So.
Honderd en negende jaargang.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
13 jrirnri.
1907.
DOBT DERDAC
BINNENLAND.
Richard Strauss.
Prijs der gvwane advertentie
Deze Conrant wordt eiken avendbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Kijk f I,—-
Afzonderlijke immroers 3 Oects
Telefoonnummer 3.
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N |Y. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HEKMs. GOSTEK ZOONYoordam O 9.
Periodieke Verkiezing voor den
Gemeenteraad.
De BURGEMEESTER yan Alkmaar,
Gelet op ait. 8 van feet Konink), Besluit van 8 Mei
1897 (Staatsblad ar. 144)
Bre»gt ter algemeens kennis
dat op 1? insdag 26 Juni m.s, de verkiezing
Ml pleats hebben ran s
twee leden in het le Kiesdistrict, weness periodieke
aftreding yam de h eren Mr. K. A. COHEN STUART
en Mr. B. VAN DER PEEN DE LILLS j
twee leden in kat 2a Kiesdistr ct, wegens periodieke
aftreding yan de heeren C. BOSMAN en D. A. LUI-
TING en
twee leden is bet 8e Kiesd'striot, wegens per'odieke
dè hferen °- VAN BUIJSEN en M.
UITENB08CH
dat op bovengesaoemden dag vau des voorwiddags 9
tot des namiddags 4 uur opgave» yan candidaten ten
stadhuiza bjj hem kannen worden ingeleverd, waartoe
formatteren yan heden af kosteloos ter gemeente-secretarie
yerkrjjgbaar zijn
dat voor deze verkiezing door Burgemeester es Wet
houders de dag der stemming, zoo noodig, is bepaald op
Dinsdag 9 Juli, en die der herstemming, zoo noodig,
op Dinsdag 23 Juli a.s.
,Aj"tn}a®''' Be Bnrgemrester voornoemd,
11 Jam 1907. JAN DE WIT Dz., L°Burg.
Alkmaar, 13 Juni.
Het Amerikaansch-Japansche coofllict werpt thans
weer veel stof op en de spanning tusschen de beide
betrokken mogendheden schijnt toe te nemen. Eerlijk
gezegd - het verbaast ons niet. Reeds in het
begin van dit jaar bij den aanvang van het conflict
hebben wij op den ernst daarvan gewezen, geschre
ven, dat het niet gemakkelijk zou kunnen worden
opgelost en zoo dit wel het geval mocht zijn en het
dus geen bron van ernstige onaangenaamheden tus
schen de beide naties zou vormen, het toch wel als
een voorlooper daarvan zou kunnen worden be
schouwd. Deze beschouwing was gegrond op de
opinie, dat het conflict niet was de Californische
schoolzaak, maar een economische kwestie. Die
schoolkwestie is er bijna even onschuldig aan, als
het Japannertje Kei Kichi Roki het tienjarig
ventje is in alle mogelijke tijdschriften afgebeeld en
heeft op zoo jeugdigen leeftijd een wereldvermaard
heid gekregen, welke menig „wonderkind" hem zou
benijdenwien te San Francisco den toegang
tot een openbare school werd geweigerd. De Cali-
forniërs wilden niet dat Japannertje treffen, maar
de Japanners, de indringers, de bedervers van de
arbeidsmarkt, de zelfbewusten, die Koelies zjjn, maar
zich niet als Chineezen laten koeionneeren. Hun
aantal is in de laatste jaren in Amerika schrikbarend
toegenomen. Er zit iets onverklaarbaars in het land-
verhuizen op groote schaal, welke de Japanners
tegenwoordig ondernemen. Elk land heeft na een
bloedigen oorlog behoefte aan arbeidskrachten, daar
het daarvan tijdens den krijg voor een groot deel
is beroofd, hetzij door den dood, hetzij door ver
minking.
Japan maakt daarop een uitzondering steeds
meer bewoners zoeken in den vreemde hun heil en
in het bijzonder meenen ze dat te kunnen vinden
in California Ze zijn daar in den laatsten tijd
schandelijk behandeld, door een bestuur, dat om
koopbaarheid en bederf tot zijn voornaamste eigen
schappen scheen te hebben. Zij zijn die behandeling
moe geworden en zij eischen beschouwd te worden
als onderdanen van een beschaafde groote mogend
heid. Zij willen niet mishandeld en niet geweerd
worden. En in hun geboorteland worden ze ge
steund door een vrij krachtige vooruitstrevende
partij, die niet alleen hen er bovenop wil helpen'
maar die vooral het Japansche ministerie gaarne
zou doen vallen. Er heelt in het parlement te
Tokio dan ook reeds wapengekletter "geklonken, een
leider der oppositie in de Eerste Kamer heeft gezegd,
dat wanneer de diplomatie geen bevredigende op
lossing kon vinden, de wapens maar moesten be-
Bbssen dan zou Amerika zijn koopmansstandpunt
wel laten vareD. Evenwel Amerika, d. w. z. de
Vereenigde Staten hebben niet geheel en al vrijheid
van handelen. Zelfs ais ze wilden, zouden ze de
Californiörs niet kunnen dwingen den^j Japanners
genoegdoening te verschaffen. Maar hef is nog zeer
de vraag of ze dit willen, of ze bereid zijn de deur
voor de Japansche koelies open te zetten,"deze vrije
lijk toegaDg te verleenen en als fatsoenlijke menschen
te behandelen.
Intusschen doet de Amerikaansche regeering alles
om de overtuiging te vestigen, dat het met dit
conflict^ wel losloopen zal. Zij legt geruststellende
verklaringen af, zij laat een oorlog met Japan be
lachelijk noemen en dient de sensatie-bladen scherpe
berispingen toe.
Er is reeds gezegd dat Frankrijk zijn bemiddeling
zou hebben aangeboden.
Het zou niet onmogelijk zijn. In de eerste plaats
met, wijl Engeland, dat èn met Japan èn met
Amerika op zeer goeden voet staat zoodat het licht
zijn vingers zou kunnen branden, natuurlijk gaarne
F rank rijk de kastanjes uit het vuur zou willen
laten halen. En in de tweede plaats niet, wijl
immers dezer dagen het Fransch-Japansche verdrag
is geteekend, zoodat Frankrijk zoo niet geheel en
al Japans bondgenoot dan toch zijn goede vriend
is geworden, wien wel gaarne een' dergelijken ge-
wichtigen vriendendienst zou willen bewijzen
Maar voorloopig is er aan een oplossing van het
geschil met te denken en staan Japan en Amerika
ongeveer tot elkaar in de verhouding van werkgever
en werknemer, die ernstig verschil hebben, hetwelk
met kan worden bijgelegd dan na groote opofferingen
aan een van beide zijden
Zuidhorn. Aantal kiezers 5015, uitgebracht
stemmen 3483, volst rekte meerderheid 1742. J, van
Dijken (s.d,) 401, A, Heeres (r. d.) 345, D.J.J. Hellema
(lib) 511, K. van der Hoek (a.r.) 1558, W. H. Maasholt
(vrgz. dem 1094, A. K. Schuiringa (lib. aftr.) 1312,
F. san Til r.) 1498. Zoodat herstemming moet plaats
hebben tussoben de candidaten van der Hoek, Mansbolt,
Schuiringa en van Ti).
Appiagadam. Aantal kiezers 8358. Uitgebrachte
sterarnrn 5222. Volstrekte meerderheid 2612. G. Bos
huizen (s.d.) 1467, D. Boerema (lib. aftr.) 1344, B
Bouwes (a.r.) 2138, F. Drukker (r. d.) 1780, W. Holscber
(lib.) 1581. R. G. Mulder (lib. aftr.) 1078, mr, Th. A.
Th. v. d. Hoop v. Slochteren (ohr. hist.) 2116, G. Tiche
laar (lib aftr.) 1079, H. Welt (lib. aftr,) 1105, E. Ntland
(lib.) 2156. Zoodat herstemming most plaats hebben
tusfeben Beiehuizen, Boerems, Bouwes, Drukker Holschor,
d. Hoop, Welt en Niland.
Winschoten. Aantal kiezers 6490. Uitgebrachte
stemmen 3046. Volstrekte meerderheid 1524. D. H.
BoEoh (v.d.) 342, H. Dieters (v.d. aftr.) 1227, L. L.
Ebels (lib. aftr.) 1081, H. Kenter (s. d.) 1020, O. Knot-
teserns (a.r. aftr.) 1043. B. Krniter (s. d.)622, K. Meijer
(s.d.) 862, F. J. Oosthoff (v.d.) 823. Zoodat herstemming
moet plaats hebben tuBschen Dieters, Ebsls, Kenter,
Knottenerns, Mejjer en Oosthoff.
Ondo Pekel a. Aantal kiezers 7652uitgebrachte
stemme» 3571 volstrekte meerderheid 1786. Boels
(A, R aftr.) 1698, Boelkers (L 1302, Heeres (L. aftr
1620, Hommes (L. aftr.) 1067, Kuigge (S.-D. aftr.) 1748,
Middelkamp (L.) 156, Skating (V.-D.) 966. Zoodsi her
stemming moet plaats hebben tussohen alle candidaten.
Oranje Nassau's Oord.
Door H. M. de Koningin-Moeder is dr. A. Schuld, te
Rotterdam, tot directeur van bet sanatorium Orarje
Nassau Oord benoemd, welke benoeming geschiedde nit
een voordracht van drie geneesheeren, door commissaris
sen der stichting opgemaakt.
Met Vredespaleis.
Wg vernemen, dat de werken, in verband met da
e-r<te steenlegging op 2 Augustus a.s. voor het te boawee
Jr^T n te aQr^ ^- opgedragen aan de
nrma B. Hages, sannemeis te Haarlem. (O. H. Ct.)
Uitslag der strwmtag voor leden van de
Prov. Staten.
Groningen,
Uronirgen. Aantal kiezers 8408, uitgebrachte
stemmen 4268, volstrekte meerderheid 2185 Mr J A
E Rn ?"P, IS A' W.E™k4 (Ub.." ju4
1118 U^8 1? t mr' A' Thieme (lib. aftr.)
8|qifflr' E- J- Thomasoen A Thue?sink yan der Hoop
StarkÏÏh? T\ (eLr' hi8t,), 1319> mr- E* Tjarda van
ötarkenborgh Stacbouwer (lib. aftr.) 2027 N A de
Vries (s. d.) 1251, A. Zjjlstra (a r.) 966. Zoodat Leï
daten3111 a'0el; P'aat8 hebb8a tu08ehen alle acht candi-
H o o g e z and. Aantal kiezers 3351. Berg (a. r 261
van Delden (lib. aftr.) 311, de Koe (lib527, van
kozan00- (''b* aftr:.) 8d3> Rng*?e (s. d.) 648. Zoodat ge-
r vaa Booflen (lib.), en herstemming moet plaats
hebben tusschen P.ngge (s.d.) en de Koe (lib.).
Rech (zaken.
Poging tot moord.
Voor da 5a Kamer der Rechtbank te Amsterdam
ntend gisterei terecht de confeotiewerker Hartog Koper-
berg, oud 50 jaar, wonende Lange Houtstraat aldaar,
thans gedetineerd, beklaagd van poging tot moord,
subsidiair zware mishandeling.
Hem is ten laste gelegd, dat hij te Amsterdam op
Zaterdag 30 Maa-t 1907 ter uitvoering van zijn vooraf
daartoe opzetteljjk genomen besluit om een 20-jarige
vrouw opzetteljjk van het leven te berooves, deze
vrouw opzettelijk met een kort te voren daartoe gekocht
mes met soherpe punt in het lichaam ter plaatse de
voorzijde der rechterborsthelft naast de bovenbegrenzing
van den oksel heeft gesteken, geslagen of gesneden
zijnde de verdere uitvoering van zijn misdrijf niet
voltooid, alleen tengevolge van de van zijn wil onaf
hankelijke omstandigheid dat de toegebrachte wonde,
j hoewel zeer ernstig, niet doodelijk was en den dood
I van de vrouw niet heeft veroorzaakt, althans dat hg
haar door die handeling zeer ernstig bloedend heeft
verwond.
Beklaagde, gehuwd en vader van verscheidene kin
deren, bekende het ten laste gelegde.
Geëischt werd zeven jaar gevangenisstraf.
Verstoring van een godsdienstige bijeenkomst.
De journalist H., die te Amsterdam eene godsdienstige
bijeenkomst van het Leger des Heils verstoorde, en
een soldaat van dat Leger mishando de, werd gisteren
door het gerechtshof alhier veroordeeld tot f 25 boete,
subsidiair 14 dagen hechtenis.
Zware straf.
Twee breeders die in de Enge Kapelsteeg een fiets
stalen werden gisteren te Amsterdam respectievelijk
veroordeeld 3 jaar en tot 6 maanden gevangenisstraf.
Recht van den pachter.
De Amsterdamsche rechtbank woes gister een vonnis
waarbij werd uitgemaakt dat de pachter van het jacht-
recht ook bevoegd is vergunning tet jagen aan derden
te geven.
Uit de Pers.
De Statenverkiezingen ln Zuid-Holland.
Men begrjjpt, dat de toon van de rechtsofee bladen
bijzonder opgewekt klinkt en dat er vele lofliederen op
den afloop der verkiezingen worden gezongen.
Do Standaardhet anti-rer, feoofdorgaaa zal op do
politieke ba eekeais van dezm uitflag teruggekomen.
»Tooh segt het blad, waaraan de heer dr. Kuyper
tegenwoordig weer verbonden moet zjjn toch mag
reeds nu worden nitgesprokep, dat blijkbaar de opinie
vaa het land sedert 1905 een aanmerkelgke wgziging
onderging en dat de wind weder niar Reoht3 waait.'
Voor het Kabinet ge?n hoopvol tceken.
Voos' ons is hot eaa oorzaak van daak, dat, na zoo
reherp tegsa het Christelijk beginsel hat beginsel der
Vrgzinnigheid werd oyergesteld, de gehechtheid aan het
Uhrisleljjk beginsel de overhand hield.
Laat ons hopen, dat het ons ook bg de herstemmingen
met al te zeer tegensla.
De Socialisten zullen er de Liberalen door moeten
helpea en juist dat maakt hun positie zwak en de onze
iets rterker.
Stellen we ook dit in Gods hand.
Voor onze leiders en strgders in de onderscheiden
districten is de verkregen uitkomst het kostelgkst loon,
dat ze tegeeren konden.
We noemen geen enkel ditriof. Oreral ia er door onze
mannen prachtig gewerkt.
Ze hebben z chzelven metterdaad overtroffen.
Zjj het ons vergund, ia naam van oazs Antirevolutio
naire party, hun voor die heldenmoedige inspanning
hiermee oponljjk dank te z'ggeu.e
De Anti-rev. Rotterdammer zegt o. a.
Ons valk heeft ook kansen inzien, in wolk een
ontzettenden chaos op politiek gebied de vrijzinnigen
ons in 1905 hebben gebrceht.
De woorden, neen, laat ons zeggen de waarheden
kraakparcelein", „Amsterdamache beurs", „zwakkelin
gen" enz enz., alle met volkomen juistheid omtrent
het huidige krakende ministerie zelfs van liberale zijde
ten beste gegeven, hebben hun uitwerking niet gemist.
Aan de Katholieke T*)d ontleenen we het volgende:
Zóó vast bad het liberalisme vertrouwd op do zege
praal; het kón dezen keer niet misloopen. Men achtte
zich zeker van de overwinning en beging daardoor de
roekeloosheid, bij deze verkiezingen alles op óón kaart
te zette».
Thans deelt men aan die zijde het lot van den
vermetelen speler of beurs-speoulant, die door een
onverwachte rijzing «f daling al zijn berekeningen ten
schande ziet gemaakt en thans maar te laat I
tot erkenning is gekomen van zjjn overmoedig vertrou-
wen, gebouwd op luchthartige berekeiiigen ei dwaas
optimisme.
De christ.-hist. Nederlander schrqft
»Da algemeene politieke beteekenis vaa den uitslag
van gisteren is, dat »het hek niet van den dam« is,
d.w.z. dat het Kabinet ook voortaan in de parlemen
taire verhoudingen den hoogst gewenschten stut zal
vinden voor zjjn verzoeningsgezinde bedoelingen. De
»beschroomdheid«, die de liberale pers de Regeering
zoo gaarne zag afleggen, zal haar ook in de toekomst
moeten sieren, en da wetenschap, dat slechts onder
onmisbaren steun der rechterzijde de bewindvcering
«nogeljjk is, zal haar, naar vertrouwd mag worden, van
het trekken der «volle consequentiënz van verkeerde
beginselen, waarop aangedrongen werd, terughouden.
Nog een anderen zin heeft het verkregen resultaat.
In de pers en op meetings werd de laatste weken van
de linkerzijde onomwonden de bedoeling uitgesproken,
het bestaande staatkundig shibboleth te vei zwakken
niet langs den natuurlijken en normalen weg van een
conciliant bewind en van overbrugging, zoo mogelijk,
der in het shibboleth belichaamde geschillen, maar door
de rechterzijde bij de stembus te vernietigen en uit
elkaar te slaan. Dit was een zeer bedenkelijke weg.
Een weg bovendien, waarmee onzerzijds nooit vrede had
kunnen genomen worden en die de bestaande tegen
stelling eer toegespitst dan verzwakt zou hebben. De
mislukking ook hiervan valt toe te juichon, vooral
wanneer ze de linkerzijde doet inzien dat, hoe men ook
over het huidige shibboleth moge denken, nooit dit de
manier is het te doen verdwijnen.®
Van omen mutiek-verslaggever.)
In het laatst der vorige week vertoefde te Rotterdam
een man, wiens naam in de geheel beschaafde wereld
bekend is.
De af deeling Rotterdam van de «Maatschappij tot be
vordering der Toonkunst", gaf bjj gelegenheid der aldaar
gehouden algemeene vergadering, twee muziek- uitvoerin
gen, waarvan de laatste gewgd waa aan werken van
Kicnard Strauss, en wat de belangrykheid ?an dit
concert zeer verhoogde waarvan de beroemde compo
nist persoonljjk de leiding op zich zou nemen.
Da repetitie zou Vrijdag 7 Juni, 's middags één uur
worden gehouden m de concertzaal der sociëteit «Har
monie en dit lezende, meenden wg deze buitengewone
gelfgenfemd niet roorbjj te mogen laten g-*an en spoorden
daarom Vrijdagmorgen naar Rotterdam.
Ongeveer kwart over ééa betrad de kunstenaar het
podium. Een lange, slanke man is bjj, met ietwat ge
bogen rug, en iets droomerigs in de zachte, vriendelijke
oogen, die m een andere wereld schenen te zien, dan
waarin de mensch Strauss zich beweegt. Hij is de een
voud zelve.
Zjjn dirigee.en was zonder aanstellerigheid, even een
voudig als hg zelf, zgu bewegingen waren echter kern
achtig en beslist.
°rkT|Sl,!UnJin8rs >Doa JaaBt> »Tod n»d Verk'arung.
en «Lin Heldenleben. werden in ééns doorgespeeld, zond-r
dat er een aan- of opmerking van belang werd gemaakt
ïu de «Burlesque, voor klavier en orkest moesten eenige
gedeelten een paar maal worden overgedaan.
Na afloop toonde de directeur zioh bijzonder ingenomen
met de prestatie van het orkest dat van het Am-
sterdamsch concertgebouw en van de heeren Timner
en A._ B. H. Verhey. Eerstgenoemde vertolkte de viool-
I ..H" »Heldenleben«, de heer Verhey had de klavier-
partg in de «Burlesque, voorgedragen. Strauss applau-
disseerde zelf hard mee en wuifde de orkestleden toe.
sPlelen herrlich. zeide bjj yan hen de zaal inko-
mende tot een bezoeker, die hem voor het groote kunst-
genot warm dankte.
Riohard Strausel Wie dezen naam leest of hoort, denkt
niet dadelgk aan den kunstenaar, geprezen, ja, verafgood
door vele», maar ook tegengewerkt, bespot, belasterd
°P zn minst even zooveel anderen? Sommigen
meenen, dat de werken van dezen componist hoofdzakelijk 1
inhouden schrille, scherpe dissonanten, en harde, gewron
gen, gezochte aocoordverbindingen Maar wie zóó denkt
8 -8l- T"ke8rd' ea ia in zgn oordeel zeer
oppervlakkig want m hooge mate bezit Strauss de gave
der melodie, t Ia maar op welke manier men naar znn
werken luistert. Strauss sohrgft geen absolute muziek,
ten minste m de laatste jaren niet. Zgn orkestwerken
zgni ontstaan naar aanleiding van het lezen van een ge-
tt K ^8eft een bepaald onderwerp, zooals in
«Heldenleben. dat hem tot schrijven zet, en dat hij od
zgne wgze muzikaal wil illustreeren. Zooiets is immers
geoorloofd, vooral ais men, zooals Strauss, van alles wat
men schept eene verklaring geven kan, waarom en hoe
dit of dat zoo geoomponeerd is, en niet anders. Wil men
daarom van deze muziek zooveel mogelgk genieten, dan
schaffe men zich eerst een programma of tekstboek aan,
waarin verteld wordt wat de meester heelt bedoeld.
In Rotterdam had men daar uitstekend voor gezorgd,
in het tekstboek was niet alleen opgenomen het gedioht
„Don Juan" van Lenau, en het gedioht „Tod und
Verklaruag" ook de voornaamste motieven waren
daarin afgedrukt, benevens een onderhoudende, duide
lijke verklaring der uit te voeren nummers. En met
een dergelijke verklaring en motieven vóór zioh, aan
dachtig luisterend, kon het niet anders, of men moest
*ioh buigen voor het enorme kunnen van dit onverge
lijkelijk genie.
„Heldenleben" is een geweldig werk. Het bestaat
uit zes doelen, die ineenvloeien, en allen een titel
hebbes1 der Held, 2 des Heidei Wider sac her, 3 des
Helden Gefahrtin, 4 des Helden Walstatt, 5 des Helden
Friedenswerke, 6 des Helden Weltflucht und Vollendung.
Het derde gedeelte is hoogst poëzievel, een stuk
waarin de soleviolist een zeer belangrijke partg heeft.
In het vierde deel is de klank van het orkest over
weldigend, een strijd wordt daarin geschilderd op eene
wijze die moeiljjk te overtreffen zal zgn. Hier is aan
t woerd de realist zender weerga
In het 5s deel komen motieven uit andere werken van
Strauss voor, men heeft daaruit afgeleid, dat Strauss met
«der Held. zioh zelf heeft bedoeld en in het werk ver
schillende episoden nit zgn leven heeft geteekend. In het
laatste deel is alles tot rust gekomen en zooals hef tekst-
boek zegt: «veïhaalt ons een «pastoraal, motief dat de
Held den strgd moede, zioh in landeljjke eenzaamheid
terugtrekt..
Heerljjke werken ssgn ook «Don Juan. eu «Tod uni
Verklaring.. Het melodisch element 13 er rgk ia ver
tegenwoordigd, b.y„ h«t gedeelte dat een liefdssacèse illo
stresrd en later da hobo een melodie bariet. Hit slot
is aenig van uitdrukking, de overzichtsehrgvar zegt te-
rechtna een crescendo dat de kracht tot het uiterste
drjjft, eene onverwachte stilte ea dan «en somber en
troosteloos afsluiten; eene treffende muzikale illnstr?tie
van de versregels: «dar Brennstoff iet ysrzehrt, Und
Kalt and dunkel ward es anf dew Hard..
«Tod und VerklUrung. is nog indrukwekkender. Mot
het gedicht vóór zioh kan men de muziek prachtig volgen
eu slechts bewondering gevoelen voor dezen grootmeester.
Roerend schoon is 0.». de muzikale beschrijving van het
slot Aberu Jichtig tënetihm, Aas d-m Himmelsrauin ont-
pegen, Was er sehnend hier gesnokt, Welter'ösuag, Welt-
verklarung 1
Strauss zou de gave der melodie missen De onbe
vooroordeelde muzikale hoorder weet beter. Richard
Strauss een Held? Ja, zeker. Eohter geen Held dien
men tegemoet gaat met gejuich en bazuingeschal, maar
een Held om voor te knielen.
ALKMAARSGHE COURANT
"iiiiiMMMigimiiim i uujL
mN mui laimiMA.iftVflr?,-
