofdzaak zonder hem. En het gaat vrijwel. De autoriteiten gevoelen zich bij ons niet zoo erg autoriteit, zij zijn zich te zeer bewust, dat zij er alleen voor en door de burgerij zijndan dat zij zich al te veel vrij heden tegenover den burger zouden veroorloven. De administratieve rechter is uit dit oogpunt in ons land dus niet zóó noodig als b. v. in Pruisen en in andere landen met een zelfbewust autoriteitendom Maar toch er is een overheid, en met de steeds in omvang toenemende overheidsbemoeiing groeit eiken dag het gevaar en wordt het eiken dag wenschelijker, dat wij ook in het derde, hierboven gestelde, geval altijd een rechter vinden, waar wij recht kunnen krijgen. De rechter is dan ook op komst. Een kwart eeuw geleden was hij dat ook al. Men zei toen zelfs al in de staatscommissie voor de grondwets herziening dat hij wel wat heel laat kwam. En nu is hij nog aan het komen. Het minis- terie-Kuyper heeft dezen rechter aangekondigd, het ministerie-De Meester heeft het wetsontwerp van het vorige kabinet overgenomen, het ministerie-de Meester is nu demissionair en nog altijd niet klinkt van de tinnen van het regeerings- kasteel het signaal, dat de achterlijke administratieve rechter nu werke lijk in aantocht is. Geen wonderdat de spanning over zijn komst langzamerhand wat verslapt is, ja, dat men het optreden van dezen nog niet bestaanden rechter aan geduchte critiek onderwerpt. Het voornaamste bezwaar tegen de verwachte regeling van de admi nistratieve rechtspraak is het volgende Terwijl in burgerlijke en in strafzaken niet tot handhaving van de wet wordt overgegaanindien niet vooraf door den rechter een vonnis is geveld, zal in administratieve zaken geen rechterlijke uit spraak behoeven vooraf te gaan aan de handhaving van wet of verordening. Moet de staat ginds, m 1. wat het burgerlijke en het strafrecht aangaat, vóór er sprake kan zijn van de executie van een schuld vordering van hem tegenover een burgervóór er kwestie kan zijn van het opleggen van een straf zich eerst tot den rechter wenden om een uitspraak, om een vonniseen dergelijke gedragslijn zal de staat niet behoeven te volgen ten aanzien van administratief-rechtelijke aangelegenheden. Hier zal de staat bij een geschil met een burger over de toepasselijkheid van het administratieve recht, dit recht kunnen ten uitvoer brengen zonder vooraf de tusschenkomst van den rechter te behoeven in te roepen hier zal de Staat tot eigenrichting bevoegd zijn welke bevoegdheid hem ginds niet toekomt. En mochten de burgers niet tevreden zijn over het geen door den Staat wordt verricht, dan znllen zij zich tot den rechter kunnen wenden tot herstel van grieven. Nogal een groot verschil dus Wat zou men er toch van zeggen als de Staat bevoegd was iemandvan moord verdachteerst levenslang op te sluiten en daarnadus na zijn doodbegon met een strafproces tegen hem in te stellenom te laten uitmaken of die levenslange gevangenisstraf terecht was toegepast Hoe zou het oordeel luiden, als de administratie, indien ze een civielrechtelijk geschil met iemand heeftbevoegd ware eigenmachtig den knoop door te hakken, ter wijl de burgerzoo hij zich met die hakkerij niet kan vereenigen, zich dan maar tot den rechter moet richten P Vormoedelijk zou men niet veel goeds te zeggen hebbennaar alle waarschijnlijkheid zou het oordeel niet heel gunstig luiden zoo wordt gezegd. Het is dan ook onbegrijpelijk zoo zegt men waarom voor het administratief recht een andere weg moet worden gevolgd, dan voor het straf- en het burgerlijke rechtwaarom in administratief rechtelijke zaken de executie aan de rechtspraak moet voorafgaan, terwijl in burgelijke en strafzaken de executie op het vonnis volgt. Waarom eigenlijk? Men zou anders zoo zeggen dat, wanneer men er eenmaal toe overgaat de administratie aan rechterlijke controle te onderwerpen in het belang van de burgers men juist om dat belang nog een stapje verder diende te gaan dat men niet kon volstaan met door den rechter te laten onderzoeken of de administratie de wet juist heeft toegepast, maar dat men een onjuiste toe passing van wet en verordening door de uitvoerende macht behoorde te voorkomen. En zoo'n onjuiste toepassing tegengaan doet men niet door aan den burger de bevoegdheid toe te kennen bij den rechter zijn beklag te doen, nadét de administratie gehandeld heeft, wet of verordening heeft toegepast, maar wèl door een rechterlijk vonnis te eischen vóór de administratie tot handelen, tot daadwerkelijk ingrijpen kan overgaan. Of is het niet vreemddat b. v. een gemeente bestuur een huis dat naar zijne meening niet aan een woningverordening voldoet of naar zijn oordeel buiten de rooiljjn is gebouwd, tegen den grond kan werpen, en dat de benadeelde daarna zich tot den rechter kan wenden met de vraaghandelde het bewuste bestuur terecht aldus En wordt de zaak nog niet vreemder als de benadeelde in het gelijk gesteld wordt Wat een onnoodige schade is hier dan toegebrachtEn wordt de zaak niet aller vreemdst als men in aanmerking neemtdat de misschien luttele boete voor de overtreding van de bouw- of de rooilijn-verordening niet opgelegd kan worden zonder voorafgaande uitspraak van den rechter P Uw huis kunnen ze u zonder vorm van proces boven uw hoofd afbreken; maar, vóór de paar guldens boete opgelegd kon worden wegens één en hetzelfde feitde vermeende Diet naleving van de verordening, dóarvoor moet eerst de rechter sprekenZou het niet consequenter zijn met het afbreken van het huis evenais met het opleggen van de straf, te wachten op een vonnis En wat we hier opmerkten ten aanzien van het afbreken van huizen, geldt nog voor menig ander gebied van het administratieve recht. Men denke b.v. aan concessies, aan vergunningen. Wat een schade kan hier de administratie niet veroorzaken, zoolang ze, bij verschil van meening tusschen haar en den concessionaris of den vergunninghouder over de naleving der voorwaarden van concessie of ver gunning, bevoegd blijft eigenmachtig, zonder tusschen komst van den rechter, vergunningen in te trekken, concessies vervallen te verklaren! Nu kan men natuurlijk den benadeelden wel recht op vergoeding van schade geven maar zal de ge leden schade altijd te vergoeden zijn P En geeft men dat recht op vergoeding, zullen dan niet de belas tingschuldigen het kind van de rekening worden Immers men zal wel niet de ambtenaren op wie gemeentelijk niet veel te verhalen valtmaar de corporatiein wier naam zij handelen, aanspreken tot goedmaking van de toegebrachte schade Een bezwaar van de voorgestelde methode is ook dat zij alweer niet zal strekken tot verhooging van den in ons land toch al geringen eerbied voor het gezag. Men voorkomt de genoemde bezwaren door als regel aan te nemen, geen handhaving, geen executie van wet of verordening zonder voorafgaand vonnis. Misschien zal bij onze lezers de vraag rijzen maar zal dan bij de door u gewenschte orde van zaken de administratie in het vervolg geen vinger meer mogen uitsteken, geen beslissing meer mogen nemen zonder vooraf den rechter om een uitspraak te hebben gevraagd Natuurlijk is dat de bedoeling niet. Zoo zal in de eerste plaats een rechterlijke uitspraak niet kunnen voorafgaan in gevallen, waarin periculum in mora is, of zooals art. 180 Gemeente wet het uitdruktin spoedeischende gevallen. En verder zal de administratie b. v. zonder vonnis een verzoek om een vergunning kunnen weigeren. Hier ligt het op den weg van den burger, die door de weigering meent te kort gedaan te zijn, aan den rechter de vraag voor te leggen, of de administratie terecht op het verzoek een weigerend antwoord gaf terwijl het omgekeerd op den weg der administratie ligt om is de vergunning eenmaal verleend den rechter intrekking daarvan te vragen, als ze meent, dat de voorwaarden der vergunning door den ver gunninghouder zijn geschonden. In het kortwie meent dat de door hem behartigde belangen door een ander gekrenkt zijn, die zal zich tot den rechter hebben te wenden en naar gelang van omstandig heden zal dat nu eens de administratiedan weer de burger zijn. Zoo ongeveer luidt het hoofdbezwaar tegen de te verwachten regeliDg van de administratieve rechtspraak. Komt men nu tegenover de bezwaarmakers aan dragen met„Beter een half ei dan een leege dop", dan antwoorden zij: „Beter over nog een paar jaar een heel eidan voor een nieuw tijdperk van een kwart eeuw een half ei." In elk gevalHet is een uiterst belangrijke kwestie. En al leent zij zich niet voor uitvoerig debat in een algemeen dagbladhet is toch wel van belang, dat een zaak, waarbij zoo groote be langen der burgers betrokken zijn, ook buiten de kringen der ingewijde juristen eenige meerdere bekendheid krijgt. KaascontrAle. Dj he$r K. Jb. da Jotg te Hoorn echrjjft in een inge zonden stak in de N. R. Ct. naar aanleiding van arti kelen in dat blad over kaas-contiöle dat naar zjjn messing door schrjjvars ea voorstanders steeds eea belaagrjjke zaak uit het oog verloren wordt, nam. dat beoordeelmg van kaas naar vetgehalte een eenzijdige maatstaf voor de kwaliteit is. Da bedoeling der contiök-stempels is natuurlijk eene kwaliteit vast te stellen. Na is volvette kaas lang niet aitjjd goad. De eene producent of kaaabosr levert ze veel beter dan de anders; volvette kaas kan zelfs »sleefet« zjjn. En an krjjgen dese verrchillende soorten voortaan een zelfden stempel Met kaas van 25 pot. vetgehalte (of een ander per centage) gaat hst evenzoo. De eene fabrikant zal goede maktn, de andar minder goede of slechte, maar beiden hebben recht op herzelfde merk of stempel. Het gevolg wordt verwarring, geen verbetering. Men vergete bovendien niet, dat door een laag mini- mnm-gehalts van 40 pet. voor de beste kaa3 aan te nemen, de ksasbereiders er naar zullen Btreven zoo wei nig mogelijk die 40 pcti te overschrijden. In plaats dus van werkeljjk volvette melk te gebruiken, zal msn voor taan alle melk meer of minder ontroomen. Dan fabrikant of kaasboer zal het contrólemerk geen voordeel bieden, want, waarin schuilt de verdienste een bepaald merk van Tetgehalte op zjjne kaas te krjjgen, als een ander het ook krjjgt, die, mits het vetgehalto er maar in zit, korte, losse, knjjperige, slappe, stjjve, dik-koretige, blauwe, groezelige, stinkende, bonte enz, kaas maakt. Het is thans gebruikelijk, dat de handelaar met ken nis van zaken de soort vaststelt en de kaas van een etiket, benaming of merk voorziet, naar gelang van de kwaliteit, die bjj er aan toekvnt, daarbjj rekening hou dende met ds eischen der verschillende markten (landen), dus niet alleen met ket vetgehalte. Gelakt het nn den voorstanders eenor stempel- methode naar vetgehalte, die te doen invoeren, dan vermeen ik te mogen voorspellen, dat men spoedig de veroorzaakte verwarming weder zoo goed mogeljjk ongedaan zal hebben te maken. Velen, die er eerst vóór waren het hoogst te behalen oontiAle-stempel aan kaas met 40 pof. vetgehalte te geven, zien nu reeds in, dat zjj daardoor het fabriceeren van kaas met een hooger vetgehalte tegengaan. Mocht men er toch toe komen te begrijpen, dat kaas uit zuivere volvette melk gemaakt, niet op eene ljjn te stellen is met die. waarvoor min of meer geroomde melk gebruikt werd. AlCHaria. In het hotel »Toelast< ward gisteravond de Algemeens Vergadering gehouden van »Alcmariac Vereeniging tot bevordering van het vresmdelingenverkter. Bij de opening dar vergadering door den voorzitter, den hser C. Bosman, waren tegenwoordig, behalve vier bestuursleden, drie gewone leden, tsrwjjl later het getal aanwezigen steeg tot 14. Van de bestuursleden waten toen aanwezig behalve de voorzitter, de heeren H. J. Vonk, H, r. d. Berg, J. M. de Srneavillo en A. de Vries. Na voo;lezing en goedkeuring der notulen van de vorige vergadering ward overgegaan tot behandeling der rekening over 1906. Dd commissie tot nazien dar rekening bestaande uit de heeren Kluitman, Cock en Ansingh, adviseerde tot de goedkeuring te besluiten, waartoe de vergadering overging na de mededeeling, dat men di jrar sloot m t een nadeelig saldo van f 150,77V» Den penni gmstsier, den heer A. de Vries, wtrd dank g'zogd voor zjjn nauwkeurig beheer. Aan de orde was voorts het jaarverslag van den len eeeiotarls den heer H. v. d. Berg. Dit verslag bevatte in de eerste plaats eene herinnering aan de grootsehe plannen, die »Alcmaria« het vorige jaar had, voor een schitterende feestviering, plannen, die daar hot gemeentebsstuur meende te moeten we'goren het Doelenvcli voor dat feest af te staan, schipbreuk liden. Een eercsalaut werd h'erbjj gebracht aan de nage dachtenis van den de vereeniging onverwachts oatvailee jjverigen 2en sicretaris, den heer W. F. Aadriessm, die in de November-vergadering werd vervangen door den hser H. J. Vonk. Daarna gisg hst verBlag voort met eene nog sl pessimistisch® beschrijving van het vrjjwel mislukte bloemencorso en de avosdieesten in ds maand Juli gehouden, en werd er in medegedeeldle dat aan de Kamer van Koophandel te New-York eess som van f 50 was toegestaan voor da bevordering van het beioek van Amerikanen 2a dat een kaartje was uitgegeven van de omstreken van Bargsn; 38 dat aas »Aves« een som geld was toegestaan voor den aaskoop van medailles voor hare tentoonstelling, tsrwjjl voor het Zangersfeest een zilveren lauwerkrans beschikbaar was gesteld es voor den weddijjd in het schoonrjjdsn van de A'kmaarsche Harddraverij vereesigi.Bg eea kunstvoorwerp. Mat de mededeeling, dat de secretaris cog al veel correspondentie had moeten voeren, met personen, die inlichtingen vroegen omtrent Heiloo en Bergen en een klacht, dat de vergaderingen zeer slecht worden berecht, eindigde hot verslag, waarvoor de voorzitter den sicretaris dank zei, er aan toevoegende, dat bjj wel wat te pessimis tisch was geweest. De secretaris deelde verder mede, dat de keer Basman, die reeds 10 jaar voorzitter der vereeniging is, gemeend heeft te moeten bedanken voor die functie. Hat bestuur had de redenen van den heer Bosman, waaroade? vooisl dez», dat hg gesn tijd heeft zich voldoende in de zakea dor vereenigirg in te werken, mosten billy ken en bn ebt, tsr kennis van da vergadering, dat de heer Jhr. Mr. P. van Forrest, 2a voorzitter, tot president was bsnoemd. Van dezen was sog gesa bericht ingekomen of bjj die ber.ceming zou kunnen aan;omen. Mocht dit onverhoopt niet het geval zjjn, dan zou de heer Vonk als vooizitter optreden. Da secretaris meende sa deze mededeeling in den gsest der vergadering te hasdelea, wanneer hjj den hrsr Bosman dank betuigde voor alle moeiten en zorgen aan „Alcmaria" bestead. Onder applaus siemde men daarmede algemeen in, De hssr Bosman zei den leden wadeikoesig dank voor de medewerking, waardoor het hem zoo gemakkeljjk was gemaakt het voorzitterschap te vervullen en gaf de ver zekering, dat hg gaarne als bestuurslid >Alcmaria" zou bljjven steunen. Daar de agenda thans was afgehandeld, wetd over gegaan tot de rondvraag. De heer P. Prejjer vroeg, hoe het bestuur dacht over eeu voorstel, om aan de afdeeling Alkmaar van de Holl. Maat?chappjj van Landbouw voor haar te houden ten toonstelling in September, eenigen ficanoieoleu steun te verstrekken. Ds atdseling toch zit thans met een vrjj groot nadeelig saldo. Op een vraag van den voorzitter antwoordde de heer Prejjer, dat hg zich voorstelde, dat die steun zou kunnen bestaan in een som van pl.m. f 200, die voor de een of andere feestelijkheid, bjjv. eea vuurwerk, werd gegeven. Esnige andere leden ondersteunden dit denkbeeld. Na eenige disoussie, waarbjj nog bleek, dat debegroo- tiag van Alcmaria een zoodasigen steun wel veroorloven zou, werd, nadat de voorzitter terecht had opgemerkt, dat het niet aanging een dergeljjk fieanc.ësl voorstel thans te behandelen, besloten een schrifieljjke aanvraag om steun van de afdeehng der Hoü. Maatechappjj van Landbouw af te wachten, om daarna in e6n buitenge wone ledenvergadering over een desbetreffend bestuurs voorstel te besluiten. Een belangrjjke zaak werd nog door den heer Cock ter sprake gebracht nl. deze ot het niet tjjd wordt, dat de vereeniging Alcmaria, die toch ook de verfraaiing van Alkmaar beoogt, nota gaat nemen van de plannen tot uitbreiding der stad, en tevens van de wijze, waarop met de beplanting te werk wordt gegaan. Spr. wijst er op, hoe er nog voortdurend wordt gehakt en dat de beplanting van de harddraverslaan niet volgens de aangegeven plannen geschiedt, men haalt overal hoornen vandaan van verschillenden ouder dom, terwjjl het plan was zooveel mogeljjk gelijke hoornen te nemen uit de kweekerjj. Hjj meent dat het op den weg ligt van Alcmaria deze zaken de uitbreiding der stad en de beplanting door een deskundige te doen bespreken en dan aan den gemeenteraad te adresseeren. De voorzitter herinnert er aan, dat Alcmaria destjjds door twee deskundigen een rapport heeft doen opmaken over de beplanting. Van dat rapport is door het gemeentebestuur toen alheal weinig nota genomen en men is zjjn eigen weg gegaan, op advies van den heer Springer. Ook Spr. voldoet de tegenwoordige gang van zaken niet, ook naar zjjne meoning wordt er te veel gehakt. Mooi vindt bjj het niet, dat men op den Schermerdjjk staande Ezmond-Bianen kan zien liggen, dat men van de<t Hout geheel plantsoen maakt, doch hjj weet niet wat »Alcmana« nu nog kan doen, nu de groote slag reeds g slagen is. De haar Coek meent, dat men althans wat de uitbrei ding der sfad betreft, wat meer actief kan zjjv en wjjst er op hoe d»z« zaak, bljjkeas de ingezonden stukken in de Alkmaarsche Courant de belangstelling opwekte. Esn bespreking van dit plan in populairen vorm zou zeker in het belang der gemeente en in het belang der vereeniging zjjn. Door den heer Vonk wordt medegedeeld, dat hef plan voor uitbreiding ter visie komt, dan eerst kan men desnoods op wgziging aandringen. Ds vo rzitter merkt"op, dat ds heele zaak den uitbrei ding neg in 't du'ster ligt, de raad weet er zelfs nog niets van. Hg maakt vooris nog eenige opmerkingen omtrent de door dr. Tujjl in Phys ca gehouden lezing over stadsuitbreiding in verband met de bebouwing van het land van Holst en is van oordeel, dat ook daarom trent men nog alles most afwachten. Nadat nog is voizskerd, dat het bestuur van het uit breidingsplan goeds nota zal nemen, sis dit ter visie zal liggen, en zoonoodig, daarover een bespreking zal houden, betuigt de heer Cock zjjn dank voor de verkregen inlich- tirgen. Daar verder niemand meer bet woord verlangt, wordt de vergading gesloten. Crescendo. De operette-vereeniging vCrrsoendo*, die haar 25-jarig bestaan herdenkt, zal op Donderdag 4 April opvoeren »Rooske Cleevec, opera comique in 3 acten. 't Feest zal besloten worden met een bal. Volksbibliotheek. Men verzoekt one er de aandacht op te vestigen, dat voor de Volksbibliotheek weer nieuwe leeskaarten verkrijgbaar zijn. Yoor het eerst zijn daarop Donderdag 4 April van G'/j tot 7'/a uur, en voorts Donderdags om de 14 dagen op dat uur telkens twee boeken te krijgen, gedurende de maanden April, Mei en Juni. Voetbal. Mes schrijft ons Evenals 't vorige jaar, zal er met Pasehen op 't terrein der Alkmaarsche Yoetbalelub „Alcmaria Yictrix", een ongekende bedrijvigheid heersohen. Dan toeh wor den er serie-wedstrijden gespeeld, waarin pi. m. 25 elftallen elkander kamp zullen geven, ten einde de prachtige medailles machtig trachten te worden, welke voor deze gelegenheid beschikbaar zijn gesteld. Een van da meest belangwekkende wedstrijden is wel die, welke om 2 uur lste Paaschdag aanvangt, daar dan de gastvrouw tegen H. F. C. II, éón der sterkste tegenstanders, ie 't krijt zal treden. Dus, voetballief- hebbend publiek, Zondag a. s. in groote scharen heen- gesneld naar 't terrein aan de Zasdersloot, waar go tegen matigen prijs, (de entróe is slechts f 0.10) gedu rende eenige uren genieten kunt van één der meest hoogstaande takken van sport, beoefend door de jongelingschap. Coscert va» ILlndeii vas den Ilenvelt Van Oorl. Na in de laatste weken steeds te zijn opgegaan in de uitvoering van Bach's Passionen, zullen bovenge noemde kunstenaars, begeleid door mej. Jannette Walen, het van 21 November uitgestelde eonoert hier komen geven op Woensdag 3 April a.s. Hoewel het onnoedig is hen aan het Alkmaarsche publiek voor te stellen, willen we nog even eraan herinseren, wat het Weekblad voor Muziek over hun optreden te Dordrecht schreef: „Drie ernstige, begaafde kunstenaars, die een zorg vuldig uitgekozen programma, na respectabele samen- studie degelijk uitvoeren O, ziedaar da indruk Eb T6rder spreekt het van „het geloef aan eigen kracht", dat uit van O's voordracht der Dichterliebe spreekt, van „de bigde vroomheid", waarmee mej. v L v. d II. de heerlijke kerstliederen van Cornelius voordroeg, van de artistieke begeleiding van mej. J. W. Laat ons hopen, dat dit concert, waarvan zich de resultaten zoo gunstig lieten aanzien in November, thans ook met snecès bekroond mag worden. Be scheepswerf „Mlcolsss Wiiscn." Heden werd van da scheepswerf „Nicolaae Witsen" van de firma W. F. Stoel Zoon te Alkmaar te water gelaten, een nieuwe stalen Bleep- en directiemotorboot, lang 42 voet. De boot is geheel van staal gebouwd. Het salonnetje op het vóórschip, zoowel als de kappen boven de kajuit voor he, personeel achterin en boven de motorruimte in het middenschip, zijn geheel in Pitch-pine uitgevoerd. De voortbeweging geschiedt door een 4 cylindrige „Dentz" motor van 25 P.K. De boot is bestemd voor de „Pare Oil Company" te Rotterdam. Yerder staan nog op stapel en zijn in bestelling: drie motorjachten ter lengte van 68, 54 en 52 voet zes kleinere luxe-motorbootjes ter lengte van 22 tot 28 voet, twee vraehtmotorbeoten, elk met een laadver mogen 30 h 40 ton, benevens een paar andere vaartuigen, waaronder één voer de Kon. Ned. Marine.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1907 | | pagina 1