No. U7.
Honderd en negende jaargang.
1907.
DAGBLAD VOOR ALMAAR EN OMSTREKEN.
TOELATING
Burgerschool en Meisjesschool.
Prijs der gewene advertentiSn
DINSDAG
25 JUNI
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken ivendbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f Q58öfranco door het geheeie Kijk f I,—
Afzonderlijke nummers Cents.
Telefoonnaimer
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
HEEMs. COSTEB ZOONVoordam O 9.
Zijdie zich met 1 Juli op dit
blad abonneeren, ontvangen de
tot dien datum verschijnende nummers
gratis.
DE UITGEVERS.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der geweeste
Alkmaar brengen ter kennis Tan belanghebbenden, dat
zjj, die na afloop der zomervacantie hunne kinderen da
Burgerschool of de Meisjesschool wenschen te
laten bezoeken, daarvan aangifte moeten doen vóór 16
Juli e.k., by de hoofden dezer scholen, onder over'egging
van het gcbcorts- es inentingsbawijs van het betrokken
kind.
De kirideren mosten den leeftjjd van zes jaren hebben
bereikt. Kinderen, die binnen de eerstvolgende zes maan
dna na het tjjdstip der toelating, dien leeftjjd znllen
hebben b reikt, kannen, onder goedkeuring van Burge
meester en Wethouders, op de genoemde scholen worden
toegelaten.
De gelegenheid tot aangifte voor de Meisjesschool
bestaat aan hel schoolgebouw, aan de Oudegraeht,
op Mandag ea Donderdag, van drie tot vier
uur, e voor de Burgerschool, aan het school
gebouw lu de Brlllesteegop Maandag, Dlns
dag en Donderdag, van half eea tot half twee
ure en Woensdag van 1-4 ure.
In het byzonder wordt de aandacht van
belanghebbenden gevestigd op de omstandig
held dat bij raadsbesluit van 4 Juli 1006 ls
besloten bet schoolgeld voor de BURRKIR-
SCHOOL eu de laagste zeven klassen der
HHIIJBIgCHOOL geiyk te stellen, n 1.
per kwartaal, voor één kind f 6 voor twee
kinderen uit één gezin, geiyktljdlg een of
belde scholen bezoekende, per kwartaal er>
per kind 1 6.26) voor drie of aaeer kinderen
uit één gezin Ideas per kwartaal en per kind
f 4 50.
Zij noodigan belanghebbenden uit, hunne aanvragen
niet tot het laatste oogenbl'k uit te stellen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
20 Juni 1907. DONATH, Secretaris.
KENNISGEVING.
Het HOOFD van het Plaatselijk Bestuur te Alkmaab
brengt, op grond van artikel 1 der Wet van 22 Mei
1845 (Staatsblad No. 22) ter kennis der ingezetenen, dat
bjj hem ingekomen en aan den ontvanger der Rjjkp
directe belastingen binnen deze gemeente ter invordering
zjjn overgegeven
de kohieren dar Bedrijfsbelasting No. 16, voor het
dienstjaar 1906/07 en No. 1 voor hst diens jaar 1907|08
exocutoir verklaard door den Directeur der directe ba
laftiuiren in Noovdhollaad te Amsterdam den 21 Jnai
1907:.
dat ieder verplicht is zjj» cassias, op den bjj de Wet
bepaalden voet, te voldoen en dat bedan imzaat de termijn
vac z-s w-kea binnen welken daartegen bez vaar
schriften tunnrn worden ingediend?
Het Hoofd van het Plaatselijk Be-tuur,
Alkmaar, voornoemd,
22 Juni 1907. G. RIPPING.
Alkmaar, 25 Juni.
„In geheel Portugal heerscht rust".
Men heeft dit korte telegram in het nummer van
gisteren kunnen lezen.
Even nadat we het ontvingen kregen we met de
post een Pransch blad, waarin een bericht voorkwam,
dat minder kost, maar ook minder optimistisch was.
Het luidde
„De toestand te Lissabon blijft gelijk. De meeste
bladen verschijnen in rouwrand, overal ziet men
vlaggen halfstoks. De staat van beleg is afgekon
digd, ten minste de bladen zeggen het, maar het
besluit is nog niet aaugeplakt. Gisteravond zijn er
geweer- en revolverschoten gelost en het verluidt,
dat er twee personen doodelijk gewond zijn. De
agenten en ook de burgers hebben op groote schaal
in hechtenisnemingen gedaan. Het was een ware
processie, die door de straten naar het hoofdbureau
van politie trok. Ik heb een honderdtal personen in
hechtenis zien nemen. Men heeft mij verzekerd,
dat de menschen allen naar een oorlogsschip zullen
worden gebracht. De toestand blijft dus ernstig".
Zooals men ziet verschillen deze beide berichten
evenzeer naar lengte als naar inhoud. Misschien
ligt de waarheid ook hier in het midden en in elk
geval zal de toestand in het eenregelige telegram
wel wat al te gunstig zijn voorgesteld. Men mag
dit ook afleiden uit de berichten in sommige Engel-
sche bladen trouwens geen overdachte bronnen
waarin een verhaal wordt gedaan van een alles
behalve voorspoedige reis van den eersten minister
naar Oporto. De heer Joas Franco zou er spreken,
maar zijn stem ging in het gehuil geheel ver
loren, er werd geschoten en er kwamen dooden,
gewonden en arrestanten. Zelfs vrouwen zouden
den mannen te hulp gekomen zijn, zij droegen
steenen in haar boezelaars en vuurden tot vechten
aan.
dat er nieuwe verkiezingen zouden plaats
en de dictatuur afgekondigd. Dergelijke
De heer Franco heeft den bijnaam van dictator
gekregen en zooals men weet heeft hij dit te danken
aan het feit, dat hij den elfden Mei het parlement,
de Cortezheeft ontbondenzonder dat er werd
bepaald
hebben
daden hebben de aandacht van de buitenwereld op
Portugal gevestigd. In den regel bemoeit men zich
weinig met Portugeesche zaken, men stelt belang
in wat er gebeurt aan de Spree, aan de Seine, aan
de TheemsMaar wanneer boort men eigenlijk
van staatszaken aan de Tajo?
Misschien herinnert een enkele zich nog, dat
Portugal tijdens den Zuid-Afrikaanschen oorlog
Engelsche troepen over zijn gebied in Afrika liet
marcheeren, maar den invoer naar de Transvaal
verbood. Overigens bemoeit men zich weinig met
Portugal.
Het gaat met kleine rijken precies als met kleine
gemeentenhoe minder zij in den lande genoemd
worden, hoe beter het is, om dat dan naar alle
waarschjjnlijk de zaken er goed gaan. En de Por
tugeesche zaken gingen goedDon Carlos heeft zich
steeds een vorst getoond, die parlementair wenschte
te regeeren en bij mag zich dan ook verheugen in
een vrij groote populariteit. Dat deze laatste echter
onder den invloed der gebeurtenissen aan het wan
kelen gebracht is, spreekt haast wel van zelf, en
de tijd zal moeten leeren of de heer Franco een
goed leidsman is. Mag m6n sommige geruchten ge-
looven, dan is hij mooi op weg de tegenwoordige
Portugeesche dynastie naar den afgrond te leiden.
Er zou zelfs reeds gevraagd zijn of Don Miquel
Braganza, thans te Weenen vertoevende, bereid
was eventueel de kroon aan te nemeD, welke zijn
vader, den beruchten Don Miquel, werd ontnomen.
Men moet natuurlijk met dergelijke geruchten voor
zichtig zijn. Maar aau den anderen kant mag men
niet het Servische voorbeeld vergeten, waardoor vier
jaar geleden is bewezen, dat in onzen tijd in één
nacht een dynastie kan worden vervangen door
een andere.
Trouwens de geschiedenis van Portugal kent
ook dergelijke gevallen. Werd niet Johan VI naar
Brazilië verjaagd Werd zijn zoon, don Carlos niet
verbannen, omdat hij de staatsregeling wilde omver
werpen En don Miquel, over wien hierboven werd
gesproken, heeft ongetwjjfeld het verlies van den
troon ook te wijten aan zijn despotisch optreden.
Men wist dus in het verleden wel wat men wilde
in Portugal, wanneer een vorst het volk zijn rechten
ontnam en den alleenheerscher speelde.
En wanneer thans de ministerpresident de grond
wettige waarborgen laat opheffen, de perswet
schorsen en dergelijke maatregelen van geweld
neemt, dan kan ook de dynastie in gevaar loopen
en dan valt het moeilijk te gelooven dat zóó spoedig
in Portugal alles rustig zon zijn.
De koningsgezinde partijen waarschjjnljjk den
ernst van den toestand inziende, hebben dan ook
een manifest uitgevaardigd, waarin z|j zeggen
„Laten we ophouden met het indienen van ver-
ioogen bij de Kroon, daar immers gebleken is
dat deze niets uitwerken onze plicht tegenover ons
volk is al het mogelijke aan te wenden om de in-
dividueele rechten en het voortbestaan van de
grondwet te verzekeren."
Na replieken werd de vergadering verdaagd tot 's avonds
om 8 nar.
Nadat in den aanvang van die vergadering besloten
was de beraadslaging over het wetsontwerp, betreffende
den spoorweg Gouda-Schoonhoven heden (Dinsdag) na de
pauze voort te zetten werd hedenavond behandeld het
onteigeningsontwerp voor de tweede staatsmyn en voor
een mynspoorweg tot verbinding van deze mye met
den spoorweg Sittard—Herzogenrath.
De heer Nolens (K. Venlo) bestreed het ontwerp.
Spreker erkende ten volle, dat de onteigening niet mag
worden toegepast, ten behoeve der mynontginning, doch
de vraag is of met de billijkheid en rechtvaardigheid
medebrengt hier de bepa ingen der mjjnwet van 1810
met schadevergoeding voor het dubbele der waarde toe
te passen. Spreker achtte de zaak van groot belang,
omdafcéierhaaldelyk de Kamer voor dezelfde kwestie zal
gesteld worden, in zaken van ontneming van eigendo
moet men z.i zeer van jurid'sch geweten zjjn.
De heer C i 11 e r s (a.-r. Ede) kon zich niet vereeni
gen met deze bedenkingen tegen het hier toepassen der
oneigeningswet.
De M i n i s t e r, de heer Kraus, kwam uitvoerig op
tegen de stelling van den heer Nolens, dat hier de artt,
43 en 44 der Mjjnwat van toepassing zjjn en niet de
Onteigeningswet. De minister meende, dat de staat zjjn
belang slecht zou bsgrgpen, indien hg geen gebruik
maakte van onteigening ten behoeve van zjjn mjjnocder-
nemingen, ook al houden de artt. 43 en 44 der Mgnwet
1810 bun rechtskracht.
Na re- en dupliek, werd het ontwerp in stemming
gebracht. Het blgkt echter, dat er slechts 38 leden aan
wezig waren, vandaar, dat de stemming werd verdaagd
tot hedenmorgen.
Do Kamer heeft nog aan de agenda toegevoegd eenige
wetsontwerpen, onder meer de Oorlogsbegrooting en dat
tot Drank wetswijziging.
Tweede Kaner.
Gisteren werden in de Kamer da beraadslagingen her eat
over het wetsontwerp ter bevordering van de voltooiing
van den spooiweg Gouda—Schoonhoven en verzekering
van de geregelde rxploitatie van de spoorwegen 's-Gra-
venhsge—-VoorburgLeiden en Gouda—Oudewater. Art.
2 *an dit wetsontwerp is gewjjzigd, ten einde te doen
uitkomen, dat het rentedragends voorschot zal strekken
:en deels cm san to vullen wat, naast de nieuwe rente-
loozs voorschotten, aog voor de voltooiing van de ljjn
Gouda- Schoonhoven noodig is, en voor het overige om
ds Maatschappij te ontlasten van een deel van de door
haar voor den reeds iot stand gekomen aanleg va» die
lijn gedane uitgav n. Voorts heeft de regeering zich
bereid verkiaaid, in de overeenkomst met de Maatschappij
een bepaling op te nemen, volgens welke bjj eventueels
naasting het geheeie nog niet afgeloste rented;agendo
voorschot in aftiek zal worden gebracht.
De heer Van Styrum (L. Haarlem) handhaafde
de bewering, dat de rechten van den Staat niet voldoende
;jja verzekerd.
De heer Treub (V. D. Assen), eveneens het ontwerp
bestrjjdende, betoogde, dat hem bg nadere studie van de
t gebleken is, dat zjjne finantieele berekeningen des
tijds nog veel te gunstig waren. Uit alles blgkt dat de
maatschappij ts zwak is om baar dn gebruikelijke fiaan-
cieele verplichtingen op te leggen. Spreker bestreed het
oatwerp, omdat de condit ëa geheel onvoldoende zjjn en
*•0 gaen geld wil geven om bankie s, die aan de maat
schappij geld gaven, van een slecht zaakje af te helpen
en bg ook niet aan da maatschappij gelegenheid wil
geven om door bouwsprculatie er weder een beetje bovenop
te komen.
De heer P a t jj n (U. L. Zierikzee) verdedigde het
ontwerp. Wat de regeering vooisteli is voordceliger dan
wanneer de staat den spoot weg zelf af bouwt. Minister
Kraus verdedigde vervolgens het ontwerp.
Frov. Staten van Noord-Holland.
Spoorweg Wieringen - Schagen. Ged. State* doelen
mededat zich inzake het bepaalde i* het contract
tussohea de provincie e* de Holl. IJz. Speer ee* ver
schil va* opvatting heeft voorgedaan, die een wijziging
in de voorwaarden noodzakelijk maakt. Ged. Staten
hebben zich, na verschillende besprekingen vereenigd
met de volgende bepaling, die zij voorstellen in het
eontraet op te nemen
„De maatschappij praeleveert uit de opbrengsten en
inkomsten van de* spoor(tram)weg jaarlijks f 0,35 per
K. M., welke meer gereden zal zij* dan doer 5 treinen
daags in elke richtingwordende onder trein-K. M.
verstaan elke K. M., afgelegd door ee* treinwaarvan
de vrachtopbrengst ep de exploitatierekening in ontvangst
wordt gebracht."
Met deze wijziging vereenigt zich zoow 1 de Heil.
IJz. Sp er als het Tramcomité.
Tramweg Alkmaar—Warmenhuizen—Zjjpe—Behagen
Ged. Staten stellen voor, inplaats van de op 10 Nov,
1903 gevoteerde f 142,000 voer dezen tramweg, een
renteloos voorschot te geven van ten hoogste f165,000,
voor welk bedrag in het kapitaal der Maatschappij
candeel wordt genomen.
Tevens wordt voorgesteld den datum, waarop de
aanleg moet zjn begonnen, te bepalen op 1 Juli 1901,
in plaats va* 1907, later gewgzigd in 1909.
Het plan van aanleg meet zoo worden gewgzigd
dat de Ijn, isplaats vaa langs de Groote Sloot z
loopen lang' den Ruigenweg.
Stoemboo'dienst Vlieland en Terschelling met den
vasten wal. Ged. Staten stellen voor de subsidie van
I 4000, vroeger verleend aan den heer A. D. Zu Mflhlen
te Amsterdam voor bet onderhouden van dien dienst,
te verleenen aan den heer C. Bosman te Alkmaar, aan
wien met ingang van 1 Juli a.s. het vervoor van de
pest is opgedragen. Ged, Staten stellen echter als voor
waarde, dat de tarieven voor het vervoer van goederen
en personen niet hooger worden gestild dan die welke
tot I Juli 1907 op dit traject van kracht waren.
Subsidie. Ged. Staten Btellen voor een subsidie van
f 50 te verkenen aan den sn jcursus voor kleermakers,
opgericht door de Maatschappij voor den Wtrkenden
Stand te Amsterdam.
Begroeting 1907. De tweede supp. begrooting op den
dienst van 1907 heeft in ontvangst en uitgaaf een
ehtioijfer van f 27,518.
BersteMMlngen voor de Provinciale Itaten.
Bjj de gisteren in Friesland gehouden herstem
mingen voor de Provinciale Staten zjjn in het district
Leeuwarden vier aftredende liberalen herkozen, terwjjl
in de plaats van den heer De Jong (liberaal) is gekozen
de heer Dekenga (S. D.) In het district Franeker zjjn
de vjjf liberalen gekozen en in het district Schoterland
zjjn de vier socialisten grkozen. De Staten waren vroe
ger samengesteld aldus: 30 vrjjtinnigen, waaronder 3
socialisten en 20 anti-vrjjzinnigen vermoedeljjk is de
samenstelling thans 30 vrjjzinaigen waaronder 8 so
cialisten, en 20 vrjjzinnigOB.
Bjj de herstemming in de provincie Groningen werden
in Groningen herkozen drie aftredende liberale leden
terwjjl in de plaats van den heer mr. Thieme (lib.) die
lange jaren lid van Ged. Staten was, gekozen werd de
heer Rugge (Soc.-Dem.) In Hoogezand werd een liberale
candidaat gekozen. In Oude Pekela werden gekozen 1
anti-revolutionnaire, 2 liberale en 1 soc. democratische
candidaat. In Winschoten werden gekozen 1 vrijzinnig-
democraat. 1 liberaal en 1 sociaal democraat n.l. de heer
Kenther in de plaats van den heer Knotterius, anti-
revolutionnair. In Zuidhorn zjjn 2 liberalen herkozen.
Hel blyvend gedeelte.
Den 3üen Mei heeft het departement van Oorlog ver
laten het wetsontwerpje, tot wjjziging dei Oorlogsbe
grooting 1907, in zake de aanzienlijke inkrimping van 't
bljjvead gedeelte. De Raad van State laat dit ontwerp
echter liggen, zoodat het niet zooals da bedoeling
was tegeljjk met de begrooting afgedaan kan worden.
Zooals men weet, zjn leden van dien Raad o. a. de
gepeasionneerd» generaals Den Beer Poortugael en Ber-
gansius, en allicht zou men de vertraging toeso'arjjven
aan 't obstructionisms dezer twee oonservatieren.
E irstgenoemde wordt in beslag genomen door de
Vredesconferentie, en laatstgenoemde is, voor zoover be
kend, nog niet geheel vin zjjn ziekte hersteld.
Gemengd nieuws.
De werkstaking ln Delft.
Een door de directie der flesaohenfibriek en den Bond
van Glasblazers gevoerde onderhandeling over het doen
eindigen der staking is door de bondsleden verworpen,
zoodat de Btaking bljjft voortduren voorzoover het de
bondsleden betreft.
Namens de directie werd voorgesteld niet nitzetten der
flesschenbg acooordbamding der opgegeven hoeveel
heden behoeft dit dus niet te geschieden terwjjl bg niet
acooordbe»inding nitzetten op kosten van ongeljjk wordt
gegarandeerd. Werd dit voorstel aangenomen, dan zou
bjj de directie er op worden aangedrongen om het kos
teloos Scheepjes* te zetten te laten vervallen.
Eea tweede voorstel luiddede kosten van het uit
zetten te doen dragen door den blazer, dook werd na
overleg veranderd dat het uitzetten in het vervolg zonde
geschieden en betaald worden door ds fabriek en door
den werkman elk voor de helft.
De loonstryd te Klsdhovea.
Toen gistermorgen zich de sigarenmakers en andere
werklieden der firma Tinohant te Eindhoven, aan de
fabriek aanmelden, ten einde het werk te hervatten,
werd medegedeeld dat dese firma haar bedrjjf te Eind
hoven r iet meer wenschte voort te zetten. Hierdoor zjjn
60 A 80 perioden zonder arbeid. Op vele fabrieken,
vooial de grootere, moeten nog vele voorbereidende maat
regelen getroffen worden, voordat de sigarenmakers kannen
beginnen te werken, waardoor deze hier en daar 2 tot 8
dagen zjjn uitgesteld en intusschen eerst de pakkers en
Bortesrders in het werk werden genomen. Naar men wil,
wenschen deze laatsten ook esnige arbeidsvoorwaarden
verbeterd te zien, en zjjn dergeljjke plannen bg hun in
overweging.
Hier en daar zjjn nog al slachtoffers van de uitsluiting
on werkstaking gevallen.
Model- melker IJ te Rotterdam.
Naar men ons mededeelt, hebben zich alhier de heeren
dr. G. H. Moll van Charante, dr. H. H lsum, Pb. Mees,
dr. L. B. de Moncby en H, Tromp van Holst vereenigd
om te traohten in de onmiddelljjke nabjjheid van Rot
terdam een modelhoeve te vestigen in den geest van
Oud Bussum. (W. R. Gt.)
Do rupgenplaag te Amsterdam.
Over deze plaag in de hoofdstad werd gisteren het een
eu ander medegedeeld onder »Uit Hof en Hoofdstad*.
Verschillende bewoners van de Keizersgracht hebben laags
de stoep hunner woningen tesr laten smeren ten einde
de rnpsen te beletten op de stoep te komen en tegen de
hu zen cp te kruipen. Geconstateerd is, dat er al rupsen
over do daken gekropen zjjn en aan de achterzjjde d-r
won ngen door de open ramen in de slaapkamers zga
gearriveerd. Gis'ermorgen kwamen tal van kraaien helpen
om do rupsen te verdelgen.
Aïoord-llolland&che Voetbalbond.
Zaterdagavond had in Zaandam de jaarl. alg. vergade
ring plaats van bovengenoemdon Bond, Uit het veislag
van den secretaris bleek dat de Bond in hst afgeloopsn
jaar met goed gevolg werkte.
De toetreding tot den N. V. B. werd verkregen, ter
wjjl een nieuw reglement tot stand werd gebracht, dat
tot heden zeer voldeed.
Een financieel verslag bleef achterwege, doch is een
voordeelig saldo van ca. f 40 verzekerd.
Een verslag van de serie-wedstrjjden te Alkmaar (uit
gebracht door den heer Birgmejjer) bad veel belangstelling.
De medailles werden uitgereikt aan H. F. C. III (le
klasse) en Volharding, Hoorn (2e kl.).
Het bestuur werd samengesteld als volgt: A. J. Fre-
deriks, Zaandam, voorzitter W. Ranch Ozn., Amsterdam,
secretarisA. van Duin, Hoorn, penningmeesterJ. H.
Bergmejjer, Amsterdam en J. C. Gast, Hoorn, commis
sarissen.
Als protest-commissie warden benoemd: de heeren W.
K. Kroon, Amsterdam G, Kamphuis, Zaandam J. Bas
eert, Alkmaar.
De kascommissie werd gevormd door de heerenB. J.
Benneua Jzn,, W. G. van Kiaverej, Amsterdam en G.
Kamphuis, Zaacdam.
Het nemen van initiatief tot viering van het 5-jarig
bestaan, werd aan het bestuur opgedrageD.
De volgends algemeens vergadering sa! te Amsterdam
plaats vinden.
Zondagnacht omstreeks één uur kreeg do werkman
J. Lin een cifé te Rotterdam, twistjmet zekeren J, 3.,
omdat J. de vrouw van J. L. wilde tracteeree, waarvan
deze niet g-.diend was. Hg verliet daarop het café, maar
kwam eenige oogenblikken later terug, liep op J. L.,
die op een stoei zat, toe en stak hem zonder iets te
zeggen zijn mes in den hals. Zeer veel bloed verliezende
is de verwonde naar hst ziekenhuis gebracht en daar
tot tweemalen toe verbonden, terwjjl de dader na het
plegen van de verwonding onmiddellijk de vlucht nam,
zich is zjjn woning verschanste en een ieder, die dnrfde
naderen, met een bjjl dreigde. Van zjjn arrestatie kwam
daardoor niets.
ALKMAARSCHE COURANT
Twist.