yo. m
Honderd en negende jaargang.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
1907.
JONG QEHÏÏWU
Prijs der gewiste advertentie
VRIJDAG
17 MSI.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Kijk f lf—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Per regel f 0,10. By groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam 9.
De gemeentebedrijven en de rekenplichtige
gemeente-ambtenaren
De kurk, waarop de financiën der meeste groote
gemeenten drijven, is het gemeentebedrijf. Men mag
dit goed of af keuren, men mag verandering ten
dezen aanzien dringend noodig of eenvoudig wensche-
lijk oordeelen, een feitjblijft het, dat de gemeente
bedrijven hoe langer hoe meer gaan beteekenen en
hoe langer hoe meer invloed oefenen op de gemeente-
financiën.
Naar men weet, heeft de vorige regeering een
wetsontwerp ingediend, waarbij dit zoo uiterst on
belangrijke onderdeel, de gemeente-administratie,
geregeld werd en waarbij tevens de vrijheid der
gemeenten om bedrijven uit te oefenen, aan banden
werd gelegd.
De huidige minister van binnenlandsche zaken
kon zich met dit aan banden leggen niet vereenigen.
Hij heeft dus de intrekking van dit ontwerp be
vorderd, maar aan den anderen kant ook de handen
aan den ploeg geslagen om voor de gemeente-admi
nistratie op dit gebied doelmatiger voorschriften te
geven.
Al dadelijk bleek het wenschelijk om den ge
meente-ontvanger te ontslaan van zijn rekenpüchtig-
heid ter za e van het beheer van een gemeente
bedrijf. De ontvanger kan daarvoor niet verant
woordelijk gesteld worden.
Het gemeentebestuur moet dus het recht hebben
naast den ontvanger andere rekenplichtige ambte
naren aan te slellen en den plicht, zulke ambte
naren bij de bedrijven te doen optreden. En er
moet voorgeschreven worden, dat elk gemeente
bedrijf zooveel mogelijk zelfstandig als zoodanig
wordt geëxploiteerd. In verscheiden gemeenten wordt
deze opvatting ook nu reeds gehuldigd. Zij behoort
algemeen te worden en elk bedrijf behoort men
geheel op zichzelf te kunnen beschouwen. Er moet
dus voor zulk een bedrijf een afzonderlijke be
grooting en een afzonderlijke verantwoording van
de ontvangsten en uitgaven ter zake van de exploi
tatie van het bedrijf worden vastgesteld en de geld
middelen moeten door direct aan het gemeente
bestuur rekenplichtige ambtenaren afzonderlijk
worden beheerd.
Dit alles wordt nu geregeld bij een ontwerp tot
wijziging van de gemeente-wet,® dat tegelijkertijd
met een wetsontwerp tot regeling van de wijze van
zekerheidsstelling door gemeente-ambtenaren in het
begin der vorige maand bij deTtweede kamer aan
bangig is gemaakt.
Bij de ambtenaren der gemeente was nameljjk
de zekerheidsstelling nog steeds op de oude, zeer
kostbare en omslachtige wijze geregeld, terwijl de
rjjkscomptabele ambtenaren al sedert 1898 genieten
van een regeling, waardoor het mogelijk wordt die
zekerheid op veel eenvoudiger wijze te stellen.
De regeli g zal deze zijn, dat de betrokken
ambtenaar in den regel zelf kiest] tusschen zakelijke
zekerheid en persoonlijke zekerheid, terwijl die
persoonlijke zekerheid uitsluitend zal gegeven
worden door borgstelling van door] den minister van
binnenlandsche zaken toegelaten naamlooze vennoot
schappen en vereenigingen van tot zekerheidsstelling
verplichte gemeente-ambtenaren.
De mogelijkheid van collectieve zekerheidsstelling
heeft men op deze wijze ook aan de gemeente
ambtenaren willen geven. Doch hoe nu op het
beheer van een collectieve zekerheidsstelling toezioh
te houden Hadden de gezamenlijke gemeenten
die met zulk een lichaam voor collectieve zekerheids
stelling in relatie staan, een gemeenschappelijk
orgaan, dan zou dit voor dit toezicht van zelf aan
gewezen zjju. Doch dit orgaan bestaat niet en dus
wijst de nieuwe wet het staatsgezag"aan om op te
treden ten éinde deze collectieve zekerheidsstelling
van de ambtenaren tegenover hun gemeenten moge
lijk te maken.
Een nieuwigheid van deze regeling is o. a. dat
niet het gemeentebestuur maar de ambtenaar zei:
den aard der borgtocht, met name of zij zakelijk dan
wel persoonljjk zal zjjn, bepaalt. Daartegen zoo
wordt in de memorie van toelichting betoogd
is geen groot bezwaar, omdat de persoonlijke zeker
heid van de vennootschap of de vereeniging gelijk
waardig met zakelijke zekerheid wordt, daar er
immers een zakelijk onderpand bestaat. Een andere
persoonlijke zekerheid wordt niet toegelaten.
Tweede Kamer.
Ia behandeling kwam gisteren het wetsontwerp hou
dende nadere bepalingen omtrent den accjjns op het
gedig illeerd, wiarva# de strekking is om het recht op
korting voor branders en distillateurs voor een tjjdvak
van 5 jaren te kannen intrekken. Bjj herhaling van
misbruik maken van bedoeld recht binnen een tjjdsver-
Iood van vjjf jaren, na voorafgaande waarschuwing.
De heer Dnynstee (K. Druten) bestreed den maat
regel als leer gevaarlijk. De regeering maakt bier iemand
rechter in eigen aaak. Toe te juichen is wel, het^doel
er voor te waken, dat geen geld op onrechtmatige wjjze
aan de schatkist worde onttrokken, doch de beslissing
of er misbruik van het recht gemaakt wordt, dient uit
sluBead te worden gelaten aan den gewonen rechter.
Spr. gat onder meer in overwegingjom bjj den rechter
te doen bepalen, dat, als or proces-verbaal is opgemaakt
terzake ontduiking, onmiddelljjk de korting zou geschorst
weden tot op den dsg der rechterljjke uitspraak in deze.
Voorts zette spr. uiteen, dat hetjgeven eener waar-
schuwing goed is, maar dan moeten er waarborgen zijn,
dat een onschuldige niet noodeloos worde bezwaard. En
aan dien billgken eisch voliost het ontwerp niet. Zoo is
het een fout, dat geen beroep op de Kroon open Btaat
van een waarschuwing. Wanneer des de ambtenaar een
fout maakt, zal het kannen gebeuren, dat iemand, zonder
bjj de Kroon ia beroep te kunnen komen, Inter zjjn
kortingsrecat zal kunnen verliezen. Spr. zal dus tegen
hst ontwerp stemmen.
De heer De Waal Malefjjt (A.-R. B-enkelen)
had eveneens zeer ernstige bedenkingen tegen het ont
werp. Niet uit medelgden met smokkelaars, maar niet
alle middelen, om het smokkelen tegen te gaan, zjja goed.
Da vraag moet zqa ia het recht van korting al of niet
onmisbaar voor den brander of dan distillateur? Ds
minister moet uitgaan van het denkbeeld, dat dit recht
niet or misbaar is, anders zou de bepaling van het ont
nemen van dat recht een immoreele bepaling zjjn. Maar
kan bjj mat fabrieksverlies tcch zjjn bedrjjf uitoefenen,
dan is het reoht van korting overbodig.
[HUMORISTISCHE ROMAN
NATfiALIfi VOHt KRCHTKIT 1.
51)
Vadertje 1 Mevrouw Dora sloeg haar armen
teeder om zjjn hals. Hij komt niet alleen voor het
leeren. Die zaak is al lang geregeld. Het pachtcontract
van Rputin duurt nog drie jaren, en de pachters zjju
zoo vriendelijk geweest om voor te stellen Achim in
dien tjjd alles grondig te leeren. De jonge* is echter
aan het familieleven gewend en Hortense is bang, dat
de eenzaamheid van het landleven niet goed voor hem
zou zjjn. Zjj heeft hem voorgehouden, dat hjj moet
trouwen, en Achim is het volkomen met haar eens. Nu
wil ik je eens wat op biechten, oudjeHet is als sinds
jaren de heimeljjks wensch van Hortense en mjj dat
Achim en Rose een paar worden.
Wel allemachtig I Deze kjjk in de wereld, dat
kind, onze Rose, al trouwen? En nog wel met dien
brutalen bengel, die de menschen aan elkaar naait
Juist die, vadertjeKinderen worden groote
menschen en uit den kleinen vlaskoppigen slungel van
vroeger is een mooie, flinke man gegroeid
En nu wil die mjjnheer het meisje hier eens
komen bekjjken?
Ja, dat is zjjn wensch l Maar Rose mag er natuur-
ljjk niets van weten.
Zeker niet. Dat mankeert er nog aanGa nu
maar aan Hortense schrjjven, dat Rose nog een kind is
en nog in geen jaren aan trouwen mag^denken.
Rose wordt zeventien: en eer ze trouwt is ze
achttien, dezelfde leeftjjd van Salome, toen ze mevrouw
Von Born werd.
De majoor sprong opgewonden overeind.
Gjj waart bjj onze oudste zoo tegen vroeg trouwen,
en nu weet ge niet hoe gauw ge uw kuiken in die
ellende zult brengen.
Hjj liep met veel drukte heen en weer, mevrouw
Dora gaf ka'm ten antwoordHet is een groot
verschil wie er trouwt, Salome, het kostschoolmeisje
was veel te jong op haar achttiende jiar. Rose kon op
haar zestiende al flink een huishouden besturen. En
dan het ligt ook veel aan het karakter. De zusters
zjjn erg verschillend. Als Rose Achim lief krjjgt, zal zjj
hem dadeljjk in het huweljjk geluk aanbrengen iets
dat Von Born eerst na een zwaren strjjd zal veroveren.
Over Rose behoef ik mij niet ongerust te maken I
Ik heb echter heele andere plannen met het
is da beste partjj, welke man zich
meisje
J oachim
bedenken kan.
Geld is niet de hoofdzaak, Von Born heeft ook fortuin,
is Salome er soms gelukkig door? Integendeel, het ziet
er treurig met het geluk in het huis van den landraad
uit en dat plaagt me dag en nacht. Ik was een ezel,
mjj door het onverstandige kind uit het veld te laten
slaan. Had ik mjjn wil maar doorgezet en de grapho-
logie meer vertrouwd, dan de blinde oogen van een
dwaas meisje. Ja, ja, de graphologie! Zjj is de sleutel
om e!k karakter te doorgronden en ik heb mezelf be
loofd, haar voortaan beter to gebruiken. Ik zal bjj Rose
weêr goed maken, wat ik bjj Salome verzuimde. Dat
beloof ik je, moedertje, daar gaat niets van af.
Nu ik ben er van overtuigd, dat ge uit Achims
schrift niets dan goed leest. \vjj willen hem echter
voor alles eerst leeren kennen.
Ik heb al iets tegen hem, omdat hjj vroeger zoo'n
deugniet was en omdat hjj mjj nu in mjjn plannen zal
dwarsboomen
Mevrouw Von Welsen lachte. Gjj hebt Salome
uilgehuweljjkt, ik doe het Rose.
Als de vader de toestemming geeft 1
Wjj kibbelen om 's keizers baard. Als hjj Rose
niet aanstaat en zjj zegt neen, heb ik noch uit te
huweljjken, noch gjj toestemming te geven.
Voor alles moet de bengel eerst eens aan mjj
Ook spr. kwam op t»gen< hst vase vaa de bepaling,
dat, bjj gebleken misbruik, bet kortingsrechf, wordt ont
nomen. Ook spr. wae tegen het gemis van beroep op de
Kroon en kondigde een amendement aan, om daarin te
voorzien.
De heer L o e f f (K, Waalwjjk) had twee hoofdgrieven
tegen het ontwerp, en wel le. dat het niet omschrjjft
het fei waaraan een zeer belangrjjk financieel gevolg
verbonden is voor dengeen, dien de minister treffm wil,
2e. dat de wijze, waarop dit niet bshoorljjk omschreven
feit wordt geoordeeld, een averechtsche is, want de fiscus,
tegenover wien het feit is gepleegd, zal zelf moeten oor
deelen of er misbruik is gemaakt. Het beroep, dat het
ontwerp toelaat, is slechts een schjjobaar appèl, want
ook hier zal de partjj zelve beslissen. Wel zal in znlk
een geval de Rrad van State gehoord worden, dooh de
minister van Financiën zal het laatste, beslissende advies
aan de Kroon verstrekken en de minister van Financies
is het hoofd van den fisou-.
Da heer P i e r s o n (U. L. Gorinchem) achtte een
krassen maatregel dringend noodig om een einde te maken
aan een misbruik, dat niet te qualificeeron is. Spreker
zette uiteen, wat eigenljjk do korting is. Zjj strekt niet
anders dan tot goedmaking van het gewichtsverlies bjj
de prodnctiei De nitdrnkking «misbruik* van het recht
van korting is zoo daldeljjk mogeljjk. Het is eenvoadig
het omzetten van het reoht van korting in een ontdniking
van accgns, en aan dat schandelijk misbruik van een
einde komen. Niets anders betoogt dit wetsontwerp.
De Minister van Finanoiën betreurde dat
bet wetsontwerp van verschillende zjjden is bestreden.
De minister heeft tegen de erge frande te waken. Hier
geldt het opzettelijk misbruik, waarbjj van goeie tronw
geen sprake is, daartegen is 's ministers ambtsvoorgan
ger, met de 'hulp der Kamer, opgekomen. Sedert dien
hebben zich zoo ergerlgIce feiten van bedrog voorgedaan,
dat thans een forsch middel noodig is, dat achtte de
minister zjjn plicht. Eenige korting is altjjd noodig,
maar niet zooveel als de wet toestaat. Gsheele afschaffing
der korting zou in overweging kannen komen, maar dat
zon tjjd vorderen en dan zou men eens wat in de Kamer
hooren! Bovendien zon de exporthandel er door gesohaad
worden. Noemde men de feiten, waarop misbrnik berust,
in de wet, dan zon men weer wat nieuws bedenken, es
dan zon de wet niet helpea. Spreker kan trouwens tal
van voorbeelden geven in geljjke berechting door de
administratie. En wie kan één geval van misbrnik door
de administratie noemen De ambtenaren zjj* onpartgdig
en geen rechters in eigen zaak.
In de wet van 1901 wordt juist hetzelfde bepaald
als thans wordt voorgesteld.
Na de pauze werd na de tweede lezing zonder stem
ming aangenomen het wetsontwerp tot afsohaifiig der
tienden, vervolgens voortgezet het debat over het aocjjnr-
ontwerp.
De heer Van de Velde (».-r. Delft) betoogde, dat
dit ontwerp niet verworpen mag worden, omdat het een
karakter van noodweer tegen emokkelen draagt.
Na verschillende replieken word de algemeene beraad-
slaging gesloten.
Bjj artikelsgewjjze behandeling batoogde de heer Van
Idsinga (Ohr. H. Bodegraven) da», indien het beroep
op de Kroon mocht omgezet worden in een beroep op
den burgerlijken rechter, er een artikel in de wet moet
komen, waai uit duideljjk moet bljjkea, dat de rechter
ook bevoegd is zich over de schuldvordering, krachlens
deze wet (te veel betaalden aoojjes bjj ontneming van
het kortingsrecht), uit te spreken.
Do heer Loeff ried aan de verdere behandeling van
deze kwestie aan te houden tot hedenwaarbjj de
regeering, met het oog ook op een inmiddels in over-
wef?'ing genomen redactiewijziging, zich aansloot.
De verdere behandeling werd hierop aangehouden tot
heden.
Hierop ving inmiddels de beraadslaging aan over het
wetsontwerp, houdende tijdelijke voorziening ten aanzien
van het invoerrecht voor snkade, enz.
De heer Van Vnuren (K. Zevenbergen) oordeelde,
dat niet te verontschuldigen is de beweerde onbekendheid
»an het departement van Financiën met den sukadehandel.
De statistieken toch toonen duidelijk aan, dat 85 °/0 van
de ingevoerde snkade uit IttliS komt en sleohts 15 °/0
uit omliggende landen wordt ingevoerd. Vervolgens ont
wikkelde spreker verschillende bedenkingen tegen het
ontwerp zelf.
Rechtzaken.
De naak notaris Vos.
Voor de Ut reoht scha rechtbank is gisteren een aan
vang gemaakt met de behandeling van de zaak tegen
notaris A. N. J. Vos van Amersfoort, beschuldigd van
verschillende verduisteringen en valschheden in ge
schriften en gebruikmaking daarvan. Deze zaak zal
vermoedelijk eenige dagen in beslag nemen.
Gedagvaard zjjn 59 getnigen.
Diefstallen.
De drie pakhniskneehts en de schuitenvoerder, vroeger
in dienst der firma H. Vettewinkel Zonen te Amster
dam, die zich te verantwoorden hebban gehad wegens
talrijke diefstallen van kwasten en verfwaren ten nadeele
van hun patroon, welke voorwerpen door hen waren
verkocht aan den bernchten v. d. D., werden gisteren
door de rechtbank bij vervroegde uitspraak veroordeeld
ieder tot 9 maaiden gevangenisstraf overeenkomstig
het requisitoir.
Onvoldoende verantwoording,
Gister wees de rechtbank te Amsterdam vonnis in
de strafzaak tegen den diamantversteller, die terecht
heefc gestaan ter zake dat hjj na in staat van faillisse
ment te zjjn verklaard, een aantal goederen aan zijn
onrater niet had verantwoord. Het onderzoek in deze
zaak werd niet volledig verklaard, en beslist, dat als
nog een getnige zal worden gehoord; den 4den Juni
zal het onderzoek der zaak worden hervat. Tegen den
beklaagde was door het O. M. 2 jaar gevangenisstraf
gevorderd.
Een chauffeur voor de rechtbank.
Gistermiddag stond te Haarlem terecht de chauffeur
W. A. Sohreiners uit Den Haag, die op 25 April 1906
met eea auto had gereden op den Sloterweg en daar
niet had halt gehouden, toen de landbouwer Bikker,
die daar met een paard liep, hem daartoe een teeken
gaf. Het gevolg was geweest, dat het paard in een
sloot sprong, en voor goed onbruikbaar werd.
De ia de auto zittenden, een Haagsch advocaat met
zjjn echtgenoot©, hadden Bakker op dea koop toe nog
uitgelachen.
De eisch is f 50 boete subs. 25 dagen.
Beleedlging van een burgemeester.
De rechtbank te Maastricht, uitspraak doende in de
zaak der beide wethouders te Valkenburg, beschuldigd
van bsleediging van den burgemeester aldaar, ea van
den burgemeester van de gemeente Berg en Terblp
heefc hen onderscheidenlijk veroordeeld tot f 50 en
f 25 boete.
schrjjven. Zonder proefschrift geen toestemming.
Neen, gjj zult hem eerst leeren kennen en dan
zjjn schrift zien. Ik wil niet dat het geluk van mjjn
kind door een dwaasheid vernietigd wordt.
Dat klonk zoo gedecideerd en de anders zoo zachte
oogen van de beminnelijke vrouw keken haar echt
genoot zoo flink aan, dat de majoor stil bleet staan.
Hij ging naar zjjn vrouw toe en omhelsde haar.
Da leeuwin strijdt voor haar jong. Nu, mij goed,
laat mjjnheer da luitenant maar aantreden, een bezoek
bindt tot niets. Staat hjj ons aan, bon, is zjjn schrift
zooals het zqn moet, bon, is Rose het er mee eens,
tres bon. Gevoel ik geen sympathie voor hem en biedt
zqn schrift geen goede gegevens voor zijn karakter aan,
dan kunt ge allen voor mjjn part op je hoofd gaan
staan, maar krjjg toch je zin niet. Voor de tweede
oaaal, laat ik mjj niet tegen mjjn eigen overtuiging ia,
uit het veld slaandaarmee basta i
Hjj boog zich voorover, gaf zjjn vrouw een kus en
ging naar de deur.
Mevrouw zuchtte diep. Esn wonderlijke ziel l Ia
plaats van zich te verheugen in het vooruitzicht een
schoonzoon te krjjgen, die tot de beste partjjen uit den
omtrek gerekend wordt, wil hij dat uit eigenzinnigheid
tegengaan, alleen omdat de jonge man het ongeluk
heefc gehad hem als kind niet te bevallen. Zjjn grapho
logie begint erg lastig te worden en voor de gehaale
familie is daar veel aan gelegen. Bjj de Von Borns zou
het veel beter zqn gegaan, als het schrift van Siegfried
niet de kiem van argwaan had opgewekt. Haar man
heeft eene bijzondere voorliefde voor Von Elten, wil hjj
Rose voor dien pretendent bewaren Wat een vreeseljjke
gedachte Heeft de luitenant een sympathiek schrift,
dan is dat ook het eenige dat goed aan hem is. Hoe
noodlottig voor Joachim, die zal nog een harden strjjd
te voeren hebben.
Von Welsen is koppig; als hjj eenmaal zoo'n idéé
heeft is hjj er niet af te brengen. Dat merkt men aan
zjjue onverminderde kwaadaardigheid tegenover zjjn
vjjand uit Ruhla. Hjj heeft er niet meer over gesproken,
maar door een toeval is mevrouw Dora er achter ge
komen wat hjj gedaan heeft. Hjj laat hst voorkomen
alsof hjj een van de ergste booswichten op het spoor is
hjj heeft een afdruk laten maken van het vers en deze
de wereld ingezonden, in de hoop zoodoende achter
den naam van den onbekende fe komen. Waarschjjnljjk
heeft hjj eene belooning uitgeloofd, voor dengene die
den schrijver kan aanwjjzen. Zeker zullen alle couranten
en tijdschriften het interessante geschrift weergeven.
Hoe is het mogelijk dat iemand zoo iets dwaas kan
verzinnenzóó groot was de schuld van den schrjj ver
toch niet, want Von Welsen had zjjn naam ook niet onder
het gedicht in het vreemdelingenboek gezet, dus was
het antwoord niet aan hem, maar aan een onbekende
gericht. De majoor dreef de zaak te ver. Ja, -verveling
en landelijke eenzaamheid hebben al tot menige gril
aanleiding gegeven en zoolang het een aardigheid is,
kan men den zonderling zqn dwaasheid wel vergeven,
maar bjj den eigenaar van Jeseriz is het een stokpaardje,
dat een plaag dreigt te worden voor zqn gansche
omgeving.
Mevrouw Dora hief met een energieke beweging het
hoofd op en greep met een vaste hand haar sleutelmandje.
Om daartegen in te gaan is ze nog wel in staat en zjj
zal het doen ook. Zjj zal een dappere moeder zjjn, die
zorgt voor hat geluk vai haar kind. Voor het geluk
van Rose. Ja, maar hoe weet ze dat Joachim Von
Schilling haar lieveling gelukkig zal maken Afwachten,
niet in dezelfde kwaal vervallen van den opgewonden
vader; hare oogen zullen haar jongste lieveling dag en
nacht bewakenzjj zal wel zien als het tjjd van hande
len is, als 't er op aan komt twee jonge harten tegen
vjjandeljjk geweld in bescherming te nemen.
Waar tante Sidonie toch bljjft? Zoolang heeft zjj
nog nooit op zich laten wachten, het rjjtuig kan zeker
niet vooruit komen door de sneeuw.
(Wordt vervolgd.)
ALKMAARSGHE COURANT
VAN
