Honderd en negende jaargang.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 14.2.
1907.
19 juni
WOBISBia
Prijs der gewone advertentie
Hinderwet.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken ivendbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door bet geheele Rijk f
Afzonderlijke nummers 3 Cents
Telefoonnnwmer 3
Per regel f 0,10. By groote contracten rabat, öroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HERMs. OOSTER ZOON, Voordam O 9.
Ter gemeente-secretarie te Alk
maar is tegen betaling van twee
gulden verkrijgbaar een afdruk van het
door Burgemeester en Wethouders aan den
gemeenteraad uitgebracht VERSLAG om
trent den TOESTAND der GEMEENTE
ALKMAAR over 1906.
De Secretaris van Alkmaar,
DONATH
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis, dat heden op de gemeente»
secretarie ter visie is gelegd hat aan hen ingediende
verzoek met bijlagen van J, G. BAAN, fabrikant, wo
nende aldaar, om vergunning tot hot uitbreiden van zjjae
cacaofabriek door het bijplaatsen van een horizontale
gasmotor van 12 paardekraebt en een sorteermachise in
de perceelen Mosterdsteeg wijk 0 Nrs. 15, 16 en 17, en
Spanjaardstraat wijk 0 no. 87.
Bezwaren tegen deze uitbreiding kannen worden ingediend
ten raadhaize dezer gemeentemondeling op Diasdag
2 Jali a.k., 's voormiddags te elf nur en schriftelijk
vóór of op dien tjjd. Gedurende drie dagen vóór ge-
melden dag lean de verzoeker en hij, die bezwaren heeft
ingebracht, op de secretarie dezer gemeente van de
terzake ingekomen schrifturen kennis nemen.
Bnrgemeestar en Wethouder» voornoemd,
Alkmaar, JAN DE WIT Dz, Voorz. Is. B.
18 Juni 1937. DONATH, Secretaris.
uit het onzekere gebouw van het Marokkaansche
rijk nog meer steenen vallen, kunnen zeer moeilijke
Alkmaar, 19 Juni.
Men is in Duitschland weer eens ontstemd. Het
is ten deele vreugde der buurliedeD, welke leed be
rokkent. Frankrijk, Spanje en Engeland hebben
een overeenkomst gesloten, waarbij zij den tegen-
woordigen toestand in de Middellandsche zee en den
Atlantischen Oceaan willen handhaven, en elkaar
het verkeer met de daar gelegen bezittingen willen
verzekeren. Het doel aldus heeft de Pransche
minister van buitenlandsche zaken gisteren in de
Kamer gezegd is volkomen vredelievend en de
overeenkomst blijft zonder eenigen invloed op de
betrekkingen tot andere mogendheden. Maar in
Duitschland gelooft men dat niet zoo dadelijk. Men
spreekt onmiddellijk van een nieuw Drievoudig
Verbond. En men vraagt: Wie bedreigt dan toch
de bezittingen van Engeland, Frankrijk en Spanje
in de Middellandsche zee en den Atlantischen
Oceaan? Het antwoord luidt: niemand, maar de
overeenkomst is enkel en alleen tot stand gebracht
door en voor Engeland. Is Duitschland zoo
vraagt men verder in de oogen van Europa en
met name in die van Engelsche zaken-doende diplo
maten nu zoo gevaarlijk, dat men zich achter een
wal van papier moet beschermen P En dan betoogt
men, dat de drie betrokken mogendheden hier in
geen geval iets van Duitschland hebben te duchten
Turkije, Rusland, Oostenrijk, Italië en Griekenland
komen van de Europeesche mogendheden slechts in
aanmerking. Voor Turkije behoeft geen vrees te
bestaan.
Maar wat zal er te St. Petersburg, Rome, Wee
nen en Athene wel zeggen? Rusland heeft zich
steeds met allerlei Oostersche kwesties bemoeid en
vóór den uiterst-Oosterschen oorlog speelde het steeds
de voornaamste rol. Thans wordt een dergelijke
belangrijke overeenkomst zonder Rusland geslo
ten en moet het tevreden zijn met de kennisgeving
daarvan. Italië schijnt niet ongeneigd zich bij Frank
rijk en Engeland nauwer aan te sluiten en zich
een beetje los te maken van het oude Drievoudig
Verbond. Het heeft altijd nog een goed oogje op
Tripolis en ook kijkt het niet onverschillig naar
Albanië, evenmin als Oostenrijk. Oostenrijk heeft
gelukkig nog zijn trouw jegens Duitschland getoond.
Aldus wordt er te Berlijn geredeneerd. Hieruit
kan reeds worden afgeleid dat men met leede oogen
van deze nieuwe overeenkomst kennis genomen heelt.
Maar men houdt zich groot en zegt, dat men met
de grootste onverschilligheid dezen nieuwen zet op het
politieke schaakbord heeft gezien. Men troost zich
met het bekende spreekwoord, dat wie te veel hooi
op zijn vork neemt, niet verstandig doet. Men her
innert aan het fiere woord, dat een volk van 60
millioen met een leger als het Duitsche niet geïso
leerd is. Doch zoo geheel gerust is men intusschen
niet. En hoe zou dat ook kunnen, wanneer men
ziet, dat koning Eduard steeds meer mogendheden
weet te maken tot instrument van zijn anti-Duitsche
politiek en steeds meer verdragen sluit, welke in
vredestijd misschien ongevaarlijk zijn, maar in tijd
van oorlog eeQ gevaarlijk web voor Duitschland
vormen."
Een Weensch blad van naam en invloed zegt
dan ook waarschijnlijk terecht, dat het nieuwe drie
ledige verdrag zal moeten dienen om in geval van
een geschil over belangen in de Middellandsche Zee
of den Atlantischen Oceaan bij voorbaat het over
wicht voor de drie Europeesche westersche mogend
heden te verzekeren.
Zoodoende, aldus gaat het blad voort is eigen
lijk ook het verdrag van Algeciras alleen nog van
den goeden wil van deze drie, of juister van Enge
land en Frankrijk, afhankelijk gemaakt. Wanneer
vraagstukken rijzen, en dan zullen Engeland, Fran
krijk en Spanje onder de staten die het verdrag van
Algeciras geteekend hebben, hun wil kunnen door
zetten. Het is eender als in Oost-Azië, waar nu
Engeland, Frankrijk en Japan bij elke gelegenheid
samen zullen oprukken.
Onmogelijk kan 't algemeene gevoel van rust er
bij gebaat zjjn, wanneer in vraagstukken die voor
alle handeldrijvende staten van belang zijn, bij voor
baat een meerderheid is geschapen, waartegen de
anderen feitelijk onmachtig zijn. Duitschland is
alleen daarom het meest getroffen, omdat Engeland
en Frankrijk het niet alleen als de sterkste econo
mische, maar ook als een politiek tegenstander be
schouwen. Spanje is Engeland's en Frankrijk's
schildknaap geworden. Duitschland moet schaakmat
gezet worden en eraan denken dat Italië het, in
geval van een botsing, niet zou mogen wagen het
ter zee bij te springen. Dat noemt men een nieuwen
waarborg voor den vrede.
Een Duitsch blad kenschetst het doel van het
nieuwe Drievoudig Verdrag als volgtDuitschland
in geval van oorlog den weg te versperren in en
door de Middellandsche Zeehet samenwerken van
Duitschland en Oostenrijk-Hongarije ter zee onmo
gelijk te makende Oostenrijksch-Hongaarsche
oorlogsvloot in de Adriatische Zee in te sluiten en
door verlichting van de taak der vloten van Enge
land en Frankrijk in de Middellandsche Zee, de
beide westelijke mogendheden in staat te stellen,
bij een conflict, haar Atlantische of Noordzee-eskader
ten spoedigste te versterken en wel niet alleen
tegenover Duitschland, doch, naar het schijnt, ook
tegenover de Ver. Staten, hetgeen allereerst in het
belang is van Japan.
Het is ongetwijfeld meer dan toeval dat de Keizer
gisteren ter gelegenheid van zeilwedstrijden op de
Elbe in een toespraak het volgende beeld gebruikte
„De barometer heeft zijn lijnen, gaat op, gaat neer
en langs rechte wegen voort. Zoo is het ook in
het leven der volkeren. Men moet zich door een
enkelen val in de lijnen niet storen laten en den
moed niet laten zakken, als maar ten slotte de
lijnen altjjd maar naar boven gaan en daarnaar
willen wij streven".
Heel gunstig staat dus, ook volgens den Keizer,
de politieke barometer van Duitschland onmiddelijk
na het sluiten van de drievoudig overeenkomst niet,
Of 's Keizers opwekking evenwel de Duitsche
zwartkijkers zal bemoedigen?
En intusschen verluidt, dat koning Eduard een
bezoek zal brengen aan den sultan van Turkije.
ïweede Kamer.
Aan de arde waren gisteren twee ontwerpen van
wetle. handende bepalingen in verband met de her
ziening van de belastbare opbrengst der gebouwde
eigendommen2e. tot verbooging met f 40.000 van
het 7e hoofdstuk B der staatsbegrooting 1907, in ver
band met het eerste wetsontwerp.
De Minister van Financiën (de heer De
Meester), beantwoordde de in het verslag gemaakte
opmerkingen en bestreed het systeem van schatting,
zooals men dat blijkens het verslag zou willen inrichten.
De schatting geschiedt op een andere wijze dan bij de
personeels belasting. Als grondslag werd aangenomen
de gemiddelde, normale huurprijs. Yoor arbeiderswo
ningen, die vaak leeg staan, zal de belastbare opbrengst
daardoor lager worden.
De heer Ter Laan (S.-D. Hoogezand) achtte in
het wetsontwerp wel een verbetering gelegen, en zal
er dus zijn stem aan geven. Hij ontwikkelde echter
eenige bedenkingen tegen de wijze van schatting,
inzonderheid tegea het verschil van schatting tusschen
verscheidene plaatsen. Ook kwam hij op tegen de
samenstelling der sehattingsoommissies, die bestaan uit
personen van een stand.
De Minister hield vol, dat er voor het verschil
in sohatting goede redenen bestaan. Het ligt niet op
don weg van don Minister van Financiën om invloed
te oefenen op de samenstelling der sehattingsoommissies,
de regeering beneemt alleen de voorzitters, verder niet.
Da wetgever heeft juist gewild, dat de regeering de
commissie niet zon benoemen.
De wetsontwerpen werden aangenomen.
Aaa de ords was daarna het wetsontwerp tot aanvul-
ling en yerhocging van het le hoofdstuk der staatsbe
grooting (f 283.750, als le termjjn voor nieuwe koninklnke
stallen).
De hear Troelstra (S.-D. Amsterdam III) zei, dat
hg en zgn vrienden hun s?em aan dit ontwerp niet zullen
geven, ook al is door de oppositie tegen het
ontwerp iets gswonaen, hst bedrag is 25 pot. minder
geworden. Er zjjn rchter vele zaken, waarvoor het geld
meer noodig is dan voor de koainkljjke stallen, daarop
heeft trouwens de pers vaa allerlei richting gjwezen.
Spr. citeerde het oordeel van verschillende bladen, indertjjd
over het eerste ontwerp geuit; zoowal vrjjzmaige als
kerkelgke bladen, lieten z>oa zeer ongunstig, soms zelfs
met vernietigend oordeel, over de zaak nit. Is de finaa-
c ësle toestand thans zoo goed, dat we een bndrag als
hier gevraagd, kunnen misjen Het tekort over 1937 is
v<jj aaszienlgk, wa zitten met belastingverhooging in 't
zicht, de reohtetzjjde heeft bjj de jongste verkiezing het
publiek bang gemaakt met de belastingverhooging der
liberalen. Als dat meer is geweest dan een verkiezings-
truc, dan dient de rechterzjjde te stemmen tegen dit
wetsontwerp, omdat geen onnoodige uitgaven mogen
worden gedaan, tarwjjl zooveel andere nuttige uitgav n
vergeefs op voorziening wachten,
Spr. ontwikkelde voorts grondwettelijke bezwaren tegen
het ontwerp. De grondwet geelt een maximum van
f 59 000 voor onderhoud der paleizen meer niet. Verdere
fitanciësle kosten komen ten laste van de bewoners of
de bewoonster.
De Minister van Financiën zei, zich per
soonlijk te hebben overtuigd of de verbetering der stallen
noodzakelijk is. De toestand mag en kan niet zoo big ven
Kwam er eens brand, dan was de toestand niet te over
zien. Meaechen wocebjj de stallen in zeer slechte
woning», dat moet worden veranderd. Alle luxe zal
worden vermeden, maar het Koninkljjka Gezin dient
voldoende stallen te hebban. De grondwetteljjke bezwaren
deelde spr, niet, zjjn oordeel is, dat de zaak nimmer in
goede gereedheid is «gebrachte, dat moet nog gebeuren
Daarcm gaat het motief niet op, als zou de grondwet
alleen spreken van in gereedheid brengen en niet van in
gereedheid houden.
Dj heer Troelstra zei, dat de Minister gezwegen
heeft over den toestand der geldmiddelen, en dat is juist
een hoofdmotief. Dat de toestand niet in gereedheid iB
gebracht, betwijfelde spr. Dat weerspreken ook zjj, die
over het bawuste grondwet artikel debatteerden, geljjk
spr. aantoont.
Het wetsontwerp werd met 49 tegen 17 stemmen
aangenomen.
De Voorzitter stelde voor van de agenda af te
voeren nos. 10 en 11 (brspreking vaa de staatsexploitatie
van mjjsea e» de motie—Bos omtrent staatsexploitatie
van spoorwegen). Het eerste onderwerp slechts voorloop'g
tot minister Veegens hersteld zal zjjn, die gaarne bjj de
behandeling tegenwoordig was.
Aldus werd besloten.
Na afloop van het wetsontwerp tot onderzoek van bet
vaderschap, zullen worden behandeld de wetsontwerpen
betreffende verwjjding der Oosterdoksluis, snoorweg
Gouda—Schoonhoven, rjjksopspoiing va. delfstoffen enz
Aan de orde was daarna de voortzetting der behandeling
van het wetsontwerp tot onderzoek naar het vaderschap en
wel van art. 344b, regelend de aanhangigmaking der
procedure met da daarop ingediende amendementen.
De Minister van Justitie (da heer van Raalte i
bestreed het amendement-Limburg om de actie in te
stellen bjj des kantonrechter, in plaats bjj de arrondis
sements rechtbanki Ook de uitvoerbaarheid van ket
vonnis bjj voorbaat bljjft spr. ontraden. Dit amendement
komt trouwens in strjjd met het dorde, om de procedure
kostrioos te does voeren. Met het amendement-Van
S yrum, om de vordering na 5 jaren te doen verjaren
kon spr. zich wel vereenigen, maar hjj laat de beslissing
aas de Kamer. Hjj ontraadde de amendementeu-Van
Idsirga: instelling der actie, ook buiten de woonplaats
van hat kind, ontzegging der vordering als de moeder
wist, dat de verweerder gehawd was, of wanneer de
moeder voor de bevalling een arkend ontuchtig leven
leidde.
Ei heer L o h m a n (Ohr. H, Goes) bestreed het regee
ringsartikel. De bjjzit, die een actie krjjgt tegen den
gehuwden man wordt gesteld boven de wettige vrouw.
Dat bleef ipr. heftig bestrjjden. De wettige vrouw en
het wettige kroost worden benadeeld, ter wille van de
anderen. Het huweljjk als rechtstoestand voor vrouw
en kind wordt eenvoudig op zjida gezet.
De heer Van Idsinga (Ohr. H. Bodegraven) ver
dedigde nader zjjn amendementen.
De heer De Visser (Ghr. H. Leiden) verzette zich
er tegen. Met den heer Lobman was spr. nftt eens, dat
het huweljjk wordt aangetash Juist voor de categorie
der gehuwde mannen geldt het beginsel van den heer
Lobman, dat elk vader zedeijjk verplicht is zjjn kind te
va zorgen. Daarom was spr. tegen hot amendement.
De heer Limburg (V. D, Gravenhaga I) trok twee
van zjjn drie amendementen in. Hg handhaafde echter
het amendement om het kind kostelooze procedure te
geven.
De heer L o h m a n lichtte zjjn amendement nader toe.
Na verdere beantwoording door den Minister werd
gestemd i
Het amendement-Limburg (kostelooze procedure voor
het kind) werd met 87 tegen 31 stemmen verworpen.
Het amendement-Van Styrum (verjaring der vordering
nu 5 jaar) werd met 40 t-gen 29 stemmen aangenomen.
Het amendement-Van Idsiega (instelling der actie ook
buiten de woonplaats van het kind) werd met 47 tegea
21 stemmen verworpen.
Het amendement Van Idsinga (ontzegging der vordering,
als de moeder wist, dat de verweerder gehuwd wa»)
werd met 55 tegen 14 stemman verworpen.
Het amendement-Van Idsinga (ontzegging der vordering
als de moeder voor de bevalling eea erkend ontuchtig
levea leidde) werd mot 38 tegen 31 stemmen verworpen.
Het artikel werd aangenomen.
Ziekteverzekering.
Door de vereeniging voor onderlinge ziekteverzekering
te Zaandam is een adres aan de Tweede Kamer verzon*
eerste den, houdende bezwaren tegea het door de regeeriag in-
gediende wetsontwerp op de verplichte ziekteverzekering.
Met nadruk wordt verworpen het gedwongen verband
tusschen fcet loon en de uitkeering.
Als grief tegen het ontwerp wordt ook genoemd, dat
onder de geoorloofde vormen der bjjzondere ziekenkassen
niet de onderlinge verzekering-maatschappjj genoemd is,
als hoedanig de adresseerende vereaniging is geconstitu
eerd. De uitsluiting der talrjjke onderlinge fondsen, acht
zjj in een wetgeving, die zch van de hulp der bestaande
inrichtingen wil brdienen, onredeljjk, te meer omdat e?n
contióle over de bjjzondere fondsen in het loven geroepen
zal worden.
Be Mlddenstandstentoonstelltng uitgesteld.
Naar de Iel, thans met zekerheid verneemt, zal de
middenstandstentoonstelling in 1908 niet doorgaan. Het
tentoonstellingecomité heeft officiéél besloten, de expositie
tot 1909 dit te stellen, om financiëele redenen en wegens
gebrek aan tgd tot goeds voorbereiding.
Herziening van wetten.
Het gisteren door ons aan de Avpst. ontleende bericht,
dat de Minister van justitie aan prof. mr. W. L. P. A.
Molengraaf te Utrecht zou opgedragen hebben een ontwerp
gereed te maken voor een herziening van de wet op
koopvaardijschepen en voor de visscherjj, is, naar het
D. verneemt, niet juist. Aan prof. Molengraaf werd
door den MiniBte van justitie opgedragen een ontwerp
van een wet tot herziening van het tweede boek van het
Wetboek van koophandel (zeerecht) samen fe stellen,
maar deze opdracht geschiedde reeds in het najaar 1905.
Die taak is nog niet afgeloopav.
Wijziging wet op Lager onderwijs.
Door het hoofdbestuur van het Nederlandsch Onder
wjjzers-Genootschap is aan de Tweede Kamer der Staten-
Generaal verzonden een adres naar aanleiding van het
ontwerp tot wjjzigiag van de wet op het Lager Onder-
wjjs, verschenen bjj Kon. Boodschap van 25 April jl.,
waarin op de volgende wjjzigingen wordt aangedrongen
le. Het minimum der aanvangssalarissen worde van
f 500 gebracht op f 600.
2e. Eene vrjje woning of minimum-vergoeding voor
woninghuur worde verzekerd aan alle onderwjjzers(essen)
die als gezinshoofd zjjn aan te merken.
3e. Bjj het vaststellen van deze minimum-vergoeding
worde rekening gehouden met artikel 18 der wet tot
regeling der personeele belasting.
4e. De periodieke verhoogingen voor de onderwjjzers-
hoofden van scholen worden op hetzelfde bedrag ge
bracht j als de bjj deze wetswjjziging voorgestelde
verhoogingen van de jaarwedden der onderwjjzers-niet-
hoofden van scholen.
5e. Bjj het behalen der akte van bekwaamheid als
hoofdonderwjjzer(es) worde de jaarwedde met f 200
verhoogd.
6e. Daar artikel 26, I niet meer weergeeft den feite-
ljjken toestand, wordt het aangevuld met een bepaling
omtrent de uitbetaling der traktementen bjj ziekte.
7e. Daar vele gemeentebesturen de onderwjjzeressen
noodzaken onderwjjs in de nuttige handwerken te geven
buiten de gewone schooluren zonder dat deze daarvoor
eene billjjke belooning ontvangen, worde in de wet een
minimum-vergoeding opgenomen, door de gemeente in
zulke gevallen aan de onderwjjzeressen uit te betalen.
8e. In de wet worde de bepaling opgenomen dat de
dienstjaren als tjjdeljjk onderwjjzer doorgebracht bjj de
toekenning der periodieke verhoogingen mede tellen.
Het hoofdbestuur verzoekt eindeljjk in een wetsartikel
te doen vastleggen, dat ..de toegestane verhoogingen
geheel gevoegd moeten worden bjj de tegenwoordige
salarissen, door da gemeente en schoolbesturen aan de
onderwjjzers toegelegd, opdat de uit 's Rjjks kas toege
stane galden beantwoorden aan het doel, dat de wetgever
zich heeft voorgesteld: verhooging der onderwjjzersjaar-
wedden en niet vermeerdering der inkomsten van
gemeente- en schoolbesturen
en, zoo noodig, ook, dat de dienstjaren door de tegen
woordige hoofden van scholen, als niet-hoofd doorge
bracht, terstond medetelten bjj de berekening der
termijnen voor de periodieke verhooging.
Rechtzaken.
Anondlsienenti-Beohtbaak te Alkmaar.
Zitting vaa Dinsdag 18 Juai.
Kinderwetten zaak.
Door dsn deurwaarder werd het eerst uitgeroepen de
zaak contra Gsrrit K., koopman te Alkmaar. Dezawerd
met het oog op de Kinderwetten, met gesloten deuren
behandeld.
Ds zaak van Rixtje J., zonder beroep, welke zaak op
Juni aangehouden werd, werd daarna ook met geslo
ten deuren behandeld.
Verduistering van een handwagen.
Door den Rijksveldwachter Dekker de zaal binnenge
leid, mosst terecht staan Petrus N., 61 jaar, opperman
te Hoorn, thans gedetineerd in het huis van bewaring
te Alkmaar. Hem was Mr. Offers als verdediger toege
voegd. Beklaagde had zich voor bovengenoemd feit te
verantwoorden, hetgeen hg volledig bekende. Het was op
25 Mei, dat beklaagde bjj Martinus Habertus Sneiders,
smid en wagenverhuurder te Hoorn, een wagen haarde,
voorgevende dat hjj zand moest rjjden, doch inplaats dat
hij dit deed, ging hg naar Woguum ea verkookt dea
wagen voor f 8 aan S mon Nipshagsn, smid aldaar.
President tot beklaagde: Wat heaft u met dat geld
gedaan, heeft u daarvoor kermis gehouden
Baklaagde aatwoordde hierop b ivasiigead. Tegea Nip-i-
hagen had beklaagde gezegd: Ik hsbdien wagen gekookt
voor f 13, Hg stond hem af voor f 3 aan m jj, zoo
verklaarde Nspshagen, als getuige gehoord. Getuige zei
ook nog, dat beklaagde Doffer opgaf te heaten. Dit laat
ste ontkende beklaagde.
Da officier achtte volledig bewezen hetgeen aan 'oe
klaagde ten laste was gelegd. Beklaagde heeft opgegeven
dat bjj in armoedige omstandigheden verkeerde, maar bjj
wordt na opgenomen bjj zjjn zoon. Ondanks dit heeft
beklaagde lang geen blanco strafregister, en ook met het oog
hierop, eisehte Z.E.A. 3 maanden gevangenisstraf.
Mr. Offers pleitte daarna een clemente straf. Na ré- en
dupliek van dsn O. v. J. en den verdediger was deze
zaak afgeloopen.
Wederspannigheid.
Gerrit D. en Pieter Zbeiden viBSchers te Egmotd
aan Zee, die daarna terecht moesten staan, waren niet
ter tsreohtzitting aanwezig. Dat zjj met den strafrechter
in aanraking waren gekomen, was om het volgeade: Op
25 Mei, te Egmond aan Zee, was D. in staat van dronken
schap, hjj was nog al rumoerig. De rijksveldwachter
ALKMAARSCHE COURANT
